PRZEMOC FIZYCZNA

„Sponiewierane ciało dzieci”

Przygotowali:

Przemysław Popek

Małgorzata Szlejkin

Konstytucja Rzeczypospolitej

Polskiej

Polska Konstytucja zabrania stosowania kar
cielesnych (art 40). Ponadto od 2010 roku
obowiązuje całkowity zakaz stosowania kar
cielesnych w wychowaniu w rodzinie. Zakaz ten
wprowadziła

nowelizacja

ustawy

o

przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

Art. 40. Nikt nie

może być poddany torturom ani

okrutnemu,

nieludzkiemu

lub

poniżającemu

traktowaniu i karaniu. Zakazuje

się stosowania

kar cielesnych.

Kodeks karny

§ 1.

„Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą

najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub

przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo
nad

małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej

stan

psychiczny

lub

fizyczny,

podlega

karze

pozbawienia

wolności od 3 miesięcy do lat 5.”

§ 2.

„Jeżeli czyn określony w § 1 połączony jest ze

stosowaniem

szczególnego okrucieństwa, sprawca

podlega karze pozbawienia

wolności od roku do lat 10.”

§ 3.

„Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 lub

2 jest

targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie,

sprawca podlega karze pozbawienia

wolności od lat 2

do 12.

”

Kodeks karny

Zwrot

„znęca

się”

oznacza

zadawanie

cierpień

fizycznych i psychicznych, przy czym chodzi tu o

pewną

intensywność. Są też problemy czy może być
jednorazowe.

Są to przypadki rzadkie, ale i ich się nie

wyklucza.

Można je przyjąć tylko wtedy, gdy to

natężenie cierpień zadawanych pokrzywdzonemu jest
tak wyraziste,

że może być znęcaniem. Bierze się pod

uwagę również częstotliwość. Aby mówić o znęcaniu się
znakomitym argumentem jest element

powtarzalności

zachowań

i

ukierunkowanie

na

udręczenie

pokrzywdzonego. To

może przybierać różną postać

(fizycznie) bicie,

głodzenie itp., (psychicznie) straszenie,

wyszydzanie,

lżenie, itp.

Prawo

Znęcanie się nad rodziną należy do przestępstw
ściganych

z

urzędu,

czyli

organy

ścigania

są

zobowiązane do wszczęcia postępowania, gdy istnieje
uzasadnione podejrzenie,

że doszło do przestępstwa.

Do

wszczęcia postępowania nie jest, wiec wymagana

skarga osoby pokrzywdzonej.

Od 1998

obowiązuje procedura "Niebieska Karta"

opracowana przez

Komendę Główną Policji wraz z

Komendą Stołecznej Policji i Państwową Agencję
Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Określa ona
m.in. sposoby

postępowania funkcjonariuszy Policji

podczas interwencji

dotyczącej przemocy domowej.

Definicja Przemocy Rodzinie

Istnieje kilka definicji przemocy w rodzinie. Jedna z

najbardziej trafnych jest definicja Anne L. Ganley:

„Zjawisko to określa się jako zespół atakujących,

nadzorujących,

kontrolujących

zachowań,

obejmujących

przemoc

fizyczną,

przemoc

seksualną i przemoc emocjonalną. Jest to spójna
całość,

ciąg

zachowań

o

charakterze

zamierzonym i instrumentalnym,

których celem

jest

zniewolenie

ofiary,

wyeliminowanie

jej

suwerennych

myśli i działań, podporządkowanie

jej

żądaniom i potrzebom sprawcy.”

11-12-15

Przemoc fizyczna

Nazywamy

nią

takie

zachowanie wobec dziecka,

które

wywołuje u niego znaczny ból
fizyczny, bez

względu na to, czy

na jego ciele

pozostaną ślady, czy

też nie. Zazwyczaj jednak zostają
-

u

maltretowanych

dzieci

są

widoczne

uszkodzenia

skóry

spowodowane

kopnięciami,

uderzeniami

pięścią,

pasami,

drągami.

Trochę statystyk:



Rodzice

uważają, że:



60% dzieci

doświadcza łagodnych kar cielesnych (np. klapsy)



26,3% dzieci

doświadcza surowych kar cielesnych



Nauczyciele

oceniają, że:



70% dzieci

doświadcza łagodnych kar cielesnych



23,6% dzieci

doświadcza surowych kar cielesnych



Polacy

twierdzą, że:



50% mimo,

że kary cielesne są złą metodą wychowawczą, to

są sytuacje, w których jest to usprawiedliwione



35% kary cielesne nie powinny

być w ogóle stosowane



13%

mogą być stosowane, jeżeli rodzice uznają je za

skuteczne

*badania na potrzeby kampanii

„Zobacz - Usłysz - Powiedz”

Przemoc wobec dzieci.

Bezsilność czy wychowanie?

Dawniej

ludzie

uważali,

że

stosowanie

kar

cielesnych

jest

nieodłącznym

elementem

wychowania.

Dużo osób podziela ten pogląd w

dzisiejszych czasach. Nie

można jednoznacznie

stwierdzić, czy jest to dobre przy złe. Każde
zachowanie z
pokroju etyki nie
ma jednoznacznego
skategoryzowania.

11-12-15

Kara cielesna jako element

wychowania:

Wbrew pozorom drobne kary cielesne

mogą

zapewnić dziecku poczucie bezpieczeństwa,
dzięki nim dziecko wie, że jest ktoś, kto
czuwa

nad

nim

oraz

pokory.

Badania

prowadzone w

różnych krajach ujawniły, że

84-97%

rodziców stosuje wobec dzieci lekkie

kary fizyczne .

11-12-15

Dlaczego rodzice biją swoje dzieci?



brak kontroli nad swoimi odruchami



sposób na rozładowanie emocji



mała świadomość konsekwencji lub nawet jej
brak



reakcja na stres



rodzice pochodzą z rodzin dotkniętych przemocą



braki emocjonalne i niezaspokojone potrzeby



problemy z alkoholem, narkotykami



posiadanie dzieci wyłącznie, by się nad nimi
znęcać

11-12-15

Kara cielesna jako bezsilność:

Dużo ludzi zostaje rodzicami,
tak

naprawdę

nie

mając

wiedzy na temat wychowania,
przez

co

nie

wiedzą

jak

poradzić sobie w sytuacjach
dla nich stresowych (

płacz

dziecka, robienie na

przekór,

przeszkadzanie). Nie

potrafią

odpowiednio

zrozumieć

znaków przekazywanych przez
dzieci, dlatego

często stosują

doraźny środek rozwiązania
problemu- przemoc

fizyczną.

11-12-15

Rodzaje rodzica-tyrana



„Mam tyle problemów - nic dziwnego, że tak
reaguję” - tyran chce być zrozumiany i
tłumaczy swoją przemoc



„Robi to dla twojego dobra” - tyran działa w
interesie dziecka



Tyran pasywny

– drugi z rodziców, który nie

zgłasza sprzeciwu wobec przemocy

11-12-15

Akt przemocy

11-12-15

Dzieci doświadczają przemocy w różnym wieku,
zależnie od płci. U chłopców występuje to
najczęściej między 3 a 5
rokiem życia, u dziewczynek
natomiast między 12 a 14
rokiem życia.

11-12-15

W przypadku

chłopców

młody wiek wynika z faktu, że
siła fizyczna staje się porównywalna z siła
rodzica, a tym samym ryzyko tego drugiego
wzrasta.

Sytuacja

dziewcząt jest nieco bardziej złożona.

Wchodzą tu w grę jeszcze

inne elementy.

Dorastające dziewczyny stają się dodatkowo
obiektem

zainteresowania

seksualnego,

co

zarówno ze względu na normy kulturowe, jak i
bezpieczeństwo skłania rodziców do zwiększenia
kontroli i ochrony

młodej osoby. Nie wykluczona

jest

myśl rodziców czy braci, na przykład

pragnienia

zachowania

dorastającej

córki

wyłącznie dla siebie. Próby nadmiernej kontroli
córki czy siostry mogą wyrazić się w postaci
przemocy.

11-12-15

Przemoc odciska

swój ślad w psychice dziecka,

wpływając niekorzystnie na proces jego rozwoju.
Nie tylko przez fakt

przeżywania doświadczenia,

niejednokrotnie o

najwyższym stopniu fizycznego

zagrożenia, ale dodatkowo - ze względu na
osamotnienie w tym

położeniu.

Badania

wykazały, że złe traktowanie dziecka

wywiera istotny

wpływ na jego funkcjonowanie

społeczno- emocjonalne.. Iloraz inteligencji tych
dzieci jest znacznie

niższy od przeciętnego.

11-12-15

Znęcanie się nad dzieckiem do trzeciego roku
życia powoduje zaburzenia rozwoju mowy,
procesów poznawczych, zaburzenia zdolności
uczenia

się,

kompleks

niższości,

nieumiejętność

dokonania

wyboru,

podejmowania decyzji.

Są to dzieci krnąbrne,

nieufne, bez poczucia humoru,

przyjmujące

postawę zimnego wyczekiwania lub wzmożonej
czujności.

11-12-15

Bardziej powszechne są jednak

przyczyny tkwiące w rodzicach.

Do takich w pierwszej

kolejności należy zaliczyć

ich

niedojrzałość i młody wiek, brak wiedzy i

umiejętności

wychowawczych,

doznanie

maltretowania we

własnym dzieciństwie, niski

poziom

wykształcenia bezrobocie, wszelkiego

rodzaju

uzależnienia oraz socjopatia i choroba

umysłowa.

11-12-15

Konsekwencje

-

uszkodzenia ciała

-

nienawiść dziecka do samego siebie

-

brak poczucia bezpieczeństwa

-

brak odczuwania przynależności uczuciowej z bliskimi

-

obniżona samoocena

-

brak poczucia własnej wartości

- poczucie bezsensu
-

trudności w nawiązywaniu kontaktów z otoczeniem

- egocentryzm
- depresje
-

zaburzenia pamięci i koncentracji uwagi

-

zaburzenia związane z kontrolowaniem emocji

-

problemy z oceną sytuacji społecznych

11-12-15

A oto kilka przykładów skutków

przemocy stosowanej wobec dzieci:

· co 26 sekund dziecko ucieka z domu,

· co 47 sekund dziecko jest pobite lub zaniedbane,

· co 67 sekund nastolatka rodzi dziecko,

· co 7 minut dziecko jest aresztowane za narkotyki,

· co 36 minut dokonuje się zabójstwa dziecka lub

dziecko jest poszkodowane w wyniku użycia
broni.

11-12-15

Dawać klapsa czy nie

11-12-15

„Przemoc rodzi przemoc” - Errico

Malatesta

11-12-15

Bibliografia

Forward S.,

„Toksyczni Rodzice” , Co Agencja

Wydawnicza, Warszawa 1989

Pospiszyl I.,

„Przemoc w rodzinie”, Wydawnictwa

Szkolne i Pedagogiczne Warszawa 1994

www.lex.pl - Polski Serwer Prawa

„Niebieska Linia” - Dwumiesięcznik Poświęcony

Problematyce Przemocy

11-12-15