8.03.2015

Jak wspomagać rozwój dziecka ­ Kobieta.pl

http://www.kobieta.pl/drukuj/artykul/jak­wspomagac­rozwoj­dziecka/?TB_iframe=true&height=350&width=600&cHash=f92dc4049b12bd6eb88c1b75ad728…

1/3

27.02.14 15:45

Jak wspomagać rozwój dziecka

Niemowlę bawiące się z mamą, fot. Shutterstock.com

REKLAMA

Do szóstego roku życia mózg naszego dziecka kształtuje się aż w 80 proc. W tym
czasie następuje rozwój możliwości, jakimi mały człowiek będzie dysponował w
przyszłości. Twoja pomoc jest mu teraz bardzo potrzebna.

Wydaje się nam, że nowo narodzone dziecko jest istotą bierną i niesamodzielną, ponieważ fizycznie
w stu procentach zdane jest na rodziców. I właśnie z powodu tej fizycznej zależności maluchy są
przez nas, dorosłych, niedoceniane. Tymczasem – przekonują w swojej książce „Jak kreatywnie
wspierać rozwój dziecka?” psychologowie i rodzice Natalia oraz Krzysztof Minge – ten całkowicie
zależny od mamy oraz taty noworodek jest najmądrzejszym człowiekiem na świecie, a jego
możliwości właśnie teraz są w zasadzie nieograniczone. Według amerykańskiego fizjoterapeuty
Glenna Domana, na którego powołują się autorzy wspomnianej wcześniej książki, nowo narodzone
dziecko ma większą potencjalną inteligencję, niż sam Leonardo da Vinci kiedykolwiek wykorzystał.
Maluch niejako po to się urodził, żeby się uczyć. Tę możliwość daje ogromna liczba połączeń
nerwowych, które w pierwszych latach życia nadal powstają, nawet można powiedzieć, że jest ich
zbyt wiele. Dojrzewanie mózgu polega więc także na eliminacji zbędnych i rozbudowywaniu
przydatnych połączeń. Udział rodziców w procesie rozwoju malca jest szalenie ważny.
Podpowiadamy, na co należy zwrócić uwagę.

DOTYK

Dotyk jest najważniejszym ze zmysłów, którymi dysponuje noworodek. To za jego pośrednictwem
dziecko dowiaduje się, że jest kochane, bezpieczne. Dotyk obniża poczucie stresu, zmniejsza we krwi
dziecka poziom kortyzolu – hormonu stresu. Masowanie, tulenie, głaskanie – częste dotykanie
malucha to jedno z najważniejszych zadań, jakie należy do nas, rodziców.

WZROK

Stymulacja wzroku, który w chwili narodzenia jest bardzo niedoskonały, to szalenie istotne zadanie
dla rodziców. Należy ją rozpocząć już u noworodka. Pamiętajmy, że dziecko uczy się widzieć –
patrząc! Aby mu w tym pomóc, powieś niemowlakowi przy łóżeczku czarno­białe obrazki. Następnie

8.03.2015

Jak wspomagać rozwój dziecka ­ Kobieta.pl

http://www.kobieta.pl/drukuj/artykul/jak­wspomagac­rozwoj­dziecka/?TB_iframe=true&height=350&width=600&cHash=f92dc4049b12bd6eb88c1b75ad728…

2/3

codziennie zamieniaj je miejscami. Raz na dwa dni jeden z obrazków zmień na nowy. Obrazki, które
dziecko ogląda na samym początku, powinny być bardzo proste (np. koło, kwadrat), z czasem coraz
bardziej skomplikowane (np. kilka kół, szachownica).

SŁUCH

Dziecko w łonie matki przede wszystkim słyszy bardzo rytmiczne dźwięki, np. uderzanie jej serca. Po
narodzinach potrzebuje słyszeć to, do czego jest przyzwyczajone. Dlatego cisza jest dla noworodka o
wiele „za cicha”. Dużo lepiej czuje się, łatwiej zasypia, jest spokojniejsze, kiedy w jego otoczeniu
słychać dźwięki o niewielkim natężeniu, lecz ciągłe – niewskazane są ani nagła cisza, ani nagły hałas.
Warto także pamiętać, że umiejętność słyszenia kształtuje się w dzieciństwie w odniesieniu do
wszystkich rodzajów dźwięków. Zatem dziecko, które nie zetknie się np. z muzyką, w dorosłości
może odbierać ją głównie jako coś bardzo nieprzyjemnego dla swoich uszu.

POWONIENIE I SMAK

Zaraz po narodzeniu dzieci mają o wiele czulszy węch niż dorośli. Przychodzimy na świat z pewną
liczbą komórek węchowych, które przez resztę życia wymierają. Świetny węch jest dziecku potrzebny
właściwie tylko z jednego powodu – za jego pomocą dziecko rozpoznaje najbliższe mu osoby, a ta
świadomość ich istnienia jest gwarantem poczucia bezpieczeństwa. Dlatego w pierwszym okresie
życia dziecka mama nie powinna używać wyrazistych dezodorantów czy perfum, pościel w łóżeczku,
w którym leży maluszek, nie powinna być sterylna, bezwonna. To nie zmienia jednak faktu, że małe
dzieci uwielbiają poznawać nowe zapachy. Zabawa w wąchanie dla niemowlęcia jest doskonałą i
rozwijającą rozrywką. Podkładaj swojemu dziecku pod nosek różne produkty i nazywaj je. Najlepiej
używaj wyłącznie naturalnych produktów – warzyw, owoców i ziół.

PAMIĘTAM!

Maluchy mają fotograficzną pamięć. Kiedy po pewnym czasie wejdziemy z nimi do tego samego
pomieszczenia, w którym byliśmy wcześniej, prawdopodobnie znajdą każdą zmianę, która w nim
zaszła.

Powtarzanie to pierwsza strategia pamięciowa, jaką stosują już trzylatki. Pamięć małego dziecka
kształtuje się przez częstą i krótką ekspozycję danej informacji. Na początku będzie ono potrzebowało
dość dużej liczby powtórek, aby trwale coś zapamiętać. Z czasem zauważysz, że zapamiętywanie
odbywa się coraz szybciej. Kolejnym sposobem na trening zapamiętywania u kilkulatka jest
gromadzenie pamiątek. To doskonałe ćwiczenie pamięci epizodycznej (tej odpowiadającej za
zapamiętywanie przebiegu wydarzeń). Pozwalamy dziecku na własnoręczne zbieranie pamiątek z
wakacji, ale też z krótkich wypadów, np. do lasu. Następnie takie pamiątki wspólnie oglądamy,
wąchamy, dotykamy i prosimy dziecko, żeby opowiadało nam, jakie wspomnienia przywołują te
przedmiot y. Idealną metodą na trening pamięci małych dzieci jest skłanianie ich do przypominania
sobie różnych rzeczy. Najskuteczniejszym na to sposobem są opowieści. Opowiadaj wasze wspólne
przeżycia, przekręcając od czasu do czasu fakty, tak żeby dziecko mogło przyłapać cię na błędach.

ZATRZYMAĆ UWAGĘ

Warunkiem, aby dziecko nauczyło się koncentrować, są zainteresowanie i motywacja. To, na czym
maluch będzie uczył się skupienia, musi być dla niego przede wszystkim przyjemne.

Ćwiczenie koncentracji można zacząć już w pierwszym miesiącu życia dziecka, pokazując mu przez
krótki czas kolejno kilka obrazków (obrazki, o niezbyt skomplikowanym wzorze, muszą być
widoczne dla niemowlaka, najlepiej czarne lub czerwone, na białym tle). Rozpoczynamy od dwóch
obrazków. Pokazujemy pierwszy z nich i dopiero gdy dziecko zatrzyma na nim wzrok, pokazujemy
drugi i znowu czekamy, aż przez moment maluch na nim się skupi. Bawimy się tak z dzieckiem trzy,
cztery razy dziennie. Co kilka dni dodajemy kolejne obrazki. Cały czas kontrolujemy jednak, czy

8.03.2015

Jak wspomagać rozwój dziecka ­ Kobieta.pl

http://www.kobieta.pl/drukuj/artykul/jak­wspomagac­rozwoj­dziecka/?TB_iframe=true&height=350&width=600&cHash=f92dc4049b12bd6eb88c1b75ad728…

3/3

dziecko jest na nie gotowe – jeśli odwraca wzrok, za dużo od niego wymagamy i musimy jeszcze
poczekać kilka dni z dodaniem kolejnego rysunku. Po jakimś czasie zobaczymy, że dziecko jest w
stanie oglądać kilkanaście czy nawet kilkadziesiąt obrazków i bez żadnego problemu na każdym z
nich skupi przez chwilę wzrok. Takie ćwiczenie przełoży się w przyszłości na łatwość koncentracji
przy wspólnym czytaniu, a potem przy nauce.

MAMO, UDAŁO MI SIĘ!

Aby wspomagać rozwój emocjonalny dziecka, rodzice powinni umożliwiać mu przeżywanie
sukcesów i porażek najwcześniej, jak jest to możliwe. „Ćwiczenie” emocji można spokojnie
rozpocząć już nawet z dwulatkiem.

W naszej kulturze dość głęboko zakorzenione jest przekonanie, że dzieci najskuteczniej wychowuje
się poprzez krytykowanie. Chwalenie ma je „psuć”, rozpieszczać. Nic bardziej błędnego. Aby emocje
dziecka rozwijały się prawidłowo, musi ono wiedzieć nie tylko o tym, co robi źle, ale przede
wszystkim o tym, co mu się udaje i w czym jest dobre. Wyraźne wskazywanie sukcesu, który dziecku
udało się osiągnąć, jest drogą do budowania jego wiary w siebie. Właśnie to poczucie kompetencji
wspomaga prawidłowy rozwój emocji. Sukcesem dla malucha jest coś, co nam wydaje się nieistotne.
Jak najczęściej „zlecaj” dziecku zadania, z których wykonaniem da sobie radę. Możesz np. poprosić
dwulatka o przekazanie prostej wiadomości komuś, kto znajduje się w innym pomieszczeniu.
Wspierające rozwój emocjonalny jest także uczenie dziecka, w jaki sposób znosić porażki.
Oczywiście rolą rodzica jest pomaganie maluchowi, lecz warto czasami dać mu ponieść
konsekwencje podejmowanej przez niego decyzji. Dziecko potrzebuje wyzwań, potrzebuje uczyć się
na własnych błędach. Np. gdy dwulatek rozleje mleko, pozwólmy mu to posprzątać. Zrobi tak, jak
potrafi, ale poniesie odpowiedzialność za swój czyn. Ucz dziecko nazywania emocji. Wykorzystaj do
tego nieznaną mu wcześniej książkę, w której jest wiele realistycznie pokazanych postaci ludzkich, a
ich twarze wyraźnie ilustrują rozmaite emocje. Oglądając te twarze wspólnie z malcem, pytaj go, co
według niego czują bohaterowie. Postarajcie się razem ocenić, co mogło w nich wywołać daną
emocję. Codziennie przed snem szukajcie z dzieckiem, co miłego, pozytywnego wydarzyło się tego
dnia. Niech dziecko podsumuje swoje wszystkie, najdrobniejsze nawet sukcesy i zaśnie z
przekonaniem, że coś mu się udało.

 

źródło:

Autor: Karolina Morelowska