www.hakin9.org

36

Hakin9 Nr 6/2004

A

ta

k

www.hakin9.org

37

Hakin9 Nr 6/2004

Testy penetracyjne

W

ewnętrzne testy penetracyjne to ba-
danie sieci oraz systemów informa-
tycznych wewnątrz ich środowiska

produkcyjnego. Taka forma testów polega na
przeprowadzeniu symulacji odporności testo-
wanego ośrodka na ataki, których źródłem mo-
gą być pracownicy lub jakiekolwiek inne źródła
wewnątrz prywatnej sieci.

Spróbujmy przeprowadzić w praktyce we-

wnętrzny test penetracyjny (patrz Ramka Przy-
gotowanie testów). W naszym przykładzie sys-
temem operacyjnym, który zostanie poddany
testom będzie FreeBSD w wersji 5.2.1 (wyda-
nie z lutego 2004 r.). Jako drugi przetestowa-
ny zostanie system MS Windows 2003 Server
– choć nie jest głównym badanym systemem,
warto poznać różnice w słabościach podob-
nych usług działających na obu serwerach.

Wykonanie testów

Po wybraniu narzędzi testujących (patrz Ram-
ka Narzędzia użyte w testach) można przy-
stąpić do badania sieci. W naszym przypad-
ku komputerem testującym jest notebook HP
Compaq nx9005 z zewnętrzną kartą sieciową
USB (3Com 3C460) i zainstalowanym syste-
mem Linux (kernel 2.6.9-rc2), podłączony do

Wewnętrzne testy

penetracyjne

Marcin Kurpiewski

Testy penetracyjne to jedna

z technik stosowanych w celu

wykrycia luk w bezpieczeństwie

systemów informatycznych.

Polegają na symulacji działań

potencjalnego intruza. Jako że

mają stanowić odzwierciedlenie

tego, co może stać się

w przypadku wystąpienia

prawdziwego ataku, powinny

obejmować możliwie najwięcej

znanych metod penetracji

systemów.

switcha zlokalizowanego w strefie DMZ (ang.
demilitarized zone – strefa zdemilitaryzowana).
Ogólny schemat badanej sieci i lokalizację te-
stera przedstawia Rysunek 1.

Faza wstępna

– wyszukiwanie hostów

Pierwszym etapem testu jest rozpoznanie te-
renu – poznanie adresów hostów pracujących
w sieci lokalnej. Aby tego dokonać, możemy
skorzystać z narzędzia przechwytującego pa-
kiety krążące w sieci. Najbardziej praktyczne
będzie przechwycenie pakietów ARP (Address
Resolution Protocol), wysyłanych przez kom-
putery w sieci w celu odnalezienia innych ma-
szyn. Będzie ich niewiele, a wskażą konkret-

Z artykułu nauczysz się...

• jak przeprowadzać wewnętrzne testy penetra-

cyjne.

Pownieneś wiedzieć...

• jak korzystać z linii poleceń w systemach unik-

sowych,

• znać zasadę działania protokołu TCP/IP.

www.hakin9.org

36

Hakin9 Nr 6/2004

A

ta

k

www.hakin9.org

37

Hakin9 Nr 6/2004

Testy penetracyjne

ne komputery (by nastąpiła komuni-
kacja między innymi maszynami i tak
najpierw muszą one się skomuniko-
wać za pomocą ARP).

Aby przechwycić pakiety ARP

użyjemy programu tcpdump (patrz
Ramka Narzędzia użyte w testach).
Jest on narzędziem pasywnym – nie

wysyła żadnych danych do sieci,
lecz czeka na wysyłane przez inne
komputery pakiety. Efekt działania
nie jest więc natychmiastowy – mu-
simy uzbroić się w cierpliwość. Lista
wynikowa może być bardzo długa
w zależności od liczby komputerów
w sieci i natężenia ruchu. Może jed-
nak nie obejmować wszystkich ho-
stów (istnieje możliwość, że w czasie
prowadzenia nasłuchu część z nich
nie będzie komunikować się z pozo-
stałymi). Oto rezultat pracy progra-
mu w sieci LAN:

# tcpdump arp
18:01:25.024801
arp who-has domain-srv.firma.com
tell 192.168.0.13
18:01:25.157800
arp reply domain-srv.firma.com
is-at 00:04:76:00:D5:B8

Tak zaś wygląda efekt działania
tcpdumpa w strefie zdemilitaryzowa-
nej (DMZ) badanej sieci:

# tcpdump arp
18:05:13.157800
arp who-has router.firma.com
tell 192.168.1.111
18:05:16.142648
arp who-has mail-srv.firma.com
tell 192.168.1.13
18:05:31.063157
arp reply router.firma.com
is-at 00:04:C1:D1:DA:46
18:05:32.071232
arp reply mail-srv.firma.com
is-at 00:06:1B:DF:36:0B

Wynik podsłuchu pozwala nam są-
dzić, że w sieci są hosty, z których
przynajmniej dwa (mail-srv i doma-
in-srv) są serwerami, a jeden pra-
cuje jako ruter. Oczywiście wnioski
te czerpiemy jedynie z nazw kano-
nicznych wykrytych komputerów. Te-
raz warto wyszukać urządzenia sie-
ciowe, które nie znalazły się liście,
a mogą być w tym samym segmen-
cie sieci. Nie jest to trudne – znając
adres sieci, możemy ją szczegóło-
wo przeskanować za pomocą pro-
gramu Nmap.

Nmap działa w trybie aktywnym.

Oznacza to, że wysyła odpowiednio

Przygotowanie testów

Test penetracyjny jest symulacją działań intruza – tak więc badający musi przewidzieć,
jak zachowa się intruz. Dlatego też testy powinny mieć charakter agresywny. Tak więc
przed ich przeprowadzeniem konieczne jest wykonanie pełnych kopii bezpieczeństwa
danych.

Symulacje wewnętrzne najczęściej przeprowadza się metodą czarnej skrzynki

(ang. black box), czyli zakłada się brak wiedzy o strukturze badanej sieci i zainstalowa-
nym na serwerach oprogramowaniu:

• oficjalnie nie znamy sieci, które będziemy przeszukiwać,
• oficjalnie nie jesteśmy administratorami systemów, które będziemy testować,
• posiadamy uprawnienia (zgodę) na przeprowadzanie testów.

Do testów wykorzystuje się narzędzia wyszukujące podatne na ataki hosty w sieci, ska-
nery luk oraz programy przechwytujące przesyłane siecią dane. Podstawowe metody
to:

• pasywne słuchanie sieci (sniffing),
• wyszukiwanie niezabezpieczonych hostów – skanowanie portów,
• identyfikacja zdalnego systemu,
• identyfikacja usług sieciowych,
• przechwytywanie transmisji danych,
• wyszukiwanie luk w oprogramowaniu i systemie operacyjnym.

W fazie wstępnej należy tak skonfigurować komputer wykorzystywany do przepro-
wadzania testów, aby przy rozwiązywaniu nazw korzystał z podstawowego serwera
DNS sieci lokalnej. Można tego dokonać przez dodanie odpowiedniego wpisu w pliku
/etc/resolv.conf. Idealnym rozwiązaniem byłoby, gdyby wybrany serwer DNS przecho-
wywał nazwy hostów i serwerów w tzw. strefie odwrotnej (rekordy PTR). Rozwiązywa-
nie adresów hostów o znaczeniu specjalnym do postaci kanonicznej może znacznie uła-
twić pracę przy testowaniu sieci – umożliwia identyfikację przeznaczenia maszyny po-
przez jej nazwę.

Rysunek 1.

Schemat sieci poddanej testom penetracyjnym

�����

��������������

���

������

��������

��������

���

��������

�������

��������������

�����

���

��������