Czujniki w silniku 1,4/16V i 1,6/16V

1.

regulator pr

ę

dko

ś

ci obrotowej biegu jałowego

2.

czujnik poło

ż

enia przepustnicy.

3.

czujnik ci

ś

nienia zasysanego powietrza

4.

sonda lambda za katalizatorem

5.

wył

ą

cznik bezwładno

ś

ciowy

6.

czujnik temperatury cieczy chłodz

ą

cej

7.

czujnik poło

ż

enia i pr

ę

dko

ś

ci obrotowej wału korbowego

8.

wł

ą

cznik ci

ś

nienia wspomagania układu kierowniczego

9.

cewki zapłonowe

10. czujnik temperatury zasysanego powietrza
11. wtryskiwacze benzyny
12. czujnik spalania stukowego
13. elektrozawór pochłaniacza par paliwa

Regulator pr

ę

dko

ś

ci obrotowej biegu jałowego

Po prawej stronie obudowy filtra powietrza znajduje si

ę

silnik krokowy sterowany

przez elektroniczne urz

ą

dzenie steruj

ą

ce silnika (styki 12-41 oraz 42-72). Jego

zadaniem jest regulowanie przepływu powietrza przez kanał obej

ś

ciowy

przepustnicy. Po ka

ż

dym wył

ą

czeniu zapłonu przez 10 sekund jest utrzymywane

działanie regulatora pr

ę

dko

ś

ci obrotowej biegu jałowego, aby w pami

ę

ci

elektronicznego urz

ą

dzenia steruj

ą

cego „zapisa

ć

" ustawienia odpowiadaj

ą

ce

swobodnemu poło

ż

eniu pedału przyspieszenia. Marka: Magneti Marelli.

Rezystancja (mi

ę

dzy stykami A i B oraz C i D regulatora): 53 ± 5

Regulacja pr

ę

dko

ś

ci obrotowej biegu jałowego

Pr

ę

dko

ść

obrotowa biegu jałowego jest korygowana w nast

ę

puj

ą

cych przypadkach:

- gdy napi

ę

cie akumulatora jest ni

ż

sze ni

ż

12,8 V; pr

ę

dko

ść

obrotowa mo

ż

e

wzrosn

ąć

maksymalnie do 900 obr/min;

- wł

ą

czone jest odmra

ż

anie szyby przedniej (sygnał 12 V na styku 88

elektronicznego urz

ą

dzenia steruj

ą

cego) i temperatura cieczy chłodz

ą

cej wynosi

poni

ż

ej 50°C; pr

ę

dko

ść

obrotowa jest utrzymywana na poziomie 850 obr/min.

Wył

ą

cznik bezwładno

ś

ciowy

Znajduje si

ę

w przedziale silnika w skrzynce przeka

ź

ników umieszczonej na lewym

nadkolu, za zbiornikiem wyrównawczym układu chłodzenia silnika. Powoduje
wył

ą

czenie zasilania elektrycznego silnika pompy paliwa w przypadku silnego

uderzenia samochodu o przeszkod

ę

. Reaguje wówczas, gdy działaj

ą

ce na niego

opó

ź

nienie przekroczy odpowiednio du

żą

warto

ść

. Zasilanie elektryczne mo

ż

e

zosta

ć

przywrócone po naci

ś

ni

ę

ciu przycisku wył

ą

cznika chronionego elastyczn

ą

gumow

ą

osłon

ą

.

Czujnik ci

ś

nienia zasysanego powietrza

Jest to czujnik piezoelektryczny, umieszczony po prawej stronie kolektora
dolotowego, który przekazuje do elektronicznego urz

ą

dzenia steruj

ą

cego silnika

(styk 16) napi

ę

cie proporcjonalne do ci

ś

nienia w kolektorze dolotowym. Zasilany jest

przez elektroniczne urz

ą

dzenie steruj

ą

ce silnika (styki 15 i 78). Po ka

ż

dym

wymontowaniu czujnika nale

ż

y wymieni

ć

jego uszczelk

ę

.

Marka: Delco Electronic.
Napi

ę

cie zasilania (mi

ę

dzy stykami A i C zł

ą

cza czujnika): 5 V.

Podci

ś

nienie: 32 ± 4 kPa.

Czujnik poło

ż

enia przepustnicy

Czujnik poło

ż

enia przepustnicy jest umieszczony na ko

ń

cu osi przepustnicy, po

prawej stronie jej obudowy. Jest to potencjometr o pojedynczej liniowej rezystancji,
po której

ś

lizga si

ę

styk poł

ą

czony sztywno z osi

ą

przepustnicy. Zasilany jest przez

elektroniczne urz

ą

dzenie steruj

ą

ce (styki 74 i 75) i przekazuje mu (przez styki 43

i 75) sygnał proporcjonalny do k

ą

ta obrotu przepustnicy (od poło

ż

enia jej

zamkni

ę

cia). Czujnik nie jest regulowany.

Marka: CTS.
Napi

ę

cie zasilania (mi

ę

dzy stykami A i B zł

ą

cza

czujnika): 5 V.
Rezystancja (mierzona mi

ę

dzy stykami czujnika):

-

A i B: 1250

Ω

;

- A i C: pedał przyspieszenia swobodny: 1245

Ω

pedał wci

ś

ni

ę

ty do oporu: 2230

Ω

- B i C: pedał przyspieszenia swobodny: 2230

Ω

pedał wci

ś

ni

ę

ty do oporu: 1245

Ω

Czujnik poło

ż

enia i pr

ę

dko

ś

ci obrotowej wału korbowego

Jest to czujnik indukcyjny, zamocowany na górnej cz

ęś

ci obudowy sprz

ę

gła,

naprzeciw wyst

ę

pów na kole zamachowym. Przekazuje do elektronicznego

urz

ą

dzenia steruj

ą

cego silnika (styki 24 i 54) sinusoidalny sygnał napi

ę

cia, którego

cz

ę

stotliwo

ść

i amplituda zale

żą

od pr

ę

dko

ś

ci obrotowej wału korbowego. Na jego

podstawie elektroniczne urz

ą

dzenie steruj

ą

ce okre

ś

la sekwencje wtrysku paliwa dla

poszczególnych cylindrów. Czujnik nie jest regulowany. Marka: Electrifil lub
Siemens. Rezystancja: 200 do 270

Ω

Czujnik spalania stukowego
Jest to czujnik piezoelektryczny, wkr

ę

cony w

ś

cian

ę

kadłuba silnika pod

wtryskiwaczami 2. i 3. cylindra. Przekazuje do elektronicznego urz

ą

dzenia

steruj

ą

cego sygnał napi

ę

cia (styki 20 i 79) sygnalizuj

ą

cy spalanie stukowe w

cylindrach silnika. Wymieniaj

ą

c czujnik nale

ż

y

ś

ci

ś

le przestrzega

ć

zalecanego

momentu dokr

ę

cania

ś

rub w kadłub silnika. Marka: Sagem.

Napi

ę

cie sygnału mierzone na stykach czujnika: mi

ę

dzy 0,1 i 0,7 V.

Czujnik temperatury zasysanego powietrza
Jest to czujnik termistancyjny o ujemnym współczynniku temperaturowym
rezystancji, umieszczony na wlocie do kolektora dolotowego. Przekazuje do
elektronicznego urz

ą

dzenia steruj

ą

cego silnika (styki 49 i 77) sygnał napi

ę

cia

proporcjonalny do temperatury powietrza dopływaj

ą

cego do kolektora dolotowego

silnika. Marka: Jaeger.
Napi

ę

cie zasilania (mierzone na stykach zł

ą

cza czujnika): 5 V.

Rezystancja (mierzona na stykach czujnika):
- przy 0°C: 5290 do 6490

Ω

;

- przy 20°C: 2400 do 2600

Ω

.

- przy 40°C: 1070 do 1270

Ω

Czujnik temperatury cieczy chłodz

ą

cej

Jest to czujnik podwójny o ujemnym współczynniku temperaturowym rezystancji.
Pierwszy przekazuje sygnał napi

ę

cia do elektronicznego urz

ą

dzenia steruj

ą

cego

silnika (styki 13 i 73), który wł

ą

cza w zestawie wska

ź

ników lampk

ę

ostrzegawcz

ą

w

przypadku przegrzewania si

ę

silnika, wł

ą

cza silnik wentylatora chłodnicy oraz

optymalizuje (dla danej temperatury) k

ą

t wyprzedzenia zapłonu i skład mieszanki.

Drugi przekazuje w sposób ci

ą

gły sygnał napi

ę

cia do wska

ź

nika temperatury w

zestawie wska

ź

ników.

W przypadku uszkodzenia czujnika cieczy chłodz

ą

cej elektroniczne urz

ą

dzenie

steruj

ą

ce zasila w sposób ci

ą

gły elektryczny silnik wentylatora cieczy chłodz

ą

cej.

Marka: Jaeger.
Napi

ę

cie zasilania (mierzone na stykach B1 i B2 zł

ą

cza czujnika): 5 V.

Rezystancja:
- przy 20°C: 3060 do 4045

Ω

;

- przy 40°C: 1315 do 1600

Ω

;

- przy 80°C: 300 do 370

Ω

- przy 90°C: 210 do 270

Ω

.

Wł

ą

cznik ci

ś

nieniowy wspomagania układu kierowniczego

Wł

ą

cznik ten jest umieszczony na wylocie wysokiego ci

ś

nienia pompy wspomagania

układu kierowniczego (nad pomp

ą

). Przekazuje do elektronicznego urz

ą

dzenia

steruj

ą

cego silnika, przez poł

ą

czenie z mas

ą

(styk 85), sygnał,

ż

e ci

ś

nienie oleju

wytwarzane przez pomp

ę

wzrosło w stopniu powoduj

ą

cym konieczno

ść

reakcji na

spadek pr

ę

dko

ś

ci obrotowej silnika samochodu (spowodowany jego obci

ąż

eniem

przez pomp

ę

wspomagania układu kierowniczego).

Sonda lambda
W zale

ż

no

ś

ci od wersji samochodu wyst

ę

puje jedna sonda lambda (za katalizatorem

spalin) lub dwie sondy lambda (jedna przed, druga za katalizatorem spalin),
podgrzewane elektrycznie. Oporniki grzejne obu sond s

ą

zasilane (styk 63 dla sondy

umieszczonej przed katalizatorem i 65 dla sondy umieszczonej za katalizatorem)
przez główny przeka

ź

nik sterowany przez elektroniczne urz

ą

dzenie steruj

ą

ce silnika.

Podgrzewanie sond jest wył

ą

czane w dwóch przypadkach:

- gdy pr

ę

dko

ść

samochodu przekroczy 145 km/h;

- gdy silnik jest bardzo obci

ąż

ony.

Napi

ę

cie zasilania oporników grzejnych (styk A zł

ą

cza sondy i masa): 12 V.

Sonda lambda za katalizatorem spalin

Sonda ta przekazuje cyklicznie do elektronicznego urz

ą

dzenia steruj

ą

cego silnika

(styki 45 i 80) napi

ę

cie od 0,1 do 1,0 V w zale

ż

no

ś

ci od składu mieszanki spalanej w

silniku (na podstawie zawarto

ś

ci tlenu w spalinach - przyp. tłumacza). Elektroniczne

urz

ą

dzenie steruj

ą

ce silnika koryguje skład mieszanki oraz reguluje odsysanie par

paliwa zatrzymanych w ich pochłaniaczu w taki sposób, aby skład spalin spełniał
obowi

ą

zuj

ą

ce normy.

Marka: Bosch.
Rezystancja oporników grzejnych (mi

ę

dzy stykami A i B zł

ą

cza): 9

Ω

.

Przekazywane napi

ę

cie (przy szybkich oscylacjach na stykach C i D sondy):

- mieszanka uboga: 20 ± 50 mV;
- mieszanka bogata: 840 ± 70 mV. Zale

ż

no

ść

czasu regulacji od temperatury cieczy

chłodz

ą

cej silnik:

- przy20°C: 18 do 72 s;
- przy 60°C: 20 do 80 s.
Ró

ż

nica napi

ę

cia dla mieszanki bogatej i ubogiej powinna wynosi

ć

co najmniej 500

mV. Je

ż

eli warunek ten nie jest spełniony, nale

ż

y sprawdzi

ć

obwód podgrzewania

sondy lambda.

Sonda lambda przed katalizatorem spalin (zale

ż

nie od wersji)

Sonda ta umo

ż

liwia dokładniejsz

ą

regulacj

ę

składu mieszanki oraz sprawdzenie

skuteczno

ś

ci działania katalizatora spalin.

Lampka kontrolna niesprawno

ś

ci systemu przeciwdziałaj

ą

cego nadmiernej

emisji toksycznych składników spalin (zale

ż

nie od wersji)

Lampka ta znajduje si

ę

w zestawie wska

ź

ników, ma kolor pomara

ń

czowy i jest

wł

ą

czana przez elektroniczne urz

ą

dzenie steruj

ą

ce silnika (styk 34) w zale

ż

no

ś

ci od

sygnałów przekazywanych przez sond

ę

lambda umieszczon

ą

za katalizatorem. Po

wł

ą

czeniu zapłonu lampka ta za

ś

wieca si

ę

i po ok. 3 sekundach ga

ś

nie.

Elektrozawór pochłaniacza par paliwa
Elektrozawór ten jest umieszczony w obudowie pochłaniacza par paliwa. Ma dwa
poło

ż

enia: otwarte i zamkni

ę

te. Jest sterowany przez elektroniczne urz

ą

dzenie

steruj

ą

ce silnika (styk 4), które cyklicznie ł

ą

czy i rozł

ą

cza jego obwód z mas

ą

,

otwieraj

ą

c i zamykaj

ą

c zawór. Zmiana stosunku czasu otwarcia do czasu

zamkni

ę

cia reguluje intensywno

ść

odsysania par paliwa przez silnik.

Marka: Sagem.
Napi

ę

cie zasilania (mi

ę

dzy stykiem 1 zł

ą

cza elektrozaworu i mas

ą

): 12 V.

Rezystancja (przy 23°C): 26 ± 4

Ω

. Warunki sterowania elektrozaworem:

- temperatura cieczy chłodz

ą

cej: powy

ż

ej 60°C;

- temperatura zasysanego powietrza: powy

ż

ej 10°C;

Elektroniczne urz

ą

dzenie steruj

ą

ce silnika koryguje skład mieszanki oraz reguluje

odsysanie par paliwa zatrzymanych w ich pochłaniaczu w taki sposób, aby skład
spalin spełniał obowi

ą

zuj

ą

ce normy.

Marka: Bosch.
Rezystancja oporników grzejnych (mi

ę

dzy stykami A i B zł

ą

cza): 9 O.

Przekazywane napi

ę

cie (przy szybkich oscylacjach na stykach C i D sondy):

- mieszanka uboga: 20 ± 50 mV;
- mieszanka bogata: 840 ± 70 mV. Zale

ż

no

ść

czasu regulacji od temperatury cieczy

chłodz

ą

cej silnik:

- przy20°C: 18 do 72 s;
- przy 60°C: 20 do 80 s.
Ró

ż

nica napi

ę

cia dla mieszanki bogatej i ubogiej powinna wynosi

ć

co najmniej 500

mV. Je

ż

eli warunek ten nie jest spełniony, nale

ż

y sprawdzi

ć

obwód podgrzewania

sondy lambda.

Sonda lambda przed katalizatorem spalin (zale

ż

nie od wersji)

Sonda ta umo

ż

liwia dokładniejsz

ą

regulacj

ę

składu mieszanki oraz sprawdzenie

skuteczno

ś

ci działania katalizatora spalin.

Lampka kontrolna niesprawno

ś

ci systemu przeciwdziałaj

ą

cego nadmiernej

emisji toksycznych składników spalin (zale

ż

nie od wersji)

Lampka ta znajduje si

ę

w zestawie wska

ź

ników, ma kolor pomara

ń

czowy i jest

wł

ą

czana przez elektroniczne urz

ą

dzenie steruj

ą

ce silnika (styk 34) w zale

ż

no

ś

ci od

sygnałów przekazywanych przez sond

ę

lambda umieszczon

ą

za katalizatorem. Po

wł

ą

czeniu zapłonu lampka ta za

ś

wieca si

ę

i po ok. 3 sekundach ga

ś

nie.

Elektrozawór pochłaniacza par paliwa
Elektrozawór ten jest umieszczony w obudowie pochłaniacza par paliwa. Ma dwa
poło

ż

enia: otwarte i zamkni

ę

te. Jest sterowany przez elektroniczne urz

ą

dzenie

steruj

ą

ce silnika (styk 4), które cyklicznie ł

ą

czy i rozł

ą

cza jego obwód z mas

ą

,

otwieraj

ą

c i zamykaj

ą

c zawór. Zmiana stosunku czasu otwarcia do czasu

zamkni

ę

cia reguluje intensywno

ść

odsysania par paliwa przez silnik.

Marka: Sagem.
Napi

ę

cie zasilania (mi

ę

dzy stykiem 1 zł

ą

cza elektrozaworu i mas

ą

): 12 V.

Rezystancja (przy 23°C): 26 ± 4

Ω

. Warunki sterowania elektrozaworem:

- temperatura cieczy chłodz

ą

cej: powy

ż

ej 60°C;

- temperatura zasysanego powietrza: powy

ż

ej 10°C;

Rezystancja:
- obwód pierwotny (styki 1 i 2 cewki): 0,5 ±0,02

Ω

.

- obwód wysokiego napi

ę

cia: 7500 ± 1100

Ω

. Jednoczesne iskrzenie

ś

wiec

zapłonowych w cylindrach nr: 1 i 4 oraz 2 i 3.

Kondensator układu zapłonowego
Kondensator układu zapłonowego jest zamocowany z lewej strony głowicy, pod
uchem do podnoszenia silnika.

Ś

wiece zapłonowe

Zastosowano

ś

wiece zapłonowe o płaskiej powierzchni oporowej z podkładk

ą

uszczelniaj

ą

c

ą

.

Marka i typ: Eyquem RFC 50 LZ 2E.
Odst

ę

p elektrod: 0,85 do 0,95 mm.

Wymiana: co 40 000 km.

Kontrola składu spalin
Warunki kontrolne:
- temperatura cieczy chłodz

ą

cej 80°C;

- pr

ę

dko

ść

obrotowa ustalona na 2500 obr/min przez ok. 30 sekund przed przej

ś

ciem

do pr

ę

dko

ś

ci obrotowej biegu jałowego.

Pr

ę

dko

ść

obrotowa biegu jałowego (nieregulowana): 750 ± 50 obr/min. Maksymalna

zawarto

ść

tlenku w

ę

gla (CO) w spalinach:

- na biegu jałowym: 0,5%;
- przy 2500 obr/min: 0,3%.
Zawarto

ść

CO

2

(nieregulowana) na biegu jałowym: co najmniej 14,5%.

Kolejno

ść

wtrysku (cylinder nr 1 od strony koła zamachowego): 1 - 3 - 4 - 2.

Kolejno

ść

zapłonu: 1 - 4 i 2 - 3.