28.10.2013r
Wpływ środowiska geograficznego na społeczeństwa
Ziemia:
- 510.072 mln km
2
- Ląd 148,94 mln km
2
- Wody 361.132 mln km
2
- Lądy stanowią 29,2%
- Wody 70,8%
- Szlaki kolejowe 1.122 mln km
W 8 min docierają promienie słoneczne do Ziemi, z jednego kraoca galaktyki Drogi Mlecznej na drugi
kraniec jest to 120 mln lat.
Droga mleczna to galaktyka spiralna, która jest na drodze kolizyjnej z galaktyką Andromedy.
Słooce ->[ Merkury -> Wenus -> Ziemia ]planety skaliste-> Mars -> Jowisz -> Saturn -> Uran -> Neptun
Cares, Pluton, Haumea, Makemake, Eris – planety karłowate
Astronomia.pl -> dla zainteresowanych
Ziemia:
Promieo równikowy 6 378 245 m
Promieo biegunowy (połowa osi ziemskiej) 6 356 863 m
Różnica długości promienia równikowego i biegunowego 21 382 m
Obwód równika 40 075 704 m
Obwód południka (średni) 20 004 274 m
Średnia długośd jednostopniowego łuku południka 111 321 m
Powierzchnia Ziemi 510 mln km
2
Objętośd Ziemi 1 083 mld km
3
Masa Ziemi 6.1024 kg (5,976 trylionów t)
Średnia gęstośd Ziemi 5,52 g/cm
3
1. Składniki skorupy ziemskiej
Tlen 47%
Krzem 29,5% Si
Glin 8%
Żelazo 4,6 %
Magnez 1,9%
Wapo 3%
Potas 2,5%
Sód 2,5%
2. Składniki jądra Ziemi
Żelazo 80,86%
Nikiel 5-5,6%
Kobalt 0,3%
Siarka, krzem, mangan, chrom
3. Skład atmosfery ziemskiej
Azot 78,084%
Tlen 20,946%
Argon 0,934%
4. Oceany
Ocean Spokojny (Pacyfik, Ocean
Wielki)
Ocean Atlantycki (Atlantyk)
Ocean Indyjski
Ocean Arktyczny (Morze
Arktyczne, Ocean Lodowaty
Północny)
Ocean Południowy
5. Głębiny
Rów Mariaoski 10911 m p.p.m
Tonga 10882 m p.p.m
6. Kontynenty
Afryka
Ameryka Południowa
Ameryka Północna
Antarktyda
Australia i Oceania
Azja
Europa
7. Łaocuchy górskie
Himalaje, Mount Everest, 8850 m
Andy, Aconcagua, 6960 m
Kordyliery, Denali (McKinley), 6194 m
Kilimandżaro, Kibo (Uhuru), 5895 m
Współczesne zagrożenia środowiska
Efekt cieplarniany
Dziura ozonowa
Kwaśne deszcze
Pustynnienie
Klimat – przebieg zjawisk pogodowych na danym obszarze w okresie wieloletnim (30-50 lat)
Klimat na Ziemi kształtują trzy podstawowe procesy klimatotwórcze: obieg ciepła, obieg wody i
krążenie powietrza, oraz czynniki geograficzne : układ lądów i oceanów, wysokośd n. p. m., odległośd
od morza (oceanu), Klimat jest jednym z czynników ekologicznych wpływających na występowanie i
życie organizmów.
Wpływ klimatu
Usłonecznienie
Temperatura
Wilgotnośd
Zachmurzenie
Opady
Ciśnienie
Efekt cieplarniany
Dziura ozonowa
Wpływ klimatu:
Układ strefowy równoleżnikowy
o Równikowa 10-0-10
o Tropikalna 25-30
o Przejściowa 35-40
o Umiarkowana 45-60
o Arktyczna 60-90
Biorąc pod uwagę masy powietrza panujące nad danym obszarem w poszczególnych półroczach
wyróżnia się w stref klimatycznych
Równikowa
Podrównikowa
Zwrotnikowa
Podzwrotnikowa
Umiarkowana
Subarktyczna/subantarktyczna
Arktyczna/antarktyczna
Wpływ ukształtowania terenu
Specyficzny rodzaj zabudowy miast i wsi
Rozwój specyficznych form rolnictwa
o Spadek <25%
o Tarasowatośd pól
o Mikroklimat na różnych stokach
o Wybór gatunków roślin do uprawy
Eksploatacja bogactw naturalnych
o Trwałe zmiany krajobrazu, gospodarki, koncentracja ludności
o Po wyczerpaniu złóż – miasta widma
Komunikacja, rodzaj, zagęszczenie
Wybór przebiegu drogi – warunki
naturalne – przełęcze, działy wodne,
doliny rzek
Szybkośd środka transportu
Łatwiejsza budowa kanałów
Dostępnośd szlaków wg pór roku
Koszt budowy 1km drogi/linii
kolejowej
Obszary wyżynne inny rodzaj
gospodarki – hodowla, turystyka
WODA
Woda słodka (3% całej wody)
o Lodowce 75%
o Wody podziemne głębinowe 14%
o Wody podziemne 11%
o Jeziora 0,03%
o Rzeki 0,06%
o Gleby 0,3%
Punkt potrójny wody przy ciśnieniu atmosferycznym wynosi
(………….)
Zbiorniki wodne
Zasoby – rzeki i jeziora Afryki 30%
Wielkie jeziora USA 25%
Bajkał 18%
Rzeki świata 1200km
3
Jeziora 12500km
3
Sumarycznie 124000000km
3
Znaczenie rzek jako źródeł wody słodkiej
Szlaki komunikacyjne
Nawadnianie pól 200,000km2
Miejsca osiedlania się
Zapory wodne
o Kaariba (Zambia) 160 10
9
m
3
o Akosombo
o Asuaoska
Energetyka norweska 99,8%, Peru 68%