Strategie opcyjne w okresie bessy

Strategie opcyjne
w okresie bessy

Strategie  opcyjne  w  okresie  bessy  to  kurs
przedstawiający  różne  możliwości  zabezpieczania się
przed  spadkiem  cen  w  okresach  bessy  jak  również
stanowiący wprowadzenie do strategii, pozwalających
osiągać zyski w tych okresach.

Rozdział 1 – Wstęp

Rozdział

przedstawia

różnice

pomiędzy

strategiami

opcyjnymi

realizowanymi  w  okresie  bessy,  a
bezpośrednią  inwestycją  w  akcje  lub
indeksy.  Przedstawione

zostaną trzy

główne korzyści, jakie w takim
przypadku

dają opcje, czyli ochrona,

ograniczenie straty i generowanie
dochodu.

Rozdział 2

–

Nabycie

opcji sprzedaży

Rozdział  omawia  i  porównuje  nabycie
opcji  sprzedaży  w  dwóch  postaciach:
nabycie  opcji  sprzedaży  w  powiązaniu
z  nabyciem  /  posiadaniem  akcji  oraz
nabycie  opcji  sprzedaży  jako  strategia
spekulacyjna.

Wyjaśnione zostanie

ochronne zastosowanie strategii oraz
możliwość osiągania lewarowanego
zysku w okresie bessy.

Rozdział 3 – Strategia sprzedaży
opcji kupna bez pokrycia

Rozdział

przedstawia

możliwości

zastosowania opcji kupna w czasie
bessy.

Omówione

zostaną:

maksymalny  zysk  i  maksymalna  strata
oraz  wymogi  związane  z  depozytem
zabezpieczającym  opcje  kupna  bez
pokrycia.  Rozdział  obejmuje  również
interakcyjny

przykład,

obrazujący

sytuację w dniu wygaśnięcia.

Rozdział 4 – Strategia sprzedaży
opcji kupna z pokryciem

Rozdział  przedstawia  zalety  strategii
opcji  kupna  z  pokryciem.  Strategia  ta
zostanie  porównana  ze  strategią
ochronn

ą z wykorzystaniem opcji

sprzedaży.

Omówiony

zostanie

maksymalny zysk / strata i związane z
nimi ryzyko.

Rozdział 5 – Strategia sprzedaży
indeksowych opcji sprzedaży

Rozdział

omawia

zastosowanie

indeksowych opcji sprzedaży w okresie
bessy.

Podkreślona

zostanie

konieczność  dopasowania  indeksu  do
posiadanego  portfela.  Przedstawione
zostaną  różnice  między  rozliczeniem
opcji amerykańskich i europejskich.

Rozdział 6 – Spready wertykalne

Rozdział przedstawia zastosowanie
strategii

spread

ów

wertykalnych

podczas  bessy.  Spread  może  być
debetowy  lub  kredytowy.  Rozdział
stanowi  wprowadzenie  do  kolejnej
części.

Rozdział 7 – (Bear Put Spread)
Strategia

spreadu

niedźwiedzia

konstruowana przy pomocy opcji
sprz

edaży

Rozdział

omawia

zastosowanie

strategii

spreadu

niedźwiedzia

konstruowanej przy pomocy opcji
sprzedaży. Przedstawione zostanie

Stopień trudności kursu

ZAAWANSOWANY

obliczenie  maksymalnego  zysku  i
straty.  Strategia  ta  ma  charakter
spreadu  debetowego,  w  odróżnieniu
od spreadu kredytowego.

Rozdział 8 – (Bear Call Spread)
Strategia

spreadu

niedźwiedzia

konstruowana przy pomocy opcji
kupna

Rozdział

omawia

zastosowanie

strategii

spreadu

niedźwiedzia

konstruowanej przy pomocy opcji
kupna.

Przedstawione

zostaną

podobieństwa i różnice ze strategią

spreadu

niedźwiedzia konstruowaną

przy pomocy opcji sprzedaży.

Zakończenie

Zakończenie przedstawia w skrócie
zagadnienie minimalizacji strat dzięki
stosowaniu

wymienionych

strategii

opcyjnych w relacji do ograniczenia
potencjalnych zysków.

Quiz

Test zdobytej wiedzy

Wstęp

Wielu  inwestorów  korzysta  z  opcji  podczas  bessy,
ponieważ  opcje  umożliwiają  osiąganie  wyższych
stóp  zwrot  w  porównaniu  z  akcjami  i  innymi
formami

inwestycji, które są dochodowe tylko

podczas zwyżki kursów.
Kiedy

cały

rynek,

konkretny

sektor

lub

poszczególne akcje zniżkują, szereg strategii
opcyjnych

może pomóc w ochronie posiadanych

inwestycji. Z kolei po nabyciu nowych akcji, zakup
opcji

sprzedaży zagwarantuje nam konkretną cenę

ich

sprzedaży i tym samym ograniczy stratę z

pozycji w

przypadku spadku kursu. Opcje mogą

służyć do generowania przychodów z portfela
podczas spadków na rynku.

Cel inwestycji w opcje

Przed dokonaniem inwestycji w opcje

należy

określić główny jej cel, czy będzie to:

ochrona wcześniejszej lub nowej inwestycji
w akcje przed spadkiem ich kursu,

spekulacja (czyli osiąganie zysków w
efekcie spadku kursu akcji),

dodatkowy dochód przy ograniczonym
poziomie ochrony.

Nabycie opcji sprzedaży

Podczas  bessy  jednym  z  głównych  celów  będzie
ochrona  wartości  posiadanego  portfela  akcji.  W
takim przypadku korzystne może być nabycie opcji
sprzedaży.  Jeśli  na  przykład  posiadamy  akcje
danej spółki i chcemy się uchronić przed utratą ich
wartości,  wówczas  nabycie  opcji  sprzedaży  akcji
zagwarantuje  nam

określoną cenę sprzedaży tych

akcji.

Nabywamy

jedną opcję sprzedaży na każde

100 posiadanych akcji.

Kurs wykonania kupionej opcji wskazuje na

zagwarantowan

ą cenę sprzedaży posiadanych

akcji.  W  obrocie  zawsze  znajdują  się  opcje  z
różnymi  kursami  wykonania.  Należy  wybrać  kurs
wykonania  na  tyle  wysoki

, by ochronić większą

część wartości naszych akcji, ale i na tyle niski, by
premia,

którą zapłacimy z tytułu kupna opcji nie

skonsumowała zbyt dużej części chronionej
wartości (im korzystniejszy dla nabywcy opcji kurs

wszystkich

kalkulacjach

niniejszego  kursu  pominięto  wpływ
opłat  transakcyjnych  oraz  podatków
od  zysków  kapitałowych.  Informacji  o
ich  wysokości  można  uzyskać  w
każdym biurze maklerskim.
Omawiane

przy

kłady bazują na

zwykłych opcjach kupna i sprzedaży,
których

parametry

nie

zostały

zmodyfikowane

względu

operacje na instrumencie bazowym
(takie jak np.: podział akcji (tzw. split),
wypłata

dywidendY

specjalnej,

wydzielenie lub połączenie spółki,
prze

jęcie).

W przykładach założono - zgodnie z
regulacjami GPW -

że liczba akcji

przypadająca na jedną opcję wynosi
100.

Należy

tym

pamiętać

wyznaczając koszt nabycia/sprzedaży
danej opcji na akcje. Liczbę tą
będziemy określać mianem mnożnika
opcji

wykonania tym opcj

a staje się droższa – ma

wyższą premię).
3.

Jeśli kurs akcji spadnie poniżej kursu

wykonania,

wówczas możemy:

sprzedać opcję sprzedaży za cenę
wyższą od wcześniej zapłaconej lub,

wykonać opcję – czyli sprzedać akcje
po kursie wykonania (lub inaczej
kursie rozliczenia).

Taka ochrona przy wykorzystaniu opcji

sprzedaży

działa jak polisa ubezpieczeniowa, a premia
płacona za opcję sprzedaży to niejako koszt
ubezpieczenia.

Na  przykład  kupujemy  100  akcji  spółki  XYZ  po
kursie  43  zł.  Obecnie  kurs  wynosi  52  zł.  Chcemy
ochronić  dotychczasowy  niezrealizowany  zysk  –
czyli zysk na papierze. Kupujemy

opcję sprzedaży

z kursem wykonania

50 zł. Załóżmy, że kupiliśmy

opcję  po  kursie  2,00  zł,  co  oznacza  zapłaconą
premię  w  wysokości  200  zł  (liczbę  akcji
przypadających na jedną opcję 100 sztuk mnożymy
przez kurs opcji 2 zł).
W zależności  od tego  jak  w  przyszłości ukształtuje
się  kurs  akcji  które  posiadamy  w  portfelu  nasze
decyzje inwestycyjne mogą wyglądać następująco:
Jeśli  kurs  akcji  spadnie  poniżej  50  zł,  czyli  poniżej
kursu

wykonania

kupionej

opcji sprzedaży,

wówczas opcja staje się in-the-money. W takim
wypadku możemy:

Sprzedać kupioną opcję po wyższym kursie
(taką decyzję podejmiemy jeśli uważamy, że
kurs

akcji wróci do trendu wzrostowego, albo w

przypadku jeżeli chcemy zachować akcje w
portfelu z innych powod

ów). Załóżmy, że

sprzedajemy

opcję, po kursie 3,00 zł. Oznacza

to, że otrzymujemy premię wysokości 300 zł. Na
tej  inwestycji  zarabiamy.  Różnica  pomiędzy
kwotą  otrzymaną  z  tytułu  sprzedaży  opcji  a
kwotą  zapłaconą  za  ten  instrument  wynosi  100
zł.  Stopa  zwrotu  wyniesie  50%.  Ta  kwota
częściowo  rekompensuje  straty  poniesione  na
papierze  w  stosunku  do  chronionego  zysku  z
akcji.

Wykonać

opcję.

efekcie

wykonania

sprzedajemy  100  sztuk  posiadanych  akcji
otrzymując  za  każdą  sztukę  kwotę  50  zł  (kurs
wykonania  opcji).

Ponieważ akcje kupiliśmy po

Porównajmy zwrot
Pamiętajmy, że potencjalny stopa
zwrotu

odsprzedania

opcji

wynosi

50%,

natomiast

sprzedaży

akcji

efekcie

wykonania  opcji  wynosi  11,6%.
Między  innymi  ze  względu  na  tę
różnicę  inwestorzy  często  wolą
sprzedać

opcję

zamiast

ją

wykonać.

kursie  43  zł  /  sztukę  dlatego  na  tej  inwestycji
zarabiamy  7  zł  /  sztukę.  Uwzględniając  koszt
nabytej  opcji

sprzedaży (2 zł / sztukę) netto

zarabiamy 5 zł / sztukę czyli dla pakietu 100
sztuk akcji nasz zysk

wyniesie 500 zł. Stopa

zwrotu wyniesie 11,6%.

Jeżeli kurs akcji nie spadnie poniżej 50 zł do dnia
wygaśnięcia opcji, wówczas opcja sprzedaży
wygaśnie

jako

out-of-the-money.

takim

przypadku

nie ma powodu, by ją wykonać. Jednak

przed dniem

wygaśnięcia, jeśli nadal obawiamy się

przyszłego

spadku

kursu

akcji,

należy

przeprowadzić

tzw.

rolowanie

pozycji

–

sprzedajemy posiadaną opcję po bieżącej jej cenie
rynkowej (o ile posiadana opcja ma jakąś wartość)
oraz nabywamy opcje o późniejszym dniu
wygaśnięcia.

Ograniczone ryzyko inwestycji w opcje

Kiedy kupuje się opcje sprzedaży – jako ochronę
inwestycji lub w ramach bardziej spekulacyjnej
strategii

–

ryzyko

maksymalne

podlega

ograniczeniu do kwoty zapłaconej tytułem premii.
Stosując nabyte opcje sprzedaży jako strategię
ochrony,

odnosi się korzyści z posiadania akcji –

jak prawo głosu czy podział dywidendy – przez cały
okres posiadania akcji. Jednocześnie strata kapitału
w przypadku spadku kursu akcji jest ograniczona.
Nabycie  opcji  sprzedaży  może  również  pomóc  w
ochronie  inwestycji  w  przypadku  nabycia  nowych
akcji.  Podczas  bessy  inwestorzy  ostrożniej
podchodzą  do  zakupów  i  często  zabezpieczają
portfel  przed  ewentualną  stratą.  Można  wówczas
zakupić  opcję  sprzedaży  akcji,  jednocześnie
nabywając te akcje (tzw. strategia „married put”).

Scenariusze alternatywne

Kupując akcje, inwestor spodziewa się wzrostu ich
wartości. W takim przypadku opcja może wygasnąć
out-of-the-money

czyli bez wartości. Jedyną wadą

jest  to,  że  koszt  opcji  sprzedaży  powiększa  kwotę
zapłaconą  za  inwestycję  w  akcje  (koszt
inwestycji).
Jeśli  jednak  kurs  akcji  spadnie,  opcję  można
sprzedać.  Sprzedając  ją  z  zyskiem,  zmniejsza  się
koszt  inwestycji

. Z drugiej strony można również

pozbyć się akcji z portfela. Wówczas wystarczy

Nowy termin

wygaśnięcia

Termin

wygaśnięcia

wykonać  opcję  sprzedaży,  czyli  sprzedać  akcje  po
cenie wykonania, ograniczając stratę.
Można również zastosować strategię nabycia opcji
sprzedaży,  korzystając  ze  spadku  kursu  akcji,
których  nie  mamy  w  portfelu,  pod  warunkiem
celnego  przewidywania  kierunku  zmian  na  rynku.
Mając  sporo  pewności,  o  ile  spadnie  kurs  akcji  w
danym  okresie,  możemy  nabyć  opcję  sprzedaży
tych akcji. Jeśli przewidywania się sprawdzą, opcja
zyska na wartości. Wówczas można ją sprzedać za
kwotę  wyższą  od  zapłaconej  za  jej  nabycie,
realizując zysk netto.
1.

Na przykład przewidujemy, że kurs akcji

spółki  XYZ  który  aktualnie  wynosi  48  zł  spadnie
poniżej  45  zł  –  wówczas  możemy  nabyć  opcję
sprzedaży  z  ceną  wykonania  45  zł.  Załóżmy,  że
kupujemy ją po kursie 1,50 zł, czyli razem 150 zł.
2.

Jeśli przewidywania się sprawdzą i kurs akcji

spadnie do 42 zł, wówczas opcja sprzedaży nabiera
na wartości. Załóżmy, że jej kurs rośnie do poziomu
3,50 zł, czyli razem 350 zł. Sprzedając tę opcję
zarabiamy

200 zł.

Jeśli przewidywania się nie sprawdzą,

maksymal

na strata wyniesie 150 zł i będzie równa

całkowitemu kosztowi premii.
Inwestorzy

stosują takie strategie, ponieważ jest to

inwestycja  z bardzo dużą dźwignią finansową. Aby
nabyć  opcję  musimy  zapłacić  jedynie  premię
opcyjną,  której  wartość  jest  znacznie  niższa  niż
kwota,

którą musielibyśmy wydać w przypadku

bezpośredniej inwestycji w akcje.

Kupno opcji sprze

daży

Sprawd

źmy rezultat nabycia opcji

sprzedaży z ceną wykonania 45 zł w
chwili

kiedy

cena

rynkowa

instrumentu bazowego wynosi 48 zł.

Jeżeli cena instrumentu bazowego
pozostanie powyżej 45 zł,

Jeżeli cena instrumentu bazowego
spadnie poniżej 45 zł.

Jeżeli cena instrumentu bazowego
pozostanie

powyżej 45 zł

Nabyta opcja sprzedaży jest out-of-
the-

money i wygaśnie bez wartości.

Tracisz zapłaconą kwotę premii
opcyjnej w wysokości 150 zł.

Dzień

wygaśnięcia

Kupno opcji sprzedaży

Sprawdźmy rezultat nabycia opcji
s

przedaży z ceną wykonania 45 zł w

chwili

kiedy

cena

rynkowa

instrumentu bazowego wynosi 48 zł.

Jeżeli cena instrumentu bazowego
pozostanie po

wyżej 45 zł,

Jeżeli cena instrumentu bazowego
spadnie poniżej 45 zł.

Jeżeli  cena  instrumentu bazowego
spadnie poniżej 45 zł
Nabyta  opcja  sprzedaży  jest  in-the-
money.  Możesz  ją  sprzedać  przed
wygaśnięciem. Ze sprzedaży możesz
uzyskać  350  zł co  oznacza  zysk  200
zł.

Dzień

wygaśnięcia

Strategia

sprzedaży opcji kupna

bez pokrycia

Kolejna strategia rynkowa na czas bessy to
wystawienie opcji kupna

na akcje, których nie

mamy w portfelu

(tzw. „uncovered call”). Mając

pewność,  że  kurs  danych  akcji  spadnie,  a
przynajmniej  zachowa  się  stabilnie,  możemy
wystawić opcję kupna z ceną wykonania wyższą od
przewidywanego kursu akcji.
Wówczas  otrzymana  premia  stanowi  dochód  ze
sprzedaży. Jest to jednocześnie maksymalny zysk
jaki może nam przynieść ta strategia.

Podjęte ryzyko

Jeśli kurs akcji wzrośnie powyżej ceny wykonania
przez terminem wygaśnięcia i nie zamkniemy
posiadanej

pozycji, wówczas prawdopodobnie

opcja  zostanie  wykonana.  W  takim  przypadku
będziemy zmuszeni nabyć na rynku akcje, które są
instrumentem bazowym dla naszych opcji, po czym
w  efekcie  wykonania  opcji  dostarczyć  je  dla
nabywcy  opcji.  Kurs  jaki  otrzymamy  w  efekcie
wykonania  takiej  opcji  będzie  niższy  niż  bieżący
rynkowy  kurs  akcji.

To oznacza, że ponosimy

stratę.
Jeśli zdecydujemy się zamknąć pozycję poprzez
odkupienie sprzedanej opcji w ostatnim dniu jej
notowań

lub

jeszcze

wcześniej,

wówczas

prawdopodobnie

trzeba będzie zapłacić dużo

wyższą premię niż ta, którą otrzymaliśmy w efekcie
wystawieni

a opcji. W tym przypadku również

ponosimy stratę.

Wymagania finansowe wystawców

Wystawiając opcję kupna na akcje, których nie
posiadamy w portfelu

(decydując się na strategię

„uncovered  call”)  jesteśmy  zobowiązani  do
wniesienia  oraz  utrzymania  na  naszym  rachunku
inwestycyjnym  w  biurze  maklerskim  depozytu
zabezpieczającego.

Stanowi

finansową

gwarancję  wypełnienia  przez  nas  zobowiązań
wynikających  z  otwarcia  pozycji  wystawcy.
Wysokość  depozytów  zabezpieczających  dla  opcji
określają domy maklerskie.

Dyw

idendy wypłacane przez spółki notowane na

Giełdzie wpływają negatywnie na kurs akcji. Po

Jeśli się pomylimy:
Wystawienie opcji kupna bez
pokrycia

wiąże

się

nieograniczonym ryzykiem

. Jeśli

kurs  akcji  nie  spełni  naszych
oczekiwań,  wówczas  wystawiona
opcja  kupna  może  stać  się  in-the-
money.  Oznacza  to,  że  opcja
może

zostać

wykonana

terminie

wygaśnięcia

lub

wcześniej) co jest niekorzystne dla
wystawcy  takiej  opcji.  Ponieważ
teoretycznie  kurs  akcji  może
zwyżkować bez ograniczeń, zatem
nasza  potencjalna  strata  też  jest
nieograniczona.

ostatnim  dniu  kiedy  akcje  były  po  raz  ostatni
notowane  z  dywidendą  (jest  to  ostatni  dzień  kiedy
kupując akcje stajemy się uprawnieni do otrzymania
dywidendy)  kurs  akcj

i spada w przybliżeniu o

wysokość dywidendy przypadającej na jedną akcję.
To  oczywiście  ma  istotny  wpływ  na  kurs  opcji.
Dlatego  wyceniając  opcje  należy  zawsze  w  tej
wycenie  uwzględniać  planowane  przez  spółkę
płatności dywidend.
Z  reguły  jeżeli  opcja  jest  głęboko  in-the-money  i
zbliża  się  termin  notowania  akcji  z  dywidendą
wówczas  opcja  może  zostać  wykonana  przed
terminem  wygaśnięcia  ponieważ  nabywca  opcji
chce  dostać  akcje  spółki  wypłacającej  dywidendę.
Jeśli, jako wystawcy opcji, chcemy w takiej sytuacji
zamknąć pozycję, trzeba to zrobić dużo wcześniej,
przed  terminem  określenia  prawa  do  dywidendy.
Jeśli  poczekamy  zbyt  długo,  opcja  może  zostać
wykonana.

Rozważmy następujący przykład. Bieżący kurs akcji
spółki XYZ wynosi 46 zł. Przewidujemy spadek
kursu

kcji tej spółki. Stosujemy strategię

wystawienia opcji kupna

(„uncovered call”) z

kursem wykonania

50 zł i terminem wygaśnięcia

za kilka miesięcy. Załóżmy, że opcje wystawiamy
po kursie

2,50 zł, otrzymując premię 250 zł.

Jeśli zgodnie z przewidywaniami kurs akcji

pozostanie poniżej poziomu 50 zł (kurs wykonania
opcji kupna), to opcja nie zostanie wykonana i
wygaśnie. Zachowamy wówczas 250 zł zysku.
2.

Jeśli kurs akcji wzrośnie do 60 zł w dniu

wygaśnięcia, opcja prawdopodobnie zostanie
wykonana. Jeśli tak się stanie, musimy nabyć 100
sztuk

akcji spółki XYZ po kursie rynkowym 60 zł i

odsprzedać je w cenie wykonania 50 zł. Ponosimy
stratę w wysokości 750 zł [((50 zł – 60zł) + 2,50 zł)
x 100 sztuk].

Ewentualnie jeśli kurs akcji nadal rośnie i jesteśmy
przek

onani, że zwyżka jeszcze potrwa, możemy

zamknąć  pozycję  przed  terminem  wygaśnięcia,
odkupując  sprzedaną  wcześniej  opcję.  Choć
poniesiemy wówczas stratę netto w wysokości 750
PLN  plus  koszty  transakcji

, to strata będzie

znacznie mniejsza niż kwota jaką przyszłoby ci
zapłacić jeśli kurs akcji wzrósłby powyżej 60 zł w
dniu wygaśnięcia.

Wystawienie niepokrytej opcji kupna

Sprawdźmy rezultat wystawienia opcji kupna
z ceną wykonania 50 zł w chwili kiedy cena
rynkowa instrumentu bazowego wynosi 46 zł.

Jeżeli cena instrumentu bazowego
wzrośnie ponad 50 zł,

Jeżeli cena instrumentu bazowego
pozostanie poniżej 50 zł.

Jeżeli

cena

instrumentu

bazowego

wzrośnie ponad 50 zł
Wystawion

a opcja kupna staje się in-the-

money.  Możesz  zostać  wezwany  do
wykonania  opcji.  Będziesz  musiał  kupić  100
sztuk  akcji  po  bieżącej  cenie  rynkowej,  a
następnie  sprzedać  je  w  efekcie  wykonania
opcji  po  cenie  50  zł.  W  efekcie  tej  operacji
ponosisz  stratę,  która  częściowo  jest
pokrywana  przez  premię  jaką  otrzymałeś  na
wystawienie opcji.

Dzień wygaśnięcia

Wystawienie niepokrytej opcji kupna

Sprawdźmy rezultat wystawienia opcji kupna
z ceną wykonania 50 zł w chwili kiedy cena
rynkowa instrumentu bazowego wynosi 46 zł.

Jeżeli cena instrumentu bazowego
wzrośnie ponad 50 zł,

Jeżeli cena instrumentu bazowego
pozostanie poniżej 50 zł.

Jeżeli

cena

instrumentu

bazowego

pozostanie poniżej 50 zł
Wystawiona opcja kupna staje się out-of-the-
money  i  prawdopodobnie  nie  zostanie
wykonana.  Zachowujesz  250  zł  otrzymanej
premii opcyjnej jako twój zysk.

Dzień wygaśnięcia

Strategia

sprzedaży opcji kupna

z pokryciem

Strategia ta polega na wystawieniu opcji kupna na
akcje, które posiadamy w portfelu (tzw. „covered
call

”). Jeśli zakładamy, że kurs posiadanych przez

nas  akcji  spadnie  nieco  podczas  bessy,  ale  w
dłuższym  terminie  wzrośnie,  wówczas  możemy
wystawić opcję kupna na posiadane akcje, zamiast
nabywać  opcje  sprzedaży  jako  element  strategii
zabezpieczającej.  Otrzymana  premia  daje  pewną
ogranic

zoną ochronę przed spadkiem kursu.

Jeśli zgodnie z przypuszczeniami kurs spadnie,
a opcja kupna wygaśnie bez wartości,
zachowamy otrzymaną premię. Wówczas
premia

może

przynajmniej

częściowo

zrównoważyć poniesione na akcjach straty na
papierze.

Jeśli kurs akcji wzrośnie, opcja kupna może stać
się in-the-money. W takim przypadku, zawsze
możemy

zamknąć

posiadaną

pozycję,

odkupując wystawioną opcję kupna. Ponosimy
stratę jednakże zachowujemy posiadane akcje,
odnotowując niezrealizowany zysk.

Jeśli  opcja  zostanie  wykonana,  musimy
sprzedać posiadane akcje po kursie wykonania.
Oznacza  to,  że  tracimy  możliwość  przyszłych
zysków  z  akcji.  Poza  tym  transakcja  może
podlegać podatkowi od zysków kapitałowych.

Strategia  wystawienia  opcji  kupna  z  pokryciem
uważana  jest  za  mniej  ryzykowną  niż  strategia
„uncovered  call”,  ponieważ  posiadamy  już  akcje  ,
które  należy  dostarczyć  w  przypadku  wykonania
opcji.  Nie  musimy  wówczas  ich  nabywać  po
bieżącym  kursie  rynkowym,  co  w  takim  przypadku
zawsze  jest  niekorzystne  (kupujemy  akcje  po
wysokich  kursach)

. Innymi słowy, w strategii

covered call

, kiedy kursy akcji rosną musimy

sprzedać posiadany portfel akcji (następuje to w
efekcie wykonania), co pozbawia nas szans na
korzystanie z dalszych zwyżek ich kursów.

Spodziewajmy się niespodziewanego

Oczywiście podczas bessy kurs akcji będących
instrumentem bazowym

może znacznie spaść. W

tym przypadku wystawiona opcja kupna daje tylko
ograniczoną ochronę przed spadkiem kursu
(ochroną jest otrzymana premia).

Jeżeli wystawiasz opcję kupna na
akcje które wcześniej nabyłeś,
strategia ta czasami jest nazywana
:overwrite

”. Jeżeli kupujesz akcje

w tej samej chwili

w której

wystawiasz opcję, taka strategia
często jest nazywana „buy-write”.

Jeśli jednak kurs akcji będących instrumentem
bazowym

niespodziewanie wzrośnie, zawsze mamy

możliwość odkupienia sprzedanej opcji i zamknięcia
poosiadanej pozycji, co wyklucza ryzyko wykonania
opcji.

W takiej sytuacji poniesiemy stratę na

opcjach,

jednakże

będzie

ona

wyrównana

niezrealizowan

ymi zyskami osiągniętymi na skutek

wzrostu cen akcji, które posiadamy.

Nabycie

indeksowej

opcji

sprzedaży

Jeśli  chcemy  chronić  zyski  przed  spadkami  na
szerokim  rynku  lub  w  konkretnym  sektorze
branżowym,  albo  zależy  nam  na  ochronie  portfela
akcji  przed

stratą podczas bessy, możemy nabyć

indeksową opcję sprzedaży.

Znajdź podobieństwa

Nabycie i sprzedaż indeksowej opcji sprzedaży lub
kupna działa tak samo jak w przypadku opcji na
akcje

. Jeśli nabywamy opcję po danej cenie, a

sprzedajemy  po  wyższej  cenie,  mamy  zysk.
Mnożnik  dla  opcji  indeksowych  wynosi  zwykle  10
zł.  Innymi  słowy,  jeśli  kurs  opcji  kupna  lub
sprzedaży wynosi 25 pkt, wówczas zapłacimy netto
250

zł w przypadku nabycia lub otrzymamy 250 zł w

przypadku sprzedaży opcji.
Spodziewając  się  spadków  na  rynku,  możemy
nabyć opcję na indeks szerokiego rynku za 25 pkt,
płacąc  netto  250  zł.  Jeśli zgodnie  z  oczekiwaniami
indeks  bazowy

spadnie i sprzedamy opcję

sprzedaży za 70 pkt, otrzymamy 700 zł. Zysk netto
wyniesie 450 zł, czyli cena sprzedaży 700 zł minus
cena zakupu 250 zł.
Wykonanie

rozliczenie

indeksowych

opcji

sprzedaży i kupna wygląda inaczej niż w przypadku
opcji na akcje. Zamiast dostawy akcji w przypadku
wykonania,

opcje

indeksowe

rozliczane są

pieniężnie.  Posiadacz  opcji  otrzymuje  środki
pieniężne (na każą wykonaną opcję otrzymuje tzw.
kwotę  rozliczenia)  w  przypadku  jeżeli  wykonywana
opcja jest in-the-money.
Kwota rozliczenia określona jest formułą:
Dla opcji kupna = (S

– X) x m

Dla opcji sprzedaży = (X – S) x m

Wybór indeksu
Opcje kupna i sprzedaży na
szereg

różnych

indeksów

bazowych

notowane

są

różnych  giełdach  opcji.  Opcje
opierają  się  o  indeksy  szerokiego
rynku,  indeksy  branżowe  (np.
sektor

technologii,

branża

paliwowa,

przemysł

farmaceutyczny,

handel

detaliczny) czy indeksy rynków
zagranicznych.

Gdzie:

– wartość indeksu będącego instrumentem

bazowym z terminu wygaśnięcia,
X

– kurs wykonania opcji,

– mnożnik (10 zł).

Obliczenie zysku netto

Na przykład jeśli posiadamy indeksową opcję
sprzedaży z kursem wykonania 3.000 pkt,
natomiast indeks bazowy osiągnie na zamknięcie w
dniu

wygaśnięcia poziom 2.800 pkt, wówczas

otrzymamy

za każdą opcję kwotę rozliczenia w

wysokości 2.000 zł.
Obliczenie:  kurs  wykonania  3.000  pkt  minus
wartość indeksu na zamknięciu 2.800 pkt równa się
200  pkt.  Wynik  m

nożymy przez mnożnik 10 zł i

otrzymujemy 2

000 zł. Zysk netto wynosi właśnie

tyle minus premia

, jaką zapłaciliśmy za opcję

sprzedaży, otwierając pozycję.
Jeśli indeksową opcją sprzedaży posługujemy się w
ramach strategii ochrony

, najważniejsze by

znaleźć taki indeks, który odzwierciedla zmiany
wartości posiadanego portfela. W przeciwnym razie
straty poniesione na portfelu

mogą nie być

zrekompensowane zyskiem, jaki osiągnęliśmy z
opcji indeksowej.

Proces selekcji

a początek powinniśmy wybrać indeks obrazujący

zmiany

tego

samego

sektora

rynku,

jaki

reprezentuje  portfel.  Możemy  również  dobrać
indeks,  którego  składowe  charakteryzują  się
kapitalizacją rynkową, odpowiadającą kapitalizacji
w  portfelu  (albo  kapitalizacji  segmentu,  który
chcemy  chronić).  Po  dokonaniu  selekcji  można
dokonać  analizy  danych  historycznych,  czyli
dotychczasowej

zmienności

indeksu,

sprawdzić,  w  jakim  stopniu  zmiany  indeksu  były
zbieżne ze zmianami wartości portfela.
Jednak nawet  przy najbardziej starannie  dobranym
indeksie  nie  ma  gwarancji,  że  będzie  on
zachowywać  się  w  ten  sam  sposób,  co  posiadany
portfel.
A  oto  w  jaki  sposób  indeksowa  opcja  sprzedaży
może zapewnić pożądaną ochronę:

Jeśli posiadany portfel jest zbieżny z
zachowaniem danego indeksu, poniesiona

Style wykonania opcji
Pamiętajmy, że opcje indeksowe
dzielą się na opcje o europejskim
lub

amerykańskim

stylu

wykonania. Opcje o amer

ykańskim

stylu wykonania można wykonać w
dowolnej  chwili  aż  do  terminu
wygaśnięcia.  Opcje  o  europejskim
stylu  wykonania  można  wykonać
tylko  w  terminie  w

ygaśnięcia.

Nabywając

opcję

indeksową,

należy znać jej typ, ponieważ ma
to duże znaczenie dla strategii
wykonania opcji.

strata na portfelu w przypadku przece

ny będzie

w przybliżeniu równa co do proporcji spadkowi
wartości indeksu.

W dniu

wygaśnięcia, jeśli wartość indeksu

spadła,  a  opcja  sprzedaży  jest  in-the-money,
otrzymamy  zysk  pieniężny  przy  jej  wykonaniu.
Otrzymana  wartość  pieniężna  zależy  od  tego,
na  i

le spadek wartości indeksu przekracza kurs

wykonania opcji.

Ponieważ wartość portfela teoretycznie powinna
spaść w tym samym stopniu, co wartość
indeksu, zwrot

z indeksowej opcji sprzedaży

powinien w podobnej

części rekompensować

stratę na portfelu.

Jeśli indeksową opcję sprzedaży nabywamy jako
zabezpieczenie

portfela

należy

określić

odpowiedni kurs wykonania

oraz liczbę opcji

zapewniającą odpowiednie zabezpieczenie. Istnieje
szereg metod obliczeń, a eksperci zalecają różne
podejścia. Decyzję należy podjąć kierując się
własną oceną.

Spready wertykalne

W okresie bessy

inwestor bardzo ostrożnie

podchodzi do wszelkich inwestycji, ale chce też
zarobić na przecenie.
Jeśli chcemy zarobić na spadku kursu akcji
będących

instrumentem

bazowym,

możemy

zastosować strategię spreadu wertykalnego, tzw.
spreadu niedźwiedzia (ang. „bearish vertical
spread

”), czyli otworzyć jednocześnie dwie pozycje

w  opcjach.  W  takim  przypadku  nabywamy  jedną
opcję  i  wystawiamy  drugą  opcję.  Obie  opcje  są
oparte  na  tym  samym  instrumencie  bazowym,
posiadają  ten  sam  termin  wygaśnięcia,  ale  różną
się kursem wykonania.

Debet czy kredyt

Premia otrzymana przy wystawieniu jednej opcji
pomoże zrekompensować koszt nabycia drugiej
opcji.

kolei

ryzyko

podejmowane

przy

wystawieniu  jednej  opcji  równoważy  ochrona
nabyta w ramach drugiej opcji.
Jeśli  nabyta  opcja  jest  droższa  od  opcji
wystawionej,  otwarcie  spreadu  będzie  wymagać
zaangażowania  pewnej  kwoty  własnych  środków.
Jest  to  tzw.  spread  debetowy.  Z  drugiej  strony,

Potencjalny  zysk  ze  zwyżki
kursu
Określając kurs wykonania, można
uwzględnić  stopień  pożądanej
ochrony  przed  spadkiem  kursu  w
porównaniu  z  jej  kosztem.  Opcja
sprzedaży

out-of-the-money

zabezpiecza

przed

silniejszą

przeceną na rynku i kosztuje mniej
niż opcja sprzedaży in-the-money
albo at-the-

money. Z kolei droższe

opcje

sprzedaży

zapewniają

lepszą ochronę przy bieżących
kursach. W obu przypadkach,
nabywając

indeksową

opcję

sprzedaży,

mamy

możliwość

skorzystać na zwyżce kursu,
gdyby ryne

k poszedł w górę.

Opcje

które

wchodzą

skład strategii
spreadowej
potocznie
nazywane

są

nogami
strategii

nazywa-
ne są
„nogami”
strategii

jeśli nabyta opcja jest tańsza od opcji wystawionej,
przy otwarciu pozycji otrzymamy

środki pieniężne.

Jest to tzw. spread kredytowy.
Podczas bessy można zastosować dwa rodzaje
spreadów niedźwiedzia, konstruowanych przy
pomocy::

opcji sprzedaży („bear put spread”)

opcji kupna („bear call spread”)

Obie te strategie

polegają na nabyciu jednej opcji i

sprzedaży innej opcji z niższym kursem wykonania.
W przypadku strategii spreadu

niedźwiedzia z

opcjami  sprzedaży,  nabywa  się  i  sprzedaje  opcje
sprzedaży.  W  przypadku  strategii  spreadu
niedźwiedzia  z  opcjami  kupna,  nabywa  się  i
sprzedaje opcje kupna.

Ograniczone ryzyko i zysk.

Atutem tych strategii

jest to, że podejmuje się

mniejsze ryzyko

w porównaniu z bezpośrednim

nabyciem spekulacyjnej opcji sprzedaży. Jednak z
drugiej

strony

spready

charakt

eryzują

się

ograniczonym zyskiem.

Strategia spreadu

niedźwiedzia

konstruowana

przy

pomocy

opcji sprzedaży

Strategia ta

polega na nabyciu opcji sprzedaży z

danym  kursem  wykonania  i  sprzedaniu  opcji
sprzedaży  wystawionych  na  ten  sam  instrument
bazowy  o  n

iższym kursie wykonania. Ponieważ

nabyta opcja sprzedaży kosztuje więcej niż opcja
wystawiona, płacimy premię wyższą od premii
otrzymanej. Dlatego jest to spread debetowy.

Przewidzieć wyniki

W  przypadku  każdego  spreadu  debetowego
wielkość  straty  ograniczona  jest  do  kwoty  debetu
(kosztu  utworzenia  strategii).

Maksymalną stratę

ponosimy wówczas gdy kurs akcji na zamknięciu w
dniu

wygaśnięcia będzie wyższy od kursu

wykonania nabytej opcji sprzedaży (obie opcje
wygasną out-of-the-money).
Maksymalny zysk

to różnica pomiędzy kursami

wykonania minus

koszt strategii (kwota zapłacona

za spread).

Maksymalny zysk osiągamy wówczas,

jeśli kurs akcji na zamknięciu w dniu wygaśnięcia

Maksymalny zysk równa

się różnicy pomiędzy

cenami wykonania opcji

pomniejszonymi o

premię zapłacona za

spread

będzie  niższy  od  kursu  wykonania  wystawionej
opcji  sprzedaży.  W  tym  przypadku  obie  opcje
wygasają in-the-money. W dniu wygaśnięcia można
również  zamknąć  pozycję  poprzez  zawarcie
transakcji odwrotnej.
Jeśli  zakładamy,  że  kurs  akcji  spółki  XYZ,  wartych
obecnie  67  zł,  spadnie  poniżej  poziomu  60  zł  w
określonym  czasie,  możemy  na  te  akcje  utworzyć
spread niedźwiedzia z opcji sprzedaży.
1.

Nabywamy opcję sprzedaży z kursem

wykonania

65 zł. Załóżmy, że kurs nabycia tej opcji

wyniesie

3,50 zł co oznacza, że płacimy premię 350

zł,
2.

Sprzedajemy opcję sprzedaży z kursem

wykonania

60 zł i tym samym terminem

wygaśnięcia. Załóżmy, że kurs wystawienia tej opcji
wyniesie 1

,50 zł, co oznacza, że otrzymamy premię

150 zł. Kwota ta częściowo zrekompensuje koszt
nabytej opcji sprzedaży.
3.

Debet netto na spreadzie wynosi

200 zł

((

3,50 zł - 1,50 zł) x 100). Taki jest koszt utworzenia

tej strategii.
Jeśli  kurs  akcji  spadnie  i  wyniesie  57  zł  na
zamknięciu  w  dniu  wygaśnięcia,  czyli  poniżej  obu
przewidzianych

kursów wykonania, wówczas obie

opcje sprzedaży będą in-the-money. W takiej
sytuacji mam

y dwie możliwości – można zamknąć

pozycję  poprzez  zawarcie  transakcji  odwrotnej  lub
pozwolić  aby  opcja  po  wygaśnięciu  została
wykonana.
Jeśli  można  zamknąć  pozycje  –  czyli  sprzedać
nabytą opcję sprzedaży i odkupić sprzedaną  opcję
sprzedaży  –  po  ich  wartości  wewnętrznej,
wówczas  osiągamy  zysk  300  zł.  Kwota  ta  stanowi
różnicę  pomiędzy  kursami  wykonania  opcji
pomniejszoną  o  koszt  utworzeni  strategii  [((65  zł  –
60 zł) – 2 zł) x 100 = 300 zł]
Jeśli  tuż  przed  terminem  wygaśnięcia  można
zamknąć  obie  pozycje  –  sprzedać  nabytą  opcję
sprzedaży  i  odkupić  sprzedaną  opcję  sprzedaży  –
po  ich

wartości wewnętrznej, wówczas osiągamy

maksymalny zysk:

Odkupujemy sprzedaną opcję sprzedaży z
kursem wykonania

60 zł za jej wartość

wewnętrzną 3,00 zł (kurs wykonania 60 zł minus
ku

rs akcji 57 zł).

- 350 zł

Płacisz 350 zł

+ 150 zł

Debet netto = - 200 zł

Kupno opcji

sprzedaży z kursem

wykonania 65 zł

Sprzedaż opcji

sprzedaży z kursem

wykonania 60 zł

Otrzymujesz 150 zł

Płacisz 300 zł

Otrzymujesz 800 zł

- 300 zł

+ 800 zł

Ze sprzedaży spreadu otrzymujesz = + 500 zł

Zapłacony debet netto w chwili zakupu spreadu = – 200 zł

Maksymalny zysk = + 300 zł

Odkupienie opcji

sprzedaży z kursem

wykonania 60 zł

Sprzedaż opcji

sprzedaży z kursem

wykonania 65 zł

Sprzedajemy nabytą opcję sprzedaży z kursem
wykonania

65 zł za jej wartość wewnętrzną 8,00

zł (kurs wykonania 65 zł minus kurs akcji 57 zł).

Otrzymujemy  netto  5,00  zł  (8,00  zł  minus  3,00
zł)  razy  100,  czyli  razem  500  zł.  Mamy
maksymalny  zy

sk: 300 zł, czyli 500 zł ze

sprzedaży spreadu minus 200 zł debetu
zapłaconego na początku.

Jeśli  nie  zamkniemy  spreadu  przed  dniem
wygaśnięcia,  wówczas  opcja  sprzedaży  z  kursem
wykonania 60 zł zostanie przez nas zrealizowana .
W  takim  przypadku

będziemy zobowiązani nabyć

akcje po

bieżącej cenie rynkowej czyli 60 zł za

akcję. Wykonując nabytą opcję sprzedaży z kursem
wykonania  65  zł,  sprzedamy  te  akcje  za  65  zł  za
akcję. Zrealizujemy maksymalny zysk, czyli 500 zł,
wynikający  ze  spreadu  5,00  zł  między  kursami
wykonania  minus  200  zł  debetu  zapłaconego  przy
otwarciu pozycji. Nasz zysk netto wyniesie

300 zł.

Choć w obu przypadkach zysk może być równy, to
prowizje zapłacone za zamknięcie spreadu
odwrotnymi transakcjami mogą być niższe od opłat
poniesionych w trakcie wykonania i rozliczenia
opcji.

Z drugiej strony,

jeśli kurs akcji w dniu wykonania

waha się w przedziale pomiędzy 60 zł a 65 zł,
wówczas nabyta opcja sprzedaży będzie in-the-
money

, a więc możemy ją sprzedać i pozwolić

sprzedanej opcji

sprzedaży wygasnąć bez wartości.

(

Pamiętamy jednak, że zamykając pozycję z

kupionej opcji pozostawiamy opcję wystawioną
niezabezpieczoną.

taką

sytuację

biuro

maklerskie może się nie zgodzić).

Jeśli  kurs  akcji  na  zamknięciu  wynosił  62  zł  i
sprzedaliśmy  nabytą  opcję  sprzedaży  za  jej
wartość  wewnętrzną,  czyli  3,00  zł,  zysk  netto
wyniesie  3,00  zł  minus  2,00  zł  debetu
zapłaconego  na  początku  za  spread,  czyli  1,00
zł.  Jest  to  zysk  częściowy,  niższy  od  zysku
maksymalnego.

Jeśli  kurs  akcji  na  zamknięciu  wynosił  64  zł  i
sprzedaliśmy  nabytą  opcję  sprzedaży  za  jej
wartość  wewnętrzną,  czyli  1,00  zł,  strata  netto
wyniesie  2,00  zł  debetu  zapłaconego  na
początku za spread minus 1,00 zł, czyli 1,00 zł.
Jest  to

strata częściowa, niższa od straty

maksymalnej.

Jeśli na zamknięciu kurs akcji zamknie się powyżej
65 zł, wówczas zarówno nabyta jak i sprzedana
opcja sprzedaży wygasną out-of-the-money.
Poniesiemy

maksymalną stratę w wysokości 2,00

zł, czyli razem 200 zł – jest to początkowa wartość
debetu z tytułu spreadu.

Spread niedźwiedzia (opcje sprzedaży)

Sprawdźmy rezultat strategii jeżeli cena instrumentu
bazowego w dniu

wygaśnięcia ukształtuje się pomiędzy 58

zł a 67 zł.

Jeżeli cena będzie równa 58 zł,

Jeżeli cena będzie równa 62 zł,

Jeżeli cena będzie równa 64 zł,

Jeżeli cena będzie równa 67 zł.

Jeżeli cena instrumentu bazowego wyniesie 62 zł

Opcja kupiona jest in-the-money

a jej wartość wewnętrzna

wynosi 300 zł. Uwzględniając premię zapłaconą za spread
wysokości 200 zł zysk z inwestycji wyniesie 100 zł

Zysk

częściowy

Dzień wygaśnięcia

Spread niedźwiedzia (opcje sprzedaży)

Sprawdźmy rezultat strategii jeżeli cena instrumentu
bazowego w dniu

wygaśnięcia ukształtuje się pomiędzy 58

zł a 67 zł.

Jeżeli cena będzie równa 58 zł,

Jeżeli cena będzie równa 62 zł,

Jeżeli cena będzie równa 64 zł,

Jeżeli cena będzie równa 67 zł.

Jeżeli cena instrumentu bazowego wyniesie 58 zł
Zarówno  opcja  kupiona  jak  i  sprzedana  są  in-the-money.
W  takim  przypadku  realizujesz  maksymalny  zysk
stanowiący  różnicę  pomiędzy  cenami  wykonania  oraz
pomniejszoną o premię zapłaconą na spread.

Dzień wygaśnięcia

Zysk maksymalny

Spread niedźwiedzia (opcje sprzedaży)

Sprawdźmy rezultat strategii jeżeli cena instrumentu
bazowego w dniu

wygaśnięcia ukształtuje się pomiędzy 58

zł a 67 zł.

Jeżeli cena będzie równa 58 zł,

Jeżeli cena będzie równa 62 zł,

Jeżeli cena będzie równa 64 zł,

Jeżeli cena będzie równa 67 zł.

Jeżeli cena instrumentu bazowego wyniesie 64 zł
Kupiona  opcja  sprzedaży  jest  in-the-money  a  jej  wartość
wewnętrzna  wynosi  100  zł.  Uwzględniając  premię
zapłaconą  za  spread  wysokości  200  zł  strata  z  inwestycji
wyniesie 100 zł

Dzień wygaśnięcia

Częściowa strata

Spread niedźwiedzia (opcje sprzedaży)

Sprawdźmy rezultat strategii jeżeli cena instrumentu
bazowego w dniu

wygaśnięcia ukształtuje się pomiędzy 58

zł a 67 zł.

Jeżeli cena będzie równa 58 zł,

Jeżeli cena będzie równa 62 zł,

Jeżeli cena będzie równa 64 zł,

Jeżeli cena będzie równa 67 zł.

Jeżeli cena instrumentu bazowego wyniesie 67 zł
Zarówno opcja kupiona jak i wystawiona są out-of-the-
money czyli bez warto

ści. Tracisz wszystkie pierwotnie

zainwestowane pieniądze.

Dzień wygaśnięcia

Strata maksymalna

Strategia spreadu

niedźwiedzia

konstruowana

przy

pomocy

opcji kupna

Strategia ta polega na nabyciu opcji kupna z danym
kursem  wykonania  i  sprzedaniu  opcji  kupna  o
niższym  kursie  wykonania.  Ponieważ  sprzedana
opcja  kupna  z

niższym kursem wykonania jest

warta więcej niż nabyta opcja kupna z wyższym
kursem wykonania, dlatego

otrzymamy premię

wyższą od premii zapłaconej. Taki spread
ponazywamy spreadem kredytowym.

Maksymalny zysk

to wielkość tego kredytu.

Maksymalny zysk

osiągamy wówczas, gdy kurs

akcji

spadnie poniżej kursu wykonania obu opcji

i opcje wygasną jako out-of-the-money.
Zachowany

wówczas

całość

kredytu

otrzymanego na początku z tytułu premii.

Ograniczona

jest również maksymalna strata.

Maksymalną  stratę  osiągamy  wówczas,  gdy
kurs  akcji  wzrośnie  powyżej  kursu  wykonania
obu  opcji  i  opcje  wygasną  jako  in-the-money.
Strata  będzie  równa  różnicy  między  kursami
wykonania minus kredyt otrzymany

na początku

przy otwarciu spreadu.

Ponieważ maksymalny zysk powstaje wówczas,
gdy kurs akcji spadnie poniżej kursu wykonania obu
opcji, strategia spread

niedźwiedzia konstruowana

przy pomocy opcji kupna jest szczególnie przydatna
w okresie bessy. Należy się jednak zastanowić, jak
nisko  spaść  może  kurs  akcji  oraz  jak  odpowiednio
dobrać  kursy  wykonania  opcji.  Zbyt  niskie  kursy
wykonania  dają  małe  szanse  powodzenia strategii.
Ale  zbyt  wysokie  kursy

wykonania mogą obniżać

kredyt otrzymany przy otwarciu spreadu, a więc
zmniejszać potencjalny zysk.

Rekompensowanie potencjalnej straty

Jeśli  kurs  akcji  na  zamknięciu  jest  wyższy  od  obu
kursów  wykonania  w  dniu  wygaśnięcia  i  nie
zamknęliśmy  spreadu  odwrotnymi  transakcjami,
wystawiona  opcja  kupna  prawdopodobnie  zostanie
wykonana  i  będziemy  musieli  sprzedać  akcje  po
niższym kursie wykonania.
Wówczas  można  wykonać  nabytą  opcję  kupna  i
nabyć  te  akcje  po  wyższym  kursie,  żeby
zrealizować swoje zobowiązania. W tym przypadku

stratą jest spread, czyli różnica pomiędzy obiema
kursami wykonania

razy 100. Jednocześnie strata

będzie po części zrekompensowana kredytem
otrzymanym na pocz

ątku przy otwarciu spreadu.

Na przykład zakładamy, że kurs akcji spółki XYZ,
wartych obecnie 49

zł, spadnie poniżej poziomu 45

zł w ciągu czterech miesięcy. Wówczas możemy
u

tworzyć spread niedźwiedzia z opcji kupna.

Nabywamy opcję kupna z kursem

wykonania 50

zł. Załóżmy, że kurs tej opcji wyniesie

4,00

zł.

Jednocześnie sprzedajemy opcję kupna z

kursem wykonania 45

zł. Załóżmy, że kurs tej opcji

wyniesie

6,75 zł.

Obie opcje mają ten sam dzień wygaśnięcia.
Kredyt netto

ze spreadu wyniesie 2,75 zł, czyli

otrzymane  6,75  zł  minus  zapłacone  4,00  zł.
Zachowamy  razem  premię  równą  2,75  zł  kredytu
razy 100, czyli 275 zł.
Przyjmijmy,  że  nasze  założenia  są  słuszne  i  kurs
akcji spadnie do poziomu 44

zł w dniu wygaśnięcia.

Obie opcje kupna, nabyta i sprzedana,

wygasną

out-of-the-money,  czyli  zachowamy  otrzymany
kredyt. Realizujemy maksymalny zysk.
A co jeśli spodziewany spadek kursu nie nastąpi, a
kurs  wzrośnie  np.  do  poziomu  52  zł  w  dniu
wygaśnięcia?  Obie  opcje  kupna  wygasną  in-the-
money

i jeśli zostaną wykonane, poniesiemy

maksymalną  stratę.  Strata  wyniesie  500  zł  ze
spreadu  między  kursami  wykonania  5,00  zł  minus
275 zł kredytu otrzymanego przy otwarciu pozycji, a
więc strata netto wyniesie 225 zł.
Możemy  jednak  zamknąć  spread  na  rynku
odwrotną  transakcją.  Innymi  słowy,  możemy
odkupić  wystawioną  opcję  kupna  z  kursem
wykonania  45  zł  i  sprzedać  nabytą  opcję  kupna  z
kursem  wykonania  50

zł. Jeśli tuż przed dniem

wygaśnięcia opcje handlowane są po cenie
wynikającej z ich wartości wewnętrznej, mamy
następującą możliwość:

Odkupujemy sprzedaną opcję kupna z kursem
wykonania 45

zł za jej wartość wewnętrzną 7,00

zł (kurs akcji 52 zł minus kurs wykonania 45 zł).

Sprzedajemy nabytą opcję kupna z kursem
wykonania 50

zł za jej wartość wewnętrzną 2 zł

(

kurs akcji 52 zł minus kurs wykonania 50 zł).

Ograniczenie straty

Premia otrzymana (675 zł)
- Premia zapłacona (400 zł)
-------------------------------------------------
= Kredyt na akcję (2,75 zł)
x 100 (liczba akcji na opcję)
--------------------------------------------------
= Kredyt netto (275 zł)

- 700 zł

+ 200 zł

Za zamknięcie spreadu płacisz = - 500 zł

Otrzymany kredyt netto w chwili zakupu spreadu = + 275 zł

Strata = - 225 zł

Odkupienie opcji

kupna z kursem

wykonania 45 zł

Sprzedaż opcji

kupna z kursem

wykonania 50 zł

Płacisz 700 zł

Otrzymujesz 200 zł

W  tym  przypadku  wartość  netto  zapłacona  za
zamknięcie  spreadu  wynosi  7,00  zł  minus  2,00  zł,
czyli  5,00  zł,  czyli  razem  500  zł.  Jednak  wcześniej
otrzymaliśmy 275 zł kredytu przy otwarciu spreadu,
a więc strata wynosi 225  zł,  (500 zł minus 275  zł).
Choć w obu przypadkach strata może być równa, to
prowizje  zapłacone  za  zamknięcie  spreadu
odwrotnymi transakcjami mogą być niższe od opłat
poniesionych  w  trakcie  wykonania  i  rozliczenia
opcji.

Zakończenie

Ponieważ opcje stosuje się przynajmniej częściowo
w  celu  ograniczenia  ekspozycji  na  ryzyko  w
okresie bessy, należy porównać ochronę, jaką daje
konkretna  strategia,  z  ograniczeniem  poziomu
zysku  oraz  kosztem  utworzenia  strategii.  Trzeba
również zastanowić się, jaki kapitał przeznaczyć na
każdą transakcję i jaką część portfela przeznaczyć
na  opcje.  Choć  opcje  dają  wiele  korzyści,  należy
mieć na względzie również ich koszt.

Przeprowadź analizy

Kolejnym

ważnym

krokiem

poprzedzającym

inwestycję jest dokładna analiza i wybór akcji
będących instrumentem bazowym dla opcji lub
innych

instrumentów

objętych

daną

opcją.

Niezależnie  od  tego,  czy  wybierzemy  prostą
strategię,  np.  nabycie  opcji  sprzedaży,  czy  też
zdecydujemy  się  na  bardziej  złożoną  strategię
spreadową,

szczególnie

ważny

jest

wybór

instrumentu bazowego oraz postawienie trafnej
prognozy co do zachowania się cen w przyszłości
wybranego przez nas instrumentu.

Strategie opcyjne w okresie bessy

Quiz

(odpowiedzi na następnej stronie)

Jakie jest maksymalne ryzyko przy

nabyc

iu opcji sprzedaży?

Różnica między kursem wykonania a kursem

akcji w dniu

wygaśnięcia.

Kwota zapłaconej premii.

Zmienność implikowana razy 100.

Nabywając ochronną opcję sprzedaży

liczymy na to, że opcja wygaśnie:
A.

in-the-money

out-of-the-money

Wszystko jedno

Stosując strategię „married put” zależy

nam na tym, żeby:
A.

Ochronić zyski z tytułu posiadanych akcji

Spekulować na spadek kursu akcji

Zabezpieczyć nowo otwieraną pozycję w

akcjach

Jak

wygląda

potencjalny

zysk

potencjalna

strata

przypadku

strategii

sprzedaży opcji kupna bez pokrycia?
A.

Potencjalny zysk jest nieograniczony, a

potencjalna strata jest ograniczona

Potencjalny

zysk

jest

ograniczony,

potencjalna strata jest nieograniczona

Potencjalny

zysk

jest

ograniczony

potencjalna strata jest ograniczona

Kiedy istnieją przesłanki zastosowania

strategii

sprzedaży opcji kupna z pokryciem

podczas bessy?

Ograniczona ochrona przed spadkiem kursu

akcji, które planujemy zachować w dłuższej
perspektywie

Zwiększenie kosztu inwestycji w posiadane

akcje

Lewarowanie pozycji w danych akcjach

Przy zastosowaniu indeksowych opcji

sprzedaży w celu ochrony portfela trzeba
posiadać dokładnie te same akcje, które są w
składzie portfela. Prawda czy fałsz?
Prawda
Fałsz

Która odpowiedź NIE stanowi przesłanki

nabycia indeksowej opcji sprzedaży?
A.

Odnotowanie zysku z otrzymanej premii

Odnotowanie

zysku

spodziewanego

spadku rynku czy sektora

Ochrona portfela akcji

Atutem transakcji spreadowych jest:

Ograniczony zysk

Mniejsze ryzyko

Długi termin wygaśnięcia

Celem strategii spreadu

niedźwiedzia

przy zastosowaniu opcj

i sprzedaży jest to, by

obie opcje sprzedaży:
A.

Zmieniły wartość i wygasły out-of-the-money

Zmieniły wartość i wygasły in-the-money

Odnotowały spadek wartości

10.

Stosując strategię spreadu niedźwiedzia

przy zastosowaniu opcji kupna mamy na
początku:
A.

Kredyt netto

Debet netto

Wysoką wartość wewnętrzną

Strategie opcyjne w okresie bessy

Odpowiedzi na quiz

1. B
Przy  nabyciu  opcji  kupna  lub  sprzedaży
maksymalne  ryzyko  równe  jest  premii  zapłaconej
przy  otwarciu  pozycji.  Jeśli  opcja  jest  out-of-the-
money  w  dniu

wygaśnięcia, możemy co najwyżej

stracić wartość zapłaconej premii.

2. C
Kiedy  nabywamy  ochronną  opcję  sprzedaży,
obawiamy się spadku wartości posiadanych akcji, a
opcja  chroni  nas  przed  spadkiem  kursu  akcji
poniżej  kursu  wykonania  opcji.  Jeśli  w  dniu
wygaśnięcia opcja staje się in-the-money, wówczas
możemy  wykonać  opcję  i  sprzedać  akcje  lub
sprzedać  samą  opcję  i  ograniczyć  straty  dzięki
dochodowi

z jej sprzedaży. Jeśli opcja wygaśnie

out-of-the-money, oznacza to

, że kurs akcji nie

spadł tak bardzo, jak zakładaliśmy, czyli nie musimy
rekompensować sobie tak wysokich strat. Tak czy
inaczej,

chronimy swój zysk.

3. C
Strategia „married put” polega na jednoczesnym
nabyciu akcji i opcji sprzedaży wystawionych na te
akcje

Zazwyczaj

dążymy

wówczas

zabezpieczenia się przed ewentualną stratą na
nowo nabytych akcjach.

4. B
Stosując strategię opcji kupna bez pokrycia,
otrzymujemy

premię,

która

jest

równa

maksymalnemu  zyskowi.  Jednak  maksymalna
strata  jest  teoretycznie  nieograniczona.  Jeśli  kurs
akcji wzrośnie, a wystawiona opcja kupna zostanie
wykonana,  będziemy  zobowiązani  nabyć  akcje,
będące  instrumentem  bazowym  dla  wystawionych
opcji,

po bieżącym kursie rynkowym i dostarczyć te

akcje nabywcy opcji,

otrzymując w zamian kurs

wykonania

opcji.

takim

przypadku

prawdopodobnie

poniesiemy

sporą

stratę.

Ponieważ zysk jest ograniczony, a potencjalna
strata jest teoretycznie nieograniczona, strategia ta
jest bardzo ryzykowna.

5. A

Podczas bessy stosowanie strategii opcji kupna z
pokryciem

może zapewnić ograniczoną ochronę

przed spadkiem

kursu akcji. Jeśli kurs akcji

spadnie, a opcja

stanie się in-the-money i nie

zostanie wykonana,

wówczas zachowamy premię

otrzymaną na początku za wystawienie tej opcji,
która przynajmniej częściowo pokryje straty z
pozycji w akcjach.

6. Fałsz
Nie  ma  znaczenia,  czy  posiadamy  wszystkie  akcje
znajdujące  się  w  składzie  indeksu.    Najważniejsze
jest  to  by

znaleźć taki indeks, który odzwierciedla

zmiany

wartości

posiadanego

portfela.

przeciwnym przypadku straty poniesione na portfelu
mogą nie znaleźć rekompensaty w zwrocie z
nabytej opcji na dany indeks. Po dokonaniu wyboru
indeksu

można

dokonać

analizy

danych

historycznych,  czyli  dotychczasowej  zmienności
indeksu,  by  sprawdzić,  w  jakim  stopniu  zmiany
indeksu  były  zbieżne  ze  zmianami  wartości
posiadanego

portfela

akcji,

odpowiednio

dostosować nabywaną opcję sprzedaży.

7. A
Nabywając  dowolną  opcję  płacimy,  a  nie
otrzymujemy  za  nią  premię,  a  więc  zysk  z
otrzymanej  premii  NIE  stanowi  tu  przesłanki.
Jednak  możemy  nabyć  opcję  sprzedaży  w  celu
odnotowania  zysku  ze  spadku  rynku  lub  sektora
albo dla ochrony posiadanego portfela.

8. B
Głównym atutem strategii spreadowych, zarówno w
okresie bessy jak i hossy, jest to, że umożliwiają
obniżenie ryzyka w porównaniu ze zwykłym
nabyciem opcji kupna lub sprzedaży. W zamian za
to większość inwestorów gotowa jest zaakceptować
ograniczony potencjalny zysk ze spreadu.

9. B
Stosując

strategię

spread

niedźwiedzia

wykorzystaniem opcj

i sprzedaży, liczymy na spadek

kursu akcji poniżej obu kursów wykonania, tak żeby
obie opcje sprzedaży wygasły in-the-money. W
takim przypadku możemy wykonać nabytą opcję