Jazda konna i płynność

Płynność jest przeciwstawieństwem bycia sztywnym. Jest przeciwieństwem żeber które się
nie zginają, ramion (łopatek) które się nie poruszają, bolącego kręgosłupa, zapadniętych
pleców, skrzywienia Jest to przeciwieństwo braku płynności... Dotyczy to zarówno koni jak
i jeźdźców!

Co to znaczy być dobrym jeźdźcem? Moim zdaniem to znaczy
być w zupełnej harmonii z poruszającym się koniem. Być
częścią ruchu konia i nie ograniczać go. Być kimś, kto siedzi
naturalnie (w przeciwieństwie do kogoś "usadzonego”
sztucznie). Kimś, kto jest gibki i elastyczny. Jest to
przeciwieństwo bycia skostniałym i sztywnym. Dobry jeździec
to ktoś, kto potrafi się przemieszczać zgodnie z koniem, kto
zachowuje równowagę i podąża w rytmie energii konia.

Jednym słowem: dobry jeździec staje się częścią swojego konia i potrafi uwydatnić
jego ruch, a nie tylko poddać się mu. Przyjmowanie w siodle jakiejś szczególnej
postawy, by wyglądać na dobrego jeźdźca, nie powinno zastąpić rzeczywistej
umiejętności stawania się częścią konia. Jakoś tak się składa, że lekcje jazdy konnej
niezbyt pomagają zdobyć to "czucie" konia. Raczej chodzi w nich o sam wygląd.
Wielu uczących się jazdy konnej i instruktorów, z którymi pracowałam (włączając
w to mnie samą!) napotyka duże trudności próbując przełamać te z trudem
wyuczone sztywne wzory aby stać się bardziej naturalnym i płynnym!

Droga do płynności

Pat wyjaśnia czym jest płynność w przepięknie prostych słowach:

“Rób to, co robi

Twój koń, a ze swoim ciałem rób to, co chcesz aby Twój koń robił ze
swoim.” Proste słowa, ale co one tak naprawę oznaczają, i jak możemy je
urzeczywistnić? Spędziłam lata ucząc się jak porusza się mój koń, próbując zrozumieć

co robi jego grzbiet i jak pozostać z nim w harmonii. Dopiero jednak

lekcje pasażera

dokonały istotnej zmiany, ucząc płynnej jazdy i robienia tego samego, co mój koń...
Robić "zyg" kiedy on robi "zyg", robić "zag" kiedy on robi "zag", zwalniać kiedy
zwalnia, przyspieszać kiedy przyspiesza! Jedynie kłus wysiadywany był rzeczą, która
ciągle mi umykała, zwłaszcza kiedy jeździłam na moim Gorącokrwistym! Dopóki
jeździłam kłusem anglezowanym oszukiwałam się, myśląc że to, co robię jest
w porządku! Pomówmy więc o tym, co robi koń i jak możemy się stać jego częścią,
tak aby połączenie to dało efekt płynności!

Używaj wszystkich swoich stawów

Dowiedziałam się, że w swoim codziennym poruszaniu się nadużywałam niektórych
swoich stawów i części ciała a niedostatecznie używałam innych. Te, których
nadużywałam, to moje kolana i część lędźwiowa kręgosłupa. Te, których
niedostatecznie używałam, to mój ciężar ciała, moje kostki u stóp, stopy i klatka
piersiowa... Hmmmm!

Moje kolana i kręgosłup lędźwiowy były wystawiane na próbę za każdym razem,
kiedy wstawałam lub siadałam na krześle, wstawałam albo siadałam na ziemi,
wchodziłam albo schodziłam ze wzgórza. Poprzez świadomość Feldenkrais'a (nauka
przeprogramowywania mózgu poprzez sposób, w jaki się poruszasz) znalazłam
sposób na równowagę używając do wykonywania każdego ruchu całego mojego
ciała. To oznacza, że przestałam napinać kolana i kręgosłup. Bardzo pouczające!

Jak to wpłynęło na sposób mojej jazdy konnej?

Odkryłam powód, dla którego odczuwałam ból dolnego odcinka
kręgosłupa (lędźwiowego) i ból ramion podczas jazdy i po niej
(a więc czego doświadczał mój koń?!). Próbując zanalizować to,
co robiłam podczas jazdy, dowiedziałam się że usztywniam
kostki u stóp, dolny odcinek kręgosłupa i ramiona. Popatrzmy
na to w ten sposób: koń używa wszystkich części ciała aby się
poruszać. Kiedy więc my nie używamy całego naszego ciała do
poruszania się, naraża to na szwank ruch konia. Jeśli
zamkniemy nasze ramiona i dolny odcinek kręgosłupa, to samo
zrobi koń! Jeśli nasze plecy będą wklęsłe, to samo będzie
u konia! Jeśli nie potrafimy i nie używamy naszych żeber, nie
potrafi tego również nasz koń. To otwiera przed nami jako

jeźdźcami zupełnie nową odpowiedzialność... nową perspektywę na odpowiedzialność
jeźdźca za piękno i swobodę ruchu konia pod nami. Ale nie popadajmy w depresję!
Zamiast tego, postawmy sobie to za cel i nauczmy się, w jaki sposób świadomość
może wynieść nas na wyżyny harmonii i wykwintności podczas jazdy konnej.
Wykorzystywanie całego naszego ciała podczas jazdy jest tylko jednym ze
składników, który czyni z nas w pełni rozwiniętych jeźdźców. W dalszej częsci
przyjrzymy się bliżej kilku składnikom, które pomogą nam, krok po kroku, stworzyć
podstawy dla harmonii i wykwintności.

Kiedy jazda na oklep daje lepsze uczucie niż jazda w siodle: opór a
podążanie za ruchem

Blisko ukończenia 2 Poziomu – Harmony, wiele osób zaczyna jeździć na naszych
podkładkach do jazdy na oklep znacznie częściej niż w siodłach. Niektórzy wręcz
zaczynają nienawidzić swoje siodła! Ktoś mógłby pomyśleć, że może to mieć coś
wspólnego z wagą siodła i zawracaniem sobie głowy z siodłaniem. Ale ja się
zastanawiam, czy nie chodzi tutaj o uczucie bycia bardziej naturalnym i w
równowadze podczas jazdy na podkładce w odróżnieniu od jazdy w siodle. Wtedy to
pewne części naszego ciała, jak na przykład nasze kostki u stóp, stoją w obliczu
wyzwania. Jak tylko jeźdźcy wsuwają stopy w strzemiona, wszystko się zmienia.
Dlaczego? Ponieważ nasze kostki usztywniają się. Usztywniając kostki, każdy staw od
tego miejsca w górę twojego ciała aż do szczęki również się usztywnia! Wtedy jazda
konna staje się niewygodna, zwłaszcza kłus wysiadywany dla nas, a dla konia - każdy
chód. A-ła! Ludzie mi mówią: „No dobrze, będę po prostu jeździć w moim siodle bez
strzemion.” W porządku. Będziesz jednak robił tylko to, co już potrafisz robić.
Ponieważ nie nauczyłeś się jeszcze jak zacząć stosować kostki i wszystko powyżej
nich jako amortyzatory, jak tylko znów użyjesz strzemion, znowu usztywnisz swoje
kostki! Pomyśl o tym w ten sposób: rozluźnij kostki. Z każdym krokiem powinny
wyginać się tak samo jak wyginają się kostki zadnich nóg czyli pęciny twojego konia.
Kiedy naciskasz stopami w dół w swoich strzemionach, powstrzymujesz każdy ruch
i wygięcie jakie ma twój koń w dolnej partii swojej nogi. Poruszaj swoimi biodrami,
tak jak twój koń porusza swoimi w każdym chodzie. Poruszaj swoim kostkami u stóp
tak samo jak on to robi! Twoje stopy powinny czuć się lekko w strzemionach, nie
naciskając w dół lub na zewnątrz, bez znaczenia w jakim stylu jeździsz, angielskim
czy western. Mówimy tu o naturalnej lokomocji, elastyczności stawów, ruchu.

A tak w ogóle, co to jest

Lekcja pasażera?

Wcześniej wspomniałam o

Lekcjach pasażera, czym one są? Jeśli studiujesz system

savvy, znajdziesz je na Poziomie 1 i 2.

Lekcja pasażera oznacza, że uczysz się jak być

idealnym pasażerem siedząc na swoim koniu. Takim jakim jesteś w samochodzie
kiedy prowadzi ktoś inny. Czy zauważyłeś jak przeginasz się aby utrzymać
równowagę kiedy samochód skręca, albo jak pochylasz się do tyłu lub do przodu,
kiedy samochód hamuje lub przyśpiesza? Interesująca obserwacja: większość ludzi
nie robi tego, kiedy jeżdżą konno! Podczas

lekcji pasażera wyrzekasz się kontroli nad

koniem (co jest dla niektórych bardzo trudne!) i uczysz się płynąć z ruchem swojego
konia. Iść do przodu i zwalniać, robić zyg i zag, nigdy ani za wcześnie ani za późno.
Dopóki tego nie zrobisz, nie umiesz sobie wyobrazić jak bardzo możesz być
niezsynchronizowany! Pamiętam, jak pierwszy raz spróbowałam

lekcji pasażera na

jednym z pierwszych kursów Pata, w 1989. Będąc, przyznającą się do tego,
maniaczką dresażu, miałam mnóstwo kłopotów z kontrolowaniem mojego konia,
zwłaszcza jeśli chodziło o podejmowanie decyzji gdzie mamy jechać lub skręcić i w
jakim tempie. Samobójstwem było zdać się na mojego konia w tych sprawach! Ale
kiedy w końcu nauczyłam się jak to robić, wiele odkryłam na swój temat. Odkryłam,
że tak bardzo opierałam się ruchom mojego konia, że przestało to być zabawne.
Opierałam się wszystkiemu. Podążać płynnie za ruchem? Nic z tego! Opierałam się
temu. Rezultatem oczywiście był opór w ciele mojego konia. Mój koń nie tylko miał
kłopoty w swobodnym poruszaniu się, ale cierpiał również z powodu sporu

emocjonalnego, bo mój opór denerwował go. To był dla mnie
wielki O.B.O.P. (Oślepiający Blask Oczywistej Prawdy). Do
tamtej pory zawsze winiłam mojego konia za to, że był
impulsywny i trudny. Teraz, po wielu latach, zdaję sobie sprawę,
że poprzez przeciwstawianie się mu, denerwowałam go. Do
dzisiejszego dnia, Regalo, ten trudny koń, który przyprowadził
mnie do Pata (żaden szanujący się fanatyk dresażu nie
skonsultowałby się z kowbojem!), jest w porządku, dopóki nie
wymiguję się od harmonii z nim. Jeśli mam w sobie jakikolwiek
usztywnienie, denerwuje go to. Ale jeśli robię to, co on robi
(jeżdżąc z nim w harmonii) wszystko działa jak w bajce. Kiedy

on zbiera siły, ja też. Kiedy przyspiesza, ja też. To mu pomaga pozostać spokojnym. A
wtedy i ja jestem spokojna i pewna siebie i proszę go, aby zrobił to, czego ja chcę...
to działa tak świetnie, że trudno w to uwierzyć. Będąc pasażerem powinnam robić
wszystko to, co robi mój koń – przyśpieszać, zwalniać, nie bać się. Ale większość
ludzi (a do niedawna i ja) nie robi tego. Spinamy się przeciwko temu, co mogłoby się
stać a to denerwuje konia!

Lekcja pasażera – krok po kroku

W systemie savvy,

lekcje pasażera na Poziomie 1 Programu Partnership są tylko

w stępie i kłusie na ograniczonym terenie. Pozostajemy na okrągłym wybiegu,
o średnicy nie większej niż 14 metrów, i płyniemy z koniem w stępie. Rezygnujemy
z kontrolowania konia i uczymy się, jak płynnie podążać za jego ruchem – idąc tam
gdzie on idzie, skręcając tam, gdzie on skręca. Jeśli kłusuje, zginamy go aż przejdzie
do stępa i odpuszczamy. Zauważ, że jeśli nie puścisz liny po zgięciu konia, stanie się
on bardziej impulsywny i nie będzie uznawał utrzymywania stępa za swoją
odpowiedzialność! (Więcej informacji na ten temat znajdziecie na Poziomie 1
programu Partnership: Książeczka 6, Lekcja 13). Na Poziomie 2 Harmony,
przechodzimy do jazdy na większym terenie w kłusie, potem przystępujemy do
galopu na małym terenie (okrągły wybieg), a później stopniowo na większych
powierzchniach. Listy zadań kontrolnych po każdej lekcji upewnią cię, żeby nie iść
dalej, dopóki nie wiesz na pewno, że ty i twój koń odniesiecie sukces. Zdawanie sobie
sprawy ze swoich umiejętności i ograniczeń, z możliwości twoich i twojego konia – to
się nazywa savvy! Na Poziomie 3 Refinement, Lekcje pasażera realizowane są na
oklep.

Rób to, co robi twój koń

Jeżeli naprawdę bierzesz udział w

lekcji pasażera, to kiedy twój koń zbiera się (zbiera

szyję, żebra, itd.) ty też powinieneś się zebrać. Podczas lekcji z moimi studentami
w International Study Center, zauważyłam, że jeśli koń szedł szybko, a student robił
to samo, koń uspokajał się i zwalniał. Jeśli koń spinał swoje ciało przeciwko jeźdźcowi
a jeździec robił dokładnie to samo, dopasowując się fizycznie, koń uspokajał się.
Normalnym jest, że jeśli koń się spina i przyśpiesza, my staramy się rozluźnić
i zwolnić. W rzeczywistości jest to odczuwane przez konia jako przeciwstawienie się
i brak wzajemnego porozumienia, a ponieważ działa pod wpływem emocji,
denerwuje go to i pogarsza sprawę! Dziwaczne ale prawdziwe! Jak tylko pomyślimy,
że jedyną rzeczą zdolną ocalić nam życie jest odchylenie się do tyłu, koń myśli coś
dokładnie przeciwnego! Reasumując - jeśli chcemy być w dobrych stosunkach
z koniem, być z nim w pełnej harmonii, powinniśmy robić to, co on robi. Dopiero gdy
stworzymy harmonię, porozumienie, synchronizację... będziemy mogli poprowadzić
konia tam, gdzie my chcemy pójść.

Muszę przyznać, że nigdy wcześniej nie miałam o tym pojęcia. Próbowałam mojego
konia kontrolować, ograniczać (ze strachu) a wszystko to go tylko denerwowało.

Dopiero z czasem zdałam sobie sprawę, że chodzi o to, aby mieć takie porozumienie,
tak bardzo być częścią konia, żeby on zaczął myśleć że ty stałeś się jego integralną
częścią ... tak będzie, kiedy uzyskasz z nim harmonię. Harmonia oznacza, że koń nie
będzie myślał o tobie jako o drapieżniku (wilku w owczej skórze), będzie myślał
o tobie jak o kimś takim samym jak on.

Stęp

Stęp jest najłatwiejszy jeśli chodzi o dosiad i najtrudniejszy, jeśli chodzi o naprawdę
płynną jazdę! Wielu ludzi wypycha swoją miednicę do przodu z każdym krokiem,
tymczasem powinno to być bardziej jak przesunięcie każdego biodra kiedy koń
przesuwa każde ze swoich. Daje to bardziej ruch na boki niż ruch przód-tył.

Kłus

Kłus jest najtrudniejszy dla człowieka, a najłatwiejszy dla konia!
Trudno jest jeździć kłusem, jeśli nie potrafisz rozluźnić swoich
bŕ

��r tak, aby robiły to samo co robią biodra konia. Ponieważ

nasze biodra zazwyczaj są sztywne podczas jazdy, kłus
anglezowany często jest najłatwiejszym wyborem. Możesz
ćwiczyć kłus wysiadywany poprzez kłusowanie najpierw bardzo
powoli i skoordynowanie ruchów swoich bioder z ruchami
bioder konia. To robi niesamowitą różnicę!

Galop

Większość ludzi podczas galopu ma tendencje do kołysania się ramionami do tyłu
i wypychania siedzenia do przodu, polerując siodło! Ja robiłam to okropnie. Niektórzy
jeźdźcy mają trudne momenty z końmi, które wierzgają, nie potrafią utrzymać
galopu, albo z drugiej strony, coraz bardziej przyśpieszają i ekscytują się. Jak dotąd,
każdy koń, którego jeździec spróbował nowej techniki zmienił swój sposób
poruszania się (fizycznie i emocjonalnie) w ciągu kilku minut! Rób to, co robi twój
koń: każdy krok galopu jest jak mały skok więc ty musisz robić małe skoki swoim
ciałem! Spróbuj robić to samo swoimi barkami, tak jak twój koń robi to swoimi
przednimi nogami. Spróbuj dorównywać mu każdym krokiem z dokładnie takim
samym wyczuciem czasu. Na początku może to trochę śmiesznie wyglądać, ale twoje
ciało będzie poruszać się w radykalnie inny sposób, który teraz jest w harmonii
z ruchem konia, w przeciwieństwie do scenariusza, który opisałam wyżej, kiedy to

koń skacze do przodu a ty wypychasz siedzenie w dół w jego grzbiet. Poprzez
skakanie lub sięganie do góry i do przodu przy każdym kroku swojego konia, stajesz
się lekki i bardzo wygodny do niesienia. W relatywnie krótkim czasie możesz
zminimalizować ruchy swoich ramion do poruszania tylko samymi stawami, od twoich
żeber poprzez szczękę, barki i ramiona.

Żebra – strefa 3

Konie nie potrafią zginać swoich żeber poruszając się po okręgu, dopóki ty nie
zginasz swoich. I znowu, jeśli pomyślisz jak dużego zgięcia chcesz w ciele swojego
konia i zrobisz to samo ze swoim ciałem, twój koń odnajdzie wolność w możliwości
zrobienia tego. Wielu jeźdźców siedzi sztywno i z tego powodu usztywnia swoje
konie. Poeksperymentuj z byciem bardziej elastycznym i płynnym. Przesadzaj, aby się
nauczyć, a później doskonal to w miarę robienia postępów.

Asymetria

Czy kiedykolwiek doświadczyłeś tego, że twoje siodło cały czas ześlizguje się na
jedną stronę? Tak, że ciągle musisz naciskać drugą stopą strzemię, aby je
wyprostować? Strona, na którą siodło się ześlizguje to strona wklęsła. Spowodowane
jest to tym, iż twój koń przenosi żebra ze środka w kierunku pełnej strony. Łatwym
sposobem, aby to skorygować, jest usiąść na środku klatki piersiowej konia, co może
oznaczać że tak naprawdę usiądziesz w siodle krzywo. Na przykład, jeśli klatka
piersiowa jest przenoszona na lewo, usiądziesz na lewo od środka swojego siodła. To
umiejscowi cię we względnym środku żeber twojego konia. Im gorszy problem, tym
dalej będziesz musiał usiąść po danej stronie.

W ciągu kilku minut twój koń zacznie nieść się bardziej prosto, a ty będziesz w stanie
usiąść znów bardziej w centrum siodła, ale prawdopodobnie będziesz musiał to
powtarzać za każdym razem, kiedy będziesz jeździć, dopóki nie ugruntujesz tego

nowego zwyczaju dla swojego konia. Inne symptomy, po których możesz
rozpoznać, że twój koń przesuwa swoje żebra na lewo: zmiany nóg w lewo są

łatwe, w prawo trudne. Koła w prawo są łatwe, w lewo trudne. Twój koń będzie
wypadał łopatką na kołach w lewo, ponieważ jest zgięty w przeciwną stronę i nie
potrafi właściwie się ustawić na kole, aby pozostać w równowadze. Oczywiście,
w przypadku gdy koń przenosi klatkę piersiową na prawo, wszystko co opisałam
powyżej będzie odwrotnie.

Zebranie a zaangażowanie

Wydaje mi się, że mnóstwo tu nieporozumień. Konie potrafią być zebrane
psychicznie, emocjonalnie i fizycznie, ale to wcale nie musi oznaczać, że są
zaangażowane. Zaangażowanie ma zastosowanie wtedy, kiedy zad niesie większość
ciężaru i tym samym tylne nogi znajdują się bardziej pod kłodą. Jest tu zarówno ruch
w górę jak i do przodu, większe zawieszenie i więcej siły. W systemie savvy zebranie
osiąga się na Poziomie 3. Zaangażowanie to Poziomy 4, 5 i 6. W to właśnie teraz się
bawię z moim holenderskim koniem gorącokrwistym, Remmer'em, i to jest
porażające!

Czy płynność to element dresażu czy ma zastosowanie we wszystkim?

Łatwo byłoby myśleć sobie, że płynność o której mówię dotyczy
tylko dresażu bądź klasycznego jeździectwa, ale tak naprawdę
ma ona zastosowanie we wszystkich dyscyplinach, zarówno
w angielskim stylu jazdy, jak i western. Płynność to używanie
całego ciała podczas jazdy i przyzwolenie, aby koń również
używał całego swojego ciała. Każda kombinacja koń-jeździec
może stać się bardziej harmonijna, wygodna i zrównoważona
poprzez nauczenie się płyności zamiast pozostania
w usztywnieniu. Twój koń i twoje ciało podziękują ci za to!

Źródło: Oficjalna strona Parelli Natural Horse-Man-Ship:

www.parelli.com

PNH USA: tel. [phone], fax [phone], PO Box 3729 Pagosa Springs CO
81147

Wysłano dnia 22-03-2004 przez

Linda Parelli

http://www.qnwortal.com/modules.php?name=News&file=article&sid=39&mode=&order=0
&thold=0