Organizacja ewaluacji

wewn

ę

trznej jako zadanie

dyrektora szkoły / placówki

Moduł I

Wprowadzenie do ewaluacji wewn

ę

trznej

(2 godz.)

Program

• podstawy prawne

• ewaluacja jako narz

ę

dzie rozwoju

• kultura i etyka bada

ń

ewaluacyjnych

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

2

Zadania nadzorcze organów

sprawuj

ą

cych nadzór:

1. ewaluacja

działalno

ś

ci edukacyjnej szkół i

placówek

2. kontrola

przestrzegania przepisów prawa

dotycz

ą

cych działalno

ś

ci dydaktycznej,

wychowawczej i opieku

ń

czej szkół, placówek i

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

3

wychowawczej i opieku

ń

czej szkół, placówek i

nauczycieli

3. wspomaganie

pracy szkół i placówek oraz

nauczycieli w zakresie ich działalno

ś

ci

dydaktycznej, wychowawczej i opieku

ń

czej

oraz innej działalno

ś

ci statutowej

1. Ewaluacja pracy szkół i placówek jest rozumiana jako

badanie praktyczne oceniaj

ą

ce.

2. Ewaluacja jako

ś

ci pracy szkół i placówek ma okre

ś

li

ć

stopie

ń

spełnienia ustalonych wymaga

ń

na podstawie

oceny

:

•

przebiegu, a tak

ż

e efektów podejmowanych działa

ń

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

4

•

przebiegu, a tak

ż

e efektów podejmowanych działa

ń

dydaktycznych, wychowawczych i opieku

ń

czych

•

warunków działania szkoły lub placówki

•

jako

ś

ci zarz

ą

dzania

•

funkcjonowania placówki w

ś

rodowisku lokalnym

Ewaluacja

Ewaluacja

Ewaluacja

Ewaluacja

wewnętrzna

zewnętrzna

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

5

całościowa

problemowa

całościowa

problemowa

Ewaluacja zewn

ę

trzna

obejmuje:

1. zbieranie i analizowanie informacji na

temat działalno

ś

ci edukacyjnej szkoły lub

placówki

2. okre

ś

lenie poziomu spełniania przez

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

6

2. okre

ś

lenie poziomu spełniania przez

szkoł

ę

lub placówk

ę

wymaga

ń

ustalonych przez ministra wła

ś

ciwego do

spraw o

ś

wiaty

Wymagania uj

ę

te w czterech obszarach

działalno

ś

ci szkół i placówek:

1)

efekty działalno

ś

ci dydaktycznej

, wychowawczej i

opieku

ń

czej oraz innej działalno

ś

ci statutowej

szkoły lub placówki;

2)

procesy

zachodz

ą

ce w szkole lub placówce;

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

7

2)

procesy

zachodz

ą

ce w szkole lub placówce;

3)

funkcjonowanie szkoły lub placówki w

ś

rodowisku

lokalnym,

w szczególno

ś

ci w zakresie współpracy

z rodzicami uczniów;

4)

zarz

ą

dzanie szkoł

ą

lub placówk

ą

Ewaluacja zewn

ę

trzna

ma na celu ustalenie poziomu wymaga

ń

1) poziom A

– oznaczaj

ą

cy bardzo wysoki stopie

ń

wypełniania wymagania przez szkoł

ę

lub placówk

ę

;

2) poziom B

– oznaczaj

ą

cy wysoki stopie

ń

wypełniania

wymagania przez szkoł

ę

lub placówk

ę

;

3) poziom C

– oznaczaj

ą

cy

ś

redni stopie

ń

wypełniania

wymagania przez szkoł

ę

lub placówk

ę

;

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

8

3) poziom C

– oznaczaj

ą

cy

ś

redni stopie

ń

wypełniania

wymagania przez szkoł

ę

lub placówk

ę

;

4) poziom D

– oznaczaj

ą

cy podstawowy stopie

ń

wypełniania wymagania przez szkoł

ę

lub placówk

ę

;

5) poziom E

– oznaczaj

ą

cy niski stopie

ń

wypełniania

wymagania przez szkoł

ę

lub placówk

ę

.

powołanie
zespołu

wydanie
za

ś

wiadcze

ń

R
A
D
A

P

14 dni

(5 roboczych)

7

dni

W
Y
N

7

dni

7

dni

mo

ż

liwo

ść

zgłoszenia
zastrze

ż

e

ń

14

dni

zaj

ę

cie

stanowiska

przez organ

nadzoru

EWALUACJA ZEWN

Ę

TRZNA

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

9

E
D
A
G
O
G
I
C
Z
N
A

(zakres i harmonogram ewaluacji)

N
I
K
I

W
N
I
O
S
K
I

R
A
P
O
R
T

Ewaluacja zewn

ę

trzna:

zadania dyrektora

Dyrektor:

• ma prawo wnosi

ć

, w terminie i na zasadach

okre

ś

lonych w rozporz

ą

dzeniu, zastrze

ż

enia

dotycz

ą

ce raportu

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

10

9.

4.

Dyrektor szkoły lub placówki

, w terminie 7 dni od dnia otrzymania raportu, o którym

mowa w ust. 2,

mo

ż

e zgłosi

ć

do organu sprawuj

ą

cego nadzór pedagogiczny, a w

przypadku, o którym mowa w 8 ust. 2 - do organu sprawuj

ą

cego nadzór

pedagogiczny i do kuratora o

ś

wiaty,

pisemne, umotywowane zastrze

ż

enia

dotycz

ą

ce raportu

.

Ewaluacja zewn

ę

trzna

-zadania dyrektora

Dyrektor:
• ukierunkowuje działania szkoły/placówki na popraw

ę

efektywno

ś

ci kształcenia lub wychowania w

przypadku, je

ś

li wnioski z raportu wskazuj

ą

na

potrzeb

ę

dokonania zmian w pracy szkoły

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

11

potrzeb

ę

dokonania zmian w pracy szkoły

10.

W przypadku ustalenia w wyniku ewaluacji zewn

ę

trznej przeprowadzonej w szkole lub placówce

poziomu E

w odniesieniu do cho

ć

by jednego z wymaga

ń

:

1) w obszarze, o którym mowa w 7 ust. 1 pkt 1: a) wobec szkoły lub placówki publicznej -

organ

sprawuj

ą

cy nadzór pedagogiczny poleca dyrektorowi szkoły lub placówki

opracowanie programu i

harmonogramu poprawy efektywno

ś

ci kształcenia lub wychowania

zgodnie z art. 34 ust. 2 ustawy,

b) wobec szkoły lub placówki niepublicznej - organ sprawuj

ą

cy nadzór pedagogiczny wydaje polecenie

zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy;

2) w obszarach, o których mowa w 7 ust. 1 pkt 2-4,

szkoła lub placówka wdra

ż

a działania maj

ą

ce na

celu popraw

ę

stanu spełniania danego wymagania.

Nadzór pedagogiczny

– zadania dyrektora

20.

1. Dyrektor szkoły lub placówki publicznej we współpracy

z innymi nauczycielami zajmuj

ą

cymi stanowiska kierownicze, w

ramach sprawowanego nadzoru pedagogicznego:

1) przeprowadza ewaluacj

ę

wewn

ę

trzn

ą

i

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

12

1) przeprowadza ewaluacj

ę

wewn

ę

trzn

ą

i

wykorzystuje jej wyniki do doskonalenia
jako

ś

ci pracy szkoły lub placówki;

2) kontroluje przestrzeganie przez nauczycieli przepisów prawa

dotycz

ą

cych działalno

ś

ci dydaktycznej, wychowawczej i opieku

ń

czej

oraz innej działalno

ś

ci statutowej szkół i placówek;

Nadzór pedagogiczny

– zadania dyrektora

21.

1. Dyrektor szkoły lub placówki publicznej opracowuje na ka

ż

dy rok

szkolny plan nadzoru pedagogicznego, który przedstawia radzie
pedagogicznej w terminie do dnia 15 wrze

ś

nia roku szkolnego, którego

dotyczy plan.

2. Plan nadzoru, o którym mowa w ust. 1, zawiera w szczególno

ś

ci:

1) cele, przedmiot ewaluacji wewn

ę

trznej oraz jej

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

13

1) cele, przedmiot ewaluacji wewn

ę

trznej oraz jej

harmonogram

;

2) tematyk

ę

i terminy przeprowadzania kontroli

przestrzegania przez nauczycieli przepisów prawa
dotycz

ą

cych działalno

ś

ci dydaktycznej,

wychowawczej i opieku

ń

czej oraz innej działalno

ś

ci

statutowej szkół i placówek;

3) tematyk

ę

szkole

ń

i narad dla nauczycieli

.

Zakres ewaluacji wewn

ę

trznej

mo

ż

e obejmowa

ć

obszary:

• organizacja nadzoru pedagogicznego
• sprawno

ść

systemu przepływu informacji

• prawidłowo

ść

doboru pracowników do charakteru

realizowanych zada

ń

• terminowo

ść

działa

ń

prowadzonych przez nauczycieli,

sposób dokumentowania pracy

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

14

sposób dokumentowania pracy

• funkcjonalno

ść

obowi

ą

zuj

ą

cych procedur

• poprawno

ść

i racjonalno

ść

planów pracy

• efektywno

ść

systemu doskonalenia nauczycieli

• wykorzystanie wyników egzaminów zewn

ę

trznych do

doskonalenia procesu dydaktycznego

• Dyrektor ma pełn

ą

autonomi

ę

w okre

ś

laniu zakresu i

tematyki ewaluacji wewn

ę

trznej

– ustala z

nauczycielami, jakie działania edukacyjne w szkole
chc

ą

wewn

ę

trznie oceni

ć

(w projekcie ewaluacji

powinien jednak wykorzysta

ć

wnioski z

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

15

powinien jednak wykorzysta

ć

wnioski z

dotychczasowego nadzoru).

• Ewaluacja wewn

ę

trzna b

ę

dzie uwzgl

ę

dniana w

ewaluacji zewn

ę

trznej

, za

ś

wnioski z ewaluacji

zewn

ę

trznej powinny mie

ć

przeło

ż

enie na ewaluacj

ę

wewn

ę

trzn

ą

Ci, co zbyt wiele
wysiłku wkładaj

ą

w drobiazgi,

s

ą

zazwyczaj

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

16

s

ą

zazwyczaj

niezdolni, by dokona

ć

rzeczy wielkich.

Francois de La Rochefoucald

Pytania do dyskusji

1. Jak zorganizowa

ć

ewaluacj

ę

w szkole /

placówce? (kiedy, kto, ile zespołów)

2. Kto powinien znale

źć

si

ę

w zespole?

(cechy ewaluatora)

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

17

(cechy ewaluatora)

3. Jakie relacje mog

ą

zachodzi

ć

mi

ę

dzy

ewaluacj

ą

wewn

ę

trzn

ą

a zewn

ę

trzn

ą

?

4. Jakie zagro

ż

enia mo

ż

e przynie

ść

ewaluacja?

Etyka i kultura organizacji

Etyka i kultura organizacji

Zagadnienia do dyskusji

-

etyka, a my

ś

lenie etyczne (mi

ę

dzy wiedz

ą

, a praktyk

ą

),

- etyka zawodowa,

- zachowania w sytuacjach trudnych,

- zobowi

ą

zania etyczne wobec współpracowników,

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

19

- zobowi

ą

zania etyczne wobec współpracowników,

- kultura organizacji jako jeden z podstawowych elementów

rozwoju i podstawa realizacji innowacyjnych zada

ń

w organizacji.

Etyka (z greckiego éthikós – zwyczajny; éthos –

obyczaj, zwyczaj. Poj

ę

cie to wprowadził Arystoteles),

1. zespół norm i ocen moralnych charakterystycznych dla

danej zbiorowo

ś

ci społ. (np. grupy społecznej, klasy,

warstwy,

ś

rodowiska);

2. filozoficzna nauka o moralno

ś

ci, zajmuj

ą

ca si

ę

wyja

ś

nieniem i ustalaniem takich kategorii, jak dobro

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

20

wyja

ś

nieniem i ustalaniem takich kategorii, jak dobro

i zło, odpowiedzialno

ść

, sumienie, powinno

ś

ci oraz

wytyczaniem zasad i norm moralnego post

ę

powania.

Dzieli si

ę

na:

- aksjologi

ę

(teori

ę

warto

ś

ci),

- deontologi

ę

(nauk

ę

o powinno

ś

ciach).

Etyka zawodowa, deontologia - zbiór norm
moralnych okre

ś

laj

ą

cych post

ę

powanie

przedstawicieli danego zawodu.

Etyka zawodowa przybiera cz

ę

sto form

ę

kodeksu

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

21

Etyka zawodowa przybiera cz

ę

sto form

ę

kodeksu

etycznego danego zawodu, opisuj

ą

cego

akceptowany społecznie ideał.

CEL, ODPOWIEDZIALNO

ŚĆ

, OBOWI

Ą

ZEK I RYZYKO

Ka

ż

dy zawód ma cel społeczny

Ka

ż

da praca nakłada obowi

ą

zki

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

22

Etyczne post

ę

powanie oznacza u

ś

wiadomienie

sobie obowi

ą

zku i przyj

ę

cie odpowiedzialno

ś

ci za jego

wykonanie.

Wymiar odpowiedzialno

ś

ci

Odpowiedzialno

ść

podmiotowa (kogo mog

ę

skrzywdzi

ć

)

wobec samego siebie

wobec nauczycieli i innych osób pracuj

ą

cych w szkole,

wobec uczniów,

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

23

wobec uczniów,

wobec rodziców uczniów.

Odpowiedzialno

ść

przedmiotowa (Co musz

ę

zrobi

ć

, za co

odpowiadam?)

Za realizacj

ę

przyj

ę

tych obowi

ą

zków.

Problem etyczny

Kluczowym problemem etycznym jest problem wyboru, wyst

ę

puj

ą

cy

w jednej z dwóch postaci:
albo jako problem wyboru jednego z dwóch rozwi

ą

za

ń

danego

problemu w ramach jednego zbioru zasad etycznych,

albo jako problem wyboru zbioru zasad etycznych, który znajduje
zastosowanie w danej sytuacji.

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

24

zastosowanie w danej sytuacji.

Mo

ż

liwe

ź

ródła problemu:



konflikt zasad



konflikt interesów



konflikt warto

ś

ci



konflikt wynikaj

ą

cy z ró

ż

nego poziomu wiedzy.

Aby znale

źć

wyj

ś

cie z sytuacji problematycznej

etycznie, nale

ż

y kolejno:



ustali

ć

przyczyn

ę

konfliktu etycznego;

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

25



ustali

ć

zasady etyczne znajduj

ą

ce zastosowanie w

danej sytuacji;



dokona

ć

wyboru sposobu post

ę

powania.

Fundamentalnym zadaniem szkoły jest m

ą

dra praca

zarówno nauczycieli, jak i uczniów,

całej w zasadzie społeczno

ś

ci, nie wył

ą

czaj

ą

c

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

26

rodziców i administracji szkolnej, wizytatorów

i doradców, dyrektorów szkół i kuratorów o

ś

wiaty,

urz

ę

dników, ministerstwa edukacji

i samego ministra…



Sytuacja problematyczna etycznie to taka sytuacja, w

której: jednostka jest zmuszona dokona

ć

wyboru

jednego z mo

ż

liwych zachowa

ń

.



Jednostka uznaje co najmniej dwie zasady etyczne,

Sytuacja problematyczna etycznie:

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

27



Jednostka uznaje co najmniej dwie zasady etyczne,

które mog

ą

by

ć

wykorzystane w danej sytuacji.



Potencjalne wybory dokonane wedle ka

ż

dej z

mo

ż

liwych do zastosowania zasad etycznych s

ą

ró

ż

ne.

Ć

wiczenie

Okre

ś

lmy 10 zasad prowadzenia ewaluacji, które

pozwol

ą

unikn

ąć

trudnych sytuacji, a przez to

optymalnie wykorzysta

ć

mo

ż

liwo

ś

ci, jakie daje

ewaluacja wewn

ę

trzna.

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

28

ewaluacja wewn

ę

trzna.

Kultura organizacji

Na kultur

ę

organizacji składaj

ą

si

ę

styl, charakter, specyfika organizacji,

stanowi

ą

c jej „dusz

ę

” nazywan

ą

równie

ż

osobowo

ś

ci

ą

firmy.

Kultura ta przejawia si

ę

w wielu czynnikach, które maj

ą

decyduj

ą

ce

znaczenie, czy firma odniesie sukces czy te

ż

pora

ż

k

ę

.

S

ą

to mi

ę

dzy innymi:

styl zarz

ą

dzania,

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

29

styl zarz

ą

dzania,

preferowane zachowania jednostek,

sposoby rozwi

ą

zywania problemów,

stopie

ń

przyjmowania odpowiedzialno

ś

ci za działania organizacji,

ustalone podej

ś

cie do klienta,

sposób komunikacji.

Kultura organizacji.

Mo

ż

e dzieli

ć

si

ę

na dwa niezale

ż

ne obszary

Kultura organizacji

jawny

Wyznaczaj

ą

cy drog

ę

post

ę

powania w

firmie

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

30

Kultura organizacji

ukryty

Wyznaczaj

ą

cy drog

ę

post

ę

powania w

firmie

Rozpoznanie obu obszarów jest drog

ą

do tworzenia optymalnych

rozwi

ą

za

ń

i podejmowania trafnych decyzji

.

Kultura organizacji pełni kilka istotnych funkcji:

integracyjn

ą

, percepcyjn

ą

, adaptacyjn

ą

.

nadaje firmie to

ż

samo

ść

- odpowiadaj

ą

c na pytanie:

kim jeste

ś

my?

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

31

kim jeste

ś

my?

jest katalizatorem i narz

ę

dziem zmian w organizacji.

Jednak „skamieniała” kultura uniemo

ż

liwia firmie

konieczne zmiany i wiedzie j

ą

do zguby.

Współczesny model zwyci

ę

skiej firmy –

takiej, która opanuje do perfekcji ci

ą

gło

ść

zmiany.

Kluczem jest na

ś

ladowanie tempa i skali zmian rynków, przy

jednoczesnym panowaniu nad bie

żą

cymi operacjami. Nie mo

ż

na

liczy

ć

na sukces w przyszło

ś

ci, opieraj

ą

c si

ę

na sukcesach

wczorajszych.

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

32

Trzeba intensywnie, bez przerwy, wkładaj

ą

c w to wiele wysiłku,

ucz

ą

c si

ę

i obserwuj

ą

c, wprowadza

ć

szeroko poj

ę

t

ą

innowacj

ę

.

To jedyna droga do przetrwania i sukcesu.

Wytyczy

ć

now

ą

drog

ę

rozwoju, pomo

ż

e skutecznie kultura firmy,

pod warunkiem,

ż

e jest u

ś

wiadamiana, analizowana i celowo

kształtowana.

II

III

PEWNO

ŚĆ

NIEPEWNO

ŚĆ

WIEDZA

DU

Ż

A WIEDZA

I MAŁA PEWNO

ŚĆ

DU

Ż

A WIEDZA

DU

Ż

A PEWNO

ŚĆ

Na mo

ż

liwo

ś

ci wykonania zada

ń

mo

ż

na spojrze

ć

z ró

ż

nych stron.

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

33

I

IV

IGNORANCJA

PEWNO

ŚĆ

NIEPEWNO

ŚĆ

MAŁA WIEDZA

MAŁA PEWNO

ŚĆ

DU

Ż

A PEWNO

ŚĆ

MAŁA WIEDZA

Bibliografia:
Aronson E., Człowiek—istota społeczna,Warszawa1987.
Hołówka J., Etyka wdziałaniu,,Warszawa2001.
Mac Intyre A., Krótka historia etyki. Warszawa 2000.

.

2010-03-05

Organizacja ewaluacji wewn

ę

trznej jako zadanie dyrektora szkoły / placówki

34

Dzi

ę

kuj

ę

za uwag

ę