mgr Jolanta Ignaczak
nauczycielka przyrody
S.P. nr 8 w Zgierzu
Scenariusz zajęć dla klasy 6
Wychowanie do życia w rodzinie
TEMAT :
Dlaczego rodzi się dziewczynka albo chłopiec?
CELE:
UCZEŃ:
- utrwala sobie poprawne nazewnictwo narządów płciowych
- utrwala sobie budowę narządów płciowych męskich i żeńskich
- utrwala sobie budowę komórek rozrodczych
- poznaje mechanizm powstawania płci
METODY: pogadanka, gra dydaktyczna
FORMA PRACY: praca zespołowa i praca w grupach
CZAS TRWANIA ZAJĘĆ: 45 minut
MATERIAŁY:
- schemat budowy układu rozrodczego męskiego i żeńskiego dla grup – zał. 1
- kolorowanka dla każdego ucznia - budowa układu rozrodczego – zał. 2
- plansze – układ rozrodczy męski i żeński, komórki rozrodcze, proces
zapłodnienia
- rysunek – determinacja płci – zał. 3
PRZEBIEG ZAJĘĆ:
1. Podanie tematu zajęć
2. Rozbudzenie zainteresowania - pytania do uczniów
Dlaczego czasami rodzi się dziewczynka, a czasami chłopiec?
Od którego momentu człowiek ma płeć?
Kiedy można ustalić płeć dziecka?
Na te pytania postaramy się dzisiaj odpowiedzieć.
Na początek jednak musimy przypomnieć sobie podstawowe wiadomości.
3. Praca w grupach - przypomnienie budowy układu rozrodczego męskiego i żeńskiego
- rozwiązanie karty pracy (zał. 1)
4. Omówienie budowy układów rozrodczych – sprawdzenie poprawności rozwiązania kart
pracy
5. Omówienie budowy komórek rozrodczych i procesu zapłodnienia.
6. Wyjaśnienie uczniom co decyduje czy urodzi się chłopiec czy dziewczynka (zał. 3)
Wewnątrz komórek rozrodczych znajduje się jądro a w nim materiał genetyczny . Na jednym
z chromosomów zapisana jest informacja dotycząca płci. Plemnik ma 23 chromosomy tak
samo jak komórka jajowa. Po zapłodnieniu, tj. po połączeniu obu komórek powstaje nowy
organizm ludzki, który posiada 46 chromosomów zawierających pełną informację dotyczącą
cech nowego organizmu.
Istnieją dwa rodzaje plemników:
1) z okrąglejszą główką i krótszą witką, zawierający chromosom X
2) z dłuższą główką i witką, zawierający chromosom Y.
Komórka jajowa zawiera zawsze chromosom X.
Jeżeli z komórką jajową połączy się plemnik z chromosomem X, to powstanie nowy
organizm mający zestaw chromosomów XX i urodzi się dziewczynka.
Jeżeli z komórką jajową połączy się plemnik z chromosomem Y, to powstanie nowy
organizm mający zestaw XY i urodzi się chłopiec.
Tak więc o tym, czy rodzice będą mieli chłopca, czy dziewczynkę decyduje tato.
7. Podsumowanie
- Uświadomienie uczniom, że płeć mamy ustaloną do momentu poczęcia.
- Kiedy rodzice mogą dowiedzieć się jakiej płci jest ich dziecko? Badanie USG pozwala z
dużym prawdopodobieństwem określić płeć dziecka w 5 miesiącu ciąży. Choć nie
zawsze się to sprawdza.
- Kiedy przestajemy mieć płeć? – płeć mamy do końca życia.
8. Zakończenie zajęć – utrwalenie nazewnictwa poszczególnych elementów układu
rozrodczego męskiego i żeńskiego - karta dla każdego ucznia (zał. 2)
Literatura:
Alina Lichtarowicz (2003) Kiedy jestem płodna a kiedy nie Wydawnictwo Unia, Katowice
J.S. Turner, D.B. Helms (1999)Rozwój człowieka WSiP Warszawa
Zał. 1a
UKŁAD ROZRODCZY MĘSKI
Podpiszcie elementy układu rozrodczego męskiego.
Zał. 1b
UKŁAD ROZRODCZY ŻEŃSKI
Podpiszcie elementy układu rozrodczego żeńskiego.
Zał. 3
DETERMINACJA PŁCI
Rysunek zaczerpnięty z książki Aliny Lichtarowicz Kiedy jestem płodna a kiedy nie
Zał. 2
UKŁAD ROZRODCZY MĘSKI
Pomaluj odpowiednim kolorem poszczególne elementy układu rozrodczego męskiego.
Zielony – jądra
Żółty – prącie, penis
Niebieski – nasieniowód
Pomarańczowy – moszna
Granatowy – cewka moczowa
UKŁAD ROZRODCZY ŻEŃSKI
Pomaluj odpowiednim kolorem poszczególne elementy układu rozrodczego żeńskiego.
Zielony – jajniki
Żółty – macica
Niebieski –jajowody
Pomarańczowy – pochwa
Granatowy – komórka jajowa