Temat: Klasyfikacja, ogólna charakterystyka przekładni mechanicznych.
1. Przekładnia mechaniczna – to mechanizm służący do przenoszenia napędu z wału czynnego
(napędzającego) na wał bierny (napędzany).
2. Podstawowe zadania przekładni:
o
przenoszenie energii z wału czynnego na wał bierny,
o
zmiana wartości momentu obrotowego, prędkości i sił.
3. Potrzeba stosowania przekładni:
potrzeba dużych momentów obrotowych.
stosowanie silników o małej prędkości obrotowej jest drogie (są duże, ciężkie i drogie),
niemożność zmiany prędkości obrotowej silnika.
4. W zależności od przenoszenia ruchu obrotowego rozróżniamy:
1) przekładnie cierne
2) przekładnie cięgnowe (pasowe, łańcuchowe)
3) przekładnie zębate
5. Podstawowe cechy użytkowe przekładni.
a) prędkość kątowa -[ω]
b) prędkość obrotowa -[n]
c) prędkość obwodowa –[v]
30
*
1
1
n
π
ω
=
30
*
2
2
n
π
ω
=
gdzie: ω
1,2
– prędkości kątowe wyrażone w rad/s, n
1,2
– prędkości obrotowe w obr/min
60
*
*
1
1
1
n
D
v
π
=
;
60
*
*
2
2
2
n
D
v
π
=
;
gdzie: v
1,2
– prędkości liniowe wyrażone w m/s, D
1,2
– średnice w m.
6. Przełożenie – to stosunek prędkości obrotowej wału (koła) napędzającego (czynnego) n
1
[obr/min] do
prędkości obrotowej wału (koła) napędzanego (biernego) n
2
[obr/min]
2
1
2
1
n
n
i
=
=
ω
ω
ponieważ v
1
= v
2
=
60
*
*
1
1
n
D
π
=
60
*
*
2
2
n
D
π
czyli
2
1
1
2
n
n
D
D
i
=
=
oraz przy zębach
1
2
z
z
i
=
a) Jeśli n
1
< n
2
czyli i < 1 przekładnia przyśpiesza -
multiplikator
b) Jeśli n
1
> n
2
czyli i > 1 przekładnia zwalnia
- reduktor
7. Przekładnie wielostopniowe – przełożenie jest iloczynem wszystkich przełożeń szeregowo ustawionych.
i
c
= i
1
* i
2
* i
3
* … *i
n
8. Graniczne wartości w różnych przekładniach na jednym stopniu
9. Moment obrotowy.
M =
ω
P lub M =
n
P
9550 gdzie: M - [Nm], P – [kW], n – [obr/min]
10. Moc i sprawność.
Przy przenoszeniu mocy z wału czynnego na wał bierny powstają straty energii, spowodowane oporami
tarcia, poślizgiem itp., zatem moc P
2
na wale biernym jest mniejsza od mocy P
1
na wale czynnym. Stosunek
mocy P
2
do mocy P
1
nazywamy sprawnością mechaniczną η
1
2
P
P
=
η
- sprawność pojedynczych przekładni mechanicznych η = 0,95 – 0,99
11. Sprawność przekładni złożonych
η
c
= η
1
* η
2
* η
3
* … * η
n