Międzynarodowa zdolność konkurencyjna (konkurencyjność czynnikowa, input, zasoby)-
ujęcie dynamiczne, zdolność do szybszego (niż inne kraje) osiągania większych korzyści z
własnych i zagranicznych czynników produkcji

Międzynarodowa przewaga konkurencyjna (międzyn. konkurencyjność sensu stricto)- bieżąca
zdolność do osiągania przez podmioty gospodarcze, funkcjonujące na terenie danego kraju,
większych i/lub porównywalnych korzyści z tytułu uczestnictwa w międzynarodowym
podziale pracy

Międzynarodowa pozycja konkurencyjna (konkurencyjność wynikowa, output)- ujęcie
statyczne, pozycja kraju na rynkach międzyn. w handlu towarowym i usługami

Hierarchiczna koncepcja konk. kraju wg Trabolda

1) zdolność do sprzedawania (eksport)
2) zdolność do przyciągania (lokalizacja)- jako miejsce pracy, przyciągnie ludzi
3) zdolność do dostosowań (adaptacji)
4) zdolność do zarabiania

Etapy rozwoju konkurencyjności narodowej wg Portera (KOLEJNOŚĆ! i opis)
Konkurencyjność oparta na:

1) czynnikach produkcji



dla krajów najsłabiej rozwiniętych



dzięki surowcom naturalnym i/lub taniej sile roboczej o niskich kwalifikacjach



wrażliwe na wahania koniunktury międzyn.



ich przewaga konk. jest b. nietrwała, bo opiera się na czynnikach relatywnie
powszechnych i łatwych do pozyskania

2) inwestycjach



dla państw doganiających- catching-up countries



inwestycje w nowoczesne rozwiązania tech.



inwestycje w rozbudowę zdolności do produkowania nowoczesnych i zaaw.
dóbr poprzez np. zakup licencji, zakładanie spółek joint-venture



pozyskiwane technologie są zwykle mniej zaawansowane niż światowych
liderów



występuje konkurencja wew., która zmusza przedsiębiorstwa do ciągłego
inwestowania, obniżania kosztów, poprawy jakości produkcji



dostęp do rynków zagr.- coraz częściej poprzez własne sieci dystrybucji

3) innowacjach



stanowi najwyższy, wzrostowy poziom zdolności konk. gosp



występująca silna konk. wew. stymuluje ciągłe innowacje



przedsiębiorstwa przejmują nie tylko technologie z zagranicy, ale tworzą
własne



przewaga konk. coraz rzadziej wynika z niższych kosztów, coraz częściej zaś

czynników pozacenowych



przedsiębiorstwa stosują globalne strategie obejmujące własne śwaitowe
kanały dystrybucji oraz strategie promocji



są odporne na wahania koniunktury



najlepszy etap

4) bogactwie



dla krajów o wysokim poziome rozwoju



cechą takiej gosp. jest niezdolność do utrzymania swojej wysokiej pozycji
konk. w przyszłości (powodem koncentracja na utrzymaniu pozycji)



podmioty nie tyle inwestują we wzmacnianie swojej pozycji poprzez
innowacje, co wpływają na rząd by je utrzymać



cechuje się powolnym spadkiem pozycji konk.

Determinanty przewagi konk. wg Portera

Szansa i Państwo dodaje później
Dunning dodaje jeszcze Wielkie Korporacje Transnarodowe


Podstawowe rankingi międzynarodowej konk. gospodarek

The Global Competitiveness Report



najnowszy 2013-14



World Economic Forum z Davos



148 krajów



publikowany od 1979r



główny zagregowany wskaźnik- Global Competitiveness Index GCI (113 zmiennych:
79 czynniki miękkie, 34 dane ilościowe)



rdzeń GCI- metodologia Portera (diament)

warunki

zasobowe

strategia,

struktura i

rywalizacja firm

warunki

popytowe

przemysły

pokrewne i

wspierajace

Państwo

Szansa

WEF dzieli kraje na 3 grupy wg stopnia ich rozwoju PKB per capita

1) factor- driven
2) efficiency- driven
3) innovation-driven

Polska jest 2-3
Chiny są 2



GCI

1) Szwajcaria
2) Singapur
3) Finlandia
4) Niemcy
42) Polska

World Competitiveness Yearbook



Międzynarodowy Instytut Zarzadzania Rozwojem IMD



Główny zagregowany wskaźnik- World Competitiveness Scoreboard WCS



329 kryteriów

GCI

Wymagania

podstawowe

Dźwignie

efektywności

Innowacyjność i

czynniki

zaawansowane

F1. Instytucje

F5. Edukacja wyższa i szkolenia F11. Rozwój środowiska biznes.

F2. Infrastruktura

F6. Efektywność rynku dóbr

F12. Innowacyjność

F3. Stabilność makroekon. F7. Efektywność rynku pracy
F4. Zdrowie i edukacja

F8. Rozwój rynku finansowego

(podstawowa)

F9. Gotowość technologiczna

F10. Rozmiar rynku

Kluczowe dla gosp.

Kluczowe dla gosp. bazujących

Kluczowe dla gosp. bazujących na

bazujących na czynnikach na efektywności

innowacjach

produkcji

WCS 2013

1) USA
2) Szwajcaria
3) Hong Kong
4) Szwecja

HDI uwzględnia



poziom życia ludności mierzony w PKB per capita ppp



oczekiwaną długość życia w momencie urodzenia



poziom edukacji (w 2/3 kombinacja miernika alfabetyzacji ludności dorosłej, w 1/3
wskaźnika skolaryzacji na poziomie podstawowym, średnim i wyższym)

HDI 2012

1) Norwegia
2) Australia
3) USA
4) Holandia

Wskaźnik penetracji importowej

X

s

- wartość produkcji sprzedanej- ogólna podaż towarów sprzedanych w gosp.

Cenowe terms of trade

D

Ex

-przeciętne ceny w eksporcie

D

Im

- przeciętne ceny w imporcie

t- okres badany
0- okres początkowy

Metoda ujawnionych przewag względnych RCA (revealed comperative advantages) B.Ballas

X

ij

- wartość eksportu grupy towarowej „i” danego kraju „j”

X

j

- wartość globalnego eksportu danego kraju j

X

i

- wartość światowego eksportu grupy towarowej i

X- wartość globalnego eksportu światowego

RCA>1- kraj ma ujawnione przewagi względne w danej branży
0<RCA<1- brak przewagi

Wskaźniki zdolności innowacyjnej (input):

1) Zasoby ludzkie



% osób z wyższym wykształceniem



stopień scholaryzacji

2) Zasoby finansowe



wydatki na R&D jako % PKB

3) Środowisko wspierające innowacje



stopień usieciowienia (klastrów)



liczba jednostek w działalności R&D



Wskaźniki pozycji innowacyjności (output)

1) Zatrudnienie



struktura zatrudnienia (%)



zatrudnienie w % na 1 tys. os. aktywnych zawodowo



zatrudnienie w high-tech

2) Wyniki działalności badawczej i innowacyjnej



ilość patentów, znaków towarowych i wzorów użytkowych na 1mln ludności

3) Komercjalizacja wiedzy



eksport high-tech w % ogółu eksportu



sprzedaż wyrobów nowych i zmodernizowanych

The Global Innovation Index 2013

1) Szwajcaria
2) Szwecja
3) Wielka Brytania
4) Holandia

W Unii Europejskiej:
Najsłabiej rozwinięte

1) Bułgaria
2) Rumunia
3) Łotwa
4) Polska

modest innovators

Najbardziej rozwinięte:

1) Szwecja
2) Niemcy
3) Dania
4) Finlandia

innovation leaders

Klasyfikacja FDI
wg struktury:

a) horyzontalne- poziome:



produkcja tych samych lub podobnych dóbr co w kraju macierzystym

b) wertykalne- pionowe:



wyraźna różnica technologiczna, zlecanie produkcji części lub półproduktów
krajowi słabiej rozwiniętemu

c) konglomeratowe



a+b

Paradygmat OLI

Top 20 host economies

1) USA
2) China
3) Hong Kong
4) Brazylia

Top 20 investor economies

1) USA
2) Japan
3) China
4) Hong Kong

największe znaczenie mają rozwinięte kraje wertykalne

Doing Business 2014

1) Singapur
2) Hong Kong
3) Nowa Zelandia
4) USA

Index of Economic Freedom

1) Hong Kong
2) Singapur
3) Australia
4) Nowa Zelandia

Największe gospodarki świata GDP current prices

1) USA
2) Chiny
3) Japonia
4) Niemcy

Największe gospodarki świata GDP based on ppp valuation

1) USA
2) Chiny
3) Indie
4) Japonia

USA



mają ujemny bilans handlowy ale dodatnie saldo handlu usługami



są liderem w imporcie/eksporcie usług i imporcie towarów ale w eksporcie towarów
mają 2 miejsce



największy dawca i biorca inwestycji



5. w GCI



populacja 211,6 milionów



PKB 15,684 tryliarda $



PKB per capita 49,9 tysięcy $



Udział w światowym PKB 18,87%



Zalety USA: Wielkość rynku, dźwignie efektywności (mają najwięcej filarów w GCI)



Wady USA: Stabilność makroekonomiczna

Rosja



ma charakter ekstensywny



transition economy 2-3



dodatnie saldo handlu zagranicznego

Chiny



2 etap rozwoju w GCI



Biały kolorem żałoby



największy producent i konsument wyrobów tytoniowych



największy producent złota



mają jedną strefę czasową



dodatnie saldo w handlu zagr.

Hong Kong



Makao było portugalskie



Ma zagwarantowany dzisiejszy status (system gospodarczy, polityczny, styl życia) na
50 lat (2047), potem się zobaczy, co dalej.



Członek założyciel WTO (Polska też), a Chiny członkiem od 11 XII 2001



Hong Kong wyżej w GCR niż Chiny



3. etap rozwoju GCI



Udział w world GDP: Chiny ok. 15%, HK 0,44%

Afryka



Najbiedniejsze państwo świata to Demokratyczna Republika Kongo (dawny Zair)
$231 per capita



Algieria najmniej konkurencyjna gospodarka, RPA najbardziej



Chad- ostatnie państwo w GCR

Państwa skandynawskie



mają lwy w herbach



duńskie flexicurity



GDP nominal per capita

Norwegia 3.
Dania 6.
Szwecja 7.
Finlandia 15.



Norwegia 1. HDI



Tekes- Fińska Agencja Finansująca Innowacje i Technologie



SHOK- Strategiczne Centra Nauki, Technologii i Innowacji

*Izrael wydaje najwięcej na R&D w % PKB