Prof. dr hab.med. Jacek Wachowiak
POWIKŁANIA
CHEMIOTERAPII I RADIOTERAPII
CHORÓB NOWOTWOROWYCH
U DZIECI
Klinika Onkologii, Hematologii i Transplantologii Pediatrycznej
II Katedry Pediatrii Uniwersytetu Medycznego
im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
KANONY WSPÓŁCZESNEJ
TERAPII NOWOTWORÓW
• pocz
ą
tek leczenia niezwłocznie po rozpoznaniu
• kompleksowe leczenie interdyscyplinarne :
> chemioterapia
> transplantacja komóre krwiotwórczych
> radioterapia ( RT )
> immunoterapia
> leczenie chirurgiczne > leczenie celowane
> leczenie biologiczne / ró
Ŝ
nicuj
ą
ce
• Stratyfikacja i indywidualizacja leczenia w zale
Ŝ
no
ś
ci od :
> stadium zaawansowania
> czynników rokowniczych w chwili rozpoznania
• Leczenie prowadzone wył
ą
cznie w odpowiednio
wyszkolonych i odpowiednio wyposa
Ŝ
onych o
ś
rodkach
KANONY WSPÓŁCZESNEJ
CHEMIORADIOTERAPII NOWOTWORÓW
• stosowanie najwy
Ŝ
szych tolerowanych dawek
napromieniania i/lub cytostatyków
(intensywna chemioterapia)
• cykliczno
ść
w celu synchronizacji cyklu komórek
nowotworowych
• długi czas leczenia (2-3 lat)
• wybiórcze niszczenie tkanki nowotworowej przy
minimalnym i odwracalnym uszkodzeniu zdrowych
tkanek
• zapobieganie powikłaniom chemioterapii
• leczenie wspomagaj
ą
ce ( supportive care )
POWIKŁANIA
TERAPII NOWOTWORÓW U DZIECI
• WCZESNE POWIKŁANIA
> toksyczne uszkodzenie narz
ą
dów
> zaka
Ŝ
enia
• ODLEGŁE NAST
Ę
PSTWA
TKANKI I NARZ
Ą
DY NAJBARDZIEJ NARA
ś
ONE
NA TOKSYCZNE DZIAŁANIE
CHEMIORADIOTERAPII
• W NAST
Ę
PSTWIE OGÓLNEJ TOKSYCZNO
Ś
CI
> upo
ś
ledzenie odnowy tkanek szybko proliferuj
ą
cych
- tkanka krwiotwórcza
- tkanka limfatyczna
- tkanka nabłonkowa
> uszkodzenie komórek rozrodczych
> szybki rozpad du
Ŝ
ej liczby komórek nowotworowych
• W NAST
Ę
PSTWIE WYBIÓRCZEJ TOKSYCZNO
Ś
CI
> kardiotoksyczno
ść
( antracykliny )
> hepatotoksyczno
ść
( antymetabolity, RT )
> nefrotoksyczno
ść
( cisplatyna, RT )
> pulmonotoksyczno
ść
( busulfan, bleomycyna, RT )
> neurotoksyczno
ść
( winkrystyna, RT )
> chrz
ą
stki nasadowe
( RT )
• USZKODZENIE UKŁADU KRWIOTWÓRCZEGO
> WYKŁADNIKI LABORATORYJNE
- leukopenia, granulocytopenia, monocytopenia
- małopłytkowo
ść
- obni
Ŝ
ona liczba retykulocytów i niski poziom Hb
- mielosupresja
> NAST
Ę
PSTWA
- zaka
Ŝ
enia ( zwłaszcza bakteryjne i grzybicze )
- skaza krwotoczna małopłytkowa
- niedokrwisto
ść
WCZESNE POWIKŁANIA CHEMIORADIOTERAPII
I. TOKSYCZNE USZKODZENIE NARZ
Ą
DÓW
MONITOROWANIE, ZAPOBIEGANIE I LECZENIE
NAST
Ę
PSTW USZKODZENIA UKŁADU KRWIOTWÓRCZEGO
•
badanie morfologii krwi obwodowej
•
modyfikowanie terapii w zale
Ŝ
no
ś
ci od liczby leukocytów,
granulocytów i płytek krwi
•
zaka
Ŝ
enia ( II cz
ęść
wykładu )
•
skaza krwotoczna małopłytkowa
# przetoczenia koncentratu płytkowego
( liczba płytek > 20 G / L )
# rekombinowana megakariopoetyna ?
•
niedokrwisto
ść
# przetoczenia masy erytrocytarnej płukanej
( Hb > 8 g% )
# rekombinowana erytropoetyna
UWAGA ! Preparaty krwiopochodne powinny by
ć
przed
przetoczeniem napromienione ( 24 Gy ) i podawane przez
filtry leukocytarne.
WCZESNE POWIKŁANIA CHEMIORADIOTERAPII
I. TOKSYCZNE USZKODZENIE NARZ
Ą
DÓW
• USZKODZENIE UKŁADU LIMFATYCZNEGO
> WYKŁADNIKI LABORATORYJNE
- limfopenia
- hipogammaglobulinemia
> NAT
Ę
PSTWA
- immunosupresja i wzrost ryzyka zaka
Ŝ
e
ń
( zwłaszcza wirusowych, grzybiczych i pierwotniakowych )
> MONITOROWANIE, ZAPOBIEGANIE I LECZENIE
NAST
Ę
PSTW USZKODZENIA UKŁADU LIMFATYCZNEGO
- monitorowanie ( badanie liczby limfocytów w krwi
obwodowej, elektroforeza, immunoelktroforeza )
- zapobieganie i leczenie ( II cz
ęść
wykładu )
WCZESNE POWIKŁANIA CHEMIORADIOTERAPII
I. TOKSYCZNE USZKODZENIE NARZ
Ą
DÓW
• USZKODZENIE BŁON
Ś
LUZOWYCH JAMY USTNEJ
I PRZEWODU POKARMOWEGO
> WYKŁADNIKI KLINICZNE
- zapalenie błon
ś
luzowych jamy ustnej
z owrzodzeniami i znacznymi dolegliwo
ś
ciami bólowymi
- bóle brzucha, biegunka, zespół zaburze
ń
trawienia i
wchłaniania i owrzodzenia
> NAST
Ę
PSTWA
- zaka
Ŝ
enia ( zwłaszcza Gram (-) i grzybicze )
- krwawienia
- perforacje
- pogorszenie stanu od
Ŝ
ywienia
MONITOROWANIE, ZAPOBIEGANIE I LECZENIE
NAST
Ę
PSTW USZKODZENIA BŁONY
Ś
LUZOWEJ JAMY USTNEJ
I PRZEWODU POKARMOWEGO
•
MONITOROWANIE
> obserwacja, wywiad, badanie przedmiotowe
> ocena stolca
> ocena stanu od
Ŝ
ywienia
> monitorowanie mikrobiologiczne
•
ZAPOBIEGANIE
> kontrola st
ęŜ
enia metotreksatu i podawanie folinianu Ca
>
ś
rodki przeciwwymiotne
> leki zoboj
ę
tniaj
ą
ce kwas solny i/lub antagoni
ś
ci rec. H 2
> przetoczenia masy płytkowej i/lub osocza antyhemofilow.
> profilaktyka zaka
Ŝ
e
ń
( II cz
ęść
wykładu )
•
LECZENIE
> diety eliminacyjne i/lub
Ŝ
ywienie parenteralne
> miejscowe i/lub do
Ŝ
ylne
ś
rodki przeciwbólowe
> zaka
Ŝ
enia ( II cz
ęść
wykładu )
WCZESNE POWIKŁANIA CHEMIORADIOTERAPII
• NUDNO
Ś
CI I WYMIOTY
> PATOGENEZA
- pod wpływem cytostatyków z komórek
enterochromafinowych
Ŝ
oł
ą
dka i jelit uwalniana jest
5HT, która pobudza receptory 5HT w przew. pok.
i zapocz
ą
tkowuje depolaryzacj
ę
włókien nerwu X
> NAST
Ę
PSTWA
- brak mo
Ŝ
liwo
ś
ci podawania leków doustnych
i
Ŝ
ywienia doustnego
- nasilanie si
ę
zmian toksycznych w błonie
ś
luzowej
przełyku, gardła i jamy ustnej z nast
ę
pstwami
- niech
ęć
do kontynuowania leczenia
WCZESNE POWIKŁANIA CHEMIORADIOTERAPII
• ZAPOBIEGANIE NUDNO
Ś
CIOM I WYMIOTOM
> antagoni
ść
i receptora 5HT
(ondansetron - Zofran, tropisetron - Navoban,
granisetron - Kytril)
> wła
ś
ciwe przygotowanie i podanie cytostatyków
> wła
ś
ciwe nawodnienie chorego
> podawanie cytostatyków w godzinach wieczornych
lub na noc
> w razie potrzeby stosowanie terapii skojarzonej
(antagoni
ś
ci rec. 5HT + deksametazon +/- neuroleptyki)
> psychoterapia ( w przypadku tzw. wymiotów
poprzedzaj
ą
cych, powstaj
ą
cych na zasadzie odruchu
warunkowego )
WCZESNE POWIKŁANIA CHEMIORADIOTERAPII
I. TOKSYCZNE USZKODZENIE NARZ
Ą
DÓW
•
USZKODZENIE W
Ą
TROBY
> CZYNNIKI USZKADZAJ
Ą
CE
- antymetabolity ( metotreksat, merkaptopuryna,
thioguanina, cytarabina )
- asparginaza
- radioterapia
- inne czynniki ( zaka
Ŝ
enie HCV, HBV, CMV, EBV;
stosowanie leków przeciwwirusowych, amfoterycyny;
długotrwałe
Ŝ
ywienie parenteralne )
> NAST
Ę
PSTWA
- od zwi
ę
kszonej aktywno
ść
i enzymów w
ą
trobowych
do zwłóknienia i marsko
ś
ci
WCZESNE POWIKŁANIA CHEMIORADIOTERAPII
I. TOKSYCZNE USZKODZENIE NARZ
Ą
DÓW
•
USZKODZENIE W
Ą
TROBY
> MONITOROWANIE
- ocena czynno
ś
ci w
ą
troby ( bilirubina, AlAt, AspAt,
GGTP, NH
3
, albuminy, czynniki grupy protrombiny )
- USG w
ą
troby
- biopsja w
ą
troby
> ZAPOBIEGANIE
- modyfikowanie dawki cytostatyków odpowiednio do
aktualnej wydolno
ś
ci w
ą
troby
- profilaktyka zaka
Ŝ
e
ń
wirusami hepatotropowymi
WCZESNE POWIKŁANIA CHEMIORADIOTERAPII
I. TOKSYCZNE USZKODZENIE NARZ
Ą
DÓW
•
USZKODZENIE MI
ĘŚ
NIA SERCOWEGO
> CZYNNIKI USZKADZAJ
Ą
CE
- antracykliny ( doksorubicyna, daunorubicyna )
- cyklofosfamid ( w mniejszym stopniu )
- tioguanina, cytarabina i karmustyna stosowane
równocze
ś
nie
- radioterapia
> NAST
Ę
PSTWA
- nieswoiste zaburzenia w obrazie EKG
( cz
ę
stoskurcz zatokowy, przedwczesne
pobudzenia komorowe, , niskie napi
ę
cie zespołu
QRS, zmiany odcinka ST i załamka T )
WCZESNE POWIKŁANIA CHEMIORADIOTERAPII
I. TOKSYCZNE USZKODZENIE NARZ
Ą
DÓW
•
USZKODZENIE MI
ĘŚ
NIA SERCOWEGO
> MONITOROWANIE
- ocena EKG, echokardiografia,aktywno
ść
CK, AspAt
i LDH
> ZAPOBIEGANIE
- nie przekraczanie dopuszczalnej sumarycznej dawki
antracyklin (doksorubicyna 550 mg/m kw.,
daunorubicyna do 600 mg/ m kw.)
- stosowanie nowych pochodnych antracyklin
( epirubicyna, mitoksantron )
- odpowiednia szybko
ść
i odst
ę
p czasu pomi
ę
dzy
poszczególnymi dawkami
- podawanie deksrazoksanu ( Cardioxane )
WCZESNE POWIKŁANIA CHEMIORADIOTERAPII
I. TOKSYCZNE USZKODZENIE NARZ
Ą
DÓW
•
KRWOTOCZNE ZAPALENIE P
Ę
CHERZA MOCZOWEGO
> PATOGENEZA
- akroleina, urotoksyczny metabolit
cyklofosfamidu wydalany z moczem, powoduje
przekrwienie nabłonka moczowego z ogniskow
ą
martwic
ą
prowadz
ą
c
ą
do tworzenia si
ę
krwawi
ą
cych owrzodze
ń
> NAST
Ę
PSTWA
- krwinkomocz lub krwiomocz ( czasami
z obecno
ś
ci
ą
skrzepów krwi w p
ę
cherzu
i zablokowaniem odpływu moczu ) zwykle
wkrótce po podaniu cyklofosfamidu
WCZESNE POWIKŁANIA CHEMIORADIOTERAPII
I. TOKSYCZNE USZKODZENIE NARZ
Ą
DÓW
•
KRWOTOCZNE ZAPALENIE P
Ę
CHERZA MOCZOWEGO
> MONITOROWANIE
- badanie ka
Ŝ
dej porcji moczu na obecno
ść
krwi
> ZAPOBIEGANIE
- obfite nawadnianie organizmu ( 3000 ml / m kw. )
- wymuszona diureza
- mesna ( Uromitexan, Anti-Uron ) w dawce 160% dawki
cyklofosfamidu
WCZESNE POWIKŁANIA CHEMIORADIOTERAPII
I. TOKSYCZNE USZKODZENIE NARZ
Ą
DÓW
•
USZKODZENIE NEREK
> CYTOSTATYKI O DZIAŁANIU NEFROTOKSYCZNYM
- cisplatyna
- metotreksat
> PATOGENEZA
- martwic
ę
proksymalnych i dystalnych kanalików
nerkowych bez wyra
ź
nego uszkodzenia kł
ę
buszków
> NAST
Ę
PSTWA
- niewydolno
ść
nerek
WCZESNE POWIKŁANIA CHEMIORADIOTERAPII
I. TOKSYCZNE USZKODZENIE NARZ
Ą
DÓW
•
USZKODZENIE NEREK
> MONITOROWANIE
- monitorowanie st
ęŜ
enia mocznika i kreatyniny
w moczu, ocena klirensu kreatyniny
- cisplatyna; oznaczanie w moczu beta 2-mikroglobuliny,
gamma-glutamylotranspeptydazy, leucynoaminopeptydazy,
alaninoaminopeptydazy i oznaczanie st
ęŜ
enia Mg we krwi
- metotreksat; monitorowanie st
ęŜ
enia leku w surowicy
> ZAPOBIEGANIE
- cisplatyna; podawanie siarczanu magnezowego,
nawadnianie, mannitolu, stosowanie leku wieczorem
- metotreksat; nawadnianie, alkalizacja moczu, wymuszona
diureza
WCZESNE POWIKŁANIA CHEMIORADIOTERAPII
I. TOKSYCZNE USZKODZENIE NARZ
Ą
DÓW
•
ZESPÓŁ LIZY GUZA
> PATOGENEZA
- wskutek szybkiego rozpadu du
Ŝ
e j liczby komórek
nowotworowych i uwalniania du
Ŝ
ych ilo
ś
ci kwasów
nukleinowych przez nerki wydalane s
ą
du
Ŝ
e ilo
ś
ci
k wasu moczowego, który jest ko
ń
cowym produktem
przemiany puryn
- w kanalikach nerkowych wytr
ą
caj
ą
si
ę
kryształki kwasu
moczowego
> NAST
Ę
PSTWA
- nefropatia moczanowa z upo
ś
ledzon
ą
wydolno
ś
ci
ą
nerek
WCZESNE POWIKŁANIA CHEMIORADIOTERAPII
I. TOKSYCZNE USZKODZENIE NARZ
Ą
DÓW
•
ZESPÓŁ LIZY GUZA
> MONITOROWANIE
- st
ęŜ
enie kwasu moczowego w surowicy
- st
ęŜ
enie mocznika, kreatyniny, elektrolitów,
fosforanów w surowicy
- pH moczu
> ZAPOBIEGANIE
- nawadnianie organizmu ( 3000 ml/ m kw. / 24 h )
- alkalizacja moczu do pH > 7,0 ( 8,4% Natrii
bicarbonici )
- wymuszanie diurezy
- allopurynol ( inhibitor oksydazy ksantynowej )
- 12 - 24 godz. przed chemioterapi
ą
WCZESNE POWIKŁANIA CHEMIORADIOTERAPII
I. TOKSYCZNE USZKODZENIE NARZ
Ą
DÓW
•
USZKODZENIE OBWODOWEGO UKŁADU NERWOWEGO
- alkaloidy barwinka ( winkrystyna, winblastyna )
- objawy :
# zanik odruchów ze
ś
ci
ę
gna Achillesa
i kolanowego
# zaburzenia czucia w zakresie ko
ń
czyn
# bóle mi
ęś
niowe i zaburzenia chodu
# pora
Ŝ
enna niedro
Ŝ
no
ść
jelit - najgro
ź
niejsze !!!
# zaburzenia ust
ę
puj
ą
w ci
ą
gu kilku tygodni
lub miesi
ę
cy
WCZESNE POWIKŁANIA CHEMIORADIOTERAPII
I. TOKSYCZNE USZKODZENIE NARZ
Ą
DÓW
•
USZKODZENIE O
Ś
RODKOWEGO UKŁADU NERWOWEGO
> metotreksat i/lub cytarabina ith. + radioterapia OUN
- objawy : sztywno
ść
karku, bóle głowy,
nudno
ś
ci, wymioty, gor
ą
czka, stan
letargiczny, stan letargiczny, pleocytoza,
zapalenie paj
ę
czynówki, paraplegia
> wysokie dawki cytarabiny i.v.
- uszkodzenie mó
Ŝ
d
Ŝ
ku
WCZESNE POWIKŁANIA CHEMIORADIOTERAPII
I. TOKSYCZNE USZKODZENIE NARZ
Ą
DÓW
•
USZKODZENIE PŁUC
> CYTOSTATYKI PULMONOTOKSYCZNE
- bleomycyna, a tak
Ŝ
e busulfan, cyklofosfamid,
melfalan, metotreksat, mitomycyna
> NAST
Ę
PSTWA
-
ś
ródmi
ąŜ
szowe zwłókniaj
ą
ce zapalenie p
ę
cherzyków
płucnych 1 - 3 m-ce po podaniu bleomycyny :
# gor
ą
czka, suchy kaszel, duszno
ść
, sinica
# trzeszczenia u podstawy obu płuc
# w rtg płuc : rozsiane, drobne zacienienia w obu
płucach, w zawansowanym stadium zacienienia
s
ą
wi
ę
ksze, zlewaj
ą
si
ę
i powstaje obraz
przypominaj
ą
cy plaster miodu
> ZAPOBIEGANIE
- nie przekraczanie całkowitych dopuszczalnych dawek
cytostatyków, np. bleomycyna 500 mg / m kw.
WCZESNE POWIKŁANIA CHEMIORADIOTERAPII
I. TOKSYCZNE USZKODZENIE NARZ
Ą
DÓW
•
WYPADANIE WŁOSÓW
> PRZYCZYNA
- uszkodzenie cebukek włosów
( 90% komórek cebulek szybko si
ę
dzieli )
> CYTOSTATYKI SZCZEGÓLNIE TOKSYCZNE DLA
CEBULEK WŁOSÓW
- cyklofosfamid, doksorubicyna, a ponadto metotreksat,
winkrystyna, daunorubicyna, bleomycyna,
hydroksykarbamid
> ZAPOBIEGANIE
- nieskuteczne, za wyjatkiem podawania folinianu Ca
podczas leczenia wysokimi dawkami metotreksatu
> KOMFORT PSYCHICZNY
- peruka
LEKI CYTOPROTEKCYJNE
- ZAPOBIEGANIE WCZESNYM POWIKŁANIOM
NARZ
Ą
DOWYM CHEMIORADIOTERAPII
•
Folinian wapnia ( Leucovorin-Calcium )
•
Mesna ( Uromitexan )
•
Deksrazoksan ( Cardioxane )
•
Amifostyna ( Ethyol )
> przeciwdziała toksyczno
ś
ci cyklofosfamidu, cisplatyny
i promieniowania
> stanowi substrat, który pod wpływem fosfatazy zasadowej
przekształcany jest w substancj
ę
czynn
ą
( WR-1065 )
> WR-1065 oczyszcza tkanki z wolnych rodników
> amifostyna jest wychwytywana przez komórki o wy
Ŝ
szej
aktywno
ś
ci fosfatazy zasadowej ( tkanki zdrowe )
> mniejsza mielosupresja, nefro- i neurotoksyczno
ść
, mniej
infekcji, zachowana skuteczno
ść
przeciwnowotworowa
ODLEGŁE NAST
Ę
PSTWA CHEMIORADIOTERAPII
U DZIECI
• NIEDOBÓR WZROSTU
> przyczyny ogólnoustrojowe
- niedobór hormonu wzrostu
- niedobór hormonów tarczycy
- kortykosteroidoterapia
- zaburzenia w od
Ŝ
ywianiu zwi
ą
zane z przewlekł
ą
chorob
ą
i stosowanym leczeniem
- czynniki psychiczne
> czynniki miejscowe
- wpływ napromieniania na ko
ś
ci ( kr
ę
gosłup,
ko
ś
ci długie ), tkanki mi
ę
kkie i naczynia
krwiono
ś
ne
ODLEGŁE NAST
Ę
PSTWA CHEMIORADIOTERAPII
U DZIECI
• USZKODZENIE GONAD I ZABURZENIE CZYNNO
Ś
CI
NARZ
Ą
DÓW PŁCIOWYCH
> czynniki gonadotoksyczne
- zwi
ą
zki alkiluj
ą
ce, metotreksat, doksorubicyna,
winkrystyna, winblastyna
- napromienianie
> leczenie przeprowadzone w dzieci
ń
stwie nie wpływa
na ogół ujemnie na czynno
ść
gruczołów płciowych
> chłopcy / m
ęŜ
czy
ź
ni
- zanik j
ą
der, azospermia lub oligospermia
> dziewczynki / kobiety
- przedwczesne wypadni
ę
cie czynno
ś
ci jajników,
zanik miesi
ą
czkowania, niepłodno
ść
> substytucyjna terapia hormonalna
> psychoterapia
•
O
Ś
RODKOWY UKŁAD NERWOWY
> napromienianie, metotreksat ith., cytarabin ith.
> zmiany morfologiczne widoczne w CT
> zaburzenia procesów poznawczych
> trudno
ś
ci w zapami
ę
tywaniu
> leukoencefalopatia
•
W
Ą
TROBA
> antymetabolity ( metotreksat, merkaptopuryna )
> zwłóknienie i marsko
ść
w
ą
troby
ODLEGŁE NAST
Ę
PSTWA CHEMIORADIOTERAPII
U DZIECI
ODLEGŁE NAST
Ę
PSTWA CHEMIORADIOTERAPII
U DZIECI
•
SERCE
> antracykliny ( doksorubicyna > 550 mg/m kw.,
daunorubicyna 600 mg/m kw. )
> kardiomiopatia z zaburzeniami rytmu i narastajacymi
nieswoistymi objawami zastoinowej niewydolno
ś
ci
kr
ąŜ
enia
•
PŁUCA
> bleomycyna, a tak
Ŝ
e zwi
ą
zki alkiluj
ą
ce
> zwłóknienie płuc z zaburzeniami oddychania typu
restrykcyjnego
ODLEGŁE NAST
Ę
PSTWA CHEMIORADIOTERAPII
U DZIECI
•
UKŁAD MOCZOWY
> cisplatyna ;
trwałe upo
ś
ledzenie wydolno
ś
ci nerek
wskutek uszkodzenia kanalików nerkowych
> cyklofosfamid, ifosfamid ;
zwłóknienie
ś
ciany p
ę
cherza moczowego
•
WTÓRNE NOWOTWORY
> u dzieci z ostrymi białaczkami 0,95% po 15 latach
> u dzieci z ziarnic
ą
zło
ś
liw
ą
5,1% po 20 latach
ROLA LEKARZA RODZINNEGO PO ZAKO
Ń
CZONYM
LECZENIU CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECKA
•
Udzielanie bie
Ŝą
cych porad lekarskich
•
Prowadzenie szczepie
ń
ochronnych
•
Ocena rozwoju i stanu zdrowia dziecka (badania bilansowe)
•
Kierowanie do odpowiednich specjalistów w przypadku
wyst
ą
pienia odległych nast
ę
pstw terapii i informowanie o tym
o
ś
rodka onkologicznego (dot. zwłaszcza osób powy
Ŝ
ej 18 r.
Ŝ
.)
•
Kierowanie do
ś
rodka onkologicznego w przypadku podejrzenia :
- wznowy choroby nowotworowej
- rozwoju wtórnego nowotworu
•
Rehabilitacja
•
Wsparcie psychologiczne i resocjalizacja
•
Poradnictwo zawodowe i rodzinne
•
Ś
wiadczenia socjalne dla wyleczonych z nowotworu, u których
stwierdza si
ę
powa
Ŝ
ne powikłania
•
Zwalnianie ze słu
Ŝ
by wojskowej
OPIEKA NAD DZIECKIEM, U KTÓREGO
LECZENIE CHOROBY NOWOTWOROWEJ ZAWIODŁO
•
ś
yczenie rodziców i dziecka rozstrzyga, czy dziecko,
u którego zawiodło leczenie przebywa w :
- w domu
- w szpitalu
• Hospicja dla dzieci
• Lekarz rodzinny
ROLA LEKARZA RODZINNEGO,
DIAGNOSTYCE I LECZENIU CHOROBY NOWOTWOROWEJ
U DZIECKA
• Wczesne wykrywanie objawów sugeruj
ą
cych nowotwór
u dziecka i kierowanie do Poradni lub Kliniki Hematologii
i Onkologii Dzieci
ę
cej
• Współpraca z o
ś
rodkiem onkologii dzieci
ę
cej w przebiegu
leczenia choroby nowotworowej
• Realizacja zada
ń
podstawowej opieki zdrowotnej i
współpraca z o
ś
rodkiem onkologii dzieci
ę
cej w zakresie
monitorowania remisji oraz odległych nast
ę
pstw chemio- i
radioterapii po zako
ń
czonym leczeniu choroby
nowotworowej
TRENDS IN RELATIVE SURVIVAL RATES FOR ALL TYPES OF MALIGNANCY
OCCURING TO 19 YEARS OF AGE (ALL RACES AND BOTH SEXES)
1973 – 2001
(Gurney & Bondy, 2006)