POWTÓRZENIE
NR 1-5
1
Maria Tynek 2013
POWTÓRZENIE
NR 1-5
1
Maria Tynek 2013
BIOFARMACEUTYKI
Leki o strukturze polipeptydowo białkowej
Wytwarzane z u
ż
yciem:
1.
Rekombinowanych
Bakterii (Escherichia coli)
Bakterii (Escherichia coli)
Dro
ż
d
ż
y (Sacharomyces cerevisiae)
Linii komórkowych organizmów wy
ż
szych
2.
Hybrydowych kultur mi
ę
dzygatunkowych
(przeciwciała monoklonalne)
2
Maria Tynek 2013
I GENERACJI
Rekombinowane białka o
strukturze aminokwasowej
strukturze aminokwasowej
identyczne z natywnymi białkami
ludzkimi.
np. Insulina
3
Maria Tynek 2013
II GENERACJI
Rekombinowane białka o
strukturze aminokwasowej, o
bardziej ukierunkowanej
dystrybucji, wy
ż
szej skuteczno
ś
ci
terapeutycznej i mniejszej ilo
ś
ci
terapeutycznej i mniejszej ilo
ś
ci
działa
ń
niepo
żą
danych.
np. insulina szybkodziałaj
ą
ca i
długodziałaj
ą
ca (zmiana sekwencji
aminokwasów)
4
Maria Tynek 2013
biofarmaceutyki, w których naturalne białko zostało
celowo zmodyfikowane.
Modyfikacje dotyczyły:
-zmiany sekwencji aminokwasów,
II GENERACJI
-zmiany sekwencji aminokwasów,
-zmiany komponenta cukrowego,
- kowalencyjnego przyłączania cząsteczek chemicznych
do białek
- fuzji dwu- lub więcej polipeptydów.
5
Maria Tynek 2013
[%]
Medycyna i Weterynaria ,2007, 63
6
Maria Tynek 2013
[%]
50% produkowanych farmaceutyków jest przeznaczonych
do walki
z 6- cioma głównymi chorobami
Medycyna i Weterynaria ,2007, 63
7
Maria Tynek 2013
Tabela 1. Wygasanie ochrony patentowej oryginalnych biofarmaceutyków w
Europie i w Stanach Zjednoczonych.
8
Maria Tynek 2013
Biofarmaceutyki na
ś
ladowcze (leki biopodobne)
Ochrona patentowa innowacyjnych bioleków wygasa. Pojawiaj
ą
si
ę
bioleki zast
ę
puj
ą
ce .
W UE nazywa si
ę
„biopodobne – biosimilars”
W US
„na
ś
ladowcze– follow-on biologics”
Pomimo ró
ż
nic w nazewnictwie chodzi o te same preparaty.
Leki biopodobne nie s
ą
kopiami leków oryginalnych
Leki biopodobne nie s
ą
kopiami leków oryginalnych
Leki biopodobne ró
ż
ni
ą
si
ę
od oryginałów
Inny sposób syntezy (inna linia komórkowa), inna struktura
(wielowymiarowa unikatowa struktura białek – niemo
ż
liwa do
opisania wzorem), inny sposób oczyszczania.
Leki biopodobne – maj
ą
w stosunku do leków oryginalnych
inne wła
ś
ciwo
ś
ci farmakokinetyczne i farmakodynamiczne
9
Maria Tynek 2013
Leki biopodobne sposobem na niskorosło
ść
Endokrynolog profesor Tomasz Romer podkre
ś
lił,
„
ż
e wpisanie na list
ę
leków refundowanych
hormonu wzrostu w postaci nowego leku
hormonu wzrostu w postaci nowego leku
biopodobnego spowodowało wi
ę
ksz
ą
konkurencj
ę
na rynku farmaceutyków i znaczny
spadek cen tych preparatów”.-2009 r
onet.pl/Rynek Zdrowia
2009-02-28 10:23:00
10
Maria Tynek 2013
„W wielu krajach, choćby we Francji, istnieją
zgodne z wytycznymi European Medicines
Evaluation Agency przepisy, dotyczące rejestracji
leków biopodobnych. W Polsce wciąż ich nie ma.
Niezbędne będzie długoletnie śledzenie
skuteczności leków biopodobnych i ich
ewentualnych skutków ubocznych „-
przestrzegł prof. Michał Nowicki. – Uniwersytet
Medyczny w Łodzi
11
Maria Tynek 2013
PRZYKŁADY
OTRZYMYWANIA
OTRZYMYWANIA
BIOFARMACEUTYKÓW
12
Maria Tynek 2013
BIOFARMACEUTYKI
Leki o strukturze polipeptydowo białkowej
Wytwarzane z u
ż
yciem:
1.
Rekombinowanych
Bakterii (Escherichia coli)
Bakterii (Escherichia coli)
Dro
ż
d
ż
y (Sacharomyces cerevisiae)
Linii komórkowych organizmów wy
ż
szych
2.
Hybrydowych kultur mi
ę
dzygatunkowych
(przeciwciała monoklonalne)
13
Maria Tynek 2013
Wszystkie biofarmaceutyki dopuszczone
do sprzeda
ż
y do 2005 r. produkowane
były z wykorzystaniem:
•bakterii E. coli,
•dro
ż
d
ż
y
•dro
ż
d
ż
y
•linii komórek zwierz
ę
cych
, z których
najcz
ęś
ciej stosuje si
ę
komórki
jajnika chomika chi
ń
skiego (CHO) oraz
komórki nerki młodych chomików
(BHK).
Medycyna i Weterynaria ,2007, 63
14
Maria Tynek 2013
15
Maria Tynek 2013
,
16
Maria Tynek 2013
Przykład ekspresji
białek w systemie
prokariotycznym
prokariotycznym
17
Maria Tynek 2013
Zapewnia odporność
np. na antybiotyki ,
lub pestycydy
18
Maria Tynek 2013
Gen
Kodowany enzym
Pochodzenie
Oporno
ść
Antybiotyki
npt II
fosfotransferaza
neomycyny
Tn 5
Neomycyna,
kanamycyna
hpt aph IV
Fosfotransferaza
hygromycyny
Escherichia coli
hygromycyna
CAT
Acetylotransferaza
chloramfenikolu
Tn 9
chloramfenikol
Herbicydy
Bar
Acetylotransferaza
Streptomyces
fosfinotrycyny
GENY SELEKCYJNE
Bar
Acetylotransferaza
fosfinotrycyny
Streptomyces
hygroscopicus
fosfinotrycyny
aro A
syntaza 5-endopiro -
gronoszikimo-3-
fosforanowa
Salmonella
typhimurium
glifosat
Geny SELEKCYJNE
pozwalaj
ą
wyselekcjonowa
ć
transformowane komórki.
Geny te warunkuj
ą
oporno
ść
na antybiotyki i herbicydy.
Komórki zawieraj
ą
ce w/w geny prze
ż
ywaj
ą
na po
ż
ywkach selekcyjnych
(zawieraj
ą
geny zdolne do wytworzenia enzymów inaktywuj
ą
cych dodane do
po
ż
ywki antybiotyki czy herbicydy.)
19
Maria Tynek 2013
Gen
Kodowany enzym
Pochodzenie
CAT
acetylotransferaza
chloramfenikolu
Tn 9
GUS
β
- glukuronidaza
Escherichia coli
luc
lucyferaza
Photinus pyralis
GENY REPORTEROWE
luc
lucyferaza
Photinus pyralis
bar
acetylotransferaza
fosfinotrycyny
Streptomyces
hygroscopicus
β
– gal
β
- galaktozydaza
Escherichia coli
Geny reporterowe
umożliwiają dość wczesne wykrycie transformowanych
komórek.
Ekspresja genów reporterowych (wykrywana przez metody histochemiczne,
spektrofotometryczne oraz fluorymetryczne) świadczy o włączeniu i
funkcjonowaniu wprowadzonych genów w genomie rośliny.
20
Maria Tynek 2013
PRZYKŁAD EKSPRESJI BIAŁKA W SYSTEMIE
PROKARIOTYCZNYM
W 2000 roku w Instytucie
: 51 aminokwasów
21 aminokwasów
W 2000 roku w Instytucie
Biotechnologii i Antybiotyków
oraz firmie Bioton S.A.
opracowano technologię
wytwarzania rekombinowanej
insuliny ludzkiej - substancji
aktywnej i form leku - oraz
wdrożono ją do praktyki
przemysłowej
30 aminokwasów
21
Maria Tynek 2013
Hormon
produkowany przez komórki ß
wysp Langerhansa trzustki
INSULINA - łac.insula
wysp Langerhansa trzustki
22
Maria Tynek 2013
INSULINA
23
Maria Tynek 2013
coli
Ekspresja plazmidu w bakteriach Escherichia coli
daj
ą
ca prekursor insuliny w postaci
białka
fuzyjnego
lider
Białko właściwe
Białko dodatkowe
24
Maria Tynek 2013
25
Maria Tynek 2013
26
Maria Tynek 2013
Przykład ekspresji
białek w systemie
eukariotycznym
eukariotycznym
27
Maria Tynek 2013
ROŚLINY JAKO BIOREAKTORY
BIOFARMING
UŜycie roślin do wytwarzania
UŜycie roślin do wytwarzania
specyfików dla zapobiegania
chorobom i leczenia
28
Maria Tynek 2013
Immunomodulatorów
Niskoalkaloidowy tyto
ń
Cytokina
celiakia
Hormonów
Nasiona tytoniu
Ziemniaki
Somatotropina
Kalcytonina
karłowato
ść
gospodarka wapniem
Antygenów
Sałata, ziemniaki, łubin
Szczepionka
Ż
ółtaczka zaka
ź
na
typuB B
Białek
Nasiona rzepaku
Hirudyna
Ró
ż
ne cele
ZADANIA BIOFARMINGU
WYTWARZANIE:
Nasiona rzepaku
Hirudyna
Ró
ż
ne cele
farmaceutyczne
Nutraceutyków i
Ry
ż
Ry
ż
Ry
ż
inne
ż
ywno
ś
ci funkcjonalnej
Podw. poziom
Karotenu
Laktoferyna
Lizozym ludzki
przeciwultleniacze (
likopen,
zw.fenolowe, flawonoidy)
Suplementacja
diety
29
Maria Tynek 2013
Zalety roślin stosowanych jako
bioreaktory
Wydajny i tani system ekspresji (w komórkach eukariotycznych)
20-50 X ta
ń
szy od kosztów zwi
ą
zanych z u
ż
yciem
E.coli
1000 X ta
ń
szy od kosztów zwi
ą
zanych z u
ż
yciem
zwierz
ą
t
Mo
ż
liwo
ść
kierowania ekspresj
ą
białka w odpowiednich
przedziałach komórkowych
przedziałach komórkowych
Brak kosztów oczyszczania produktu białkowego
Nie trzeba tworzy
ć
technologii zbioru i obróbki ro
ś
lin
Proces sterylny, nie ma mo
ż
liwo
ś
ci zaka
ż
enia innym patogenem
szkodliwym dla człowieka
Mo
ż
na przechowywa
ć
w posta
ć
zamro
ż
onej lub wysuszonej
30
Maria Tynek 2013
Wady roślin stosowanych jako
bioreaktory
Mo
ż
liwo
ść
negatywnego wpływu na
zwierz
ę
ta
Zanieczyszczenia wód gruntowych i
Zanieczyszczenia wód gruntowych i
powierzchniowych
Chwasty i inne ro
ś
liny mog
ą
przej
ąć
od ro
ś
lin
GMO ich modyfikacje
Nowe ro
ś
liny mog
ą
szybko ewaluowa
ć
31
Maria Tynek 2013
Transformowanie ro
ś
lin
Transformacja genetyczna
- proces przenoszenia obcych
fragmentów DNA (genów) do genomu biorcy i stabiln
ą
ich
integracj
ę
z tym genomem. Wprowadzony fragment DNA
ulega ekspresji w genomie gospodarza, przez co mo
ż
emy
uzyska
ć
ro
ś
liny o nowych lub ulepszonych cechach.
Ro
ś
liny transgeniczne
- ro
ś
liny uzyskane za pomoc
ą
transformacji genetycznej.
1986
Pierwsza genetycznie modyfikowana roślina (tytoń)
1993
FDA uznaje genetycznie modyfikowaną Ŝywność za
bezpieczną i nie wymagającą ustanowienia
dodatkowych regulacji
1994
Pierwsza genetycznie modyfikowana
Ŝywność(pomidor Flavr Savr) o przedłuŜonej
trwałości wchodzi na rynek.
32
Maria Tynek 2013
Etapy uzyskiwania ro
ś
lin transgenicznych
:
Wytypowanie ro
ś
liny do transformacji,
Opracowanie metody wprowadzenia obcego genu do
komórek ro
ś
linnych,
Ustalenie metodyki regeneracji transformowanych
komórek w kompletnie wykształcone ro
ś
liny,
Okre
ś
lenie sposobu sprawdzenia integracji i ekspresji
Okre
ś
lenie sposobu sprawdzenia integracji i ekspresji
wprowadzonego genu,
Zbadanie stabilno
ś
ci transformowanego genu w
nast
ę
pnych pokoleniach ro
ś
lin i okre
ś
lenie
sposobu dziedziczenia nabytej cechy.
33
Maria Tynek 2013
34
Maria Tynek 2013
METODY FIZYCZNE I
CHEMICZNE
Metody wprowadzania DNA do komórki
METODY BIOLOGICZNE
TRANSFEKCJA
Np. mikroiniekcja
Wstrzykni
ę
cie mikroskopijn
ą
strzykawk
ą
do j
ą
dra
komórkowego
TRANSDUKCJA
przy pomocy
WEKTORÓW
Powtórzenie!!!
35
Maria Tynek 2013
Metody transformacji
Warunki in vitro, a DNA jest wprowadzane do
pojedynczych komórek (protoplastów) lub do
eksplantatów pochodz
ą
cych z ró
ż
nych cz
ęś
ci
ro
ś
lin
.
Wyodr
ę
bniony fragment tkanki
1.Metody wektorowe
agroinfekcja
36
Maria Tynek 2013
Wyodr
ę
bniony fragment tkanki
PLAZMID
o
pozachromosomowa, z reguły
kulista cz
ą
steczka DNA
o
spełnia
funkcj
ę
pomocnicz
ą
chromosomów,
o
zdolny do samodzielnej replikacji
lecz przy wykorzystaniu
ś
rodowiska gospodarza,
Cienki mostek
cytoplazmatyczny
ś
rodowiska gospodarza,
o
wyst
ę
puje zazwyczaj u
organizmów prokariotycznych,
o
przenoszony w trakcie
koniugacji,
o
mo
ż
na go wyizolowa
ć
niezale
ż
nie
od chromosomu.
Koniugacja bakterii
37
Maria Tynek 2013
38
Maria Tynek 2013
Po usunięciu onkogenów z T-DNA
można wbudować odpowiedni gen
(tumor inducing)
Agroinfekcja
przy u
ż
yciu bakterii Agrobacterium tumefaciens
39
Maria Tynek 2013
Klasyfikacja wirusów
(metodologiczna)
Bakteryjne
(bakteriofagi), zawieraj
ą
DNA lub RNA
Zaka
ż
enie -wstrzykni
ę
cie nici kwasu nukleinowego do
komórki bakterii.
Ro
ś
linne,
zawieraj
ą
RNA
Zaka
ż
enie – wnikni
ę
cie do komórki ro
ś
linnej po
Zaka
ż
enie – wnikni
ę
cie do komórki ro
ś
linnej po
mechanicznym uszkodzeniu
ś
ciany komórkowej np.
przez owada.
Zwierz
ę
ce
zawieraj
ą
DNA lub RNA
Zaka
ż
enie komórek zwierz
ę
cych dzi
ę
ki adsorbowaniu
przez nie kapsydu wirusowego
Onkogenne
s
ą
przyczyn
ą
powstawania zmian
nowotworowych
40
Maria Tynek 2013
Antygeny z organ.
patogennych
Wirus ro
ś
linny
Poł
ą
czenie sekwencji
koduj
ą
cej epitopy z
genem otoczki wirusa
Injekcja ro
ś
lin wirusem
wytwarzaj
ą
cym białko antygenowe
Fragmenty DNA
koduj
ą
ce epitopy
Ro
ś
liny transgeniczne produkuj
ą
ce białko antygenowe
szczepionka ro
ś
linna
Konsumpcyjna
Izolacja i oczyszczenie
białka
antygenu
tradycyjne szczepienie
41
Maria Tynek 2013
1.
Makroiniekcja ( wstrzykiwanie wodnego roztworu zawierającego
plazmid
),
2.
mikroiniekcja (bezpośrednie wprowadzenie DNA do jądra komórkowego),
3.
wprowadzanie DNA do protoplastów drogą elektroporacji, lub
chemiczną z użyciem glikolu polietylenowego (PEG)
4.
wstrzeliwanie DNA do komórek
5.
inne metody
2. Metody bezwektorowe
5.
inne metody
a)
moczenie w DNA suchych ziarniaków lub zarodków,
b)
inkubacja w DNA tkanki lub komórek,
c)
transformacja pyłku,
d)
transformacja łagiewki pyłkowej,
e)
elektroforeza,
f)
perforacja ściany komórkowej mikrolaserem
42
Maria Tynek 2013
Wstrzykni
ę
cie mikroskopijn
ą
strzykawk
ą
do j
ą
dra komórkowego
MIKROINIEKCJA
powtórzenie
43
Maria Tynek 2013
ELEKRTOPORACJA
powtórzenie
44
Maria Tynek 2013
Mikrowstrzeliwanie
,
wykorzystuje mikroskopijne
kulki z złota lub wolframu o
ś
rednicy 0,5 -
5 mikrometra
ARMATKA GENOWA
5 mikrometra
Fragmenty DNA, które pragnie si
ę
wprowadzi
ć
do komórek s
ą
OWINI
Ę
TE na
tych kulkach, a nast
ę
pnie wstrzeliwane do
komórek „gospodarza”.
powtórzenie
45
Maria Tynek 2013
Problemy zwi
ą
zane z warsztatem
otrzymywania ro
ś
lin transgenicznych
Niedoskonało
ść
zabiegu transformacji
Stan wiedzy o modyfikacji genetycznej prowadz
ą
cej
do okre
ś
lonych wła
ś
ciwo
ś
ci
Znalezienie optymalnego miejsca insercji
Znalezienie optymalnego miejsca insercji
Znajomo
ść
linii transgenicznych gwarantuj
ą
cych
uzyskanie odmiany
Wykluczenie genów markerowych w odmianie
hodowlanej
Uzyskanie odmiany wielokrotnie transgenicznej
46
Maria Tynek 2013
ZWIERZĘTA
TRANSGENICZNE
TRANSGENICZNE
47
Maria Tynek 2013
Biofarmaceutyk
Zapotrzebowanie
Cena
Roczne zapotrzebowanie na
czynniki krzepliwości krwi
(2004 r)
na rok
[$/g]
F VIII
304 g
2.900.000
F IX
4 kg
40.000
Białko C
10 kg
10.000
48
Maria Tynek 2013
Biofarmaceutyk
Przeznaczenie
Wydajność
Aktywator
plazminogenu
Rozpuszczalność
zakrzepów
50 µl/l
Hormon wzrostu
Karłowatość
12-60 mg/l
Wydajno
ść
niektórych
biofarmaceutyków otrzymywanych
w gruczole mlecznym
αααα
-antytrypsyny
Mukowiscydoza
35-60 g/l
erytropoetyna
Zwiększenie wydolności
organizmu, anemia
50mg/l
Albumina krwi
Transfuzje
15mg/l
Faktor IX
Podniesienie krzepliwości
krwi
53 mg/l
Laktoferyna
Zwiększenie absorpcji
Ŝelaza
3,5 g/l
49
Maria Tynek 2013
OTRZYMYWANIE ZWIERZĄT
TRANSGENICZNYCH
W ci
ą
gu ostatnich 20 lat, zwierz
ę
ta transgeniczne stały si
ę
jednym z głównych
obiektów badawczych
Pierwsze próby otrzymania zwierz
ą
t transgenicznych
miały miejsce
w latach 80 XX wieku.
METODY OTRZYMYWANIA ZWIERZ
Ą
T
TRANSGENICZNYCH
1. transfer wirusowy DNA
2. mikroiniekcja DNA do zarodków
3. transplantacja j
ą
der komórkowych
4. modyfikacja pierwotnych komórek
zarodkowych ES.
w latach 80 XX wieku.
50
Maria Tynek 2013
Ad. 2 MIKROINJEKCJA DO ZARODKÓW
51
Maria Tynek 2013
Podstawowa zasada
hodowanie zarodków
poza ustrojem
52
Maria Tynek 2013
Proces mikroiniekcji DNA daje
Gordon JW, Scangos GA, Plotkin DJ, Barbosa JA, Ruddle FH (1980) Genetic
transformation of mouse embryos by microinjection
53
Maria Tynek 2013
Proces mikroiniekcji DNA daje
szanse prze
ż
ycia tylko połowie
zarodków !!!!
Ad.3 TRANSPLANTACJA J
Ą
DER
KOMÓRKOWYCH
metoda ta pozwala uzyska
ć
znaczn
ą
liczb
ę
osobników (klonów).
Zasada metody
Zasada metody
usuni
ę
cie obu przedj
ą
drzy zygoty lub
chromosomów z niezapłodnionych oocytów
wprowadzenie na ich miejsce j
ą
der z
blastomerów zarodków.
54
Maria Tynek 2013
OWCA
DOLLY
Najsławniejsza owca
ś
wiata
Urodzona
5.07.1996
U
ś
piona
14. 02. 2003
Po raz pierwszy udało si
ę
sklonowa
ć
organizm
korzystaj
ą
c z komórki dorosłego ssaka. Materiał
genetyczny dorosłej , somatycznej komórki jednej owcy
wprowadzono do cytoplazmy komórki jajowej
pozbawionej j
ą
dra drugiej owcy i implantowano do
macicy trzeciej.
55
Maria Tynek 2013
Genem selekcyjnym jest
najcz
ęś
ciej enzym rozkładaj
ą
cy
antybiotyki np. :
fosfotransferaza neomycyny
Ad 4 .MODYFIKACJA
PIERWOTNYCH KOMÓREK
ES
ES-Embryonic Stem Cells
fosfotransferaza neomycyny
powoduj
ą
ca odporno
ść
na
neomycyn
ę
, kanamycyn
ę
56
Maria Tynek 2013
Ad 1.transfer wirusowy DNA
Zasada metody:
Iniekcja okre
ś
lonego DNA do jednokomórkowych
zarodków oraz pierwotnych komórek zarodkowych ES
Maria Tynek 2013
57
zarodków oraz pierwotnych komórek zarodkowych ES
przy pomocy retrowirusów oraz lentiwirusów
Zalet
ą
nad pozostałymi metodami jest bardzo du
ż
a wydajno
ść
si
ę
gaj
ą
ca nawet 80% transgenicznego potomstwa.
PRZYKŁADY MODYFIKACJI ZWIERZĄT
•
Uzyskiwanie szybszego wzrostu zwierząt
głównie ryb (karpie, łososie) ale również świń,
kóz czy owiec
•
Zwiększona odporność na choroby
•
Zwiększona odporność na choroby
58
Maria Tynek 2013
ROK 2006
Pierwszy lek
od zmodyfikowanych
genetycznie kóz
Europejska Agencja do Spraw leków (EMEA) i
Europejska Agencja do Spraw leków (EMEA) i
przyznała licencj
ę
lekowi o nazwie
A Tryn
.
Dzi
ę
ki genetycznej modyfikacji, wystarczy teraz doi
ć
kozy i izolowa
ć
antytrombin
ę
z ich mleka.
Jedna
koza mo
ż
e zast
ą
pi
ć
90 000 ludzkich dawców krwi
(metoda klasyczna - antytrombina uzyskiwana z ludzkiej
krwi).
powtórzenie
59
Maria Tynek 2013
BioSteel
®
http://www.nexiabiotech.com
Białka buduj
ą
ce ni
ć
(spidroiny) składaj
ą
si
ę
gł. z:
glicyny i alaniny.
60
Maria Tynek 2013
http://www.youtube.com/watch?v=g6tWf-VCURs
Trzej ameryka
ń
scy naukowcy - Osamu Shimomura, Martin Chalfie i Roger
Tsien otrzymali Nagrod
ę
Nobla z dziedziny Chemii za rok 2008 wła
ś
nie za
odkrycie i rozwój zielonego białka fluorescyjnego GFP umo
ż
liwiaj
ą
cego
ś
ledzenie białek w organizmie
.
61
Maria Tynek 2013
Białko to jest wytwarzane przez
ż
yj
ą
c
ą
u
zachodnich
wybrze
ż
y
Ameryki
Północnej
meduz
ę
Aequorea
Victoria.
Ś
wieci
ono
intensywnie
na
zielono
pod
wpływem
promieniowania UV
Pierwszym zwierz
ę
ciem na jakim Chalfie
wypróbował swój pomysł był mały przezroczysty
Model struktury
białka GFP
238 aminokwasów,
przy odpowiedniej modyfikacji
DNA mo
ż
e wi
ą
za
ć
si
ę
z innymi
białkami. - DOBRY ZNACZNIK
wypróbował swój pomysł był mały przezroczysty
nicie
ń
- Cenorhabditis elegans. Pó
ź
niej pojawiły si
ę
ś
wiec
ą
ce rybki, myszy, koty, psy, a nawet
ś
winie.
www.biotechnolog.pl
62
Maria Tynek 2013
Ju
ż
kilka lat temu stworzono transgeniczne rybki akwariowe,
fluoryzuj
ą
ce na zielono lub czerwono.
63
Maria Tynek 2013
PRZYKŁADY ZASTOSOWANIA GFP
tworzenie białka fuzyjnego, składającego się z badanego przez
nas białka w połączeniu GFP
1. białko to pozwala na wygodne badanie aktywności
promotorów genów, wydajności transfekcji komórek.
2. można je łatwo lokalizować, badać jego funkcję.
2. można je łatwo lokalizować, badać jego funkcję.
3. wprowadzając gen do danej komórki rozwijającego się
zarodka można w łatwy sposób dowiedzieć się, jakie
komórki dorosłego organizmu powstały w wyniku
podziałów konkretnej komórki zarodka.
64
Maria Tynek 2013