27
IV. ROZK£AD TRECI NAUCZANIA
I. RENESANS
1. W dobie wielkich odkryæ geograficznych
2. Przemiany gospodarczo-spo³eczne w Europie (*)
3. Czasy odrodzenia w Europie i Polsce (*)
4. Reformacja i jej skutki
5. Przemiany polityczne w pocz¹tkach czasów nowo¿ytnych (*)
6. Przemiany gospodarczo-spo³eczne na ziemiach polskich w XVI w.
7. Pocz¹tki i rozwój demokracji szlacheckiej (*)
8. Polityka zagraniczna ostatnich Jagiellonów (*)
9. Rzeczpospolita Obojga Narodów
10. Wolne elekcje (*)
11. Reformacja i kontrreformacja na ziemiach polskich (*)
12. Cz³owiek renesansu powtórzenie
II. EUROPA W XVII W.
13. Absolutyzm we Francji (*)
14. * Wojna trzydziestoletnia (1618-1648)
15. * Rewolucja angielska
16. Polityka zagraniczna Rzeczypospolitej w pierwszej po³owie XVII w.
17. Rzeczpospolita a Kozacy
18. Konflikty Rzeczypospolitej z s¹siadami w drugiej po³owie XVII w. (*)
19. Przemiany wewnêtrzne w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVII w. (*)
20. Kultura baroku w Europie i Rzeczypospolitej
21. Wiek XVII powtórzenie
III. OWIECENIE
22. Przemiany gospodarczo-spo³eczne w Europie (*)
23. Kultura owiecenia
24. Absolutyzm w Rosji, Austrii i Prusach (*)
25. Powstanie USA (*)
26. Rewolucja francuska
27. Czasy saskie (*)
28. Pierwsze lata rz¹dów Stanis³awa Augusta
29. Przemiany owieceniowe w Rzeczypospolitej (*)
30. Rzeczpospolita w dobie Sejmu Wielkiego (1788-1792)
31. Wojna w obronie Konstytucji 3 maja
32. Powstanie kociuszkowskie
33. Upadek I Rzeczypospolitej powtórzenie
IV. CZASY NAPOLEOÑSKIE
34. Francja czasów Napoleona (*)
35. Sprawa polska w okresie napoleoñskim (*)
36. Czasy napoleoñskie powtórzenie
28
W dobie wielkich
odkryæ
geograficznych
Treci:
wiedza geograficzna
Europejczyków
przyczyny wielkich
odkryæ
geograficznych
odkrycia Portugalii
i Hiszpanii
wielkie imperia
kolonialne
skutki podbojów
kolonialnych dla
Europy oraz ludów
Afryki i Ameryki
objania pojêcia:
(P) epoka wielkich odkryæ geograficznych,
niewolnictwo, kolonie, faktorie, korsarze
(PP) astrolabium, busola, ¿agiel ³aciñski, akademia
w Sagres, syfilis, karawela, uk³ad w Tordesillas,
konkwistadorzy
omawia dzia³alnoæ:
(P) Marca Polo, Henryka ¯eglarza, Krzysztofa
Kolumba, Vasco da Gamy, Ferdynanda Magellana,
Amerigo Vespucciego
(PP) Ptolemeusza, Bartolomeu Diaza, Alfonsa
DAlbuquerque, Jacquesa Cartiera, Pedro Cabrala,
Giovanniego Cabota, Franciszka Drakea,
Jana z Kolna, Bartolomé de Las Casas, Ferdynanda
Corteza, Francisca Pizarra
(P) wymienia g³ówne ród³a dotycz¹ce dziejów
wielkich odkryæ geograficznych
wskazuje na mapie:
(P) tereny znane Europejczykom w XV w., szlaki
wypraw odkrywców Hiszpanii i Portugalii
(PP) tereny pañstw Inków i Azteków, szlaki wypraw
Anglików i Francuzów, podzia³ stref wg uk³adu
w Tordesillas
objania znaczenie dat:
(P) 1492, 1498, 1519-1522
(PP) 1488, 1495, 1519-1521, 1531-1533
podrêcznik,
mapa cienna
wiat w dobie
wielkich
odkryæ
geograficznych
praca w grupie,
praca z pod-
rêcznikiem,
praca
ze ród³ami
historycznymi,
rozmowa
nauczaj¹ca,
drama
Dzia³
Renesans
Numer lekcji
Temat,
g³ówne zagadnienia
Osi¹gniêcia ucznia
(po zajêciach uczeñ:)
Liczba godzin
rodki
dydaktyczne,
metody
1 2
3
4
5
6
1
1
Pojêcia, daty, postaci
7
epoka wielkich odkryæ
geograficznych, karawela,
uk³ad w Tordesillas,
konkwistadorzy,
niewolnictwo, kolonie,
faktorie, korsarze,
astrolabium, busola, ¿agiel
³aciñski, akademia
w Sagres, syfilis
1498, 1492, 1519-1522,
1495, 1488, 1519-1521,
1531-1533
Marco Polo, Henryk
¯eglarz, Krzysztof
Kolumb, Vasco da Gama,
Ferdynand Magellan,
Amerigo Vespucci,
Ferdynand Cortez,
Francisco Pizarro,
Ptolemeusz, Bartolomeu
Diaz, Alfonso
DAlbuquerque, Jacques
Cartier, Pedro Cabral,
Giovanni Cabot, Franciszek
Drake, Jan z Kolna,
Bartolomé de Las Casas
29
(P) przedstawia przyczyny wielkich odkryæ
geograficznych
(P) omawia najwa¿niejsze odkrycia geograficzne
XV i XVI w.
(PP) objania znaczenie epoki wielkich odkryæ
geograficznych
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i :
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy
oraz dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
2
Przemiany
gospodarczo-
-spo³eczne w Europie
Treci:
dualizm
gospodarczy
objania pojêcia:
(P) inflacja, nominalna wartoæ waluty, dualizm
gospodarczy, feudalizm, kapitalizm, cech, system
nak³adu, manufaktury, broñ palna rêczna, artyleria,
spó³ki, kompanie handlowe, gie³da
(PP) trójpolówka, po³ownictwo, proces grodzeñ,
p³odozmian, Kompania Wschodnioindyjska, domy
kupiecko-handlowe
1 podrêcznik,
mapa cienna
Europa
w XV-XVI w.,
encyklopedia,
s³owniki
pojêæ
historycznych
Renesans
inflacja, nominalna
wartoæ waluty, dualizm
gospodarczy, feudalizm,
kapitalizm, cech, system
nak³adu, manufaktury,
broñ palna rêczna,
artyleria, spó³ki,
kompanie handlowe,
30
* zmiany
w gospodarce rolnej
rozwój produkcji
rzemielniczej
pocz¹tki gospodarki
kapitalistycznej
(PP) omawia dzia³alnoæ Jakuba Fuggera
(P) wskazuje na mapie granicê stref gospodarczych
w Europie
(PP) objania przyczyny i omawia proces dualizmu
gospodarczego
(PP) objania przyczyny i znaczenie zmian
w rolnictwie w XV-XVII w.
(P) omawia nowe systemy produkcji rzemielniczej
(PP) objania przyczyny pojawienia siê gospodarki
kapitalistycznej w Europie
(P) wymienia ród³a uzyskiwania kapita³u
w XV-XVII w. w Europie
(PP) omawia znaczenie przemian gospodarczo-
-spo³ecznych w Europie w XV-XVII w.
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) planowania, organizowania i oceniania w³asnej
nauki, przyjmowania za ni¹ coraz wiêkszej
odpowiedzialnoci
(PP) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(PP) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
praca w
grupach,
dyskusja,
debata
za i przeciw,
praca z mate-
ria³ami ród³o-
wymi
gie³da, trójpolówka,
po³ownictwo, proces
grodzeñ, p³odozmian,
Kompania
Wschodnioindyjska,
domy kupiecko-handlowe
Jakub Fugger
Renesans
1 2
3
4
5
6
7
31
3 Czasy odrodzenia
w Europie i Polsce
Treci:
geneza renesansu
ideologia
humanizmu
nauka w czasach
renesansu w Europie
sztuka renesansowa
w Europie
pocz¹tki humanizmu
i odrodzenia
w Polsce
rozwój szkolnictwa
w Polsce
literatura piêkna
i polityczna w Polsce
sztuka renesansu
w Polsce
objania pojêcia:
(P) renesans, humanizm, Wawel, arrasy, kaplica
Zygmuntowska, kopu³a, mecenas, utopia,
heliocentryzm
(PP) attyki, kru¿ganki, gimnazja, kolegia jezuickie,
perspektywa geometryczna, pieta
omawia dzia³alnoæ:
(P) Jana Gutenberga, Erazma z Rotterdamu, Miko³aja
Kopernika, Galileusza, Leonarda da Vinci, Rafaela
Santi, Micha³a Anio³a Buonarrotiego, Donatella,
Filippa Brunelleschiego, Williama Szekspira,
Zygmunta Starego, Bony, Andrzeja Frycza
Modrzewskiego, Stanis³awa Orzechowskiego, Jana
Kochanowskiego, Jana Zamoyskiego, Miko³aja Reja,
Miko³aja Sêpa-Szarzyñskiego
(PP) Thomasa Morea, Giordana Bruna, Donata
Bramantego, Albrechta Dürera, Pietera Bruegla,
Medyceuszy, Ludovica Ariosta, François Rabelaisgo,
Miguela Cervantesa, Kallimacha, Jana Bonera,
Ludwika Decjusza, Andrzeja Krzyckiego, Jana
Dantyszka, Jana Lubrañskiego, Klemensa Janickiego,
Biernata z Lublina, Stanis³awa Hozjusza, Macieja
z Miechowa, Marcina Kromera, Marcina Bielskiego,
Jana Hellera, Wac³awa z Szamotu³, Miko³aja
Gomó³ki, Bartolomea Berecciego, Franciszka
Florentczyka, Bernarda Moranda
(PP) objania znaczenie humanizmu i odrodzenia
dla dziejów Europy
wskazuje na mapie:
1 podrêcznik,
zalecana
literatura,
internet, ród³a
historyczne
projekt
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
Renesans
renesans, humanizm,
Wawel, arrasy, kaplica
Zygmuntowska, kopu³a,
mecenas, utopia,
heliocentryzm, attyki,
kru¿ganki, gimnazja,
kolegia jezuickie,
perspektywa geometryczna,
pieta
Jan Gutenberg, Erazm
z Rotterdamu, Miko³aj
Kopernik, Galileusz,
Leonardo da Vinci, Rafael
Santi, Micha³ Anio³
Buonarroti, Donatello,
Filippo Brunelleschi,
William Szekspir,
Zygmunt Stary, Bona,
Andrzej Frycz Modrzewski,
Stanis³aw Orzechowski,
Jan Kochanowski, Jan
Zamoyski, Miko³aj Rej,
Miko³aj Sêp-Szarzyñski,
Thomas More, Giordano
Bruno, Donato Bramante,
Albrecht Dürer, Pieter
Bruegel, Medyceusze,
Ludovico Ariosto,
François Rabelais,
32
Miguel Cervantes,
Kallimach, Jan Boner,
Ludwik Decjusz, Andrzej
Krzycki, Jan Dantyszek,
Jan Lubrañski, Klemens
Janicki, Biernat z Lublina,
Stanis³aw Hozjusz, Maciej
z Miechowa, Marcin
Kromer, Marcin Bielski,
Jan Heller, Wac³aw
z Szamotu³, Miko³aj
Gomó³ka, Bartolomeo
Berecci, Franciszek
Florentczyk, Bernardo
Morando
(P) orodki renesansu w³oskiego (Rzym, Florencjê,
Mediolan) i polskiego (Kraków, Zamoæ)
(PP) przedstawia przyczyny pojawienia siê myli
humanistycznej i sztuki renesansowej
(P) wskazuje cechy idea³u cz³owieka renesansu
(PP) porównuje cechy idea³u cz³owieka
redniowiecza i renesansu
(P) wymienia g³ówne osi¹gniêcia nauki czasów
renesansu w Polsce i w pozosta³ej czêci Europy
(P) wskazuje g³ówne cechy sztuki czasów odrodzenia
(P) wymienia g³ówne zabytki renesansowe
(PP) przedstawia osi¹gniêcia muzyki renesansowej
(P) objania znaczenia drukarstwa dla dziejów
kultury w Europie
(PP) przedstawia system szkolnictwa ukszta³towany
w renesansie
(PP) wykorzystuje swoje umiejêtnoci artystyczne
w celu wykonania projektu
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy
Renesans
1 2
3
4
5
6
7
33
oraz dowiadczeñ i nawyków
(PP) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(PP) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
4 Reformacja i jej
skutki
Treci:
przyczyny
reformacji
reformacja
w Niemczech
ruchy reformacyjne
w Europie
reakcja Kocio³a
katolickiego
Towarzystwo
Jezusowe
skutki dzia³alnoci
kontrreformacyjnej
objania pojêcia:
(P) chrzecijañstwo, Koció³ katolicki, odpusty,
wyznanie ewangelicko-augsburskie, protestanci,
pokój w Augsburgu, Towarzystwo Jezusowe, jezuici,
wyznanie ewangelicko-reformowane, sobór
trydencki, trybuna³ wiêtej inkwizycji
(PP) 95 tez Marcina Lutra, noc w. Bart³omieja,
edykt nantejski, akt supremacji, indeks ksi¹g
zakazanych, zewiecczenie, symonia, nepotyzm,
usprawiedliwienie, predystynacja, hugenoci,
unia brzeska
omawia dzia³alnoæ:
(P) Jana Husa, Marcina Lutra, Jana Kalwina,
Henryka IV Burbona, Henryka VIII Tudora,
El¿biety I Wielkiej, Ignacego Loyoli
(PP) Aleksandra VI, Cezara i Lukrecji Borgiów,
Juliusza II, Leona X, Medyceuszy, Hieronima
Savonaroli, Karola V, Tomasza Münzera,
Gustawa I Wazy, Edwarda VI, Marii Tudor,
Paw³a III, Paw³a IV Caraffy
wskazuje na mapie:
(P) obszary objête reformacj¹
(PP) Wittenbergê, Trydent
objania znaczenie dat:
(P) 1517, 1555, 1545-1563
(PP) 1524-1525, 1572, 1598, 1534, 1540, 1596
(P) wymienia g³ówne przyczyny reformacji
(PP) hierarchizuje przyczyny reformacji
1 podrêcznik,
mapa cienna
Europa
w XV-XVI w.
wyk³ad, praca
w grupie,
drzewo
decyzyjne,
praca
z materia³ami
ród³owymi,
rozmowa
nauczaj¹ca
Renesans
chrzecijañstwo, Koció³
katolicki, odpusty, 95 tez,
wyznanie ewangelicko-
-augsburskie, protestanci,
pokój w Augsburgu,
Towarzystwo Jezusowe,
jezuici, wyznanie
ewangelicko-
-reformowane, sobór
trydencki, trybuna³ wiêtej
inkwizycji, noc w.
Bart³omieja, edykt
nantejski, akt supremacji,
indeks ksi¹g zakazanych,
zewiecczenie, symonia,
nepotyzm,
usprawiedliwienie,
predystynacja, hugenoci,
unia brzeska
1517, 1555, 1545-1563,
1524-1525, 1572, 1598,
1534, 1540, 1596
Jan Hus, Marcin Luter,
Jan Kalwin, Henryk IV
Burbon, Henryk VIII
Tudor, El¿bieta I Wielka,
Ignacy Loyola,
Aleksander VI,
34
Renesans
1 2
3
4
5
6
7
Cezar i Lukrecja Borgia,
Juliusz II, Leon X,
Medyceusze, Hieronim
Savonarola, Karol V,
Tomasz Münzer, Gustaw I
Waza, Edward VI, Maria
Tudor, Pawe³ III, Pawe³
IV Caraffy
(P) opisuje przebieg reformacji w Niemczech
(PP) wyjania g³ówne za³o¿enia wyznañ
protestanckich
(PP) wymienia przyk³ady wojen religijnych
(P) wymienia g³ówne decyzje soboru
trydenckiego
(PP) wyjania znaczenie zmian religijnych w Europie
w XVI w.
(P) wymienia przyk³ady tolerancji religijnej
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) planowania, organizowania i oceniania w³asnej
nauki, przyjmowania za ni¹ coraz wiêkszej
odpowiedzialnoci
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(PP) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(PP) poszukiwania, porz¹dkowania
i wykorzystywania informacji z ró¿nych róde³
oraz efektywnego pos³ugiwania siê technologi¹
informacyjn¹
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy
oraz dowiadczeñ i nawyków
35
5 Przemiany polityczne
w pocz¹tkach czasów
nowo¿ytnych
Treci:
pocz¹tki monarchii
absolutnych
nowa ideologia
polityczna
imperium
Habsburgów
* polityka
dynastyczna
Habsburgów
podzia³ imperium
Habsburgów
* monarchie
narodowe w Europie
Zachodniej
imperium osmañskie
objania pojêcia:
(P) monarchia stanowa, monarchia absolutna,
merkantylizm, polityka dynastyczna, imperium
osmañskie
(PP) wojna Dwóch Ró¿, prawo pañstwowe, prawo
cywilne, wojny w³oskie, monarchie narodowe,
galera, galerasy, arkebuz, lancknechci
omawia dzia³alnoæ:
(P) Niccola Machiavellego, Karola I (V) Habsburga,
Sulejmana Wspania³ego
(PP) Jeana Bodina, Thomasa Hobbesa,
Maksymiliana I Habsburga, Filipa II, Franciszka I,
Henryka VIII, El¿biety I
(PP) wymienia g³ówne ród³a dotycz¹ce dziejów
Europy w XVI w.
wskazuje na mapie:
(P) imperium Habsburgów, imperium osmañskie
(PP) Mohacz, Lepanto
objania znaczenie dat:
(P) 1806, 1526, 1571
(PP) 1337-1453, 1455-1485, 1452, 1515, 1559, 1556,
1588
(PP) objania przyczyny kryzysu monarchii stanowej
(PP) objania przyczyny powstania ustroju monarchii
absolutnych
(P) wymienia g³ówne cechy monarchii
absolutnych
(PP) przedstawia g³ówne za³o¿enia ideologii
absolutnych
(PP) przedstawia proces powstawania imperium
Habsburgów i imperium osmañskiego
* (PP) objania proces uzyskiwania nowych tronów
przez dynastiê Habsburgów
1 podrêcznik,
mapa cienna
Europa
w XVI w.
praca w grupie,
praca
ze ród³ami
historycznymi,
drama
monarchia stanowa,
monarchia absolutna,
merkantylizm, polityka
dynastyczna, imperium
osmañskie, wojna Dwóch
Ró¿, prawo pañstwowe,
prawo cywilne, wojny
w³oskie, monarchie
narodowe, galera,
galerasy, arkabuz,
lancknechci
1806, 1526, 1571, 1337-
-1453, 1455-1485, 1452,
1515, 1559, 1556, 1588,
Niccoló Machiavelli,
Karol I (V) Habsburg,
Sulejman Wspania³y, Jean
Bodin, Thomas Hobbes,
Maksymilian I Habsburg,
Filip II, Franciszek I,
Henryk VIII, El¿bieta I
Renesans
36
6
Przemiany
gospodarczo-
-spo³eczne
na ziemiach polskich
w XVI w.
objania pojêcia:
(P) dualizm ekonomiczny, szlachta, folwarki,
pañszczyzna, gospodarka folwarczno-pañszczyniana,
so³tys, przywilej warecki
(PP) taksy wojewodziñskie, folwarki ekspansywne,
folwarki autonomiczne
omawia dzia³alnoæ:
1 podrêcznik,
mapa cienna
Polska
i Litwa
w XV-XVI w.
praca w grupie,
praca
dualizm ekonomiczny,
szlachta, folwarki,
pañszczyzna, so³tys,
przywilej warecki, taksy
wojewodziñskie, folwarki
ekspansywne, folwarki
autonomiczne
Renesans
1 2
3
4
5
6
7
* (P) objania przyczyny powstania i wymienia
g³ówne cechy rz¹dów w monarchiach narodowych
(francuskiej, angielskiej i hiszpañskiej)
* (PP) objania przyczyny i skutki rewolucji
w Niderlandach w XVI w.
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(PP) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
(P) rozwijania sprawnoci umys³owych oraz
osobistych zainteresowañ
37
z materia³ami
ród³owymi,
rozmowa
nauczaj¹ca
1423, 1496, 1520
W³adys³aw Jagie³³o,
Jan Olbracht,
Zygmunt Stary
(PP) W³adys³awa Jagie³³y, Jana Olbrachta, Zygmunta
Starego
(PP) wymienia g³ówne ród³a zwi¹zane z dziejami
Polski w XVI w.
wskazuje na mapie:
(P) Gdañsk
(PP) g³ówne szlaki handlowe w Polsce w XVI w.
objania znaczenie dat:
(P) 1423, 1496, 1520
(PP) przedstawia przyczyny powstania w Polsce
systemu gospodarki folwarczno-pañszczynianej
(P) wymienia g³ówne obci¹¿enia ch³opów na rzecz
panów feudalnych w Polsce szlacheckiej
(P) przedstawia sytuacjê mieszczañstwa polskiego
w XV-XVI w.
(PP) ocenia znaczenie przemian w gospodarce
w XV-XVI w. dla dziejów Polski
(PP) wskazuje zale¿noci zmian politycznych
i ekonomicznych
(PP) charakteryzuje ewolucjê przemian
gospodarczych w Rzeczypospolitej szlacheckiej
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
Treci:
geneza gospodarki
folwarczno-
-pañszczynianej
funkcjonowanie
folwarków
pañszczynianych
sytuacja w miastach
w XVI w.
Renesans
38
7
Pocz¹tki i rozwój
demokracji
szlacheckiej
Treci:
przyczyny
politycznej
dominacji szlachty
pocz¹tki
parlamentaryzmu
tryb obrad sejmu
walnego
ruch egzekucyjny
cele, realizacja,
efekty
objanienia pojêcia:
(P) szlachta, magnaci, szlachta rednia, szlachta
szaraczkowa (zaciankowa, zagrodowa, go³ota), sejm
walny, senat, izba poselska, sejmiki ziemskie,
demokracja szlachecka, ruch egzekucyjny, rokosz
(PP) przywilej mielnicki, elekcja vivente rege,
wojsko kwarciane, konstytucje (uchwa³y sejmu),
sejmy ekstraordynaryjne, marsza³kowie wielki
i nadworny, kanclerz wielki i podkanclerzy,
podskarbi, hetmani wielki i polny, sejmiki
przedsejmowe, sejmiki relacyjne, sejmy elekcyjne,
sejmiki kapturowe, sejmy deputackie
omawia dzia³alnoæ:
(P) Kazimierza Wielkiego, Aleksandra
Jagielloñczyka, Zygmunta Starego, Bony,
Zygmunta Augusta
(PP) Barbary Radziwi³³ówny
(P) wymienia g³ówne ród³a zwi¹zane z dziejami
Polski w czasach demokracji szlacheckiej
(P) wskazuje na mapie terytorium Polski w XVI w.
objania znaczenie dat:
(P) 1493, 1505, 1573, 1652
(PP) 1501, 1529, 1537, 1562
(PP) przedstawia przyczyny dominacji politycznej
szlachty w Polsce
1
* 2
podrêcznik,
mapa cienna
Polska
i Litwa
w XV i XVI w.
dyskusja
punktowana,
praca w grupie,
praca
z materia³ami
ród³owymi,
rozmowa
nauczaj¹ca
wstêpna,
* drama
szlachta, magnaci,
szlachta rednia, szlachta
szaraczkowa
(zaciankowa, zagrodowa,
go³ota), sejm walny, senat,
izba poselska, sejmiki
ziemskie, demokracja
szlachecka, ruch
egzekucyjny, rokosz,
przywilej mielnicki,
elekcja vivente rege,
wojsko kwarciane,
konstytucje (uchwa³y
sejmu), sejmy
ekstraordynaryjne,
marsza³kowie wielki
i nadworny, kanclerz
wielki i podkanclerzy,
podskarbi, hetmani wielki
i polny, sejmiki
przedsejmowe, sejmiki
relacyjne, sejmy
elekcyjne, sejmiki
kapturowe, sejmy
deputackie
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
Renesans
1 2
3
4
5
6
7
39
1493, 1505, 1573, 1652,
1501, 1529, 1537, 1562
Kazimierz Wielki,
Aleksander Jagielloñczyk,
Zygmunt Stary, Bona,
Zygmunt August, Barbara
Radziwi³³ówna
(P) opisuje strukturê wewnêtrzn¹ stanu
szlacheckiego
(P) objania przyczyny i proces kszta³towania siê
sejmu walnego
(P) przedstawia strukturê sejmu walnego
* (P) przedstawia zasady obrad sejmu walnego
(P) przedstawia g³ówne uprawnienia sejmu walnego
(P) wymienia g³ówne has³a ruchu egzekucyjnego
(PP) porównuje ustrój Rzeczypospolitej z ustrojami
innych pañstw ówczesnej Europy
(PP) ocenia znaczenie powstania systemu demokracji
szlacheckiej dla dziejów Polski
(PP) ocenia znaczenie ruchu egzekucyjnego dla
dziejów Polski
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania
i wykorzystywania informacji z ró¿nych róde³ oraz
efektywnego pos³ugiwania siê technologi¹
informacyjn¹
Renesans
40
8 Polityka zagraniczna
ostatnich Jagiellonów
Treci:
polityka Jagiellonów
na pocz¹tku XV w.
* wschodni s¹siad
Moskwa
wojna z Moskw¹
i uk³ad z Habsburgami
sekularyzacja Prus
utrata tronów Czech
i Wêgier
* kwestia
Mazowsza, l¹ska
i Pomorza
Zachodniego
Zygmunt August
i kwestia ba³tycka
* problem Gdañska
objania pojêcia:
(P) polityka dynastyczna, sekularyzacja, ho³d pruski,
I wojna pó³nocna
(PP) ho³d wileñski, flota kaperska, pokój szczeciñski,
Konstytucja Karnkowskiego, * duma bojarska, sobór
ziemski, samodzier¿awie, Trzeci Rzym
omawia dzia³alnoæ:
(P) Aleksandra Jagielloñczyka, Jana Olbrachta,
Zygmunta Starego, Zygmunta Augusta, Iwana IV
Gronego, Albrechta Hohenzollerna
(PP) W³adys³awa Jagielloñczyka, Maksymiliana
Habsburga, Iwana III, Wasyla III, Ludwika
Jagielloñczyka, Bogus³awa X, Gottharda Kettlera,
Jana III, Katarzyny Jagiellonki
wskazuje na mapie:
(P) Koronê, Wielkie Ksiêstwo Litewskie, Mazowsze,
l¹sk, Pomorze Zachodnie, Wêgry, Czechy, Wielkie
Ksiêstwo Moskiewskie, Inflanty
(PP) Smoleñsk, Orszê
objania znaczenie dat:
(P) 1525, 1563-1570
(PP) 1506-1548, 1514, 1515, 1522,
1519-1521, 1526, 1548-1572, 1557, 1561
(P) przedstawia g³ówne kierunki polityki
zagranicznej ostatnich Jagiellonów
* (PP) objania okolicznoci i przebieg ekspansji
moskiewskiej w XV-XVI w.
* (P) przedstawia za³o¿enia ustrojowe Rosji czasów
Iwana IV Gronego
(P) wskazuje zmiany terytorialne Polski i Litwy
w czasach ostatnich Jagiellonów
(PP) objania genezê i przebieg wojen z Moskw¹ oraz
1 podrêcznik,
mapa cienna
Polska i
Litwa
w XV-XVI w.
wyk³ad
analityczny,
dyskusja,
praca
w grupie,
burza mózgów,
praca
z materia³ami
ród³owymi,
rozmowa
nauczaj¹ca
wstêpna
polityka dynastyczna,
sekularyzacja, ho³d
pruski, I wojna pó³nocna,
duma bojarska, sobór
ziemski, samodzier¿awie,
Trzeci Rzym, ho³d
wileñski, flota kaperska,
pokój szczeciñski,
Konstytucja
Karnkowskiego
1525, 1563-1570, 1506-
-1548, 1514, 1515, 1522,
1519-1521, 1526, 1548-
-1572, 1557, 1561
Aleksander Jagielloñczyk,
Jan Olbracht, Zygmunt
Stary, Zygmunt August,
Iwan IV Grony, Albrecht
Hohenzollern, W³adys³aw
Jagielloñczyka,
Maksymilian Habsburg,
Iwan III, Wasyl III,
Ludwik Jagielloñczyk,
Bogus³aw X, Gotthard
Kettler, Jan III, Katarzyna
Jagiellonka
Renesans
1 2
3
4
5
6
7
41
zakonem krzy¿ackim w czasach Zygmunta Starego
(P) wymienia skutki ho³du pruskiego
(PP) ocenia znaczenie ho³du pruskiego
(PP) przedstawia okolicznoci utraty tronów
w Czechach i na Wêgrzech przez Jagiellonów
* (PP) przedstawia sytuacjê Mazowsza, l¹ska
i Pomorza Zachodniego w czasach ostatnich
Jagiellonów
(PP) przedstawia genezê, przebieg i skutki I wojny
pó³nocnej
* (PP) objania i ocenia rolê Gdañska w polityce
ba³tyckiej ostatnich Jagiellonów
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) planowania, organizowania i oceniania w³asnej
nauki, przyjmowania za ni¹ coraz wiêkszej
odpowiedzialnoci
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
Renesans
42
9 Rzeczpospolita
Obojga Narodów
Treci:
Polska a sytuacja
wewnêtrzna
na Litwie
unia lubelska
g³ówne cechy
Rzeczypospolitej
Obojga Narodów
objania pojêcia:
(P) unia personalna, unia realna, unia lubelska,
Rzeczpospolita Obojga Narodów
(PP) kniaziowie, panowie, bojarzy
(P) omawia dzia³alnoæ Zygmunta Augusta
(PP) wymienia g³ówne ród³a dotycz¹ce unii lubelskiej
wskazuje na mapie:
(P) Królestwo Polskie, Wielkie Ksiêstwo Litewskie,
Ukrainê
(PP) Brac³awszczyznê, Kijowszczyznê, Podole
objania znaczenie datê 1569 (P)
(P) przedstawia przyczyny zawarcia unii polsko-
-litewskiej
(P) przedstawia najwa¿niejsze skutki unii polsko-
-litewskiej
(PP) objania znaczenie unii polsko-litewskiej dla
dziejów Rzeczypospolitej
(PP) porównuje za³o¿enia unii lubelskiej z innymi
uniami politycznymi w dziejach
(P) selekcjonuje poznane wiadomoci
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
1
*2
podrêcznik,
mapa cienna
Polska
i Litwa w XV
i XVI w.,
atlasy
historyczne
praca w grupie,
praca z podrê-
cznikiem,
praca
ze ród³ami
historycznymi,
rozmowa
nauczaj¹ca,
* dyskusja
punktowana
unia personalna, unia
realna, unia lubelska,
Rzeczpospolita Obojga
Narodów, kniaziowie,
panowie, bojarzy
1569
Zygmunt August
Renesans
1 2
3
4
5
6
7
43
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
Renesans
10 Wolne elekcje
Treci:
pierwsze
bezkrólewie
zasady wolnych
elekcji
pierwsza wolna
elekcja
* polityka
wewnêtrzna
Batorego
polityka zagraniczna
Batorego
trzecia wolna elekcja
objania pojêcia:
(P) bezkrólewie, konfederacje, interrex, prymas, sejm
konwokacyjny, elekcja viritim, Artyku³y
henrykowskie, pacta conventa, sejm elekcyjny, sejm
koronacyjny, konfederacja warszawska, trybuna³y
(PP) konfederacje kapturowe, s¹dy kapturowe,
Konstytucja Karnkowskiego, piechota wybraniecka,
husaria
omawia dzia³alnoæ:
(P) Zygmunta Augusta, Anny Jagiellonki, Henryka
Walezego, Jana Zamoyskiego, Stefana Batorego,
Iwana IV Gronego, Zygmunta III Wazy
(PP) Jakuba Uchañskiego, Samuela Zborowskiego,
Albrechta Fryderyka, Maksymiliana Habsburga
(PP) wymienia g³ówne ród³a zwi¹zane z wolnymi
elekcjami
wskazuje na mapie:
(P) Warszawê, Lublin, Kraków, Gdañsk, Francjê,
Siedmiogród
(PP) Po³ock, Wielkie £uki, Psków, Jam Zapolski
objania znaczenie dat:
(P) 1572, 1573, 1575,
(PP) 1579-1582, 1586, 1587
(PP) przedstawia przyczyny wprowadzenia zasad
wolnej elekcji
(P) przedstawia proces wyboru w³adcy wg zasad
wolnej elekcji
1 podrêcznik,
mapa cienna
Rzeczpospolita
pierwszych
w³adców
elekcyjnych
praca
w grupie, praca
z podrêcz-
nikiem, praca
ze ród³ami
historycznymi,
metaplan,
burza
mózgów,
rozmowa
nauczaj¹ca
bezkrólewie,
konfederacje,
konfederacje kapturowe,
s¹dy kapturowe, interrex,
prymas, sejm
konwokacyjny, elekcja
viritim, Artyku³y
henrykowskie, pacta
conventa, sejm elekcyjny,
sejm koronacyjny,
konfederacja warszawska,
Konstytucja
Karnkowskiego,
trybuna³y, piechota
wybraniecka, husaria
1572, 1573, 1575, 1579-
-1582, 1586, 1587
Zygmunt August, Jakub
Uchañski, Anna
Jagiellonka, Henryk
Walezy, Jan Zamoyski,
Samuel Zborowski, Stefan
Batory, Iwan IV Grony,
Albrecht Fryderyk,
Zygmunt III Waza,
Maksymilian Habsburg
44
(PP) objania znaczenie wolnych elekcji dla dziejów
Rzeczypospolitej
(P) przedstawia najwa¿niejsze decyzje polityczne
Henryka Walezego i Stefana Batorego
(P) wykonuje schemat przedstawiaj¹cy etapy elekcji
(P) analizuje ród³a historyczne
(PP) odró¿nia fakty od opinii
(PP) ocenia wiarygodnoæ róde³ historycznych
k s z t a ³ c e n i a u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
Renesans
1 2
3
4
5
6
7
11 Reformacja
i kontrreformacja
na ziemiach polskich
objania pojêcia:
(P) Koció³ rzymskokatolicki, arcybiskupstwa,
prymas, wiêtopietrze, religia ¿ydowska,
prawos³awie, husytyzm, bracia czescy, muzu³manie,
kraj wielowyznaniowy, edykty, luteranizm,
1 podrêcznik,
mapa cienna
Polska
i Litwa
w XV-XVI w.
Koció³ rzymskokatolicki,
arcybiskupstwa, prymas,
wiêtopietrze, religia
¿ydowska, prawos³awie,
husytyzm, bracia czescy,
45
Treci:
Rzeczpospolita
pañstwem wielu
religii
reformacja na
ziemiach
Rzeczypospolitej
tolerancja religijna
w Rzeczypospolitej
kontrreformacja
w Rzeczypospolitej
kalwinizm, bracia polscy, arianie, Trójca wiêta,
ugoda sandomierska, konfederacja warszawska,
tolerancja religijna, unia brzeska
(PP) kapitu³y katedralne, annaty, beneficja, Ormianie,
monofizytyzm, dogmat, nuncjusz papieski
omawia dzia³alnoæ:
(P) Zygmunta Starego, Zygmunta Augusta, Piotra
Skargi, Jakuba Wujka, Zygmunta III Wazy
(PP) Stanis³awa Hozjusza, Miko³aja Tr¹by, Piotra
Stojeñskiego, Jana M¹czyñskiego, Miko³aja Reja,
Ariusza, Jana Amosa Komenskiego, Stanis³awa
Kostki
wskazuje na mapie:
(P) tereny objête ruchami reformacyjnymi Korony
i Wielkiego Ksiêstwa Litewskiego, Prusy Ksi¹¿êce,
miejsca zawierania uk³adów tolerancyjnych
(Sandomierz, Warszawê),
(PP) Kurlandiê, Braniewo, Brzeæ nad Bugiem,
siedziby arcybiskupstw (Gniezno, Halicz, Lwów),
orodki braci polskich (Piñczów, Lubartów, Lublin,
Raków)
objania znaczenie dat:
(P) 1517, 1573, 1564, 1596
(PP) 1417, 1520, 1555, 1562-1565, 1570, 1577
* (P) przedstawia g³ówne ruchy religijne
w Rzeczypospolitej przed XVI w.
(PP) objania okolicznoci i przebieg reformacji na
ziemiach Rzeczypospolitej
(P) wymienia g³ówne nurty reformacyjne
na ziemiach Rzeczypospolitej
(P) przedstawia za³o¿enia ideologiczne braci polskich
(P) wskazuje tereny Polski i Litwy w czasach
ostatnich Jagiellonów objête nurtami reformacyjnymi
rozmowa
nauczaj¹ca,
praca w grupie,
praca
z materia³ami
ród³owymi,
metoda
za i przeciw
muzu³manie, kraj
wielowyznaniowy, edykty,
luteranizm, kalwinizm,
bracia polscy, arianie,
Trójca wiêta, ugoda
sandomierska,
konfederacja warszawska,
tolerancja religijna, unia
brzeska, kapitu³y
katedralne, annaty,
beneficja, Ormianie,
monofizytyzm, dogmat,
nuncjusz papieski
1517, 1573, 1564, 1596,
1417, 1520, 1555, 1562-
-1565, 1570, 1577
Zygmunt Stary, Zygmunt
August, Piotr Skarga,
Jakub Wujek, Zygmunt III
Waza, Stanis³aw Hozjusz,
Miko³aj Tr¹ba, Piotr
Stojeñski, Jan M¹czyñski,
Miko³aj Rej, Ariusz, Jan
Amos Komensky,
Stanis³aw Kostka
Renesans
46
(P) przedstawia genezê i g³ówne za³o¿enia aktów
tolerancyjnych w Rzeczypospolitej
(PP) porównuje sytuacjê religijn¹ w Rzeczypospolitej
i krajach Europy Zachodniej
(PP) ocenia znaczenie tolerancji religijnej
w Rzeczypospolitej
(PP) przedstawia genezê kontrreformacji na ziemiach
Rzeczypospolitej
(P) wymienia g³ówne skutki kontrreformacji
na ziemiach Rzeczypospolitej
(P) analizuje ród³a historyczne
(PP) odró¿nia fakty od opinii
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) planowania, organizowania i oceniania w³asnej
nauki, przyjmowania za ni¹ coraz wiêkszej
odpowiedzialnoci
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
Renesans
1 2
3
4
5
6
7
47
Renesans
12 Cz³owiek renesansu
powtórzenie
Treci:
ideologie polityczne
czasów renesansu
wady i zalety
demokracji
szlacheckiej
wady i zalety
monarchii
absolutnych
pozycja kobiety
w spo³eczeñstwie
w dobie renesansu
objania pojêcia:
(P) system stanowy, monarchia stanowa, monarchia
absolutna, demokracja, demokracja szlachecka,
utopia
omawia dzia³alnoæ:
(P) Niccola Machiavellego, Tomasza Morusa,
Stanis³awa Orzechowskiego, Andrzeja Frycza
Modrzewskiego
(P) wskazuje na mapie pañstwa o ustroju monarchii
absolutnej
(PP) przedstawia przyczyny i proces powstawania
monarchii absolutnych
(P) wymienia g³ówne za³o¿enia monarchii
absolutnych
(PP) objania proces kszta³towania siê demokracji
szlacheckiej
(P) wymienia g³ównie cechy demokracji szlacheckiej
(PP) porównuje i ocenia systemy demokracji
szlacheckiej i monarchii absolutnych
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(PP) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
1 podrêcznik,
mapa cienna
Europa
XVI w.
praca w grupie,
praca
z materia³ami
ród³owymi,
rozmowa
nauczaj¹ca
system stanowy,
monarchia stanowa,
monarchia absolutna,
demokracja, demokracja
szlachecka, utopia
Niccoló Machiavelli,
Tomasz Morus, Stanis³aw
Orzechowski, Andrzej
Frycz Modrzewski
48
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
(P) rozwijania sprawnoci umys³owych oraz
osobistych zainteresowañ
Eur
opa w XVII w
.
1 2
3
4
5
6
7
13 Absolutyzm
we Francji
Treci:
Ludwik XIII
i polityka kardyna³a
Richelieu
rz¹dy Mazariniego
i czasy frondy
rz¹dy osobiste
Ludwika XIV
* polityka
zagraniczna
Ludwika XIV
objania pojêcia:
(P) monarchia absolutna, racja stanu,
scentralizowanie w³adzy, Stany Generalne, hugenoci,
edykt nantejski, merkantylizm, kompanie handlowe,
rz¹dy osobiste, Wersal, Bastylia, Król S³oñce
(PP) intendenci, fronda, szko³a kadetów, wojna
o sukcesjê hiszpañsk¹
omawia dzia³alnoæ:
(P) Henryka IV Burbona, Ludwika XIII, Armanda
de Richelieugo, Juliusza Mazariniego, Ludwika XIV,
Ludwika XV
(PP) Marii Medycejskiej, ksiêcia Condé, Jean
Baptiste Colberta, François de Louvois, Sébastiena
Vaubona, Filipa V
(PP) wymienia g³ówne ród³a do dziejów Europy
w XVII w.
wskazuje na mapie:
(P) terytorium Francji w XVII w.
(PP) zdobycze terytorialne Francji w czasach
Ludwika XIII i Ludwika XIV
objania znaczenie dat:
(PP) 1610, 1643/1661-1715, 1648-1653, 1685,
1701-1714
(PP) przedstawia przyczyny i proces kszta³towania
siê monarchii absolutnej we Francji w czasach
Ludwika XIII i Ludwika XIV
1 podrêcznik,
mapa cienna
Europa
w XVII w.,
film
dydaktyczny
Wiek
absolutyzmu
metoda
biograficzna,
drama,
rozmowa
nauczaj¹ca
wstêpna,
rozmowa
nauczaj¹ca
kontrolna, praca
w grupie, praca
ze ród³ami
historycznymi
monarchia absolutna,
racja stanu,
scentralizowanie w³adzy,
intendenci, Stany
Generalne, hugenoci,
edykt nantejski,
merkantylizm, kompanie
handlowe, fronda, rz¹dy
osobiste, Wersal, Bastylia,
szko³a kadetów, Król
S³oñce, wojna o sukcesjê
hiszpañsk¹
1610, 1643/1661-1715,
1648-1653, 1685, 1701-
-1714
Henryk IV Burbon,
Ludwik XIII, Armand de
Richelieu, Juliusz
Mazarini, Ludwik XIV,
Ludwik XV, Maria
Medycejska, ksi¹¿ê
Condé, Jean Baptiste
Colbert, François de
Louvois, Sébastien
Vaubon, Filip V
49
(P) objania g³ówne cechy ustroju absolutnego
Francji w XVII w.
(PP) objania wp³yw kardyna³a Richelieugo na dzieje
Francji
* (PP) objania genezê i skutki polityki zagranicznej
Ludwika XIV
(PP) porównuje i ocenia skutecznoæ polityki
Richelieugo i Ludwika XIV
(P) analizuje ród³a historyczne
(PP) odró¿nia fakty od opinii
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(PP) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
(P) rozwijania sprawnoci umys³owych oraz
osobistych zainteresowañ
Eur
opa w XVII w
.
14 * Wojna
trzydziestoletnia
(1618-1648)
objania pojêcia:
(P) cesarstwo Habsburgów, defenestracja praska,
pokój westfalski
(PP) unia protestancka, liga katolicka
omawia dzia³alnoæ:
1 podrêcznik,
mapa cienna
Europa
XVII w.
praca w grupie,
cesarstwo Habsburgów,
defenestracja praska,
pokój westfalski,
unia protestancka,
liga katolicka
50
Treci:
geneza wojny
trzydziestoletniej
przebieg wojny
skutki wojny
trzydziestoletniej
(P) Ferdynanda II Habsburga, Gustawa II Adolfa,
Richelieugo
(PP) Fryderyka V, Gabora Bethlena, Chrystiana IV,
Albrechta von Wallensteina
wskazuje na mapie:
(P) g³ówne kraje bior¹ce udzia³ w konflikcie
(Austriê, Daniê, Saksoniê, Szwecjê, Czechy, Wêgry,
Brandenburgiê)
(PP) Bia³¹ Górê, Lützen
objania znaczenie dat:
(P) 1618-1648
(PP) 1620, 1632
(P) wymienia g³ówne przyczyny wojny trzydziestoletniej
(PP) przedstawia wielop³aszczyznowe przyczyny
wybuchu wojny trzydziestoletniej
(P) wymienia g³ówne etapy konfliktu
(PP) objania wielop³aszczyznowy charakter wojny
trzydziestoletniej
(P) przedstawia g³ówne za³o¿enia pokoju westfalskiego
(PP) ocenia znaczenie wojny trzydziestoletniej dla
dziejów Europy
(P) przedstawia rolê Rzeczypospolitej w wojnie
trzydziestoletniej
(P) analizuje ród³a historyczne
(P) selekcjonuje poznane wiadomoci
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
praca
z materia³ami
ród³owymi,
wyk³ad
analityczny,
rozmowa
nauczaj¹ca
wstêpna
1618-1648, 1620, 1632
Ferdynand II Habsburg,
Gustaw II Adolf,
Richelieu, Fryderyk V,
Gabor Bethlen,
Chrystian IV, Albrecht
von Wallenstein
Eur
opa w XVII w
.
1 2
3
4
5
6
7
51
15 * Rewolucja
angielska
Treci:
przekszta³cenia
spo³eczno-
-ekonomiczne
w Anglii w XVII w.
geneza wojny
domowej
przebieg i skutki
wojny domowej
przekszta³cenia
polityczne w Anglii
objania pojêcia:
(P) monarchia absolutna, stara szlachta nobility,
nowa szlachta gentry, feudalizm, kapitalizm,
anglikanizm, kalwinizm-purytanizm, Parlament
Krótki, Parlament D³ugi, parlament kad³ubowy, Akt
nawigacyjny, lord protektor, demokracja parlamentarna
(PP) Habeas Corpus Act, Ustawa o prawach,
Akt o nastêpstwie tronu
omawia dzia³alnoæ:
(P) Karola I, Olivera Cromwella
(PP) El¿biety I Tudor, Jakuba I, ksiêcia Buckinghama,
Williama Lauda, Thomasa Strafforda, Karola II,
Jakuba II, Wilhelma Orañskiego, Jerzego I
(P) wskazuje na mapie terytorium Anglii w XVII w.
objania znaczenie dat:
(P) 1642-1648, 1651
(PP) 1640, 1645, 1649, 1658, 1660, 1679, 1689, 1701
(PP) przedstawia przekszta³cenia spo³eczno-
-ekonomiczne w Anglii w XVII w.
(PP) omawia g³ówne cechy ustroju Anglii w XVII w.
w czasach panowania Stuartów
1 podrêcznik,
mapa cienna
Europa
w XVII w.
wyk³ad
analityczny,
praca w
grupach, praca
z materia³ami
ród³owymi,
debata
za i przeciw,
drama
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwijania sprawnoci umys³owych oraz
osobistych zainteresowañ
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
Eur
opa w XVII w
.
monarchia absolutna, stara
szlachta nobility, nowa
szlachta gentry,
feudalizm, kapitalizm,
anglikanizm, kalwinizm-
-purytanizm, Parlament
Krótki, Parlament D³ugi,
parlament kad³ubowy,
Akt nawigacyjny, lord
protektor, demokracja
parlamentarna, Habeas
Corpus Act, Ustawa
o prawach, Akt
o nastêpstwie tronu
1642-1648, 1651, 1640,
1645, 1649, 1658, 1660,
1679, 1689, 1701
Karol I, Oliver Cromwell,
El¿bieta I Tudor, Jakub I,
ksi¹¿ê Buckingham,
William Laud,
52
Thomas Strafford, Karol II,
Jakub II, Wilhelm
Orañski, Jerzy I
(P) wymienia g³ówne przyczyny wybuchu wojny
domowej w Anglii
(PP) wyjania wp³yw Cromwella na dzieje Anglii
(PP) wskazuje g³ówne przyczyny przemian
politycznych w Anglii w XVII w.
(P) wymienia g³ówne cechy ustroju demokracji
parlamentarnej w Anglii
(PP) ocenia skutki wprowadzenia systemu
parlamentarnego w Anglii
(PP) odró¿nia fakty od opinii
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi,
poprawnego pos³ugiwania siê jêzykiem
ojczystym, przygotowania do publicznych
wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(PP) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania
i wykorzystywania informacji z ró¿nych róde³
oraz efektywnego pos³ugiwania siê technologi¹
informacyjn¹
(P) rozwijania sprawnoci umys³owych oraz
osobistych zainteresowañ
Eur
opa w XVII w
.
1 2
3
4
5
6
7
53
16 Polityka zagraniczna
Rzeczypospolitej
w pierwszej po³owie
XVII w.
Treci:
polityka zagraniczna
pierwszych Wazów
wojny
Rzeczypospolitej
ze Szwecj¹
wojny
Rzeczypospolitej
z Rosj¹
wojny
Rzeczypospolitej
z Turcj¹
* wielcy hetmani
Rzeczypospolitej
* armia
Rzeczypospolitej
na tle armii s¹siadów
definiuje pojêcia:
(P) unia personalna, detronizacja, inkorporacja
(PP) Dominium Maris Baltici, husaria, wielka smuta,
Kozacy, Tatarzy krymscy, Dzikie Pola
omawia dzia³alnoæ:
(P) Zygmunta III Wazy, W³adys³awa IV Wazy,
Iwana IV Gronego, Dymitra Samozwañca,
Stanis³awa ¯ó³kiewskiego, Karola Chodkiewicza,
Micha³a Romanowa
(PP) Abazy paszy, Karola IX Sudermañskiego,
Gustawa Adolfa, Borysa Godunowa, Wasyla Szujskiego
wskazuje na mapie:
(P) Koronê, Wielkie Ksiêstwo Litewskie, Inflanty,
Mo³dawiê, Wo³oszczyznê
(PP) Kircholm, Rygê, Kurlandiê, Oliwê, Trzcianê,
Stary Targ (Altmark), Sztumsk¹ Wie, K³uszyn,
Smoleñsk, Moskwê, Dywilino, Polanów, Cecorê,
Chocim, Kamieniec Podolski
objania znaczenie dat:
(P) 1600-1629, 1609-1619, 1620-1621
(PP) 1587-1632, 1620, 1621, 1627, 1629, 1632-1648,
1635
(P) przedstawia g³ówne kierunki polityki
zagranicznej pierwszych Wazów
(PP) przedstawia wielop³aszczyznowe przyczyny
wojen Rzeczypospolitej z s¹siadami w pierwszej
po³owie XVII w.
(PP) objania okolicznoci i przebieg wojny
ze Szwecj¹ w pierwszej po³owie XVII w.
(P) wymienia g³ówne skutki wojny ze Szwecj¹
w pierwszej po³owie XVII w.
(PP) wyjania okolicznoci i przebieg wojny
z Rosj¹ w pierwszej po³owie XVII w.
1
* 2
podrêcznik,
mapa cienna
Rzeczpospolita
w XVII w.
praca w grupie,
praca
z materia³ami
ród³owymi,
rozmowa
nauczaj¹ca
wstêpna
Eur
opa w XVII w
.
unia personalna,
detronizacja, inkorporacja,
Dominium Maris Baltici,
husaria, wielka smuta,
Kozacy, Tatarzy krymscy,
Dzikie Pola
1587-1632, 1632-1648,
1600-1629, 1609-1619,
1620-1621, 1620, 1621,
1627, 1629, 1635
Zygmunt III Waza,
W³adys³aw IV Waza,
Iwan IV Grony, Dymitr
Samozwaniec, Stanis³aw
¯ó³kiewski, Karol
Chodkiewicz, Micha³
Romanow, Abazy pasza,
Karol IX Sudermañski,
Gustaw Adolf, Borys
Godunow, Wasyl Szujski
54
Eur
opa w XVII w
.
1 2
3
4
5
6
7
(P) wskazuje g³ówne skutki wojny z Rosj¹
w pierwszej po³owie XVII w.
(PP) objania okolicznoci i przebieg wojny
z Turcj¹ w pierwszej po³owie XVII w.
(P) wskazuje g³ówne skutki wojny z Turcj¹
w pierwszej po³owie XVII w.
(P) wskazuje na mapie zmiany terytorialne Polski
i Litwy w czasach pierwszych Wazów
(PP) ocenia skutecznoæ polityki Zygmunta III Wazy
i W³adys³awa IV
(P) opracowuje ci¹gi chronologiczne
(PP) odró¿nia fakty od opinii
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) planowania, organizowania i oceniania w³asnej
nauki, przyjmowania za ni¹ coraz wiêkszej
odpowiedzialnoci
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi,
poprawnego pos³ugiwania siê jêzykiem
ojczystym, przygotowania do publicznych
wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(PP) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania
i wykorzystywania informacji z ró¿nych róde³
55
17 Rzeczpospolita
a Kozacy
Treci:
pocz¹tki
Kozaczyzny
zaporoskiej
g³ówne konflikty
na Ukrainie
powstanie
Chmielnickiego
wojna z Rosj¹
skutki konfliktu
na Ukrainie
objania pojêcia:
(P) Ukraina, Kozacy zaporoscy, ugoda
perejas³awska, ugoda w Hadziaczu, pokój
Grzymu³towskiego
(P) Kozacy rejestrowi, ataman, chan tatarski (PP)
omawia dzia³alnoæ:
(P) Bohdana Chmielnickiego, W³adys³awa IV Wazy,
Jana Kazimierza Wazy, Jeremiego Winiowieckiego
(PP) Daniela Czapliñskiego, Tuchaj beja, Jerzego
Ossoliñskiego, Adama Kisiela, Jana Wyhowskiego,
Jerzego Lubomirskiego, Stefana Czarnieckiego,
Miko³aja Grzymu³towskiego, Jana III Sobieskiego
wskazuje na mapie:
(P) Ukrainê
(PP) Zaporo¿e, Dzikie Pola, ¯ó³te Wody, Korsuñ,
Pi³awce, Zbara¿, Beresteczko, Batoh, Smoleñsk,
Hadziacz, Po³onkê, Cudnów, Andruszów
objania znaczenie dat:
(P) 1648, 1654, 1686
(PP) 1649, 1651, 1652, 1658, 1660, 1667
(PP) przedstawia przyczyny wybuchu powstania
Chmielnickiego
(P) wymienia g³ówne etapy konfliktu
(P) przedstawia g³ówne za³o¿enia ugody
perejas³awskiej
(P) wymienia g³ówne skutki powstania
Chmielnickiego i wojny z Rosj¹
(PP) ocenia znaczenie powstania Chmielnickiego
dla dziejów Rzeczypospolitej i Rosji
1 podrêcznik,
mapa cienna
Rzeczpospolita
w XVII w.,
fragmenty
filmu Ogniem
i mieczem
praca w grupie,
praca
z materia³ami
ród³owymi,
metaplan
Eur
opa w XVII w
.
Ukraina, Kozacy
zaporoscy, ugoda
perejas³awska, ugoda
w Hadziaczu, pokój
Grzymu³towskiego,
Kozacy rejestrowi,
ataman, chan tatarski
1648, 1654, 1686, 1649,
1651, 1652, 1658, 1660,
1667
Bohdan Chmielnicki,
W³adys³aw IV Waza,
Jan Kazimierz Waza,
Jeremi Winiowiecki,
Daniel Czapliñski,
Tuchaj bej, Jerzy
Ossoliñski, Adam Kisiel,
Jan Wyhowski,
Jerzy Lubomirski,
Stefan Czarniecki,
Miko³aj Grzymu³towski,
Jan III Sobieski
oraz efektywnego pos³ugiwania siê technologi¹
informacyjn¹
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
56
18 Konflikty
Rzeczypospolitej
z s¹siadami w drugiej
po³owie XVII w.
Treci:
polityka zagraniczna
w³adców w drugiej
po³owie XVII w.
objania pojêcia:
(P) potop szwedzki, wyprawa wiedeñska, luby
lwowskie, arianie
(PP) Liga wiêta, wojna podjazdowa, wojna
partyzancka, traktat w Radnot, traktaty welawsko-
-bydgoskie, pokój oliwski
omawia dzia³alnoæ:
(P) Jana Kazimierza, Stefana Czarnieckiego, Micha³a
Korybuta Winiowieckiego, Jana III Sobieskiego
(PP) Mehmeda IV, Piotra Doroszenki,
1
* 2
podrêcznik,
mapa cienna
Rzeczpospolita
w XVII w.,
fragment filmu
fabularnego
Potop
praca
w grupie,
praca
potop szwedzki, wyprawa
wiedeñska, luby
lwowskie, arianie,
Liga wiêta, wojna
podjazdowa, wojna
partyzancka, traktat
w Radnot, traktaty
welawsko-bydgoskie,
pokój oliwski
1655-1660, 1683, 1672,
(P) przygotowuje ci¹g chronologiczny
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i a u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwijania sprawnoci umys³owych oraz
osobistych zainteresowañ
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
Eur
opa w XVII w
.
1 2
3
4
5
6
7
57
wojna
Rzeczypospolitej
ze Szwecj¹
wojny
Rzeczypospolitej
z Turcj¹
stosunki z Prusami
Ksi¹¿êcymi
skutki wojen XVII w.
Marii Kazimiery dArquien, Piotra Wielkiego,
Leopolda I, Ludwika XIV, Karola X Gustawa,
Hieronima Radziejowskiego, Ludwiki Marii Gonzagi,
Jerzego II Rakoczego, Jerzego Lubomirskiego
wskazuje na mapie:
(P) Koronê, Wielkie Ksiêstwo Litewskie, Inflanty,
Wiedeñ, Jasn¹ Górê, Mo³dawiê
(PP) Kurlandiê, Oliwê, Buczacz, ¯urawno, Chocim,
Kamieniec Podolski, Kar³owice, Siedmiogród
objania znaczenie dat:
(P) 1655-1660, 1683
(PP) 1672, 1673, 1667, 1699, 1684, 1657, 1658
(P) przedstawia g³ówne kierunki polityki
Rzeczypospolitej w XVII w.
(PP) objania okolicznoci i przebieg wojny
ze Szwecj¹ w latach 1655-1660
(P) wskazuje g³ówne skutki wojny ze Szwecj¹
(PP) objania okolicznoci i przebieg wojny z Turcj¹
w drugiej po³owie XVII w.
(P) wskazuje g³ówne skutki wojny z Turcj¹ w drugiej
po³owie XVII w.
(P) wymienia skutki traktatów welawsko-bydgoskich
(P) wskazuje zmiany terytorialne Polski i Litwy
w XVII w.
(PP) ocenia skutecznoæ polityki Jana Kazimierza,
Micha³a Korybuta Winiowieckiego
(P) opracowuje ci¹g chronologiczny
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) planowania, organizowania i oceniania w³asnej
nauki, przyjmowania za ni¹ coraz wiêkszej
odpowiedzialnoci
1673, 1667, 1699, 1684,
1657, 1658
Jan Kazimierz, Stefan
Czarniecki, Micha³
Korybut Winiowiecki,
Jan III Sobieski,
Mehmed IV, Piotr
Doroszenko, Maria
Kazimiera dArquien,
Piotr Wielki, Leopold I,
Ludwik XIV, Karol X
Gustaw, Hieronim
Radziejowski, Ludwika
Maria Gonzaga, Jerzy II
Rakoczy,
Jerzy Lubomirski
Eur
opa w XVII w
.
z materia³ami
ród³owymi
58
19 Przemiany
wewnêtrzne
w Rzeczypospolitej
Obojga Narodów
w XVII w.
Treci:
przemiany
ekonomiczno-
-spo³eczne
w Rzeczypospolitej
w XVII w.
wzrost politycznej
roli magnaterii
objania pojêcia:
(P) klientela, latyfundia, oligarchia, rokosz, veto,
liberum veto, anarchia
(PP) przymus propinacyjny, nowa magnateria,
regalici, vivente rege
omawia dzia³alnoæ:
(P) Zygmunta III Wazy, Jana Zamoyskiego, Miko³aja
Zebrzydowskiego, Jana Kazimierza, W³adys³awa
Siciñskiego, Jana Lubomirskiego, Micha³a Korybuta
Winiowieckiego, Jana III Sobieskiego
(PP) Ludwiki Marii Gonzagi, Hieronima
Radziejowskiego, Janusza Radziwi³³a, Krzysztofa
Opaliñskiego, Kondeusza, Jakuba Sobieskiego
(PP) wymienia g³ówne ród³a zwi¹zane z dziejami
Rzeczypospolitej w XVII w.
1 podrêcznik,
mapa cienna
Rzeczpospolita
Obojga
Narodów
w XVII w.
praca w grupie,
praca
z materia³ami
ród³owymi,
drzewo
decyzyjne,
drama
klientela, latyfundia,
oligarchia, rokosz, veto,
liberum veto, anarchia,
przymus propinacyjny,
nowa magnateria,
regalici, vivente rege
1652, 1606-1607, 1665-
-1666
Zygmunt III Waza,
Jan Zamoyski,
Miko³aj Zebrzydowski,
Jan Kazimierz,
W³adys³aw Siciñski,
Jan Lubomirski, Micha³
Korybut Winiowiecki,
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
Eur
opa w XVII w
.
1 2
3
4
5
6
7
59
wskazuje na mapie:
(P) Rzeczpospolit¹ Obojga Narodów, Prusy Ksi¹¿êce
(PP) Guzów, M¹twy, Mo³dawiê, Siedmiogród
objania znaczenie dat:
(P) 1652
(PP) 1606-1607, 1665-1666
(P) przedstawia ekonomiczne i spo³eczne skutki
wojen toczonych w XVII w.
(PP) objania i ocenia przyczyny wzrostu politycznej
roli magnaterii
(P) wymienia rokosze XVII w.
(PP) objania genezê i skutki rokoszy w XVII w.
(P) wymienia g³ówne skutki przemian ustrojowych
w XVII w.
(PP) ocenia znaczenie przemian ustrojowych
w XVII w. dla dziejów Rzeczypospolitej
(PP) wskazuje powi¹zania miêdzy zmianami
politycznymi i ekonomicznymi
(P) opracowuje ci¹gi przyczynowo-skutkowe
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi,
poprawnego pos³ugiwania siê jêzykiem
ojczystym, przygotowania do publicznych
wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
próby reform
w Rzeczypospolitej
anarchia
w Rzeczypospolitej
* konserwatyzm
szlachty
Jan III Sobieski,
Ludwika Maria Gonzaga,
Hieronim Radziejowski,
Janusz Radziwi³³,
Krzysztof Opaliñski,
Kondeusz, Jakub Sobieski
Eur
opa w XVII w
.
60
20 Kultura baroku
w Europie
i Rzeczypospolitej
Treci:
sztuka baroku,
zabytki architektury
w regionie
zasoby muzealne
dzie³a
upamiêtniaj¹ce
wa¿ne wydarzenia
historyczne
objania pojêcia:
(P) barok, wiat³ocieñ, kalwaria, Wilanów, portret
trumienny, sarmatyzm, ksenofobia, przedmurze
chrzecijañstwa
(PP) manieryzm, inkrustacja, intarsja
omawia dzia³alnoæ:
(P) Giovanniego Berniniego, Francesco
Borrominiego, Caravaggia, Petera Paula Rubensa,
Rembrandta van Rijna, Diego Velázqueza, Moliera,
Georga Friedricha Haendla, Johanna Sebastiana
Bacha, Antonia Vivaldiego, Galileusza, Johannesa
Keplera, Isaaka Newtona, René Descartesa, Jana
Chryzostoma Paska, Wac³awa Potockiego
(PP) Szymona Starowolskiego, Wespazjana
Kochowskiego, Miko³aja Sêpa-Szarzyñskiego,
Samuela Twardowskiego, Jana Andrzeja Morsztyna,
Lope de Vegi, Pierrea Corneillea, Jeana Baptista
Racinea, Domenica Scarlattiego, Claudia
Monteverdiego, Francisa Bacona
(P) wskazuje na mapie orodki sztuki i kultury XVII w.
(PP) objania przyczyny powstania stylu barokowego
(P) wymienia g³ówne cechy sztuki barokowej
(P) przedstawia osi¹gniêcia kulturowe i naukowe
okresu baroku
(P) przedstawia g³ównych twórców okresu baroku
2 wycieczka,
wizyta
w muzeum
barok, wiat³ocieñ,
kalwaria, Wilanów,
portret trumienny,
sarmatyzm, ksenofobia,
przedmurze
chrzecijañstwa,
manieryzm, inkrustacja,
intarsja
Giovanni Bernini,
Francesco Borromini,
Caravaggio, Peter Paul
Rubens, Rembrandt van
Rijn, Dieg Velázquez,
Molier, Georg Friedrich
Haendel, Johann
Sebastian Bach, Antonio
Vivaldi, Galileusz,
Johannes Kepler, Isaak
Newton, René Descartes,
Jan Chryzostom Pasek,
Wac³aw Potocki, Szymon
Starowolski, Wespazjan
Kochowski,
Miko³aj Sêp-Szarzyñski,
Samuel Twardowski,
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
Eur
opa w XVII w
.
1 2
3
4
5
6
7
61
(P) opisuje sytuacjê szkolnictwa w XVII w.
w Rzeczypospolitej
(P) wymienia g³ówne cechy sarmatyzmu
(PP) ocenia znaczenie okresu sarmatyzmu dla
dziejów Rzeczypospolitej
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
Eur
opa w XVII w
.
21 Wiek XVII
powtórzenie
Treci:
przemiany ustrojowe
w Europie w XVII w.
wp³yw wojen
na sytuacjê
polityczn¹
(P i PP) objania odpowiednio pojêcia z tematów 13-20
(P i PP) odpowiednio objania, wymienia, wskazuje
poznane zagadnienia, pojêcia, daty dotycz¹ce
sytuacji Rzeczypospolitej i innych krajów Europy
w XVII w.
* (PP) opisuje ¿ycie codzienne szlachty
w Rzeczypospolitej
(PP) przedstawia proces ewolucij ustroju
Rzeczypospolitej w XVII w.
1 podrêcznik,
mapy cienne
Rzeczpospolita
w XVII w.
i Europa
w XVII w.
praca w grupie,
praca
z materia³ami
pojêcia, daty i postaci
z tematów 13-20
Jan Andrzej Morsztyn,
Lope de Vega, Pierre
Corneille, Jean Baptiste
Racine, Domenico
Scarlatti, Claudio
Monteverdi, Francis
Bacon
62
gospodarcz¹
i
kulturow¹
* ¿ycie codzienne
szlachty
w Rzeczypospolitej
Obojga Narodów
(PP) wskazuje wielop³aszczyznowoæ przyczyn
i skutków wojen Rzeczypospolitej w XVII w.
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
ród³owymi,
metaplan,
drama
Owiecenie
1 2
3
4
5
6
7
22 Przemiany
gospodarczo-
-spo³eczne w Europie
Treci:
rewolucja agrarna
w Anglii
rewolucja
przemys³owa
w Anglii
objania pojêcia:
(P) proces grodzeñ, farmerzy, gospodarka
wolnorynkowa, kapitalizm, rewolucja przemys³owa,
rewolucja agrarna, urbanizacja, maszyna parowa,
fabryka, fizjokratyzm, liberalizm ekonomiczny
(PP) lataj¹ce czó³enko, mechaniczna przêdzarka,
mechaniczne krosno
omawia dzia³alnoæ:
(P) Jamesa Watta, Adama Smitha
(PP) Johna Kaya, Jamesa Hargreavesa,
1 podrêcznik,
mapa cienna
Europa
w XVIII w.
praca w grupie,
praca
z materia³ami
ród³owymi,
debata za
i przeciw,
proces grodzeñ, farmerzy,
gospodarka
wolnorynkowa,
kapitalizm, rewolucja
przemys³owa, rewolucja
agrarna, urbanizacja,
maszyna parowa, fabryka,
fizjokratyzm, liberalizm
ekonomiczny, lataj¹ce
czó³enko, mechaniczna
Eur
opa w XVII w
.
63
najwa¿niejsze
wynalazki
techniczne XVIII w.
nowe idee
ekonomiczne
Richarda Arkwrighta, Samuela Cromptona, Edmunda
Cartwrighta, Thomasa Newcomena, Roberta Fultona,
Georga Stephensona, François Quesnaya
(P) objania znaczenie daty: 1769
(PP) przedstawia przyczyny i skutki rewolucji agrarnej
(PP) objania przyczyny wzrostu ekonomicznego
w Anglii w XVIII w.
(P) wymienia najwa¿niejsze odkrycia techniczne XVIII w.
(P) wymienia g³ówne cechy fizjokratyzmu
i liberalizmu ekonomicznego
(PP) ocenia rolê liberalizmu ekonomicznego dla
dziejów Europy
(PP) wskazuje powi¹zania miêdzy zjawiskami
ekonomicznymi i spo³ecznymi
(P) analizuje ród³a historyczne
(P) selekcjonuje poznane wiadomoci
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
rozmowa
nauczaj¹ca
wstêpna,
dyskusja,
drama
przêdzarka, mechaniczne
krosno
1769
James Watt, Adam Smiths,
John Kay, James
Hargreaves, Richard
Arkwright, Samuel
Crompton, Edmund
Cartwright, Thomas
Newcomen, Robert
Fulton, Georg Stephenson,
François Quesnay
Owiecenie
64
23 Kultura owiecenia
Treci:
geneza owiecenia
europejskiego
filozofia polityczna
epoki owiecenia
literatura piêkna
nauka doby
owiecenia
sztuka epoki
owiecenia
objania pojêcia:
(P) owiecenie, krytycyzm, sceptycyzm religijny,
racjonalizm, empiryzm, encyklopedia, deizm, ateizm,
spo³eczne prawa naturalne, wolnoæ osobista, równoæ
wobec prawa, nienaruszalnoæ maj¹tkowa, umowa
spo³eczna, trójpodzia³ w³adzy, monarchia absolutna
owiecona, klasycyzm, sentymentalizm, rokoko
(PP) Istota Najwy¿sza, Opatrznoæ, Absolut, kasata
zakonu
omawia dzia³alnoæ:
(P) Woltera, Johna Lockea, Isaaca Newtona, Denisa
Diderota, Jean dAlemberta, Jean Jacquesa
Rousseau, Monteskiusza
(PP) Immanuela Kanta, George,a Berkeleya, Dawida
Humea, Michai³a £omonosowa, Paula dHolbacha,
Fryderyka II, Katarzyny II, Józefa II, Nicolasa
Boileau-Despreaux, Pierrea de Marivaux, Pierrea
Beaumarchais, Jonathana Swifta, Daniela Defoe,
Laurence,a Sterne,a, Johanna Sebastiana Bacha,
Antonia Vivaldiego, Alessandra Scarlattiego,
Josepha Haydna, Wolfganga Amadeusza Mozarta,
Ludwika van Beethovena, Karola Linneusza,
Antoinea Lavoisiera, Beniamina Franklina
(PP) objania znaczenie daty: 1751
(PP) wskazuje powi¹zania miêdzy zjawiskami
politycznymi, ekonomicznymi, spo³ecznymi
i kulturowymi
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
1 podrêcznik,
mapa cienna
Europa
w XVIII w.,
sprzêt wideo,
komputer
do prezentacji
multimedialnych
praca w grupie,
praca
z materia³ami
ród³owymi,
mapa mentalna
owiecenie, krytycyzm,
sceptycyzm religijny,
racjonalizm, empiryzm,
encyklopedia, deizm,
ateizm, spo³eczne prawa
naturalne, wolnoæ
osobista, równoæ wobec
prawa, nienaruszalnoæ
maj¹tkowa, umowa
spo³eczna, trójpodzia³
w³adzy, monarchia
absolutna owiecona,
klasycyzm,
sentymentalizm, rokoko,
Istota Najwy¿sza,
Opatrznoæ, Absolut,
kasata zakonu
1751
Wolter, John Locke,
Isaac Newton, Denis
Diderot, Jean dAlembert,
Jean Jacques Rousseau,
Monteskiusz, Immanuel
Kant, George Berkeley,
Dawid Hume, Michai³
£omonosow, Paul
dHolbach, Fryderyk II,
Katarzyna II, Józef II,
Nicolas Boileau-
-Despreaux,
Pierre de Marivaux,
Pierre Beaumarchais,
Jonathan Swift,
Owiecenie
1 2
3
4
5
6
7
65
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
Owiecenie
24 Absolutyzm w Rosji,
Austrii i Prusach
Treci:
przemiany ustrojowe
w Rosji, Prusach
i Austrii w XVIII w.
polityka zagraniczna
pañstw ociennych
Rzeczypospolitej
austriacka wojna
sukcesyjna
wojna siedmioletnia
objania pojêcia:
(P) absolutyzm, absolutyzm owiecony, wielka wojna
pó³nocna, imperator Wszechrosji, wojny l¹skie,
wojna siedmioletnia
(PP) Senat Rz¹dz¹cy, gubernatorzy, czyny,
gra¿danka, junkrzy, sankcja pragmatyczna, wojna
sukcesyjna austriacka, przewrót przymierzy, cud
domu brandenburskiego, rz¹dy osobiste, józefinizm,
okrêty liniowe, wsie potiomkinowskie
omawia dzia³alnoæ:
(P) Piotra I, Katarzyny II, Józefa II, Marii Teresy,
wielkiego elektora Fryderyka Wilhelma I, króla
Fryderyka Wilhelma I, króla Fryderyka II
(PP) Karola XII, Iwana Mazepy, Anny I, El¿biety I,
Piotra III, ksiêcia Potiomkina, Leopolda II, Karola VI,
markizy Pompadour, kanclerza Kaunitza, premiera
Williama Pitta Starszego, króla Fryderyka I
objania znaczenie dat:
(P) 1700-1721, 1709, 1756-1763
1
* 2
podrêcznik,
mapa cienna
Europa
w XVIII w.
dyskusja
punktowana,
burza mózgów,
rozmowa
nauczaj¹ca
kontrolna
absolutyzm, absolutyzm
owiecony, wielka wojna
pó³nocna, imperator
Wszechrosji, wojna
siedmioletnia, wojny
l¹skie, Senat Rz¹dz¹cy,
gubernatorzy, czyny,
gra¿danka, junkrzy,
sankcja pragmatyczna,
wojna sukcesyjna
austriacka, przewrót
przymierzy, cud domu
brandenburskiego, rz¹dy
osobiste, józefinizm,
okrêty liniowe, wsie
potiomkinowskie
1700-1721, 1709, 1756-
-1763, 1682-1725, 1618,
1701, 1713-1740,
Daniel Defoe, Laurence
Sterne, Johann Sebastian
Bach, Antonio Vivaldi,
Alessandro Scarlatti,
Joseph Haydn, Wolfgang
Amadeusz Mozart,
Ludwik van Beethoven,
Karol Linneusz, Antoine
Lavoisier, Beniamin
Franklin
66
(PP) 1682-1725, 1618, 1701, 1713-1740, 1740-1786,
1713, 1740-1748, 1740-1742, 1744-1745, 1780-1790,
1762-1796
wskazuje na mapie zmiany granic:
(P) Rosji, Prus, Austrii
(PP) Szwecji, Turcji
(PP) przedstawia przyczyny pojawienia siê monarchii
absolutnych w Europie rodkowowschodniej
(P) wymienia g³ówne za³o¿enia polityki zagranicznej
i wewnêtrznej cara Piotra I
(P) przedstawia wzrost potêgi Prus w XVIII w.
na przyk³adzie polityki jej w³adców
(PP) przedstawia genezê i przebieg austriackiej
wojny sukcesyjnej
(PP) omawia przebieg wojny siedmioletniej
(P) wymienia najwa¿niejsze skutki wojen l¹skich
(P) przedstawia g³ówne reformy wprowadzone
w Austrii za czasów Marii Teresy i Józefa II
(P) wskazuje g³ówne osi¹gniêcia polityczne carycy
Katarzyny II
(PP) przedstawia g³ówne zmiany w sztuce i technice
wojskowej w XVIII w.
(PP) wskazuje powi¹zania miêdzy zjawiskami
ekonomicznymi i spo³ecznymi
(P) wymienia g³ówne cechy absolutyzmu
owieceniowego
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) planowania, organizowania i oceniania w³asnej
nauki, przyjmowania za ni¹ coraz wiêkszej
odpowiedzialnoci
1740-1786, 1713, 1740-
-1748, 1740-1742, 1744-
1745, 1780-1790, 1762-
-1796
Piotr I, Katarzyna II,
Józef II, Maria Teresa,
wielki elektor
Fryderyk Wilhelm I,
król Fryderyk Wilhelm I,
król Fryderyk II,
Karol XII, Iwan Mazepa,
Anna I, El¿bieta I,
Piotr III, ksi¹¿ê Potiomkin,
Leopold II, Karol VI,
markiza Pompadour,
kanclerz Kaunitz,
premier William Pitt
Starszy, król Fryderyk I
Owiecenie
1 2
3
4
5
6
7
67
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
Owiecenie
25 Powstanie USA
Treci:
* plemiona indiañskie
w Ameryce
Pó³nocnej
powstanie
i funkcjonowanie
kolonii europejskich
w Nowym wiecie
przyczyny i skutki
konfliktów
kolonistów
z w³adzami Anglii
wojna
o niepodleg³oæ USA
konstytucja
amerykañska
objania pojêcia:
(P) herbatka bostoñska, Deklaracja niepodleg³oci,
Stany Zjednoczone, konstytucja, konfederacja,
federacja, stany, prezydent
(PP) Nowa Francja, op³aty stemplowe, Kongres
Kontynentalny, milicja, zasada impeachmentu,
Karta Praw
opisuje dzia³alnoæ:
(P) Jerzego Waszyngtona
(PP) Jerzego III, Thomasa Painea, Ludwika XVI,
genera³a Cornwallisa, Beniamina Franklina, Thomasa
Jeffersona, Jamesa Madisona, Aleksandra Hamiltona,
Tadeusza Kociuszki, Kazimierza Pu³askiego
objania znaczenie dat:
(P) 1776, 1787
(PP) 1607, 1773, 1775, 1781, 1783
wskazuje na mapie:
(P) tereny osadnictwa angielskiego w Ameryce
Pó³nocnej
1
* 2
podrêcznik,
mapa cienna
wiat
w XVIII w.,
sprzêt wideo
wyk³ad
analityczny,
praca
z materia³ami
ród³owymi
herbatka bostoñska,
Deklaracja niepodleg³oci,
Stany Zjednoczone,
konstytucja, konfederacja,
federacja, stany,
prezydent, Nowa Francja,
op³aty stemplowe,
Kongres Kontynentalny,
milicja, zasada
impeachmentu,
Karta Praw
1776, 1787, 1607, 1773,
1775, 1781, 1783
Jerzy Waszyngton,
Jerzy III, Thomas Paine,
Ludwik XVI, genera³
Cornwallis, Beniamin
Franklin, Thomas
Jefferson, James Madison,
68
(PP) tereny osadnictwa francuskiego
i holenderskiego w Ameryce Pó³nocnej, Boston,
Filadelfiê, Lexington, Saratogê, Yorktown,
13 pierwszych stanów USA, siedziby plemion Indian
Ameryki Pó³nocnej
* (PP) wymienia najwa¿niejsze plemiona Ameryki
Pó³nocnej
* (P) wymienia g³ówne cechy ustroju politycznego,
ekonomicznego i kultury Indian Ameryki Pó³nocnej
(PP) przedstawia przyczyny i skutki powstania
kolonii europejskich w Ameryce Pó³nocnej
(P) objania przyczyny konfliktu kolonistów
z w³adzami Anglii
(P) wymienia najwa¿niejsze bitwy okresu walk
o niepodleg³oæ USA
(PP) objania przyczyny klêski Anglików w Ameryce
Pó³nocnej
(P) wymienia g³ówne skutki wojny o niepodleg³oæ
USA
(P) przedstawia g³ówne za³o¿enia Konstytucji USA
(PP) ocenia rolê powstania USA dla dziejów wiata
(PP) wskazuje powi¹zania miêdzy zjawiskami
politycznymi, ekonomicznymi i spo³ecznymi
(PP) omawia wp³yw ideologii owiecenia na dzieje USA
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
Aleksander Hamilton,
Tadeusz Kociuszko,
Kazimierz Pu³aski
Owiecenie
1 2
3
4
5
6
7
69
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
Owiecenie
26 Rewolucja francuska
Treci:
geneza rewolucji
francuskiej
etapy rewolucji
terror jakobiñski
znaczenie rewolucji
objania pojêcia:
(P) rewolucja, drobnomieszczañstwo, bur¿uazja,
Zgromadzenie Notabli, Stany Generalne,
Zgromadzenie Konstytucyjne, Bastylia, Deklaracja
praw cz³owieka i obywatela, suwerennoæ narodu,
Legislatywa (Zgromadzenie Prawodawcze), cenzus
maj¹tkowy, kluby polityczne, jakobini, ¿yrondyci,
kordelierzy, prawica, lewica, Marsylianka, Konwent
Narodowy, republika, górale, wojny koalicyjne,
gilotyna, Komitet Ocalenia Publicznego, terror
rewolucyjny, Dyrektoriat
(PP) szlachta rodowa, szlachta urzêdnicza (z ubrania),
sankiuloci, Zgromadzenie Narodowe, Gwardia
Narodowa, asygnaty, Cywilna konstytucja
duchowieñstwa, ksiê¿a zaprzysiê¿eni, kontrasygnata,
prawo Le Chapeliera, tyraliera, przewrót
thermidoriañski
opisuje dzia³alnoæ:
(P) La Fayettea, Ludwika XVI, Maximiliena
de Robespierrea, Napoleona Bonapartego
(PP) Marii Antoniny, Emmanuela Sieyésa, Thomasa
Jeffersona, Piusa VI, Jacques,a Pierre,a Brissota,
1
* 2
podrêcznik,
mapa cienna
Europa
w XVIII w.,
film
edukacyjny
PWN Wielka
rewolucja
francuska
praca
indywidualna,
praca
z materia³ami
ród³owymi,
dyskusja
za i przeciw
rewolucja,
drobnomieszczañstwo,
bur¿uazja, Zgromadzenie
Notabli, Stany Generalna,
Zgromadzenie
Konstytucyjne, Bastylia,
Deklaracja praw
cz³owieka i obywatela,
suwerennoæ narodu,
Legislatywa
(Zgromadzenie
Prawodawcze), cenzus
maj¹tkowy, kluby
polityczne, jakobini,
¿yrondyci, kordelierzy,
prawica, lewica,
Marsylianka, Konwent
Narodowy, republika,
górale, wojny koalicyjne,
gilotyna, Komitet
Ocalenia Publicznego,
terror rewolucyjny,
70
Georgesa Dantona, Jeana Paula Marata, Jacques,a
Heberta, Jeana Jourdana, Jeana Moreau, Aleksandra
Suworowa
objania znaczenie dat:
(P) 14 lipca 1789 r., 3 wrzenia 1791 r.
(PP) 1793, 1795, 1798
wskazuje na mapie:
(P) obszar Francji w XVIII w., pañstwa s¹siaduj¹ce
z Francj¹
(PP) prowincjê Wandea, Valmy
(PP) przedstawia przyczyny kryzysu we Francji
w czasach Ludwika XVI
(P) wymienia g³ówne reformy czasów rewolucji
francuskiej
(PP) wskazuje powi¹zania miêdzy ideami owiecenia
a rewolucj¹ francusk¹
(PP) przedstawia pogl¹dy polityczne g³ównych
klubów rewolucyjnej Francji
(P) wymienia g³ówne przyk³ady terroru rewolucyjnego
(PP) wskazuje g³ówne zmiany w sztuce wojennej
w okresie rewolucji i wojen napoleoñskich
(PP) ocenia rolê rewolucji francuskiej dla dziejów
Europy
(PP) wskazuje powi¹zania miêdzy zjawiskami
politycznymi, ekonomicznymi, spo³ecznymi
i kulturowymi
(P) pracuje z ró¿nego rodzajami ród³ami historycznymi
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
Dyrektoriat, szlachta
rodowa, szlachta
urzêdnicza (z ubrania),
sankiuloci, Zgromadzenie
Narodowe, Gwardia
Narodowa, asygnaty,
Cywilna konstytucja
duchowieñstwa, ksiê¿a
zaprzysiê¿eni,
kontrasygnata, prawo
Le Chapeliera, tyraliera,
przewrót thermidoriañski
14 lipca 1789 r.,
3 wrzenia 1791 r., 1793,
1795, 1798
La Fayette, Ludwik XVI,
Maximilien de
Robespierre, Napoleon
Bonaparte, Maria
Antonina, Emmanuel
Sieyès, Thomas Jefferson,
Pius VI, Jacques Pierre
Brissot, Georges Danton,
Jean Paul Marat, Jacques
Hebert, Jean Jourdan, Jean
Moreau, Aleksander
Suworow
Owiecenie
1 2
3
4
5
6
7
71
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
Owiecenie
27 Czasy saskie
Treci:
unia personalna
Rzeczypospolitej
z Saksoni¹
geneza, przebieg
i skutki wielkiej
wojny pó³nocnej
Sejm Niemy i jego
nastêpstwa
ingerencja mocarstw
w sprawy
wewnêtrzne
Rzeczypospolitej
rz¹dy Augusta III
znaczenie czasów
saskich dla dziejów
Rzeczypospolitej
objania pojêcia:
(P) wielka wojna pó³nocna, Sejm Niemy, Polska
nierz¹dem stoi
(PP) wojna sukcesyjna polska, Familia
opisuje dzia³alnoæ:
(P) Jana III Sobieskiego, Augusta II Mocnego,
Stanis³awa Leszczyñskiego, Stanis³awa Konarskiego,
Augusta III
(PP) Jakuba Sobieskiego, Karola XII
objania znaczenie dat:
(P) 1700-1721, 1717
(PP) 1697, 1733
wskazuje na mapie:
(P) Saksoniê, Mo³dawiê, Inflanty, zmiany terytorialne
spowodowane traktatem w Nystad
(PP) Po³tawê
(P) przedstawia przyczyny przejêcia tronu
w Rzeczypospolitej przez Sasów
(PP) objania przyczyny, przebieg i skutki wielkiej
wojny pó³nocnej
1 podrêcznik,
mapa cienna
Rzeczpospolita
w XVIII w.
burza
mózgów, praca
w grupie, praca
z materia³ami
ród³owymi,
drama
wielka wojna pó³nocna,
Sejm Niemy, Polska
nierz¹dem stoi, wojna
sukcesyjna polska,
Familia
1700-1721, 1717, 1697,
1733
Jan III Sobieski, August II
Mocny, Stanis³aw
Leszczyñski, Stanis³aw
Konarski, August III,
Jakub Sobieski, Karol XII
72
(P) wymienia najwa¿niejsze decyzje Sejmu Niemego
(P) wymienia najwa¿niejsze skutki polityczne
i ekonomiczne rz¹dów Sasów w Rzeczypospolitej
(P) wymienia próby reform w czasach saskich
(PP) ocenia znaczenie czasów saskich dla dziejów
Rzeczypospolitej
(PP) wskazuje powi¹zania miêdzy zjawiskami
politycznymi, ekonomicznymi i spo³ecznymi
(P) pracuje ze ród³ami historycznymi
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
Owiecenie
1 2
3
4
5
6
7
Szko³a Rycerska, sejm
delegacyjny, prawa
kardynalne, dysydenci,
konfederacja barska,
28 Pierwsze lata rz¹dów
Stanis³awa Augusta
objania pojêcia:
(P) Szko³a Rycerska, sejm delegacyjny, prawa
kardynalne, dysydenci, konfederacja barska, rozbiory,
zaborcy, Rada Nieustaj¹ca, Komisja Edukacji Narodowej
1 podrêcznik,
mapa cienna
Rzeczpospolita
w XVIII w.
73
Treci:
reformy sejmu
konwokacyjnego
elekcja Stanis³awa
Augusta
Poniatowskiego
sprawa dysydentów
konfederacja barska
przyczyny, przebieg
i skutki I rozbioru
Rzeczypospolitej
sejm rozbiorowy
praca w grupie,
praca
z materia³ami
ród³owymi,
dyskusja
za i przeciw,
burza mózgów
(PP) Familia, koliszczyzna
przedstawia dzia³alnoæ:
(P) Stanis³awa Augusta Poniatowskiego, Katarzyny II
(PP) Marii Teresy, Adama Poniñskiego, Niko³aja
Repnina, Adama Stanis³awa Krasiñskiego, Józefa
Pu³askiego, Kazimierza Pu³askiego, Maksyma
¯eleniaka, Iwana Gonty, Aleksandra Suworowa,
Fryderyka II, Tadeusza Rejtana
objania znaczenie dat:
(P) 1768-1772, 1772, 1773-1775
wskazuje na mapie:
(P) tereny utracone przez Rzeczpospolit¹
w I rozbiorze
(PP) S³uck, Toruñ, Radom, Bar, Humañ, Jasn¹ Górê
(PP) przedstawia przyczyny elekcji Stanis³aw
Augusta Poniatowskiego
(P) wymienia najwa¿niejsze reformy z pierwszych lat
rz¹dów Poniatowskiego
(PP) objania przyczyny i opisuje przebieg
konfederacji barskiej
(P) wymienia g³ówne przyczyny I rozbioru
(P) wymienia g³ówne postanowienia sejmu
rozbiorowego
(PP) ocenia skutki I rozbioru
(PP) ocenia postawê elit rz¹dz¹cych Rzecz¹pospolit¹
(P) sporz¹dza kalendarium
(P) pracuje ze ród³ami historycznymi
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
Owiecenie
rozbiory, zaborcy,
Rada Nieustaj¹ca,
Komisja Edukacji
Narodowej, Familia,
koliszczyzna
1768-1772, 1772, 1773-
-1775
Stanis³aw August
Poniatowski, Katarzyna II,
Maria Teresa, Adam
Poniñski, Niko³aj Repnin,
Adam Stanis³aw
Krasiñski, Józef Pu³aski,
Kazimierz Pu³aski,
Maksym ¯eleniak, Iwan
Gonta, Aleksander
Suworow, Fryderyk II,
Tadeusz Rejtan
74
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
Owiecenie
1 2
3
4
5
6
7
29 Przemiany
owieceniowe
w Rzeczypospolitej
Treci:
geneza owiecenia
w Rzeczypospolitej
reforma owiaty
mecenat kulturalny
Stanis³awa Augusta
Poniatowskiego
literatura czasów
owiecenia
przemiany
gospodarczo-
-spo³eczne
objania pojêcia:
(P) Komisja Edukacji Narodowej, mecenat
artystyczny, £azienki, klasycyzm
(PP) szko³y wydzia³owe, szko³y podwydzia³owe,
szko³y g³ówne, obiady czwartkowe
przedstawia dzia³alnoæ:
(P) Stanis³awa Augusta Poniatowskiego, Ignacego
Krasickiego
(PP) Grzegorza Piramowicza, Adama Naruszewicza,
Franciszka Zab³ockiego, Juliana Ursyna
Niemcewicza, Marcella Bacciarellego
(PP) objania znaczenie daty 1773
(PP) przedstawia genezê pojawienia siê idei
owieceniowych w Rzeczypospolitej
(P) wymienia g³ówne za³o¿enia reformy szkolnictwa
wprowadzonej przez Komisjê Edukacji Narodowej
(PP) ocenia znaczenie mecenatu królewskiego
(P) wymienia dzie³a kultury i ich twórców czasów
owiecenia w Polsce
(PP) wymienia g³ówne zmiany gospodarczo-
-spo³eczne czasów stanis³awowskich
1 podrêcznik,
mapa cienna
Rzeczpospolita
w XVIII w.,
sprzêt wideo,
sprzêt
komputerowy
do prezentacji
multimedialnych
praca w gru-
pie, praca
z materia³ami
ród³owymi,
dyskusja
za i przeciw
Komisja Edukacji
Narodowej,
mecenat artystyczny,
£azienki, klasycyzm,
szko³y wydzia³owe,
szko³y podwydzia³owe,
szko³y g³ówne,
obiady czwartkowe
1773
Stanis³aw August
Poniatowski,
Ignacy Krasicki,
Grzegorz Piramowicz,
Adam Naruszewicz,
Franciszek Zab³ocki,
Julian Ursyn Niemcewicz,
Marcello Bacciarelli
75
(PP) wskazuje powi¹zania miêdzy zjawiskami
ekonomicznymi i spo³ecznymi
(P) pracuje ze ród³ami historycznymi
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
Owiecenie
30 Rzeczpospolita
w dobie Sejmu
Wielkiego
Treci:
sytuacja polityczna
Rzeczypospolitej
po I rozbiorze
geneza zwo³ania
Sejmu Wielkiego
g³ówne stronnictwa
Sejmu Wielkiego
objania pojêcia:
(P) sejm skonfederowany, Sejm Czteroletni, Sejm
Wielki, stronnictwa polityczne
(PP) Kunica Ko³³¹tajowska, aukcja wojska, ofiara
10 grosza, plenipotenci
opisuje dzia³alnoæ:
(P) Stanis³awa Augusta Poniatowskiego, Katarzyny II,
Stanis³awa Ma³achowskiego, Ignacego Potockiego,
Hugo Ko³³¹taja
(PP) Franciszka Ksawerego Branickiego,
Seweryna Rzewuskiego, Szczêsnego Potockiego,
Jana Suchorzewskiego, ksiêcia Potiomkina,
1 podrêcznik,
mapa cienna
Rzeczpospolita
w XVIII w.
praca w
grupie, praca
z materia³ami
ród³owymi,
drama, drzewo
decyzyjne
sejm skonfederowany,
Sejm Czteroletni, Sejm
Wielki, stronnictwa
polityczne, Kunica
Ko³³¹tajowska, aukcja
wojska, ofiara 10 grosza,
plenipotenci
1788-1792, 3 maja 1791 r.
Stanis³aw August
Poniatowski, Katarzyna II,
Stanis³aw Ma³achowski,
Ignacy Potocki,
76
najwa¿niejsze
reformy Sejmu
Czteroletniego,
znaczenie
Konstytucji 3 maja
1791 r.
Kazimierza Nestora Sapiehy, Micha³a Poniatowskiego,
Jacka Ma³achowskiego, Adama Kazimierza
Czartoryskiego
objania znaczenie dat:
(P) 1788-1792, 3 maja 1791 r.
(P) wskazuje na mapie pañstwa ocienne
Rzeczypospolitej w XVIII w.
(P) przedstawia przyczyny zwo³ania Sejmu Wielkiego
(P) objania programy polityczne najwa¿niejszych
stronnictw Sejmu Wielkiego
(PP) ocenia programy polityczne najwa¿niejszych
stronnictw Sejmu Wielkiego
(P) wymienia najwa¿niejsze reformy Sejmu
Wielkiego
(PP) ocenia najwa¿niejsze reformy Sejmu Wielkiego
(PP) omawia okolicznoci uchwalenia Konstytucji
3 maja 1791 r.
(P) wymienia g³ówne za³o¿enia Konstytucji 3 maja
1791 r.
(PP) ocenia rolê Konstytucji 3 maja 1791 r. dla
dziejów Polski
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
Hugo Ko³³¹taj, Franciszek
Ksawery Branicki,
Seweryn Rzewuski,
Szczêsny Potocki, Jan
Suchorzewski, ksi¹¿ê
Potiomkin, Kazimierz
Nestor Sapieha, Micha³
Poniatowski, Jacek
Ma³achowski, Adam
Kazimierz Czartoryski
Owiecenie
1 2
3
4
5
6
7
77
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
Owiecenie
31 Wojna w obronie
Konstytucji 3 maja
Treci:
konfederacja
targowicka
wojna w obronie
konstytucji
II rozbiór
sejm w Grodnie
objania pojêcia:
(P) konfederacja targowicka, Virtuti Militari
(PP) sztucer
opisuje dzia³alnoæ:
(P) Stanis³awa Augusta Poniatowskiego, Katarzyny II,
Franciszka Ksawerego Branickiego, Seweryna
Rzewuskiego, Szczêsnego Potockiego, Hugo
Ko³³¹taja, Józefa Poniatowskiego, Jana Henryka
D¹browskiego, Tadeusza Kociuszki
(PP) ksiêcia Potiomkina, Kazimierza Nestora
Sapiehy, Szymona Kossakowskiego, Stanis³awa
Ma³achowskiego, Ignacego Potockiego,
Ludwika Wirtenberskiego
objania znaczenie dat:
(P) 1792, 1793
wskazuje na mapie:
(P) pañstwa ocienne Rzeczypospolitej, tereny
utracone przez Rzeczpospolit¹ w II rozbiorze
(PP) Zieleñce, Dubieñkê, Grodno
(P) przedstawia przyczyny powstania konfederacji
targowickiej
(P) wymienia najwa¿niejsze bitwy wojny 1792 r.
(PP) wyjania przyczyny klêski Rzeczypospolitej
w 1792 r.
(PP) ocenia rolê targowicy dla dziejów Rzeczypospolitej
(P) analizuje ród³a historyczne
1 podrêcznik,
mapa cienna
Rzeczpospolita
w XVIII w.
praca w
grupie, praca
z materia³ami
ród³owymi,
drama,
dyskusja
za i przeciw
konfederacja targowicka,
Virtuti Militari, sztucer
1792, 1793
Stanis³aw August
Poniatowski, Katarzyna II,
Franciszek Ksawery
Branicki, Seweryn
Rzewuski, Szczêsny
Potocki, Hugo Ko³³¹taj,
Józef Poniatowski,
Jan Henryk D¹browski,
Tadeusz Kociuszko,
ksi¹¿ê Potiomkin,
Kazimierz Nestor
Sapieha, Szymon
Kossakowski, Stanis³aw
Ma³achowski, Ignacy
Potocki, Ludwik
Wirtenberski
78
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
Owiecenie
1 2
3
4
5
6
7
32 Powstanie
kociuszkowskie
Treci:
geneza powstania
kociuszkowskiego
wybuch insurekcji
przebieg powstania
kociuszkowskiego
sprawa ch³opska
w czasie insurekcji
III rozbiór
Rzeczypospolitej
objania pojêcia:
(P) powstanie narodowowyzwoleñcze, insurekcja,
naczelnik
(PP) uniwersa³, milicje
opisuje dzia³alnoæ:
(P) Stanis³awa Augusta Poniatowskiego, Katarzyny II,
Tadeusza Kociuszki, Jana Kiliñskiego,
Wojciecha G³owackiego
(PP) Szymona Kossakowskiego, Stanis³awa
Ma³achowskiego, Ignacego Potockiego,
Hugo Ko³³¹taja, Józefa Poniatowskiego,
Jana Henryka D¹browskiego, Ignacego Dzia³yñskiego,
Andrzeja Kapostasa, Jakuba Jasiñskiego,
1 podrêcznik,
mapa cienna
Rzeczpospolita
w XVIII w.
praca w
grupie, praca
z materia³ami
ród³owymi,
drama, burza
mózgów,
dyskusja
za i przeciw
powstanie
narodowowyzwoleñcze,
insurekcja, naczelnik,
uniwersa³, milicje
1794, 1795, 1797,
24 marca 1794 r.,
4 kwietnia 1794 r.
Stanis³aw August
Poniatowski, Katarzyna II,
Tadeusz Kociuszko,
Jan Kiliñski,
Wojciech G³owacki,
Szymon Kossakowski,
79
Antoniego Madaliñskiego, Józefa Zaj¹czka,
Adama Poniñskiego
objania znaczenie dat:
(P) 1794, 1795
(PP) 1797, 24 marca 1794 r., 4 kwietnia 1794 r.
wskazuje na mapie:
(P) granice Rzeczypospolitej po II rozbiorze, pañstwa
ocienne, Rac³awice, Kraków, Warszawê, Wilno
(PP) Szczekociny, Maciejowice, Saksoniê
(P) przedstawia przyczyny wybuchu powstania
kociuszkowskiego
(P) wymienia najwa¿niejsze bitwy insurekcji
i przedstawia ich skutki
(P) wymienia g³ówne za³o¿enia uniwersa³u
po³anieckiego
(PP) ocenia postawê Kociuszki wobec sprawy
ch³opskiej
(PP) objania przyczyny klêski powstania
kociuszkowskiego
(PP) ocenia postawê króla
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
Owiecenie
Stanis³aw Ma³achowski,
Ignacy Potocki,
Hugo Ko³³¹taj,
Józef Poniatowski,
Jan Henryk D¹browski,
Ignacy Dzia³yñski,
Andrzej Kapostas,
Jakub Jasiñski,
Antoni Madaliñski,
Józef Zaj¹czek,
Adam Poniñski
80
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
33 Upadek I
Rzeczypospolitej
powtórzenie
Treci:
reformy czasów
stanis³awowskich
przyczyny upadku
I Rzeczypospolitej
* ocena postawy
Stanis³awa Augusta
Poniatowskiego
(P i PP) objania pojêcia, omawia dzia³alnoæ osób,
wymienia daty i wskazuje na mapie tereny omawiane
na poprzednich zajêciach (tematy 22-32)
(P) przedstawia g³ówne reformy czasów
stanis³awowskich
(P) wyjania przyczyny upadku I Rzeczypospolitej
* (PP) ocenia postawê króla Stanis³awa Augusta
Poniatowskiego
(PP) wskazuje powi¹zania miêdzy zmianami ustro-
jowymi, ekonomicznymi i spo³ecznymi
(P) pracuje ze ród³ami historycznymi
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
1
* 2
podrêcznik,
mapa cienna
Rzeczpospolita
w XVIII w.
praca
indywidualna,
praca w grupie,
praca
z materia³ami
ród³owymi,
dyskusja
punktowana,
burza mózgów
objania pojêcia, omawia
dzia³alnoæ osób,
wymienia daty i wskazuje
na mapie tereny
omawiane na poprzednich
zajêciach (tematy 22-32)
(P i PP)
Owiecenie
1 2
3
4
5
6
7
81
34 Francja czasów
Napoleona
Treci:
dojcie Napoleona
do w³adzy
polityka wewnêtrzna
Napoleona
polityka zagraniczna
Napoleona
przyczyny klêski
cesarza
znaczenie Napoleona
dla dziejów Europy
objania pojêcia:
(P) kodeks cywilny, blokada kontynentalna,
Dyrektoriat, pañstwo policyjne, pierwszy konsul,
konkordat, plebiscyt
(PP) bitwa trzech cesarzy, bitwa narodów, Zwi¹zek
Reñski, guerrilla, bermyca, grenadierzy, gwardia
opisuje dzia³alnoæ:
(P) Napoleona Bonapartego, Aleksandra I, cesarza
Franciszka, Ludwika XVIII
(PP) Emmanuela Sieyèsa, Rogera Duckosa, Josepha
Fouché, Jerzego III, Piusa VII, Horatio Nelsona,
króla Jana, Karola IV Burbona, Ferdynanda VII,
Marii Ludwiki, Orl¹tka, Wellingtona
wskazuje na mapie:
(P) tereny podbite przez Napoleona, terytorium
cesarstwa z 1812 r.
(PP) Marengo, Hohenlinden, Lunéville, Republikê
Batawsk¹, Republikê Helweck¹, Amiens, Austerlitz,
Trafalgar, Jenê, Auerstädt, I³awê, Frydland, Tyl¿ê,
Wagram, Borodino, Wellington, Berezynê, Lipsk,
Waterloo
objania znaczenie dat:
(P) 1799, 1804, 1812, 1815
(PP) 1801, 1802, 1805, 1806, 1807, 1809, 1813, 1814
(PP) przedstawia przyczyny przejêcia w³adzy
we Francji przez Napoleona
(P) wyszczególnia w tabeli przebieg wojen napoleoñskich
(PP) okrela g³ówne kierunki polityki wewnêtrznej
Napoleona
1
* 2
podrêcznik,
mapa cienna
Europa
w czasach
Napoleona
praca w grupie,
praca z map¹,
praca
z tekstami
ród³owymi,
drama, debata
za i przeciw
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
kodeks cywilny, blokada
kontynentalna,
Dyrektoriat, pañstwo
policyjne, pierwszy
konsul, konkordat,
plebiscyt, bitwa trzech
cesarzy, bitwa narodów,
Zwi¹zek Reñski, guerrilla,
bermyca, grenadierzy,
gwardia
1799, 1804, 1812, 1815,
1801, 1802, 1805, 1806,
1807, 1809, 1813, 1814
Napoleon Bonaparte,
Aleksander I, cesarz
Franciszek, Ludwik XVIII,
Emmanuel Sieyès, Roger
Duckos, Joseph Fouché,
Jerzy III, Pius VII,
Horatio Nelson, król Jan,
Karol IV Burbon,
Ferdynand VII, Maria
Ludwika, Orl¹tko,
Wellington
Owiecenie
82
35 Sprawa polska
w okresie
napoleoñskim
objania pojêcia:
(P) hymn, Mazurek D¹browskiego, Legion W³oski,
Ksiêstwo Warszawskie
(PP) Agencja, Deputacja, Legion Naddunajski,
deputowani, cenzus maj¹tkowy, rezydent,
1
* 2
podrêcznik,
mapa cienna
Ksiêstwo
Warszawskie,
literatura
hymn, Mazurek
D¹browskiego, Legion
W³oski, Ksiêstwo
Warszawskie, Agencja,
Deputacja, Legion
(PP) ocenia rolê Napoleona dla dziejów Francji
i Europy
* (PP) omawia militarne umiejêtnoci Napoleona
(PP) wyjania przyczyny klêski Napoleona
(PP) odró¿nia fakty od opinii
(P) analizuje ród³a historyczne
(P) opracowuje ci¹gi chronologiczne
(P) opracowuje tabelê
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
(P) rozwijania sprawnoci umys³owych oraz
osobistych zainteresowañ
Owiecenie
1 2
3
4
5
6
7
83
Treci:
* postawy Polaków
po III rozbiorze
powstanie,
dzia³alnoæ
i znaczenie
Legionów
D¹browskiego
powstanie Ksiêstwa
Warszawskiego
upadek i znaczenie
Ksiêstwa
Warszawskiego
druga wojna polska, szwole¿erowie, * Towarzystwo
Przyjació³ Nauk
omawia dzia³alnoæ:
(P) Tadeusza Kociuszki, Napoleona, Jana Henryka
D¹browskiego, Józefa Wybickiego, Józefa
Poniatowskiego, * Adama Jerzego Czartoryskiego
(PP) Karola Kniaziewicza, Fryderyka Augusta
wskazuje na mapie:
(P) Ksiêstwo Warszawskie
(PP) Republikê Lombardzk¹, Republikê Cisalpiñsk¹,
Haiti, Somosierrê, Tyl¿ê, Lipsk
objania znaczenie dat:
(P) 1797, 1807, 1812, 1813
(PP) 1806, 1808, 1809
* (PP) przedstawia i ocenia postawy Polaków
po III zaborze
(P) opisuje dzieje Legionów D¹browskiego
(PP) ocenia dzia³alnoæ Legionów
(PP) przedstawia genezê powstania Ksiêstwa
Warszawskiego
(P) wymienia najwa¿niejsze postanowienia
konstytucji z 1807 r.
(P) opisuje udzia³ wojsk polskich w wojnach
napoleoñskich
* (P) omawia dzia³alnoæ ksiêcia Józefa Poniatowskiego
(PP) objania i ocenia znaczenie Ksiêstwa
Warszawskiego dla dziejów Polski
(P) analizuje ród³a historyczne
(P) opracowuje referat
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
pomocnicza,
internet,
komputer do
prezentacji
multimedialnych
praca ze
ród³ami
historycznymi,
drzewo
decyzyjne
Naddunajski, deputowani,
cenzus maj¹tkowy,
rezydent, druga wojna
polska, szwole¿erowie,
* Towarzystwo
Przyjació³ Nauk
1797, 1807, 1812, 1813,
1806, 1808, 1809
Tadeusz Kociuszko,
Napoleon,
Jan Henryk D¹browski,
Józef Wybicki,
Józef Poniatowski,
* Adam Jerzy Czartoryski,
Karol Kniaziewicz,
Fryderyk August
Czasy napoleoñskie
84
36 Czasy napoleoñskie
powtórzenie
Treci:
rola Napoleona
w sprawie polskiej
rola Napoleona
w dziejach Europy
rola propagandy
w historii
(P) objania pojêcia, omawia dzia³alnoæ postaci,
wskazuje na mapie i podaje daty poznane na
poprzednich zajêciach dotycz¹cych okresu
napoleoñskiego
(PP) ocenia rolê Napoleona dla dziejów Polski,
Francji i ca³ej Europy
(PP) wyjania rolê propagandy w dziejach
(P) analizuje ród³a historyczne
k s z t a ³ c e n i e u m i e j ê t n o c i
(P) skutecznego porozumiewania siê w ró¿nych
sytuacjach, prezentacji w³asnego punktu widzenia
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
1 podrêcznik,
mapa cienna
Europa
w czasach
Napoleona
praca
indywidualna,
praca w grupie,
praca z map¹,
praca ze
ród³ami
historycznymi,
mapa mentalna
objania pojêcia, omawia
dzia³alnoæ postaci,
wskazuje na mapie
i podaje daty poznane
na poprzednich zajêciach
dotycz¹cych okresu
napoleoñskiego
i uwzglêdniania pogl¹dów innych ludzi, poprawnego
pos³ugiwania siê jêzykiem ojczystym, przygotowania
do publicznych wyst¹pieñ
(P) efektywnego wspó³dzia³ania w zespole i pracy
w grupie, budowania wiêzi miêdzyludzkich,
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(P) odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz
dowiadczeñ i nawyków
(P) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(P) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
Czasy napoleoñskie
1 2
3
4
5
6
7
85
podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji,
skutecznego dzia³ania na gruncie zachowania
obowi¹zuj¹cych norm
(PP) rozwi¹zywania problemów w twórczy sposób
(PP) poszukiwania, porz¹dkowania i wykorzystywania
informacji z ró¿nych róde³ oraz efektywnego
pos³ugiwania siê technologi¹ informacyjn¹
(PP) rozwijania sprawnoci umys³owych oraz
osobistych zainteresowañ
Czasy napoleoñskie