1SBDPXOJL
QVOLUV
TLVQV















1SBDPXOJDZ
CJVSPXJ



2

Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich, projekt „Opracowanie i upowszechnienie krajowych
standardów kwalifikacji zawodowych”.

KRAJOWY STANDARD KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH

Pracownik punktu skupu (413104)

Autorzy

–

Danuta Antczak-Burak

Ośrodek Kształcenia i Doskonalenia Ustawicznego, Pleszewo

–

mgr inż. Waldemar Kula

Centrum Kształcenia Praktycznego w Pleszewie, Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, Pleszewo

Konsultant ds. metodologii

–

mgr inż. Mirosław Żurek

Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB, Radom

Recenzenci

–

dr inż. Józef Kania

Akademia Rolnicza, Kraków

–

dr inż. Krystyna Vinohradnik

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, Tarnów

Ewaluatorzy zewnętrzni

–

Grzegorz Paszkiewicz

Zakład Usługowo-Handlowy „Lobo”, Zwoleń

–

Mirosław Kaleta

Firma Handlowa „Atos”, Radom

–

Roman Wasilewski
Romex, Radom

Komisja zatwierdzająca

–

mgr Bogdan Grzybowski – przewodniczący

Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, Warszawa

–

dr inż. Wojciech Januszko

Krajowa Izba Gospodarcza, Warszawa

–

mgr Antoni Rutka

Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych „Lewiatan”, Związek Pracodawców Warszawy i Mazowsza

–

dr Michał Butkiewicz

Centrum Badawczo-Rozwojowe „Edukacja i Praca”, Warszawa

–

dr Janusz Kowalski

Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa

© Copyright by Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, 2007
ISBN 978-83-7204-503-4 [214]

Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl

3

SPIS TREŚCI

Wstęp

................................................................................................................ 4

1.

Podstawy prawne wykonywania zawodu .................................................. 9

2.

Syntetyczny opis zawodu .......................................................................... 10

3. Stanowiska

pracy

...................................................................................... 11

4. Zadania

zawodowe .................................................................................... 12

5.

Składowe kwalifikacji zawodowych......................................................... 12

6. Korelacja

między zadaniami zawodowymi

a składowymi kwalifikacji zawodowych.................................................. 12

7. Kwalifikacje

ponadzawodowe .................................................................. 13

8.

Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych, podstawowych
i specjalistycznych dla zawodu ................................................................. 14

4

Wstęp

Gospodarka oparta na wiedzy i współczesny rynek pracy potrzebują instru-

mentów wspierających rozwój zasobów ludzkich. W związku z tym duże nadzieje
wiąże się z ustanowieniem norm kwalifikacyjnych, które pozwoliłyby z jednej
strony zwiększyć przejrzystość kwalifikacji zawodowych potrzebnych gospodarce,
a z drugiej strony mogłyby być wykorzystywane do poprawy jakości kształcenia
i doskonalenia zawodowego w systemie szkolnym i pozaszkolnym.

Podstawę prawną tworzenia w Polsce systemu krajowych standardów kwali-

fikacji zawodowych stanowi Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrud-
nienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2004 r. Nr 99, poz. 1001 z późn. zm.),
w której określono m.in. (Art. 4), że:

„…Minister właściwy do spraw pracy realizuje zadania na rzecz rynku pracy

przez dążenie do uzyskania wysokiego poziomu i rozwoju zasobów ludzkich,
w szczególności przez:
–

prowadzenie badań i analiz rynku pracy,

–

ustalanie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy,

–

koordynowanie opracowywania standardów kwalifikacji zawodowych dla za-
wodów występujących w klasyfikacji zawodów i specjalności oraz prowadzenie
baz danych o standardach kwalifikacji…”.

W Polsce nadzorem i koordynacją opracowywania standardów kwalifikacji

zawodowych o randze krajowej zajmuje się Departament Rynku Pracy Minister-
stwa Pracy i Polityki Społecznej. Będą one uaktualniane okresowo w miarę potrzeb
i zmian w wykonywaniu zawodu.

Zbiór sukcesywnie opracowywanych krajowych standardów kwalifikacji zawo-

dowych jest udostępniany w internetowej bazie danych, założonej na serwerze Mini-
sterstwa Pracy i Polityki Społecznej http://www.standardyiszkolenia.praca.gov.pl.

Opis standardu zawiera następujące elementy:

1.

Podstawy prawne wykonywania zawodu (zawierają przepisy związane ściśle
z wykonywaniem zawodu).

2.

Syntetyczny opis zawodu.

3.

Wykaz stanowisk pracy z przyporządkowaniem do pięciu poziomów kwalifikacji.

4.

Wykaz zadań zawodowych.

5.

Wykaz składowych kwalifikacji zawodowych.

6.

Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych pracownika przy-
porządkowane do:
–

pięciu poziomów kwalifikacji zawodowych,

–

grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podstawo-
wych i specjalistycznych.

W obecnym stanie prawnym standardy kwalifikacji zawodowych nie są obli-

gatoryjnym dokumentem. Aktualnie opracowane standardy funkcjonują na zasa-
dzie dokumentu rekomendowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
i mogą być wykorzystywane przez zainteresowane osoby i instytucje do różnych
celów, np. poradnictwa zawodowego, dostosowania ofert pracy do kwalifikacji

5

osób poszukujących pracy, oceny „luki kwalifikacyjnej” osób bezrobotnych i po-
szukujących pracy, opracowania programów staży i praktyk zawodowych w ra-
mach przygotowania zawodowego, przygotowania podstaw programowych kształ-
cenia w zawodzie, programów kształcenia i doskonalenia zawodowego.

Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych przedstawia rys. 1.

Rys. 1. Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych

KLASYFIKACJA
ZAWODÓW
I SPECJALNOŚCI

Standard
kwalifikacji
dla zawodu 1

Standard
kwalifikacji
dla zawodu 2

kolejne zawody ....

!

Nazwa zawodu zgodnie z klasyfikacją

!

Słownik pojęć

!

Podstawy prawne wykonywania zawodu

!

Syntetyczny opis zawodu

!

Stanowiska pracy

!

Zadania zawodowe

!

Składowe kwalifikacji zawodowych

!

Specyfikacja kwalifikacji zawodowych według grup
i poziomów:

Standard
kwalifikacji
dla zawodu 3

Standard
kwalifikacji
dla zawodu 4

ponadzawodowe

ogólnozawodowe

podstawowe

specjalistyczne

–

umiejętności

–

wiadomości

–

cechy
psychofizyczne

POZIOM 1

ponadzawodowe

ogólnozawodowe

podstawowe

specjalistyczne

–

umiejętności

–

wiadomości

–

cechy
psychofizyczne

POZIOM 2

ponadzawodowe

ogólnozawodowe

podstawowe

specjalistyczne

–

umiejętności

–

wiadomości

–

cechy
psychofizyczne

POZIOM 5

(itd. ...)

6

* * *

Krajowy standard kwalifikacji zawodowych powstaje w oparciu o analizę za-

wodu, która polega na wyodrębnieniu zakresów pracy w zawodzie oraz typowych
zadań zawodowych Z-n (n = 1, 2, 3…). Przyjęto, że zakres pracy ma odpowiadać
potrzebom rynku pracy, tzn. powinna istnieć możliwość zatrudnienia pracownika
w danym zakresie pracy, na jednym lub kilku stanowiskach. Zakresom prac przy-
porządkowano tzw. składowe kwalifikacji zawodowych K-i (i = 1, 2, 3…). Każ-
dej składowej kwalifikacji zawodowych przyporządkowano co najmniej jedno
(najczęściej kilka) zadań zawodowych. Korelację między zadaniami zawodowymi
a składowymi kwalifikacji zawodowych przedstawia tabela 2 opisu standardu.

W kolejnym kroku analizy każde zadanie zawodowe rozpisane zostało na

zbiory: umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych. W grupie kwalifikacji
podstawowych dla zawodu i specjalistycznych poszczególnym umiejętnościom,
wiadomościom i cechom psychofizycznym przyporządkowano oznaczenia tych
składowych kwalifikacji zawodowych K-i, w których dana umiejętność, wiado-
mość i cecha jest wykorzystywana. W grupie kwalifikacji ogólnozawodowych
i ponadzawodowych nie indeksuje się umiejętności, wiadomości i cech psychofi-
zycznych symbolami K-i, gdyż z definicji są one przypisane do wszystkich skła-
dowych kwalifikacji zawodowych K-i.

Rysunek 2 przedstawia etapy analizy zawodu.

Rys. 2. Etapy analizy zawodu

Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych przypisane zostały

do czterech grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podsta-
wowych dla zawodu i specjalistycznych, które różnią się zasięgiem i stopniem
ogólności.

Kwalifikacje ponadzawodowe opisane są zbiorami umiejętności, wiadomo-

ści i cech psychofizycznych wspólnych dla branży lub sektora gospodarki, w której
zawód funkcjonuje (np. branża budowlana, informatyczna). Kwalifikacje po-
nadzawodowe obejmują także kwalifikacje kluczowe, które definiuje się jako
wspólne dla wszystkich zawodów. Kwalifikacje ogólnozawodowe są wspólne dla
wszystkich zakresów pracy w zawodzie, czyli dla tzw. składowych kwalifikacji

ZAWÓD

ZAKRES PRACY
(SKŁADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)

ZADANIE ZAWODOWE

UMIEJĘTNOŚCI – WIADOMOŚCI
– CECHY PSYCHOFIZYCZNE

7

zawodowych K-i. Kwalifikacje podstawowe dla zawodu są charakterystyczne dla
jednej lub kilku (ale nie wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych. Kwali-
fikacje specjalistyczne także są charakterystyczne dla jednej lub kilku (ale nie
wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych, ale ponadto są to umiejętności,
wiadomości i cechy psychofizyczne rzadziej występujące w zawodzie, które wy-
konuje stosunkowo mała grupa pracowników wyspecjalizowanych w dość wąskiej
działalności w ramach zawodu. Rysunek 3 przedstawia zasięg poszczególnych
rodzajów kwalifikacji zawodowych.

W Krajowym Standardzie Kwalifikacji Zawodowych zdefiniowano pięć po-

ziomów kwalifikacji. Uporządkowanie kwalifikacji zawodowych według pozio-
mów ma na celu ukazanie złożoności pracy, stopnia trudności i ponoszonej odpo-
wiedzialności. Zasadą było niemieszanie ze sobą dwóch kwestii: wykształcenia
towarzyszącego zdobywaniu kwalifikacji zawodowych oraz umiejętności wyma-
ganych do wykonywania pracy na typowych stanowiskach pracy w zakładach pra-
cy. Przyjęto nadrzędność wymagań stawianych pracownikom na stanowiskach
pracy nad wymaganiami określonymi w podstawach programowych kształcenia
w zawodzie i wynikającymi z nich wymaganiami programów nauczania oraz wy-
maganiami zewnętrznych egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe.

GOSPODARKA
(Klasyfikacja zawodów i specjalności)


















Kwalifikacje kluczowe (np. porozumiewanie się w języku obcym, umiejętność wyszukiwania
i przetwarzania informacji, przedsiębiorczość, umiejętność pracy zespołowej itp.)

BRANŻA (SEKTOR GOSPODARKI)














Kwalifikacje ponadzawodowe

ZAWÓD










Kwalifikacje ogólnozawodowe

ZAKRES PRACY
(SKŁADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)





Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne

ZADANIE ZAWODOWE

Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne

Rys. 3. Zasięg rodzajów kwalifikacji zawodowych

Na poziomie pierwszym umieszcza się umiejętności towarzyszące pracom

prostym, rutynowym, wykonywanym pod kierunkiem i pod kontrolą przełożonego.
Najczęściej jest to praca wykonywana indywidualnie. Do wykonywania pracy na
poziomie pierwszym wystarcza przyuczenie. Osoba wykonująca pracę ponosi za
nią indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.

8

Poziom drugi wymaga samodzielności i samokontroli przy wykonywaniu ty-

powych zadań zawodowych. Pracownik potrafi pracować w zespole pod nadzorem
kierownika zespołu. Ponosi indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.

Na poziomie trzecim kwalifikacji zawodowych pracuje pracownik, który wy-

konuje złożone zadania zawodowe. Złożoność zadań generuje konieczność posia-
dania umiejętności rozwiązywania nietypowych problemów towarzyszących pracy.
Pracownik potrafi kierować małym, kilku- lub kilkunastoosobowym zespołem
pracowników. Ponosi odpowiedzialność zarówno za skutki własnych działań, jak
i za działania kierowanego przez siebie zespołu.

Poziom czwarty wymaga od pracownika umiejętności wykonywania wielu

różnorodnych, często skomplikowanych i problemowych zadań zawodowych. Za-
dania te mają charakter techniczny, organizacyjny i specjalistyczny oraz wymagają
samodzielności powiązanej z poczuciem ponoszenia wysokiej osobistej odpowie-
dzialności. Pracownik musi potrafić kierować zespołami średniej i dużej liczebno-
ści, od kilkunastu do kilkudziesięciu osób, podzielonymi na podzespoły.

Poziom piąty reprezentują pracownicy, którzy kierują organizacjami i podej-

mują decyzje o znaczeniu strategicznym. Potrafią diagnozować, analizować i pro-
gnozować złożoną sytuację gospodarczą i ekonomiczną oraz wdrażać swoje pomy-
sły do praktyki organizacyjnej i gospodarczej. Są w pełni samodzielni, działający
w sytuacjach przeważnie problemowych, ponoszący odpowiedzialność i ryzyko
wynikające z podejmowanych decyzji i działań. Pracownicy ci ponoszą także od-
powiedzialność za bezpieczeństwo i rozwój zawodowy podległych im osób i całej
organizacji.

9

1. Podstawy prawne wykonywania zawodu

1

−

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 14 marca 2000 r.
w sprawie bezpieczeństwa higieny pracy przy pracach ręcznych transportowych
(Dz. U. Nr 26, poz. 313).

−

Ustawa z dnia 16 grudnia 2005 r. o produktach pochodzenia zwierzęcego
(Dz. U. z 2006 r. Nr 17, poz. 127).

−

Ustawa z dnia 7 marca 2007 r. o zmianie ustawy o produktach pochodzenia
zwierzęcego oraz ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt (Dz. U.
z 2007 r. Nr 64, poz. 429).

−

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 grudnia 2006 r.
w sprawie wysokości kar pieniężnych za naruszenie przepisów o produktach
pochodzenia zwierzęcego (Dz. U. z 2007 r. Nr 2, poz. 22).

−

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 stycznia 2006 r.
w

sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych w handlu bydłem

i świniami (Dz. U. z 2006 r. Nr 11, poz. 58).

−

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 stycznia 2006 r.
w

sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych w handlu owcami

i kozami (Dz. U. z 2006 r. Nr 11, poz. 57).

−

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 28 grudnia 2004 r.
uchylające rozporządzenie w sprawie świadectw zdrowia bydła, świń, owiec
i kóz będących przedmiotem handlu (Dz. U. z 2004 r. Nr 286, poz. 2887).

−

Oświadczenie Rządowe z dnia 15 grudnia 2003 r. w sprawie związania Rzeczy-
pospolitej Polskiej załącznikami I, II i III do Konwencji o międzynarodowym
handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem,
sporządzonej w Waszyngtonie dnia 3 marca 1973 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 112,
poz. 1184).

−

Załączniki I, II i III do Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwie-
rzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem, sporządzonej w Wa-
szyngtonie dnia 3 marca 1973 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 112, poz. 1183).

−

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworów
mlecznych (Dz. U. Nr 93, poz. 897 z późn. zm.).

−

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 9 marca 2006 r. w sprawie ubezpie-
czenia odpowiedzialności cywilnej wprowadzającego sprzęt za niewykonanie
obowiązku zbierania, przetwarzania, odzysku, w tym recyklingu, i unieszkodli-
wiania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (Dz. U. z 2006 r.
Nr 46, poz. 332).

−

Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektó-
rych rynków rolnych (Dz. U. Nr 42, poz. 386 i Nr 97, poz. 964 z późn. zm.).

−

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2001 r. Nr 62, poz. 638
z późn. zm.).

1

Stan prawny na dzień 30 czerwca 2007 r.

10

−

Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych
(Dz. U. z 2001 r. Nr 63, poz. 638 z późn. zm.).

−

Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie go-
spodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depo-
zytowej (Dz.U. z 2001 r. Nr 63, poz. 639 z późn. zm.).

−

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 12 lipca 2006 r. zmieniające rozpo-
rządzenie w sprawie rodzajów odpadów, których zbieranie lub transport nie wy-
magają zezwolenia na prowadzenie działalności (Dz. U. z 2006 r. Nr 136,
poz. 965).

−

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie listy
rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fi-
zycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, oraz
dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz. U. z 2006 r. Nr 75, poz. 527).

−

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 lutego 2006 r. w sprawie wzo-
rów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów (Dz. U. z 2006 r.
Nr 30, poz. 213).

−

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 sierpnia 2004 r. w sprawie wzo-
ru formularza przyjęcia odpadów metali (Dz. U. z 2004 r. Nr 197, poz. 2033).

2. Syntetyczny opis zawodu

Podstawowym zadaniem pracownika punktu skupu jest prowadzenie skupu,

magazynowanie i sprzedaż skupionych od klientów towarów. W tym celu skupują-
cy dokonuje sprawdzenia dostarczonego towaru poprzez ustalenie wagi, ilości lub
klasy, klasyfikacji oraz wyceny. Może to zrobić osobiście lub korzysta z usług
klasyfikatora. W praktyce dość często spotyka się, że klasyfikacją i wyceną zajmu-
je się właściciel punktu skupu – kierownik małego przedsiębiorstwa.

W przypadku gdy na skupie nie ma zatrudnionych magazynierów, wówczas

pracownik punktu skupu wykonuje czynności związane z magazynowaniem towa-
ru. W ramach przyznanych uprawnień może także wystawiać dokumenty przyjęcia,
fakturę lub polecenie wypłaty, a także sporządzać dzienny raport skupu.

W większości punktów skupu pracownik punktu skupu uczestniczy przy pra-

cach fizycznych związanych z wydaniem towaru z magazynu. Może także zajmo-
wać się sporządzeniem dokumentów wysyłkowych towarów do handlu hurtowego,
detalicznego, zakładów przetwórczych itp.

Punkty skupu specjalizują się w rodzaju skupowanych towarów. W przypadku

skupu od sadowników, ogrodników, zbieraczy, myśliwych, hodowców, rybaków,
rolników na skupie przyjmowane są: owoce, warzywa, runo leśne, dziczyzna, ptac-
two, miód, króliki, ryby, nierogacizna, bydło, mleko, zboże itp. Skup wymienio-
nych towarów ma w większości charakter sezonowy (z wyjątkiem ptactwa, króli-
ków, nierogacizny, bydła, mleka, zboża). Natomiast punkty skupu, w których
klienci dostarczają surowce wtórne: makulaturę, PET, odpady folii i tworzyw
sztucznych, stłuczkę szklaną, złom, samochody powypadkowe czy też europalety
lub palety przemysłowe, pracują przez cały rok.

11

Asortyment skupowanych towarów jest bardzo zróżnicowany i wyznacza on

specyfikę pracy (skupu, magazynowania). Punkty skupu zwykle dysponują znacz-
nymi powierzchniami magazynowymi, które mogę mieścić się w pomieszczeniach
zamkniętych, dodatkowo wyposażonych w chłodnie, silosy magazynowe itp. czy
też magazynowanie towarów odbywa się na placach składowych – na wolnym
powietrzu. Warunki pracy uzależnione są od rodzaju skupowanego towaru oraz
pory roku.

Pracownicy w zawodzie pracownik punktu skupu zatrudniani są na podstawie

umowy o pracę. Praca ma charakter indywidualny lub odbywa się w małej grupie
pracowniczej. W trakcie wykonywania czynności zawodowych pracownicy wyko-
rzystują ręczne lub mechaniczne urządzenia rozładunkowo-załadunkowe. Obsługa
urządzeń mechanicznych – wózków widłowych – wymaga posiadania dodatko-
wych uprawnień. Konieczność utrzymywania kontaktów z dostawcami oraz
z klientami wymaga obsługi podstawowych urządzeń biurowych: telefonu stacjo-
narnego lub komórkowego, faxu, ksero oraz coraz częściej posługiwania się kom-
puterem i specjalistycznym oprogramowaniem.

Ze względu na obciążenia fizyczne związane z rozładunkiem, załadunkiem,

przemieszczaniem skupowanych towarów praca ta jest zaliczana do prac ciężkich,
osoby pracujące w danym zawodzie powinny odznaczać się dobrą kondycją fi-
zyczną. Obsługa urządzeń mechanicznych wymaga uzdolnień technicznych. Ko-
nieczność utrzymania porządku na terenie punktu skupu, właściwego i racjonalne-
go rozmieszczania skupowanych towarów wymaga od pracownika posiadania ta-
kich cech jak: dokładność, skrupulatność. Pracownik, który jest jednocześnie sprze-
dawcą, musi umieć nawiązać kontakt z klientem oraz rozpoznać jego potrzeby.

Typowymi stanowiskami pracy w zawodzie pracownik punktu skupu są: pra-

cownik fizyczny, pracownik punktu skupu, klasyfikator.

3. Stanowiska pracy

Tabela 1. Przyporządkowanie stanowisk pracy do poziomów kwalifikacji zawodowych

Poziom

kwalifikacji

zawodowych

Typowe stanowiska pracy

UWAGI

1

–

Pracownik fizyczny.

2

–

Pracownik punktu skupu

1)

.

–

Klasyfikator.

1)

Obsługa wózków widło-
wych wymaga dodatko-
wych uprawnień.

3

*

)

Zidentyfikowano

zadania

zawodowe na trzecim po-
ziomie kwalifikacji.

4

*

)

5

*

)

*

)

Nie zidentyfikowano w badaniach.

12

4. Zadania zawodowe

Z-1.

Organizowanie pracy własnej zgodnie z zasadami ergonomii, bezpieczeń-
stwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej, a także ochrony śro-
dowiska naturalnego.

Z-2.

Dokonywanie skupu towarów od dostawców.

Z-3.

Składowanie i przechowywanie towarów na powierzchniach magazyno-
wych.

Z-4.

Dokonywanie sprzedaży towarów odbiorcom.

Z-5.

Prowadzenie obsługi finansowej punktu skupu.

Z-6.

Prowadzenie współpracy z innymi pracownikami i klientami podczas reali-
zacji zadań zawodowych.

Z-7.

Dokonywanie samokontroli pracy oraz kontroli ilościowej i jakościowej
dostarczanych od dostawców i wysyłanych do odbiorców towarów.

Z-8.

Dokonywanie inwentaryzacji zgromadzonych w punkcie skupu towarów.

5. Składowe kwalifikacji zawodowych

K-1.

Prowadzenie skupu dostarczonych towarów.

K-2.

Magazynowanie dostarczonych towarów.

K-3.

Prowadzenie sprzedaży skupionych towarów.

K-4.

Prowadzenie obsługi finansowej punktu skupu.

6. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi

kwalifikacji zawodowych

Tabela 2. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi kwalifikacji zawodowych

Składowe kwalifikacji zawodowych

Zadania

zawodowe

K-1 K-2 K-3 K-4

Z-1

X X X X

Z-2

X X

Z-3

X X X

Z-4

X X

Z-5

X X X

Z-6

X X X X

Z-7

X X X X

Z-8

X X

13

7. Kwalifikacje ponadzawodowe

UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów

niższych.

Tabela 3. Przyporządkowanie kwalifikacji ponadzawodowych do poziomów kwalifikacji

Poziom

kwalifikacji

zawodowych

Kwalifikacje ponadzawodowe

UMIEJĘTNOŚCI

1

*

)

2

−

Organizuje własne stanowisko pracy.

−

Zachowuje ład i porządek na stanowisku pracy.

−

Bezpośrednio komunikuje się z przełożonymi i współpracownikami.

−

Obsługuje podstawowy sprzęt biurowy.

−

Stosuje zasady i przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoża-
rowej i ochrony środowiska na swoim stanowisku pracy.

−

Wykonuje zadania zawodowe zgodnie z zasadami ergonomii.

−

Udziela pierwszej pomocy przedmedycznej.

−

Doskonali swoje umiejętności zawodowe.

−

Przestrzega zasad współżycia społecznego.

−

Przestrzega zasad etyki zawodowej.

−

Dokonuje samooceny własnej pracy.

3

*

)

4

*

)

5

*

)

WIADOMOŚCI

1

*

)

2

−

Zasady organizacji stanowiska pracy.

−

Elementarne podstawy komunikacji społecznej.

−

Typowy sprzęt biurowy.

−

Przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej
i ochrony środowiska naturalnego na zajmowanym stanowisku.

−

Podstawowe wiadomości z zakresu ergonomii.

−

Zasady i metody udzielania pomocy przedmedycznej.

−

Umiejętność korzystania z informacji – samokształcenie.

−

Zasady współżycia społecznego.

−

Zasady etyki zawodowej.

−

Sposoby samooceny pracy własnej.

3

*

)

4

*

)

5

*

)

CECHY PSYCHOFIZYCZNE

1

*

)

2

−

Ostrość słuchu.

−

Potrzeba samodoskonalenia.

−

Samokontrola.

−

Szacunek dla godności człowieka.

3

*

)

4

*

)

5

*

)

*

)

Nie zidentyfikowano w badaniach.

14

8. Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych,

podstawowych i specjalistycznych dla zawodu

UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów

niższych.

POZIOM 1

Kwalifikacje ogólnozawodowe

– Nie zidentyfikowano.

Kwalifikacje podstawowe dla zawodu

Umiejętności

–

Wykonuje ręcznie rozładunek i załadunek towarów (K-1, K-2, K-3).

–

Posługuje się podstawowymi narzędziami do porządkowania i wykonuje proste
prace porządkowe (K-1, K-2, K-3).

Wiadomości

–

Techniki ręcznego rozładunku i załadunku (K-1, K-2, K-3).

–

Narzędzia, sposoby wykonywania prac porządkowych (K-1, K-2, K-3).

Cechy psychofizyczne

–

Sprawność fizyczna (K-1, K-2, K-3).

–

Wytrzymałość na długotrwały wysiłek fizyczny (K-1, K-2, K-3).

Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu

– Nie zidentyfikowano.

POZIOM 2

Kwalifikacje ogólnozawodowe

Umiejętności

–

Planuje pracę własną w celu wykonania powierzonego zadania.

–

Stosuje techniki skutecznego komunikowania.

–

Stosuje odpowiednie zabezpieczenia miejsca pracy podczas wykonywania prac
na terenie punktu skupu.

15

–

Stosuje się do wymagań stanowiskowych instrukcji bezpieczeństwa i higieny
pracy przy obsłudze maszyn i urządzeń wykorzystywanych w punkcie skupu.

–

Dobiera odzież ochronną oraz środki ochrony indywidualnej, w zależności od
prowadzonych prac na terenie punktu skupu.

–

Stosuje podręczny sprzęt oraz środki gaśnicze, zgodnie z zasadami ochrony
przeciwpożarowej.

–

Ocenia jakość wykonanego przez siebie zadania.

Wiadomości

–

Podstawy organizacji pracy.

–

Techniki i zasady komunikowania się.

–

Wymagania higieniczno-sanitarne i bezpieczeństwa pracy oraz bezpieczeństwa
przeciwpożarowego.

–

Wentylacja i klimatyzacja pomieszczeń pracy.

–

Czynniki szkodliwe, uciążliwe i niebezpieczne dla człowieka.

–

Zasady kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.

–

Bezpieczeństwo pracy przy urządzeniach elektrycznych.

–

Metody zabezpieczania urządzeń napędowych.

–

Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej.

–

Zagrożenia pożarowe, zasady ochrony przeciwpożarowej.

–

Podstawy mierzenia jakości pracy. Ocena efektywności.

Cechy psychofizyczne

–

Odpowiedzialność.

Kwalifikacje podstawowe dla zawodu

Umiejętności

–

Rozróżnia cechy jakościowe poszczególnych skupowanych towarów (K-1,
K-2, K-3).

–

Korzysta z pomocy klasyfikatora przy ocenie klasy skupowanego towaru (K-1).

–

Rozróżnia i posługuje się podstawowymi narzędziami mierniczymi: wagi elek-
troniczne, wagi zwykłe (K-1, K-2, K-3).

–

Przelicza, mierzy, waży ilości skupowanego i sprzedawanego towaru (K-1, K-3).

–

Przygotowuje próbki do badań we właściwych instytucjach (K-1, K-2, K-3).

–

Sprawdza ilość skupowanego/sprzedawanego towaru na zgodność z dokumen-
tacją: umowa o dostawę, zamówienie itp. (K-1, K-3).

–

Oznakowuje skupowane towary (K-1).

–

Zabezpiecza skupowane towary przed uszkodzeniem, zniszczeniem lub zagar-
nięciem (K-1, K-2, K-3).

–

Przekazuje skupiony towar do magazynu (K-1, K-2).

–

Rozpoznaje i stosuje nazewnictwo związane z gospodarką magazynową (K-2).

–

Ocenia możliwości magazynowania skupowanych towarów w oparciu o obo-
wiązujące normy i zasady magazynowania (K-2).

16

–

Przekazuje informacje o możliwościach przyjmowania towaru przez magazyn (K-2).

–

Dobiera środki transportu wewnętrznego przemieszczające się po magazynie (K-2).

–

Odczytuje oznakowania skupowanych towarów zamieszczone na towarach lub
opakowaniach (K-1, K-2, K-3).

–

Przemieszcza towary ręcznie zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pra-
cy (K-1, K-2, K-3).

–

Rozmieszcza towary w magazynie (K-2).

–

Przygotowuje skupione towary do sprzedaży (K-2, K-3).

–

Klasyfikuje i ocenia stan opakowań zamiennych (K-1, K-2, K-3).

–

Zapewnia należyty stan sanitarny magazynu i urządzeń magazynowych (K-2).

–

Pakuje i odpowiednio zabezpiecza towar zgodnie z wymaganiami klienta (K-2).

–

Kontroluje stan ilościowy wysyłanego towaru z przygotowanymi dokumentami
wysyłkowymi (K-3).

–

Przekazuje dokumenty zatwierdzone do transportu (K-3).

–

Przeprowadza okresowe kontrole przechowywanych towarów (K-2).

–

Odróżnia towary pełnowartościowe od towarów wadliwych, uszkodzonych,
zepsutych (K-2).

–

Mierzy, waży, przelicza towary podczas inwentaryzacji (K-2).

Wiadomości

–

Dokumentacja handlowa (K-1, K-2, K-3).

–

Sposoby odbioru ilościowego towarów (K-1, K-2, K-3).

–

Urządzenia miernicze (K-1, K-2).

–

Zasady odbioru jakościowego towarów (K-1).

–

Zamówienie, umowa o dostawę (K-1).

–

Zasady znakowania towaru (K-1, K-2, K-3).

–

Zasady zabezpieczania towarów przed uszkodzeniem, zniszczeniem i zagarnię-
ciem (K-1, K-2, K-3).

–

Sposoby przekazywania towaru do magazynu (K-1, K-2).

–

Podstawowe pojęcia i definicje z gospodarki magazynowej (K-2).

–

Magazyny i ich klasyfikacja (K-2).

–

Rodzaje składowanych i magazynowanych towarów (K-2).

–

Normy i zasady magazynowania towarów (K-2).

–

Wyposażenie magazynów (K-2).

–

Środki ręcznego transportu wewnętrznego w magazynie (K-2).

–

Sposoby oznakowania towarów (K-1, K-2, K-3).

–

Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy przy eksploatacji sprzętu, urządzeń oraz
środków transportu w magazynie (K-2).

–

Zasady przygotowania towarów do sprzedaży (K-2, K-3).

–

Rodzaje opakowań. Gospodarka opakowaniami (K-1, K-2, K-3).

–

Przepisy higieniczno-sanitarne dotyczące przechowywania towarów (K-2).

–

Zasady pakowania towarów (K-2, K-3).

–

Kontrola ilościowa (K-1, K-2, K-3).

–

Zasady oceny jakości przechowywanych towarów (K-2).

17

–

Ubytki naturalne (K-2).

–

Zasady postępowania w przypadkach towarów wadliwych, zepsutych i uszko-
dzonych (K-2).

Cechy psychofizyczne

–

Czucie dotykowe (K-1, K-2, K-3).

–

Ostrość wzroku (K-1, K-2, K-3).

–

Rozróżnianie barw (K-1, K-2, K-3).

–

Spostrzegawczość (K-1, K-2, K-3).

–

Wrażliwość węchowa (K-1, K-2, K-3).

–

Zamiłowanie do ładu i porządku (K-1, K-2, K-3).

–

Dokładność (K-1, K-2, K-3).

Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu

Umiejętności

–

Dobiera sposób i środki transportu mechanicznego do rodzaju towaru (K-1,
K-2, K-3).

–

Transportuje materiały mechanicznie w poziomie i pionie (K-1, K-2, K-3).

–

Obsługuje wózki widłowe (K-1, K-2, K-3).

–

Dokonuje czyszczenia i konserwacji środków transportu towarów (K-1, K-2, K-3).

Wiadomości

–

Zasady transportowania towarów zależnie od rodzaju i sposobu transportu me-
chanicznego. Narzędzia i sprzęt do transportu (K-1, K-2, K-3).

–

Zasady obsługi wózków widłowych (K-1, K-2, K-3).

–

Metody i techniki konserwacji podzespołów oraz maszyn i urządzeń stosowa-
nych w transporcie mechanicznym na terenie punktu skupu (K-1, K-2, K-3).

Cechy psychofizyczne

–

Koordynacja wzrokowo-ruchowa (K-1, K-2, K-3).

POZIOM 3

Kwalifikacje ogólnozawodowe

Umiejętności

–

Planuje pracę własną oraz pozostałych pracowników w celu wykonania powie-
rzonego zadania.

–

Prowadzi rozmowy ze współpracownikami dotyczące wykonywanej pracy.

–

Współpracuje z innymi pracownikami podczas powierzonego zadania.

18

–

Prowadzi dyskusje i negocjacje z dostawcami i odbiorcami.

–

Rozwiązuje konflikty w miejscu pracy.

–

Przewiduje i zapobiega zagrożeniom życia i zdrowia współpracowników.

Wiadomości

–

Podstawy organizacji pracy.

–

Podstawowe wiadomości z zakresu psychologii i socjologii pracy.

–

Struktura organizacyjna, zadania poszczególnych stanowisk pracy.

–

Techniki i zasady komunikowania się.

–

Techniki i zasady rozwiązywania konfliktów.

Cechy psychofizyczne

–

Odporność emocjonalna i zrównoważenie.

Kwalifikacje podstawowe dla zawodu

Umiejętności

–

Wyszukuje producentów i sprzedawców nowych towarów (K-1, K-3).

–

Przeprowadza rozmowę kupna/sprzedaży dostosowaną do typu klienta (K-1, K-2).

–

Prowadzi rozmowę wyjaśniającą z dostawcą/odbiorcą w przypadku ujawnio-
nych niezgodności towaru (K-1, K-2).

–

Tworzy spisy adresowe dostawców i odbiorców (K-1, K-2).

–

Dobiera i analizuje normy jakościowe dla wybranych grup towarów (K-1, K-2,
K-3).

–

Dokonuje charakterystyki towaroznawczej wybranych grup towarowych (żyw-
nościowych i nieżywnościowych) (K-1, K-2, K-3).

–

Wypełnia podstawowe dokumenty: umowa o dostawę/sprzedaż/kupno, zamó-
wienie itp. (K-1, K-3, K-4).

–

Ewidencjonuje skup produktów i stan zapasów magazynowych (K-2, K-4).

–

Sporządza dzienny raport skupu (K-4).

–

Rozróżnia właściwości przechowywanych skupionych towarów (K-2).

–

Zapewnia odpowiednie warunki przechowywania towarów (K-2).

–

Kontroluje bieżący stan zapasów produktów (K-2).

–

Identyfikuje i wypełnia dokumenty związane z gospodarką magazynową; do-
wód przyjęcia „Pz’’, dowód zwrotu „Zw’’, kartoteka ilościowa itp. (K-2, K-4).

–

Dokonuje analizy zestawień magazynowych (K-2, K-4).

–

Wykonuje czynności sprzedażowe (K-3).

–

Oblicza wartość skupowanego i sprzedawanego towaru (K-1, K-3, K-4).

–

Obsługuje proste urządzenia liczące (K-1, K-3, K-4).

–

Sporządza dowody zakupu (K-1, K-4).

–

Oblicza poziom cen i marż (K-1, K-3, K-4).

–

Oblicza kwotę podatku VAT (K-1, K-3, K-4).

19

–

Ustala poziom upustów (K-1, K-3, K-4).

–

Wypełnia fakturę VAT zgodnie z zasadami (K-1, K-3, K-4).

–

Wystawia polecenia zapłaty przez bank (K-1, K-3, K-4).

–

Wypełnia dokumenty korygujące (K-1, K-3, K-4).

–

Ustala i wydaje należną resztę (K-1, K-3, K-4).

–

Rozpoznaje autentyczność banknotów przyjmowanych od klientów oraz wska-
zuje sposób postępowania w przypadku otrzymania falsyfikatu (K-1, K-3, K-4).

–

Prowadzi rejestr skupowanych towarów (K-1).

–

Prowadzi rejestr sprzedaży (K-3).

–

Prowadzi ewidencję opakowań (K-1, K-2, K-3).

–

Ściąga towary ze stanów magazynowych (K-2).

–

Rozpatruje reklamację klienta zgodnie z obowiązującymi przepisami (K-1,
K-3, K-4).

Wiadomości

–

Sposoby poszukiwania klientów (K-1, K-3).

–

Metody i techniki prowadzenia rozmów handlowych. Rodzaje argumentacji.
Typy klientów (K-1, K-3).

–

Zasady tworzenia i prowadzenia bazy danych kontrahentów (K-1, K-3).

–

Charakterystyki jakościowe towarów (K-1, K-2, K-3).

–

Charakterystyki towaroznawcze towarów (K-1, K-2, K-3).

–

Zasady sporządzania umów, zamówień (K-1, K-3, K-4).

–

Sposoby ewidencjonowania towarów (K-1, K-2, K-3, K-4).

–

Zasady wypełniania dokumentów z dziennego skupu (K-1, K-3, K-4).

–

Dokumenty do sporządzania dziennego raportu skupu (K-1, K-3, K-4).

–

Własności fizyczne i chemiczne produktów w skupie (K-1, K-2, K-3).

–

Warunki przechowywania towarów z uwzględnieniem rodzajów towarów
(K-2).

–

Metody i techniki kontroli stanu zapasów (K-1, K-2, K-3).

–

Dokumentacja w kontaktach z dostawcami. Dokumentacja w obrocie magazy-
nowym (K-2, K-4).

–

Czynności sprzedażowe (K-3, K-4).

–

Metoda obliczenia procentów (K-1, K-3, K-4).

–

Zasady kontroli dokumentów pod względem formalnym i rachunkowym (K-1,
K-3, K-4).

–

Zasady wypełniania faktury VAT, rachunku i dokumentów korygujących (K-1,
K-3, K-4).

–

Zasady wystawiania polecenia zapłaty przez bank (K-1, K-3, K-4).

–

Sposoby obliczania należności za skupowane/sprzedawane towary (K-1, K-3,
K-4).

–

Rodzaje banknotów (K-1, K-3, K-4).

–

Metoda obsługi testerów banknotów (K-1, K-3, K-4).

–

Sposób postępowania w przypadku otrzymania falsyfikatu (K-1, K-3, K-4).

20

–

Zasady wypełniania dokumentów kasowych i rozliczania się z gotówki (K-1,
K-3, K-4).

–

Dokumentacja wtórna (rejestr zakupu, rejestr sprzedaży, rejestr opakowań
wtórnych) i zasady jej prowadzenia (K-1, K-2, K-3, K-4).

–

Zasady ewidencji magazynowej (K-2).

–

Przepisy prawne dotyczące reklamacji (K-1, K-3, K-4).

Cechy psychofizyczne

–

Uzdolnienia rachunkowe (K-1, K-3, K-4).

–

Zdolność przekonywania i negocjowania (K-1, K-3).

–

Sumienność (K-4).

–

Uczciwość (K-3).

Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu

Umiejętności

–

Dokonuje klasyfikowania skupowanego i sprzedawanego towaru (K-1, K-2, K-3).

–

Charakteryzuje i obsługuje program komputerowy w zakresie analizy rynku,
magazynowania i ewidencjowania skupu (K-2, K-4).

–

Wprowadza do komputera dane dotyczące zakupów i sprzedaży towarów
i usług (K-2, K-4).

Wiadomości

–

Zasady klasyfikowania towarów (K-1, K-3).

–

Sposoby zastosowania programów komputerowych w zaopatrzeniu magazynów
(K-2).

–

Oprogramowanie magazynowo-handlowe (K-2).

Cechy psychofizyczne

–

Zdolności analityczne (K-4).

POZIOM 4

– Nie zidentyfikowano.

POZIOM 5

– Nie zidentyfikowano.