1
STYL WESTERN W REKREACJI CZ. XXII
W ostatnim czasie wielu czytelników zwracało się do mnie z prośbą o dokładne wyjaśnienie
zasad wykonywania poprawnych kół. W poprzednich artykułach opisałem podstawy treningu, jaki
powinien przejść koń, aby potrafił poruszać się poprawnie po wyznaczonej linii koła. Jedną z częstych
przyczyn walki jeźdźca z koniem na kole – i nie tylko na kole – jest niewłaściwe zrozumienie przez
jeźdźca filozofii treningu.
Trening, który doprowadził do wystraszenia konia przez zbytnie obciążenie treningowe lub,
co gorsza, zbyt drastyczne przymuszanie konia do wykonywania zadań, jakie się przed nim stawia,
nie może przynieść zamierzonych efektów. W rezultacie doprowadza to do zastraszenie konia,
ujmując to inaczej: „zastosowano lęk psychiczny”, aby osiągnąć cel. Koń, który boi się, a jego
psychika przepełniona jest lękiem, nie będzie chciał współpracować w przeciwieństwie do konia, który
prowadzony jest rozważnie. Trening przyniesie rezultaty, jeśli żądania jakie stawiamy koniowi nie
przekraczają jego możliwości, jeśli dochodzimy do perfekcji wykonywania elementów stopniowo,
utrwalając w psychice konia przekonanie o jego możliwościach.
Te dwie odmienne formy treningu dają biegunowo różne efekty. Trening przez zastraszenie
polega na wykreowaniu sobie przeciwnika, z którym trzeba prowadzić przez cały czas walkę
o dominację podczas jazdy, w stajni i na wybiegu. Trening przez wykorzystanie możliwości konia – od
inteligencji poprzez tężyznę fizyczną – w przemyślanym treningu daje na partnera, z którym można
dzielić się naszą pasją jaką jest jeździectwo. Przytoczę tutaj słowa Boba Loomisa, który ujął to tak:
„...Jednym z najlepszych sposobów opanowania strategii myślenia koni jest obserwacja ich
we własnym środowisku, a przede wszystkim powiązań i zachowań zachodzących pomiędzy nimi...”.
Koń poprzez swój język ciała daje się poznać. Jak jest to kiepski bokser, ogłasza dookoła,
co zamierza zrobić, daje ostrzeżenia mową ciała, zanim poczyni jakikolwiek ruch. Zmierzam do tego,
co usłyszałem kiedyś od Rektora Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Warszawie prof. Janusza
Merskiego – „...Jeśli chcesz zobaczyć z jakim trenerem czy jeźdźcem masz do czynienia, to obserwuj
te pary podczas rozgrzewki przed zawodami. Tam zobaczysz z kim przyszło koniom
współpracować...” . To była wielka lekcja...
Schemat 1
2
Wróćmy teraz do naszych kół. Ja osobiście często stosuję ćwiczenia chodzenia również
po kwadracie. (SCHEMAT 1) Jest to jedno z podstawowych ćwiczeń w szkoleniu konia do Cuttingu.
Kwadrat w tym ćwiczeniu wpisany jest w koło, po wykonaniu zwrotu o 90 stopni prowadzę konia
po linii prostej. Efektem tego ćwiczenia powinno być nauczenie konia większego posłuszeństwa
względem wodzy, a ściślej – poruszania się pomiędzy wodzami. W zależności, na jakim etapie
szklenia jesteśmy, prowadzimy konia jedną ręką lub oburącz. Przypominam, że jeżeli koń prowadzony
jest jedną ręką i popełnia błędy podczas ćwiczenia, to aby naprawić błąd lepiej jest skorygować go
trzymając wodze w dwóch rękach.
Jak zawsze ćwiczenia powtarzamy w jedną i drugą stronę. Ćwicząc na kole musimy pamiętać,
że jeśli koń podniesie głowę, przechyli się na wewnętrzną lub zewnętrzną stronę będzie to oznaczać,
że traci prawidłową pozycję (równowagę). Każdy błąd należy skorygować, lecz musimy pamiętać,
że to my – siedzący w siodle – podejmujemy decyzje kiedy, w jaki sposób i jak często wprowadzić
korektę. Jeżeli nie popełniamy błędów we wprowadzaniu korekt, to koń bardzo szybko sam zacznie
poprawiać błędy, a nam pozostanie tylko minimalna ingerencja. Jedną z fundamentalnych zasad jest
to, że jeździec powinien pomagać tylko do pewnych granic, dając koniowi możliwość poczucia
samodzielności. Musimy bardzo uważać, aby nie przekroczyć cienkiej linii pomiędzy Współpracą
a Dominacją. Dlatego ucz konia zataczania kół dając mu trochę swobody. Wyznacz koło i staraj się
prowadzić konia po jego linii. Wykonuj trzy lub cztery koła kłusem i przejdź do stępa (stęp to dobry
odpoczynek i relaks na kole dla konia). Następnie wykonaj cztery, pięć kół w galopie i przejdź
do stępa.
Błędy jakie koń popełnia najczęściej oraz metody ich korygowania są następujące:
1. Pochylenie się konia do wewnątrz koła.
• Aby wyeliminować ten błąd stosujemy trawers, koń powinien zwolnić, jego wygięcie
dostosujemy do łuku koła, wyprostuje łopatki i wróci do wykonywania prawidłowego koła.
2. Koń pochyla się na zewnątrz koła.
• Wprowadzamy poruszanie się po linii prostej lub stosujemy side-pass, następnie prowadzimy
konia po linii koła.
Powinniśmy pamiętać o tym, że jeżeli wystąpi problem, to do naprawy tego błędu zawsze musimy
wybrać tą samą drogę do jego naprawy, szukanie za każdym razem innego sposobu do naprawy
tego samego błędu to droga do nikąd.
Cdn.