Choroby wirusowe i
bakteryjne u psów
Choroby wirusowe i
bakteryjne u psów
NOSÓWKA
•
Wysoce zaraźliwa, ogólnoustrojowa
choroba wirusowa
•
Wywołana przez wirus nosówki psów –
Canine Distemper Virus (CDV) z rodzaju
Morbillivirus, rodziny Paramyxoviridae
•
Występuje na całym świecie
•
Zapadają : psowate, łasicowate,
szopowate oraz duże koty
NOSÓWKA
Objawy kliniczne:
•
czas inkubacji od 3 do 7 dni.
•
Typowa ostra postać zaczyna się jedno-, dwudniową gorączką w
granicach 39,5-41 st.
•
Pierwsza faza gorączki ustępuje na kilka dni, po czym pojawia się
druga trwająca tydzień lub dłużej.
•
W drugiej fazie gorączki występuje zapalenie nosa i spojówek, którym
towarzyszy osowienie, surowiczo-śluzowy wyciek z nosa, oczu i brak
apetytu.
•
W postaci oddechowej rozwija się nieżytowe zapalenie krtani,
oskrzeli i bronchopeunomia (odoskrzelowe zapalenie płuc). Pojawia się
kaszel. Osłuchiwaniem stwierdza się zaostrzony szmer oskrzelowy, a
badaniem radiologicznym zmiany śródmiąższowego zapalenia płuc.
Charakterystycznym objawem zapalenia krtani jest to iż zwierze
zachowuje się tak jak by mu coś utknęło w gardle.
NOSÓWKA
•
W postaci żołądkowo-jelitowej dochodzi do zapalenia gardła, migdałków i
nieżytu żołądka i jelit. Widoczna jest depresja, występują wymioty, biegunka i
bolesne parcie na stolec. W wyniku dużej utraty płynów i braku pragnienia
szybko dochodzi do odwodnienia i wyniszczenia. Po dołączeniu się wtórnych
infekcji bakteryjnych następuje skok gorączki, z nieżytu błon śluzowych rozwija
się zapalenie o charakterze śluzowo-ropnym i wszystkie opisane objawy ulegają
zaostrzeniu.
•
Niektóre szczepy wirusa krostowate zapalenie skóry brzucha, natomiast inne
powodują nadmierne rogowacenie opuszek palców i nabłonka lusterka nosa.
•
Druga postać zmian skórnych, określana mianem choroby twardej łapy,
przebiega dość często z objawami neurologicznymi.
•
W przypadku szczepów atakujących istotę szarą Ośrod. Ukł. Nerw. objawy
obejmują: miejscowe kurcze mięśni lub grup mięśni jak mięśnie kończyn i mięś.
twarzowe, konwulsje charakteryzujące się ślinotokiem i żującymi ruchami
żuchwy. Skurcze miokloniczne mogą występować jako jedyny objaw nerwowy.
NOSÓWKA
•
Zmiany w substancji białej atakowanej przez inne szczepy wirusa rozwijają się
wolniej i objawiają się drżeniem mięśni, niedowładami i porażeniami, często
zaczynają się ataksją tylnych kończyn z tendencją do niedowładów.
•
Sztywność karku i przeczulica dotykowa towarzyszy zapaleniu opon mózgowych i
zajęciu tak istoty szarej, jak i białej.
•
Wraz z upływem czasu napady chorobowe stają się coraz częstsze i ostrzejsze,
zwierzę może upadać na bok i wykonywać ruchy wiosłujące kończynami, dość
często występuje mimowolne oddawanie moczu i kału.
•
W rzadkich przypadkach u psów które przekroczyły wiek średni rozwija się postać
nosówki zwana zapaleniem mózgu psów starych (old-dog encephalitis, ODE).
Cechuje się ona ataksją, ruchami przymusowymi (zapieranie się głową o ścianę i
inne przedmioty stałe, bezustanne i bezcelowe chodzenie) i nieskoordynowanym
nadmiernym zakresem ruchów. Nie obserwuje się objawów konwulsji i skurczów
mięśniowych.
•
Niekiedy 1-2 tygodnie po szczepieniu może wystąpić poszczepienne zapalenie
mózgu. Przebiega ono z objawami konwulsji, zmianami w zachowaniu, ślepotą i
przeważnie kończy się śmiercią.
NOSÓWKA
Rozpoznanie:
•
Nosówka powinna być brana pod uwagę w każdym przypadku stanów gorączkowych
u szczeniąt, zwłaszcza nie szczepionych, w wieku 3-6 miesięcy.
•
W większości przypadków diagnozę można postawić na podstawie zespołu objawów
klinicznych. Gorączkowy, nieżytowy stan zapalny błon śluzowych, występujący
łącznie z następstwami neurologicznymi jest podstawą rozpoznania nosówki.
•
Obraz kliniczny może ulegać zmianie po dodatkowym nałożeniu się infekcji
pasożytniczych oraz innych bakteryjnych i wirusowych infekcji.
•
Ponadto w rozpoznaniu różnicowym powinno się uwzględnić parwowirozę,
leptospirozę, zakaźne zapalenie wątroby, wściekliznę. Z tych względów każde
wstępne rozpoznanie kliniczne powinno być potwierdzone badaniami
laboratoryjnymi.
NOSÓWKA
•
Przyżyciowo bada się utrwalone rozmazy histologiczne komórek nabłonka
spojówki, migdałków, tchawicy, pochwy, leukocyty i osad moczy pobrane
w pierwszych trzech tygodniach trwania choroby.
•
Do wykazania antygenu wirusowego lub ciałek wkrętowych stosuje się
odczyn immunofluorescencji, testy immunocytochemiczne i badanie
histopatologiczne.
•
Izolacji wirusa w diagnostyce rutynowej dokonuje się tylko przy
podejrzeniu poszczepiennego zapalenia mózgu. Można również wykonać
próbę biologiczną na fretkach, które przeżywają zakażenie szczepem
szczepionkowym, zakażenie zjadliwym szczepem terenowym jest dla fretki
śmiertelne.
•
Stwierdzenie swoistych dla wirusa nosówki przeciwciał w płynie mózgowo-
rdzeniowym jest definitywnym potwierdzeniem nosówki tła toczącego się
zapalenia mózgu.
•
Dostępny jest też test ELISA do wykrywania swoistych dla nosówki
przeciwciał surowiczych klasy IgM.
KAMPYLOBAKTERIOZA
•
Jest bakteryjną chorobą układu pokarmowego.
•
Zakażenie wywoływane jest przez
Campylobacter występujące w liczbie ponad 20
gatunków i podgatunków
•
Źródłem zakażenia są produkty spożywcze
szczególnie drobiowe oraz woda.
•
Zarazek wydalany jest wraz z kałem zwierząt
chorych i bezobjawowych nosicieli.
KAMPYLOBAKTERIOZA
Objawy kliniczne:
•
Przebieg choroby zależy od ilości bakterii zakażających, stanu
immunologicznego oraz wieku zwierzęcia.
•
Czas inkubacji wynosi od 2 do 10 dni.
•
Najczęściej występuje zapalenie jelit przypominające salmonellozę.
•
Czasem występuje zakażenie ogólne-mamy wówczas do czynienia z bólami
brzucha, podwyższoną temperaturą i powiększeniem wątroby.
•
Później najczęściej pojawia się biegunka o płynnej konsystencji, zawiera
domieszkę śluzu, niekiedy smużki żółci lub krwi.
•
Niewykluczone jest zapalenie stawów czy opon mózgowo-rdzeniowych.
•
Objawy kliniczne utrzymują się 5-10 dni, lecz niekiedy mogą trwać z
przerwami przez kilka miesięcy.
KAMPYLOBAKTERIOZA
Rozpoznanie:
•
Diagnozę stawia się w oparciu o objawy kliniczne i izolację
pałeczek Campylobacter na podłożach selektywnych.
•
Obecność tych bakterii można też wykazać badając świerzy
kał w mikroskopie ciemnego pola.
•
W ostrych przypadkach choroba bywa błędnie
diagnozowana jako zapalenie wyrostka robaczkowego.
BRUCELOZA
•
Zakaźna, przewlekła i zaraźliwa
choroba bakteryjna wywołana przez
gra-mujemne pałeczki Brucella canis.
•
Może wywołać również infekcje u
ludzi.
•
Choroba szerzy się drogą krycia,
alimentarną i śródmaciczą.
BRUCELOZA
Objawy kliniczne:
•
Wiele zakażonych psów nie wykazuje żadnych objawów chorobowych
•
U niektórych osobników obu płci stwierdza się powiększenie węzłów chłonnych, a u
samców zapalenie najądrzy.
•
Objawy występują zasadniczo u psów dojrzałych płciowo.
•
Do ronienia u suk dochodzi pomiędzy 45 a 59 dniem ciąży.
•
U poronionych, martwych i częściowo
zautolizowanych
szczeniąt stwierdza się w
tkance podskórnej brzucha obrzęk, zastój krwi i wybroczyny.
•
Brązowy lub zielono-szary wyciek z pochwy utrzymuje się od 1 do 6 tygodni.
•
Niepłodność u pozornie zdrowych suk faktycznie może być związana z obumieraniem
i resorpcją płodów po 10-20 dniach od zapłodnienia lub wczesnymi poronieniami, po
których dochodzi do zjadania płodów przez suki.
•
Niekiedy suki rodzą o czasie martwe lub słabe i nie zdolne do
życia szczenięta.
•
Podstawowym objawem u samców jest niepłodność. Oprócz tego
obserwuje się powiększenie moszny, zapalenie skóry moszny
związane z wylizywaniem tej okolicy i towarzyszącymi infekcjami
gronkowcowymi, obrzęk i powiększenie ogona najądrza oraz
zmniejszenie objętości ejakulatu bez utraty libido.
•
W przewlekłym przebiegu dochodzi do jednostronnej lub
obustronnej atrofii jąder.
•
Lokalizacja zarazka w tarczkach międzykręgowych, wywołuje bóle
kręgosłupa, niedowłady, ataksję i kulawizny, w gałce ocznej
dochodzi do nawrotowych zapaleń błony naczyniowej z wtórną
zaćmą.
BRUCELOZA
Rozpoznanie:
•
Chorobę tą należy podejrzewać u wszystkich zwierząt, u
których występuje niepłodność, zapalenie jąder i najądrzy,
zapalenie skóry moszny, poronienia (na 1-2 tygodnie przed
terminem).
•
Diagnostyka opiera się na objawach klinicznych, badaniu
serologicznym i bakteriologicznym.
•
W nasieniu dochodzi do aglutynacji i fagocytozy plemników,
oraz innych nieprawidłowości, które prowadzą do aspermii.
•
Radiologicznie wykazanie zapalenia tarczek
międzykręgowych jest podstawą do wykonania badania
serologicznego i bakteriologicznego w kierunku brucelozy.
BRUCELOZA
•
Wysoce zaraźliwa choroba zakaźna
•
Zwany też Kaszlem kenelowym
•
Najczęściej izolowanymi drobnoustrojami
są: Bordetella bronchiseptica, wirus
parainfluenzy- canine parainfluenza virus
(CPIV), adenowirusy typu 2- canine
adenovirus-2 (CAV-2) i mikoplazmy
•
Występuje sezonowo- jesień, zima,
wiosna i w dużych skupiskach zwierząt
ZAKAŹNE ZAPALENIE
TCHAWICY I OSKRZELI
ZAKAŹNE ZAPALENIE
TCHAWICY I OSKRZELI
Objawy kliniczne:
•
Okres inkubacji wynosi od 5 do 10 dni
•
Wśród objawów dominują napady szorstkiego, suchego kaszlu, po którym
pojawiają się odruchy wymiotne bez wymiotów i dławienie się .
•
W ostro przebiegających przypadkach z obrzękiem strun głosowych kaszel
przybiera wysokie tony.
•
Niekiedy przy dużej nadprodukcji wydzieliny drzewa oskrzelowego psy
przyjmują wygiętą pozycję, otwierają pysk i w odruchu wymiotnym wydalają
pienistą, śluzową wydzielinę.
•
Wewnętrzna ciepłota ciała i liczba białych krwinek pozostają w normie
•
Zwierzęta są żwawe, aktywne i zachowują apetyt.
•
Nasilenie początkowych ostrych objawów zmniejsza się w ciągu kilku kolejnych
dni trwania infekcji, lecz uporczywy kaszel utrzymywać może się do 3 tygodni.
•
W dużej części przypadków objawy ustępują samoistnie.
ZAKAŹNE ZAPALENIE
TCHAWICY I OSKRZELI
Rozpoznanie:
•
Diagnoza opiera się na danych z wywiadu i objawach
klinicznych.
•
Ustalenie konkretnych czynników przyczynowych wymaga
pobrania wymazów z nosa i gardła oraz wykonania badań
wirusologicznych i bakteriologicznych.
•
Przy okazji badań bakteriologicznych określa się wrażliwość
bakterii na antybiotyki.
•
W rozpoznaniu różnicowym powinno się uwzględnić :
zapalenie oskrzeli i płuc na tle zakażeń innymi bakteriami
oraz odczyny alergiczne.