Warszawa 2002

Harmonizacja polskich przepisów i norm budowlanych

w drodze do Unii Europejskiej

Autor

Ma³gorzata Siemiñska

Redakcja i korekta

Aleksander ¯o³nierski

© Copyright by Polska Agencja Rozwoju Przedsiêbiorczoœci, 2002

Projekt serii

Tadeusz Korobkow

Projekt ok³adki

Jakub Osiñski, Jacek Pacholec

Publikacja przygotowana i wydana w ramach realizacji „Kierunków dzia³añ

Rz¹du wobec ma³ych i œrednich przedsiêbiorstw do 2002 roku”.

ISBN 83-88802-51-8

Wydanie I

Nak³ad 5000 egzemplarzy

Druk i oprawa

Toruñskie Zak³ady Graficzne „Zapolex” Sp. z o.o.

87-100 Toruñ, ul. Sowiñskiego 2/4

tel./fax [phone]

!

Spis treœci

Dyrektywa budowlana ........................................................................................ 5
Nowelizacja prawa budowlanego ....................................................................... 8
Wyroby przeznaczone do jednostkowego stosowania w obiekcie

budowlanym ................................................................................................. 10

Wyroby dopuszczane do obrotu i powszechnego stosowania

w budownictwie oznaczone znakiem budowlanym ..................................... 10

Wyroby dopuszczone do obrotu i powszechnego stosowania

w budownictwie oznaczone europejskim znakowaniem CE ........................11

Normalizacja europejska ...................................................................................11
Wzajemne uznawanie kwalifikacji przedsiêbiorstw budowlanych .................. 18
Notyfikowanie .................................................................................................. 19
Szczegó³owy zakres zmian w Prawie budowlanym ......................................... 19
Obecny stan prawny w Polsce .......................................................................... 23
Prawo budowlane ............................................................................................. 23
Postêpowanie poprzedzaj¹ce rozpoczêcie robót budowlanych ........................ 25
Systemy oceny zgodnoœci, deklaracji zgodnoœci i znakowania

wyrobów budowlanych ............................................................................... 26

Zasady i tryb dopuszczania wyrobów budowlanych do jednostkowego

stosowania w obiekcie budowlanym ............................................................ 28

Szczegó³owe zasady udzielania aprobat technicznych .................................... 28
Postêpowanie aprobacyjne ............................................................................... 30
Jednostki organizacyjne upowa¿nione do wydawania aprobat technicznych .... 32
Badania i certyfikacja ....................................................................................... 34
Zakres certyfikacji ............................................................................................ 34
Tryb certyfikacji wyrobów ............................................................................... 35
Op³aty ............................................................................................................... 39
Sankcje ekonomiczne ....................................................................................... 39
System oceny zgodnoœci .................................................................................. 40
Procedura oceny zgodnoœci wyrobów .............................................................. 42
Op³aty ............................................................................................................... 42
Sankcje ekonomiczne ....................................................................................... 42
Ogólne bezpieczeñstwo produktów.................................................................. 43
Za³¹czniki ......................................................................................................... 45

"

#

Dyrektywa budowlana

Postanowienia poszczególnych zestawów przepisów prawnych powinny byæ prze-

strzegane na obszarze wszystkich pañstw nale¿¹cych do jednolitego rynku euro-

pejskiego. Obywatele powinni mieæ mo¿liwoœæ korzystania z jednakowego

poziomu ochrony, niezale¿nie od kraju pochodzenia wyrobu. System nadzoru funk-

cjonuj¹cy na wspólnym rynku ma za zadanie zapewnienie ochrony obywateli

i powinien byæ korzystny dla producentów eliminuj¹c nieuczciw¹ konkurencjê.

Podstawowym dokumentem prawnym w dziedzinie budownictwa we Wspólno-

tach Europejskich jest Dyrektywa Rady w sprawie zbli¿enia ustaw i aktów

wykonawczych Pañstw Cz³onkowskich dotycz¹cych wyrobów budowlanych

(89/106/EEC z dnia 21 grudnia 1988 r. ze zmianami 93/68/EEC z dnia

22 lipca 1993 r.). Okreœla ona warunki wprowadzania i stosowania na rynku eu-

ropejskim wyrobów produkowanych na potrzeby budownictwa.

Dyrektywa ta zaliczana do tzw. Dyrektyw Nowego Podejœcia harmonizuje prze-

pisy techniczne dotycz¹ce wyrobów stosowanych w budownictwie, w celu usu-

niêcia barier technicznych ograniczaj¹cych swobodny obrót materia³ów i wyro-

bów budowlanych na obszarze UE poprzez ujednolicenie wymagañ stawianych

tym wyrobom oraz okreœlenie zasad ich wprowadzania na wspólny europejski

rynek. Jednak ze wzglêdu na œcis³e powi¹zanie i wzajemn¹ korelacjê pomiêdzy

wymaganiami stawianymi wyrobom a wymaganiami stawianymi obiektom (prze-

pisy techniczno budowlane) Dyrektywa budowlana, ustanawiaj¹c wymagania

podstawowe dla obiektów budowlanych wznoszonych na obszarze pañstw cz³on-

kowskich UE, wp³ywa równie¿ w istotny sposób na przepisy techniczno budow-

lane. Formu³uje ona 6 wymagañ podstawowych dla obiektów budowlanych, a nie

dla wyrobów budowlanych, bêd¹cych przedmiotem obrotu towarowego. Nato-

miast wyroby budowlane, wprowadzone na rynek UE musz¹ posiadaæ takie w³a-

œciwoœci u¿ytkowe, aby obiekty prawid³owo zaprojektowane i wykonane, w któ-

rych te wyroby zosta³y zastosowane, spe³ni³y wymagania podstawowe.

Poœwiadczeniem spe³nienia tych wymagañ wed³ug Dyrektywy budowlanej jest

oznaczenie znakowaniem CE, zgodnie z procedurami w niej okreœlonymi.

Dyrektywa stwierdza, ¿e pañstwa cz³onkowskie ponosz¹ odpowiedzialnoœæ za

projektowanie i wykonywanie obiektów budowlanych na ich obszarze.

Jak wspomniano powy¿ej, Dyrektywa formu³uje wymagania podstawowe. S¹ to:

• noœnoœæ i statecznoœæ,

• bezpieczeñstwo po¿arowe,

• higiena, zdrowie i œrodowisko,

• bezpieczeñstwo u¿ytkowania,

$

• ochrona przed ha³asem,

• oszczêdnoœæ energii i izolacyjnoœæ termiczna.

Ponadto Dyrektywa ustala procedury wprowadzania wyrobów budowlanych na

rynek europejski. S¹ one oparte na nastêpuj¹cych zasadach:

• wymagania dla wyrobów budowlanych nie s¹ okreœlone w samej Dyrektywie,

ale zawarte w dokumentach technicznych: normach i aprobatach technicznych.

Obiekty budowlane, w których zosta³y zastosowane wyroby wprowadzone

na rynek europejski, musz¹ spe³niaæ wymagania podstawowe zawarte w Dy-

rektywie,

• dokumenty interpretacyjne opracowane dla ka¿dego z wymagañ podstawo-

wych, zawieraj¹ zasady przejœcia z wymagañ podstawowych okreœlonych

w Dyrektywie dla obiektu budowlanego, na wymagane w³aœciwoœci u¿ytkowe

okreœlone w dokumentach technicznych dla wyrobów,

• na podstawie zleceñ (mandatów) Komisji Europejskiej, Europejski Komitet

Normalizacyjny (CEN) i Europejska Organizacja Aprobat Technicznych

(EOTA) opracowuj¹ odpowiednio zharmonizowane normy europejskie (hEN)

oraz wytyczne do wydawania europejskich aprobat technicznych (EAT),

• upowa¿nione jednostki aprobuj¹ce pañstw cz³onkowskich wydaj¹ na podsta-

wie wytycznych EOTA europejskie aprobaty techniczne,

• na rynek europejski mog¹ byæ wprowadzane wy³¹cznie wyroby zgodne ze

zharmonizowanymi normami europejskimi, europejskimi aprobatami technicz-

nymi lub krajowymi ustaleniami technicznymi, uznanymi na poziomie UE.

Zgodnoœæ z tymi ustaleniami technicznymi powinna byæ potwierdzona certy-

fikatem zgodnoœci wydanym przez upowa¿nion¹ jednostkê certyfikuj¹c¹ b¹dŸ

deklaracj¹ zgodnoœci, wydan¹ przez producenta,

• producent, który uzyska³ dla swojego wyrobu certyfikat zgodnoœci lub wyda³

dla niego deklaracjê zgodnoœci, ma prawo oznaczenia wyrobu znakowaniem

CE œwiadcz¹cym, ¿e wyrób jest zgodny z wymaganiami Dyrektywy budow-

lanej i mo¿e byæ wprowadzony na rynek europejski.

Filozofia dyrektywy budowlanej, œciœle wi¹¿¹ca wyrób z obiektem budowlanym,

w którym ten wyrób jest zastosowany powoduje, ¿e jej wdra¿anie na poziomie

prawa krajowego musi odbywaæ siê jednoczeœnie na dwóch p³aszczyznach tzn.:

przepisów techniczno-budowlanych, okreœlaj¹cych wymagania dla obiektów bu-

dowlanych oraz przepisów dopuszczaj¹cych wyroby budowlane do obrotu i sto-

sowania, okreœlaj¹cych wymagania dla wyrobów.

Zmiana do dyrektywy 93/68/EEC zobowi¹zuje inwestora lub inwestora zastêp-

czego do wyznaczenia osoby wykonuj¹cej obowi¹zki z zakresu bezpieczeñstwa

i ochrony zdrowia (koordynatora) oraz zapewnienia, aby przed rozpoczêciem ro-

bót budowlanych zosta³ sporz¹dzony plan bezpieczeñstwa i ochrony zdrowia.

Obowi¹zki koordynatora do spraw bezpieczeñstwa i ochrony zdrowia na etapie

%

projektowania zosta³y powierzone projektantowi, a zapewnienie sporz¹dzenia

planu bezpieczeñstwa i ochrony zdrowia oraz wykonywanie tych obowi¹zków na

etapie realizacji robót budowlanych – kierownikowi budowy.

Nale¿y jednoczeœnie podkreœliæ, ¿e Dyrektywa budowlana jest obecnie, po 12

latach od jej uchwalenia, dopiero w pocz¹tkowej fazie jej praktycznego wdra¿a-

nia w pañstwach cz³onkowskich. Zakres wdra¿ania tej dyrektywy zale¿y od licz-

by przyjêtych hEN na wyroby budowlane oraz opracowanych wytycznych EOTA.

Obecnie opracowywana jest znaczna liczba norm europejskich na zlecenie Komi-

sji Europejskiej. S¹ to tak zwane normy mandatowe. Kandyduj¹ one do uznania

za zharmonizowane normy europejskie (hEN) z Dyrektyw¹. Na oko³o 600 prze-

widywanych hEN na wyroby budowlane oraz oko³o 600 norm europejskich zwi¹-

zanych, niezbêdnych do pe³nego wdro¿enia Dyrektywy budowlanej, do koñca

2000 r. nie zosta³a oficjalnie rekomendowana przez Komisjê Europejsk¹ ani jedna.

Z oko³o 30 przewidywanych wytycznych EOTA, na koniec 2000 r. funkcjonowa³y

zaledwie 4. Zak³adaj¹c istotne przyspieszenie tempa ustanawiania hEN, to i tak

harmonizacja techniczna w UE w odniesieniu do wyrobów budowlanych bêdzie

procesem wieloletnim, w ramach którego regulacje unijne bêd¹ sukcesywnie za-

stêpowa³y krajowe regulacje pañstw cz³onkowskich.

Przyjêta w projekcie zmiany ustawy Prawo budowlane koncepcja wdra¿ania do

polskiego prawa Dyrektywy budowlanej uwzglêdnia jej specyfikê i zwi¹zany z t¹

specyfik¹ sposób wdra¿ania, a tak¿e funkcjonowanie w gospodarce od kilku lat

rozwi¹zañ bardzo zbli¿onych do postanowieñ Dyrektywy. Tworzy to stosunkowo

korzystne warunki przystosowania siê, a nastêpnie wykorzystania do ekspansji

na otwarty rynek unijny dla krajowego przemys³u wyrobów budowlanych, szcze-

gólnie dla du¿ych firm, o stosunkowo wysokim poziomie technicznym i organi-

zacyjnym. Istotne trudnoœci adaptacyjne mog¹ mieæ natomiast ma³e i œrednie fir-

my, dla których podniesienie poziomu wymaganych w³aœciwoœci u¿ytkowych

produkowanych wyrobów oraz stosowanie procedur atestacyjnych wymaganych

przez Dyrektywê, mo¿e stanowiæ - ze wzglêdu na koszty - potencjalne zagro¿enie

dla ich funkcjonowania. Zakres podmiotowy i przedmiotowy tych zagro¿eñ bê-

dzie móg³ byæ okreœlany dopiero w miarê ustanawiania hEN dla poszczególnych

rodzajów wyrobów budowlanych, w których okreœlone zostan¹ poziomy wyma-

gañ i procedury oceny zgodnoœci oraz po ich wdro¿eniu do zbioru Polskich Norm.

Wtedy te¿ bêdzie mo¿na formu³owaæ konkretne propozycje programów pomoco-

wych, w ramach wspierania przez pañstwo ma³ych i œrednich firm.

&

Nowelizacja prawa budowlanego

W lipcu 2001 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyj¹³ treœæ ustawy zmieniaj¹cej

Prawo budowlane. Zmiany te, zgodnie ze zobowi¹zaniami Uk³adu Stowarzyszenio-

wego Polski ze Wspólnotami Europejskimi, maj¹ na celu wdro¿enie do polskiego

systemu prawnego postanowieñ omówionej w poprzednim rozdziale Dyrektywy

Rady 89/106/EEC z 21 grudnia 1989 r. w sprawie zbli¿enia ustaw i aktów wyko-

nawczych Pañstw Cz³onkowskich dotycz¹cych wyrobów budowlanych oraz Dy-

rektywy Rady z 24 czerwca 1992 r, w sprawie wdro¿enia minimalnych wymagañ

bezpieczeñstwa i ochrony zdrowia na tymczasowych lub ruchomych budowach.

Po uchwaleniu ustawy przez Sejm i podpisaniu jej przez Prezydenta RP oraz opu-

blikowaniu w Dzienniku Ustaw, przepisy stan¹ siê obowi¹zuj¹ce dla wszystkich

uczestników procesu budowlanego. Wprowadzone zmiany dotycz¹ równie¿ roz-

wi¹zañ prawnych w zakresie obrotu i stosowania wyrobów budowlanych, po uzy-

skaniu przez Polskê cz³onkostwa w Unii Europejskiej.

Opisan¹ powy¿ej nowelizacjê Prawa budowlanego oparto na za³o¿eniu, ¿e celo-

we jest kontynuowanie wdra¿ania dyrektywy budowlanej w Polsce, tak jak to

mia³o miejsce dotychczas, poprzez zmiany w Prawie budowlanym, z wykorzy-

staniem regulacji horyzontalnych dotycz¹cych oceny zgodnoœci wyrobów. Jest to

zgodne z ustaw¹ o systemie oceny zgodnoœci, akredytacji oraz o zmianie niektó-

rych ustaw (Dz. U. nr 43, poz.489 z 2000 r.).

Do polskiego systemu prawnego dyrektywa jest wdra¿ana sukcesywnie od 1994

roku. Dotychczas istniej¹ce polskie przepisy budowlane dotycz¹ce wyrobów by³y

s¹ ju¿ w znacznym stopniu zgodne z filozofi¹ Dyrektywy budowlanej, opieraj¹-

cej siê na zasadzie, ¿e obiekt budowlany powinien spe³niaæ wymagania podsta-

wowe, a wyroby budowlane powinny mieæ takie w³aœciwoœci u¿ytkowe, aby to

by³o mo¿liwe. Warunek ten spe³niaj¹ wyroby budowlane odpowiadaj¹ce wyma-

ganiom Polskich Norm.

Przydatnoœæ do stosowania w budownictwie wyrobów, dla których nie ma Pol-

skich Norm lub o w³aœciwoœciach odbiegaj¹cych istotnie od tych okreœlonych

w normach, stwierdzana jest przez aprobatê techniczn¹ (podobnie jak w postano-

wieniach Dyrektywy budowlanej). Jeszcze przed wst¹pieniem do Unii Europej-

skiej przewidziano wprowadzenie znacznej czêœci dokumentów operacyjnych

zwi¹zanych z Dyrektyw¹, a w szczególnoœci:

• wdro¿enia europejskich zharmonizowanych norm (hEN) na wyroby budow-

lane do zbioru Polskich Norm,

• powi¹zania polskich aprobat technicznych z wydawanymi, w oparciu o Dy-

rektywê budowlan¹, wytycznymi Europejskiej Organizacji Aprobat Technicz-

nych do wydawania europejskich aprobat technicznych,

• stosowania systemów oceny zgodnoœci dla poszczególnych grup wyrobów

budowlanych, zgodnie z wymaganiami zawartymi w hEN i wytycznych EOTA.

'

Najnowsza nowelizacja ustawy Prawo budowlane stanowi koñcowy etap wdra-

¿ania Dyrektywy budowlanej do polskiego prawa. W wyniku nowelizacji, pol-

skie przepisy dotycz¹ce wyrobów budowlanych bêd¹ w pe³ni zgodne z zamierze-

niami zawartymi w Dyrektywie budowlanej. Wyroby budowlane oznaczone

znakowaniem CE, zgodnie z postanowieniami Dyrektywy, bêd¹ mog³y byæ wpro-

wadzane do obrotu na wspólnym rynku i stosowane przy wykonywaniu robót

budowlanych.

Podstawowe za³o¿enia obecnie przygotowywanej nowelizacji ustawy – Prawo

budowlane to:

• Podstawy prawne do pe³nego wdro¿enia dyrektywy budowlanej tworzy usta-

wa – Prawo budowlane. Natomiast szczegó³owe regulacje prawne, zwi¹zane

z wdra¿aniem Dyrektywy, zawieraæ bêd¹ przepisy wykonawcze, wydane na

podstawie delegacji ustawowej. Taka koncepcja legislacyjna by³a dotychczas

stosowana w odniesieniu do wyrobów budowlanych, tak te¿ bêd¹ wdra¿ane

do polskiego prawa, w oparciu o ustawê o systemie oceny zgodnoœci, inne

Dyrektywy Nowego Podejœcia.

• Pe³ne, operacyjne wdro¿enie postanowieñ Dyrektywy budowlanej do polskich

przepisów budowlanych nast¹pi z chwil¹ uzyskania przez Polskê cz³onko-

stwa w UE. Wdro¿enie takie wymaga uzyskania przez pañstwo wdra¿aj¹ce

szeregu uprawnieñ, wynikaj¹cych z Dyrektywy budowlanej, które przys³u-

guj¹ wy³¹cznie pañstwom cz³onkowskim UE oraz zapewnia jednakowe wa-

runki dostêpu do rynku unijnego producentom wyrobów budowlanych z Polski

i innych pañstw cz³onkowskich.

• Do chwili uzyskania cz³onkostwa w UE, funkcjonowaæ bêdzie obecny system

legalizacji wyrobów budowlanych. W systemie tym znajduj¹ siê takie roz-

wi¹zania legislacyjne, które umo¿liwiaj¹ bezpoœrednie stosowanie dokumen-

tów operacyjnych Dyrektywy budowlanej, okreœlaj¹cych wymagania dla po-

szczególnych grup wyrobów budowlanych. Do zbioru Polskich Norm dla

wyrobów budowlanych s¹ i bêd¹ sukcesywnie wprowadzane – w miarê po-

wstawania – zharmonizowane normy europejskie na wyroby budowlane.

Wytyczne EOTA stanowi¹ podstawê do wydawania polskich aprobat technicz-

nych. Przepisy przewiduj¹ jednoczeœnie uproszczony tryb udzielania aprobat

technicznych dla importowanych wyrobów budowlanych, oznaczonych zna-

kowaniem CE. Generalnie, obecny krajowy system dopuszczania wyrobów

budowlanych do obrotu i stosowania bêdzie ewoluowa³, w miarê powstawania

hEN i wytycznych EOTA, w kierunku systemu legalizacji wyrobów budow-

lanych wed³ug Dyrektywy, szczególnie w zakresie wymagañ.

• Przewiduje siê, ¿e po uzyskaniu cz³onkostwa Polski w UE, funkcjonowaæ

bêd¹ w Polsce dwa równoleg³e systemy legalizacji wyrobów budowlanych:

– system europejski (oznaczania wyrobów znakowaniem CE), w pe³ni zgodny

z Dyrektyw¹ budowlan¹,

– system krajowy (oznaczanie wyrobów znakiem budowlanym), oparty ge-



neralnie na obecnych zasadach, systematycznie doskonalony i rozwijany

w kierunku pe³nej zgodnoœci z systemem europejskim.

Dla wyrobów, dla których po przyst¹pieniu Polski do UE istnieæ bêd¹ zharmoni-

zowane normy, wdro¿one do krajowego systemu lub europejskie aprobaty tech-

niczne, bêdzie mo¿liwe stosowanie systemu przewidzianego Dyrektyw¹, z za-

chowaniem okresu przejœciowego, w którym producent bêdzie móg³ wybraæ, czy

stosuje siê do systemu krajowego, czy do europejskiego. Przewiduje siê, ¿e wraz

z wydaniem rozporz¹dzenia ministra okreœlaj¹cego listê wyrobów, dla których

jedyn¹ drog¹ wprowadzenia na rynek bêdzie system europejski zakoñczy siê okres

wspó³istnienia dwóch systemów.
Przewidziano wprowadzenie do art. 5 szeœciu wymagañ podstawowych, zawar-

tych w Za³¹czniku nr 1 do Dyrektywy budowlanej, co oznacza, ¿e obiekty bu-

dowlane wznoszone w Polsce powinny spe³niaæ równie¿ te wymagania.

W przepisach wykonawczych uwzglêdnione zostan¹ te pozosta³e szczegó³owe

regulacje Dyrektywy budowlanej, których nie przeniesiono bezpoœrednio do re-

gulacji ustawowych.

Po uzyskaniu przez Polskê cz³onkostwa w UE bêd¹ funkcjonowa³y trzy procedury

dopuszczania wyrobów budowlanych do obrotu i stosowania:

Wyroby przeznaczone do jednostkowego stosowania

w obiekcie budowlanym

Dyrektywa budowlana nie reguluje spraw dotycz¹cych jednostkowego stosowa-

nia wyrobów budowlanych. Ta kwestia jest pozostawiona do uregulowania przez

krajowe przepisy prawne pañstw cz³onkowskich. W tej sytuacji obecnie obowi¹-

zuj¹ce w Polsce przepisy z chwil¹ wejœcia do UE bêd¹ obowi¹zywaæ w dalszym

ci¹gu (art.10 ust. 3 ustawy Prawo budowlane i Rozporz¹dzenie w sprawie aprobat

i kryteriów technicznych oraz jednostkowego stosowania wyrobów budowlanych

Dz. U. Nr 107 poz.679 z 1998 r.)

Wyroby dopuszczane do obrotu i powszechnego stosowania

w budownictwie oznaczone znakiem budowlanym

Procedura ta dotyczyæ bêdzie wyrobów budowlanych, dla których nie ustanowio-

no zharmonizowanych norm europejskich lub nie opracowano wytycznych EOTA

do opracowywania europejskich aprobat technicznych. Bêdzie to procedura kra-

jowa, w znacznym stopniu zbli¿ona do obecnie stosowanych regulacji dotycz¹-

cych dopuszczenia wyrobów budowlanych do obrotu i powszechnego stosowania

(art. 10 ustawy Prawo budowlane). Istotne ró¿nice to brak certyfikacji na znak



bezpieczeñstwa i certyfikacja zgodnoœci prowadzona z udzia³em jednostek certy-

fikuj¹cych i kontroluj¹cych oraz laboratoriów notyfikowanych przez ministra

w³aœciwego dla wyrobów budowlanych. Zakres przedmiotowy stosowania tej

procedury, w miarê opracowywania europejskich specyfikacji technicznych, bê-

dzie sukcesywnie ograniczany. Wyroby budowlane oznaczone znakiem budow-

lanym bêd¹ dopuszczone do obrotu i stosowania wy³¹cznie na rynku polskim.

Wyroby dopuszczone do obrotu i powszechnego stosowania

w budownictwie oznaczone europejskim znakowaniem CE

Procedura ta dotyczyæ bêdzie wyrobów budowlanych, dla których ustanowiono

zharmonizowane normy europejskie lub wydano wytyczne EOTA do opracowy-

wania europejskich aprobat technicznych. Bêdzie ona w pe³ni zgodna z regula-

cjami Dyrektywy budowlanej. Dokumentami odniesienia bêd¹ mog³y byæ wy-

³¹cznie europejskie specyfikacje techniczne (zharmonizowane normy europejskie

i europejskie aprobaty techniczne). Europejskie aprobaty techniczne bêd¹ udzie-

lane przez jednostki desygnowane przez pañstwa cz³onkowskie. Ocena zgodno-

œci wyrobu ze zharmonizowanymi normami europejskimi i europejskimi aproba-

tami technicznymi bêdzie dokonywana przez notyfikowane przy Komisji

Europejskiej jednostki certyfikuj¹ce, kontroluj¹ce i laboratoria, wed³ug systemów

oceny zgodnoœci okreœlonych w za³¹czniku III do Dyrektywy. Znakowaniem CE

bêdzie oznaczany wyrób, na który zgodnie z wymaganym systemem oceny zgod-

noœci zostanie wystawiona deklaracja zgodnoœci b¹dŸ wydany certyfikat zgodno-

œci. Wyroby oznaczone znakowaniem CE budowlanym bêd¹ dopuszczone do

obrotu i stosowania na obszarze wszystkich krajów cz³onkowskich UE. Ta zasada

Dyrektywy umo¿liwi w niedalekiej przysz³oœci ekspansjê polskiego przemys³u

wyrobów budowlanych na ca³y rynek europejski. Dobrym przygotowaniem w

tym kierunku mo¿e byæ jak najwczeœniejsze rozpoznanie nowo uchwalonych prze-

pisów prawnych, okreœlaj¹cych warunki oznaczania wyrobów znakowaniem CE,

stanowi¹cym „przepustkê” na rynek europejski oraz poznanie wymagañ zawar-

tych w europejskich dokumentach technicznych. Najw³aœciwszym krokiem jest

delegowanie polskich ekspertów do prac w Komitetach Technicznych organizacji

opracowuj¹cych te dokumenty.

Normalizacja europejska

Normalizacja wynik³a z koniecznoœci racjonalizacji dzia³añ, porz¹dkowania pojêæ,

rzeczy i czynnoœci oraz stale rosn¹cych zró¿nicowanych potrzeb. Obejmuje ona:

• okreœlanie stanu i kierunków rozwoju techniki;

• prace badawczo-rozwojowe dotycz¹ce podstaw i metod dzia³alnoœci normalizacyjnej;

• prace zwi¹zane z programowaniem, planowaniem oraz opracowywaniem, opi-

niowaniem;



• uzgadnianie treœci norm i zmian do nich.

Za normê uznaje siê przyjêty na zasadzie konsensu i zatwierdzony przez upowa¿-

nione jednostki organizacyjne dokument ustalaj¹cy zasady, wytyczne lub charak-

terystyki, który ma za zadanie uzyskanie optymalnego stopnia uporz¹dkowania

w okreœlonej dziedzinie. Normy s¹ dokumentami do powszechnego i wielokrot-

nego stosowania.

Cech¹ definiuj¹c¹ normalizacjê w odró¿nieniu od regulacji prawnych jest to, ¿e

normalizacja jest procesem opartym na porozumieniu zainteresowanych stron,

ni¿ na centralnie narzuconych rozwi¹zaniach i w sposób nieobowi¹zkowy ma

byæ raczej stosowana przez jednostki dzia³alnoœci gospodarczej ni¿ narzucona

z góry i egzekwowana przez w³adze.

Normy krajowe w krajach UE nie maj¹ charakteru obligatoryjnego. O znaczeniu

norm œwiadczy ich wartoœæ merytoryczna zaakceptowana przez wybitnych przed-

stawicieli œrodowisk producentów, nauki i techniki bior¹cych udzia³ w procesie

ich tworzenia. Proces opracowywania projektów norm ma charakter spo³ecznego

dzia³ania z zachowaniem równoprawnej reprezentacji przedstawicieli zainteresowa-

nych œrodowisk. Œrodowiska producentów uwzglêdniaj¹ swoje potrzeby, formu-

³owane jednak¿e z pozycji potencjalnego u¿ytkownika przedmiotu normalizacji.

W gospodarce rynkowej u¿ytecznoœæ norm wyra¿a siê w:

• racjonalizacji gospodarki i ekonomicznoœci produkcji przez kompatybilnoœæ

i wymienialnoœæ wyrobów oraz czêœci sk³adowych, oszczêdnoœæ wynikaj¹c¹

z mo¿liwoœci produkowania d³ugich serii, racjonalizacji zakupów pañstwo-

wych, regulowanie stosunków miêdzy klientami a dostawcami, tworzeniu œro-

dowiska technicznego wspólnego dla wszystkich przedsiêbiorstw;

• popieraniu handlu miêdzynarodowego. Normy harmonizuj¹ce mog¹ byæ po-

mocne w usuwaniu barier w wymianie handlowej, które wystêpuj¹ na skutek

ró¿nic w zwyczajach poszczególnych krajów;

• rozwoju stosunków partnerskich. Nawi¹zywanie wspó³pracy w opracowywa-

niu i stosowaniu wspólnych zasad przyjêtych dobrowolnie przez wszystkich

zainteresowanych partnerów /konsumentów, producentów, dystrybutorów

i administracji/ pozwala na przyjêcie przez nich odpowiedzialnoœci za wspól-

ne postanowienia techniczne;

• tworzeniu i ró¿nicowaniu jakoœci wyrobów i us³ug. Tworzenie jakoœci ma

miejsce przez okreœlenie wymagañ technicznych dla wyrobu, wprowadzenie

systemów zapewniaj¹cych regularnoœæ produkcji oraz bezpieczeñstwo wyro-

!

bów i us³ug. Ró¿nicowanie mo¿e odbywaæ siê poprzez ewentualne okreœlanie

poziomów jakoœci oraz certyfikacjê zgodnoœci okreœlonych wyrobów i us³ug

ze specjalnymi wymaganiami dotycz¹cymi jakoœci;

• ochronie konsumentów przez umo¿liwienie im korzystania z efektów racjona-

lizacji ekonomicznej (cena) i tworzeniu jakoœci oraz identyfikacji wyrobów.

Po raz pierwszy rola normalizacji europejskiej w rozwoju rynku wewnêtrznego

Unii Europejskiej zosta³a okreœlona w Dyrektywie Niskiego Napiêcia /Low Vol-

tage Directive/ w 1973 roku. Okreœlone zosta³y wówczas po raz pierwszy zasady

wspó³pracy miêdzy Komisj¹ Europejsk¹ a europejskimi organizacjami normali-

zacyjnymi.

Na system normalizacji europejskiej sk³adaj¹ siê krajowe organizacje normaliza-

cyjne oraz regionalne organizacje normalizacyjne czyli:

• CEN /European Committee for Standardization/ Europejski Komitet Normali-

zacyjny dzia³aj¹cy od 1961 roku formalnie utworzony w 1974;

• CENELEC /European Committee for Electrotechnical Standardization/ Euro-

pejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki dzia³aj¹cy od 1959 roku; utwo-

rzony oficjalnie w 1973;

• ETSI /European Telecommunications Standards Institute/ Europejski Instytut

Norm Telekomunikacyjnych powo³any w 1988 roku na podstawie mandatu Wspól-

not Europejskich i EFTA.

Szczególnie silne zwi¹zki zachodz¹ miêdzy CEN i CENELEC, które maj¹ wspólne

przepisy tworzenia norm.

Europejskie organizacje normalizacyjne grupuj¹ 18 krajowych organizacji nor-

malizacyjnych – krajów cz³onkowskich WE i EFTA (oraz od 1997 roku Republi-

ka Czeska) pracuj¹ we wspó³pracy z Komisj¹ Europejsk¹ i Sekretariatem EFTA.

Wspó³pracê tê okreœla dyrektywa Rady Unii Europejskiej zawieraj¹ca obowi¹zki kra-

jów cz³onkowskich dotycz¹ce przekazywania informacji o normach obowi¹zkowych

i dobrowolnych oraz porozumienie miêdzy Rad¹ Unii Europejskiej i krajami EFTA.

W CEN i CENELEC nad projektami norm pracuj¹ komitety techniczne.

Inicjatywa opracowania normy mo¿e pochodziæ od wy¿ej wymienionych organi-

zacji, od krajowych organizacji normalizacyjnych, od organizacji reprezentowa-

nych w organach naczelnych CEN/CENELEC/ETSI lub z mandatu udzielonego

"

przez Komisjê Europejsk¹ lub Sekretariat EFTA. Mandaty nie zawsze maj¹ bez-

poœredni zwi¹zek z Dyrektywami Nowego Podejœcia. S¹ one udzielane w zwi¹z-

ku z europejskimi programami polityki przemys³owej lub w dziedzinie dostaw

publicznych /np.”sektory wy³¹czne”: woda, energia, transport, informatyka/.

Norma Europejska jest z chwil¹ jej ustanowienia jedyn¹ norm¹ w tej dziedzinie,

jaka mo¿e byæ stosowana na obszarze Wspólnot Europejskich i EFTA. Niezale¿-

nie od kogo pochodzi inicjatywa opracowania normy, podjêciu tematu normaliza-

cyjnego towarzyszy tzw. okres unieruchomienia (standstill), podczas którego cz³on-

kowie europejskich organizacji normalizacyjnych zobowi¹zuj¹ siê do zaniechania

prac na szczeblu krajowym do czasu zakoñczenia opracowania normy europej-

skiej w danej dziedzinie.

Ka¿dy kraj cz³onkowski jest zobowi¹zany wprowadziæ postanowienia normy europej-

skiej do zbioru swoich norm oraz usun¹æ normy z ni¹ niezgodne w okreœlonym czasie.

Rozwój technologii nastêpuje w ostatnich latach tak szybko, ¿e normalizacja nie-

jednokrotnie nie nad¹¿a z ich udokumentowaniem.

Sytuacjê roz³adowa³o w pewnym sensie wprowadzenie prenorm /ENV/, których

procedura opracowywania zosta³a uproszczona i rozpoczyna siê ju¿ na etapie badañ

i projektowania; a wiêc w krótszym czasie - stosownie do postêpu technicznego.

Prenormy /ENV/ ustanawiane s¹ jako normy przysz³oœciowe do tymczasowego

stosowania w dziedzinach o wy¿szym stopniu innowacyjnoœci lub gdy istnieje

potrzeba ukierunkowania pilnych prac normalizacyjnych. Potrzeba elastycznoœci

i szybkoœci wprowadzenia sprawia, ¿e dokumenty te maj¹ ni¿szy stopieñ obowi¹-

zywania ni¿ EN.

Prenorma europejska /ENV/ nie ma charakteru normy wy³¹cznej i jej publikacja

nie narzuca obowi¹zku usuwania norm o odmiennych postanowieniach. Wystê-

puje ona zwykle w przemyœle o du¿ym stopniu innowacyjnoœci. Istnienie ENV

ogranicza siê do trzech lat z mo¿liwoœci¹ jednokrotnego przed³u¿enia na dalsze

dwa lata. Po tym okresie ENV musi uzyskaæ status normy europejskiej lub zostaæ

wycofana.

Prenorm europejskich /ENV/ nie obejmuje okres unieruchomienia.

Obserwowany wzrost znaczenia normalizacji jest spowodowany g³ównie zmia-

nami technologii. Szybkie zmiany rynku, wzrost z³o¿onoœci i wspó³zale¿noœci

wyrobów i us³ug powoduje, ¿e wyniki prac naukowo-badawczych mog¹ byæ co-

raz czêœciej niedostatecznie wykorzystane. W rozwoju technologicznym g³ówn¹

rolê odgrywaj¹ nie pojedyncze wyroby, lecz systemy, komponowane z elemen-

tów projektowanych i wytwarzanych niezale¿nie przez ró¿nych dostawców.

#

Powodzenie na rynku takich systemów zale¿ne jest od precyzyjnego okreœlenia

wymagañ dotycz¹cych ich czêœci sk³adowych, komponentów, podzespo³ów, struk-

tur i interfejsu. Trudnoœci w znormalizowaniu systemów rosn¹ proporcjonalnie

do innowacyjnoœci i z³o¿onoœci danej technologii.

Istotnym zagadnieniem jest okreœlenie, kiedy dana technologia bêdzie mog³a byæ

wykorzystana w nowych wyrobach oraz jaki jest najw³aœciwszy moment rozpo-

czêcia prac normalizacyjnych. Jest to szczególnie istotne przy zastosowaniu da-

nej technologii w nowej dziedzinie lub gdy z jej zastosowaniem ³¹czy siê ryzyko

ekologiczne i spo³eczne. Przysz³oœæ przemys³u zale¿y nie tylko od sta³ych i efek-

tywnych badañ lecz równie¿ od ustanawiania norm odpowiadaj¹cych potrzebom

rynku. Normalizacja terminologii, badañ i metod pomiarowych w rozwijaj¹cych

siê technologiach przyczynia siê do poprawy wzajemnej komunikacji miêdzy

uczestnikami cyklu produkcji.

Organizacje normalizacyjne wprowadzaj¹ce kolejno ustanawiane normy EN do

istniej¹cych krajowych systemów normalizacyjnych stwierdzi³y, ¿e takie dzia³a-

nie prowadzi w wielu przypadkach do rozregulowania tych systemów. Wiêkszoœæ

norm jest bowiem ze sob¹ œciœle powi¹zanych. Parametry techniczne ujête

w wymaganiach normy mog¹ byæ oceniane za pomoc¹ nowych metod badañ,

których rezultat ró¿ni siê od dotychczasowych. Wyroby mog¹ byæ badane i klasy-

fikowane wed³ug poprzednio obowi¹zuj¹cych norm, zaœ inne w³aœciwoœci oce-

niane wed³ug wprowadzonych do systemu krajowego norm europejskich EN.

Z tego wzglêdu podjêto decyzjê o pakietowym systemie wprowadzania norm EN

do norm krajowych. Pod nazw¹ pakiet rozumie siê okreœlony zbiór norm regulu-

j¹cy – w miarê mo¿liwoœci kompleksowo – wymagania dla okreœlonego wyrobu.

Pakiet norm ma byæ wprowadzony do krajowego zbioru norm w jednym termi-

nie, przez co bêdzie mo¿na okreœliæ, czy dany wyrób odpowiada wymaganiom

zharmonizowanych norm europejskich.

Poszczególne komitety techniczne CEN rozpatruj¹ce zawartoœæ i termin wprowa-

dzenia pakietów norm podchodz¹ do tego zagadnienia w indywidualny sposób.

Ocenia siê, ¿e system pakietowy wp³ywa na opóŸnienie wprowadzenia opraco-

wywanych norm EN, poniewa¿ wprowadzenie pakietu jest uzale¿nione od termi-

nu opracowania ostatniej normy. System umo¿liwia jednak lepsze, spójniejsze

przygotowanie wymagañ norm oraz daje wiêcej czasu producentom wyrobów

i jednostkom certyfikuj¹cym na przygotowanie siê do tych wymagañ.

Ró¿nica formalna pomiêdzy norm¹ europejsk¹ EN a norm¹ miêdzynarodow¹ ISO

jest taka, ¿e EN jest jedyn¹ norm¹, która mo¿e byæ stosowana na obszarze Wspól-

not, podczas gdy ISO nie wymaga usuwania norm z ni¹ niezgodnych ze zbioru

norm krajowych.

$

Kompleksowa natura normalizacji na poziomie europejskim i miêdzynarodowym jest

widoczna przy wdra¿aniu norm ISO do norm EN oraz oznaczaniu ich zgodnoœci.

Istniej¹ce Normy Europejskie musz¹ byæ poddawane przegl¹dowi pod k¹tem ich

aktualnoœci /najczêœciej co piêæ lat/.

W krajach EOG niezale¿noœæ jednostek normalizacyjnych od administracji pañ-

stwowej jest jedn¹ z podstawowych zasad gwarantuj¹cych brak nacisków poli-

tycznych oraz prób administracyjnego wp³ywania na kontekst norm, które s¹ po-

wszechne, dobrowolnie stosowane i opracowywane oraz przyjmowane w procesie

konsensu przez wszystkie zainteresowane strony.

Zasady systemów normalizacyjnych obowi¹zuj¹cych w krajach EOG to: konsen-

sus przy uzgadnianiu treœci norm, powszechnoœæ dostêpu do procesu normaliza-

cji, jawnoœæ i przejrzystoœæ procedur, dobrowolnoœæ zarówno udzia³u w normali-

zacji, jak i stosowania norm.

Do niedawna w Polsce norma by³a przepisem technicznym i obowi¹zywa³a

z mocy prawa. Obecnie jest to dokument opracowany przez Normalizacyjne Ko-

misje Problemowe i ustanowione przez Polski Komitet Normalizacyjny, który nie

jest organem w³adzy.

G³ównym powodem zmian w systemie polskiej normalizacji by³a potrzeba przej-

œcia od normalizacji pañstwowej do normalizacji powszechnej, której odzwier-

ciedleniem jest Polska Norma w nowym ujêciu.

Pocz¹tkiem wprowadzenia nowego systemu dzia³alnoœci normalizacyjnej w Pol-

sce by³o wejœcie w ¿ycie ustawy o normalizacji z dniem 1 stycznia 1994 roku.

Polskie normy, mimo ¿e s¹ dokumentem dobrowolnym, nie s¹ zawieszone w pró¿ni.

Stanowi¹ one element pañstwowego systemu prawnego, gdy¿ czêœæ z nich przy-

wo³ana jest do obowi¹zkowego stosowania w aktach prawnych. W stosunku do

wszystkich norm obowi¹zuje wszak¿e zasada, ¿e nie mog¹ byæ one sprzeczne

z obowi¹zuj¹cym w kraju prawem. W³adze powinny jednak otwarcie i zdecydo-

wanie wyznawaæ zasadê, ¿e normy nie s¹ obowi¹zkowe oraz powinny pozwoliæ

twórcom norm na swobodê przystosowania swych dzia³añ do regulacji.

Polskie Normy uwzglêdniaj¹ graniczne wartoœci wymagañ okreœlone w aktach

prawnych powszechnie obowi¹zuj¹cych. PKN zapewnia zgodnoœæ PN z przepi-

sami prawnymi poprzez ich uwzglêdnianie lub ustalanie relacji pomiêdzy nimi.

W wyniku takiego dzia³ania u¿ytkownik normy ma gwarancjê, ¿e stosowanie

normy nie spowoduje kolizji z prawem.

%

Postanowienia normy musz¹ w pe³ni uwzglêdniaæ potrzeby zwi¹zane z bezpie-

czeñstwem, ochron¹ zdrowia, ¿ycia i œrodowiska jak te¿ nie powinny stwarzaæ

barier technicznych w handlu.

Nowe procedury obowi¹zuj¹ce w pracach PKN s¹ oparte na procedurach obo-

wi¹zuj¹cych w CEN/CENELEC. Pozwala to na ujednolicenie nazewnictwa dla

poszczególnych etapów prac, wspóln¹ klasyfikacjê tematyki, taki sam system

numeracji i powo³ywania norm zwi¹zanych. Stosowanie identycznych procedur

jest konieczne ze wzglêdu na notyfikacjê Polskich Norm w ramach wspó³pracy

ISO/IEC oraz przyst¹pienie Rzeczpospolitej Polskiej do œwiatowej Organizacji

Handlu /WTO/.

Proces harmonizacji w dziedzinie normalizacji polega na dostosowaniu modelu

polskiej polskiego systemu do systemu funkcjonuj¹cego w krajach Wspólnot

Europejskich oraz modernizowaniu Polskich Norm i tworzeniu nowych w zgod-

noœci z normami europejskimi oraz na popieraniu stosowania przepisów tech-

nicznych Wspólnot i europejskich procedur oceny zgodnoœci.

Normalizacja nabiera strategicznego znaczenia w procesie tworzenia europejskiego

rynku.

Poprzez doprowadzenie do zgodnoœci PN z normami europejskimi nale¿y spo-

dziewaæ siê o¿ywienia wymiany handlowej z krajami Unii Europejskiej.

Obligatoryjnoœæ stosowania norm powinna dotyczyæ zagadnieñ zwi¹zanych

z bezpieczeñstwem u¿ytkowania lub ochron¹ œrodowiska. Unikaæ nale¿y norma-

lizowania zagadnieñ, które z powodzeniem mog¹ byæ regulowane wymaganiami

technicznymi.

Bezpoœrednie przejœcie do systemu gospodarki rynkowej okaza³o siê niemo¿liwe.

Najtrudniej jest wyrobiæ wœród u¿ytkowników norm w³aœciwy stosunek do nor-

malizacji oraz przekonaæ, ¿e nie wszystko musi byæ znormalizowane na szczeblu

krajowym.

Popularyzowanie w³aœciwego stosunku do normalizacji mo¿e okazaæ siê najwa¿-

niejszym zadaniem w najbli¿szym czasie.

Polskie Normy s¹ dokumentami technicznymi (nie prawnymi) do dobrowolnego

stosowania (z pewnymi wyj¹tkami zastrze¿onymi w ustawie w zakresie bezpie-

czeñstwa, ochrony zdrowia czy œrodowiska). Obecnie jednak, w warunkach go-

spodarki rynkowej i zbli¿ania polskiego systemu prawa technicznego do europej-

skiego, okazuje siê niezbêdne wykonanie dalszego kroku.

&

Drugim etapem dla kraju aplikuj¹cego jakim jest Polska jest przyjêcie ca³ego

zbioru norm europejskich jako dobrowolnych norm krajowych. Niezbêdne bê-

dzie na tym etapie, aby krajowa jednostka normalizacyjna bra³a pe³ny udzia³ w

pracach europejskich organizacji normalizacyjnych i wziê³a na siebie pe³ny za-

kres obowi¹zków cz³onkowskich.

Krajowy system normalizacji w Polsce powinien ewoluowaæ w kierunku rozwi¹-

zañ przyjêtych nie tylko w UE, ale w ca³ym Europejskim Obszarze Gospodar-

czym stosuj¹cym wspólne zasady harmonizacji technicznej i normalizacji.

Istnieje jednak pewne niebezpieczeñstwo zmniejszania pozytywnych skutków

normalizacji przez powodowanie hamowania innowacyjnoœci, spowszednienia

wyrobów, os³abienie zdolnoœci podejmowania decyzji przez przedsiêbiorstwa.

Niebezpieczne mo¿e tak¿e okazaæ siê publikowanie norm krajowych stwarzaj¹-

cych barierê w wymianie handlowej.

Szczególn¹ rolê w finansowaniu dzia³alnoœci normalizacyjnej ma w gospodarce

rynkowej przemys³. Przyjmuje siê bowiem, ¿e krajowa organizacja normaliza-

cyjna, która jest dotowana w czêœci wiêkszej ni¿ 30%, jest uzale¿niona od pañ-

stwa i w zwi¹zku z tym s³u¿y administracji rz¹dowej, a nie spo³eczeñstwu. Nor-

ma powinna byæ opracowywana przez tych, którzy jej potrzebuj¹, a stosowana

przez tych, którzy tego chc¹. Ingerencja administracji pañstwowej powinna ogra-

niczaæ siê jedynie do okreœlania zasad i wymagañ wobec postêpu normalizacji.

Obecny system normalizacyjny dostosowany formami strukturalno-organizacyj-

nymi i zakresem swojego dzia³ania do warunków gospodarki rynkowej stwarza

bardzo korzystny klimat do pe³nego rozwoju polskiej normalizacji i jej integracji

z normalizacj¹ europejska¹. Staje siê to mo¿liwe dziêki przystosowaniu do struk-

tur tych organizacji.

Wzajemne uznawanie kwalifikacji przedsiêbiorstw

budowlanych

Prace normalizacyjne dotycz¹ce kwalifikacji firm budowlanych prowadzone s¹

w ramach Dyrektywy 93/37/EEC, dotycz¹cej koordynacji procedur oceny firmy

w ramach przetargów na roboty publiczne. Mo¿na jednak mieæ w¹tpliwoœci, czy

opracowywana norma prEN 13833 bêdzie wystarczaj¹cym narzêdziem do oceny

kwalifikacji specjalistycznych przedsiêbiorstw budowlanych. Jedn¹ z g³ównych

barier jest brak spójnoœci miêdzy normami europejskimi opracowywanymi przez

CEN i CENELEC.

Producent – w rozumieniu Dyrektyw Nowego Podejœcia – jest odpowiedzialny za

projektowanie i wyprodukowanie wyrobu, z myœl¹ o wprowadzeniu go we w³asnym

imieniu na rynek Unii. Mo¿e on sam zaprojektowaæ i wyprodukowaæ wyrób lub

'

zleciæ jego zaprojektowanie, wyprodukowanie, zmontowanie, zapakowanie lub

etykietowanie.

Producent mo¿e stosowaæ finalne wyroby, gotowe czêœci lub komponenty albo

podzlecaæ swoje zadania. Jednak musi zachowaæ pe³n¹ kontrolê i mieæ niezbêdne

kompetencje do wziêcia odpowiedzialnoœci za wyrób.

Wy³¹cznie i ostatecznie odpowiada on za zgodnoœæ wyrobu niezale¿nie od tego,

czy sam zaprojektowa³ i wyprodukowa³ wyrób, czy jest uwa¿any za producenta,

poniewa¿ wyrób zosta³ wprowadzony na rynek pod jego nazwiskiem (nazw¹).

Producent, który podzleca czêœæ lub ca³oœæ swojej dzia³alnoœci w ¿adnych oko-

licznoœciach nie mo¿e zwolniæ siê od odpowiedzialnoœci na rzecz pe³nomocnika,

dystrybutora, hurtownika, u¿ytkownika czy podwykonawcy.

Notyfikowanie

Notyfikowaniu podlegaj¹ przepisy reguluj¹ce zagadnienia nie objête norm¹ miê-

dzynarodow¹ lub których treœæ jest niezgodna z brzmieniem i zakresem odpo-

wiednich norm miêdzynarodowych, a badanie zgodnoœci (procedura oceny zgod-

noœci) mo¿e wywrzeæ istotny wp³yw na wymianê handlow¹ a w szczególnoœci:
• projekty przepisów technicznych, w tym projekty procedur oceny zgodnoœci

z normami i przepisami technicznymi lub ich zmiany oraz obowi¹zuj¹ce prze-

pisy techniczne,

• porozumienia dwustronne i wielostronne z innymi pañstwami w sprawach

dotycz¹cych przepisów technicznych, procedur oceny zgodnoœci oraz norm.

Notyfikowanie przepisów technicznych, norm oraz procedur oceny zgodnoœci jest

dokonywane w Sekretariacie WTO w Genewie.

Programy prac normalizacyjnych podlegaj¹ notyfikowaniu w Oœrodku Informa-

cji ISO/IEC w Genewie.

Krajowy Punkt Informacyjny WTO TBT miêdzy innymi gromadzi dokumentacjê

zwi¹zan¹ z notyfikacjami obejmuj¹cymi dokumenty krajowe i zagraniczne oraz

prowadzenie bazy danych, zawieraj¹cej informacje o notyfikowanych dokumen-

tach, a tak¿e o Ÿród³ach prawa technicznego, Polskich Normach i procedurach

oceny zgodnoœci oraz ich zmianach.

Szczegó³owy zakres zmian w Prawie budowlanym

Wyrobem budowlanym w myœl nowej definicji wyrobu budowlanego jest ka¿dy

wyrób w rozumieniu przepisów o ocenie zgodnoœci, wytworzony w celu wbudo-



wania, wmontowania, zainstalowania lub zastosowania w sposób trwa³y w obiek-

cie budowlanym, wprowadzony do obrotu jako zestaw wyrobów do stosowania

we wzajemnym po³¹czeniu, stanowi¹cym integraln¹ czêœæ u¿ytkow¹.

Artyku³ 10 Ustawy zosta³ rozszerzony o przepisy dopuszczaj¹ce do obrotu i sto-

sowania w Polsce wyroby budowlane oznaczone znakowaniem CE oraz przepisy

okreœlaj¹ce tryb i zasady oznaczania tym znakowaniem:

Dopuszczone bêd¹ wyroby budowlane:

• oznaczone znakowaniem CE, które zosta³y ocenione na zgodnoœæ ze zharmo-

nizowan¹ norm¹ europejsk¹ wprowadzon¹ do zbioru Polskich Norm, z euro-

pejsk¹ aprobat¹ techniczn¹ lub krajow¹ specyfikacj¹ techniczn¹ pañstw cz³on-

kowskich UE uznan¹ przez Komisj¹ Europejsk¹ za zgodn¹ z wymaganiami

podstawowymi;

• znajduj¹ce siê w okreœlonym przez Komisjê Europejsk¹ wykazie wyrobów

maj¹cych niewielkie znaczenie dla zdrowia i bezpieczeñstwa, na które produ-

cent wyda³ deklaracjê zgodnoœci z uznanymi regu³ami sztuki budowlanej,

Okreœlono metody kontroli oceny zgodnoœci, które powinny byæ stosowane

w odniesieniu do wyrobów budowlanych oznaczonych znakowaniem CE zgod-

nie z za³¹cznikiem III do Dyrektywy budowlanej:

• wstêpne badanie typu prowadzone przez producenta lub notyfikowan¹ jednostkê,

• badanie próbek pobranych w zak³adzie produkcyjnym, prowadzone przez

producenta lub notyfikowan¹ jednostkê zgodnie z ustalonym planem badañ,

• badanie sonda¿owe próbek pobranych w zak³adzie produkcyjnym, w obrocie

handlowym lub na budowie, prowadzone przez producenta lub notyfikowan¹

jednostkê,

• badanie przez producenta lub notyfikowan¹ jednostkê próbek z partii przygo-

towanej do wys³ania albo dostarczonej odbiorcy,

• zak³adowa kontrola produkcji,

• wstêpna inspekcja zak³adu produkcyjnego i zak³adowej kontroli produkcji

przez notyfikowan¹ jednostkê,

• dozorowanie, ocena i akceptacja zak³adowej kontroli produkcji przez notyfi-

kowan¹ jednostkê.

Sformu³owano delegacje do wydania przepisów wykonawczych – rozporz¹dzeñ

– dotycz¹cych zasad i trybu oznaczania wyrobów oznakowaniem CE. Wydane

zostan¹ trzy rozporz¹dzenia ministra w³aœciwego do spraw architektury i budow-

nictwa, które okreœlaj¹:

• systemy oceny zgodnoœci stosowane przy ocenie zgodnoœci wyrobów budow-

lanych oznaczonych znakowaniem CE, sposób oznaczania wyrobów tym zna-

kowaniem oraz wymagania, jakie powinny spe³niaæ notyfikowane jednostki

certyfikuj¹ce, jednostki kontroluj¹ce i laboratoria, uczestnicz¹ce w ocenie zgod-

noœci tych wyrobów,



• polskie jednostki organizacyjne upowa¿nione do wydawania europejskich

aprobat technicznych, zakres i formê aprobat oraz tryb ich udzielania, uchyla-

nia lub zmiany oraz

• wykaz wyrobów budowlanych, które mog¹ byæ dopuszczone do obrotu i po-

wszechnego stosowania w budownictwie wy³¹cznie po ich oznaczeniu zna-

kowaniem CE.

Zobowi¹zano ministra w³aœciwego do spraw architektury i budownictwa do og³a-

szania w Dzienniku Urzêdowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”:

• wykazu Polskich Norm na wyroby budowlane bêd¹cych wdro¿eniem zhar-

monizowanych norm europejskich oraz wykazu krajowych specyfikacji tech-

nicznych pañstw cz³onkowskich UE uznanych przez Komisjê Europejsk¹ za

zgodne z wymaganiami podstawowymi,

• wykazu jednostek organizacyjnych pañstw cz³onkowskich UE upowa¿nio-

nych do wydawania Europejskich aprobat technicznych,

• wykazu wyrobów budowlanych maj¹cych niewielkie znaczenie dla zdrowia

i bezpieczeñstwa, okreœlonego przez Komisjê Europejsk¹.

Dotychczas zgodnie z przepisami kierownik budowy lub inwestor by³ zobowi¹-

zany do przechowywania przez okres wykonywania robót budowlanych certyfi-

katów i deklaracji zgodnoœci na wyroby budowlane u¿yte w trakcie budowy.

Omawiana nowelizacja ustawy znosi ten obowi¹zek. W myœl zmienionego prze-

pisu, dla wykonawcy robót budowlanych dostatecznym potwierdzeniem, ¿e sto-

sowany przez niego wyrób budowlany jest dopuszczony do obrotu i powszechnego

stosowania jest fakt w³aœciwego oznakowania tego wyrobu.

Zmianie uleg³y równie¿ przepisy karne ustawy Prawo budowlane, dotycz¹ce sankcji

za wprowadzenie do obrotu i stosowania w budownictwie wyrobów z narusze-

niem przepisów artyku³u 10. Dotychczasowe sankcje, to grzywna w wysokoœci

do 5000 z³. Obecnie, zgodnie z now¹ regulacj¹ „kto wprowadza do obrotu lub

przy stosowaniu robót budowlanych stosuje wyroby budowlane niedopuszczone

do obrotu i stosowania w budownictwie, naruszaj¹c przepisy art. 10, podlega karze

grzywny do 100 000 z³.”

Przedstawione zmiany w przepisach Prawo budowlane dotycz¹ce obrotu i stoso-

wania wyrobów budowlanych wejd¹ w ¿ycie trzy miesi¹ce po ich og³oszeniu

w Dzienniku Ustaw.

Z jednym wyj¹tkiem. Art. 10. Ustawy, który dopuszcza do obrotu i powszechne-

go stosowania w budownictwie wyroby budowlane oznaczone znakowaniem CE,

wejdzie w ¿ycie z dniem uzyskania przez Rzeczpospolit¹ Polsk¹ cz³onkostwa

w Unii Europejskiej. Do tego momentu bêdzie funkcjonowaæ dotychczasowy sys-

tem legalizacji wyrobów budowlanych. Bêdzie on jednak systematycznie zbli¿a-

ny do rozwi¹zañ unijnych przez wprowadzanie zharmonizowanych norm euro-

pejskich na wyroby budowlane do zbioru Polskich Norm oraz wydawanie pol-

skich aprobat technicznych zgodnie z wytycznymi Europejskiej Organizacji Apro-

bat Technicznych. Jednoczeœnie bêdzie tworzona sieæ notyfikowanych jednostek

certyfikuj¹cych, kontroluj¹cych i laboratoriów, niezbêdna do dokonywania oce-

ny zgodnoœci wyrobów budowlanych oznaczonych znakowaniem CE. Okres ten

powinien byæ równie¿ wykorzystany przez krajowych producentów wyrobów

budowlanych, którzy aby sprostaæ wymaganiom wynikaj¹cym z regulacji unij-

nych, musz¹ rozbudowaæ w³asne zaplecze laboratoryjno-badawcze oraz rozwi-

n¹æ i udoskonaliæ funkcjonowanie zak³adowych kontroli produkcji.

Zapewnienie w³aœciwego wdro¿enia przepisów, w zakresie i standardzie wyma-

ganym przez Dyrektywê, zwi¹zane jest z koniecznoœci¹ podjêcia szeregu dzia³añ

i przedsiêwziêæ wspomaganych œrodkami bud¿etowymi.

!

Obecny stan prawny w Polsce

Prawo budowlane

Obiekt budowlany i zwi¹zane z nim urz¹dzenia nale¿y projektowaæ w sposób zapew-

niaj¹cy formê architektoniczn¹ dostosowan¹ do krajobrazu i otaczaj¹cej zabudowy.

Obiekt budowlany nale¿y projektowaæ, budowaæ, u¿ytkowaæ i utrzymywaæ zgodnie

z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, obowi¹zuj¹cymi Polskimi Nor-

mami oraz zasadami wiedzy technicznej, w sposób zapewniaj¹cy:

• spe³nienie wymagañ podstawowych dotycz¹cych:

– bezpieczeñstwa konstrukcji,

– bezpieczeñstwa po¿arowego,

– bezpieczeñstwa u¿ytkowania,

– odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony œro-

dowiska,

– ochrony przed ha³asem i drganiami,

– oszczêdnoœci energii i odpowiedniej izolacyjnoœci przegród,

• warunki u¿ytkowe zgodnie z przeznaczeniem obiektu, a w szczególnoœci

w zakresie oœwietlenia, zaopatrzenia w wodê, usuwania œcieków i odpadów,

ogrzewania, wentylacji oraz ³¹cznoœci,

• niezbêdne warunki do korzystania z obiektów u¿ytecznoœci publicznej i miesz-

kaniowego budownictwa wielorodzinnego przez osoby niepe³nosprawne,

w szczególnoœci poruszaj¹ce siê na wózkach inwalidzkich,

• ochronê ludnoœci zgodnie z wymaganiami obrony cywilnej, okreœlonymi

w odrêbnych przepisach,

• ochronê dóbr kultury,

• ochronê uzasadnionych interesów osób trzecich.

Do przepisów techniczno-budowlanych zalicza siê: warunki techniczne jakim po-

winny odpowiadaæ obiekty budowlane i ich usytuowanie oraz warunki technicz-

ne u¿ytkowania obiektów budowlanych,

W przypadkach szczególnie uzasadnionych dopuszcza siê odstêpstwo od przepi-

sów techniczno-budowlanych. Odstêpstwo nie mo¿e powodowaæ zagro¿enia ¿ycia

ludzi lub bezpieczeñstwa mienia, ani ograniczenia dostêpnoœci dla osób niepe³no-

sprawnych oraz nie powinno powodowaæ pogorszenia warunków zdrowotno-sani-

tarnych i u¿ytkowych, a tak¿e stanu œrodowiska po spe³nieniu okreœlonych warun-

ków zamiennych.

Przy wykonywaniu robót budowlanych nale¿y stosowaæ wyroby budowlane

o w³aœciwoœciach u¿ytkowych umo¿liwiaj¹cych prawid³owo zaprojektowanym

i wykonanym obiektom budowlanym spe³nienie wymagañ podstawowych.

"

Dopuszczone do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie s¹:

• wyroby budowlane, w³aœciwie oznaczone, dla których zgodnie z odrêbnymi

przepisami:

– wydano certyfikat na znak bezpieczeñstwa, wykazuj¹cy, ¿e zapewniono

zgodnoœæ z kryteriami technicznymi okreœlonymi na podstawie Polskich

Norm, aprobat technicznych oraz w³aœciwych przepisów i dokumentów

technicznych – w odniesieniu do wyrobów podlegaj¹cych tej certyfikacji,

– dokonano oceny zgodnoœci i wydano certyfikat zgodnoœci lub deklaracjê

zgodnoœci z Polsk¹ Norm¹ lub z aprobat¹ techniczn¹ – w odniesieniu do

wyrobów nie objêtych certyfikacj¹ na znak bezpieczeñstwa, maj¹cych istot-

ny wp³yw na spe³nienie co najmniej jednego z wymagañ podstawowych,

• wyroby budowlane umieszczone w wykazie wyrobów nie maj¹cych istotnego

wp³ywu na spe³nienie wymagañ podstawowych oraz wyrobów wytwarzanych

i stosowanych wed³ug tradycyjnie uznanych zasad sztuki budowlanej.

Do jednostkowego stosowania w obiekcie budowlanym dopuszczone s¹ wyroby

wykonane wed³ug indywidualnej dokumentacji technicznej sporz¹dzonej przez

projektanta obiektu lub z nim uzgodnionej, dla których dostawca wyda³ oœwiad-

czenie wskazuj¹ce, ¿e zapewniono zgodnoœæ wyrobu z t¹ dokumentacj¹ oraz

z przepisami i obowi¹zuj¹cymi normami.

Do podstawowych obowi¹zków projektanta nale¿y:

• opracowanie projektu budowlanego zgodnie z ustaleniami okreœlonymi

w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, wymaganiami

ustawy, przepisami i obowi¹zuj¹cymi Polskimi Normami oraz zasadami wie-

dzy technicznej, zapewnienie udzia³u w opracowniu projektu osób posiadaj¹-

cych uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej specjalnoœci

oraz wzajemne skoordynowanie techniczne wykonanych przez te osoby opra-

cowañ projektowych,

• uzyskanie wymaganych opinii, uzgodnieñ i sprawdzeñ rozwi¹zañ projekto-

wych w zakresie wynikaj¹cym z przepisów,

• wyjaœnianie w¹tpliwoœci dotycz¹cych projektu i zawartych w nim rozwi¹zañ,

i uzgadnianie dokumentów technicznych wyrobów dopuszczonych do jed-

nostkowego stosowania w obiekcie budowlanym,

• sprawowanie nadzoru autorskiego na ¿¹danie inwestora lub w³aœciwego or-

ganu w zakresie: stwierdzania w toku wykonywania robót budowlanych zgod-

noœci realizacji z projektem i uzgadniania mo¿liwoœci wprowadzenia rozwi¹-

zañ zamiennych w stosunku do przewidzianych w projekcie, zg³oszonych przez

kierownika budowy lub inspektora nadzoru,

Projektant ma obowi¹zek zapewniæ sprawdzenie projektu architektoniczno-budow-

lanego pod wzglêdem zgodnoœci z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi

i obowi¹zuj¹cymi Polskimi Normami, przez osobê posiadaj¹c¹ uprawnienia

#

budowlane do projektowania bez ograniczeñ w odpowiedniej specjalnoœci lub

rzeczoznawcê budowlanego.

Powy¿szy obowi¹zek nie dotyczy: zakresu objêtego sprawdzianem i opiniowa-

niem na podstawie przepisów szczególnych, projektów obiektów o prostej kon-

strukcji, nie stwarzaj¹cych zagro¿enia dla u¿ytkowników i otoczenia, takich jak:

budynki mieszkalne jednorodzinne i ma³e domy mieszkalne, niewielkie obiekty

gospodarcze, inwentarskie, sk³adowe, handlowe i us³ugowe.

Postêpowanie poprzedzaj¹ce rozpoczêcie robót budowlanych

Do wniosku o pozwolenie na budowê obiektów budowlanych , których projekty

budowlane zawieraj¹ nowe, nie sprawdzone w krajowej praktyce, rozwi¹zania

techniczne, nie znajduj¹ce podstaw w przepisach i Polskich Normach nale¿y do-

³¹czyæ specjalistyczn¹ opiniê wydan¹ przez osobê fizyczn¹ lub jednostk¹ organi-

zacyjn¹ wskazan¹ przez w³aœciwego ministra.

W³aœciwy organ mo¿e badaæ zgodnoœæ projektu archtektoniczno-budowlanego

z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi i obowi¹zuj¹cymi Polskimi Nor-

mami w zakresie okreœlonym przez 6 podstawowych wymagañ.

Kierownik budowy jest obowi¹zany przez okres wykonywania robót budowla-

nych przechowywaæ dokumenty stanowi¹ce podstawê ich wykonania, a tak¿e cer-

tyfikaty, deklaracje zgodnoœci i oœwiadczenia.

Kontrola przestrzegania i stosowania przepisów prawa budowlanego obejmuje

kontrolê zgodnoœci wykonywania robót budowlanych z przepisami prawa budow-

lanego, projektem budowlanym i warunkami okreœlonymi w decyzji o pozwole-

niu na budowê oraz sprawdzanie dopuszczenia do obrotu i stosowania w budow-

nictwie wyrobów budowlanych.

Kto przy projektowaniu lub wykonywaniu robót budowlanych w sposób ra¿¹cy

nie przestrzega przepisów odnosz¹cych siê do 6 wymagañ podstawowych, wpro-

wadza do obrotu lub przy wykonywaniu robót budowlanych stosuje wyroby

budowlane nie dopuszczone do obrotu i stosowania w budownictwie, wykonuje

roboty budowlane w sposób odbiegaj¹cy od ustaleñ i warunków okreœlonych

w przepisach podlega karze grzywny.

$

Systemy oceny zgodnoœci, deklaracji zgodnoœci

i znakowania wyrobów budowlanych

Oceny zgodnoœci wyrobu budowlanego, wprowadzanego do obrotu i powszech-

nego stosowania w budownictwie, z w³aœciwym dokumentem odniesienia doko-

nuje siê, stosuj¹c systemy oceny zgodnoœci. Polegaj¹ one na:

• certyfikacji zgodnoœci z dokumentem odniesienia, dokonywanej w trybie prze-

pisów o badaniach i certyfikacji oraz normalizacji. Certyfikacjê tê nale¿y sto-

sowaæ w odniesieniu do wyrobów podlegaj¹cych jej na podstawie odrêbnych

przepisów lub dla których certyfikacja zgodnoœci wymagana jest Polsk¹ Nor-

m¹ lub aprobat¹ techniczn¹,

• deklarowaniu przez producenta zgodnoœci z dokumentem odniesienia.

Deklarowanie zgodnoœci polega na wydaniu przez producenta deklaracji zgodno-

œci przy zastosowaniu procedury obejmuj¹cej:

• wstêpne badanie pe³ne wyrobu (badanie typu), wykonane przez producenta

lub na jego zlecenie, w zakresie i metodami okreœlonymi we w³aœciwym dla wy-

robu dokumencie odniesienia,

• prowadzenie systematycznych dzia³añ kontrolnych procesów produkcyjnych

wyrobu w ramach zak³adowej kontroli produkcji,

• badanie gotowych wyrobów, wykonywane przez producenta lub na jego zle-

cenie, zgodnie z ustalonym programem badañ.

Deklaracja zgodnoœci jest wydawana dla ka¿dej partii wyrobu okreœlonej w pro-

gramie badañ. Wydaj¹c deklaracjê zgodnoœci producent potwierdza, ¿e procedura

okreœlona we wstêpnym badaniu pe³nym wyrobu zosta³a przeprowadzona i wy-

kazuje zgodnoœæ wyrobu z w³aœciwym dokumentem odniesienia. Potwierdzenie

zgodnoœci wyrobu z dokumentem odniesienia dla wyrobów, dla których certyfi-

kacji zgodnoœci nie wymaga w³aœciwa Polska Norma czy aprobata techniczna

mo¿e byæ dokonane poprzez zastosowanie, wed³ug wyboru producenta, jednego

z systemów oceny zgodnoœci z dokumentem odniesienia lub deklarowaniu zgod-

noœci z dokumentem odniesienia.

Deklaracja zgodnoœci powinna zawieraæ:

1) numer nadany przez wydaj¹cego,

2) nazwê i adres zak³adu produkuj¹cego wyrób,

3) identyfikacjê wyrobu zawieraj¹c¹: symbol SWW lub kod PKWiU, nazwê,

nazwê handlow¹, typ, odmianê, gatunek, klasê wed³ug dokumentu odniesie-

nia oraz przeznaczenia i zakres stosowania wyrobu,

4) identyfikacjê dokumentu odniesienia, z którym deklaruje siê zgodnoœæ: nu-

mer, tytu³ i rok ustanowienia Polskiej Normy lub numer, tytu³ i rok wydania

aprobaty technicznej oraz nazwê jednostki aprobuj¹cej,

%

5) identyfikacjê partii wyrobów, której dotyczy deklaracja,

6) oœwiadczenie producenta, ¿e wyrób spe³nia wymagania dokumentu odniesienia,

7) miejsce i datê wydania deklaracji zgodnoœci,

8) imiê, nazwisko, stanowisko i podpis osoby upowa¿nionej do wydania dekla-

racji zgodnoœci.

Producent wyrobu, który wyda³ deklaracjê zgodnoœci, jest obowi¹zany do jej prze-

chowywania (wraz z dokumentacj¹ zastosowanej procedury) przez okres 5 lat od

daty wydania i udostêpniania w³aœciwym organom kontroli oraz odbiorcom wy-

robów.

Wyroby dopuszczone do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie

powinny byæ znakowane znakiem budowlanym dopuszczenia wyrobu do obrotu

i powszechnego stosowania w budownictwie. Wzór znaku podano w za³¹czniku.

Znakowanie wyrobu polega na umieszczeniu znaku budowlanego bezpoœrednio

na wyrobie lub etykiecie przymocowanej do wyrobu w sposób widoczny, czytel-

ny i trwa³y, a w przypadku braku mo¿liwoœci technicznych - na opakowaniu jed-

nostkowym lub zbiorczym wyrobu. Znak mo¿e byæ równie¿ umieszczany na

dokumentach handlowych. Na wyrobach oznaczonych znakiem budowlanym mog¹

byæ umieszczane inne oznakowania. Przyk³ady innych oznakowañ podano w za-

³¹czniku.

Do wyrobu oznakowanego znakiem budowlanym producent jest obowi¹zany do-

³¹czyæ informacjê zawieraj¹c¹:

1) nazwê i adres zak³adu produkuj¹cego wyrób,

2) identyfikacjê wyrobu zawieraj¹c¹: nazwê, nazwê handlow¹, typ, odmianê, ga-

tunek i klasê wed³ug dokumentu odniesienia,

3) numer Polskiej Normy lub aprobaty technicznej, z któr¹ potwierdzono zgod-

noϾ wyrobu,

4) identyfikacjê dokumentu dopuszczaj¹cego wyrób do obrotu i powszechnego

stosowania w budownictwie, zawieraj¹c¹ numer w³aœciwego certyfikatu zgodno-

œci lub deklaracji zgodnoœci,

5) identyfikacjê partii wyrobów,

6) inne dane, je¿eli s¹ wymagane dokumentem odniesienia.

Powy¿sz¹ informacjê nale¿y do³¹czyæ do wyrobu w sposób okreœlony w doku-

mencie odniesienia, a jeœli dokument takiego odniesienia nie zawiera – w sposób

umo¿liwiaj¹cy zapoznanie siê z ni¹ przez u¿ytkownika.

&

Zasady i tryb dopuszczania wyrobów budowlanych

do jednostkowego stosowania w obiekcie budowlanym

Wyrób mo¿e byæ dopuszczony do jednostkowego stosowania w obiekcie budow-

lanym, gdy dostawca wyda³ oœwiadczenie o zgodnoœci wyrobu z indywidualn¹

dokumentacj¹ techniczn¹, sporz¹dzon¹ lub uzgodnion¹ z projektantem obiektu

oraz przepisami i obowi¹zuj¹cymi normami.

Oœwiadczenie dostawcy powinno zwieraæ:

1) nazwê i adres dostawcy wydaj¹cego oœwiadczenie,

2) nazwê wyrobu i miejsce jego wytwarzania,

3) identyfikacjê dokumentacji technicznej

4) stwierdzenie zgodnoœci wyrobu z dokumentacj¹ techniczn¹ oraz przepisami

i obowi¹zuj¹cymi normami,

5) nazwê i adres budowy, dla której wyrób budowlany jest przeznaczony,

6) miejsce i datê wydania oraz podpis wydaj¹cego oœwiadczenie.

Indywidualna dokumentacja techniczna wyrobu powinna zawieraæ opis rozwi¹-

zania konstrukcyjnego, charakterystykê materia³ow¹ i projektowe w³aœciwoœci

u¿ytkowe wyrobu oraz okreœlaæ warunki jego wbudowania, wmontowania, za-

instalowania lub zastosowania w danym obiekcie, a tak¿e w miarê potrzeb in-

strukcjê obs³ugi i eksploatacji.

Szczegó³owe zasady udzielania aprobat technicznych

Postêpowaniem aprobacyjnym objêty jest wyrób, dla którego nie ustanowiono

Polskiej Normy lub wyroby, których w³aœciwoœci u¿ytkowe, odnosz¹ce siê do

wymagañ podstawowych, ró¿ni¹ siê istotnie od w³aœciwoœci okreœlonych w Pol-

skiej Normie.

Aprobata techniczna udzielana jest dla wyrobów stosowanych pojedynczo lub

w zestawach, o okreœlonych w³aœciwoœciach u¿ytkowych i wprowadzonych do

obrotu w komplecie.

Aprobata jest udzielana na podstawie oceny w³aœciwoœci u¿ytkowych w³aœciwie

zidentyfikowanego wyrobu, potwierdzonych, w zale¿noœci od potrzeb, badania-

mi, obliczeniami, opiniami ekspertów i innymi dokumentami, z zastosowaniem

przepisów szczególnych, w tym techniczno-budowlanych, Polskich Norm wpro-

wadzonych do obowi¹zkowego stosowania, norm i przepisów ustanawianych przez

organizacje regionalne i miêdzynarodowe, je¿eli wynika to z zawartych umów,

a tak¿e z uwzglêdnieniem Polskich Norm, których stosowanie jest dobrowolne, norm

europejskich oraz warunków stosowania wyrobu i przewidywanej jego trwa³oœci.

'

Jednostki aprobuj¹ce opracowuj¹ dla rodzajowych grup wyrobów, w odniesieniu

do których istniej¹ wystarczaj¹ce podstawy naukowe i wiedza praktyczna dla

ustalenia jednolitego zakresu i poziomu wymaganych w³aœciwoœci u¿ytkowych

i w³asnoœci technicznych, zbiorów wymogów technicznych, stanowi¹cy zalece-

nia udzielania aprobat technicznych, stanowi¹ce podstawê do oceny przydatnoœci

wyrobu do stosowania w budownictwie.

Przy opracowaniu zaleceñ uwzglêdnia siê w³aœciwe przedmiotowo wytyczne EOTA

do opracowywania europejskich aprobat technicznych, zgodnie z Dyrektyw¹ Rady

nr 89/106/EEC z dnia 21 grudnia 1988 r. w sprawie zbli¿enia ustaw i aktów wyko-

nawczych Pañstw Cz³onkowskich dotycz¹cych wyrobów budowlanych.

Zalecenia powinny zawieraæ w szczególnoœci:

• identyfikacjê grupy wyrobów, której dotycz¹,

• okreœlenie wymaganych w³aœciwoœci u¿ytkowych i w³asnoœci technicznych

wyrobów, istotnie zwi¹zanych z wymaganiami podstawowymi,

• okreœlenie metod badañ wy¿ej wymienionych w³aœciwoœci u¿ytkowych i w³a-

snoœci technicznych,

• metody oceniania i wnioskowania na podstawie wyników badañ.

Zalecenia s¹ publikowane we w³asnych wydawnictwach jednostek aprobuj¹cych.

W postêpowaniu aprobacyjnym stosuje siê metody badañ okreœlone w Polskich

Normach i zaleceniach oraz jeœli jest to wskazane, inne metody badañ, opisane

w ogólnie dostêpnych publikacjach.

Aprobata techniczna zawiera wskazanie obowi¹zku certyfikacji aprobowanego

wyrobu, je¿eli wynika to z odrêbnych przepisów lub w³aœciwych przedmiotowo

wytycznych do opracowywania europejskich aprobat technicznych.

Aprobata techniczna powinna zawieraæ przede wszystkim:

1) podstawê prawn¹,

2) identyfikacjê techniczn¹ i nazwê handlow¹ wyrobu oraz nazwê i adres wnio-

skodawcy,

3) przeznaczenie, zakres i warunki stosowania wyrobu oraz w miarê potrzeb

warunki jego u¿ytkowania i konserwacji,

4) w³aœciwoœci u¿ytkowe i w³asnoœci techniczne wyrobu, istotnie zwi¹zane

z wymaganiami podstawowymi, ich poziom oraz metody badañ,

5) klasyfikacjê wynikaj¹c¹ z odrêbnych przepisów prawnych i Polskich Norm,

6) kryteria techniczne na potrzeby certyfikacji na znak bezpieczeñstwa,

7) wytyczne dotycz¹ce technologii wytwarzania, pakowania, transportu i sk³a-

dowania oraz szczegó³owy sposób znakowania wyrobu,

8) datê wydania i termin wa¿noœci aprobaty,

9) stwierdzenie pozytywnej oceny technicznej i przydatnoœci wyrobu do stoso-

wania w budownictwie w zakresie okreœlonym w punkcie 3,

!

10) wskazanie obowi¹zuj¹cego systemu oceny zgodnoœci,

11) wykaz dokumentów wykorzystanych w postêpowaniu aprobacyjnym, w tym

wykaz raportów z badañ wyrobu,

12) pouczenie, ¿e aprobata techniczna nie jest dokumentem dopuszczaj¹cym wy-

rób do obrotu i stosowania w budownictwie.

Aprobaty techniczne publikowane s¹ w ramach w³asnych wydawnictw jednostek

aprobuj¹cych.

Postêpowanie aprobacyjne

Wnioskodawca sk³ada wniosek o udzielenie aprobaty technicznej we w³aœciwej

jednostce aprobuj¹cej. Wniosek taki powinien zawieraæ:

• nazwê i adres wnioskodawcy oraz miejsce produkcji wyrobu,

• okreœlenie nazwê handlow¹ i oznaczenie wyrobu,

• opis techniczny wyrobu i jego odmiany asortymentowe,

• przeznaczenie i zakres zastosowañ wyrobów,

• dane dotycz¹ce w³aœciwoœci u¿ytkowych wyrobu i jego wp³ywu na œrodowi-

sko, warunki techniczne zastosowania wyrobu.

Do wniosku do³¹cza siê:

• pe³nomocnictwo, je¿eli wnioskodawca nie wystêpuje w postêpowaniu apro-

bacyjnym osobiœcie,

• rysunki techniczne, uzupe³niaj¹ce opis wyrobu,

• dokumenty potwierdzaj¹ce dane dotycz¹ce w³aœciwoœci u¿ytkowych wyrobu,

w tym raporty z przeprowadzonych badañ wyrobu,

• certyfikaty, atesty i opinie dotycz¹ce wyrobu, wydane na podstawie odrêbnych

przepisów,

• dowód op³aty za przeprowadzenie wstêpnego rozpoznania wniosku.

Jednostka aprobuj¹ca rejestruje wniosek.

Jednostka aprobuj¹ca w terminie do 1 miesi¹ca od daty rejestracji wniosku doko-

nuje formalnej weryfikacji wniosku, sprawdza jego kompletnoϾ i ocenia zasad-

noœæ oraz zawiadamia wnioskodawcê o potrzebie przeprowadzenia postêpowania

aprobacyjnego lub przedstawia pisemne uzasadnienie odmowy wszczêcia takie-

go postêpowania.

Wszczêcie postêpowania aprobacyjnego nastêpuje w terminie okreœlonym poro-

zumieniem stron o przeprowadzeniu takiego postêpowania. W ci¹gu 2 miesiêcy

od tego terminu, je¿eli porozumienie nie stanowi inaczej, jednostka aprobuj¹ca

przedstawia wnioskodawcy pisemne stanowisko w sprawie wniosku, opracowa-

!

ne po ewentualnym zasiêgniêciu opinii Komisji ds. Aprobat Technicznych.

W tym stanowisku jednostka okreœla:

• rodzaj, przedmiot i metody dodatkowych badañ laboratoryjnych wraz ze zwiê-

z³ym uzasadnieniem koniecznoœci ich wykonania,

• zakres i przedmiot dodatkowych uzasadnieñ obliczeniowych i wykaz dodat-

kowych danych, sprawozdañ oraz certyfikatów, atestów i opinii, które s¹ nie-

zbêdne do dokonania oceny przydatnoœci wyrobu oraz wskazuje w³aœciwe

laboratoria do wykonania badañ. Uzyskanie powy¿szych dokumentów nale-

¿y do wnioskodawcy ubiegaj¹cego siê o aprobatê techniczn¹ i nie wchodzi

w zakres postêpowania aprobacyjnego.

Jednostka aprobuj¹ca uznaje wyniki badañ:

• laboratoriów akredytowanych zgodnie z przepisami o badaniach i certyfikacji,

• laboratoriów zagranicznych, je¿eli wynika to z umów miêdzynarodowych,

• innych laboratoriów krajowych i zagranicznych, z którymi jednostka aprobu-

j¹ca zawar³a porozumienie w tym zakresie.

Jednostka aprobuj¹ca mo¿e uznaæ, na ¿¹danie wnioskodawcy, wyniki badañ in-

nych laboratoriów krajowych i zagranicznych, jeœli s¹ one wykonane metodami

akceptowanymi przez tê jednostkê.

Jednostka aprobuj¹ca, po uzyskaniu kompletu sprawozdañ z badañ i kompletu

dokumentów oraz po ewentualnym zasiêgniêciu opinii Komisji, dokonuje oceny

przydatnoœci wyrobu do stosowania w budownictwie.

Wydanie aprobaty technicznej nastêpuje w terminie 2 miesiêcy, a odmowa wraz

z uzasadnieniem w terminie 1 miesi¹ca od dnia uzyskania przez jednostkê apro-

buj¹c¹ dokumentacji. Aprobatê techniczn¹ podpisuje kierownik jednostki apro-

buj¹cej.

Dla wyrobu, dla którego podstawê oceny przydatnoœci do stosowania w budow-

nictwie stanowi¹ zalecenia, postêpowanie aprobacyjne prowadzone jest bez udzia³u

Komisji. Jednostka aprobuj¹ca opracowuje stanowisko i przedstawia je wniosko-

dawcy w ci¹gu 1 miesi¹ca od daty zawarcia porozumienia o wszczêciu postêpo-

wania aprobacyjnego, a wydanie aprobaty technicznej nastêpuje w terminie

6 tygodni od dnia uzyskania przez jednostkê aprobuj¹c¹ kompletu dokumentacji.

Dla wyrobu, na który zosta³a wydana europejska aprobata techniczna okreœlona

w Dyrektywie Rady nr 89/106/EEC, lub dla wyrobu zgodnego z europejsk¹ nor-

m¹ zharmonizowan¹, ustanowion¹ na podstawie tej Dyrektywy, jednostka apro-

buj¹ca stosuje indywidualny tryb i zakres postêpowania aprobacyjnego, ustalony

w porozumieniu miêdzy stronami, obejmuj¹cy wy³¹cznie sprawdzenie zgodnoœci

w³aœciwoœci u¿ytkowych i w³asnoœci technicznych wyrobu, okreœlonych w euro-

pejskiej aprobacie technicznej lub europejskiej normie zharmonizowanej, z pol-

!

skimi przepisami szczegó³owymi, techniczno-budowlanymi oraz Polskimi Nor-

mami wprowadzonymi do obowi¹zkowego stosowania.

Aprobata techniczna obowi¹zuje od dnia jej wydania na okres 5 lat. Okres ten mo¿e

byæ przed³u¿any bez przeprowadzenia ponownego postêpowania aprobacyjnego.

Na wniosek producenta wyrobu zamierzaj¹cego dokonaæ zmian materia³owych,

konstrukcyjnych, technologicznych, mog¹cych mieæ istotny wp³yw na w³aœciwo-

œci u¿ytkowe wyrobu, lub rozszerzenia zakresu stosowania jednostka aprobacyj-

na mo¿e zmieniæ wymagania aprobaty technicznej. Zmiana taka mo¿e nast¹piæ

po przeprowadzeniu postêpowania aprobacyjnego w stosowanym do zmian za-

kresie, w trybie zmiany aprobaty.

Aprobata techniczna mo¿e byæ uchylona przez jednostkê aprobuj¹c¹ w przypad-

ku zmian w odrêbnych przepisach, obowi¹zuj¹cych Polskich Normach, normach

i przepisach ustanawianych przez organizacje miêdzynarodowe, je¿eli wynika to

z zawartych umów, istotnych zmian w podstawach naukowych i stanie wiedzy

praktycznej oraz niepotwierdzenia, w trakcie stosowania, pozytywnej oceny przy-

datnoœci wyrobu.

Aprobata techniczna mo¿e byæ uchylona na wniosek w³asnej jednostki lub na

wniosek G³ównego Inspektora Nadzoru Budowlanego, po przeprowadzeniu postê-

powania wyjaœniaj¹cego z udzia³em wnioskodawcy i uzyskaniu opinii Komisji.

Dzia³alnoœæ jednostek aprobuj¹cych prowadzona jest na koszt wnioskodawcy.

Jednostki aprobuj¹ce opracowuj¹ i publikuj¹ we w³asnych wydawnictwach infor-

mator zawieraj¹cy:

• wykaz asortymentowy wyrobów objêtych dzia³alnoœci¹ aprobacyjn¹ jednostki,

• opis postêpowania aprobacyjnego, czas potrzebny do jego przeprowadzenia

oraz informacje na temat op³at za tê dzia³alnoœæ,

• wykaz zbiorów wymogów technicznych udzielania aprobat technicznych,

• listê laboratoriów badawczych.

Jednostki organizacyjne upowa¿nione do wydawania

aprobat technicznych

Do udzielania, uchylania i zmiany aprobat technicznych upowa¿nione s¹ obecnie:

1) Instytut Techniki Budowlanej – w odniesieniu do wyrobów termo- i hydro-

izolacyjnych, w³ókno-cementowych,

2) Centralny Oœrodek Badawczo-Rozwojowy Techniki Instalacyjnej „Instal”

w Warszawie – w odniesieniu do wyrobów z zakresu in¿ynierii sanitarnej,

3) Centralny Oœrodek Badawczo-Rozwojowy Instalacji i Urz¹dzeñ Elektrycznych

w Budownictwie „Elektromonta¿” w Warszawie – w odniesieniu do wyrobów z

zakresu in¿ynierii elektrycznej, w zakresie napiêcia nie przekraczaj¹cego 24 kV,

!!

4) Instytut Badawczy Dróg i Mostów w Warszawie – w odniesieniu do wyrobów

stosowanych wy³¹cznie w in¿ynierii komunikacyjnej,

5) Instytut Górnictwa Naftowego i Gazownictwa w Krakowie – w odniesieniu

do wyrobów stosowanych w sieciach i instalacjach paliw gazowych,

6) Centralny Oœrodek Badawczo-Rozwojowy Przemys³u Elementów Wyposa-

¿enia Budownictwa „Metalplast” w Poznaniu – w odniesieniu do zamków,

okuæ elementów budowlanych wyposa¿eniowych i wykoñczeniowych,

7) Instytut Energetyki w Warszawie – w odniesieniu do wyrobów stosowanych

w in¿ynierii elektrycznej w zakresie napiêcia powy¿ej 24 kV,

8) Instytut Ochrony Œrodowiska w Warszawie – w odniesieniu do wyrobów sto-

sowanych wy³¹cznie do oczyszczania œcieków i przerobu osadów,

9) Wojskowa Akademia Techniczna w Warszawie – w odniesieniu do wyrobów

stosowanych wy³¹cznie w budownictwie obronnym,

10) Centrum Naukowo-Techniczne Kolejnictwa w Warszawie – w odniesieniu do

wyrobów stosowanych wy³¹cznie do budowy nawierzchni kolejowych,

11) Centralny Oœrodek Badawczo-Rozwojowy Przemys³u Izolacji Budowlanej

„Izolacja” w Katowicach – w odniesieniu do wyrobów termo- i hydroizola-

cyjnych oraz w³ókno-cementowych,

12) G³ówny Instytut Górnictwa w Katowicach – w odniesieniu do aparatury eks-

plozymetrycznej w budynkach,

13) Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpo¿arowej w Józefowie –

w odniesieniu do wyrobów stosowanych wy³¹cznie w obiektach przeznaczo-

nych do hodowli zwierz¹t oraz do przechowywania p³odów rolnych, œrodków

produkcji rolnej i przetwórstwa rolno-spo¿ywczego w gospodarstwach rolnych,

14) Instytut Melioracji i U¿ytków Zielonych w Falentach – w odniesieniu do

wyrobów stosowanych wy³¹cznie w budownictwie melioracyjnym,

15) Instytut £¹cznoœci w Warszawie, Oddzia³ we Wroc³awiu – w odniesieniu do

wyrobów stosowanych wy³¹cznie jako elementy noœne i zamocowania anten

wraz z osprzêtem,

16) Centralny Oœrodek Ch³odnictwa w Krakowie – w odniesieniu do pomp ciepl-

nych oraz elementów ch³odniczych w systemach klimatyzacyjnych.

W odniesieniu do pozosta³ych wyrobów, nie wskazanych powy¿ej – Instytut Tech-

niki Budowlanej.
Kryteria techniczne dla wyrobów powinny jednoznacznie okreœlaæ:

• w³aœciwoœci u¿ytkowe i wynikaj¹ce z nich w³asnoœci techniczne, podlegaj¹ce

sprawdzeniu,

• poziom wymagañ w odniesieniu do w³aœciwoœci i w³asnoœci,

• sposób sprawdzania spe³niania tych wymagañ przez okreœlenie metod badañ

oraz innych metod weryfikacji, jeœli ma to zastosowanie.

Zakres i poziom wymagañ ustala siê na podstawie Polskich Norm lub aprobat

technicznych oraz – jeœli to jest konieczne – odrêbnych przepisów i dokumentów

!"

technicznych. Opracowanie kryteriów technicznych w postaci odrêbnego doku-

mentu jest wymagane, je¿eli w³aœciwe przedmiotowo Polskie Normy lub aproba-

ty techniczne nie pozwalaj¹ na jednoznaczne okreœlenie wymagañ. Kryteria tech-

niczne s¹ opracowywane i zatwierdzane przez w³aœciwe jednostki certyfikuj¹ce,

zgodnie z przepisami o badaniach i certyfikacji.

Wykaz wyrobów budowlanych nie maj¹cych istotnego wp³ywu na spe³nianie

wymagañ podstawowych oraz wyrobów wytwarzanych i stosowanych wed³ug

uznanych zasad sztuki budowlanej jest zamieszczony w Dz. U. Nr 99 poz. 637

z 1998 r.

Badania i certyfikacja

Polskie Centrum Badañ i Certyfikacji (PCBC) uczestniczy w dzia³alnoœci miê-

dzynarodowych i regionalnych organizacji PCBC mo¿e uznawaæ – zw³aszcza na

zasadzie wzajemnoœci – raporty z badañ i certyfikaty zgodnoœci wydane przez

cz³onków organizacji miêdzynarodowych i regionalnych oraz deklaracje zgodno-

œci producenta, a tak¿e mo¿e zawieraæ umowy z innymi organizacjami zagranicz-

nymi o uznawaniu raportów z badañ, certyfikatów zgodnoœci i deklaracji zgodno-

œci producenta.

Centrum mo¿e upowa¿niæ krajowe jednostki certyfikuj¹ce do uznawania – zw³asz-

cza na zasadzie wzajemnoœci – raportów z badañ, certyfikatów zgodnoœci i dekla-

racji zgodnoœci producenta.

Zakres certyfikacji

Wyroby wyprodukowane w Polsce, a tak¿e wyroby importowane do Polski po raz

pierwszy, mog¹ce stwarzaæ zagro¿enie, albo które s³u¿¹ ochronie lub ratowaniu ¿y-

cia, zdrowia i œrodowiska, podlegaj¹ – zale¿nie od stopnia zagro¿enia, obowi¹zkowi:

• certyfikacji na zastrze¿ony przez Centrum znak bezpieczeñstwa i oznaczania

tym znakiem lub

• wystawiania przez producenta, na jego wy³¹czn¹ odpowiedzialnoœæ, deklaracji

zgodnoœci.

Wyroby, mog¹ce stwarzaæ zagro¿enie lub s³u¿¹ce ochronie ¿ycia zdrowia i œrodo-

wiska wyprodukowane w Polsce lub pochodz¹ce z kraju, z którym Polska zawar-

³a porozumienie w sprawie uznawania certyfikatu zgodnoœci lub deklaracji pro-

ducenta, s¹ dopuszczone do obrotu po weryfikacji certyfikatu zgodnoœci lub

deklaracji zgodnoœci producenta, dokonywanej przez polskie jednostki certyfi-

kuj¹ce.

!#

Powy¿sza zasada nie ma zastosowania do certyfikatów wydawanych przez pol-

skie jednostki certyfikuj¹ce. Czas przewidziany na weryfikacjê dokumentu nie

mo¿e przekroczyæ 21 dni od dnia dostarczenia pe³nej dokumentacji.

Us³ugi, które mog¹ stwarzaæ zagro¿enie lub które s³u¿¹ ratowaniu ¿ycia, zdrowia

i œrodowiska, podlegaj¹ obowi¹zkowi certyfikacji na certyfikat systemu jakoœci.

Podstaw¹ oceny wyrobów i us³ug s¹ Polskie Normy oraz w³aœciwe przepisy prawne.

Obowi¹zek certyfikacji na znak bezpieczeñstwa nie dotyczy wyrobów wykony-

wanych jednostkowo na indywidualne zamówienia u¿ytkowników, pod warun-

kiem, ¿e zostan¹ spe³nione wymagania dotycz¹ce bezpieczeñstwa pracy i u¿ytko-

wania oraz ochrony, ¿ycia, zdrowia i œrodowiska. Pozosta³e wyroby mog¹ byæ

zg³aszane:

• do badañ w akredytowanych laboratoriach badawczych,

• do certyfikacji przez akredytowane jednostki certyfikuj¹ce.

Systemy jakoœci u dostawców mog¹ byæ zg³aszane do certyfikacji w Centrum,

lub akredytowanych jednostkach certyfikuj¹cych. Wykaz wyrobów wyproduko-

wanych w Polsce, a tak¿e wyrobów importowanych do Polski po raz pierwszy, mog¹-

cych stwarzaæ zagro¿enie albo s³u¿¹cych ochronie lub ratowaniu ¿ycia, zdrowia lub

œrodowiska, podlegaj¹cych obowi¹zkowi certyfikacji na znak bezpieczeñstwa i ozna-

czania tym znakiem oraz wyrobów podlegaj¹cych obowi¹zkowi wystawiania przez

producenta deklaracji zgodnoœci, wed³ug Systematycznego Wykazu Wyrobów SWW

podany jest w Dz. U. Nr 5 poz.53 z 2000r.

Niektóre wyroby i us³ugi, je¿eli dostawca nie przedstawi odpowiedniego certyfi-

katu, nie mog¹ byæ nabywane przez podleg³e im lub nadzorowane przez nich

jednostki organizacyjne (np. potrzeby wojskowe).

Wyroby produkowane zgodnie z wymaganiami norm krajowych oraz norm orga-

nizacji miêdzynarodowych lub regionalnych mog¹ byæ zg³aszane do certyfikacji

w celu uzyskania certyfikatu zgodnoœci albo certyfikatu zgodnoœci upowa¿niaj¹-

cego do oznaczania wyrobu znakiem zgodnoœci. Badañ wyrobów dokonuj¹ akre-

dytowane laboratoria badawcze.

Tryb certyfikacji wyrobów

Certyfikacja wyrobów obejmuje:

• certyfikacjê obowi¹zkow¹ na znak bezpieczeñstwa, której podlegaj¹ wyroby

wyprodukowane w Polsce , importowane do Polski po raz pierwszy, mog¹ce

stwarzaæ zagro¿enie, albo które s³u¿¹ ochronie lub ratowaniu ¿ycia, zdrowia

i œrodowiska przed wprowadzeniem ich do obrotu,

• certyfikacjê dobrowoln¹, której mog¹ podlegaæ w szczególnoœci wyroby pro-

dukowane zgodnie z wymaganiami norm krajowych oraz norm organizacji

!$

miêdzynarodowych i regionalnych; wyroby te mog¹ byæ zg³aszane do certy-

fikacji w celu uzyskania certyfikatu zgodnoœci albo certyfikatu zgodnoœci upo-

wa¿niaj¹cego do oznaczania wyrobu znakiem zgodnoœci.

Certyfikacji wyrobów dokonuj¹ akredytowane jednostki certyfikuj¹ce. Tryb cer-

tyfikacji dobrowolnej wyrobów okreœla akredytowana jednostka certyfikuj¹ca na

podstawie w³asnego systemu certyfikacji. Certyfikacja wyrobów jest dokonywa-

na na wniosek dostawcy sk³adany w akredytowanej jednostce certyfikuj¹cej.
Wniosek taki powinien zawieraæ:

1) oznaczenie dostawcy ubiegaj¹cego siê o wydanie certyfikatu, jego siedzibê i adres,

2) numer w rejestrze w³aœciwym dla dostawcy,

3) dane identyfikuj¹ce wyrób przewidziany do wprowadzenia do obrotu,

4) oznaczenie producenta, jego siedzibê i adres,

5) zakres certyfikacji,

6) wykaz za³¹czników,

7) datê i miejsce sporz¹dzenia wniosku,

8) podpis dostawcy lub osoby przez niego upowa¿nionej do wniosku nale¿y do³¹czyæ:

• dokumenty umo¿liwiaj¹ce dok³adn¹ identyfikacjê wyrobu,

• kopiê raportu z badañ wyrobu,

• inne dokumenty wymagane w odrêbnych przepisach lub normach stano-

wi¹cych podstawê do certyfikacji tych wyrobów.

Nale¿y do³¹czyæ tak¿e wyrób lub informacjê o miejscu jego udostêpnienia w celu

przeprowadzenia oglêdzin.

Po otrzymaniu kompletnego wniosku akredytowana jednostka certyfikuj¹ca w termi-

nie do 7 dni dokonuje jego oceny pod wzglêdem formalnym. Wniosek spe³niaj¹cy

wymogi formalne podlega rejestracji w akredytowanej jednostce certyfikuj¹cej. W

przypadku, gdy wniosek nie spe³nia wymogów, wówczas akredytowana jednostka

certyfikuj¹ca wzywa dostawcê do uzupe³nienia wniosku w terminie nie d³u¿szym

ni¿ 14 dni od daty otrzymania wezwania.

W terminie do 30 dni od daty rejestracji akredytowana jednostka certyfikuj¹ca

wydaje lub odmawia wydania certyfikatu na znak bezpieczeñstwa, powiadamia-

j¹c o tym dostawcê. Odmowa wydania certyfikatu wymaga uzasadnienia.

Certyfikat powinien zawieraæ przede wszystkim:

1) oznaczenie akredytowanej jednostki certyfikuj¹cej, jej siedzibê i adres,

2) numer certyfikatu

3) oznaczenie dostawcy wprowadzaj¹cego wyrób do obrotu, jego siedzibê i adres,

4) oznaczenie producenta, jego siedzibê i adres,

5) dane identyfikuj¹ce wyrób,

6) stwierdzenie spe³nienia wymagañ okreœlonych w normach lub przepisach

odrêbnych,

!%

7) powo³anie siê na raporty z badañ,

8) okres wa¿noœci certyfikatu,

9) stwierdzenie, ¿e wyrób mo¿e byæ oznaczany znakiem bezpieczeñstwa,

10) datê i miejsce wydania,

11) podpis kierownika akredytowanej jednostki certyfikuj¹cej.

Certyfikat mo¿e byæ cofniêty przez akredytowan¹ jednostkê certyfikuj¹c¹ w przy-

padku negatywnych wyników badañ kontrolnych wyrobu lub na wniosek dostawcy

wyrobu. W takim przypadku akredytowana jednostka certyfikuj¹ca okreœla ter-

min i warunki, po których spe³nieniu certyfikat zostanie przywrócony.

Certyfikat mo¿e byæ uniewa¿niony w przypadku:

• niespe³nienia przez dostawcê warunków, których spe³nienie mo¿e spowodo-

waæ przywrócenie certyfikatu,

• rezygnacji przez dostawcê z certyfikatu,

• gdy wyrób nie spe³nia wymagañ potwierdzonych certyfikatem.

Akredytowana jednostka certyfikuj¹ca powiadamia na piœmie dostawcê o cofniê-

ciu lub uniewa¿nieniu certyfikatu.

Tryb wydawania dokumentów dopuszczaj¹cych do obrotu wyroby mog¹ce stwarzaæ

zagro¿enie albo które s³u¿¹ ochronie, lub ratowaniu ¿ycia, zdrowia i œrodowiska,

wyprodukowane w Polsce lub pochodz¹ce z kraju, z którym Polska zawar³a poro-

zumienie w sprawie uznawania certyfikatu zgodnoœci lub deklaracji zgodnoœci

wystawianej przez producenta, oraz rodzajów tych dokumentów

Dokumentami dopuszczaj¹cymi do obrotu wyroby, wyprodukowane w Polsce,

wyroby importowane do Polski po raz pierwszy, mog¹ce stwarzaæ zagro¿enie,

albo które s³u¿¹ ochronie lub ratowaniu ¿ycia, zdrowia i œrodowiska s¹:

• œwiadectwo weryfikacji certyfikatu zgodnoœci, wydawane na podstawie certyfikatu

zgodnoœci, dla wyrobów wyprodukowanych za granic¹, a podlegaj¹cych na terenie

Polski obowi¹zkowi certyfikacji na znak bezpieczeñstwa i oznaczania tym znakiem;

• œwiadectwo weryfikacji deklaracji zgodnoœci producenta, wystawiane na podsta-

wie deklaracji zgodnoœci wystawianej przez producenta dla wyrobów wyprodu-

kowanych zarówno w kraju, jak i za granic¹, a podlegaj¹cych na terenie Polski

obowi¹zkowi certyfikacji na znak bezpieczeñstwa i oznaczania tym znakiem.

Powy¿sze dokumenty wydaje akredytowana jednostka certyfikuj¹ca wyroby na

wniosek dostawcy.

Wniosek o wydanie œwiadectwa weryfikacji certyfikatu zgodnoœci powinien za-

wieraæ przede wszystkim:

1) oznaczenie dostawcy ubiegaj¹cego siê o wydanie dokumentu, jego siedzibê i adres,

2) okreœlenie rodzaju dokumentu,

3) okreœlenie wyrobu przewidzianego do wprowadzenia do obrotu,

!&

4) wykaz za³¹czników,

5) datê i miejsce sporz¹dzenia wniosku,

6) podpis dostawcy lub osoby przez niego upowa¿nionej.

Do tego wniosku o œwiadectwo weryfikacji certyfikatu zgodnoœci nale¿y do³¹czyæ:

• certyfikat zgodnoœci wyrobu wydany przez zagraniczn¹ jednostkê certyfikuj¹c¹,

• kopiê raportu z badañ wyrobu,

• deklaracjê zgodnoœci wystawion¹ przez producenta, je¿eli zachodzi taka ko-

niecznoϾ.

Do wniosku o wydanie œwiadectwa weryfikacji deklaracji zgodnoœci producenta

nale¿y do³¹czyæ:

• deklaracjê zgodnoœci wystawion¹ przez producenta,

• kopiê raportu z badañ stanowi¹cych podstawê do wystawienia deklaracji zgod-

noœci,

• inne dokumenty wymagane przez odrêbne przepisy lub normy stanowi¹ce

podstawê do certyfikacji tych wyrobów, w ramach systemu certyfikacji.

Oceny wniosku dokonuje akredytowana jednostka certyfikuj¹ca w terminie do 7 dni

od daty otrzymania kompletnego wniosku. Wniosek ten podlega rejestracji w akre-

dytowanej jednostce certyfikuj¹cej.

W przypadku, gdy wniosek nie spe³nia wymogów formalnych, akredytowana jed-

nostka certyfikuj¹ca wzywa dostawcê do uzupe³nienia wniosku w terminie do 14 dni.

Nieuzupe³nienie wniosku powoduje pozostawienie go bez rozpatrzenia. Zareje-

strowane wnioski podlegaj¹ weryfikacji przez akredytowan¹ jednostkê certyfiku-

j¹c¹ pod wzglêdem zgodnoœci wyrobu z odrêbnymi przepisami. Akredytowana

jednostka certyfikuj¹ca wydaje lub odmawia wydania dokumentu w terminie do

21 dni, powiadamiaj¹c o tym dostawcê. Odmowa wydania dokumentu wymaga

uzasadnienia.

Dokumenty powinny zawieraæ w szczególnoœci:

1) oznaczenie akredytowanej jednostki certyfikuj¹cej, jej siedzibê i adres,

2) numer i oznaczenie wydanego dokumentu,

3) oznaczenie dostawcy wprowadzaj¹cego wyrób do obrotu, jego siedzibê i adres,

4) potwierdzenie spe³nionych wymagañ okreœlonych w odrêbnych przepisach

prawnych,

5) wykaz za³¹czonych do wniosku innych wymaganych dokumentów, stanowi¹-

cych przedmiot weryfikacji wniosku i bêd¹cych podstaw¹ wydania dokumentu,

6) dane identyfikuj¹ce wyrób,

7) oznaczenie producenta, jego siedzibê i adres,

8) termin wa¿noœci wydanego dokumentu, o ile zosta³ on okreœlony w doku-

mencie (certyfikacie zgodnoœci wyrobu wydanego przez zagraniczn¹ jednostkê

certyfikuj¹c¹).

9) datê i miejsce wydania dokumentu oraz podpis kierownika akredytowanej

jednostki certyfikuj¹cej.

!'

Op³aty

Op³aty za badania, certyfikacjê oraz weryfikacjê uiszcza wnioskodawca. S¹ one

ustalane w cennikach stanowi¹cych ofertê akredytowanego laboratorium badaw-

czego lub akredytowanej jednostki certyfikuj¹cej.

Sankcje ekonomiczne

Sankcje ekonomiczne polegaj¹ce na obowi¹zku wp³acenia do bud¿etu pañstwa

nale¿noœci stanowi¹cej 100% sumy uzyskanej ze sprzeda¿y zakwestionowanych

przez organ kontroli lub jednostkê certyfikuj¹c¹ wyrobów stosuje siê w przypad-

ku, gdy:

1) Przedsiêbiorca wprowadzi³ do obrotu wyrób:

• podlegaj¹cy oznaczeniu znakiem bezpieczeñstwa, a nie oznaczone tym

znakiem lub

• wyprodukowany niezgodnie z wymaganiami stanowi¹cymi podstawê przy-

znania prawa stosowania tego znaku lub

• nie posiadaj¹cy dokumentu dopuszczaj¹cego do obrotu lub

• nie spe³niaj¹cy wymagañ stanowi¹cych podstawê do wydania dokumentu,

dopuszczaj¹cego do obrotu,

2) Przedsiêbiorca wykona³ us³ugê:

• bez posiadania wymaganego certyfikatu na system jakoœci lub

• niezgodnie z wymaganiami stanowi¹cymi podstawê wydania certyfikatu

na system jakoœci.

Przedsiêbiorca, który wykona³ us³ugê nie posiadaj¹c wymaganego certyfikatu na

system jakoœci lub wykona³ us³ugê niezgodnie z wymaganiami stanowi¹cymi pod-

stawê wydania takiego certyfikatu, jest obowi¹zany wp³aciæ do bud¿etu pañstwa

kwotê stanowi¹c¹ 100% sumy uzyskanej ze sprzeda¿y zakwestionowanej us³ugi.

Tryb stosowania sankcji oraz okres za jaki sankcja mo¿e byæ wymierzona (nie d³u-

¿ej jednak ni¿ 3 lata) okreœla minister w³aœciwy do spraw finansów publicznych.

Organ kontroli upowa¿niony do kontrolowania dzia³alnoœci przedsiêbiorcy zawia-

damia w³aœciwy urz¹d skarbowy o stwierdzeniu uchybieñ oraz okreœla iloœæ i war-

toœæ wyrobów lub us³ug, których te uchybienia dotycz¹. Jednostka certyfikuj¹ca,

która w trakcie swoich dzia³añ stwierdzi uchybienia zawiadamia odpowiedni

organ kontroli, który wykona wy¿ej wymienione czynnoœci. W przypadku nie-

wp³acenia nale¿noœci, w³aœciwy urz¹d skarbowy zawiadamia o tym urz¹d kontro-

li w celu nadania biegu przymusowego œci¹gniêcia tej nale¿noœci w trybie przepi-

sów o postêpowaniu egzekucyjnym w administracji. Okres, za jaki sankcja

ekonomiczna mo¿e byæ wymierzana, nie mo¿e byæ d³u¿szy ni¿ 3 lata.

"

System oceny zgodnoœci

W procesie oceny zgodnoœci uczestnicz¹ producenci, ich przedstawiciele lub im-

porterzy oraz notyfikowane jednostki certyfikuj¹ce, notyfikowane laboratoria oraz

notyfikowane jednostki kontroluj¹ce.

Celem funkcjonowania systemu zgodnoœci jest:

• eliminacja zagro¿eñ stwarzanych przez wyroby dla ¿ycia lub zdrowia u¿yt-

kowników i konsumentów oraz dla mienia lub œrodowiska,

• znoszenie barier technicznych w handlu i u³atwianie miêdzynarodowego obrotu

towarowego,

• stworzenie warunków do rzetelnej oceny wyrobów i procesów ich wytwarzania

przez kompetentne i niezale¿ne podmioty, nie powoduj¹cych nadmiernych

obci¹¿eñ dla przedsiêbiorców.

System oceny zgodnoœci stanowi¹:

• przepisy okreœlaj¹ce wymagania oraz specyfikacje techniczne dotycz¹ce wy-

robów oraz procesów ich wytwarzania,

• podmioty: Polskie Centrum Akredytacji, jednostki certyfikuj¹ce, laboratoria

i jednostki kontroluj¹ce,

• normy reguluj¹ce dzia³ania, które dotycz¹ wy¿ej wymienionych instytucji.

Ocena zgodnoœci oznacza dzia³ania zmierzaj¹ce do wykazania, ¿e nale¿ycie zidenty-

fikowany wyrób lub proces jego wytwarzania jest zgodny z wymaganiami:

• zasadniczymi (w przypadku wyrobów mog¹cych stwarzaæ zagro¿enie albo

s³u¿¹ ochronie lub ratowaniu ¿ycia zdrowia, mienia lub œrodowiska) lub

• szczegó³owymi (w przypadku wyrobów jw. oraz warunki certyfikacji i spo-

sób znakowania tych wyrobów).

Ocenie zgodnoœci z wymaganiami zasadniczymi podlegaj¹ wprowadzane do ob-

rotu wyroby, które mog¹ stwarzaæ zagro¿enie albo s³u¿¹ ochronie lub ratowaniu

¿ycia, zdrowia, mienia lub œrodowiska. Ocena zgodnoœci z wymaganiami zasad-

niczymi jest obowi¹zkowa przed wprowadzeniem wyrobu do obrotu.

W drodze rozporz¹dzeñ zostan¹ okreœlone wymagania zasadnicze dla wyrobów

podlegaj¹cych ocenie zgodnoœci, warunki i tryb dokonywania oceny zgodnoœci

oraz sposób znakowania tych wyrobów, jak równie¿, w której fazie tworzenia

wyrobu nastêpuje ocena zgodnoœci, stopieñ indywidualizacji tej oceny oraz pro-

cedury oceny zgodnoœci (modu³y).

W zale¿noœci od stopnia zagro¿enia stwarzanego przez wyrób, dotyczy to oceny:

1) zgodnoœci wyrobów z zasadniczymi wymaganiami, przeprowadzanej przez

producenta, jego przedstawiciela lub importera,

2) próbek prototypów wyrobów, przeprowadzanej przez jednostkê notyfikowan¹,

"

3) w³aœciwoœci wyrobu i kontroli, czy wyrób jest zgodny z obowi¹zuj¹cymi wo-

bec niego zasadniczymi wymaganiami, przeprowadzanych przez jednostkê

notyfikowan¹,

4) systemu jakoœci u przedsiêbiorcy, w tym w stadium projektowania wyrobu,

przeprowadzanej przez jednostkê notyfikowan¹, oraz sprawowania nadzoru

przez tê jednostkê nad prawid³owym dzia³aniem tego systemu,

5) zgodnoœci wyrobów z certyfikowanym typem wyrobu lub z zasadniczymi

wymaganiami, przeprowadzanej przez producenta, importera lub jednostkê

notyfikowan¹ w odniesieniu do ka¿dego egzemplarza wyrobu lub na staty-

stycznie wybranej próbce,

6) zgodnoœci ka¿dego egzemplarza wyrobu z zasadniczymi wymaganiami, prze-

prowadzanej przez jednostkê notyfikowan¹,

7) zgodnoœci wyrobów z zasadniczymi wymaganiami w stadium projektowania

oraz produkcji, przeprowadzanej przez jednostkê notyfikowan¹,

8) zgodnoœci wyrobów z zasadniczymi wymaganiami w stadium projektowania

i produkcji oraz oceny systemu jakoœci produkcji, przeprowadzonej przez jed-

nostkê notyfikowan¹.

Szczegó³owe wymagania dla wyrobów, które mog¹ stwarzaæ zagro¿enie albo s³u-

¿¹ ochronie lub ratowaniu ¿ycia, zdrowia, mienia lub œrodowiska, a tak¿e warun-

ki certyfikacji oraz sposób znakowania tych wyrobów mog¹ byæ okreœlane w prze-

pisach. Mog¹ byæ równie¿ okreœlone w zale¿noœci od rodzaju wyrobów:

• procedury pobierania próbek,

• sposoby identyfikacji i znakowania wyrobów,

• metody sprawdzania sk³adników w wyrobie,

• opis sprzêtu i wyposa¿enia zalecanego do stosowania w trakcie certyfikacji.

W procesie oceny zgodnoœci uczestnicz¹ producenci, ich przedstawiciele lub im-

porterzy oraz notyfikowane jednostki certyfikuj¹ce, notyfikowane laboratoria oraz

notyfikowane jednostki kontroluj¹ce.

Ocena zgodnoœci mo¿e byæ dobrowolna w szczególnoœci w odniesieniu do:

• wyrobów nie objêtych obowi¹zkow¹ ocen¹ zgodnoœci,

• systemów zarz¹dzania jakoœci¹, œrodowiskiem, bezpieczeñstwem,

• us³ug,

• kompetencji personelu.

Dobrowolna ocena zgodnoœci lub jej systemy kszta³towane s¹ przez zaintereso-

wane strony z mo¿liwoœci¹ uwzglêdnienia norm reguluj¹cych dzia³ania instytucji

uczestnicz¹cych w procesie oceny zgodnoœci.

"

Procedura oceny zgodnoœci wyrobów

Producent lub jego przedstawiciel maj¹cy siedzibê lub miejsce zamieszkania

w Polsce, który podda³ wyrób lub proces jego wytwarzania sprawdzeniu zgodno-

œci z wymaganiami i uzyska³ potwierdzenie zgodnoœci, mo¿e wystawiæ deklara-

cjê zgodnoœci i znakuje wyrób znakiem zgodnoœci. Wy¿ej wymienione spraw-

dzenie powinno odpowiadaæ co najmniej warunkom modu³u.

W dokumencie deklaracji zgodnoœci wyrobu jego producent lub przedstawiciel

oœwiadcza na swoj¹ wy³¹czn¹ odpowiedzialnoœæ, ¿e wprowadzony do obrotu

wyrób zgodny jest z wymaganiami lub specyfikacjami technicznymi.
Producent lub jego przedstawiciel wykazuj¹ zgodnoœæ wyrobów lub procesów

ich wytwarzania z wymaganiami odpowiednich norm. Dopuszcza siê wykazanie

zgodnoœci równie¿ poprzez przeprowadzenie wystarczaj¹cych innych dowodów,

potwierdzaj¹cych spe³nienie wymagañ w³aœciwych dla stwarzanego przez wyrób

stopnia zagro¿enia.
Badañ wyrobów dokonuj¹ notyfikowane laboratoria, je¿eli wymagane jest badanie

prowadzone przez laboratorium niezale¿ne od dostawcy i odbiorcy. Sprawdzenia zgod-

noœci wyrobów z wymaganiami dokonuj¹ notyfikowane jednostki kontroluj¹ce.
Certyfikacji wyrobów dokonuj¹ notyfikowane jednostki certyfikuj¹ce. Pozytyw-

ny wynik oceny zgodnoœci dokonanej przez notyfikowan¹ jednostkê certyfikuj¹-

c¹ stanowi podstawê do wydania certyfikatu zgodnoœci.
Informacje, które musz¹ byæ zawarte w deklaracji zgodnoœci okreœlaj¹ Polskie

Normy. Znak zgodnoœci mo¿e byæ nadany tylko tym wyrobom, które uzyska³y

potwierdzenie zgodnoœci z wymaganiami lub specyfikacjami technicznymi i dla

których zosta³a wydana deklaracja zgodnoœci lub certyfikat zgodnoœci.
Akredytowane jednostki i laboratoria mog¹ ¿¹daæ od producenta, jego przedsta-

wiciela lub importera przekazania dokumentacji technicznej i informacji tylko

w zakresie koniecznym dla dokonania czynnoœci z zakresu oceny zgodnoœci. In-

formacje takie s¹ poufne.

Op³aty

Op³aty zwi¹zane z obowi¹zkow¹ ocen¹ zgodnoœci wyrobów s¹ ustalane w cenni-

kach stanowi¹cych ofertê krajowej jednostki akredytuj¹cej, notyfikowanego la-

boratorium, notyfikowanej jednostki kontroluj¹cej lub certyfikuj¹cej.

Sankcje ekonomiczne

Kto nadaje wyrobowi znak zgodnoœci wiedz¹c, ¿e wyrób lub proces jego wytwa-

rzania nie s¹ zgodne z wymaganiami lub specyfikacjami technicznymi, podlega

"!

karze grzywny do 100.000 z³. Tej samej karze podlega ten, kto bez wymaganych

uprawnieñ nadaje znak zgodnoœci.

Ogólne bezpieczeñstwo produktów

Produktem bezpiecznym jest produkt, który w zwyk³ych lub w innych, daj¹cych

siê rozs¹dnie przewidzieæ warunkach jego u¿ywania w³¹czaj¹c czas korzystania

z produktu, nie stwarza ¿adnego zagro¿enia dla konsumentów lub stwarza zniko-

me zagro¿enie, daj¹ce siê pogodziæ z jego zwyk³ym u¿ywaniem i uwzglêdniaj¹ce

wysoki poziom wymagañ dotycz¹cych ochrony bezpieczeñstwa, ¿ycia i zdrowia

ludzkiego.

Oceniaj¹c bezpieczeñstwo produktów uwzglêdnia siê miedzy innymi cechy i w³a-

œciwoœci, oddzia³ywanie na inne produkty.

Bezpieczeñstwo ocenia siê uwzglêdniaj¹c stopieñ spe³niania przez produkt wy-

magañ okreœlonych w stosowanych dobrowolnie Polskich Normach. W przypad-

ku ich braku, na podstawie innych w³aœciwych specyfikacji technicznych, zasad

praktyki zawodowej, a tak¿e poprzez odwo³anie siê do stanu wiedzy i techniki

czy uzasadnionych oczekiwañ konsumentów co do danego produktu.

Producent jest obowi¹zany do:

• dostarczania konsumentom i sprzedawcom w³aœciw¹ informacjê umo¿liwia-

j¹c¹ ocenê zagro¿eñ zwi¹zanych z produktem w czasie normalnego lub mo¿-

liwego do przewidzenia sposobu i okresu jego u¿ywania, je¿eli takie zagro¿e-

nia nie s¹ natychmiast zauwa¿alne, z braku odpowiedniego ostrze¿enia, oraz

informacjê dotycz¹c¹ mo¿liwoœci przeciwdzia³ania tym zagro¿eniom,

• podejmowania odpowiednich do w³aœciwoœci produktu wprowadzanego do

obrotu œrodków zapobiegaj¹cych powstawaniu zagro¿eñ, a w szczególnoœci:

testowaæ próbki produktów, analizowaæ sk³adane skargi i reklamacje, oznacz¹

produkty lub ich serie w sposób umo¿liwiaj¹cy ich w³aœciw¹ identyfikacjê,

• podejmowanie, w razie koniecznoœci, dzia³añ maj¹cych na celu niezw³oczne

wycofania produktu z obrotu, je¿eli produkt stwarza lub móg³by stwarzaæ

zagro¿enie dla ¿ycia lub zdrowia konsumentów,

• powiadamiania o zagro¿eniach zwi¹zanych z produktem organy w³aœciwe do

podejmowania dzia³añ administracyjnych

Sprzedawca jest obowi¹zany wspó³dzia³aæ z producentami w zakresie zapewnienia

zgodnoœci produktu z ogólnymi wymaganiami bezpieczeñstwa, a w szczególnoœci:

• nie dostarczaæ produktów, które zgodnie z wiedz¹, jak¹ posiada i jakiej mo¿-

na od niego oczekiwaæ, nie spe³niaj¹ tych wymagañ,

• przyjmowaæ informacje od konsumentów o zagro¿eniach powodowanych przez

produkty i przekazywaæ je producentom a tak¿e wspó³dzia³aæ z nimi w celu

unikniêcia takich zagro¿eñ.

""

Organem sprawuj¹cym nadzór nad bezpieczeñstwem produktów jest Urz¹d Ochro-

ny Konkurencji i Konsumentów, który wykonuje swoje zadania przy pomocy

Inspekcji Handlowej. Kto narusza nawet nieumyœlnie powy¿sze obowi¹zki pod-

lega karze grzywny. W przypadku stwierdzenia, ¿e produkt nie spe³nia wymagañ

bezpieczeñstwa, organ nadzoru mo¿e:

• w zakresie uzasadnionym okolicznoœciami, zobowi¹zuj¹c producenta do pod-

dania produktu badaniu we w³aœciwym akredytowanym laboratorium, okre-

œlaj¹c przedmiot i termin przeprowadzenia badania lub

• na okres niezbêdny do przeprowadzenia kontroli lub badañ, zakazaæ prezen-

towania, oferowania, wprowadzania do obrotu i dostarczania produktu lub

grupy produktów powoduj¹cych zagro¿enia lub

• zakazaæ wprowadzania produktu lub grupy produktów do obrotu, do czasu

spe³nienia przez nie wymagañ bezpieczeñstwa,

• zakazaæ reklamy produktu.

Je¿eli organ celny podczas kontroli celnej produktów, które maj¹ byæ objête pro-

cedur¹ dopuszczenia do obrotu, stwierdzi, ¿e produkty mog¹ stanowiæ zagro¿enie

dla zdrowia, ¿ycia lub bezpieczeñstwa, zatrzymuje produkty. Jeœli w³aœciwy

organ wyda opiniê potwierdzaj¹c¹, ¿e produkt stanowi zagro¿enia, organ celny

cofa produkt za granicê.

"#

Za³¹czniki

I. wzory znakowania, które s¹ zamieszczane na wyrobach po uzyskaniu

odpowiedniego certyfikatu

Znak budowlany

Wyrób dopuszczony do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie (sys-

tem krajowy)

Oznakowanie CE

Wyrób dopuszczony do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie (sys-

tem europejski)

Znak bezpieczeñstwa

Wyrób spe³nia wymagania bezpieczeñstwa u¿ytkowania, nie stanowi zagro¿enia

dla ¿ycia, zdrowia, mienia i œrodowiska naturalnego.

"$

Znak ekologiczny

Wyrób nie powoduje negatywnych skutków dla œrodowiska podczas wytwarza-

nia, transportowania, instalowania, u¿ytkowania i utylizacji.

Znak zgodnoœci z Polsk¹ Norm¹

Wyrób spe³nia wymagania okreœlone w Polskiej Normie

Znak jakoœci Q

Wyrób spe³nia kryteria zapewniaj¹ce znacznie wy¿sze ni¿ przeciêtne: niezawod-

noœæ, walory u¿ytkowe, ergonomiczne, zdrowotne, organoleptyczne oraz znacz-

nie ni¿sze ni¿ przeciêtne materia³o- i energoch³onnoœæ.

"%

II. Schemat procedury certyfikacyjnej (PCBC Oddzia³ Gdañsk)

Z³o¿enie wniosku oraz wymaganej dokumentacji

Wstêpna ocena dokumentacji wniosku przez prowadz¹cego

Rejestracja wniosku i zawarcie umowy

Ocena systemu jakoœci dostawcy

Ocena dokumentacji przez specjalistê w Oddziale

lub przez bran¿owy komitet techniczny

Orzeczenie bran¿owego komitetu technicznego lub wniosek

specjalisty, w sprawie wydania lub odmowy wydania certyfikatu

Wydanie lub odmowa wydania certyfikatu

przez jednostkê certyfikuj¹c¹

Nadzór nad posiadaczem certyfikatu

"&

"'

FGC-01 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 1/4

WNIOSEK

o przeprowadzenie certyfikacji wyrobu na znak bezpie

czeństwa

Wypełnia składający wniosek (przed wypełnieniem proszę zapoznać się z informacjami na str. 4)

Nazwa i adres wnioskodawcy

Telefon

Fax

NIP

REGON

Konto bankowe wnioskodawcy

Przedstawiciel wnioskodawcy (tytuł, imię i nazwisko, stanowisko) upoważniony do kontaktów z PCBiC

Telefon Fax
Nazwa i adres producenta

Telefon Fax

SWW

Liczba odmian
(rodzajów)

Pełna nazwa wyrobu

Rok uruchomienia produkcji
(dotyczy wyrobów krajowych)

Symbol i nazwa normy wyrobu lub aprobaty technicznej

Wniosek o:
certyfikację wyrobu po raz pierwszy

*)

przedłużenie ważności certyfikatu

*)

wznowienie ważności certyfikatu

*)

*)

niepotrzebne skreślić

Składający wniosek zobowiązuje się do pokrywania kosztów certyfikacji i kontroli w terminie 7 dni od otrzymania
faktury i upoważnia PCBiC do wstawiania faktur VAT bez podpisu odbiorcy.

............................ ........................ .................................. .....................................

Miejscowość Data Główny Księgowy Dyrektor

POLSKIE CENTRUM

BADAŃ I CERTYFIKACJI

Oddział w Gdańsku

ul. Grunwaldzka 417

80-309 Gdańsk

tel. [phone]
fax [phone]

e-mail: [e-mail]

Pieczęć wnioskodawcy

Wypełnia PCBiC

Nr ewidencyjny

Data rejestracji

Liczba wyrobów

#

FGC-01 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 2/4

1. Dane dotyczące wyrobu i jego właściwości

Uwaga 1 – sposób wypełnienia formularza powinien być następujący:
• zaznaczyć właściwe pole w następujący sposób × oraz wypełnić właściwe rubryki,

• wyszczególnić załączane dokumenty w tabeli na str. 4.

Wyrób: pełna nazwa / typ / rodzaj / odmiana / nazwa handlowa:

□

posiada ocenę higieniczną (atest)

□

nie posiada oceny higienicznej

(atestu)

Uwaga 2 – nazwę wyrobu oraz oznaczenie typu / rodzaju / odmiany należy podać w sposób zgodny z wymaga-
niami Polskiej Normy lub aprobaty technicznej.

Uwaga 3 – nazwę handlową wyrobu należy podać w tych przypadkach, gdy ma ona zastosowanie.

Uwaga 4 – dla wyrobów, dla których zgodnie z Polską Normą / aprobatą techniczną, niektóre właściwości powi-
nien deklarować producent, należy załączyć dokumentację techniczną.
Uwaga 5 – dla wyrobów, dla których deklarowane przez producenta właściwości przewyższają minimalne wyma-
gania określone w Polskiej Normie / aprobacie technicznej, należy załączyć specyfikację (kartę danych
technicznych).

Sposób znakowania wyrobu:

1) bezpośrednio na wyrobie

2) napisy na opakowaniu

3) etykieta na pojedynczym wyrobie

4) etykieta na palecie

□

□

□

□

Uwaga 6 – w przypadku stosowania etykiet należy załączyć wzór, w pozostałych przypadkach opis oznakowania.

2. Informacje o systemie jakości w zakładzie produkującym wyrób

Czy producent posiada certyfikowany system zapewnienia jakości?

Tak

□

ISO 9001

□

ISO 9002

□

ISO 9003

□

ISO 14001

□

Nie

□

Uwaga 7 – jeżeli „tak" należy zaznaczyć normę stanowiącą podstawę certyfikacji systemu.

Czy producent prowadzi kontrolę jakościową / odbiór jakościowy surowców?

Tak

□

Nie

□

Czy producent prowadzi nadzór nad procesem produkcji?

Tak

□

Nie

□

Gdzie prowadzone są badania wyrobu gotowego, przed dopuszczeniem do sprzedaży?

We własnym laboratorium producenta

□

W laboratorium zewnętrznym, na zlecenie

□

Zapisy z badań są przechowywane przez okres

.

................................................

(podać okres przechowywania)

Proszę podać w załączniku badane parametry (właściwości) wyrobu i częstotliwość badań oraz załączyć formula-
rze stosowanych kart kontrolnych lub wzory zapisów wyników badań.

Jaki jest tryb postępowania z reklamacjami?

Procedura reklamacyjna

□

Działania korygujące i zapobiegawcze

□

Okresowa analiza reklamacji

□

Zapisy dotyczące reklamacji są przechowywane przez okres

..................... w dziale ...............................................

(podać okres)

Proszę załączyć procedurę reklamacji lub opis zasad rozpatrywania reklamacji.

#

FGC-01 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 3/4

3. Zasady sprzedaży wyrobu

Czy producent prowadzi doradztwo techniczne?

Tak

□

Nie

□

Czy sprzedaż jest prowadzona przez sieć dystrybutorów?

Tak

□

Nie

□

Czy wyrób jest sprzedawany bezpośrednio do odbiorcy (inwestora lub wykonawcy robót budowlanych)?

Tak

□

Nie

□

Czy producent posiada stałe przedstawicielstwo w Polsce?

Tak

□

Nie

□

Jeżeli tak, to proszę podać nazwę (nazwisko) i adres:

...................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................

Uwaga 8 – pytanie dotyczy wyłącznie producentów zagranicznych.

Czy producent posiada opracowane materiały informacyjne o wyrobie w języku polskim?

Tak

□

Nie

□

Czy producent posiada opracowaną w języku polskim instrukcję stosowania wyrobu?

Tak

□

Nie

□

4. Deklaracja wnioskodawcy

Nr wpisu w rejestrze właściwym

dla wnioskodawcy

Nazwa rejestru

Wyrób jest produkowany według wymagań określonych w .......................................................................................
w zakresie kryteriów technicznych stanowiących podstawę certyfikacji na znak bezpieczeństwa oraz w załączo-
nej: dokumentacji technicznej

*)

/ karcie danych technicznych

*)

(jeżeli mają zastosowanie).

Uwaga 9 – należy podać symbol Polskiej normy lub aprobaty technicznej oraz skreślić niepotrzebne wyrazy (spo-
śród oznaczonych gwiazdką

*)

); jeżeli wnioskodawca nie jest producentem – załączyć oświadczenie producenta.

Składający wniosek przyjmuje do wiadomości, że:

1. Warunkiem zarejestrowania wniosku, co jest równoznaczne z rozpoczęciem procesu certyfikacji, jest przyjęcie
bez zastrzeżeń kompletnej dokumentacji wniosku przez jednostkę certyfikującą.

2. W przypadku złożenia niekompletnej dokumentacji wniosku, należy ją uzupełnić w ciągu 14-tu dni od otrzyma-
nia pisma jednostki certyfikującej w tej sprawie. Uzupełnienie wniosku w terminie późniejszym – jednak nie
dłuższym niż 90 dni – wymaga dodatkowo oświadczenia wnioskodawcy co do aktualności danych zawartych w
dokumentacji. Po upływie 90 dni należy złożyć ponowny wniosek.

3. Warunkiem wydania certyfikatu jest:

a) wniesienie opłaty z tytułu certyfikacji, zgodnie z otrzymaną fakturą i przekazanie kopii dowodu wpłaty do
jednostki certyfikującej,
b) podpisanie umowy z jednostką certyfikującą o zasadach certyfikacji i nadzoru nad wydanym certyfikatem.

4. Oznaczanie wyrobu znakiem bezpieczeństwa oraz znakiem budowlanym może dotyczyć tylko wyrobów obję-
tych certyfikatem i spełniających wymagania określone w certyfikacie.

Miejscowość i data

Dyrektor

#

FGC-01 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 4/4

5. Wykaz dokumentów załączonych do wniosku

Uwaga 10 – załączając do wniosku dany dokument należy w 3-ciej kolumnie tabeli umieścić znak "X", w 4-tej
kolumnie podać nazwę, numer i datę dokumentu, w 5-tej kolumnie liczbę stron w tym dokumencie; kolumnę 6
wypełnia PCBiC.

L.p. Wyszczególnienie

Nazwa i / lub symbol dokumentu

Liczba

stron

Uwagi

1. 2. 3.

4.

5.

6.

1. Aprobata techniczna dla wyrobu (jeżeli ma

zastosowanie)

2. Sprawozdanie z badań wykonanych w akre-

dytowanym laboratorium

3. Protokół pobrania prób do badań

4. Ocena

higieniczna / atest higieniczny u(jeżeli

ma zastosowanie)

5. Dokumentacja techniczna (jeżeli ma zastoso-

wanie)

6. Karta

danych

technicznych / specyfikacja

techniczna (jeżeli ma zastosowanie)

7. Kopia

certyfikatu

systemu zapewnienia jako-

ści producenta (jeżeli ma zastosowanie)

8. Etykiety lub obwoluty wyrobu (jeżeli mają

zastosowanie)

9. Opis oznakowania wyrobu (jeżeli nie są sto-

sowane etykiety lub obwoluty)

10. Wzór oznakowania wyrobu stosowany w kraju

producenta (dla wyrobów importowanych)

11. Wyszczególnienie właściwości wyrobu

badanych przez producenta i częstotliwość
badań

12. Formularze kart kontrolnych lub wzory zapi-

sów wyników badań

13. Procedura reklamacyjna lub opis zasad roz-

patrywania reklamacji

14. Materiały informacyjne o wyrobie (jeżeli mają

zastosowanie)

15. Instrukcje stosowania wyrobu (jeżeli mają

zastosowanie)

Informacje dla składającego wniosek:

1. Jako wnioskodawca powinna występować firma, która ma stać się posiadaczem certyfikatu.

2. Jeżeli miejsce produkcji wyrobu jest inne niż firma wskazana w rubryce

Nazwa i adres producenta

na str. 1,

należy podać w odrębnym załączniku nazwę i adres zakładu produkującego wyrób oraz zasady współpracy z
firmą wskazaną na str. 1 jako producent, w tym zasady odpowiedzialności za wyrób.

3. Do wniosku należy dołączyć sprawozdania z badań wykonanych w akredytowanym laboratorium badaw-

czym, nie wcześniej niż 12 miesięcy przed datą złożenia wniosku; dopuszcza się dołączenie sprawozdań z
badań wykonanych wcześniej, w związku z postępowaniem aprobacyjnym, pod warunkiem złożenia wniosku
nie później niż 3 miesiące od dnia wydania aprobaty.

4. Wniosek powinien być sformułowany w języku polskim. Dopuszcza się załączenie niektórych dokumentów w

języku angielskim (np. certyfikat systemu jakości, wzory kart kontrolnych, specyfikacje techniczne).

5. Kopie załączanych dokumentów powinny zawierać oświadczenie o treści "Za zgodność z oryginałem" oraz

pieczątkę i podpis osoby upoważnionej do złożenia takiego oświadczenia.

6. Jeżeli jest to możliwe, do wniosku należy dołączyć próbkę wyrobu.

#!

WNIOSEK

o przeprowadzenie certyfikacji wyrobu na zgodność z wymaganiami

normy / aprobaty technicznej

*)

Wypełnia składający wniosek

Nazwa i adres wnioskodawcy

Telefon

Fax

NIP

REGON

Konto bankowe wnioskodawcy

Przedstawiciel wnioskodawcy (tytuł, imię i nazwisko, stanowisko) upoważniony do kontaktów z PCBiC

Telefon Fax
Nazwa i adres producenta

Telefon Fax

SWW

Liczba odmian
(rodzajów)

Pełna nazwa wyrobu

Rok uruchomienia produkcji
(

dotyczy wyrobów krajowych

)

Symbol i nazwa normy wyrobu lub aprobaty technicznej

Wniosek o:
certyfikację wyrobu po raz pierwszy

*)

przedłużenie ważności certyfikatu

*)

wznowienie ważności certyfikatu

*)

*)

niepotrzebne skreślić

Składający wniosek zobowiązuje się do pokrywania kosztów certyfikacji i kontroli w terminie 7 dni od
otrzymania faktury i upoważnia PCBiC do wstawiania faktur VAT bez podpisu odbiorcy.

.............................................................. .................................. ..................................
Miejscowość Data Główny Księgowy Dyrektor

FGC-02 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 1/1

POLSKIE CENTRUM

BADAŃ I CERTYFIKACJI

Oddział w Gdańsku

ul. Grunwaldzka 417

80-309 Gdańsk

tel. [phone]
fax [phone]

e-mail: [e-mail]

Wypełnia PCBiC

Nr ewidencyjny

Data rejestracji

Liczba wyrobów

#"

WNIOSEK

o przeprowadzenie certyfikacji wyrobu na zgodność z wymaganiami

Polski

ej Normy i wydanie certyfikatu upoważniającego do oznaczania

wyrobu znakiem zgodności z Polską Normą

Wypełnia składający wniosek

Nazwa i adres wnioskodawcy

Telefon

Fax

NIP

REGON

Konto bankowe wnioskodawcy

Przedstawiciel wnioskodawcy (tytuł, imię i nazwisko, stanowisko) upoważniony do kontaktów z PCBiC

Telefon Fax
Nazwa i adres producenta

Telefon Fax

SWW

Liczba odmian
(rodzajów)

Pełna nazwa wyrobu

Rok uruchomienia produkcji
(

dotyczy wyrobów krajowych

)

Symbol i nazwa normy wyrobu

Przewidywana wartość produkcji wyrobu
w roku ........... (w tys. PLN):

Składający wniosek zobowiązuje się do pokrywania kosztów certyfikacji i kontroli w terminie 7 dni od
otrzymania faktury i upoważnia PCBiC do wstawiania faktur VAT bez podpisu odbiorcy.

.............................................................. .................................. ..................................
Miejscowość Data Główny Księgowy Dyrektor

FGC-03 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 1/1

POLSKIE CENTRUM

BADAŃ I CERTYFIKACJI

Oddział w Gdańsku

ul. Grunwaldzka 417

80-309 Gdańsk

tel. [phone]
fax [phone]

e-mail: [e-mail]

Wypełnia PCBiC

Nr ewidencyjny

Data rejestracji

Liczba wyrobów

##

WNIOSEK

o przeniesienie praw własności do certyfikatu

oraz o unieważnienie dotychczasowego certyfikatu

Wypełnia składający wniosek

Nazwa i adres wnioskodawcy

Telefon

Fax

NIP

REGON

Konto bankowe wnioskodawcy

Przedstawiciel wnioskodawcy (tytuł, imię i nazwisko, stanowisko) upoważniony do kontaktów z PCBiC

Telefon Fax
Nazwa i adres producenta

Telefon Fax

SWW

Pełna nazwa wyrobu

Liczba odmian
(rodzajów)

Symbol i nazwa normy wyrobu lub aprobaty technicznej

Nr dotychczasowego certyfikatu/aneksu

Nazwa i adres dotychczasowego posiadacza certyfikatu

Składający wniosek zobowiązuje się do pokrywania kosztów certyfikacji i kontroli w terminie 7 dni od
otrzymania faktury i upoważnia PCBiC do wstawiania faktur VAT bez podpisu odbiorcy.

.............................................................. .................................. ..................................
Miejscowość Data Główny Księgowy Dyrektor

FGC-04 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 1/1

POLSKIE CENTRUM

BADAŃ I CERTYFIKACJI

Oddział w Gdańsku

ul. Grunwaldzka 417

80-309 Gdańsk

tel. [phone]
fax [phone]

e-mail: [e-mail]

Wypełnia PCBiC

Nr ewidencyjny

Data rejestracji

Liczba wyrobów

#$

FGC-05 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 1/8

KWESTIONARIUSZ WNIOSKODAWCY

1 INFORMACJE OGÓLNE

1.1 Nazwa i adres producenta
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................

1.2

Nazwa i adres zakładu produkcyjnego (jeżeli jest inny niż w p. 1.1). Proszę podać

rów

nież lokalizację zakładu (najbliższe lotnisko, dworzec kolejowy, nr drogi dojazdowej) oraz

załączyć kopię lokalnej mapy.
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................

1.3

Informacje o systemie zapewnienia jakości w zakładzie produkcyjnym

1)

:

certyfikowany system zapewnienia jakości wg ISO: 9001, 9002, 9003

2)

nazwa jednostki certyfikującej ........................................................................................

certyfikat nr ..................................... ważny do ..............................................................

wdrażany system zapewnienia jakości wg ISO: 9001, 9002, 9003

2)

inny

system

1.4

Zasady współpracy wnioskodawcy z producentem (ten punkt wypełnia importer, jeżeli

jest wnioskodawcą)

importer jest oficjalnym przedstawicielem producenta, powiązanym z nim finansowo

importer jest niezależny od producenta, działający na zasadzie:

stałej umowy handlowej, zamówień jednorazowych

2)

1.5

Zasady sprzedaży wyrobów na rynku polskim (ten punkt wypełnia producent

zagranicz

ny, jeżeli jest wnioskodawcą)

sprzedaż tylko przez przedstawicielstwo w Polsce

nazwa

i

adres

przedstawicielstwa:

..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................

sprzed

aż za pośrednictwem sieci dystrybutorów

(nazwy i adresy dystrybutorów proszę podać w załączniku)

1)

oznaczyć odpowiednie pola znakiem „

××××”

2)

niepotrzebne skreślić

POLSKIE CENTRUM

BADAŃ I CERTYFIKACJI

Oddział w Gdańsku

ul. Grunwaldzka 417

80-309 Gdańsk

tel. [phone]
fax [phone]

e-mail: [e-mail]

pieczęć wnioskodawcy

#%

KWESTIONARIUSZ WNIOSKODAWCY

FGC-05 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 2/8

1.6 Sposób dostawy wyrobu

(nie dotyczy wyrobu produkowanego w Polsce)

dostawa do magazynu importera

dostawa bezpośrednio do odbiorcy wyrobu

2 WYROBY OBJĘTE WNIOSKIEM O CERTYFIKACJĘ

Nazwa

wyrobu

(wymienić wszystkie

odmiany wyrobu

zgłoszone do

certyfikacji)

Polska

Norma

1)

lub

aprobata

techniczna

2)

dla wyrobu

Specyfikacja

techniczna

2)

(dotyczy tylko

producentów

zagranicznych)

Karta

bez

pieczeń-

stwa

2)

–

jeżeli ma

zastosowanie

Ocena

higieniczna

2)

(atest

higieniczny) –

jeżeli ma

zastosowanie

Znaki

jako

ściowe

uzyskane dla

wyrobu

3)

1)

podać symbol normy wyrobu

2)

podać nazwę i symbol właściwego dokumentu oraz załączyć uwierzytelnioną kopię

3)

podać nazwę i symbol dokumentu uprawniającego do stosowania znaku

#&

KWESTIONARIUSZ WNIOSKODAWCY

FGC-05 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 3/8

3 SUROWCE STOSOWANE DO PRODUKCJI WYROBU

3.1 Zakupy surowców

Nazwa surowca

Dostawca

1)

System jakości

dostawcy

1)

Odbiór dostaw na

podstawie

1)

stały

doraźny certyfikowany

niecertyfiko-

wany

dokumentów

dostawy

badań

wlasnych

2)

1)

oznaczyć znakiem „

××××” odpowiednią rubrykę w tabeli

2)

szczegółowe informacje dotyczące badań własnych szczegółowe informacje proszę podać w p. 3.2.

3.2 Badania surowców dokonywane przez producenta –

wymienić badane surowce, badane

cechy dla każdego surowca, częstotliwość badań, sposób prowadzenia zapisów z badań

....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

3.3 Sposób magazynowania surowców

....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

#'

KWESTIONARIUSZ WNIOSKODAWCY

FGC-05 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 4/8

4 PROCES PRODUKCYJNY

4.1

Krótki opis głównych faz procesu produkcyjnego

....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

4.2 Nadzorowane punkty procesu produkcyjnego

....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

4.3 Kontrola produkcji

Kontrolowane parametry –

punkty kontroli

Częstotliwość

kontroli

Sposób

prowadzenia

zapisów

Kto wykonuje

kon

trolę

1)

1)

np.: pracownik produkcji, kontroler jakości, pracownik laboratorium

$

KWESTIONARIUSZ WNIOSKODAWCY

FGC-05 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 5/8

5 KONTROLA I BADANIA WYROBU GOTOWEGO

5.1 Badania wyrobu

(jeżeli wniosek obejmuje kilka odmian wyrobu różniących się zakresem

badań

–

należy sporządzić odrębne zestawienie dla każdej odmiany)

Badane parametry

Metoda badania

1)

Częstotliwość

badań

Sposób

prowadzenia

zapisów

wyników

2)

1)

podać symbol normy lub innego dokumentu określającego metodę badań

2)

np.: rejestry, formularze, karty kontrolne, zapisy w komputerze

5.2

Wyniki badań własnych z kwartału poprzedzającego złożenie wniosku, a dla badań

okresowych –

wyniki ostatnich trzech badań (wyniki podać w postaci odrębnego załącznika

w formie: zestawienia wyników badań lub analizy statystycznej wyników zawierającej

war

tość średnią, rozrzut, odchylenie standardowe)

5.3

W przypadku, gdy producent nie ma możliwości wykonywania całości lub części badań i

zleca wykonywanie tych badań do laboratoriów zewnętrznych, podać: nazwę i adres
labo

ratorium, zakres zlecanych badań, zasady pobierania i przekazywania prób do badań,

za

sady przekazywania wyników badań, formę umowy o wykonywanie badań (umowa stała,

umowa jednorazowa)
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

$

KWESTIONARIUSZ WNIOSKODAWCY

FGC-05 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 6/8

6 WYRÓB NIEZGODNY Z WYMAGANIAMI

6.1 Zasady ogólne

Czy dla wyrobu niezgodnego z wymaganiami ustalono:

Tak

1)

Nie

1)

- odpowiedni sposób oznakowania

-

osoby upoważnione do oznaczania wyrobu

- wydzielone miejsca w magazynie

-

osoby upoważnione do określania sposobu dalszego postępowania

z wyrobem

Czy prowadz

ona jest analiza przyczyn niezgodności z wymaganiami

1)

oznaczyć znakiem „×” odpowiednią rubrykę w tabeli

6.2

Opis zasad postępowania w przypadku stwierdzenia wyrobu niezgodnego z

wymaganiami w procesie produkcyjnym, w badaniach wyrobu gotowego lub podczas
magazynowania
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

7 REKLAMACJE ODBIORCÓW

7.1 Zasady ogólne

(wskazane jest załączenie schematu blokowego procedury reklamacji)

Czy są: Tak

1)

Nie

1)

- ustalone zasady rozpatrywania reklamacji odbiorców

- wyznaczone osoby do podejmowania decyzji w sprawach reklamacji

-

sporządzane analizy reklamacji

- analizowane przyczyny reklamacji

1)

oznaczyć znakiem „×” odpowiednią rubrykę w tabeli

7.2

Kto jest upoważniony do podejmowania decyzji w sprawach reklamacji?

....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

7.3 Jaka jest forma ewidencjonowania reklamacji?

(wskazane jest z

ałączenie wzorów

formularzy)

....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

7.4

Kto jest odpowiedzialny za przechowywanie zapisów dotyczących reklamacji?

....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

$

KWESTIONARIUSZ WNIOSKODAWCY

FGC-05 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 7/8

7.5

Najczęstsze przyczyny reklamacji jakościowych

....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

7.6

Wartość uznanych w ostatnim roku reklamacji wyrobów objętych wnioskiem:

Wyszczególnienie

(wypełnić co najmniej jedną pozycję) %

-

w stosunku do wartości produkcji

-

w stosunku do wartości sprzedaży

8 PAKOWANIE, ZNAKOWANIE, MAGAZYNOWANIE I TRANSPORT

8.1 Sposób pakowania wyrobu – krótki opis opakowania jednostkowego i transportowego
(zbiorczego)
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

8.2 Stosowana forma znakowania wyrobu:

Czy są stosowane

opakowanie

jednostkowe

1)

Opakowanie

zbiorcze

1)

-

trwałe oznakowanie na wyrobie

- napisy na opakowaniu wyrobu

- etykiety

- banderole

1)

oznaczyć znakiem „

××××” odpowiednią rubrykę w tabeli i załączyć wzory oznakowań stosowane przez producenta

8.3

Sposób znakowania wyrobu w języku polskim (nie dotyczy wyrobu produkowanego w

Polsce)- podać krótki opis i załączyć wzory oznakowań

....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

8.4 Sposób znakowania wyrobu (znakiem budowlanym, znakiem PN)
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

8.5 Warunki magazynowania wyrobu u producenta

....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

8.6

Warunki magazynowania u importera

(tę rubrykę wypełnia importer, jeżeli jest

wnioskodawcą)
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

$!

KWESTIONARIUSZ WNIOSKODAWCY

FGC-05 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 8/8

8.7

Wymagania dotyczące transportu wyrobu

....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

9 INSTRUKCJE STOSOWANIA, INSTRUKCJE DLA UŻYTKOWNIKA

1)

instrukcja stosowania wyrobu

karta

katalogowa

materiały reklamowe

gwarancje

1)

oznaczyć odpowiednie pola znakiem „

××××” i załączyć

10 INFORMACJE KOŃCOWE

10.1

Do wniosku dołączamy ponadto

1)

:

aprobatę techniczną

protokół przyjęcia prób do badań z dnia ........................................................................

sprawozdanie z badań nr ...............................................................................................

pisemną zgodę na przeprowadzenie inspekcji w zakładzie produkcyjnym przez

przedstawicieli jednostki certyfikującej na koszt wnioskodawcy

wypis z rejestru sądowego właściwego dla wnioskodawcy

1)

oznaczyć odpowiednie pola znakiem „

××××”

10.2 Uwagi:

......................................................................................................

data i podpis wnioskodawcy

$"

Nazwa i adres posiadacza certyfikatu
(Pieczęć firmowa)

O Ś W I A D C Z E N I E

Wyrażamy zgodę na unieważnienie certyfikatu (-ów) nr

................................

........................................................................................................................................

wydanego (-ych) dla

.................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

(Pełna nazwa wyrobu i symbol normy lub aprobaty technicznej)

i przeniesienie praw do certyfikatu na następującego przedsiębiorcę:

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

(

Pełna nazwa i adres)

.............................................,

dnia

....................................

Dyrektor / Prokurent

podpis, pieczątka

FGC-17 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 1/1

$#

FGC-18 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 1/2

INFORMACJE

do wniosku o przeniesienie praw do certyfikatu nr

..........................

1. Zasady sprzedaży wyrobów na rynku polskim

1.1 Sprzedaż tylko przez przedstawicielstwo w Polsce

*)

Nazwa i adres przedstawicielstwa:



1.2 Sprzedaż za pośrednictwem sieci dystrybutorów

*)

Nazwy i adresy dystrybutorów (można podać w załączniku):







1.3 Sposób dostawy wyrobu (oznaczyć znakiem „×” właściwą odpowiedź):

Dostawa do magazynu dystrybutora

Dostawa bezpośrednio do odbiorcy wyrobu

2. Stosowana forma znakowania wyrobu

2.1 Oznakowania na wyrobie (oznaczyć znakiem „×” właściwą odpowiedź i załączyć
wzory oznakowań stosowanych przez producenta):

Napisy na opakowaniu wyrobu

Etykiety

Banderole

POLSKIE CENTRUM

BADAŃ I CERTYFIKACJI

Oddział w Gdańsku

ul. Grunwaldzka 417

80-309 Gdańsk

tel. [phone]
fax [phone]

e-mail: [e-mail]

Nazwa wnioskodawcy –

pieczęć firmowa

$$

FGC-18 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 2/2

2.2 Sposób oznakowania wyrobu w języku polskim – podać krótki opis i załączyć
wzór takiego oznakowania:








2.3 Sposób znakowania wyrobu znakiem (znak bezpieczeństwa, znak PN, znak
budowlany):








3. Informacje dodatkowe

......................................................
data i podpis osoby upoważnionej

*) właściwe wypełnić

$%

WNIOSEK

o zmianę dokumentu odniesienia w certyfikacie

Wypełnia składający wniosek

Nazwa i adres wnioskodawcy

Telefon

Fax

NIP

REGON

Konto bankowe wnioskodawcy

Przedstawiciel wnioskodawcy (tytuł, imię i nazwisko, stanowisko) upoważniony do kontaktów z PCBiC

Telefon Fax
Nazwa i adres producenta

Telefon Fax
Wniosek dotyczy certyfikatu nr Data wydania

Nazwa wyrobu

Pełna nazwa wyrobu według nowego dokumentu odniesienia


Symbol i nazwa nowego dokumentu odniesienia (norma wyrobu lub aprobata techniczna)

Składający wniosek:
1. oświadcza, że produkcja oraz ocena wyrobu prowadzona jest zgodnie z wymaganiami wyżej wymienionego,

aktualnego dokumentu odniesienia,

2. zobowiązuje się do pokrywania kosztów certyfikacji i kontroli w terminie 7 dni od otrzymania faktury i upoważnia

PCBiC do wstawiania faktur VAT bez podpisu odbiorcy.

.............................................................. .................................. ..................................

Miejscowość Data Główny Księgowy Dyrektor

FZG-20 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 1/1

POLSKIE CENTRUM

BADAŃ I CERTYFIKACJI

Oddział w Gdańsku

ul. Grunwaldzka 417

80-309 Gdańsk

tel. [phone]
fax [phone]

e-mail: [e-mail]

Pieczęć wnioskodawcy

Wypełnia PCBiC

Nr ewidencyjny

Data rejestracji

Liczba wyrobów

$&

WNIOSEK

o rozszerzenie certyfikatu

Wypełnia składający wniosek

Nazwa i adres wnioskodawcy

Telefon

Fax

NIP

REGON

Konto bankowe wnioskodawcy

Przedstawiciel wnioskodawcy (tytuł, imię i nazwisko, stanowisko) upoważniony do kontaktów z PCBiC

Telefon Fax
Nazwa i adres producenta

Telefon Fax
Wniosek dotyczy certyfikatu nr Data wydania

Nazwa wyrobu

Nazwa odmiany (odmian) wyrobu zgłaszanej (zgłaszanych) do rozszerzenia certyfikatu



Symbol i nazwa dokumentu odniesienia (norma wyrobu lub aprobata techniczna)

Składający wniosek:
1. oświadcza, że produkcja oraz ocena wyrobu prowadzona jest zgodnie z wymaganiami wyżej wymienionego,
aktualnego dokumentu odniesienia,
2. zobowiązuje się do pokrywania kosztów certyfikacji i kontroli w terminie 7 dni od otrzymania faktury i upoważnia
PCBiC do wstawiania faktur VAT bez podpisu odbiorcy.

.............................................................. .................................. ..................................

Miejscowość Data Główny Księgowy Dyrektor

FGC-22 / wydanie 1 / 2001.04.20 / stron 1/1

POLSKIE CENTRUM

BADAŃ I CERTYFIKACJI

Oddział w Gdańsku

ul. Grunwaldzka 417

80-309 Gdańsk

tel. [phone]
fax [phone]

e-mail: [e-mail]

Pieczęć wnioskodawcy

Wypełnia PCBiC

Nr ewidencyjny

Data rejestracji

Liczba wyrobów