background image
background image

Zespół działań i 

zdarzeń, które 

weryfikując się 

wzajemnie, prowadzą 

do stworzenia systemu 

prawa, mającego co 

najmniej cechy 

jedności, zupełności, i 

niesprzeczności.

background image

•ranga konstytucyjna procesu 

prawotwórczego

•autonomia działalności prawodawczej

•zasada monizmu

background image

•wiążąca moc prawodawstwa organów 

organizacji międzynarodowych

•zamknięty system źródeł prawa

•„nieograniczony” zakres stosowania ustawy
•koncepcja prawa miejscowego 

background image

• Konstytucja RP z 1997 r. 
• Uchwała Sejmu z dnia 30 lipca 1992 r. - Regulamin Sejmu RP (t. j. 

Monitor Polski, Nr 5, poz. 47 ze zm.)

• Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej - Regulamin Senatu z 

dnia 23 listopada 1990 r. (t.j. M. P. z 2002, Nr 54, poz. 741 ze zm.) 

• USTAWA z dnia 24 czerwca 1999 r. o wykonywaniu inicjatywy 

ustawodawczej przez obywateli (Dz. U. 1999, Nr 62, poz. 688)

background image

• USTAWA z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach 

międzynarodowych (Dz. U. 2000, Nr 39, poz. 443 ze zm.)

• USTAWA z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów 

normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (t. j. Dz. U. 
2007, Nr 68, poz. 449 ze zm.) 

• USTAWA z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w 

procesie stanowienia prawa (Dz. U. 2005, Nr 169, poz. 1414)

background image

• USTAWA z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (t.j. Dz. U. 

2003, Nr 24, poz. 199 ze zm.)

• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 

r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej"

• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 lutego 1998 r. 

w sprawie zadań Rady Legislacyjnej oraz szczegółowych zasad i 
trybu jej funkcjonowania (Dz. U. 1998, Nr 25, poz. 134 ze zm.)

background image
background image

2. Do projektu ustawy dołącza się uzasadnienie, które 

powinno:

1) wyjaśniać potrzebę i cel wydania ustawy,

2) przedstawiać rzeczywisty stan w dziedzinie, która 

ma być unormowana,

3) wykazywać różnicę pomiędzy dotychczasowym a 

projektowanym stanem prawnym,

4) przedstawiać przewidywane skutki społeczne, 

gospodarcze, finansowe i prawne,

5) wskazywać źródła finansowania, jeżeli projekt 

ustawy pociąga za sobą obciążenie budżetu państwa 

lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego,

6) przedstawiać założenia projektów podstawowych 

aktów wykonawczych,

7) zawierać oświadczenie o zgodności projektu 

ustawy z prawem Unii Europejskiej albo 

oświadczenie, że przedmiot projektowanej regulacji 

nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.

background image

3. Uzasadnienie powinno przedstawiać 

również wyniki przeprowadzanych 

konsultacji

oraz informować o przedstawionych 

wariantach i opiniach, w szczególności jeżeli 

obowiązek zasięgania takich opinii wynika z 

przepisów ustawy. W wypadku komisyjnych i 

poselskich projektów ustaw, w stosunku do 

których nie przeprowadzono konsultacji, 

Marszałek Sejmu przed skierowaniem do 

pierwszego czytania kieruje projekt do 

konsultacji w trybie i na zasadach 

określonych w odrębnych ustawach.

background image

§ 9 

1. Organ wnioskujący dokonuje 

oceny 

przewidywanych skutków 

(kosztów i 

korzyści) 

społeczno-gospodarczych

regulacji przed opracowaniem projektu 

założeń projektu ustawy oraz projektu aktu 

normatywnego. Zakres dokonywania tej 

oceny określa się w zależności od 

przedmiotu i zasięgu oddziaływania 

projektowanego aktu normatywnego.

background image

płaszczyzna 

normatywna

praktyka 

tworzenia 

prawa

background image

PODMIOTY 

W PROCESIE TWORZENIA PRAWA

podmioty inicjujące prace nad projektem aktu prawnego 

podmioty projektujące tekst

podmioty konsultacyjne i doradcze 

podmioty uzgodnień projektu aktu

podmiot wydający akt prawny 

podmioty ogłaszające akt prawny 

podmioty kontrolujące wydany akt prawny

background image

§ 10 

UST

. 6

A

REGULAMINU

R

ADY

M

INISTRÓW

Do projektu aktu normatywnego 

organ wnioskujący dołącza 

zgłoszenia podmiotów, które zgłosiły 

zainteresowanie pracami nad 

projektem ustawy lub 

rozporządzenia w trybie przepisów o 

działalności lobbingowej w procesie 

stanowienia prawa, a także 

informację o kolejności wniesienia 

tych zgłoszeń lub informację o ich 

braku.

background image

organie wnioskującym 

- należy przez to 

rozumieć odpowiednio: członka Rady 
Ministrów, Szefa Kancelarii Prezesa Rady 
Ministrów, centralny organ administracji 
rządowej (kierownika urzędu centralnego) 
nadzorowany przez ministra, pełnomocnika 
Rządu, wojewodę oraz inny podmiot, 
obowiązany, na podstawie odrębnych 
przepisów, do opracowania określonego 
rodzaju projektu dokumentu rządowego.

§ 1

A PKT

REGULAMINU

RM 

background image

§ 7. 

UST

. 1 R

EGULAMINU

RM

O zamiarze podjęcia inicjatywy 
opracowania 

indywidualnie 

określonego projektu dokumentu 
rządowego organ wnioskujący 
zawiadamia, z zastrzeżeniem 
ust. 1a, 

Prezesa Rady Ministrów 

za pośrednictwem Szefa 
Kancelarii Prezesa Rady 
Ministrów.

background image

§ 7. 

UST

. 3 R

EGULAMINU

RM

Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, 
powinno zawierać określenie dokumentu 
rządowego, zwięzłe informacje o 

przyczynach 

i potrzebie

podjęcia inicjatywy oraz 

wskazanie jej istoty, a także 

skutków 

społecznych i ekonomicznych

, a w odniesieniu 

do aktów normatywnych - także powołanie 
podstawy prawnej, wstępną ocenę skutków 
regulacji, o której mowa w § 10 ust. 6, oraz 
wstępną 

ocenę, z punktu widzenia 

harmonizacji prawa polskiego z prawem Unii 
Europejskiej

, dokonaną przez organ 

wnioskujący.

background image

§ 12. ust. 1 regulamin RM

Organ wnioskujący jest obowiązany 

uzgodnić projekt 

dokumentu rządowego 

członkami Rady Ministrów

oraz Szefem 

Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, a pod 
względem prawnym i formalnym - z 
Rządowym Centrum Legislacji, z 
zastrzeżeniem ust. 1a.

background image

§ 6 ust. 1b regulaminu RM

Na podstawie przyjętych przez 
Radę Ministrów założeń projektu 
ustawy, o których mowa w ust. 1, 

Rządowe Centrum Legislacji

opracowuje projekt ustawy (…).

background image

ORGAN 

WNIOSKUJĄCY

RZĄDOWE 

CENTRUM 

LEGISLACJI

niezgodność 

projektu z 

założeniami

nowy tekst 

projektu RCL

STAŁY KOMITET 

RADY MINISTRÓW

background image

Rządowe Centrum Legislacji przekazuje projekt 

ustawy, opracowany w trybie ust. 1b, 

organowi wnioskującemu

, który:

1)   zgłasza na piśmie Rządowemu Centrum 

Legislacji 

uwagi do projektu ustawy

, mając na 

względzie konieczność zgodności projektu 

ustawy z przyjętymi przez Radę Ministrów 

założeniami projektu ustawy, o których mowa 

w ust. 1, albo

2)   

kieruje projekt 

ustawy do rozpatrzenia 

przez 

stały komitet Rady Ministrów 

- w 

przypadku braku uwag, o których mowa w 

pkt 1.

background image

Art. 12
1. Prezes Rady Ministrów, z własnej inicjatywy lub 

na wniosek członka Rady Ministrów, może, w 

drodze zarządzenia, tworzyć organy pomocnicze 

Rady Ministrów lub Prezesa Rady Ministrów, a w 

szczególności:

1)   

stały komitet lub komitety

Rady Ministrów w 

celu inicjowania, przygotowania i uzgadniania 

rozstrzygnięć albo stanowisk Rady Ministrów lub 

Prezesa Rady Ministrów w sprawach należących 

do zadań i kompetencji tych organów;

background image

§ 12 ust. 2 regulaminu RM

Organ wnioskujący, kierujący do uzgodnień projekt 

ustawy lub projekt innego aktu normatywnego o 

szczególnej doniosłości społecznej, ekonomicznej 

lub prawnej, jest obowiązany, z zastrzeżeniem ust. 

2a, wystąpić z wnioskiem do 

Szefa Kancelarii 

Prezesa Rady Ministrów

Sekretarza Rady Ministrów 

albo 

Prezesa Rządowego Centrum Legislacji 

skierowanie projektu do 

zaopiniowania

przez 

Radę 

Legislacyjną 

przy Prezesie Rady Ministrów. W 

przypadku wyrażenia opinii przez Radę 

Legislacyjną, organ wnioskujący ma obowiązek 

odniesienia się do tej opinii oraz dołączenia jej do 

projektu aktu normatywnego kierowanego do 

rozpatrzenia przez stały komitet Rady Ministrów 

oraz Radę Ministrów.

background image

Organ 

wnioskujący

• Szef Kancelarii 

Prezesa RM

• Sekretarz RM
• Prezesa RCL

RADA 

LEGISLACYJNA

STAŁY KOMITET 

RADY MINISTRÓW

background image

§ 12 ust. 3 regulaminu RM

Organ wnioskujący, kierujący do uzgodnień 

projekt ustawy lub projekt innego aktu 

normatywnego, którego 

przepisy dotyczą 

funkcjonowania samorządu terytorialnego

jest obowiązany, z zastrzeżeniem ust. 3a, 

przekazać go Komisji Wspólnej Rządu i 

Samorządu Terytorialnego. Przepis ust. 2 

zdanie drugie stosuje się odpowiednio. 

Szczegółowy tryb opiniowania dokumentów 

przekazanych Komisji Wspólnej Rządu i 

Samorządu Terytorialnego określa regulamin 

pracy tej Komisji.

background image

Organ wnioskujący, biorąc pod uwagę treść 

projektu dokumentu rządowego, a także 

uwzględniając inne okoliczności, w tym 

znaczenie oraz przewidywane skutki 

społeczne i ekonomiczne dokumentu, stopień 

jego złożoności oraz jego pilność, może 

zdecydować o skierowaniu projektu 

dokumentu do 

zaopiniowania

przez inne 

organy administracji państwowej, organizacje 

społeczne

oraz 

inne zainteresowane 

podmioty i instytucje

.

background image

Organ wnioskujący jest obowiązany 

przedstawić projekt dokumentu rządowego 

także właściwym instytucjom i organom Unii 

Europejskiej lub Europejskiemu Bankowi 

Centralnemu celem uzyskania opinii, 

dokonania konsultacji albo uzgodnienia, w 

przypadkach określonych w obowiązujących 

na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 

przepisach Unii Europejskiej.

background image

Jeżeli projekt ustawy był opracowany przez 

Rządowe Centrum Legislacji w trybie 

określonym w § 6 ust. 1b, organ wnioskujący 

jest obowiązany, przed skierowaniem 

projektu do rozpatrzenia przez stały komitet 

Rady Ministrów, przekazać go 

ministrowi 

właściwemu do spraw członkostwa 

Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej

w celu opracowania i przedstawienia opinii 

tego ministra co do zgodności projektu z 

prawem Unii Europejskiej, zwanej dalej 

"opinią o zgodności projektu z prawem Unii 

Europejskiej".

background image

ORGAN WNIOSKUJĄCY

• MINISTER WŁAŚCIWY 

DO SPRAW 
CZŁONKOSTWA RP 
W UNII EUROPEJSKIEJ

Opinia co do 

zgodności projektu z 

prawem UE

STAŁY KOMITET RADY 

MINISTRÓW

background image

§ 14 regulaminu RM
2. W celu właściwego przygotowania projektu 

dokumentu rządowego, organ wnioskujący 

może organizować międzyministerialne 

konferencje uzgodnieniowe

, zwane dalej 

"konferencjami", z zastrzeżeniem ust. 3.

3. Przeprowadzenie konferencji jest 

obowiązkowe 

w przypadku zgłoszenia 

licznych uwag o charakterze merytorycznym 

przez organy administracji rządowej i inne 

podmioty, o których mowa w § 12 ust. 2-5.

background image

§ 19 ust. 1 regulaminu RM

Projekty dokumentów 

rządowych podlegają, przed 

ich wniesieniem pod obrady 

Rady Ministrów, rozpatrzeniu 

przez stały komitet Rady 

Ministrów.

background image

Stały komitet RM

KOMISJA 

PRAWNICZA 

Rządowego 

Centrum 

Legislacji

RADA 

MINISTRÓW

SPORZĄDZENIE 

TEKSTU 

OSTATECZNEGO

background image

Przed wniesieniem projektu aktu 

normatywnego do rozpatrzenia przez 

Radę Ministrów, po rozpatrzeniu 

projektu w trybie określonym w § 19, 

organ wnioskujący, z zastrzeżeniem 

ust. 2a i 3, kieruje projekt do 

Rządowego Centrum Legislacji

, w celu 

rozpatrzenia przez 

Komisję Prawniczą

.

background image

Komisja Prawnicza bada i ocenia projekt 

pod 

względem prawnym i redakcyjnym

, w tym 

ocenia 

zgodność

przepisów projektu 

z

obowiązującym systemem prawa

zasadami 

techniki prawodawczej

opinią Rady 

Legislacyjnej

oraz 

poprawność językową 

przepisów projektu. W wyniku prac Komisja 

Prawnicza ustala brzmienie projektu pod 

względem prawnym i redakcyjnym.

background image

PROGRAMY LEGISLACYJNE

background image

USTAWA 

Z DNIA

LIPCA

2005 

R

.

O DZIAŁALNOŚCI LOBBINGOWEJ W PROCESIE STANOWIENIA

PRAWA

(D

Z

. U. 2005, N

R

169, 

POZ

. 1414 

Z PÓŹN

ZM

.)

Art. 3 

1. Rada Ministrów 

przygotowuje, co najmniej raz 

na 6 miesięcy, 

program prac 

legislacyjnych Rady 

Ministrów 

dotyczący 

projektów ustaw.

background image

USTAWA 

Z DNIA

LIPCA

2005 

R

.

O DZIAŁALNOŚCI LOBBINGOWEJ W PROCESIE STANOWIENIA

PRAWA

(D

Z

. U. 2005, N

R

169, 

POZ

. 1414 

Z PÓŹN

ZM

.)

Art. 3

2. Program, o którym mowa w ust. 1, zawiera w szczególności:

1)   zwięzłą informację o przyczynach i potrzebie wprowadzenia 

rozwiązań, które planuje się zawrzeć w projekcie ustawy;

2)   wskazanie istoty rozwiązań, które planuje się zawrzeć w 

projekcie ustawy;

2a) wskazanie organu odpowiedzialnego za opracowanie projektu 

założeń projektu ustawy;

2b) imię i nazwisko oraz stanowisko lub funkcję osoby 

odpowiedzialnej za opracowanie projektu założeń projektu ustawy;

3)   wskazanie organu odpowiedzialnego za opracowanie projektu 

ustawy;

4)   imię i nazwisko oraz stanowisko lub funkcję osoby 

odpowiedzialnej za opracowanie projektu ustawy;

4a) wskazanie organu odpowiedzialnego za przedłożenie projektu 

ustawy Radzie Ministrów;

5)   adres strony urzędowego informatora teleinformatycznego -

Biuletynu Informacji Publicznej, zwanego dalej "Biuletynem 

Informacji Publicznej", na której udostępnieniu podlegać będą 

dokumenty, o których mowa w art. 5 i 6.

background image

A

RT

. 7

1. Z chwilą udostępnienia w 
Biuletynie Informacji Publicznej 
programów prac legislacyjnych
o których mowa w art. 3 i 4, albo w 
przypadku, gdy projekt nie był 
zawarty w programie prac 
legislacyjnych, z chwilą 
udostępnienia projektu w Biuletynie 
Informacji Publicznej, każdy może 
zgłosić zainteresowanie pracami nad 
projektem ustawy lub 

background image

§ 5 

REGULAMIN

RM

1. Rada Ministrów działa na podstawie planu pracy 

Rządu, na który składają się 

programy prac 

legislacyjnych Rady Ministrów

dotyczące 

projektów ustaw oraz projektów rozporządzeń 

Rady Ministrów, opracowane w trybie przepisów 

o działalności lobbingowej w procesie stanowienia 

prawa, oraz program prac Rady Ministrów 

dotyczący innych projektów dokumentów 

rządowych.

2. 

Projekt planu opracowuje Szef Kancelarii 

Prezesa Rady Ministrów

, na podstawie wniosków 

organów, o których mowa w § 6, oraz z 

uwzględnieniem planów pracy organów Unii 

Europejskiej.

background image
background image

1. Organ wnioskujący dokonuje oceny 

przewidywanych skutków (

kosztów i 

korzyści

) społeczno-gospodarczych 

regulacji przed opracowaniem projektu 
założeń projektu ustawy oraz projektu 
aktu normatywnego. Zakres dokonywania 
tej oceny określa się w zależności od 
przedmiotu i zasięgu oddziaływania 
projektowanego aktu normatywnego.

background image

4. Odrębną część projektu założeń projektu ustawy 

stanowi przedstawienie 

oceny

, o której mowa w 

ust. 1, zawierające:

1)   analizę wpływu projektowanej ustawy, w 

szczególności na:

a)  

sektor finansów publicznych

, w tym budżet 

państwa i budżety jednostek samorządu 

terytorialnego,

b

)  rynek pracy

,

c)  

konkurencyjność gospodarki i 

przedsiębiorczość

, w tym na funkcjonowanie 

przedsiębiorstw,

d)  

sytuację i rozwój regionalny

,

background image
background image

1

•przygotowanie projektu ustawy i 

wykonanie inicjatywy ustawodawczej

2

•postępowanie z projektem ustawy w 

Sejmie

3

•postępowanie w Senacie w sprawie

ustawy uchwalonej przez Sejm

background image

4

•Faza ewentualna

•postępowanie w Sejmie

w sprawie rozpatrzenia poprawek Senatu lub decyzji
Senatu o odrzuceniu ustawy

5

•Fasa wyjątkowa

•postępowanie  w  Sejmie

w sprawie ponownego rozpatrzenia ustawy w wyniku wniosku Prezydenta

6

•podpisanie ustawy przez Prezydenta RP

i zarządzenie jej ogłoszenia

background image

sekwencyjność

jawność

background image

INICJATYWA 

USTAWODAWCZA

background image

prawo 

wnoszenia do 

parlamentu 

projektu ustawy

background image

1. Inicjatywa ustawodawcza przysługuje 

posłom, Senatowi, Prezydentowi 

Rzeczypospolitej i Radzie Ministrów.

2. Inicjatywa ustawodawcza przysługuje 

również grupie co najmniej 100.000 

obywateli mających prawo wybierania 

do Sejmu. Tryb postępowania w tej 

sprawie określa ustawa.

background image

1. Inicjatywa ustawodawcza przysługuje 

posłom, Senatowi, Prezydentowi i 

Radzie Ministrów, a także grupie co 

najmniej 100.000 obywateli mających 

prawo wybierania do Sejmu.

2. Poselskie projekty ustaw mogą być 

wnoszone przez 

komisje sejmowe 

lub 

co najmniej 

15 posłów 

podpisujących 

projekt.

background image

Posłowie

(15)

Komisja 

sejmowa

Rada 

Ministrów

Senat

Prezydent RP

Grupa 100 tyś. 

obywateli

background image

•975 projekty 

ustaw

wpłynęły

•527 ustaw

uchwalono

background image

POSELSKA INICJATYWA 

USTAWODAWCZA

background image

3. Sejm powołuje 

komisje 

stałe

oraz może 

powoływać 

komisje 

nadzwyczajne

.

background image

1. Sejm może powołać 

komisję śledczą 

do 

zbadania określonej 

sprawy.

background image

Komisji śledczej nie 

przysługuje inicjatywa 

ustawodawcza i 

uchwałodawcza, w 

rozumieniu przepisów art. 

32 i 33.

background image

UCHWAŁA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ 

z dnia 30 lipca 1992 r. 

Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

(t.j. M.P. z 2009, Nr 5, poz. 47 z późn. zm.)

Art. 18
1. Ustanawia się następujące komisje stałe:

1)   Administracji i Spraw Wewnętrznych,
2)   do Spraw Służb Specjalnych,
3)   do Spraw Kontroli Państwowej,
3a)  do Spraw Unii Europejskiej,
4)   Edukacji, Nauki i Młodzieży,
5)   Etyki Poselskiej,
6)   (uchylony),
7)   Finansów Publicznych,
8)   Gospodarki,
9)   Infrastruktury,
10)  Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki,
11)  Kultury i Środków Przekazu,
12)  Łączności z Polakami za Granicą,

13)  Mniejszości Narodowych i Etnicznych,

14)  Obrony Narodowej,
15)  Ochrony Środowiska, Zasobów 

Naturalnych i Leśnictwa,

16)  Odpowiedzialności Konstytucyjnej,
17)  Polityki Społecznej i Rodziny,
17a) (uchylony),
18)  Regulaminową i Spraw Poselskich,
18a) (uchylony),
19)  Rolnictwa i Rozwoju Wsi,
19a) (uchylony),
20)  Samorządu Terytorialnego i Polityki 

Regionalnej,

21)  Skarbu Państwa,
22)  Spraw Zagranicznych,
23)  Sprawiedliwości i Praw Człowieka,
24)  Ustawodawczą,
25)  Zdrowia.

background image

Art. 19 Regulamin Sejmu

1. Sejm może powoływać i 

odwoływać 

komisje 

nadzwyczajne

; powołując 

takie komisje, Sejm określa 
cel, zasady i tryb ich 
działania.

background image

KOMISJE NADZWYCZAJNE

Komisja Nadzwyczajna do spraw 

zmian w 

kodyfikacjach 

(NKK) 

Komisja Nadzwyczajna 

„Przyjazne Państwo” 

do 

spraw związanych z ograniczaniem biurokracji 

(NPP) 

Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia 

niektórych projektów ustaw 

z zakresu prawa 

wyborczego

(NOW) 

Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia 

poselskich projektów ustaw 

o zmianie 

Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej 

(NZK) 

(zakończyła działalność)

background image

Art. 151 regulamin Sejmu

1. Komisje sejmowe na swych 

posiedzeniach w szczególności:
3)   rozpatrują i opiniują założenia 
projektów ustaw i uchwał,

background image

Art. 41 regulamin Sejmu

1. Do szczegółowego 

rozpatrzenia projektu komisje 
mogą powołać 

podkomisję

.

1a. W skład podkomisji wchodzi 

co najmniej 

5 posłów

.

background image

Art. 70 regulamin Sejmu

1. W postępowaniu dotyczącym projektów 

ustaw i uchwał uczestniczy 

przedstawiciel 

służby prawnej 

Kancelarii Sejmu, 

przedstawiając wnioski lub uwagi w 

zakresie problematyki prawno-

legislacyjnej, w tym w sprawie zgodności 

projektów ustaw z prawem Unii 

Europejskiej.

background image

Wybór składu osobowego

KOMISJI

Art. 20 regulamin Sejmu

1. Sejm, na wniosek Prezydium 

Sejmu po zasięgnięciu opinii 

Konwentu Seniorów, w drodze 

uchwały, wybiera skład osobowy 

poszczególnych komisji.

background image

U

CHWAŁA Z

20 

GRUDNIA

2007 

R

W SPRAWIE POWOŁANIA

K

OMISJI

N

ADZWYCZAJNEJ

„P

RZYJAZNE

P

AŃSTWO

DO

SPRAW ZWIĄZANYCH Z OGRANICZANIEM BIUROKRACJI

§ 2 

Do zakresu działania Komisji, o której mowa w § 1, 

należy:

1) przegląd i analiza przepisów regulujących kwestie 

społeczne, ekonomiczne i gospodarcze w celu 

wskazania przepisów niejasnych, niespójnych, 

nieskutecznych, zbędnych lub nadmiernie 

regulujących;

2) przygotowanie, na podstawie przeglądu i analizy 

przepisów określonych w pkt 1, tez dotyczących 

niezbędnych zmian w ustawodawstwie;

3) występowanie z inicjatywą ustawodawczą w celu 

realizacji tez, o których mowa w pkt 2.

background image

Art. 36 regulamin Sejmu

3. Projekt poselski uważa się również za 

wycofany, jeżeli do czasu zakończenia 

drugiego czytania, na skutek cofnięcia 

poparcia, projekt popiera mniej niż 15 

posłów spośród tych, którzy podpisali 

projekt przed jego wniesieniem.

background image

3. Uzasadnienie powinno przedstawiać 

również wyniki przeprowadzanych konsultacji 

oraz informować o przedstawionych 

wariantach i opiniach, w szczególności jeżeli 

obowiązek zasięgania takich opinii wynika z 

przepisów ustawy. 

W wypadku komisyjnych i 

poselskich projektów ustaw, w stosunku do 

których nie przeprowadzono konsultacji, 

Marszałek Sejmu przed skierowaniem do 

pierwszego czytania kieruje projekt do 

konsultacji

w trybie i na zasadach 

określonych w odrębnych ustawach.

background image

INICJATYWA USTAWODAWCZA

SENATU

background image

STATYSTYKA 

wykonania inicjatywy ustawodawczej przez 

SENAT

background image

UCHWAŁA SENATU 

RZECZYPOSPOLITEJ 

POLSKIEJ 

z dnia 23 listopada 1990 r.

Regulamin Senatu

(M.P. z 2002 r., Nr 54, poz. 741 

z późn. zm.)

background image
background image

Art. 76 regulamin Senatu

1. Senat podejmuje 

postępowanie w sprawie 

inicjatywy ustawodawczej 

na wniosek 

komisji 

lub co 

najmniej 

10 senatorów

.

background image

Wszczęcie postępowania

w sprawie inicjatywy ustawodawczej

SENATU

KOMISJA

10 

SENATORÓW

background image

Art. 15 Regulamin Senatu 

1. Ustanawia się następujące komisje stałe:

1)   Budżetu i Finansów 

Publicznych,

2)   Gospodarki Narodowej,
3)   Kultury i Środków Przekazu,
4)   Nauki, Edukacji i Sportu,
5)   Obrony Narodowej,
6)   Praw Człowieka, 

Praworządności i Petycji,

7)   Regulaminową, Etyki i Spraw 

Senatorskich,

8)   Rodziny i Polityki Społecznej,

9)   Rolnictwa i Rozwoju Wsi,

10)  Samorządu Terytorialnego i 

Administracji Państwowej,

11)  Spraw Emigracji i Łączności 

z Polakami za Granicą,

12)  Spraw Unii Europejskiej,
13)  Spraw Zagranicznych,
14)  Środowiska,
15)  Ustawodawczą,
16)  Zdrowia.

background image

Art. 16 ust. 3 regulamin Senatu

Konwent Seniorów 

wykonuje swoje zadania 

poprzez:

3)   wskazywanie 

potrzebnych inicjatyw 

ustawodawczych,

background image

Art. 77 regulamin Senatu

1. 

Wniosek

o podjęcie inicjatywy 

ustawodawczej wraz z projektem ustawy 

składa się w 

formie pisemnej 

do 

Marszałka Senatu

; wnosząc projekt 

wnioskodawca wskazuje swego 

przedstawiciela upoważnionego do 

reprezentowania go w pracach nad tym 

projektem.

background image

2. Do projektu ustawy dołącza się uzasadnienie, 

które powinno zawierać:

1)   wyjaśnienie 

celu

ustawy,

2)   przedstawienie 

rzeczywistego stanu 

dziedzinie, która ma zostać uregulowana,

3)   wykazanie 

różnic

pomiędzy dotychczasowym 

a przewidywanym stanem prawnym, 

4)   przedstawienie oczekiwanych 

skutków 

społecznych, gospodarczych, finansowych i 

prawnych,

5)   przedstawienie założeń podstawowych 

aktów 

wykonawczych

do ustawy,

6)   

oświadczenie

o zgodności projektu ustawy z 

prawem Unii Europejskiej albo oświadczenie, że 

przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty 

prawem Unii Europejskiej.

background image

1. Marszałek Senatu kieruje 

projekt ustawy do właściwych 

komisji

, w tym do 

Komisji 

Ustawodawczej

.

background image

ogólna problematyka legislacyjna i 

spójności prawa, rozpatrywanie zmian 

Konstytucji, regulacji kodeksowych, 

inicjatyw ustawodawczych i 

uchwałodawczych Senatu, analiza 

orzecznictwa Trybunału 

Konstytucyjnego i podejmowanie 

działań ustawodawczych mających na 

celu wykonanie wyroków Trybunału 

Konstytucyjnego;

background image

Art. 76 regulamin Senatu

2. O podjęciu postępowania w 

sprawie inicjatywy ustawodawczej 
Marszałek Senatu 

zawiadamia 

Marszałka Sejmu

Prezesa Rady 

Ministrów

.

background image

1. Uchwałę o wniesieniu inicjatywy 

ustawodawczej 

Marszałek Senatu przekazuje 

Marszałkowi Sejmu

. Do uchwały załącza się:

1)   uzasadnienie przedstawiające w 

szczególności skutki finansowe wykonania 

projektowanej ustawy,

2)   informację o zgodności projektu ustawy z 

prawem Unii Europejskiej albo o pozostawaniu 

poza obszarem regulacji tego prawa,

3)   wskazanie przedstawiciela Senatu 

upoważnionego do reprezentowania go w 

pracach nad projektem ustawy.

2. O wniesieniu do Sejmu inicjatywy 

ustawodawczej Marszałek Senatu 

zawiadamia 

Prezesa Rady Ministrów.

background image

Art. 85a regulamin Senatu 

1. Marszałek Senatu kieruje 

orzeczenie Trybunału 

Konstytucyjnego:

1)   o niezgodności ustawy lub jej części,
2)   o zgodności ustawy lub jej części, z którego treści wynika 

potrzeba dokonania zmian w ustawie,

3)   sygnalizujące uchybienia i luki w prawie, których usunięcie jest 

niezbędne dla zapewnienia spójności systemu prawnego 
Rzeczypospolitej Polskiej 

do Komisji Ustawodawczej

, zlecając jej zbadanie konieczności 

podjęcia działań ustawodawczych w tym zakresie.

background image

Art. 85a regulamin Senatu

3. Po rozpatrzeniu sprawy Komisja:

1)   składa do Marszałka Senatu 

wniosek o 

podjęcie inicjatywy ustawodawczej 

wraz z 

projektem ustawy wykonującej orzeczenie 
Trybunału Konstytucyjnego albo

2)   informuje Marszałka Senatu o 

przyczynach niezłożenia wniosku o podjęcie 
inicjatywy ustawodawczej

.

background image
background image

2. Akty urzędowe Prezydenta 

Rzeczypospolitej wymagają dla 
swojej ważności podpisu Prezesa 
Rady Ministrów, który przez 
podpisanie aktu ponosi 
odpowiedzialność przed Sejmem.

3. Przepis ust. 2 nie dotyczy:

4)   inicjatywy ustawodawczej,

background image

§ 5. 

1. W skład Kancelarii wchodzą 

następujące statutowe komórki 

organizacyjne:

1)   Gabinet Prezydenta;

2)   Gabinet Szefa Kancelarii;

3)   Biuro Prawa i Ustroju;

background image

• 1,39% (16)
• uchwalonych (5)

III kadencja 

Sejmu 

• 1,66% (21)
• uchwalonych (15)

IV kadencja 

Sejmu

• 3,25% (23 projekty)
• uchwalonych (17) 

V kadencja Sejmu

• 1,91% (14)
• uchwalonych (4)

VI kadencja 

Sejmu 

background image

Art. 1

Dzień 1 marca ustanawia się 

Narodowym Dniem Pamięci 

„Żołnierzy Wyklętych”.

background image
background image

2. Inicjatywa ustawodawcza 

przysługuje również grupie 
co najmniej 100.000 
obywateli mających prawo 
wybierania do Sejmu. Tryb 
postępowania w tej sprawie 
określa ustawa.

background image

USTAWA

z dnia 24 czerwca 1999 r.

o wykonywaniu inicjatywy 

ustawodawczej przez 

obywateli

(Dz. U. 1999, Nr 62, poz. 688)

background image

Inicjatywa ustawodawcza 

w zakresie 

ustawy budżetowej, ustawy o 

prowizorium budżetowym, zmiany 

ustawy budżetowej, ustawy o 

zaciąganiu długu publicznego oraz 

ustawy o udzielaniu gwarancji 

finansowych przez państwo 

przysługuje wyłącznie Radzie 

Ministrów

.

background image

1. Projekt ustawy wniesiony do 

Marszałka Sejmu powinien 

odpowiadać wymogom zawartym 

w Konstytucji i Regulaminie Sejmu 

Rzeczypospolitej Polskiej oraz w 

niniejszej ustawie.

background image

3. W imieniu i na rzecz komitetu 

występuje 

pełnomocnik komitetu 

lub 

jego zastępca, wskazani w pisemnym 

oświadczeniu pierwszych 15 osób 

tworzących komitet.

4. Komitet posiada 

osobowość prawną

którą nabywa z chwilą przyjęcia przez 

Marszałka Sejmu zawiadomienia, o 

którym mowa w art. 6 ust. 2.

background image

1. Po zebraniu, zgodnie z wymogami 

zawartymi w art. 9 ust. 2, 1000 

podpisów obywateli popierających 

projekt, 

pełnomocnik komitetu 

zawiadamia Marszałka Sejmu 

utworzeniu komitetu. Podpisy, o 

których mowa w zdaniu pierwszym, 

stanowią część wymaganej liczby 

100.000 podpisów osób popierających 

projekt.

background image

A

RT

. 13

Pierwsze czytanie projektu ustawy na 

posiedzeniu Sejmu 

przeprowadza się w 

terminie 3 miesięcy od daty wniesienia 

projektu ustawy do Marszałka Sejmu lub 

postanowienia Sądu Najwyższego 

stwierdzającego prawidłowo złożoną liczbę 

podpisów popierających projekt ustawy. W 

wypadku określonym w art. 4 ust. 3 pierwsze 

czytanie odbywa się nie później niż w terminie 

6 miesięcy od daty pierwszego posiedzenia 

Sejmu.

background image

A

RT

. 14

1. W pracach nad projektem ustawy komitet 

reprezentuje 

przedstawiciel 

lub osoba 

uprawniona do jego zastępstwa, powołana 
w trybie określonym w art. 5 ust. 3 i art. 6 
ust. 2 pkt 3.

2. Przedstawiciel jest uprawniony do 

udziału w pracach Sejmu i Senatu

trybie i na zasadach określonych 
odpowiednio w regulaminach Sejmu i 
Senatu.

background image

UPRAWNIENIA PRZEDSTAWICIELA 

KOMITETU OBYWATELSKIEGO

przedstawienie projektu ustawy podczas pierwszego czytania

udział w pracach komisji

wnoszenie poprawek w czasie rozpatrywania projektu ustawy przez Sejm

wycofanie projektu ustawy do czasu zakończenia drugiego czytania 

background image

A

RT

. 4

3. Projekt ustawy, w stosunku do którego 

postępowanie ustawodawcze nie zostało 

zakończone w trakcie kadencji Sejmu

, w 

której został wniesiony, jest rozpatrywany 

przez Sejm następnej kadencji bez 

potrzeby ponownego wniesienia projektu 

ustawy. W takim wypadku Marszałek 

Sejmu zarządza ponowne drukowanie 

projektu ustawy oraz jego doręczenie 

posłom.

background image

W

YKONANIE INICJATYWY OBYWATELSKIEJ

•data wpływu 15-01-2008
•Stanowisko rządu z dn. 03-04-

2008 r. - rząd postuluje o 

odrzucenie projektu 

•Sprawozdanie Komisji 

Polityki Społecznej i Rodziny

Obywatelski projekt 

ustawy o zmianie ustawy 

o emeryturach i rentach z 

Funduszu Ubezpieczeń 

Społecznych oraz 

niektórych innych ustaw 

•Data wpływu: 23-03-2009 
•W dniu 24-06-2009  

Skierowany przez Sejm do 

Komisji Finansów 

Publicznych oraz Komisji 

Infrastruktury

Obywatelski projekt 

ustawy o zmianie 

ustawy o 

uprawnieniach do 

bezpłatnych i 

ulgowych przejazdów 

środkami publicznego 

transportu zbiorowego

background image

W

YKONANIE INICJATYWY OBYWATELSKIEJ

• Data wpływu: 31-12-2008
• 01-07-2009  Skierowany 

przez Sejm do Komisji 

Finansów Publicznych oraz 

Komisji Polityki Społecznej i 

Rodziny.

Obywatelski projekt ustawy o 

zmianie ustawy o podatku 

dochodowym od osób fizycznych

• Data wpływu: 22-01-2010
• 18-02-2010 Skierowany przez 

Sejm do Komisji 

Nadzwyczajnej do 

rozpatrzenia niektórych 

projektów ustaw z zakresu 

prawa wyborczego.

Obywatelski projekt ustawy o 

zmianie ustawy - Ordynacja 

wyborcza do Sejmu 

Rzeczypospolitej Polskiej i 

Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, 

ustawy - Ordynacja wyborcza do 

rad gmin, rad powiatów i 

sejmików województw oraz 

ustawy - Ordynacja wyborcza do 

Parlamentu Europejskiego, w 

związku z wprowadzeniem 

parytetu płci na listach 

kandydatów

background image
background image

1. Sejm rozpatruje projekt 

ustawy w trzech 

czytaniach.

background image

1. Projekty ustaw i uchwał składa 

się w formie pisemnej na ręce 

Marszałka Sejmu; wnosząc projekt 

wnioskodawca wskazuje swego 

przedstawiciela upoważnionego 

do reprezentowania go w pracach 

nad tym projektem.

background image

3. Wnioskodawcy, 

przedkładając Sejmowi 

projekt ustawy, 

przedstawiają skutki 

finansowe jej wykonania.

background image

2. Do projektu ustawy dołącza się uzasadnienie, które 

powinno:

1) wyjaśniać potrzebę i cel wydania ustawy,

2) przedstawiać rzeczywisty stan w dziedzinie, która 

ma być unormowana,

3) wykazywać różnicę pomiędzy dotychczasowym a 

projektowanym stanem prawnym,

4) przedstawiać przewidywane skutki społeczne, 

gospodarcze, finansowe i prawne,

5) wskazywać źródła finansowania, jeżeli projekt 

ustawy pociąga za sobą obciążenie budżetu państwa 

lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego,

6) przedstawiać 

założenia projektów podstawowych 

aktów wykonawczych

,

7) zawierać 

oświadczenie 

zgodności projektu ustawy 

z prawem Unii Europejskiej albo oświadczenie, że 

przedmiot projektowanej 

regulacji nie jest objęty 

prawem Unii Europejskiej.

background image

3. Uzasadnienie powinno przedstawiać również 

wyniki przeprowadzanych konsultacji oraz 

informować o przedstawionych wariantach i 

opiniach, w szczególności jeżeli obowiązek 

zasięgania takich opinii wynika z przepisów 

ustawy. W wypadku 

komisyjnych i poselskich 

projektów ustaw

, w stosunku do których nie 

przeprowadzono konsultacji, 

Marszałek Sejmu 

przed skierowaniem do pierwszego czytania 

kieruje projekt do konsultacji

w trybie i na 

zasadach określonych w odrębnych ustawach.

background image

4. Do uzasadnienia wniesionego przez Radę 

Ministrów projektu ustawy dołącza się 

projekty 

podstawowych aktów wykonawczych.

4a. Do uzasadnienia projektu ustawy wykonującej 

prawo Unii Europejskiej, o której mowa w art. 95a, 

wniesionego przez Radę Ministrów, dołącza się 

projekty aktów wykonawczych, których obowiązek 

wydania przewiduje projekt ustawy.

4b. Rada Ministrów przesyła wraz z wniesionym 

przez siebie projektem ustawy 

zgłoszenia 

podmiotów, które zgłosiły zainteresowanie pracami 

nad projektem ustawy

w trybie ustawy z dnia 7 

lipca 2005 r. 

o działalności lobbingowej w procesie 

stanowienia prawa

(Dz. U. Nr 169, poz. 1414), 

dołączając jednocześnie informację o kolejności 

wniesienia tych zgłoszeń.

background image

Art. 3
1. Rada Ministrów przygotowuje, 

co najmniej raz na 6 miesięcy, 

program prac legislacyjnych Rady 

Ministrów dotyczący projektów 

ustaw.

background image

Art. 7
1. Z chwilą udostępnienia w Biuletynie 

Informacji Publicznej programów prac 

legislacyjnych, o których mowa w art. 3 i 4, 

albo w przypadku, gdy projekt nie był 

zawarty w programie prac legislacyjnych, z 

chwilą udostępnienia projektu w Biuletynie 

Informacji Publicznej, 

każdy może zgłosić 

zainteresowanie pracami nad projektem 

ustawy lub rozporządzenia.

background image

7. Marszałek Sejmu 

może zwrócić 

wnioskodawcy projekt ustawy 

lub 

uchwały, jeżeli uzasadnienie 

dołączone do projektu nie 

odpowiada wymogom określonym 

w ust. 2 i 3.

background image

ZARZĄDZENIE PRZEZ MARSZAŁKA 

SEJMU WYDRUKOWANIA PROJEKTU 

USTAWY I DORĘCZENIE POSŁOM

background image

1.Marszałek Sejmu 

zarządza 

drukowanie projektów ustaw

, uchwał, 

kalendarza prac w Sejmie, o którym 

mowa w art. 148b ust. 2, a także 

opinii Komisji do Spraw Unii 

Europejskiej, z zastrzeżeniem ust. 1a, 

oraz 

doręczenie ich posłom

2. Marszałek Sejmu przesyła 

wniesione projekty ustaw i uchwał 

Prezydentowi, Marszałkowi Senatu i 

Prezesowi Rady Ministrów.

background image

zarządzenie

drukowanie 

projektu

doręczenie

posłowie

Prezydent 

RP

Prezes RM

Marszałek 

Senatu

background image

• WYKONANIE 

INICJATYWY 
USTAWODAWCZEJ

• PRACE 

MERYTORYCZNE 
NAD PROJEKTEM 

background image

• WYDRUKOWANIE 

PROJEKTU

4 CZERWCA 

1992

• PIERWSZE 

CZYTANIE 
PROJEKTU

3 LUTY 1993

background image
background image

4. Pierwsze czytanie może się 

odbyć nie wcześniej niż siódmego 

dnia od doręczenia posłom druku 

projektu, chyba że Sejm lub 

komisja postanowią inaczej

background image

1. Pierwsze czytanie 

przeprowadza się na 

posiedzeniu Sejmu lub 

komisji.

background image

zwraca projekt 

wnioskodawcy

uzasadnienie 

projektu nie 

spełnia warunków 

regulaminowych

kieruje projekt do 

pierwszego 

czytania 

na posiedzeniu 

Sejmu

na posiedzeniu 

właściwych komisji

background image

2. Pierwsze czytanie 

na posiedzeniu Sejmu 

przeprowadza się w odniesieniu do projektów 

ustaw: 

o zmianie Konstytucji, budżetowych, 

podatkowych, dotyczących wyboru 

Prezydenta, Sejmu i Senatu oraz organów 

samorządu terytorialnego, regulujących 

ustrój i właściwość władz publicznych, a 

także kodeksów

.

3.

Marszałek Sejmu może skierować do 

pierwszego czytania na posiedzeniu Sejmu 

również inne niż określone w ust. 2 projekty 

ustaw, a także projekty uchwał Sejmu, jeżeli 

przemawiają za tym ważne względy.

background image

8. Projekty ustaw i uchwał, co do 

których 

istnieje wątpliwość, czy nie są 

sprzeczne z prawem, w tym z prawem 

Unii Europejskiej

, Marszałek Sejmu, po 

zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, 

może skierować celem wyrażenia 

opinii do Komisji Ustawodawczej

która może większością 3/5 głosów 

zaopiniować projekt jako 

niedopuszczalny.

background image

9. Marszałek Sejmu po otrzymaniu 

projektu ustawy, 

z wyjątkiem 

projektów

wnoszonych przez 

Prezydenta

oraz 

Radę Ministrów

przed skierowaniem projektu do 

pierwszego czytania zarządza 

sporządzenie przez ekspertów 

Kancelarii Sejmu opinii 

w sprawie 

zgodności wniesionego projektu z 

prawem Unii Europejskiej.

background image

1. Marszałek Sejmu zarządza drukowanie 

projektów ustaw, uchwał, kalendarza prac w 

Sejmie, o którym mowa w art. 148b ust. 2, a 

także opinii Komisji do Spraw Unii 

Europejskiej, z zastrzeżeniem ust. 1a, oraz 

doręczenie ich posłom.

1a. Na wniosek Komisji do Spraw Unii 

Europejskiej Marszałek Sejmu zarządza 

drukowanie jej opinii uchwalonych na 

posiedzeniu zamkniętym.

background image

1

•uzasadnienie projektu przez 

wnioskodawcę

2

•pytania posłów i odpowiedzi 

wnioskodawcy

3

•debata w sprawie ogólnych zasad 

projektu

background image

1. Pierwsze czytanie projektu 

ustawy (uchwały) obejmuje 

uzasadnienie projektu przez 

wnioskodawcę, debatę w 

sprawie ogólnych zasad 

projektu oraz pytania posłów i 

odpowiedzi wnioskodawcy.

background image

2. Pierwsze czytanie na 

posiedzeniu Sejmu kończy się 

skierowaniem projektu do 

komisji

, chyba że Sejm w związku 

ze zgłoszonym wnioskiem odrzuci 

projekt w całości.

3. Sejm, kierując projekt do 

komisji, może wyznaczyć im 

również 

termin przedstawienia 

sprawozdania

.

background image

Art. 17. 1. Komisje sejmowe są organami 

powołanymi do:

1)  rozpatrywania i przygotowywania spraw 

stanowiących przedmiot prac Sejmu,

2)  wyrażania opinii w sprawach 

przekazanych pod ich obrady przez Sejm, 

Marszałka Sejmu lub Prezydium Sejmu.

2. Komisje sejmowe są organami kontroli 

sejmowej w zakresie określonym Konstytucją 

i ustawami.

background image

Art. 18 Regulamin Sejmu

1. Ustanawia się następujące komisje stałe:

1) Administracji i Spraw 

Wewnętrznych,

2) do Spraw Służb Specjalnych,
3) do Spraw Kontroli Państwowej,
3a) do Spraw Unii Europejskiej,
4) Edukacji, Nauki i Młodzieży,
5) Etyki Poselskiej,
7) Finansów Publicznych,
8) Gospodarki,
9) Infrastruktury,
10) Kultury Fizycznej i Sportu,
11) Kultury i Środków Przekazu,
12) Łączności z Polakami za 

Granicą,

13) Mniejszości Narodowych i 

Etnicznych,

14) Obrony Narodowej,
15) Ochrony Środowiska, 

Zasobów Naturalnych i 

Leśnictwa,

16) Odpowiedzialności 

Konstytucyjnej,

17) Polityki Społecznej i Rodziny,
18) Regulaminową i Spraw 

Poselskich,

19) Rolnictwa i Rozwoju Wsi,
20) Samorządu Terytorialnego i 

Polityki Regionalnej,

21) Skarbu Państwa,
22) Spraw Zagranicznych,
23) Sprawiedliwości i Praw 

Człowieka,

24) Ustawodawczą,
25) Zdrowia.

background image

Do zakresu działania Komisji:

24)

Ustawodawczej 

należą sprawy problematyki 

legislacyjnej i spójności prawa, współdziałania w 

organizowaniu procesu ustawodawczego i 

zapewnienia jego prawidłowości, rozpatrywania 

projektów ustaw i uchwał o szczególnym 

znaczeniu prawnym lub o znacznym stopniu 

złożoności legislacyjnej, sprawy związane z 

postępowaniem przed Trybunałem 

Konstytucyjnym oraz wynikające z orzecznictwa 

Trybunału Konstytucyjnego, a także współudział 

w przeprowadzaniu kontroli wprowadzania w 

życie i wykonywania ustaw i uchwał Sejmu oraz 

koordynacja tych działań;

background image

Do zakresu działania Komisji:

3a)

do Spraw Unii Europejskiej 

należą sprawy 

związane z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w 

Unii Europejskiej, w szczególności zajmowanie 

stanowisk i wyrażanie opinii na temat projektów 

aktów prawnych Unii Europejskiej, projektów umów 

międzynarodowych, których stroną mają być Unia 

Europejska, Wspólnoty Europejskie lub ich państwa 

członkowskie, oraz planów pracy Rady Unii 

Europejskiej, rocznych planów legislacyjnych Komisji 

Europejskiej, formułowanie zaleceń dla Rady 

Ministrów dotyczących stanowiska, jakie Rada 

Ministrów ma zająć podczas rozpatrywania projektu 

w Radzie Unii Europejskiej, rozpatrywanie informacji i 

innych dokumentów przedkładanych przez Radę 

Ministrów, a także opiniowanie kandydatur na 

stanowiska w organach Unii Europejskiej;

background image

1. Projekty ustaw (uchwał) kieruje się do 

właściwych komisji.

2. Komisje, do których skierowany został do 

rozpatrzenia projekt, 

obradują nad nim 

wspólnie

; komisje te mogą zwrócić się do 

innych komisji sejmowych o wyrażenie opinii 

o projekcie lub jego części.

3. Komisje, na wniosek prezydiów, ustalają tok 

prac nad projektem.

background image

1. Do szczegółowego 

rozpatrzenia projektu 

komisje mogą powołać 

podkomisję.

2. Podkomisja przedstawia 

komisjom sprawozdanie o 

rozpatrzonym projekcie.

background image

Art. 19 RS
1. Sejm może powoływać i 

odwoływać komisje 

nadzwyczajne; powołując 

takie komisje, Sejm określa 

cel, zasady i tryb ich 

działania.

background image

1. Przy rozpatrywaniu projektów ustaw (uchwał) 

komisje i podkomisja biorą pod uwagę 

opinie

przedstawione przez inne 

komisje sejmowe 

posłów; komisje i podkomisja mogą wysłuchiwać 

także opinii zaproszonych 

ekspertów.

2.

W posiedzeniach komisji i podkomisji jest 

obowiązany uczestniczyć upoważniony 

przedstawiciel wnioskodawcy.

3. Komisje mogą przekazać sprawę 

redakcyjnego 

opracowania 

przyjętych poprawek prezydiom lub 

powołanemu w tym celu zespołowi poselskiemu, 

które przedstawiają komisji do zatwierdzenia 

wyniki swych prac.

background image

5.

Marszałek Sejmu

, na wniosek 

komisji, może zwrócić się do 

wnioskodawcy o 

przepracowanie 

projektu 

z rozważeniem zmian 

postulowanych przez komisje oraz 

przedstawienie skutków, zwłaszcza 

finansowych, tych zmian; wniesiony 

projekt Marszałek Sejmu kieruje 

wprost do komisji.

background image

1. Komisje, do których skierowany 

został projekt ustawy (uchwały), 

przedstawiają Sejmowi wspólne 

sprawozdanie 

o tym projekcie; 

sprawozdanie określa stanowisko 

komisji w odniesieniu do projektu. Do 

sprawozdania dołącza się opinię, o 

której mowa w art. 42 ust. 4.

background image

przyjęcie projektu 

bez poprawek

przyjęcie projektu z 

poprawkami w formie 

tekstu jednolitego

odrzucenie projektu

background image

2. W sprawozdaniu komisje 

przedstawiają wniosek o:

1) przyjęcie projektu bez 

poprawek,

2) przyjęcie projektu z 

określonymi poprawkami 

w formie 

tekstu jednolitego projektu

,

3) odrzucenie projektu.

background image

3.

Wnioski i propozycje poprawek odrzucone 

przez komisje

, po ich zgłoszeniu w formie 

pisemnej, na żądanie wnioskodawcy, zamieszcza 

się w sprawozdaniu jako wnioski mniejszości; 

wniosek mniejszości dotyczący konkretnego 

przepisu lub jego części powinien zawierać 

wynikające z tego wniosku konsekwencje dla 

tekstu projektu ustawy; wnioski mniejszości są 

traktowane w głosowaniu jak inne poprawki. Do 

wniosków mniejszości stosuje się odpowiednio 

art. 42 ust. 4.

background image

5. Marszałek Sejmu 

zarządza drukowanie 

sprawozdań komisji 

oraz doręczenie ich 

posłom.

background image

WYSŁUCHANIE 

PUBLICZNE

background image

1. W odniesieniu do 

projektu ustawy może 

zostać przeprowadzone 

wysłuchanie publiczne.

background image

2.

Uchwała w sprawie 

przeprowadzenia 

wysłuchania publicznego 

podejmowana jest przez KOMISJĘ, DO 

KTÓREJ PROJEKT ZOSTAŁ SKIEROWANY 

DO ROZPATRZENIA.

3. Uchwała o przeprowadzeniu 

wysłuchania publicznego 

podejmowana jest na 

pisemny 

wniosek

złożony komisji przez 

posła

.

background image

4. Uchwała o przeprowadzeniu 

wysłuchania publicznego 

może zostać podjęta 

po 

zakończeniu pierwszego 

czytania projektu, a przed 

rozpoczęciem jego 

szczegółowego rozpatrywania

.

background image

5.

UCHWAŁA

o przeprowadzeniu wysłuchania 

publicznego zawiera w szczególności 

datę i 

godzinę przeprowadzenia wysłuchania 

publicznego

. Uchwała oraz informacja 

dotycząca miejsca przeprowadzenia 

wysłuchania publicznego podlegają 

udostępnieniu w Systemie Informacyjnym 

Sejmu, co najmniej na 14 dni przed dniem 

wysłuchania publicznego, z zastrzeżeniem 

ust. 6.

background image

1. Prawo wzięcia udziału w 

wysłuchaniu publicznym dotyczącym 

projektu ustawy mają 

podmioty

, które 

po ogłoszeniu projektu w formie 

druku 

w trybie określonym w art. 35 

ust. 1 zgłosiły do Sejmu, co najmniej 

na 10 dni przed dniem wysłuchania 

publicznego, zainteresowanie pracami 

nad projektem ustawy, z 

zastrzeżeniem ust. 2.

background image

2. Prawo wzięcia udziału w wysłuchaniu 

publicznym dotyczącym projektu 

ustawy mają również podmioty, które 

zgłosiły w trybie przewidzianym w 

ustawie z dnia 7 lipca 2005 r. o 

działalności lobbingowej w procesie 

stanowienia prawa zainteresowanie 

pracami nad projektem ustawy.

background image

4b. Rada Ministrów przesyła wraz z 

wniesionym przez siebie projektem ustawy 

zgłoszenia podmiotów, które zgłosiły 

zainteresowanie pracami nad projektem 

ustawy

w trybie ustawy z dnia 7 lipca 2005 

r. 

o działalności lobbingowej w procesie 

stanowienia prawa

(Dz. U. Nr 169, poz. 

1414), dołączając jednocześnie informację 

o kolejności wniesienia tych zgłoszeń.

background image

1. Zgłoszenie, o którym mowa 

w art. 70b ust. 1, wnosi się do 

Marszałka Sejmu na 

urzędowym formularzu.

background image

1. Z przyczyn lokalowych lub 

technicznych 

prezydium komisji może 

ograniczyć liczbę podmiotów 

biorących udział w wysłuchaniu 

publicznym

. Ograniczenie to powinno 

zostać dokonane w oparciu o 

uzasadnione kryterium zastosowane 

jednolicie wobec wszystkich 

podmiotów. Kryterium może stanowić 

w szczególności kolejność zgłoszeń.

background image

1. Wysłuchanie publiczne odbywa się przed 

rozpoczęciem szczegółowego rozpatrywania 

projektu.

2. Wysłuchanie publiczne odbywa się tylko na 

jednym posiedzeniu komisji.

3. Porządek dzienny posiedzenia komisji, na 

którym przeprowadza się wysłuchanie 

publiczne, nie może obejmować innych 

punktów porządku dziennego.

background image

1. Przewodniczący komisji ustala kolejność 

oraz czas wystąpień podmiotów, które biorą 

udział w wysłuchaniu publicznym.

2. Na posiedzeniu, na którym przeprowadza 

się wysłuchanie publiczne, podmiot, o którym 

mowa w ust. 1, może wystąpić tylko raz.

3. Przewodniczący komisji może przedłużyć 

czas wystąpienia podmiotu, o którym mowa 

w ust. 1. 

background image

1. Podmiot, który zgłosił zainteresowanie pracami 

nad projektem ustawy i bierze udział w 

wysłuchaniu publicznym, może na posiedzeniu, 

na którym przeprowadza się wysłuchanie 

publiczne, złożyć do protokołu tekst 

niewygłoszonego na posiedzeniu wystąpienia. 

Teksty niewygłoszone są oznakowane w 

protokole w sposób umożliwiający ich 

odróżnienie od tekstów wygłoszonych. Teksty 

niewygłoszone umieszczane są w biuletynie z 

posiedzenia komisji, który podlega 

udostępnieniu w Systemie Informacyjnym Sejmu.

background image
background image

•przedstawienie Sejmowi 

sprawozdania komisji 

•przeprowadzenie debaty 

•zgłaszanie poprawek i 

wniosków

background image

6.

Na posiedzeniu Sejmu 

sprawozdanie 

komisji przedstawia wybrany z ich składu 

poseł sprawozdawca

, który w szczególności 

informuje o proponowanych przez komisję i 

przez poszczególnych posłów zmianach w 

przedłożonym projekcie oraz o nieprzyjętych 

przez komisję opiniach innych komisji i 

posłów oraz motywach ich odrzucenia; 

sprawozdawca informuje także o wnioskach 

mniejszości.

background image

3. Drugie czytanie może się 

odbyć nie wcześniej niż 

siódmego dnia od 

doręczenia posłom 

sprawozdania komisji, 

chyba że Sejm postanowi 

inaczej.

background image

1. Drugie czytanie obejmuje:

1) przedstawienie Sejmowi sprawozdania 

komisji o projekcie ustawy oraz w 

przypadku, o którym mowa w art. 47 ust. 2 

pkt 2, sprawozdania poprawionego,

2) przeprowadzenie debaty oraz 

zgłaszanie poprawek i wniosków, z 

zastrzeżeniem art. 46.

background image

2. Komisje:

2) kierując się przeprowadzoną dotychczas 

debatą, zgłoszonymi poprawkami i 

wnioskami, wnioskami Komisji 

Ustawodawczej, wnioskami mniejszości, 

przedkładają Sejmowi poprawione 

sprawozdanie w formie tekstu jednolitego 

projektu. Do poprawionego sprawozdania 

przepisy art. 43 ust. 1, 3 i 5-7 stosuje się 

odpowiednio.

background image

1.

Prawo wnoszenia poprawek 

do projektów ustaw 

w czasie 

drugiego czytania 

przysługuje 

wnioskodawcy, grupie co najmniej 15 posłów, 

przewodniczącemu klubu lub upoważnionemu 

przez niego wiceprzewodniczącemu - w imieniu 

klubu, przedstawicielowi porozumienia, o którym 

mowa w art. 8 ust. 5, jeżeli reprezentuje ono co 

najmniej 15 posłów, oraz Radzie Ministrów.

2. Do zgłoszenia w czasie drugiego czytania 

wniosku o odrzucenie projektu ustawy stosuje się 

odpowiednio ust. 1.

background image

5. Kluby poselskie lub koła 

poselskie mogą na zasadzie 

wzajemnych porozumień 

ustanawiać wspólną 

reprezentację

w Konwencie 

Seniorów.

background image

1. Projekt kieruje się ponownie do 

komisji, które go rozpatrywały, w razie 

zgłoszenia w drugim czytaniu nowych 

poprawek i wniosków, o ile Sejm nie 

postanowi inaczej, lub w celu 

sporządzenia poprawionego 

sprawozdania, o którym mowa w ust. 

2 pkt 2. Do poprawek i wniosków 

stosuje się odpowiednio art. 42 ust. 4.

background image

2. Komisje:

1) po rozpatrzeniu z udziałem 

wnioskodawców zgłoszonych 

poprawek i wniosków, 

przedkładają Sejmowi 

dodatkowe 

sprawozdanie

, w którym 

przedstawiają wniosek o ich 

przyjęcie lub odrzucenie; 

background image

4. W razie nieobecności 

wnioskodawcy komisja 

może nie rozpatrywać 

zgłoszonej przez niego 

poprawki.

background image

5. Marszałek Sejmu zarządza 

drukowanie dodatkowego 

sprawozdania komisji.

6. Rozpatrzenie przez Sejm 

sprawozdania, o którym 

mowa w ust. 2, odbywa się 

po jego doręczeniu posłom.

background image
background image

Trzecie czytanie może się 

odbyć niezwłocznie, jeżeli 

w drugim czytaniu projekt 

nie został skierowany 

ponownie do komisji.

background image

Trzecie czytanie projektu obejmuje:

1) przedstawienie dodatkowego 

sprawozdania komisji lub - jeżeli projekt 

nie został ponownie skierowany do komisji 

- przedstawienie przez posła 

sprawozdawcę poprawek i wniosków 

zgłoszonych podczas drugiego czytania,

2) głosowanie.

background image

1. Porządek głosowania jest następujący:

1) głosowanie wniosku o 

odrzucenie projektu 

całości, jeżeli wniosek taki został postawiony,

2) głosowanie do poszczególnych artykułów, 

przy cz

poprawek

ym w pierwszej kolejności 

głosuje się poprawki, których przyjęcie lub 

odrzucenie rozstrzyga o innych poprawkach,

3)

głosowanie projektu w całości 

w brzmieniu 

zaproponowanym przez komisje, ze zmianami 

wynikającymi z przegłosowanych poprawek.

background image

2. Marszałek Sejmu ustala porządek 

głosowania projektów uchwał i 

poprawek do nich.

3. Marszałek Sejmu może z własnej 

inicjatywy 

odmówić poddania pod 

głosowanie poprawki

, która uprzednio 

nie była przedłożona komisji w formie 

pisemnej.

background image

4. Marszałek Sejmu może 

odroczyć głosowanie 

nad całością 

projektu ustawy na czas 

potrzebny do stwierdzenia, czy 

wskutek przyjętych poprawek nie 

zachodzą sprzeczności pomiędzy 

poszczególnymi przepisami.

background image

5. Marszałek Sejmu kieruje projekt, o którym 

mowa w ust. 4, do komisji, które go 

rozpatrywały, lub do Komisji Ustawodawczej 

w celu przedstawienia 

opinii

, czy wskutek 

przyjętych poprawek 

nie zachodzą 

sprzeczności pomiędzy poszczególnymi 

przepisami. 

Opinia zawiera również 

stanowisko komisji w sprawie przyjęcia albo 

odrzucenia projektu ustawy przez Sejm.

background image

6. Sejm może postanowić 

poddanie projektu ustawy pod 

głosowanie w całości, łącznie z 

poprawkami, jeżeli 

nie 

zgłoszono w tym zakresie 

sprzeciwu.

background image

Art. 51. Sejm 

w szczególnie uzasadnionych 

wypadkach 

może skrócić postępowanie z 

projektami ustaw oraz uchwał przez:

1) przystąpienie do pierwszego czytania 

niezwłocznie po otrzymaniu przez posłów 

projektu,

2) przystąpienie do drugiego czytania 

niezwłocznie po zakończeniu pierwszego bez 

odsyłania projektu do komisji,

3) przystąpienie do drugiego czytania 

niezwłocznie po otrzymaniu przez posłów druku 

sprawozdania komisji.

background image

Art. 52. 1. Marszałek Sejmu 

przesyła niezwłocznie 

Marszałkowi Senatu i 

Prezydentowi potwierdzony 

swoim podpisem tekst uchwalonej 

przez Sejm ustawy.

2. Tekst ustawy, o którym mowa w 

ust. 1, dostarcza się posłom.

background image

Art. 53. 1. O powziętych przez 

Sejm uchwałach Marszałek 

Sejmu zawiadamia Prezydenta, 

Marszałka Senatu i Prezesa 

Rady Ministrów oraz przesyła 

im podpisane przez siebie 

teksty uchwał.

background image
background image

1. Ustawę uchwaloną przez Sejm Marszałek 

Sejmu przekazuje Senatowi.

2. Senat w ciągu 

30 dni 

od dnia przekazania 

ustawy może ją 

przyjąć bez zmian

uchwalić 

poprawki 

albo 

uchwalić odrzucenie jej w 

całości

. Jeżeli Senat w ciągu 30 dni od dnia 

przekazania ustawy nie podejmie stosownej 

uchwały, ustawę uznaje się za uchwaloną w 

brzmieniu przyjętym przez Sejm.

background image

1.

Uchwałę Senatu 

zawierającą 

poprawki do ustawy uchwalonej przez 

Sejm albo odrzucającą ustawę w 

całości Marszałek Sejmu kieruje do 

rozpatrzenia przez 

komisje

, które 

projekt ustawy rozpatrywały. Do 

poprawek Senatu stosuje się 

odpowiednio art. 42 ust. 1 oraz 4.

background image

8. Sejm, na wniosek 

Marszałka Sejmu, może 

rozpatrzyć poprawki 

zawarte w uchwale Senatu 

bez uprzedniego 

skierowania jej do komisji.

background image

3. Komisje po rozpatrzeniu uchwały Senatu 

przedkładają Sejmowi sprawozdanie. W 

sprawozdaniu tym komisje przedstawiają 

wniosek o odrzucenie 

lub 

przyjęcie 

wszystkich 

albo 

niektórych poprawek 

zawartych w uchwale Senatu bądź o 

odrzucenie

albo 

przyjęcie uchwały

Senatu o 

odrzuceniu ustawy w całości.

background image

4. Marszałek Sejmu zarządza drukowanie 

uchwały Senatu i sprawozdania komisji oraz 

doręczenie ich posłom.

5. Rozpatrzenie sprawozdania komisji przez 

Sejm może odbyć się nie wcześniej niż 

trzeciego dnia od doręczenia posłom tego 

sprawozdania, chyba że Sejm postanowi 

inaczej.

background image

3. Uchwałę Senatu odrzucającą 

ustawę albo poprawkę 

zaproponowaną w uchwale Senatu 

uważa się za przyjętą, jeżeli Sejm 

nie odrzuci jej bezwzględną 

większością głosów w obecności 

co najmniej połowy ustawowej 

liczby posłów.

background image

7. Uchwałę Senatu o odrzuceniu ustawy 

lub poprawkę zaproponowaną w 

uchwale Senatu uważa się za przyjętą, 

jeżeli Sejm nie odrzuci jej 

bezwzględną większością głosów w 

obecności co najmniej połowy 

ustawowej liczby posłów.

background image

Art. 56. Niezwłocznie po ustaleniu 

tekstu ustawy w wyniku rozpatrzenia 

uchwały Senatu albo po uzyskaniu 

informacji o przyjęciu ustawy przez 

Senat bądź po bezskutecznym upływie 

terminu do podjęcia uchwały Senatu 

Marszałek Sejmu przesyła 

Prezydentowi tekst ustawy, 

potwierdzony swoim podpisem.

background image

1. Po zakończeniu postępowania określonego 

w art. 121 Marszałek Sejmu przedstawia 

uchwaloną ustawę do podpisu Prezydentowi 

Rzeczypospolitej.

2. Prezydent Rzeczypospolitej podpisuje 

ustawę w ciągu 21 dni od dnia przedstawienia 

i zarządza jej ogłoszenie w Dzienniku Ustaw 

Rzeczypospolitej Polskiej.

background image

3. Przed podpisaniem ustawy 

Prezydent Rzeczypospolitej może 

wystąpić do Trybunału 

Konstytucyjnego z wnioskiem w 

sprawie zgodności ustawy z 

Konstytucją. Prezydent 

Rzeczypospolitej nie może odmówić 

podpisania ustawy, którą Trybunał 

Konstytucyjny uznał za zgodną z 

Konstytucją.

background image

4. Prezydent Rzeczypospolitej odmawia 

podpisania ustawy, którą Trybunał Konstytucyjny 

uznał za niezgodną z Konstytucją. Jeżeli jednak 

niezgodność z Konstytucją dotyczy 

poszczególnych przepisów ustawy, a Trybunał 

Konstytucyjny nie orzeknie, że są one 

nierozerwalnie związane z całą ustawą, Prezydent 

Rzeczypospolitej, po zasięgnięciu opinii 

Marszałka Sejmu, podpisuje ustawę z 

pominięciem przepisów uznanych za niezgodne 

z Konstytucją albo zwraca ustawę Sejmowi w celu 

usunięcia niezgodności.

background image

1. Ustawę, której podpisania Prezydent 

odmówił, przekazując ją wraz z 

umotywowanym wnioskiem Sejmowi do 

ponownego rozpatrzenia, Marszałek Sejmu 

kieruje do komisji, które rozpatrywały projekt 

ustawy przed uchwaleniem jej przez Sejm.

2. Marszałek Sejmu zarządza drukowanie 

wniosku Prezydenta, o którym mowa w ust. 1, 

i doręczenie go posłom.

background image

3. Po rozpatrzeniu wniosku 

Prezydenta komisje, do których 

wniosek ten został skierowany, 

przedkładają Sejmowi sprawozdanie. 

W sprawozdaniu tym komisje 

przedstawiają wniosek o ponowne 

uchwalenie ustawy w brzmieniu 

dotychczasowym bądź wniosek 

przeciwny.

background image

5. O ponownym uchwaleniu 

przez Sejm ustawy w 

brzmieniu dotychczasowym, 

większością 3/5 głosów w 

obecności co najmniej połowy 

ustawowej liczby posłów, 

Marszałek Sejmu powiadamia 

niezwłocznie Prezydenta.

background image

6. Jeżeli Sejm ponownie nie 

uchwali ustawy w brzmieniu 

dotychczasowym, 

postępowanie 

ustawodawcze ulega 

zamknięciu.