Co to jest utwór?
Utwór – każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze ustalony w
jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.
Utwór musi spełniad łącznie kilka cech:
· Jest rezultatem pracy człowieka – twórczy;
· Stanowi przejaw działalności twórczej – jest oryginalny
· Ma indywidualny charakter
Utwór (dzieło) aby był chroniony musi byd ustalony.
Ustalenie, a Uchwalenie utworu.
Ustalenie oznacza uzewnętrznienie utworu pozwalające na poznanie go przez inne niż twórca
osoby.
Utwór może byd utrwalony czyli umieszczony na jakimś nośniku.
Utwór jest chroniony od chwili ustalenia chociażby miał postad nieukooczoną (szkice,
projekty)
Kiedy pracodawca ma prawa do utworu stworzonego przez pracownika?
Jeżeli ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik
stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą
przyjęcia autorskie prawa majątkowe do utworu. Umowa może wyłączyd ten sposób nabycia
praw.
Pracodawca, licząc od dostarczenia mu utworu ma 6 miesięcy na złożenie oświadczenia o
przyjęciu/nieprzyjęciu lub uzależnieniu przyjęcia od wprowadzenia zmian. Jeśli termin ten
minie bezskutecznie, uważa się, że pracodawca przyjął utwór bez zastrzeżeo. Strony mogą
określid inny termin na złożenie tego oświadczenia. Pracodawca nabywa również własnośd
nośnika, na którym jest umieszczony utwór. Obowiązkiem pracodawcy jest
rozpowszechnienie utworu w ciągu dwóch lat od jego przyjęcia. Jeżeli tego nie uczyni to
pracownik może na piśmie wyznaczyd pracodawcy odpowiedni termin na rozpowszechnienie.
Po jego upływie bezskutecznie, prawa autorskie majątkowe i własnośd nośnika wracają do
pracownika.
Cechy autorskich praw osobistych i autorskie prawa osobiste.
Cechy:
a) Nie są przedmiotem obrotu
b) Nie można się ich zrzec
c) Nie podlegają dziedziczeniu
d) Nie są ograniczone w czasie
Są to w szczególności:
a) Prawo do autorstwa utworu – twórca może żądad by jego autorstwo było ujawnione i
rozstrzygad w jaki sposób ma to nastąpid
b) Prawo do oznaczania utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem
c) Prawo do nienaruszalności formy i treści utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania
d) Prawo do decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu
e) Prawo do nadzoru nad sposobem korzystania z utworu
f) Prawo wycofania utworu z obiegu
g) Prawo zniszczenia dzieła
h) Prawo dostępu do dzieła
Cechy autorskich praw majątkowych i jakie są autorskie prawa majątkowe
(kiedy wygasają, jak to się liczy, 70 lat po śmierci itd)
Cechy:
a) Są dziedziczone
b) Są przedmiotem obrotu
c) Wygasają po upływie 70 lat od śmierci twórcy
Autorskie prawa majątkowe obejmują:
a) Wyłączne prawo do korzystania z utworu
b) Wyłączne prawo do rozporządzania utworem
c) Wyłączne prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu
Wygaśnięcie autorskich praw majątkowych:
Autorskie prawa majątkowe wygasają z upływem lat 70:
· Od śmierci twórcy, a w przypadku utworów współautorskich – od śmierci współtwórcy, który
przeżył pozostałych.
· W odniesieniu do utworu, do którego prawa autorskie majątkowe z mocy ustawy przysługują innej
niż twórca osobie(pracodawca, producent) – liczymy od daty rozpowszechnienia utworu, a gdy go nie
rozpowszechniono, od daty ustalenia.
· W odniesieniu do utworu audiowizualnego – od śmierci najpóźniej zmarłej z następujących osób:
głównego reżysera, autora scenariusza, autora dialogów, kompozytora muzyki do utworu.
Czas trwania autorskich praw majątkowych liczy się w latach pełnych następujących po roku,
w którym nastąpiło jedno z wyżej wymienionych zdarzeo.
Jeśli utwór rozpowszechniono w częściach, odcinkach, fragmentach, bieg terminu liczy się
oddzielnie od daty rozpowszechnienia każdej z części.
Cechy umowy rozporządzającej i licencyjnej, wymienić
Umowa licencyjna:
1. Może byd umowa licencyjna wyłączna i niewyłączna:
· Licencja wyłączna gwarantuje licencjobiorcy wyłącznośd korzystania z utworu w określony w licencji
sposób. Licencja wyłączna wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności.
· Licencja niewyłączna polega na tym, że twórca nie jest pozbawiony możliwości udzielenia licencji
kilku osobom na tych samych polach eksploatacji. Może byd zawarta w formie dowolnej.
2. Zasadą jest, że licencja wygasa po upływie 5 lat. Chyba, że strony postanowiły inaczej.
Umową rozporządzającą jest umowa powodująca bezpośrednio przeniesienie prawa podmiotowego,
jego obciążenie lub zniesienie. Przykładem takiej umowy jest umowa sprzedaży rzeczy oznaczonych
indywidualnie.
Jakie uprawnienia ma legalny dysponent programu komputerowego (2 grupy)
I. Jeśli umowa nie stanowi inaczej to legalny dysponent programu komputerowego (nabywca kopii
lub licencjobiorca) może bez zgody twórcy zwielokrotniad program w całości lub w części, a także
tłumaczyd, przystosowywad i zmieniad go w zakresie, w jakim jest to niezbędne do korzystania z
programu zgodnie z jego przeznaczeniem.
Do działao tego rodzaju należą:
a. Zwykłe stosowanie programu w komputerze
b. Poprawianie błędów
c. Testowanie programu z punktu widzenia zakażenia wirusami i usuwanie tych wirusów
d. Zmienianie parametrów programu wywołane zmianą przepisów, standardów, wymogów.
e. Dostosowanie programu do wymogów nowszych wersji sprzętu komputerowego
f. Integrowanie programu z innymi stosownymi programami
II. Nie wymaga zezwolenia uprawnionego, nie podlega wyłączeniom umownym:
a. Uprawnienie do sporządzenia kopii zapasowej, jeżeli jest to niezbędne do korzystania z programu.
Jeśli umowa nie stanowi inaczej, kopia zapasowa nie może byd używana równocześnie z programem
komputerowym
b. Uprawnienie do analizowania ( obserwowanie, badanie i testowanie funkcjonowania programu) w
celu poznania jego idei i zasad pod warunkiem, że czynności te będą wykonywane w trakcie
wprowadzania, wyświetlania, stosowania, przekazywania lub przechowywania programu.
c. Dekompilacja programu – zwielokrotnienie kodu programowego lub tłumaczenie jego formy
sprowadzające się do odtworzenia jego kodu źródłowego na podstawie jego kodu wynikowego
przeprowadzane w celu osiągnięcia współdziałania programu z innym programem. Dekompilacja jest
dopuszczalna, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
i. Jest wykonywana przez osobę uprawnioną do korzystania z programu
ii. Nie jest łatwo dostępne inne źródło odpowiedniej informacji
iii. Przedmiotem dekompilacji są wyłącznie te fragmenty oryginalnego programu komputerowego,
które są niezbędne do osiągnięcia współdziałania z innym niezależnie stworzonym programem
Z tabelki jakie prawo-na jakie rozwiązanie-na ile przysługuje
Cechy wynalazku(wszystko)
1. Musi byd nowy
Wynalazek jest nowy, jeżeli nie należy do stanu techniki. Przez stan techniki
rozumie się wszystko to, co przed datą według, której oznacza się pierwszeostwo
do uzyskania patentu, zostało udostępnione do wiadomości powszechnej w formie
pisemnego lub ustnego opisu, przez stosowanie, wystawienie lub ujawnienie w
inny sposób
2. Musi mied poziom wynalazczy
Wynalazek ma poziom wynalazczy jeżeli dla znawcy z danej dziedziny jest
zaskoczeniem czyli nie wynika w sposób oczywisty ze stanu techniki.
3. Musi nadawad się do przemysłowego stosowania
Wynalazek nadaje się do przemysłowego stosowania jeżeli według wynalazku
może byd uzyskiwany produkt lub wykorzystywany sposób w jakiejkolwiek
działalności przemysłowej nie wykluczając rolnictwa.
Za wynalazki nie uważa się w szczególności:
· Teorii naukowych i metod matematycznych
· Wytwory jedynie o charakterze estetycznym
· Zasady i metody dotyczące działalności umysłowej lub gospodarczej oraz gier
· Wytwory, których niemożnośd wykorzystania może byd wykazana w świetle
powszechnie przyjętych i uznanych zasad nauki
· Programy do maszyn cyfrowych
· Przedstawianie informacji
Patentu nie udziela się na:
· Nowe odmiany roślin lub rasy zwierząt
· Sposoby leczenia ludzi i zwierząt metodami chirurgicznymi lub terapeutycznymi oraz
sposoby diagnostyki stosowane na ludziach lub zwierzętach
· Wynalazki, których wykorzystanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym
(wynalazki wojskowe)
Rodzaje pierwszeństw do uzyskania patentu
1. Podstawowym sposobem oznaczenia pierwszeostwa jest data zgłoszenia wynalazku
do urzędu patentowego. Zgłoszenie uważa się za dokonane w dniu, w którym
wpłynęło do urzędu patentowego lub zostało odebrane faksem. W przypadku
przesłania zgłoszenia faksem oryginał należy dostarczyd w ciągu 30 dni od nadania
faksu. Termin ten jest nieprzywracalny. Jeżeli faks jest nieczytelny albo nie jest
tożsamy z oryginałem albo wpłynął po 30 dniach od nadania faksu za datę zgłoszenia
uznaje się dzieo, w którym dostarczono oryginał.
2. Pierwszeostwo z wystawy
Pierwszeostwo do uzyskania patentu oznacza się także według daty wystawienia
wynalazku na wystawie międzynarodowej oficjalnej lub oficjalnie uznanej jeżeli
zgłoszenie w urzędzie patentowym zostanie dokonane w okresie 6 miesięcy od daty
wystawienia.
3. Pierwszeostwo konwencyjne
Prawo do uzyskania pierwszeostwa zgłoszenia ustala się również na zasadach określonych w
ustawach międzynarodowych według daty pierwszego prawidłowego zgłoszenia wynalazku w
paostwie, które podpisało daną umowę jeżeli od tej daty zgłoszenie w urzędzie patentowym zostanie
dokonane w okresie 12 miesięcy.
Co obejmuje zgłoszenie wynalazku?
Zgłoszenie wynalazku powinno obejmowad:
1.Podanie zawierające co najmniej oznaczenie zgłaszającego
2.Opis wynalazku
Tytuł, dziedzina, znany zgłaszającemu stan techniki,
3.Zastrzeżenia patentowe
4.Skrót opisu(do publikacji)
5.Rysunki (jeśli jest to niezbędne dla wyjaśnienia wynalazku)
6.Pełnomocnictwo, gdy twórca korzysta z pomocy rzecznika patentowego
Licencje szczególne
Otwarta – uprawniony z patentu może złożyd w urzędzie patentowym oświadczenie o
udzieleniu licencji każdemu zainteresowanemu. Oświadczenie to nie może byd cofnięte ani
zmienione. Uprawniony z patentu ponosi opłaty okresowe za ochronę o połowę niższe, a
opłata licencyjna nie może przekroczyd 10% korzyści uzyskanych przez licencjobiorcę.
Licencja otwarta jest pełna i niewyłączna.
Dorozumiana – jeżeli umowa o wykonanie prac badawczych lub inna podobna nie stanowią
inaczej przyjmuje się, że wykonawca tych prac udzielił zamawiającemu licencji na
korzystanie z wynalazku zawartego w przekazanych wynikach prac badawczych.
Przymusowa – jest to jedyna licencja, której udziela urząd patentowy, a nie uprawniony z
patentem. Jest ona ustanawiana gdy:
1. Istnieje koniecznośd zapobieżenia lub usunięcia stanu zagrożenia bezpieczeostwa
paostwa.
2. Jeśli uprawniony nadużywa patentu.
3. Jeżeli uprawniony z patentu późniejszego musi skorzystad z wynalazku, na który
wcześniej udzielono patent, a uprawniony z patentu wcześniejszego nie godzi się na
zawarcie umowy licencyjnej w sytuacji gdy jest to konieczne dla zaspokojenia potrzeb
rynku krajowego. Zakres i czas trwania tej licencji, wysokośd opłat licencyjnych,
sposób i terminy ich zapłaty oraz szczegółowe warunki wykonywania licencji ustala
urząd patentowy. Decyzja o udzieleniu licencji przymusowej może byd zmieniona po
upływie 2 lat na wniosek zainteresowanego.