POSTĘPOWANIE W URAZACH

KRĘGOSŁUPA SZYJNEGO

KRĘGOSŁUP SZYJNY – URAZ

Urazy kręgosłupa szyjnego można podzielić ogólnie na urazy

o mechanizmie:



zgięciowym



wyprostnym



kompresyjnym



nieznanym

URAZY KRĘGOSŁUPA SZYJNEGO -
RTG

URAZ KRĘGOSŁUPA SZYJNEGO -
RTG

URAZY KRĘGOSŁUPA SZYJNEGO -
RTG

URAZ KRĘGOSŁUPA SZYJNEGO -
RTG

URAZY O MECHANIZMIE
ZGIĘCIOWYM:



podwichnięcie przednie - najlepiej widoczne na
zdjęciu bocznym kręgosłupa jako uwypuklenie w
miejscu uszkodzenia więzadeł; w miejscu urazu
może się pojawić poszerzenie wyrostka
kolczystego,



zwichnięcia stawów - uszkodzenie niestabilne,
szczególnie jeżeli jest obustronne; przesunięcie
kręgu ku przodowi (o 50% jego szerokości) zwykle
wskazuje na obustronne zwichnięcie stawów,



złamania kompresyjne - zwykle związane z
rozerwaniem więzadeł tylnych i z tego powodu
niestabilne;

URAZY O MECHANIZMIE
WYPROSTNYM:



złamanie części międzystawowej obrotnika;
stanowi ono 10-15% złamań,



złamanie blaszki granicznej - trudne do
zobrazowania; zwykle występuje u ludzi starszych,
u których występuje spondyloza,



złamanie łuku tylnego atlasu - zwykle stabilne,
jeżeli jest to uszkodzenie izolowane,



złamanie dyslokacyjne - może wystąpić również
przy mechanizmie zgięciowym urazu, gdy trzon
kręgu jest pchnięty ku przodowi i pojawia się
zgięciowe podwichnięcie;

20 000 zgonów rocznie jest

spowodowanych urazami

kręgosłupa, z czego połowa

jest następstwem

wypadków

komunikacyjnych.

Dokładna, wczesna diagnostyka

i szybkie, właściwe postępowanie

lecznicze w urazach kręgosłupa w

odcinku szyjnym powikłanych

uszkodzeniem rdzenia kręgowego

mają często decydujące znaczenie

dla dalszych losów chorego.

Niestety często zdarza się, że zła

dokumentacja radiologiczna, niestaranne

zbadanie chorego, jego niewłaściwy

transport z miejsca wypadku, czy wreszcie

nieadekwatne dla uszkodzenia

postępowanie – uniemożliwiają uzyskanie

poprawy neurologicznej, a czasem wręcz

wpływają na pogorszenie wstępnie

obserwowanego stanu neurologicznego.

URAZY KRĘGOSŁUPA W

ODCINKU SZYJNYM

DZIELIMY NA:



wysokie od C1 do C5



niskie od C5 do Th1

URAZY KRĘGOSŁUPA OD C1 DO C5,

POWIKŁANE CAŁKOWITYM
USZKODZENIEM RDZENIA

KRĘGOWEGO MOGĄ POWODOWAĆ:



zaburzenia oddechowe



porażenie wszystkich mięśni kończyn górnych, tułowia i kończyn

dolnych

URAZY KRĘGOSŁUPA PONIŻEJ C5,

PRZY CAŁKOWITYM

USZKODZENIU RDZENIA,

POWODUJĄ:



porażenie kończyn dolnych z zachowaniem funkcji zginaczy łokci



im niższy poziom uszkodzenia rdzenia – pozostają funkcje

zginaczy grzbietowych nadgarstka, prostowników palców,

zginaczy dłoniowych



urazy poniżej C7 pozostawiają prawidłową funkcję rąk

PRZYCZYNY:



do niedawna główną przyczyną urazów kręgosłupa odcinka

szyjnego były upadki z wysokości, w tym skoki do wody (około

60%), wypadki drogowe (30%) i inne (10%)



obecnie gwałtownie wzrasta liczba urazów kręgosłupa na skutek

wypadków komunikacyjnych i one stają się główną przyczyną

urazów kręgosłupa szyjnego

OBJAWY:



ból, sztywność karku i/lub bolesność palpacyjna u
przytomnych pacjentów; jeżeli żaden z tych
objawów nie występuje, a zaopatrywany pacjent
jest przytomny bez cech spożycia alkoholu czy
leków, to prawdopodobieństwo uszkodzenia
kręgosłupa szyjnego wynosi tylko 1-2% (boczne
zdjęcie kręgosłupa szyjnego powinno być
wykonane rutynowo we wszystkich ciężkich
urazach)



urazy lub uszkodzenia skóry głowy i twarzy u
pacjentów z zaburzeniami świadomości

NAJCZĘSTSZE URAZY
WSPÓŁISTNIEJĄCE:



urazy głowy (wstrząśnienia mózgu, stłuczenia mózgu, rany

głowy, złamania czaszki),



urazy klatki piersiowej



urazy kończyn górnych

KOŁNIERZE ORTOPEDYCZNE

KOŁNIERZE ORTOPEDYCZNE

KOŁNIERZE
ORTOPEDYCZNE

C.I.D.

C.I.D.

C.I.D.

TRANSPORT:



na twardym podłożu, desce, z założonym ostrożnie sztywnym

kołnierzem, uzupełnionym woreczkami z piaskiem ułożonymi po

obu stronach głowy, zabezpiecza to przed uszkodzeniem rdzenia

TRANSPORT
CD.



tlen powinien być podawany wszystkim pacjentom z uszkodzeniami

rdzenia kręgowego (pacjenci z wysokimi uszkodzeniami rdzenia

umierają z powodu niedotlenienia; konieczna może być także

sztuczna wentylacja)

TRANSPORT
CD.



udzielenie tym pacjentom pierwszej pomocy typu ABC (udrożnienie

dróg oddechowych, przywrócenie oddychania i krążenia)

TRANSPORT CD.



natychmiastowe rozpoczęcie podawania dożylnego płynów i leków;

w przypadkach nagłych można je pominąć, aby nie tracić cennego

czasu; najważniejszą zasadą jest jak najszybsze zawiezienie pacjenta

samochodem lub helikopterem (w zależności od stanu pacjenta) do

wyspecjalizowanych ośrodków medycznych