Zajęcia – 6.11.2015
Prawo administracyjne – ćwiczenia
Prawo, studia niestacjonarne
mgr Adrian Misiejko
Uzupełnienie – reglamentacja wykonywania
zawodów prawniczych
●
Uchwała nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu
Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie
Kodeksu Etyki Radcy prawnego; załącznik;
●
Art. 1 – stosowanie do radców prawnych i aplikantów;
●
Art. 3 – naruszenie postanowień Kodeksu stanowią podstawę
odpowiedzialności dyscyplinarnej;
●
Art. 9 – dochowanie tajemnicy jest prawem i obowiązkiem
radcy prawnego;
●
Art. 12 – radca prawny zobowiązany jest wykonywać
czynności zawodowe sumiennie oraz z należytą starannością,
uwzględniającą profesjonalny charakter działania; nie może
podjąć się prowadzenia sprawy, jeżeli nie posiada
wystarczającej wiedzy lub doświadczenia;
●
Art. 25 – radca prawny nie może zajmować się sprawami, ani
w jakikolwiek sposób uczestniczyć w czynnościach, które
ograniczałyby jego niezależność, podważały zaufanie i in.
Uzupełnienie – Prawo o aktach stanu
cywilnego
Slajdy dodatkowe - właściwość
●
Art. 13:
- urodzenie oraz małżeństwo rejestruje kierownik USC właściwy
ze względu na miejsce urodzenia dziecka albo zawarcie
małżeństwa;
- zgon rejestruje kierownik USC właściwy ze względu na miejsce
zgonu albo znalezienia zwłok;
- małżeństwo zawarte przed konsulem rejestruje kierownik USC
właściwy dla Warszawy;
- urodzenie/zgon na statku morskim/powietrznym, okręcie
wojennym, wojskowym okręcie powietrznym oraz zgon żołnierza
w czynnej służbie wojskowej (i innej osoby przydzielonej do
jednostki wojskowej) poległego lub zmarłego w związku z
działaniami wojennymi rejestruje kierownik USC właściwy dla
Warszawy;
- kierownik USC w.d. Warszawy rejestruje także zgon w razie
stwierdzenia zgonu lub uznania za zmarłego w postępowaniu
sądowym;
Slajdy dodatkowe – wybrane pojęcia
●
Art. 2 – stan cywilny, miejsce wpisu, moment sporządzenia
aktu, forma odmowy dokonania czynności z zakresu
rejestracji
●
Art. 3
- domniemanie zgodności aktów stanu cywilnego z prawdą;
- zaprzeczenie zgodności z prawdą;
●
Art. 11 - właściwy miejscowo wojewoda sprawuje nadzór
nad rejestracją stanu cywilnego; jest on organem
odwoławczym od decyzji administracyjnych z zakresu
rejestracji stanu cywilnego;
●
Art. 19 ust. 2
- rejestr uznań, gromadzący dane związane z uznaniem
ojcostwa
●
Art. 29, 30
- Nazwisko rodowe;
- Miejsce zdarzenia;
Slajdy dodatkowe – wybrane pojęcia
●
Szczegółowe przepisy odnośnie do aktów stanu cywilnego:
- 52-53, 55 - 56, 76-79, 81, 83-87, 92 – 93;
- bez przepisów szczegółowo regulujących, co powinien
zawierać protokół lub zaświadczenie lub podobne;
●
Wybrane zasady rejestracji stanu cywilnego (za: Z.
Duniewska, B. Jaworska-Dębska, M. Stahl, Prawo
administracyjne materialne, Warszawa 2014):
- zasada świeckości – rejestracja należy do kompetencji
organów świeckich, pomimo pewnych przejawów
wyznaniowości – np. małżeństwa konkordatowe);
- zasada powszechności – objęcie systemem rejestracji,
poza wyjątkami, zdarzeń kształtujących stan cywilny osób
bez względu na ich wyznanie (brak wyznania) albo
przynależność państwową (w sposób określony ustawą);
- zasada samowystarczalności aktu – art. 4, mają
szczególną moc dowodową;
Ochrona danych osobowych
Na marginesie...
●
M. Kania, Ochrona danych osobowych dłużnika, SIP Lex,
ABC nr 229804, przypomina, iż niektóre dobra osobiste
cieszą się dwojaką ochroną – po pierwsze,
prywatnoprawną, z mocy art. 23 i 24 Kodeksu Cywilnego
(ochrona dóbr osobistych), a po drugie –
administracyjnoprawną, na podstawie ustawy o ochronie
danych osobowych;
Ochrona danych osobowych – zagadnienia
administracyjnoprawne
●
Podstawa prawna:
- Konstytucja – art. 76
- ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych
osobowych (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 1182 ze zm.);
●
Art. 1 ustawy:
- każdy ma prawo do ochrony dotyczących go danych
osobowych;
- przetwarzanie danych osobowych może mieć miejsce ze
względu na dobro publiczne, dobro osoby, której dane
dotyczą lub dobro osób trzecich w zakresie i trybie
określonym ustawą;
●
Art 2
- przedmiot ustawy;
- wyrok WSA w Warszawie z dnia 24 listopada 2009 r., sygn. II
SA/Wa 1584/09 – ochrona wynikająca z ustawy nie ma
zastosowania do osób prawnych lub jednostek organizacyjnych;
Zakres stosowania ustawy
●
Art. 3 - Zakres stosowania ustawy:
- organy państwowe, jednostki samorządu terytorialnego,
państwowe i komunalne jednostki organizacyjne;
- podmioty niepubliczne realizujące zadania publiczne;
- osoby fizyczne, prawne i jednostki organizacyjne, jeżeli
przetwarzają dane osobowe w związku z działalnością
zarobkową, zawodową lub dla realizacji celów statutowych,
o ile mają siedzibę albo mieszkają na terytorium RP, albo w
państwie trzecim, o ile przetwarzają dane osobowe przy
wykorzystaniu środków technicznych znajdujących się na
terytorium RP;
Zakres stosowania – wyjątki
●
Art. 3a - ustawy nie stosuje się do:
- osób fizycznych, które przetwarzają dane wyłącznie w
celach osobistych lub domowych;
- podmiotów, które siedzibę lub miejsce zamieszkania mają
w państwie trzecim, wykorzystujących środki techniczne
znajdujące się na terytorium RP wyłącznie do
przekazywania danych;
●
Ust. 2 reguluje specyficzne wyjątki z zakresu prasowej
działalności dziennikarskiej, literackiej i artystycznej, o ile
wolność wyrażania poglądów i rozpowszechniania informacji
nie narusza prawa i wolności osób, których dane dotyczą;
●
Wyrok NSA z dnia 22 stycznia 2015 r., sygn. I OSK 1161/13
– wyłączenie dziennikarskie należy rozumieć wąsko;
Pojęcie danych osobowych
●
Art. 6
- w rozumieniu ustawy, za dane osobowe uważa się
wszelkie informacje, dotyczące zidentyfikowanej lub
możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej;
- nie uważa się informacji za umożliwiającą określenie
tożsamości osoby, jeżeli wymagałoby to nadmiernych
kosztów, czasu lub działań;
●
Zgodnie z wykładnią przedstawioną przez GIODO (
http://www.giodo.gov.pl/319/id_art/973/j/pl/
), danymi
osobowymi mogą być informacje pojedyncze (np. numer
PESEL), ale niektóre informacje stanowią dane osobowe
dopiero po zestawieniu ze sobą;
Pojęcie danych osobowych – stanowisko
GIODO
●
Danymi osobowymi może być również numer telefonu oraz
adres e- mail, zob. wyrok WSA w Krakowie z dnia 11
października 2013 r., sygn. II SA/Kr 682/13; jednak autorzy
komentarza Barta, Fajgielski i Markiewicz stwierdzają, że
nie każdy adres e-mail stanowi dane osobowe; ponadto
stwierdzają oni, iż nie każde imię i nazwisko można uznać
za dane osobowe, zwłaszcza, gdy chodzi o imiona i
nazwiska popularne;
●
GIODO na swoich stronach internetowych przyjmuje, że
niektóre dane są danymi osobowymi tylko dla określonych
podmiotów – np., iż numer karty miejskiej (np. PEKA)
stanowi dane osobowe dla osób, które na jego podstawie
mogą ustalić tożsamość, ale już nie dla zwykłego obywatela;
Wybrane pojęcia
●
Art. 8, 12 - Generalny Inspektor Ochrony Danych
Osobowych (GIODO), organ powołany przez Sejm za zgodą
Senatu m.in. do kontroli zgodności przetwarzania danych
osobowych z przepisami, wydawania decyzji i rozpatrywania
skarg, prowadzenie rejestru zbioru danych oraz rejestru
administratorów bezpieczeństwa informacji;
●
Art. 7
- przetwarzanie danych – rozumie się przez to jakiekolwiek
operacje, wykonywane na danych osobowych, takie jak
zbieranie, utrwalanie, przechowywanie, opracowywanie,
zmienianie, udostępnianie i usuwanie, a zwłaszcza te, które
wykonuje się w systemach informacyjnych;
- administrator danych – rozumie się przez to organ,
jednostkę organizacyjną, podmiot lub osobę, o których
mowa w art. 3, decydujące o celach i środkach
przetwarzania danych;
Wybrane pojęcia - cd2
●
Art. 7
- zgoda osoby, której dane dotyczą – rozumie się przez to
oświadczenie woli, którego treścią jest zgoda na
przetwarzanie danych osobowych tego, kto składa
oświadczenie; zgoda nie może być domniemana lub
dorozumiana z oświadczenia woli o innej treści; zgoda może
być odwołana w każdym czasie;
Zasady przetwarzania danych osobowych
●
Art. 23 zawiera zamknięty katalog sytuacji, gdy
dopuszczalne jest przetwarzanie danych;
- Barta, Fajgielski, Markiewicz wyprowadzają zasadę, że
„wszelkie przetwarzanie danych, które nie jest dozwolone,
jest zakazane”;
●
Art. 24 – obowiązek informacyjny administratora danych
(art. 25 – szczegółowe rozwiązania);
●
Art. 26 – obowiązek szczególnej staranności administratora
danych;
Zasady przetwarzania danych
●
Art. 27 – zakaz przetwarzania niektórych danych (np.
ujawniających pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy
polityczne, przekonania religijne lub filozoficzne,
przynależność wyznaniową) oraz wyjątki od zakazu (m. in.
zgoda na piśmie; odpowiedni przepis ustawy; konieczność
użycia danych w post. sądowym; dane zostały podane przez
osobę do publicznej wiadomości przez osobę, której
dotyczą; przetwarzanie danych celem realizacji praw i
obowiązków z orzeczenia sądowego lub administracyjnego);
Prawa osoby, której dane dotyczą
●
Art. 32 – uprawnienia kontroli dla osób, których dane
podlegają przetwarzaniu – m.in. do uzyskania odpowiednich
informacji, żądania uzupełnienia danych osobowych,
wniesienia sprzeciwu od przetwarzania danych ze względu
na określone prawem zadań realizowanych dla dobra
publicznego;
●
Art. 35 – możność żądania odpowiednich działań od
administratora danych; możność zwrócenia się do
Generalnego Inspektora z wnioskiem o nakazanie
dopełnienia tego obowiązku;
Zabezpieczenie danych osobowych;
rejestracja danych
●
Art. 36 – obowiązek stosowania przez administratora
środków, które zapewniają ochronę przetwarzanych danych
osobowych, odpowiednia do zagrożeń i kategorii danych
osobowych;
●
Art. 40 i 43 – administrator danych jest obowiązany zgłosić
zbiór danych do rejestracji Generalnemu Inspektorowi, z
wyjątkiem enumeratywnie wymienionych przypadków – np.
informacji niejawnych, niektórych sytuacji przetwarzania
danych na rzecz zarejestrowanego kościoła, niektórych
zawodów;
●
Art. 44 GIODO może odmówić rejestracji w formie decyzji,
gdy wystąpi jedna z ustawowych przesłanek;
Administrator bezpieczeństwa informacji
●
Art. 36 – administrator danych osobowych może powołać
administratora bezpieczeństwa informacji (ABI);
●
Do jego zadań należy m.in. sprawdzanie zgodności
przetwarzania danych osobowych z przepisami o ochronie
danych osobowych oraz prowadzanie rejestru zbiorów
danych przetwarzanych przez administratora;
●
Musi spełniać wymogi przewidziane w ustawie (np. brak
karalności);
●
Art. 43 - jego powołanie i zgłoszenie do GIODO zwalnia z
obowiązku rejestrowania u GIODO zbiorów danych
osobowych, z wyjątkiem danych wrażliwych;
●
Art. 46b – obowiązek zgłoszenia do rejestracji powołania lub
odwołania ABI; 46d – procedura wykreślenia ABI na
wniosek lub z urzędu w formie decyzji
Orzecznictwo
●
Nie istnieje minimalny limit danych, dopiero po
przekroczeniu którego baza danych podlega regulacjom
ustawy, zob. wyrok WSA z dnia 23 września 2004 r.,
sygn. II SA/Wa 1086/04;
●
Autonomia Kościołów – wyrok WSA w Warszawie z dnia
29 kwietnia 2015 r., sygn. II SA/Wa 1604/14, Kościół może
samodzielnie określić formę wystąpienia z jego struktur, a
GIODO nie ma kompetencji do rozstrzygania w decyzji o
przynależności osoby fizycznej do Kościoła (UWAGA:
kwestia nie jest jednolita, orzecznictwo wciąż się kształtuje);
●
Działania administracji tylko na podstawie i w granicach
prawa; organ administracji nie może żądać od osoby
fizycznej zgody na przetwarzanie danych osobowych, jeżeli
wyraźnie nie pozwala mu na to ustawa – wyrok WSA w
Krakowie z dnia 10 marca 2015 r., I SA/Kr 103/15;