Straty w chowie młodych zwierząt

– przyczyny ze strony przewodu

pokarmowego

Biegunka:

stan cechujący się częstszym wydalaniem kału

o zmniejszonej zawartości suchej masy, powstały
w następstwie zaburzenia homeostazy przewodu
pokarmowego z powodu wzrostu sekrecji i/lub
osłabienia absorpcji jelitowej.
Towarzyszą jej ogólne objawy kliniczne wynikające
z utraty wody i elektrolitów.
Stolce o prawidłowej konsystencji zawierają około
20 % suchej masy, zaś stolce biegunkowe około 10 %.

I. Przyczyny

a) nieinfekcyjne:

pokarmowe
substancje toksyczne
zaburzenia wydzielania gruczołów
trawiennych
alergie pokarmowe
nerwowe
stany po resekcjach jelit
nowotwory
leki przeczyszczające

b) infekcyjne u cieląt:

bakteryjne

wirusowe

pasożytnicze

grzyby

pierwotniaki

Bakteryjne:

Escherichia coli – szczepy enterotoksyczne

(największe znaczenie w patologii)

E. coli – szczepy enterohemoragiczne
E. coli – szczepy enteropatogenne

Salmonella typhimurium, S. Dublin, S. Newport

Campylobacter jejuni, C. fecalis

Clostridium perfringens typ A, C
C. sordelli

Wirusowe

Rotawirus serogrupa A (dominujące)
Rotawirus serogrupa B (rzadko)
Coronawirus
Parvowirus
Caliciwirus
Breda wirus
BVDV

Pierwotniacze

Cryptosporidium spp. (muris?)
Eimeria spp.
Giardia spp

b) infekcyjne u prosiąt:

E.coli (2 godz. – 5 dzień )

Clostridium perfringens typ C (od 2 dnia )
Clostridium perfringens typ A (1- 21 dzień )

Rotawirus (7 dzień; ale może wcześniej w 2 dniu )

Kokcydie – Isospora suis (5 - 15 dzień)

II. Patomechanizm

a) biegunka osmotyczna – spowodowana

upośledzonym wchłanianiem osmotycznie
czynnych substancji

b) biegunka wydzielnicza (sekrecyjna) –

wywołana wydzielaniem nadmiernych ilości
wody, elektrolitów i innych substancji do
ś

wiatła jelit

c) biegunka motoryczna – rozwijająca się na

skutek nadmiernych ruchów
perystaltycznych i skróconego
„tranzytu” treści jelitowej

d) biegunka spowodowana upośledzeniem

absorpcji

1

2

3

5

5

4

B

ł

ona śluzowa

Kosmki

Krypty

A

B

Sekrecja elektrolitów

A

B

Resorpcja elektrolitów

świat

ł

o

świat

ł

o

Cz. bazolateralna

Cz. bazolateralna

a

a

b

b

ATP-
aza

ATP-
aza

ATP-
aza

H

2

CO

3

+ CO

2

Na

+

H

2

0

H

2

0

Cl

-

Cl

-

Na

+

K

+

H

2

0

+ HCO

3

-

H

+

HCO

3

-

Na

+

Na

+

Na

+

Cl

-

Na

+

H

2

0

K

+

Na

+

Na

+

Glukoza
AS
GS

TGE Coronavirus

Rotavirus

Świnia

Cielę

Blikslager i Roberts, 1997, JAVMA, 211, 1437-1441