Seminarium: Przewlekłe serce płucne.

Serce płucne (def.) - Przerost lub rozstrzeń prawej komory wynikająca z obecności nadciśnienia płucnego
związanego z nieprawidłowościami strukturalnymi, zaburzeniami funkcji oraz krążenia w obrębie płuc.

Nadciśnienie płucne (def.) – Stan, w którym skurczowe ciśnienie w tętnicy płucnej przekracza 35 mmHg (SPAP
> 35mmHg) lub średnie ciśnienie w tętnicy płucnej przekracza 20mmHg (MPAP > 20 mmHg).

Przyczyny i mechanizm tworzenia ostrego serca płucnego:
1. ostry zator tętnicy płucnej
2. atak astmy oskrzelowej
3. odma

opłucnowa wentylowa

Odruch pęcherzykowo-włośniczkowy, jego rola w fizjologii oraz patofizjologii serca płucnego.

Przewlekłe serce płucne – przyczyny:

1. Choroby

płuc:

a. Przebiegające z zaporowymi zaburzeniami wentylacji:
- Astma

oskrzelowa

- Przewlekłe spastyczne zapalenie oskrzeli
- POChP
- Mukowiscydoza

b. Przebiegające z restrykcyjnymi zaburzeniami wentylacji:
-

Stan po lobektomii lub pulmonektomii

-

Śródmiąższowe choroby płuc (pylice, alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych, uszkodzenia polekowe,
toksyczne, popromienne, stan po ARDS, płuco nerczycowe, sarkoidoza, kolagenozy, samoistne zwłóknienie
płuc)

2. Schorzenia

pozapłucne prowadzące do hipowentylacji pęcherzykowej

a. Deformacje klatki piersiowej
b. Schorzenia

mięśni oddechowych

c. Schorzenia

neurologiczne

d. Zespół bezdechu nocnego (SAS)

3. Schorzenia

dotyczące naczyń płucnych

a) Zatorowość płucna
b) Zapalenie

naczyń płucnych

4. Polekowe

nadciśnienie płucne (fenfluramina)

5. Pierwotne

nadciśnienie płucne

Serce płucne ≠ Niewydolność prawokomorowa

Serce płucne wyrównane – przerost lub rozstrzeń bez cech niewydolności prawokomorowej.
Serce płucne niewyrównane – obecne cechy niewydolności prawokomorowej.

Obraz kliniczny:

1. Obniżenie tolerancji wysiłku, powoli narastająca duszność wysiłkowa, w zaawansowanym stadium również

spoczynkowa, zawroty głowy i omdlenia wysiłkowe, zaburzenia rytmu serca

2. Objawy niewydolności prawokomorowej: widoczne wypełnienie żył szyjnych oraz podstawy języka,

powiększenie wątroby, tkliwość lub ból w okolicy prawego łuku żebrowego, dolegliwości ze strony
przewodu pokarmowego, białkomocz, obrzęki

3. Objawy przewlekłej hipoksji: poliglobulia, sinica, palce pałeczkowate, paznokcie w kształcie szkieł

zegarkowych

Osłuchiwanie:

Sztywne rozszczepienie drugiego tonu, głośny II ton nad zastawką pnia płucnego, rozkurczowy szmer
niedomykalności tętnicy płucnej.

EKG:

Cechy przerostu prawego serca: R

V1

+ S

V5

≥ 11mV, obniżenie ST-T w odprowadzeniach prawokomorowych,

P pulmonale, prawogram

Echo serca:

Przerost lub rozstrzeń prawej komory, poszerzenie pnia tętnicy płucnej, paradoksalny ruch przegrody
międzykomorowej, wysokie skurczowe ciśnienie w tętnicy płucnej

Rtg. klatki piersiowej:

Uwydatnienie pnia płucnego i naczyń płucnych wnęki, redukcja kalibru naczyń płucnych obwodowych (tzw.
amputowana wnęka), powiększenie sylwetki prawej komory

Leczenie:

1. Przyczynowe - pozostaje najczęściej w gestii pulmonologów

2. Transplantacja

płuc lub płuc i serca

3. Objawowe

Leczenie nadciśnienia płucnego:

- przewlekła ambulatoryjna tlenoterapia
- analogi

prostacykliny

- nitraty
- upusty

krwi

Leczenie prawokomorowej niewydolności krążenia:

- diuretyki
- inhibitory

konwertazy

- unikanie

wysiłku fizycznego

Rokowanie:

W zaawansowanym nadciśnieniu płucnym rokowanie jest podobne jak w nowotworach złośliwych.

Dla MPAP > 50mmHg 5 lat przeżywa 10% chorych.

Główna przyczyna zgonu – zaburzenia rytmu serca.