DOBÓR PRZEKROJU PRZEWODÓW ORAZ ZABEZPIECZEŃ
Kolejność postępowania przy wyznaczaniu przekroju przewodów jest
zazwyczaj następująca :
1. wyznacza się przekroje ze względu na obciążalność prądową długotrwałą
2. sprawdza się czy dobrane przekroje są wystarczające ze względu na
dopuszczalny spadek napięcia
3. sprawdza się czy dobrane przekroje są wystarczające ze względu na cieplne
działanie prądów przeciążeniowych i zwarciowych
4. sprawdza się czy dobrane przekroje są wystarczające ze względu na
wytrzymałość mechaniczną
5. sprawdza się skuteczność ochrony przeciwporażeniowej
1
Ad1.) Dobór przewodów ze względu na obciążalność prądową długotrwałą
– obliczeniowy prąd obciążenia I
B
1-f
ϕ
cos
f
N
B
U
P
I
=
3-f
ϕ
cos
3
N
B
U
P
I
=
gdzie dla budynków mieszkalnych przyjmuje się, że
95
,
0
cos
=
ϕ
lub
1
cos
=
ϕ
–
obciążalność prądowa długotrwała przewodu I
Z
odczytuje się go z odpowiednich tabel w normie PN-IEC 60364-5-523. dla danego
sposobu ułożenia przewodów
Warunek :
zapis ogólny:
B
Z
I
I
≥
zapis szczegółowy:
B
Z
I
I
≥
′
gdzie:
Z
g
t
Z
I
k
k
I
⋅
⋅
=
′
Z
I
- obciążalność prądowa długotrwała przewodu odczytana z normy
Z
I ′
- rzeczywista obciążalność prądowa długotrwała przewodu
t
k - temperaturowy współczynnik poprawkowy uwzględniający temperaturę
otoczenia
g
k
- współczynnik poprawkowy uwzględniający sposób ułożenia oraz ilość
przewodów prowadzonych wspólnie
2
3
Przykład (ten sam):
Budynek o 7 kondygnacjach posiada 28 mieszkań oraz wejście z dwóch klatek
schodowych. Budynek nie posiada zaopatrzenia w ciepłą wodę z zewnętrznej
centralnej sieci grzewczej lecz posiada ogrzewanie elektryczne. Średnia moc
grzewcza jednego mieszkania to 3 kW. Transformator zasila osiedle 6 identycznych
budynków w układzie jak na rysunku.
1 2 3 4 5 6
20kV 0,4kV
a)
T
U
n
= 20kV
S
K
’’= 210MVA
b)
c)
1
2
3
4
5
6
T
U
n
= 20kV
S
K
’’= 210MVA
T
4
5
6
1
2
3
U
n
= 20kV
S
K
’’= 210MVA
4
Obliczenia :
Poprzednio wyznaczono następujące obliczeniowe moce szczytowe :
– Moc jednego mieszkania :
kW
P
M
33
1
=
∑
– Moc szczytowa każdej linii wlz :
kW
P
WLZ
7
,
148
2
,
1
=
∑
– Moc szczytowa dla linii zasilającej cały budynek :
kW
P
budynku
4
,
249
=
∑
– Dobrano transformator o mocy:
kVA
S
NT
2000
=
Przy wyznaczeniu obliczeniowej mocy szczytowej dla linii zasilającej kilka
jednakowych budynków sprowadzamy wszystkie budynki do jednego budynku o
łącznej liczbie mieszkań.
Ad. a) łączna liczba mieszkań [6 x 28] :
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
P
n
k
P
P
m
k
P
m
k
P
P
P
P
P
wind
OA
g
P
P
P
P
wind
j
OA
g
j
M
j
wind
OA
g
zas
64
,
878
144
24
92
,
367
72
,
342
20
12
6
,
0
2
12
3
168
73
,
0
30
168
068
,
0
3
2
1
1
6
=
+
+
+
=
=
⋅
⋅
+
⋅
+
⋅
⋅
+
⋅
⋅
=
=
+
+
+
=
+
+
+
=
∑
4
4 3
4
4 2
1
4
3
42
1
4
4 3
4
4 2
1
4
4
4 3
4
4
4 2
1
Ad. b) łączna liczba mieszkań [3 x 28] :
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
P
n
k
P
P
m
k
P
m
k
P
P
P
P
P
wind
OA
g
P
P
P
P
wind
j
OA
g
j
M
j
wind
OA
g
zas
52
,
464
72
12
96
,
183
56
,
196
20
6
6
,
0
2
6
3
84
73
,
0
30
84
078
,
0
3
2
1
1
3
=
+
+
+
=
=
⋅
⋅
+
⋅
+
⋅
⋅
+
⋅
⋅
=
=
+
+
+
=
+
+
+
=
∑
4
43
4
42
1
3
2
1
4
4 3
4
4 2
1
4
4 3
4
4 2
1
Ad. c) łączna liczba mieszkań [1 x 28] :
kW
P
P
budynku
zas
4
,
249
1
=
=
∑
∑
5
Dobieramy przekrój i rodzaj sieci kablowej zasilającej :
Ad. a) w tym układzie zasilania maksymalny prąd obciążenia wyniesie :
kA
V
kW
U
P
I
n
zas
B
268
,
1
400
3
64
,
878
3
6
max
=
⋅
=
=
∑
ze względu na tak dużą wartość prądu należałoby poprowadzić co najmniej 4 linie
kablowe ułożone równolegle, co nie jest stosowane w praktyce więc należy zmienić
układ zasilania.
Ad. b) w tym układzie zasilania mamy 2 linie, dla każdej obciążenie wyniesie :
A
V
kW
U
P
I
n
zas
B
5
,
670
400
3
52
,
464
3
3
max
=
⋅
=
=
∑
ze względu na dużą wartość prądu również należałoby poprowadzić co najmniej 2
linie kablowe ułożone równolegle.
Ad. c) w tym układzie zasilamy każdy budynek oddzielną linią kablową, więc prąd
obciążenia maksymalnego wyniesie :
A
V
kW
U
P
I
n
zas
B
360
400
3
4
,
249
3
1
max
=
⋅
=
=
∑
ze względu na dużą wartość prądu również należy dobrać 2 kable ułożone
równolegle
6
Projektant może również zaproponować wprowadzenie zmian do założeń wstępnych:
Po przeprowadzeniu analizy zasilania 6 budynków wielorodzinnych wnioskuje
się, iż bardziej opłacalne będzie zrezygnowanie z ogrzewania elektrycznego
oraz podgrzewaczy wody w mieszkaniach na rzecz zredukowania pobieranej
mocy elektrycznej. Proponuje się wybudowanie 1 lub 2 kotłowni gazowych na
całe osiedle i zastosowanie ogrzewania gazowego w mieszkaniach oraz
doprowadzenie instalacji gazowej do ogrzewania wody.
Dalszy projekt będzie dotyczył mieszkań z doprowadzeniem instalacji gazowej
oraz z ogrzewaniem gazowym.
Po ponownym przeliczeniu poszczególnych mocy szczytowych otrzymujemy :
– Moc jednego mieszkania :
kW
P
M
5
,
12
1
=
∑
– Moc szczytowa każdej linii wlz :
kW
P
WLZ
59
2
,
1
=
∑
– Moc szczytowa dla linii zasilającej cały budynek :
kW
P
budynku
6
,
113
=
∑
– Dobrano transformator o mocy :
kVA
S
NT
1000
=
– Obliczeniowa moc 6 budynków :
kW
P
zas
6
,
348
6
=
∑
– Obliczeniowa moc 3 budynków :
kW
P
zas
189
3
=
∑
Dobieramy przekrój i rodzaj sieci kablowej zasilającej :
Ad. a) w tym układzie zasilania maksymalny prąd obciążenia wyniesie :
A
V
kW
U
P
I
n
zas
B
2
,
503
400
3
6
,
348
3
6
max
=
⋅
=
=
∑
ze względu na tak dużą wartość prądu należy zmienić układ zasilania.
7
Ad. b) w tym układzie zasilania mamy 2 linie, dla każdej obciążenie wyniesie :
A
V
kW
U
P
I
n
zas
B
8
,
272
400
3
189
3
3
max
=
⋅
=
=
∑
dobrano
– YKY 4x240mm
2
o obciążalności długotrwałej I
Z
= 297A
lub
– YAKXS 4x300mm
2
o obciążalności długotrwałej I
Z
= 308A .
lub
– YKXS 4x185mm
2
o obciążalności długotrwałej I
Z
= 304A .
Ten sposób zasilania jest więc odpowiedni dla danego zadania projektowego.
Ostatecznie można zastosować układ zasilania przedstawiony na rys b).
8