1
Techniki mycia i dezynfekcji
Techniki mycia i/lub dezynfekcji
• ręczne
:
- na miejscu
- po wymontowaniu (cleaning out of place - COP)
Techniki mycia i/lub dezynfekcji
• mechaniczne
:
-
wysokociśnieniowe i strumieniem pary
- pianowe
- w obiegu otwartym
-
w obiegu zamkniętym (cleaning in place - CIP)
Mycie ręczne
Mycie ręczne
Za pomocą narzędzi typu: szczotki, skrobaczki itp.
To najbardziej rozpowszechniona metoda mycia.
Usuwa także i te zanieczyszczenia, których nie usuwa mycie
mechaniczne.
To metoda bardzo powolna -
w ciągu minuty można oczyścić
jedynie 0,1 do 0,2 m
2
powierzchni.
Mycie wysokociśnieniowe
i strumieniem pary
2
Mycie wysokociśnieniowe
i strumieniem pary
Brud usuwa się gorącą wodą o temp. 40-60
o
C i ciśnieniu 3-6
MPa.
Wadą tej metody jest powstawanie bardzo niekorzystnych
aerozoli, które po zakończeniu procesu mycia powtórnie
osadzają się na umytych powierzchniach wraz z porwanymi
drobinami mikroorganizmów i brudu.
Mycie wysokociśnieniowe
i strumieniem pary
Przykład urządzeń:
urządzenia wysokociśnieniowe pracujące na zimną (z
możliwością pracy z wodą o temp. do 95
o
C.) lub gorącą
wodę.
Mycie wysokociśnieniowe
i strumieniem pary
Przykład mycia ciśnieniowego powierzchni tablicy sterowniczej
Mycie wysokociśnieniowe
i strumieniem pary
Przykład mycia ciśnieniowego powierzchni tablicy sterowniczej
Mycie i dezynfekcja
techniką pianową
Mycie i/lub dezynfekcja pianowe
Polega na wytworzeniu piany poprzez silne napowietrzenie
roztworu środka myjącego lub dezynfekującego.
Piana jest to zbiorowisko dużej ilości pęcherzyków powietrza
otoczonych detergentem.
Po nałożeniu piany na powierzchnie następuje pękanie
pęcherzyków i zwilżanie powierzchni środkiem myjącym
lub dezynfekującym.
3
Technika pianowego
mycia i/lub dezynfekcji
Dla przeprowadzenia mycia lub dezynfekcji metodą pianową
konieczne jest dysponowanie:
• środkiem myjącym (myjąco-dezynfekującym lub
dezynfekującym) przeznaczonym do mycia pianowego,
• wytwornicą piany,
• dostępem do sprężonego powietrza i wody zdatnej do picia.
Wytwornica piany
Urządzenie jest agregatem pianotwórczym o pojemności 40 l
lub 120 l, wykonanym ze stali kwasoodpornej.
Wytworzona w nim piana służy do mycia i/lub dezynfekcji
urządzeń przemysłu spożywczego i przetwórczego (komór
chłodniczych, autoklawów itp.), utrzymania w czystości
pomieszczeń produkcyjnych w mleczarniach, browarach,
zakładach mięsnych itp.
Technika pianowa - etapy
Składa się z następujących etapów:
• etap 1. Przepłukanie (w przypadku mycia) powierzchni
wodą zdatną do picia o ciśnieniu do 3 MPa w celu
usunięcia grubych i łatwo usuwalnych zanieczyszczeń.
Technika pianowa
W przypadku zanieczyszczeń z
dużą zawartością tłuszczu
stosować wodę o temperaturze
topnienia tłuszczu (np. ok. 60
o
C).
W przypadku płukania powierzchni
pionowych i skośnych, strumień
wody prowadzić od góry do dołu:
Technika pianowa
•
etap 2.
Nałożenie równomiernej warstwy piany środka
myjącego i/lub dezynfekującego otrzymywanej
z wytwornicy piany.
Odległość dyszy lancy od oczyszczanej powierzchni
powinna być nie mniejsza niż 0,5 m.
Technika pianowa
W przypadku powierzchni
pionowych i skośnych, pianę
nakładać od dołu do góry:
4
Technika pianowa
•
etap 3. Pozostawienie piany na okres 10 - 20 min na
mytych lub dezynfekowanych powierzchniach
.
Technika pianowa
•
etap 4.
Spłukanie mytych lub
dezynfekowanych powierzchni
strumieniem wody zdatnej do
picia o ciśnieniu 0,5-3 MPa.
W przypadku powierzchni
pionowych i skośnych, płukanie
prowadzić od góry do dołu:
Technika pianowa
Wpływ temperatury na skuteczność techniki pianowej:
• Ogrzanie powierzchni (np. wewnętrzne powierzchnie
komór wędzarniczych, frytownic, kotłów warzelnych itp.);
• Stosowanie ogrzanej wody do płukania wstępnego
i spłukiwania piany.
• Przy zabrudzeniach tłuszczowych wskazanym jest,
aby temperatura tej wody była wyższa od temperatury
topnienia tłuszczów (np. w zakładach przetwórstwa
mięsnego temperatura wody do płukania powinna
być nie niższa niż 60
o
C);
• Stosowanie podgrzanych roztworów środków myjących
lub dezynfekujących (tzn. sporządzonych z koncentratu i
podgrzanej wody).
Technika pianowa - zalety
• ekonomiczność:
Z 2 kg skoncentrowanego środka myjącego lub
dezynfekującego, 48 dm
3
wody i 450 dm
3
powietrza
można wytworzyć 500 dm
3
piany.
Taka ilość piany wystarcza na pokrycie ok. 100 m
2
powierzchni warstwą piany o grubości 0,5 cm.
Technika pianowa - zalety
• ekologiczność:
Mały jednostkowy rozchód środków myjących i
dezynfekujących oznacza małą zawartość środków w
powstających ściekach.
Technika pianowa - zalety
• skuteczność i efektywność:
Wynikająca z przedłużonego czasu kontaktu środka myjącego
(myjąco-dezynfekującego lub dezynfekującego)
z zabrudzeniami.
Jest to łatwe do zauważenia zwłaszcza na powierzchniach
pionowych i skośnych. Niespieniona ciecz szybko spływa
z takich powierzchni.
Natomiast odpowiednio stabilna piana “przykleja się” do nich,
uwalniając jednak stopniowo nowe porcje roztworu
myjącego (lub dezynfekującego).
W ten sposób przy myciu (lub dezynfekcji) pianowym
powierzchnia pokryta jest przez dłuższy czas ciągłym,
stale odnawianym filmem roztworu myjącego
(lub dezynfekującego).
5
Technika pianowa - zalety
• dokładność:
Dzięki łatwości wzrokowego rozróżnienia powierzchni
poddanych działaniu piany lub wymagających spłukania,
nie istnieje możliwość niestarannego i niedokładnego
przeprowadzenia procesu mycia lub dezynfekcji.
Technika pianowa - zalety
• brak niszczącego działania mechanicznego:
Z uwagi na stosowane niskie ciśnienie (0,4-0,6 MPa)
strumień piany nie oddziałuje niekorzystnie mechanicznie
na myte (lub dezynfekowane) podłoże jak ma to miejsce
podczas mycia wysokociśnieniowego (lub dezynfekcji
parą wodną).
Technika pianowa - zalety
• mała uciążliwość dla robotników:
Związana z małą (w porównaniu do mycia
wysokociśnieniowego lub dezynfekcji parą wodną) siłą
odrzutu lancy i niewielką hałaśliwością pracy całego
urządzenia.
Technika pianowa - zalety
• praktycznie pomijalne tworzenie się aerozolu:
Zarówno środka myjącego (lub dezynfekującego)
jak i usuwanego zabrudzenia.
Aerozole te, tworzące się szczególnie efektywnie podczas
mycia wysokociśnieniowego, przemieszczają się
w sposób niekontrolowany. Mogą oddziaływać
niekorzystnie na pracowników i instalacje produkcyjne.
Mogą też być przyczyną wtórnych skażeń i zakażeń.
Przy pianowej metodzie mycia (lub dezynfekcji)
takie zagrożenia nie występują.
Technika pianowa - zastosowania
• mycie (mycie połączone z dezynfekcją, dezynfekcja) ścian
i sufitów pomieszczeń produkcyjnych, inwentarskich
i magazynowych;
• mycie (mycie połączone z dezynfekcją, dezynfekcja)
instalacji i urządzeń produkcyjnych (komory wędzarnicze,
frytownice, transportery taśmowe i łańcuchowe itp.);
• mycie elewacji budynków;
• mycie środków transportu (wagony i parowozy,
samochody, cysterny itp.);
• odtłuszczanie powierzchni dużych konstrukcji metalowych
przed malowaniem (zbiorniki, rurociągi, konstrukcje
ażurowe itp.).