PION 

PION 

PION 

PION 

     

     

     

     

EDUKACJI

EDUKACJI

EDUKACJI

EDUKACJI

  

POLSKIEGO ZWI

Ą

ZKU JE

Ź

DZIECKIEGO

 

              

  

 

 

PYTANIA EGZAMINACYJNE 

NA BR

Ą

ZOW

Ą

 ODZNAK

Ę

 W JE

Ź

DZIECTWIE 

 

Podaj najwa

Ŝ

niejsze potrzeby konia wynikaj

ą

ce z jego natury. 

 

1. 

Ko

ń

 jest zwierz

ę

ciem stepowym, wi

ąŜ

e si

ę

 z tym: potrzeba ruchu, cz

ę

ste pobieranie niewielkich porcji 

paszy, potrzeby w zakresie 

ś

wiatła, powietrza i temperatury.  

 

Czy konie w naturalnych warunkach 

Ŝ

yj

ą

 samotnie czy w stadach? 

 

2. 

Konie  s

ą

  zwierz

ę

tami  stadnymi, 

Ŝ

yj

ą

cymi  w  naturalnych  warunkach  w  grupach  o 

ś

ci

ś

le  ustalonej 

hierarchii społecznej. 

 

Jakie cechy posiada ko

ń

 jako zwierz

ę

 stadne? 

 

3. 

Konie maj

ą

 potrzeb

ę

 przebywania w grupie i tylko kontakt z innymi ko

ń

mi mo

Ŝ

e im zapewni

ć

 

prawidłowy rozwój i równowag

ę

 psychiczn

ą

. W grupie panuje 

ś

ci

ś

le okre

ś

lona hierarchia. Udomowiony 

ko

ń

 traktuje człowieka jako członka swego stada. Istotne jest, by dzi

ę

ki umiej

ę

tnemu post

ę

powaniu 

człowieka ko

ń

 zaakceptował go jako przewodnika.   

 

W jaki sposób człowiek powinien zapewni

ć

 koniowi wystarczaj

ą

c

ą

 ilo

ść

 ruchu? 

 

4. 

W  naturalnych  warunkach  ko

ń

  stale  przemieszcza  si

ę

  w  poszukiwaniu  paszy.  Aby  zapewni

ć

  koniowi 

zdrowie  fizyczne  i  równowag

ę

  psychiczn

ą

  nale

Ŝ

y  codziennie  zapewni

ć

  mu  wystarczaj

ą

c

ą

  ilo

ść

  ruchu 

poprzez  regularne  wykorzystywanie  do  pracy  pod  siodłem  lub  w  zaprz

ę

gu,  codzienny  pobyt  na 

pastwisku lub wybiegu, a tak

Ŝ

e ograniczenie liczby dni bez pracy.  

 

W jaki sposób od

Ŝ

ywiaj

ą

 si

ę

 konie w naturalnych warunkach? 

 

5. 

W naturalnych warunkach ko

ń

 

Ŝ

ywi si

ę

 małymi porcjami w ci

ą

gu całego dnia. 

 

Ile razy dziennie nale

Ŝ

y podawa

ć

 koniowi pasz

ę

 tre

ś

ciw

ą

? 

 

6. 

Pasz

ę

 tre

ś

ciw

ą

 nale

Ŝ

y podawa

ć

 co najmniej trzy razy w ci

ą

gu dnia, odpowiednio rozdzielaj

ą

c dzienn

ą

 

porcj

ę

. Pasze obj

ę

to

ś

ciowe (siano, słoma,) powinny by

ć

 zadawane podczas ka

Ŝ

dego karmienia, gdy

Ŝ

 

ko

ń

 potrzebuje ich du

Ŝ

o dla wypełnienia 

Ŝ

oł

ą

dka. 

 

Dlaczego ko

ń

 powinien mie

ć

 stały dost

ę

p do wody pitnej? 

 

7. 

Brak dostatecznej ilo

ś

ci 

ś

wie

Ŝ

ej, czystej wody pitnej obni

Ŝ

a apetyt konia, jego aktywno

ść

 i zdolno

ść

 do 

wysiłku, dlatego powinien by

ć

 do niej stały dost

ę

p. 

 

Jakie warunki powinna spełnia

ć

 dobra stajnia? 

 

8. 

Stajnia powinna by

ć

 tak zbudowana, aby temperatura w niej zmieniała si

ę

 wraz z temperatur

ą

 

otoczenia. Izolacja powinna jednak ogranicza

ć

 wpływ temperatur ekstremalnych. Wentylacja powinna 

zapewni

ć

 stały dopływ 

ś

wie

Ŝ

ego powietrza, a okna powinny wpuszcza

ć

 mo

Ŝ

liwie du

Ŝ

o naturalnego 

ś

wiatła. Stajnia powinna by

ć

 tak zbudowana, aby nie było w niej przeci

ą

gów 

 

Dlaczego w stajni  nale

Ŝ

y regularnie my

ć

 okna? 

 

9. 

Okna powinny by

ć

 zawsze czyste, by wpuszczały dostateczn

ą

 ilo

ść

 

ś

wiatła dziennego, koniecznego 

dla dobrego samopoczucia i zdrowia koni. 

 

Czy stajnia powinna by

ć

 zim

ą

 ogrzewana? 

 

10. 

Ogrzewanie  w  stajni  jest  zb

ę

dne,  gdy

Ŝ

  konie  s

ą

  przystosowane  do  niskich  temperatur,  które  dobrze 

znosz

ą

 bez szkody dla zdrowia. W stajni powinna natomiast by

ć

 dobrze wykonana izolacja budynku, 

by  chroni

ć

  zwierz

ę

ta  przed  wpływem  ekstremalnych  temperatur  latem  i  zim

ą

.  Zbyt  ciepła  stajnia 

sprzyja licznym schorzeniom i osłabieniu odporno

ś

ci na choroby. 

 
 

Dlaczego konie s

ą

 płochliwe? 

 

11. 

Ko

ń

 jako ro

ś

lino

Ŝ

erca mo

Ŝ

e ratowa

ć

 si

ę

 przed niebezpiecze

ń

stwem w naturalnych warunkach jedynie 

ucieczk

ą

,  a  czujno

ść

  i  umiej

ę

tno

ść

  szybkiej  reakcji  na  zagro

Ŝ

enie  decyduje  o  przetrwaniu  gatunku. 

Dlatego  nawet  udomowione  konie  s

ą

  płochliwe.  Cecha  ta  została  odziedziczona  po  przodkach 

Ŝ

yj

ą

cych w stepie.    

 

Co mo

Ŝ

na wyczyta

ć

 z oczu konia? 

 

12. 

Oczy  konia  wyra

Ŝ

aj

ą

  nastrój  i  uczucia  zwierz

ę

cia.  Z  ich  wyrazu  mo

Ŝ

na  odczyta

ć

  uwag

ę

, 

zrównowa

Ŝ

enie, strach, agresj

ę

 i ból. 

 

Co oznaczaj

ą

 uszy konia poło

Ŝ

one płasko wzdłu

Ŝ

 potylicy? 

 

13. 

Stulone,  płasko  poło

Ŝ

one  wzdłu

Ŝ

  potylicy  uszy  konia  wyra

Ŝ

aj

ą

  gotowo

ść

  do  ataku  lub  obrony  i  s

ą

 

sygnałem ostrzegawczym. 

 

Jak ustawione s

ą

 uszy konia przyja

ź

nie nastawionego do otoczenia? 

 

14. 

Taki nastrój konia mo

Ŝ

emy pozna

ć

 po uszach spokojnie ustawionych do przodu. 

 

Czego objawem s

ą

 zwisaj

ą

ce uszy u konia? 

 

15. 

Zwisaj

ą

ce uszy s

ą

 objawem zrelaksowania, senno

ś

ci i apatii. 

 

Opisz objawy agresji u konia. 

 

16. 

Objawami  agresji  u  konia  s

ą

  złe,  błyskaj

ą

ce  białkiem  oczy,  stulone,  poło

Ŝ

one  płasko  do  tyłu  uszy, 

pokazane z

ę

by, kwiczenie, wspinanie si

ę

, gwałtowne odwrócenie si

ę

 zadem. 

 

Opisz objawy zadowolenia i zainteresowania konia  

17. 

Objawami  zadowolenia  i  zainteresowania  konia  s

ą

  nastawione  uszy,  spokojne,  przyjazne  oczy,  

naturalnie rozlu

ź

nione wargi, lekko kołysz

ą

cy si

ę

, rozlu

ź

niony ogon, równy elastyczny ruch. 

 

Opisz objawy apatii u konia  

18. 

Objawami apatii u konia s

ą

 obwisłe uszy, opuszczona głowa, obwisłe wargi. 

 

Co mog

ą

 oznacza

ć

 d

ź

wi

ę

ki wydawane przez konia? 

 

19. 

Głos konia mo

Ŝ

e wyra

Ŝ

a

ć

 jego nastawienie do współtowarzyszy ze stada – pozdrowienie, 

nawoływanie, ostrze

Ŝ

enie, niezadowolenie, a tak

Ŝ

e mo

Ŝ

e wyra

Ŝ

a

ć

 nastrój i samopoczucie konia.  

 

Co oznacza kwik konia, a co wyra

Ŝ

a ko

ń

 r

Ŝ

eniem? 

 

20. 

Ko

ń

  kwikiem  wyra

Ŝ

a  swoje  niezadowolenie,  a  cz

ę

sto  ostrzega  w  ten  sposób  o  zamierzonym  ataku. 

R

Ŝ

enie oznacza przywitanie i nawi

ą

zanie kontaktu z innym koniem lub człowiekiem. 

 

Co mo

Ŝ

e oznacza

ć

, gdy ko

ń

 odwraca si

ę

 do nas zadem? 

 

21. 

Oznacza  to    brak  zainteresowania,  ale  równie

Ŝ

  przygotowanie  do  obrony  i  ch

ęć

  pozbycia  si

ę

  nas  ze 

swego najbli

Ŝ

szego otoczenia. 

 

Opisz pole widzenia konia  

22. 

Oczy konia umieszczone s

ą

 z boku głowy. Dlatego widzi on prawie wszystko z tyłu i z boku, ale  obraz 

jest płaski i nieostry. Ostry i przestrzenny obraz jest w w

ą

skim trójk

ą

cie przed głow

ą

.  

 

Dlaczego umiej

ę

tno

ść

 obserwacji konia jest wa

Ŝ

na dla bezpiecze

ń

stwa je

ź

d

ź

ca? 

 

23. 

Ko

ń

  swoim  zachowaniem cz

ę

sto  zdradza  swój  nastrój  i  zamiary  wobec  otoczenia,  w  zwi

ą

zku  z  czym 

je

ź

dziec powinien dostrzega

ć

 i rozumie

ć

 znaki, którymi ko

ń

 ostrzega np. o zamiarze ataku. 

 

Jak nale

Ŝ

y si

ę

 zachowywa

ć

 przebywaj

ą

c w stajni? 

 

24. 

Ka

Ŝ

dy, kto przebywa w stajni powinien zachowywa

ć

 si

ę

 spokojnie i cicho, unikaj

ą

c krzyków, biegania, 

gwałtownych ruchów i wszelkich innych zachowa

ń

, które mogłyby zaniepokoi

ć

 lub przestraszy

ć

 konie. 

 
 

Czego nale

Ŝ

y unika

ć

 podczas wykonywania wszelkich czynno

ś

ci przy koniach? 

 

25. 

Nale

Ŝ

y unika

ć

 wej

ś

cia w martwe pole widzenia konia, rutyny, oboj

ę

tno

ś

ci i niedbalstwa w stosunku do 

konia,  zbli

Ŝ

ania  si

ę

  do  konia  bez  uprzedzenia  głosem,  szybkich,  gwałtownych  ruchów,  biegania  i 

krzyków w stajni. 

 

Wobec jakich koni nale

Ŝ

y zachowa

ć

 szczególn

ą

 ostro

Ŝ

no

ść

? 

 

26. 

Szczególn

ą

 ostro

Ŝ

no

ść

 nale

Ŝ

y zachowa

ć

 wobec klaczy ze 

ź

rebi

ę

tami, w porze karmienia, zbli

Ŝ

aj

ą

c si

ę

 

do  konia  w  niecodziennym  stroju,  w  pracy  z  ogierami  i  z  „trudnymi”  ko

ń

mi  oraz  wobec  wszystkich 

obcych, nieznanych sobie koni. Konie gryz

ą

ce powinny by

ć

 oznaczone poprzez czerwon

ą

 wst

ąŜ

eczk

ę

 

zaplecion

ą

 w grzywie, a konie kopi

ą

ce czerwon

ą

 wst

ąŜ

eczk

ę

 powinny mie

ć

 wplecion

ą

 w ogonie. 

 

W jakich okoliczno

ś

ciach konie mog

ą

 przejawia

ć

 szczególne zdenerwowanie lub 

agresj

ę

? 

 

27. 

Konie cz

ę

sto przejawiaj

ą

 szczególne zdenerwowanie np. w porze karmienia, w przypadku 

przestraszenia, wprowadzenia do stajni obcych koni lub klacze podczas rui .  

 

Jak nale

Ŝ

y post

ę

powa

ć

 z psami na terenie o

ś

rodków je

ź

dzieckich? 

 

28. 

Je

Ŝ

eli  regulamin  danego  o

ś

rodka  nie  zabrania  wprowadzania  psów  na  jego  teren  (co  cz

ę

sto  si

ę

 

zdarza)  to  psy  powinny  by

ć

  zawsze  trzymane  na  smyczy  i  kontrolowane  przez  opiekuna.  Nagłe 

wtargni

ę

cie  szczekaj

ą

cego  psa  na  uje

Ŝ

d

Ŝ

alni

ę

  lub  do  stajni  mo

Ŝ

e  spowodowa

ć

  tragiczny  w  skutkach 

wypadek. 

 

Dlaczego psy na terenie o

ś

rodka je

ź

dzieckiego nale

Ŝ

y trzyma

ć

 na smyczy? 

 

29. 

Psy  musz

ą

  by

ć

  trzymane  na  smyczy  ze  wzgl

ę

dów  bezpiecze

ń

stwa  –  wiele  koni  boi  si

ę

  biegaj

ą

cych  i 

szczekaj

ą

cych psów. Spłoszone przez psy konie mog

ą

 spowodowa

ć

 wypadek zarówno na uje

Ŝ

d

Ŝ

alni, 

jak i w stajni. 

 

Dlaczego nale

Ŝ

y uwa

Ŝ

a

ć

 wchodz

ą

c do boksu? 

 

30. 

Wchodz

ą

c  do  boksu  wkraczamy  w  bezpo

ś

redni

ą

  stref

ę

  bezpiecze

ń

stwa  zwierz

ę

cia,  w  której  toleruje 

jedynie  własne  potomstwo  (klacze)  i  inne  zaprzyja

ź

nione  konie.  W  razie  nagłego  wtargni

ę

cia  w  t

ę

 

stref

ę

 ko

ń

 mo

Ŝ

e si

ę

 przestraszy

ć

 i wobec braku mo

Ŝ

liwo

ś

ci ucieczki, zareagowa

ć

 atakiem. 

 

Jakie mog

ą

 by

ć

 formy niebezpiecznego zachowania si

ę

 konia? 

 

31. 

Najcz

ę

stszymi  formami  niebezpiecznego  zachowania  si

ę

  konia  jest  kopanie  zadem,  bicie  przednimi 

ko

ń

czynami  (najcz

ęś

ciej  ogiery),  k

ą

sanie,  przyciskanie  do 

ś

ciany  (np.  podczas  czyszczenia)  oraz 

wspinanie si

ę

. 

 

W którym miejscu najbezpieczniej przebywa

ć

 obok konia? 

 

32. 

Ko

ń

 w zasadzie nie potrafi kopa

ć

 w bok bez skr

ę

tu tułowia. Najbardziej bezpieczne miejsce obok konia 

znajduje si

ę

 tu

Ŝ

 przy jego łopatce. W bezpo

ś

redniej okolicy biodra konia niebezpiecze

ń

stwo kopni

ę

cia 

jest mniejsze  ni

Ŝ

 wówczas, gdy staniemy w pewnej odległo

ś

ci od biodra.

 

 

Co to jest martwe pole widzenia konia? 

 

33. 

Martwe pole widzenia konia to obszar wokół jego ciała, w którym ko

ń

 nie dostrzega znajduj

ą

cych si

ę

 w 

nim osób i przedmiotów.  

 

Wymie

ń

 bezpieczne miejsca podczas piel

ę

gnacji konia? 

 

34. 

Bezpieczne miejsca podczas piel

ę

gnacji konia znajduj

ą

 si

ę

 blisko jego ciała, w okolicy łopatek i boków, 

do  guzów  biodrowych.  Nale

Ŝ

y  pami

ę

ta

ć

, 

Ŝ

e  stoj

ą

c  w  pewnym  oddaleniu  od  konia  jest  si

ę

  bardziej 

nara

Ŝ

onym na kopni

ę

cie, ni

Ŝ

 stoj

ą

c blisko jego ciała. 

 

Co nale

Ŝ

y zrobi

ć

 przed wej

ś

ciem do boksu lub stanowiska? 

 

35. 

Przed wej

ś

ciem do boksu lub stanowiska nale

Ŝ

y konia uprzedzi

ć

 głosem, np. wymawiaj

ą

c gło

ś

no jego 

imi

ę

.  Przed  wej

ś

ciem  nale

Ŝ

y  si

ę

  upewni

ć

, 

Ŝ

e  ko

ń

  zwrócił  na  nas  uwag

ę

,  np.  odwracaj

ą

c  w  naszym 

kierunku głow

ę

. 

 

 

 
 

Czym grozi gwałtowne wej

ś

cie do boksu lub stanowiska? 

 

36. 

Gwałtowne wtargni

ę

cie do boksu lub stanowiska grozi przestraszeniem si

ę

 konia i odruchow

ą

 reakcj

ą

 

obronn

ą

, np. kopni

ę

ciem  

 

Co oznacza czerwona wst

ąŜ

eczka wpleciona w grzyw

ę

 lub ogon konia? 

 

37. 

Koniom  gryz

ą

cym  wplata  si

ę

  w  grzyw

ę

  czerwon

ą

  wst

ąŜ

eczk

ę

,  koniom  kopi

ą

cym  wst

ąŜ

eczk

ę

  tak

ą

 

wplata si

ę

 w ogon. 

 

Z której strony podchodzimy do konia wchodz

ą

c po raz pierwszy do stanowiska? 

 

38. 

Do konia stoj

ą

cego w stanowisku zawsze wchodzimy z jego lewej strony. 

 

Jak nale

Ŝ

y prawidłowo przej

ść

 na praw

ą

 stron

ę

 konia w stanowisku? 

 

39. 

Przechodz

ą

c na praw

ą

 stron

ę

 konia  nale

Ŝ

y  wyj

ść

  ze  stanowiska, głosem uprzedzi

ć

 konia  o  zamiarze 

ponownego  wej

ś

cia  (mo

Ŝ

na  powiedzie

ć

  „Miejsce!”,  lub  „Przesu

ń

  si

ę

!”)  i  upewniwszy  si

ę

, 

Ŝ

e  ko

ń

 

poprawnie zareagował na nasze polecenie, wej

ść

 do stanowiska z prawej strony. 

 

Jak przechodzimy w boksie na praw

ą

 stron

ę

 konia? 

 

40. 

W boksie przechodzimy na praw

ą

 stron

ę

 konia przed  jego głow

ą

, cały czas trzymaj

ą

c r

ę

k

ę

 w okolicy 

szyi lub łopatki konia. 

 

Dlaczego nie nale

Ŝ

y przechodzi

ć

 w stanowisku pod szyj

ą

 konia? 

 

41. 

Przechodzenie  pod  szyj

ą

  konia  wi

ąŜ

e  si

ę

  z  wej

ś

ciem  w  jego  martwe  pole  widzenia.  Znikamy  mu 

wówczas z oczu i w razie spłoszenia ko

ń

 mo

Ŝ

e nas stratowa

ć

. 

 

W jaki sposób nawi

ą

zujemy fizyczny kontakt z koniem? 

 

42. 

Po uprzedzeniu konia głosem nawi

ą

zujemy kontakt fizyczny poprzez pogłaskanie lub poklepanie konia 

w okolicy szyi lub łopatki. Nie nale

Ŝ

y nigdy klepa

ć

 konia po zadzie 

 

Dlaczego po wej

ś

ciu do stanowiska nale

Ŝ

y konia poklepa

ć

 lub pogłaska

ć

? 

 

43. 

Słu

Ŝ

y to nawi

ą

zaniu kontaktu fizycznego z koniem i wzbudzenie zaufania do czynno

ś

ci wykonywanych 

wokół niego 

 

Opisz poprawne nakładanie kantara 

 

44. 

Nale

Ŝ

y podej

ść

 do konia, nawi

ą

za

ć

 z nim kontakt fizyczny – poklepa

ć

. Praw

ą

 r

ę

k

ą

 przytrzyma

ć

 głow

ę

 

konia – r

ę

ka obejmuje głow

ę

 konia od dołu, dło

ń

 poło

Ŝ

ona na ko

ś

ci nosowej. Kantar trzymany w lewej 

r

ę

ce nało

Ŝ

y

ć

 na ko

ń

sk

ą

 głow

ę

 przesuwaj

ą

c go delikatnie przez uszy na cz

ęść

 potyliczn

ą

. Dopasowa

ć

 

wielko

ść

 kantara. Nie opl

ą

tywa

ć

 uwi

ą

zu wokół  palców lub nadgarstka 

 

Jak prawidłowo nale

Ŝ

y przytrzyma

ć

 głow

ę

 konia? 

 

45. 

Nale

Ŝ

y  sta

ć

  po  lewej  stronie  konia,  prawa  r

ę

ka  obejmuje  od  dołu  głow

ę

  konia,  palce  dłoni  na  ko

ś

ci 

nosowej 

 

Po której stronie nale

Ŝ

y sta

ć

 przy nakładaniu kantara? 

 

46. 

Nakładaj

ą

c kantar nale

Ŝ

y sta

ć

 po lewej stronie konia 

 

Opisz poprawne wyprowadzanie konia z szerokiego stanowiska? 

 

47. 

Wyprowadzaj

ą

c  konia  z  szerokiego  stanowiska  nale

Ŝ

y  zawróci

ć

  konia  w  lewo  –  zawsze  na  długim 

uwi

ą

zie lub okiełznanego – na długiej wodzy i spokojnie wyprowadzi

ć

 na wprost, uwa

Ŝ

aj

ą

c by ko

ń

 nie 

po

ś

lizn

ą

ł si

ę

 wychodz

ą

c ze stanowiska na korytarz 

 

Opisz poprawne wyprowadzanie konia z w

ą

skiego stanowiska? 

 

48. 

Stoj

ą

c  na  wprost  głowy  konia,  trzymaj

ą

c  i  naciskaj

ą

c  na  kantar  lub  ogłowie  nale

Ŝ

y  konia  spokojnie 

wycofywa

ć

, pami

ę

taj

ą

c o tym, 

Ŝ

e ko

ń

 wchodzi we własne martwe pole widzenia – cofa si

ę

 „po omacku” 

 
 

 
 

Na co trzeba uwa

Ŝ

a

ć

 wycofuj

ą

c konia? 

 

49. 

Wycofuj

ą

c  konia  nale

Ŝ

y  uwa

Ŝ

a

ć

,  by  nie  wszedł  on  na  przedmioty,  które  znajduj

ą

  si

ę

  za  nim  w  jego 

martwym polu widzenia – mo

Ŝ

e to przestraszy

ć

 konia i wywoła

ć

 objawy paniki. 

 

Jak poprawnie wyprowadzi

ć

 konia z boksu? 

 

50. 

Nale

Ŝ

y otworzy

ć

 szeroko drzwi i trzymaj

ą

c za uwi

ą

z lub za długie wodze wyprowadzi

ć

 konia na wprost,  

a nast

ę

pnie łagodnie skr

ę

ca

ć

 w odpowiednim kierunku 

 

Wymie

ń

 podstawowe zasady bezpiecze

ń

stwa przy prowadzeniu konia w r

ę

ku? 

 

51. 

Prowadz

ą

cy  konia  powinien  znajdowa

ć

  si

ę

  z  jego  lewej  strony,  na  wysoko

ś

ci  ko

ń

skiej  głowy.  Nale

Ŝ

y 

prowadzi

ć

  konia  w 

Ŝ

ywym,  energicznym  tempie.  Nale

Ŝ

y  naraz  prowadzi

ć

  tylko  jednego  konia. 

Bezpieczniej  jest  prowadzi

ć

 konia  na  odpowiednio  długiej  lon

Ŝ

y  lub  uwi

ą

zie.  Nigdy  nie  zawija

ć

  ko

ń

ca 

linki  wokół  dłoni,  nadgarstka  lub  przedramienia.  Do  prowadzenia  konia  nale

Ŝ

y  wkłada

ć

  r

ę

kawiczki. 

Konie nale

Ŝ

y przeprowadza

ć

 w twardym obuwiu. Niedopuszczalne jest prowadzenie koni w sandałach, 

klapkach czy mi

ę

kkim obuwiu tekstylnym 

 

Dlaczego prowadz

ą

c konia nie wolno owija

ć

 ko

ń

ca uwi

ą

zu wokół r

ę

ki? 

 

52. 

W  przypadku  szarpni

ę

cia  si

ę

  konia  koniec  linki  mo

Ŝ

e  zacisn

ąć

  si

ę

  wokół  r

ę

ki  powoduj

ą

c  powa

Ŝ

ne 

obra

Ŝ

enia 

 

W którym miejscu  powinien znajdowa

ć

 si

ę

 człowiek prowadz

ą

cy konia? 

 

53. 

Człowiek prowadz

ą

cy konia znajduje si

ę

 z lewej strony, na wysoko

ś

ci ko

ń

skiej głowy. 

 

Jak trzymamy wodze prowadz

ą

c konia w ogłowiu w

ę

dzidłowym? 

 

54. 

Wodze  musz

ą

  by

ć

  zdj

ę

te  z  szyi  (z  wyj

ą

tkiem  ogłowia  z  wytokiem)  prawa  dło

ń

  ujmuje  wodze 

rozdzielone  palcem  wskazuj

ą

cym  i 

ś

rodkowym  na  odległo

ść

  dłoni  od  kółek  w

ę

dzidłowych,  przy  czym 

prawa  wodza  jest  nieco  krótsza.  Ko

ń

cówki  wodzy  le

Ŝą

  w  lewej  dłoni  zło

Ŝ

one  razem  i  przytrzymane 

kciukiem 

 

Jakie buty nale

Ŝ

y wło

Ŝ

y

ć

 przyst

ę

puj

ą

c do przeprowadzania koni w r

ę

ku? 

 

55. 

Do prowadzenia konia nale

Ŝ

y zakłada

ć

 twarde, mocne buty, które ochroni

ą

 stop

ę

 w razie nast

ą

pienia 

na ni

ą

 przez konia 

 

Dlaczego nie nale

Ŝ

y prowadzi

ć

 naraz wi

ę

cej, ni

Ŝ

 jednego konia? 

 

56. 

Prowadz

ą

c wi

ę

cej ni

Ŝ

 jednego konia naraz nie mamy nad nimi praktycznie 

Ŝ

adnej kontroli, co w razie 

spłoszenia si

ę

 koni mo

Ŝ

e doprowadzi

ć

 do wypadku. 

 

Czy ko

ń

 puszczony na wybieg powinien mie

ć

 wkr

ę

cone hacele? 

 

57. 

Hacele  przed  wypuszczeniem  koni  na  wybieg  powinny  by

ć

  wykr

ę

cone,  aby  zmniejszy

ć

  ryzyko 

okaleczenia si

ę

 konia. 

 

Dlaczego wyprowadzanie koni na wybieg niesie ze sob

ą

 ryzyko? 

 

58. 

Zniecierpliwiony ko

ń

 mo

Ŝ

e próbowa

ć

 si

ę

 przedwcze

ś

nie wyrwa

ć

 i kopn

ąć

 prowadz

ą

c

ą

 osob

ę

. Podczas 

otwierania  wej

ś

cia na  wybieg osoba  prowadz

ą

ca konia dysponuje tylko jedn

ą

  woln

ą

 r

ę

k

ą

, co równie

Ŝ

 

stanowi dodatkowe utrudnienie w zapanowaniu nad koniem. Przed uwolnieniem konia nale

Ŝ

y odwróci

ć

 

go w stron

ę

 wej

ś

cia, stan

ąć

 przed nim i odpi

ąć

 uwi

ą

z cały czas uwa

Ŝ

aj

ą

c na zachowanie si

ę

 konia. 

 

Czy mo

Ŝ

na przywi

ą

za

ć

 konia u

Ŝ

ywaj

ą

c do tego celu wodzy? 

 

59. 

Nigdy nie nale

Ŝ

y uwi

ą

zywa

ć

 okiełznanego konia za wodze. Grozi to, w razie szarpni

ę

cia si

ę

 konia, nie 

tylko rozerwaniem ogłowia, ale przede wszystkim powa

Ŝ

nym okaleczeniem konia. 

 

Jaki sprz

ę

t jest potrzebny, by poprawnie i bezpiecznie przywi

ą

za

ć

 konia? 

 

60. 

Do  poprawnego  przywi

ą

zania  konia  potrzebny  jest  kantar  oraz  uwi

ą

z,  najlepiej  zaopatrzony  w 

karabi

ń

czyk bezpiecze

ń

stwa. 

 

Co to jest w

ę

zeł bezpiecze

ń

stwa? Zademonstruj wi

ą

zanie w

ę

zła bezpiecze

ń

stwa. 

 

61. 

Jest to w

ę

zeł, który mo

Ŝ

na odwi

ą

za

ć

 jednym poci

ą

gni

ę

ciem wolnego ko

ń

ca linki, nawet je

ś

li linka jest 

mocno napr

ęŜ

ona. 

 

Dlaczego nie nale

Ŝ

y wi

ą

za

ć

 konia do elementów pionowych (np. drzewa, słupa), itd.? 

 

62. 

Ko

ń

  przywi

ą

zany  do  pojedynczego  drzewa,  słupa  itd.  mo

Ŝ

e  niebezpiecznie  skróci

ć

  uwi

ą

z  obchodz

ą

c 

go  dookoła,  ponadto  uwi

ą

z  mo

Ŝ

e  si

ę

  zsun

ąć

  na  dół  uniemo

Ŝ

liwiaj

ą

c  uniesienie  koniowi  głowy  lub 

powoduj

ą

c zapl

ą

tanie si

ę

 ko

ń

czyn, a tym samym wywoła

ć

 objawy paniki 

 

Co to jest karabi

ń

czyk bezpiecze

ń

stwa? 

 

63. 

Jest  to  karabi

ń

czyk  o  takiej  konstrukcji,  która  umo

Ŝ

liwia  jego  otwarcie  nawet  przy  silnym  napr

ęŜ

eniu 

przymocowanej  do  niego  linki.  Najcz

ęś

ciej  otwarcie  karabi

ń

czyka  nast

ę

puje  poprzez  przesuni

ę

cie  w 

dół obudowy, zwykle oznaczonej strzałk

ą

 

 

W jakiej kolejno

ś

ci podnosimy koniowi ko

ń

czyny podczas czyszczenia kopyt? 

 

64. 

Ko

ń

czyny konia podnosimy kolejno, w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, poczynaj

ą

c 

od lewej przedniej. (Lewa przednia > lewa tylna > prawa tylna > prawa przednia). 

 

Opisz poprawne podniesienie lewej, przedniej ko

ń

czyny 

 

65. 

Po  spokojnym  podej

ś

ciu  do  konia,  staj

ą

c  twarz

ą

  w  kierunku  zadu,  opieramy  lew

ą

  dło

ń

  na  wysoko

ś

ci 

łopatki.  Pewnie  przesuwamy  dło

ń

  na  dół,  a

Ŝ

  do  przedramienia.  Równocze

ś

nie  praw

ą

  r

ę

k

ą

  chwytamy 

p

ę

cin

ę

.  Po  podniesieniu  nogi,  opieramy  j

ą

  o  lewe  udo  zmieniaj

ą

c  chwyt  i  przytrzymuj

ą

c  p

ę

cin

ę

  lew

ą

 

r

ę

k

ą

. Aby ułatwi

ć

 podnoszenie ko

ń

czyny przedniej, mo

Ŝ

emy oprze

ć

 si

ę

 ramieniem o łopatk

ę

 konia – w 

efekcie  uzyskujemy  odci

ąŜ

enie  unoszonej  nogi.  Podczas  podnoszenia  ko

ń

czyny  podajemy  koniowi 

głosem komend

ę

 „NOGA!” 

 

Co mówimy do konia przy podnoszeniu ko

ń

czyny? 

 

66. 

Podnosz

ą

c ko

ń

czyn

ę

 konia nale

Ŝ

y gło

ś

no wyda

ć

 komend

ę

 „NOGA”! 

 

W jaki sposób nale

Ŝ

y stan

ąć

 przy koniu, aby podnie

ść

 praw

ą

 tyln

ą

 ko

ń

czyn

ę

? 

 

67. 

Podczas  podnoszenia  prawej  tylnej  ko

ń

czyny  nale

Ŝ

y  stan

ąć

  twarz

ą

  w  kierunku  zadu  konia,  na 

wysoko

ś

ci jego prawego biodra. 

 

Jakie zasady bezpiecze

ń

stwa nale

Ŝ

y zachowa

ć

 podnosz

ą

c ko

ń

czyny konia? 

 

68. 

Ko

ń

czyny  konia  nale

Ŝ

y  podnosi

ć

  tylko  tam,  gdzie  jest  dostatecznie  du

Ŝ

o  miejsca,  co  zapewnia 

swobod

ę

  ruchów.  Ponadto  nale

Ŝ

y  zachowa

ć

  spokój  i  wszystkie  czynno

ś

ci  wykonywa

ć

  dokładnie  i 

delikatnie, gdy

Ŝ

  np. nagłe złapanie konia r

ę

k

ą

 za p

ę

cin

ę

 mo

Ŝ

e spowodowa

ć

 jego przestraszenie si

ę

 i 

kopni

ę

cie 

 

Wymie

ń

 podstawowy sprz

ę

t słu

Ŝą

cy do piel

ę

gnacji konia? 

 

69. 

Podstawowy  sprz

ę

t  do  piel

ę

gnacji  konia  to:  szczotka  do  sier

ś

ci  (tzw.  kartacz),  szczotka  do  długich 

włosów, zgrzebło (metalowe, gumowe, plastikowe), szczotka do masa

Ŝ

u, kopystka, g

ą

bka, grzebie

ń

 do 

grzywy, 

ś

ci

ą

gacz do potu  i  wody, r

ę

kawica gumowa  do mycia,  p

ę

dzel  i smar do natłuszczania kopyt, 

no

Ŝ

yczki 

 

Czy konia nale

Ŝ

y czy

ś

ci

ć

 w boksie lub stanowisku? 

 

70. 

Konia  nale

Ŝ

y  czy

ś

ci

ć

  poza  boksem  lub  stanowiskiem,  najlepiej  przy  specjalnym  stanowisku  do 

czyszczenia (tzw. koniowi

ą

zie) poza stajni

ą

, wzgl

ę

dnie na korytarzu. Konia nale

Ŝ

y przywi

ą

za

ć

 w miar

ę

 

mo

Ŝ

liwo

ś

ci na dwóch uwi

ą

zach, aby uniemo

Ŝ

liwi

ć

 mu zbytnie poruszanie si

ę

 oraz by ułatwi

ć

 dost

ę

p do 

ka

Ŝ

dego miejsca przy koniu. 

 

Dlaczego nale

Ŝ

y unika

ć

 czyszczenia konia w boksie lub stanowisku? 

 

71. 

Czyszczenie konia w boksie powoduje osiadanie kurzu i brudu w miejscu stałego przebywania konia, 
co jest sprzeczne z zasadami higieny 

 
 
 
 

 
 
 

Wymie

ń

 czynno

ś

ci wykonywane podczas piel

ę

gnacji konia? 

 

72. 

Usuwanie  zaklejek  i  brudu  z  sier

ś

ci  za  pomoc

ą

  plastikowego  lub  gumowego  zgrzebła.  Czyszczenie 

sier

ś

ci – szczotk

ą

 kartaczem. Przetarcie okolic oczu, warg, nozdrzy – wilgotn

ą

 g

ą

bk

ą

. Przetarcie inn

ą

 

wilgotn

ą

  g

ą

bk

ą

  -  wewn

ę

trznej  cz

ęś

ci  ogona,  okolic  odbytu  i  narz

ą

dów  płciowych.  Wyczyszczenie  i 

wyczesanie grzywy – szczotk

ą

 do długich włosów i grzebieniem. Rozczesanie ogona palcami, unikaj

ą

c 

wyrywania włosów. Nie u

Ŝ

ywa

ć

 do tego celu grzebienia lub szczotki ry

Ŝ

owej! Umycie kopyt, okresowe 

(przynajmniej raz w tygodniu) natłuszczenie smarem do kopyt. Po zako

ń

czeniu czyszczenia przetarcie 

całego konia z kurzu mi

ę

kk

ą

 szmatk

ą

 

 

Do czego słu

Ŝ

y metalowe zgrzebło? 

 

73. 

Metalowe zgrzebło słu

Ŝ

y do czyszczenia szczotki. Nie nale

Ŝ

y nim czy

ś

ci

ć

 konia! 

 

Dlaczego wa

Ŝ

na jest staranna piel

ę

gnacja kopyt? 

 

74. 

Zdrowe kopyta s

ą

 fundamentem ka

Ŝ

dego konia. Brak piel

ę

gnacji kopyt prowadzi do wielu powa

Ŝ

nych 

schorze

ń

, prowadz

ą

cych do kulawizn i braku mo

Ŝ

liwo

ś

ci u

Ŝ

ytkowania takiego konia. 

 

Co nale

Ŝ

y do codziennej piel

ę

gnacji kopyt? 

 

75. 

Do  codziennej  piel

ę

gnacji  kopyt  nale

Ŝ

y:  czyszczenie  podeszew  kopyt  kopystk

ą

  -  przed  i  po  je

ź

dzie  – 

ze szczególnym  zwróceniem uwagi na dokładne  wyczyszczenie rowków strzałkowych, kontrola stanu 
zamocowania podków, mycie z brudu i błota bie

Ŝą

c

ą

 wod

ą

, natłuszczanie wymytych kopyt smarem do 

kopyt, okresowe smarowanie podeszew kopyt i strzałek dziegciem (najwy

Ŝ

ej raz w tygodniu). 

 

Po co podkuwa si

ę

 konie? 

 

76. 

Konie pracuj

ą

ce na twardym podło

Ŝ

u 

ś

cieraj

ą

 róg kopyta szybciej, ni

Ŝ

 zd

ąŜ

y on narasta

ć

. Podkowa ma 

za  zadanie  chroni

ć

  kopyto  przed 

ś

cieraniem  si

ę

,  a  tak

Ŝ

e  przed  urazami  na  nierównym,  np. 

kamienistym podło

Ŝ

u. Ponadto odpowiednio dobrane podkowy zapobiegaj

ą

 

ś

lizganiu si

ę

 koni, a tak

Ŝ

e 

mog

ą

 słu

Ŝ

y

ć

 do korekcji wad postawy ko

ń

czyn (podkuwanie ortopedyczne). 

 

Jak cz

ę

sto powinno si

ę

 przekuwa

ć

 konie? 

 

77. 

Konie powinno si

ę

 przekuwa

ć

 regularnie co 6 tygodni. 

 

Co to s

ą

 hacele? 

 

78. 

Hacele to specjalne 

ś

ruby wkr

ę

cane do otworów umieszczonych najcz

ęś

ciej na ko

ń

cach ramion 

podkowy. Zapobiegaj

ą

 one 

ś

lizganiu si

ę

 konia. Po pracy powinny by

ć

 wykr

ę

cane. 

 

W jakim celu stosujemy banda

Ŝ

e i ochraniacze? 

 

79. 

Aby  ochroni

ć

  ko

ń

czyny  konia  przed  wszelkiego  rodzaju  urazami,  które  mog

ą

  wył

ą

czy

ć

  konia  na 

dłu

Ŝ

szy czas z u

Ŝ

ytkowania. 

 

W jakim celu stosuje si

ę

 kalosze dla koni? 

 

80. 

Kalosze chroni

ą

 wra

Ŝ

liwe koronki i pi

ę

tki przed urazami i zatratami. 

 

Dlaczego banda

Ŝ

owanie ko

ń

czyn wymaga wiedzy i do

ś

wiadczenia? 

 

81. 

Banda

Ŝ

e  musz

ą

  by

ć

  zawsze  wła

ś

ciwie  i  umiej

ę

tnie  zało

Ŝ

one,  gdy

Ŝ

  bł

ę

dy  w  banda

Ŝ

owaniu  mog

ą

  by

ć

 

przyczyn

ą

  zarówno  zakłóce

ń

  jako

ś

ci  ruchu  (np.  w  skutek  bólu  wywołanego  uciskiem),  jak  i 

dodatkowych urazów. 

 

Jakie jest uzasadnienie stosowania derek dla koni? 

 

82. 

Derki  stosuje  si

ę

  przede  wszystkim  dla  koni  strzy

Ŝ

onych  oraz  intensywnie  pracuj

ą

cych,  by  zapobiec 

niepotrzebnym stratom energii i gwałtownym przechłodzeniom mi

ęś

ni po treningu, a tak

Ŝ

e do ochrony 

w  transporcie.  Generalnie  stosuje  si

ę

  je  dla  ochrony  przed  wpływem  niekorzystnych  warunków 

atmosferycznych (chłód, wiatr) i dla utrzymania wła

ś

ciwej temperatury ciała. 

 

83.  Wymie

ń

 przynajmniej 2 rodzaje derek. 

 

Derki  stajenne,  derki  zimowe,  derki  letnie,  derki  treningowe,  derki  siatkowe,  derki  przeciwdeszczowe, 
derki pastwiskowe. 

 
Zdaj

ą

cych w wieku do 11 roku 

Ŝ

ycia (wł

ą

cznie) obowi

ą

zuje tylko znajomo

ść

 odpowiedzi na pytania 1-83 

 

Wymie

ń

 najbardziej istotne cechy wpływaj

ą

ce na warto

ść

 u

Ŝ

ytkow

ą

 konia? 

 

84. 

Najistotniejsze cechy wpływaj

ą

ce na u

Ŝ

ytkowo

ść

 konia to: zdrowie, pokrój, konstytucja, temperament, 

charakter, poj

ę

tno

ść

, zmysły, narowy i nałogi, kondycja. 

 

Wymie

ń

 przynajmniej trzy cechy 

ś

wiadcz

ą

ce o dobrym zdrowiu konia. 

 

85. 

Błyszcz

ą

ca sier

ść

, dobry apetyt, swobodny i regularny ruch. 

 

Co to s

ą

 nałogi stajenne u koni? Wymie

ń

 przynajmniej dwa. 

 

86. 

Nałogi s

ą

 to  wytworzone odruchy  warunkowe, szkodz

ą

ce tylko koniowi. Wyst

ę

puj

ą

 najcz

ęś

ciej u koni 

mało  pracuj

ą

cych,  nara

Ŝ

onych  na  nud

ę

  w  zamkni

ę

tym  pomieszczeniu  stajennym. Zaliczamy  do  nich: 

łykawo

ść

, tkanie, w

ę

drowanie po boksie, gryzienie derki. 

 

Co to s

ą

 narowy koni? 

 

87. 

Narowy  s

ą

  to  niebezpieczne  i  szkodliwe  dla  otoczenia  zachowania  koni,  wynikaj

ą

ce  najcz

ęś

ciej  ze 

złego obchodzenia si

ę

 z koniem, a du

Ŝ

o rzadziej z wrodzonych cech charakteru. 

 

Wymie

ń

 kilka znanych Ci niebezpiecznych narowów koni. 

 

88. 

Stawanie d

ę

ba (wspinanie si

ę

), wierzganie, k

ą

sanie, odmowa ci

ą

gni

ę

cia, płochliwo

ść

. 

 

Wska

Ŝ

  na  rysunku  nast

ę

puj

ą

ce  cz

ęś

ci  ciała  konia:  kł

ą

b,  łopatk

ę

,  łokie

ć

,  nadgarstek, 

l

ę

d

ź

wie, puzdro, kolano, słabizn

ę

, guz biodrowy, guz kulszowy, staw skokowy, nadp

ę

cie 

przedniej ko

ń

czyny, p

ę

cin

ę

 tylnej ko

ń

czyny 

89. 

 

 

Wymie

ń

  (id

ą

c  od  góry  w  dół)  poszczególne  odcinki  zewn

ę

trznej  budowy  przedniej 

ko

ń

czyny konia. 

 

90. 

Łopatka, staw barkowy, rami

ę

, staw łokciowy, przedrami

ę

 (podbarcze), staw nadgarstkowy 

(napi

ą

stek), nadp

ę

cie, staw p

ę

cinowy, p

ę

cina, koronka, kopyto. 

 

Jak poprawnie nazywamy kolor sier

ś

ci konia? 

 

91. 

Ubarwienie konia nazywamy umaszczeniem (ma

ś

ci

ą

). 

 

Jakie znasz podstawowe ma

ś

ci koni? 

 

92. 

Podstawowe ma

ś

ci koni to ma

ść

 kara, kasztanowata, gniada i siwa. 

 

Jakiego koloru grzyw

ę

 i sier

ść

 ma ko

ń

 gniady? 

 

93. 

Ko

ń

  gniady ma okryw

ę

  włosow

ą

 ciała koloru  br

ą

zowego,  w  odcieniach od ciemnobr

ą

zowej do jasnej, 

za

ś

  grzywa  i  ogon  s

ą

  koloru  czarnego.  U  koni  gniadych  równie

Ŝ

  najcz

ęś

ciej  ko

ń

czyny  poni

Ŝ

ej  stawu 

nadgarstkowego i skokowego s

ą

 koloru czarnego. 

 

Czym ró

Ŝ

ni si

ę

 ma

ść

 kasztanowata od ma

ś

ci gniadej? 

 

94. 

Ma

ść

 kasztanowata to br

ą

zowo-

Ŝ

ółte lub rude zabarwienie sier

ś

ci, przy czym grzywa i ogon s

ą

 tej 

samej lub ja

ś

niejszej barwy, nigdy czarnej. Natomiast w ma

ś

ci gniadej sier

ść

 na głowie i tułowiu jest 

barwy brunatnej o ró

Ŝ

nym nat

ęŜ

eniu i odcieniach, a grzywa i ogon s

ą

 zawsze czarne. 

 

Co to s

ą

 odmiany? 

 

95. 

Odmiany s

ą

 to białe, czasem nakrapiane plamy wyst

ę

puj

ą

ce na głowie, ko

ń

czynach, rzadziej na 

innych cz

ęś

ciach ciała, np. na brzuchu. Białe plamy wyst

ę

puj

ą

 w miejscach, gdzie skóra jest nie 

pigmentowana (koloru jasnego, lekko ró

Ŝ

owego). 

 

Co to jest latarnia na głowie konia? 

 

96. 

Mianem latarni okre

ś

lamy du

Ŝą

 biał

ą

 odmian

ę

 na głowie konia, obejmuj

ą

c

ą

 oczy i nozdrza (praktycznie 

cał

ą

 cz

ęść

 twarzow

ą

). 

 

Jaki sposób utrzymywania koni jest dla nich lepszy – w boksach czy w stanowiskach? 

 

97. 

Utrzymywanie  koni  w  boksach  jest  bez  porównania  lepszym  rozwi

ą

zaniem,  ze  wzgl

ę

du  na 

komfort i swobod

ę

, jaka jest pozostawiona zwierz

ę

ciu. Ponadto przebywanie w boksie jest o 

wiele bardziej bezpieczne dla konia.

 

 

Co powinno znajdowa

ć

 si

ę

 w ka

Ŝ

dym boksie? 

 

98. 

W  ka

Ŝ

dym  boksie  powinien  znajdowa

ć

  si

ę

 

Ŝ

łób  do  zadawania  paszy  tre

ś

ciwej  oraz  poidło 

automatyczne, wzgl

ę

dnie uchwyt umo

Ŝ

liwiaj

ą

cy bezpieczne umocowanie wiadra ze 

ś

wie

Ŝą

 wod

ą

 pitn

ą

. 

Ponadto zalecane jest umocowanie uchwytu do lizawki solnej, do której ko

ń

 powinien mie

ć

 swobodny 

dost

ę

p. Nie powinno si

ę

 natomiast stosowa

ć

 drabin ani koszy na siano, które powinno by

ć

 podawane 

na ziemi. 

 

Co mo

Ŝ

e by

ć

 dla koni niebezpieczne w stajni? 

99. 

W  stajni  trzeba  bardzo  starannie  wystrzega

ć

  si

ę

  jakichkolwiek  wystaj

ą

cych  ostrych  przedmiotów, 

niezabezpieczonych  kratami  okien  oraz  przewodów  elektrycznych,  które  mogłyby  znale

źć

  si

ę

  w 

zasi

ę

gu  konia.  Ponadto  zagro

Ŝ

enie  sprawia  nieporz

ą

dek  i  bałagan,  który  w  razie  niebezpiecze

ń

stwa 

utrudnia ewakuacj

ę

 i sprzyja np. rozprzestrzenianiu si

ę

 ognia. 

 

Na co trzeba zwraca

ć

 uwag

ę

 umieszczaj

ą

c kilka koni w s

ą

siaduj

ą

cych boksach? 

100. 

Konie  s

ą

siaduj

ą

ce  ze  sob

ą

  powinny  by

ć

  dobrane  pod  wzgl

ę

dem  płci  oraz  wzajemnych  sympatii.  Nie 

nale

Ŝ

y stawia

ć

 ogierów obok klaczy oraz koni, które si

ę

 wzajemnie nie toleruj

ą

.  

 

Jakie znaczenie ma regularne dbanie o czysto

ść

 

ś

ciółki w boksie? 

101. 

Czysta  i  obfita 

ś

ciółka  jest  jednym  z  najwa

Ŝ

niejszych  warunków  komfortu  konia  w  stajni.  Sprzyja 

łatwemu utrzymaniu konia w czysto

ś

ci i zapobiega powstawaniu wielu schorze

ń

 wynikaj

ą

cych z braku 

higieny w stajni.  

 

Jakie konsekwencje dla zdrowia konia mo

Ŝ

e mie

ć

 brudna 

ś

ciółka? 

102. 

Najcz

ę

stsz

ą

  konsekwencj

ą

  przebywania  koni  na  brudnej,  mokrej 

ś

ciółce  jest  powstawanie  schorze

ń

 

strzałki kopytowej (tzw. gnicie strzałek), stany zapalne skóry w okolicy koronek, p

ę

cin i nadp

ę

ci – tzw. 

gruda  oraz  niekiedy  schorzenia  górnych  dróg  oddechowych  wywołane  nadmiarem  amoniaku  w 
powietrzu.  

 

Jakie materiały najcz

ęś

ciej stosuje si

ę

 jako 

ś

ciółk

ę

 dla koni? 

103. 

Jako 

ś

ciółk

ę

  najcz

ęś

ciej  stosujemy  słom

ę

  (

Ŝ

ytni

ą

,  pszenn

ą

,  owsian

ą

),  trociny,  specjalne  granulaty 

syntetyczne. 

 

Co uzasadnia stosowanie trocin jako 

ś

ciółki? 

104. 

Ś

cielenie trocinami najcz

ęś

ciej stosuje si

ę

 w przypadku koni, które z ró

Ŝ

nych powodów s

ą

 na diecie i 

niewskazane  jest  zjadanie  przez  nie  zbyt  du

Ŝ

ej  ilo

ś

ci  słomy.  Ponadto  trociny  wskazane  s

ą

  dla  koni 

cierpi

ą

cych na alergie. 

 

Dlaczego stosowanie 

ś

ciółki z trocin mo

Ŝ

e by

ć

 niekorzystne? 

105. 

W  naturze  konia  le

Ŝ

y  stałe  poszukiwanie  i  pobieranie  pokarmu,  brak  takiej  mo

Ŝ

liwo

ś

ci  (jak

ą

  daje 

ś

ciółka  ze  słomy),  powoduje  u  konia  nud

ę

,  która  cz

ę

sto  jest 

ź

ródłem  wielu  niekorzystnych  nałogów 

stajennych.  

 

Wymie

ń

 rodzaje pasz dla koni 

106. 

Główne  grupy  pasz  dla  koni  to:  pasze  obj

ę

to

ś

ciowe  soczyste,  pasze  obj

ę

to

ś

ciowe  suche,  pasze 

tre

ś

ciwe, dodatki mineralno – witaminowe oraz przemysłowe pasze pełnoporcjowe. 

 

Co jest najbardziej warto

ś

ciow

ą

 pasz

ą

 obj

ę

to

ś

ciow

ą

 dla koni? 

107. 

Najwarto

ś

ciowsz

ą

  obj

ę

to

ś

ciow

ą

  pasz

ą

  dla  koni  jest  trawa  pastwiskowa,  pobierana  przez  konie 

bezpo

ś

rednio na pastwisku. 

 

Wymie

ń

 przynajmniej trzy znane Ci pasze obj

ę

to

ś

ciowe. 

108. 

Trawa pastwiskowa, siano ł

ą

kowe, słoma. 

 

Wymie

ń

 kilka (przynajmniej 3) znane Ci pasze tre

ś

ciwe. 

109. 

Owies, j

ę

czmie

ń

, kukurydza, nasiona lnu, bobik, otr

ę

by pszenne. 

 

Które ze zbó

Ŝ

 najcz

ęś

ciej stosujemy w 

Ŝ

ywieniu koni? 

110. 

W naszej cz

ęś

ci 

ś

wiata najcz

ęś

ciej stosujemy w 

Ŝ

ywieniu koni ziarno owsa.  

 

Czy jako

ść

 paszy ma znaczenie w 

Ŝ

ywieniu koni? 

111. 

Pasze dla koni powinny by

ć

 najlepszej jako

ś

ci, bez 

ś

ladów zgnilizny, ple

ś

ni oraz bez jakichkolwiek 

budz

ą

cych w

ą

tpliwo

ść

 zapachów (np. st

ę

chlizny, ple

ś

ni itp.). Ro

ś

liny okopowe (marchew, buraki) 

musz

ą

 by

ć

 umyte i nie mog

ą

 by

ć

 przemarzni

ę

te. Nieodpowiednia jako

ść

 paszy grozi zaburzeniami ze 

strony układu pokarmowego. 

 

Od czego zale

Ŝ

y dobór dawki pokarmowej dla konia? 

112. 

Dobór dawki pokarmowej dla konia zale

Ŝ

y od masy ciała, obci

ąŜ

enia prac

ą

, wieku, rasy, a tak

Ŝ

e pory 

roku i temperatury powietrza. 

 

Czy ilo

ść

 pracy wykonywanej przez konia ma znaczenie w jego 

Ŝ

ywieniu? 

113. 

Tak,  nasilenie  pracy  ma  bardzo  du

Ŝ

e  znaczenie  dla  poprawnego  uło

Ŝ

enia  dawki  pokarmowej  konia, 

przede wszystkim wpływa na ilo

ść

 podawanej paszy tre

ś

ciwej. 

 

Ile razy dziennie nale

Ŝ

y karmi

ć

 konia? 

114. 

Ze wzgl

ę

du na mał

ą

 pojemno

ść

 

Ŝ

oł

ą

dka ko

ń

 powinien by

ć

 karmiony jak najcz

ęś

ciej, przynajmniej trzy 

razy dziennie. 

 

Podaj orientacyjn

ą

 ilo

ść

 paszy tre

ś

ciwej i obj

ę

to

ś

ciowej dla umiarkowanie pracuj

ą

cego konia o 

wadze 500 kg. 

 

115. 

Przyjmuje si

ę

 orientacyjnie, 

Ŝ

e ko

ń

 pracuj

ą

cy w sposób umiarkowany (ok. 2 godziny lekkiej pracy pod 

siodłem dziennie) powinien otrzymywa

ć

 około 1 kg paszy tre

ś

ciwej i około 1 kg paszy obj

ę

to

ś

ciowej na 

100  kg  masy  ciała,  czyli  przykładowo,  ko

ń

  wa

Ŝą

cy  500  kg  powinien  dziennie  otrzyma

ć

  około  5  kg 

owsa, 5 kg siana,  a ponadto słom

ę

 ze 

ś

wie

Ŝ

ej 

ś

ciółki oraz wod

ę

 do woli.  

 

Kiedy podajemy najwi

ę

cej paszy obj

ę

to

ś

ciowej? 

116. 

Najwi

ę

ksz

ą

 porcj

ę

 paszy obj

ę

to

ś

ciowej podajemy koniowi na noc, przy wieczornym karmieniu. 

 

W jakiej kolejno

ś

ci nale

Ŝ

y podawa

ć

 pasze koniowi? 

117. 

Ko

ń

 powinien by

ć

 najpierw napojony (o ile nie ma stałego dost

ę

pu do wody), a nast

ę

pnie podajemy 

mu pasz

ę

 obj

ę

to

ś

ciow

ą

 (np. siano). Po upływie ok. 30 minut dajemy pasz

ę

 tre

ś

ciw

ą

. 

 

Czy konia nale

Ŝ

y poi

ć

 przed czy po karmieniu? 

118. 

Konie  nale

Ŝ

y  zasadniczo  poi

ć

  przed  karmieniem,  ale  po  zjedzeniu  paszy  nale

Ŝ

y  im  dodatkowo 

umo

Ŝ

liwi

ć

 napicie si

ę

 

ś

wie

Ŝ

ej wody, ale nie wcze

ś

niej ni

Ŝ

 jedn

ą

 godzin

ę

 po podaniu paszy tre

ś

ciwej. 

 

Czy ko

ń

 powinien mie

ć

 stały dost

ę

p do wody pitnej? 

119. 

Najkorzystniej jest,  gdy ko

ń

 ma stały  dost

ę

p  do  wody (np.  poidło samoczynne),  gdy

Ŝ

  wówczas mo

Ŝ

e 

cz

ę

sto pi

ć

 niewielkie porcje wody, co jest najlepsze dla jego organizmu. Nale

Ŝ

y kontrolowa

ć

 regularnie 

czysto

ść

 poidła. 

 

Jak nale

Ŝ

y si

ę

 zachowywa

ć

 w stajni podczas karmienia koni? 

120. 

Podczas  karmienia  nale

Ŝ

y  zapewni

ć

  koniom  bezwzgl

ę

dny  spokój.  Osoby  postronne  (tzn.  nie 

zajmuj

ą

ce  si

ę

  bezpo

ś

rednio  prac

ą

  przy  rozdawaniu  paszy)  nie  powinny  w  tym  czasie  w  ogóle 

przebywa

ć

 w stajni.  

 

Po jakim czasie od karmienia mo

Ŝ

na konia wykorzysta

ć

 do pracy? 

121. 

Ko

ń

 mo

Ŝ

e by

ć

 wzi

ę

ty do pracy po upływie minimum jednej godziny od zako

ń

czenia pobierania paszy 

(nie od nasypania do 

Ŝ

łobu !!!) 

 

Jaki rodzaj paszy nale

Ŝ

y ograniczy

ć

 w dni wolne od pracy? 

122. 

W dni wolne od pracy nale

Ŝ

y zredukowa

ć

 ilo

ść

 podawanej paszy tre

ś

ciwej. 

 

Czy podanie koniowi sple

ś

niałego siana mo

Ŝ

e by

ć

 szkodliwe? 

123. 

Podawanie  koniom  sple

ś

niałego  siana  mo

Ŝ

e  wywoła

ć

  wiele  gro

ź

nych  chorób,  przede  wszystkim 

przewodu pokarmowego (morzysko).  

 

Czy skoszona trawa mo

Ŝ

e by

ć

 podana na drugi dzie

ń

? 

124. 

Skoszona trawa  powinna by

ć

 podana koniom jak najszybciej. Przechowywana dłu

Ŝ

ej ni

Ŝ

 kilka godzin 

ulega „zaparzeniu” i nie nadaje si

ę

 do spo

Ŝ

ycia. 

 

Czy koniom nale

Ŝ

y codziennie zmienia

ć

 pasze dla urozmaicenia diety?  

125. 

Nie,  codzienna  zmiana  podawanych  pasz  mo

Ŝ

e  by

ć

  bardzo  szkodliwa.  Konie  powinny  otrzymywa

ć

 

dawki  pokarmowe  o  stałym  składzie,  jakiekolwiek  zamiany  pasz  nale

Ŝ

y  przeprowadza

ć

  stopniowo  i 

ostro

Ŝ

nie.  W  zwi

ą

zku  z  tym  dawka  pokarmowa  powinna  by

ć

  urozmaicona  pod  wzgl

ę

dem  liczby 

ró

Ŝ

nych rodzajów pasz, które si

ę

 na ni

ą

 składaj

ą

,  ale jej skład powinien by

ć

 codziennie taki sam.  

 

Jakie cechy zewn

ę

trznego wygl

ą

du konia mog

ą

 

ś

wiadczy

ć

 o jego złym stanie zdrowia? 

126. 

Objawy  nienormalnego  wygl

ą

du  konia,  mog

ą

ce 

ś

wiadczy

ć

  o  jego  chorobie,  s

ą

  nast

ę

puj

ą

ce: 

zmierzwiona,  szorstka,  pozbawiona  połysku  sier

ść

,  osowiało

ść

,  opuszczona  głowa,  brak  apetytu, 

pocenie  si

ę

  bez  zewn

ę

trznej  przyczyny  (np.  na  skutek  wysiłku  lub  wysokiej  temperatury  otoczenia), 

krótkie, nieregularne oddechy, niepokój, pokładanie si

ę

, grzebanie przednimi ko

ń

czynami, tarzanie si

ę

 

(cz

ę

ste). 

 

Jakie zachowania konia mog

ą

 

ś

wiadczy

ć

 o złym stanie zdrowia zwierz

ę

cia?  

127. 

Apatia,  brak  reakcji  na  czynniki  zewn

ę

trzne  otoczenia,  pokładanie  si

ę

,  cz

ę

ste  tarzanie  si

ę

,  grzebanie 

przednimi  ko

ń

czynami,  przybieranie  nienaturalnych  pozycji  (np.  siedz

ą

cego  psa),  kopanie  si

ę

  tylnymi 

ko

ń

czynami po brzuchu, niepokój, st

ę

kanie, kulawizny i nieregularno

ść

 chodów. 

 

Czy  brak  ch

ę

ci  do  pracy  i  ospało

ść

  u  konia  jest  jedynie  objawem  jego  lenistwa,  czy 

mo

Ŝ

e równie

Ŝ

 

ś

wiadczy

ć

 o chorobie? 

128. 

Objawy te mog

ą

 

ś

wiadczy

ć

 o rozwoju choroby, w zwi

ą

zku z czym ich zauwa

Ŝ

enie powinno skłoni

ć

 do 

konsultacji z lekarzem weterynarii. 

 

Czy  cz

ę

ste  tarzanie  si

ę

  konia  i  grzebanie  ko

ń

czynami  powinno  zaniepokoi

ć

  opiekuna 

lub wła

ś

ciciela konia?  

129. 

Takie zachowanie konia mo

Ŝ

e by

ć

 objawem bardzo gro

ź

nej, cz

ę

sto 

ś

miertelnej dolegliwo

ś

ci przewodu 

pokarmowego  –  kolki  (morzyska).  Ich  zauwa

Ŝ

enie  jest    podstaw

ą

  do  natychmiastowego  wezwania 

pomocy, gdy

Ŝ

 zbyt pó

ź

no podj

ę

te leczenie kolki cz

ę

sto prowadzi do 

ś

mierci konia. 

 

Przeciwko jakim chorobom przeprowadza si

ę

 szczepienia profilaktyczne u koni?  

130. 

Obowi

ą

zkowo szczepi si

ę

 konie przeciwko grypie (wymagaj

ą

 tego przepisy PZJ wobec koni bior

ą

cych 

udział w zawodach), a ponadto szczepi si

ę

 konie przeciwko t

ęŜ

cowi i przeciwko w

ś

ciekli

ź

nie. 

 

Dlaczego wa

Ŝ

ne jest przestrzeganie terminów szczepie

ń

? 

131. 

Jedynie  przestrzeganie  zaleconych  przez  lekarza  weterynarii  terminów  szczepie

ń

  gwarantuje 

uzyskanie przez konia odporno

ś

ci na choroby, przeciwko którym szczepie

ń

 si

ę

 dokonuje.

 

 

W jakim celu odrobacza si

ę

 konie? 

132. 

Konie korzystaj

ą

ce z pastwisk, wybiegów oraz pobieraj

ą

ce pasz

ę

 i wod

ę

 z ró

Ŝ

nych 

ź

ródeł nara

Ŝ

one s

ą

 

na inwazj

ę

 paso

Ŝ

ytów. Aby zapobiec silnemu zarobaczeniu koni i zwi

ą

zanymi z nim schorzeniami 

nale

Ŝ

y regularnie – przynajmniej dwukrotnie w ci

ą

gu roku – podawa

ć

 preparaty przeciwko paso

Ŝ

ytom, 

czyli odrobacza

ć

 konie. O sposobie odrobaczania i rodzaju leku decyduje lekarz weterynarii 

 

Jak cz

ę

sto powinno si

ę

 odrobacza

ć

 konie? 

133. 

Konie utrzymywane na pastwiskach powinny by

ć

 odrobaczane 4 razy w roku, konie utrzymywane tylko 

w stajniach – 2 razy w roku. 

 

Kto powinien wykonywa

ć

 zabiegi szczepie

ń

 i odrobaczania koni? 

134. 

Szczepienia i odrobaczanie koni przeprowadza jedynie lekarz weterynarii.

 

 
135.  Jakie  informacje  powinny  znajdowa

ć

  si

ę

  w  widocznym  miejscu  przy  apteczce 

weterynaryjnej? 

Przy  apteczce  weterynaryjnej  powinny  znajdowa

ć

  si

ę

  numery  telefonów  do  lekarzy  weterynarii 

opiekuj

ą

cych  si

ę

  poszczególnymi  ko

ń

mi  lub  cał

ą

  stajni

ą

  oraz  telefony  do  osoby  odpowiedzialnej  za 

konie (kierownik, wła

ś

ciciel itp.).

 

 

Kto mo

Ŝ

e dysponowa

ć

 lekami weterynaryjnymi? 

136. 

Lekami  weterynaryjnymi  mo

Ŝ

e  dysponowa

ć

  jedynie  lekarz  weterynarii,  dlatego  w  apteczce  nie 

powinno si

ę

 przechowywa

ć

 

Ŝ

adnych leków. 

 

 

Jakie zmiany na grzbiecie konia powinny wzbudzi

ć

 Twój niepokój? 

137. 

Wra

Ŝ

liwo

ść

 na dotyk miejsc w okolicy kł

ę

bu i grzbietu, obrz

ę

k tkanek, wysi

ę

k, otarcie skóry.

 

 

Jakie zmiany chorobowe mo

Ŝ

na stwierdzi

ć

 dotykaj

ą

c i ogl

ą

daj

ą

c okolice 

ś

ci

ę

gien 

ko

ń

czyn konia? 

138. 

Obrz

ę

k i bolesno

ść

 okolicy 

ś

ci

ę

gien (tzw. fajka), którym cz

ę

sto towarzyszy kulawizna.  

 

Czy sposób pobierania paszy przez konia mo

Ŝ

e 

ś

wiadczy

ć

 o jego chorobie? 

139. 

Wszelkie  zaburzenia  apetytu  mog

ą

 

ś

wiadczy

ć

  o  chorobie  konia.  Tak

Ŝ

e  sposób  pobierania  pokarmu 

mo

Ŝ

e 

ś

wiadczy

ć

 o nieprawidłowo

ś

ciach, np. o ostrych kraw

ę

dziach z

ę

bów, które rani

ą

c wn

ę

trze jamy 

ustnej  utrudniaj

ą

  koniowi  jedzenie.  Potrzebna  jest  pomoc  lekarza  weterynarii,  który  spiłuje  ostre 

kraw

ę

dzie z

ę

bów specjalnym tarnikiem. 

 

 

Jakie niepokoj

ą

ce zmiany mo

Ŝ

na zauwa

Ŝ

y

ć

 ogl

ą

daj

ą

c kopyta konia? 

140. 

Wszelkie  p

ę

kni

ę

cia  i  rozpadliny  w 

ś

cianie  puszki  kopytowej  powinny  by

ć

  zauwa

Ŝ

one  i  zgłoszone 

podkuwaczowi  który  opiekuje  si

ę

  koniem.  Strzałka  kopyta  mo

Ŝ

e  wykazywa

ć

  objawy  gnicia  –  rowek 

strzałki  pogł

ę

bia  si

ę

,  jest  wypełniony  szaroczarn

ą

  cuchn

ą

c

ą

  mazi

ą

,  wyst

ę

puje  bolesno

ść

  podczas 

czyszczenia strzałki. 

 

 

W którym miejscu wyst

ę

puj

ą

 zmiany zwi

ą

zane z zapopr

ęŜ

eniem ? 

141. 

Zmiany  zwi

ą

zane  z  zapopr

ęŜ

eniem  (obrz

ę

k,  bolesno

ść

,  podwy

Ŝ

szona  ciepłota)  wyst

ę

puj

ą

  w  okolicy 

mostka konia.

 

 

W którym miejscu najcz

ęś

ciej wyst

ę

puje gruda? 

142. 

Gruda najcz

ęś

ciej wyst

ę

puje w zgi

ę

ciu p

ę

cinowym (tylna strona p

ę

ciny).

 

 

Co oznacza, 

Ŝ

e koniowi gnij

ą

 strzałki? 

143. 

Gnicie  strzałek  polega  na  bakteryjnym  rozkładzie  gnilnym  rogu  strzałki  kopytowej.  Wynika  ono 
najcz

ęś

ciej z braku higieny w boksie i braku czyszczenia kopyt.

 

 

Wymie

ń

 kilka schorze

ń

 lub urazów kopyt konia. 

144. 

Ochwat, zagwo

Ŝ

d

Ŝ

enie, nagwo

Ŝ

d

Ŝ

enie, podbicie.

 

 

Wymie

ń

 kilka najcz

ę

stszych objawów kolki (morzyska).  

145. 

Niepokój konia, przyspieszony oddech, pocenie si

ę

, pokładanie si

ę

, grzebanie przednimi ko

ń

czynami, 

przybieranie nienaturalnych pozycji (np. siedz

ą

cego psa), cz

ę

ste tarzanie si

ę

, bicie po brzuchu tylnymi 

ko

ń

czynami, cz

ę

ste ogl

ą

danie si

ę

 na boki.

 

 

Czy konie choruj

ą

 na gryp

ę

? 

146. 

Tak, grypa to gro

ź

na, zara

ź

liwa choroba wirusowa wyst

ę

puj

ą

ca tak

Ŝ

e u koni.

 

 

Jaki jest najskuteczniejszy sposób zapobiegania grypie koni? 

147. 

Najwła

ś

ciwszym  sposobem  zapobiegania  grypie  koni  jest  regularne  szczepienie  przeciwko  tej 

chorobie. 

 

 

Jakie s

ą

 najcz

ę

stsze przyczyny kontuzji i urazów koni? 

148. 

Jedn

ą

 z najcz

ę

stszych przyczyn urazów i kontuzji jest przeci

ąŜ

anie koni prac

ą

 wynikaj

ą

ce z niewiedzy, 

niedbalstwa i nieracjonalnego treningu.

 

 

Z jakich zasadniczych cz

ęś

ci składa si

ę

 uzda (tr

ę

zla) w

ę

dzidłowa? 

149. 

Uzda w

ę

dzidłowa składa si

ę

 z ogłowia z w

ę

dzidłem i wodzami oraz z nachrapnika.

 

 

Wymie

ń

  i  wska

Ŝ

  na  planszy  podstawowe  cz

ęś

ci  składowe  ogłowia  w

ę

dzidłowego  z 

nachrapnikiem hanowerskim 

150. 

Nagłówek,  policzko  (pasek  policzkowy),  podgardle,  naczółek,  pasek  nosowy  nachrapnika,  kółeczka 
nachrapnika, w

ę

dzidło, wodza, stoper do wytoka (motylek).

 

 

Wymie

ń

 kilka (co najmniej 4) znanych Ci rodzajów w

ę

dzideł. 

151. 

W

ę

dzidło anatomiczne, w

ę

dzidło skórzane, w

ę

dzidło podwójnie łamane (z ł

ą

cznikiem), w

ę

dzidło 

zwykłe, w

ę

dzidło oliwkowe, w

ę

dzidło policzkowe (z w

ą

sami), w

ę

dzidło Pessoa (wielokr

ąŜ

ek), w

ę

dzidło 

skokowe, w

ę

dzidło nie łamane, w

ę

dzidło obrotowe, w

ę

dzidło przelotowe (cyga

ń

skie). 

 

W jaki sposób je

ź

dziec oddziałuje na w

ę

dzidło? 

152. 

Je

ź

dziec  działa  na  w

ę

dzidło  dło

ń

mi  za  po

ś

rednictwem  wodzy,  które  s

ą

  przypi

ę

te  do  pier

ś

cieni 

w

ę

dzidła. Wodze stanowi

ą

 zatem przedłu

Ŝ

enie r

ę

ki je

ź

d

ź

ca, a nie uchwyt do trzymania si

ę

 na koniu! 

 

W jakim celu stosuje si

ę

 nachrapniki? 

153. 

Nachrapnik  jest  uzupełnieniem  kiełzna,  wyrównuje  ustawienie  górnej  i  dolnej  szcz

ę

ki  konia  oraz 

zapobiega  otwieraniu  przez  konia  pyska.  Generalnie  nachrapnik  wspomaga  działanie  w

ę

dzidła 

poprzez przeniesienie nacisku na grzbiet nosa. 

 

Wska

Ŝ

  nast

ę

puj

ą

ce  cz

ęś

ci  siodła  sportowego:  terlica  (szkielet),  przedni  ł

ę

k,  kraw

ę

d

ź

 

tylnego  ł

ę

ku,  siedzisko,  zaczep  pu

ś

liska  (zamek),  skrzydełko,  pu

ś

lisko,  strzemi

ę

, 

tybinka, 

podtybinka, 

poduszki, 

wy

ś

ciółka, 

poduszka 

kolanowa, 

popr

ę

g 

ze sprz

ą

czkami, przystuły. 

154. 

 

 

Co to jest zaczep zatrzaskowy pu

ś

liska? 

155. 

Zaczep słu

Ŝ

y do przypinania pu

ś

liska ze strzemieniem do siodła. Zatrzask (bezpiecznik) zaczepu musi 

by

ć

  sprawny  i  naoliwiony,  by  w  razie  upadku  je

ź

d

ź

ca  uwolnił  pu

ś

lisko  wraz  ze  strzemieniem,  co 

zapobiega wleczeniu je

ź

d

ź

ca za nog

ę

 przez konia. 

 

Do czego słu

Ŝ

y czaprak? 

156. 

Czaprak chroni grzbiet konia przed bezpo

ś

rednim naciskiem siodła, a tak

Ŝ

e ochrania poduszki siodła 

przed niszcz

ą

cym działaniem potu ko

ń

skiego.  

 

Z jakich materiałów najcz

ęś

ciej wykonuje si

ę

 czapraki? 

157. 

Czapraki najcz

ęś

ciej wykonane s

ą

 z filcu, bawełny, tworzywa sztucznego, a tak

Ŝ

e skóry i gumy. 

 

Co to s

ą

 bezpieczne strzemiona? 

158. 

Bezpieczne  strzemiona  ułatwiaj

ą

  uwolnienie  stopy  je

ź

d

ź

ca  w  razie  upadku.  Istnieje  kilka  rodzajów 

takich strzemion, ró

Ŝ

ni

ą

cych si

ę

 sposobem działania.   

 

184. Wymie

ń

 kilka (przynajmniej 3) znane Ci rodzaje siodeł 

159. 

Siodło  sportowe,  siodło  western,  siodło  wojskowe,  siodło  turystyczne  (rajdowe),  siodło  wy

ś

cigowe, 

siodło damskie, siodło dla kuców islandzkich. 

 

Wymie

ń

 podstawowe typy siodła sportowego i podaj ró

Ŝ

nice w ich budowie. 

160. 

W

ś

ród  siodeł  sportowych  wyró

Ŝ

niamy  siodło  uje

Ŝ

d

Ŝ

eniowe,  siodło  skokowe  i  siodło  wszechstronne 

(ogólnou

Ŝ

ytkowe). Siodło uje

Ŝ

d

Ŝ

eniowe le

Ŝ

y blisko grzbietu konia i ma długie tybinki. Siodło skokowe 

ma  długie,  płaskie  siedzisko,  wysuni

ę

te  do  przodu  tybinki  i  cz

ę

sto  dodatkowe  poduszki  kolanowe. 

Siodło  wszechstronne  to  po

ś

rednia  forma  obu  wcze

ś

niej  wymienionych  siodeł,  spełnia  podstawowe 

wymagania jazdy uje

Ŝ

d

Ŝ

eniowej, skokowej i pracy w terenie, najlepsze do podstawowego szkolenia. 

 

Dlaczego sprz

ę

t je

ź

dziecki wymaga regularnej konserwacji? 

161. 

Sprz

ę

t  je

ź

dziecki  jest  drogi  i  jego  trwało

ść

  zale

Ŝ

y  od  regularnej  piel

ę

gnacji  i  czyszczenia.  Ponadto 

dobry stan sprz

ę

tu ma ogromne znaczenie dla bezpiecze

ń

stwa je

ź

d

ź

ca. 

 

Na czym polega piel

ę

gnacja sprz

ę

tu je

ź

dzieckiego? 

162. 

Poprawna  piel

ę

gnacja  sprz

ę

tu  polega  na  czyszczeniu  po  ka

Ŝ

dorazowym  u

Ŝ

yciu,  na  konserwacji 

skórzanych  cz

ęś

ci  i  szwów  co  8–14  dni,  na  okresowej  kontroli  stanu  sprz

ę

tu  pod  k

ą

tem  uszkodze

ń

 

oraz na gruntownym czyszczeniu dwa razy do roku. 

 

W jaki sposób konserwuje si

ę

 cz

ęś

ci skórzane sprz

ę

tu je

ź

dzieckiego? 

163. 

Skórzane  cz

ęś

ci  sprz

ę

tu  nale

Ŝ

y  porozpina

ć

  i  umy

ć

  w  letniej  wodzie  z  dodatkiem  mydła  do  skór 

(glicerynowego).  Po  umyciu  wysuszy

ć

  na  powietrzu  i  dokładnie  natłu

ś

ci

ć

  u

Ŝ

ywaj

ą

c  specjalnego  oleju 

lub smaru do konserwacji skór. 

 

Czy zu

Ŝ

yty olej samochodowy nadaje si

ę

 do konserwacji siodła? 

164. 

Nie! Oleje mineralne niszcz

ą

 skór

ę

 i ich stosowanie przynosi efekt odwrotny do zamierzonego! Skór

ę

 

siodła mo

Ŝ

na natłuszcza

ć

 tylko specjalnym smarem. 

 

Dlaczego nie nale

Ŝ

y suszy

ć

 skórzanych cz

ęś

ci sprz

ę

tu je

ź

dzieckiego na grzejnikach 

lub na sło

ń

cu? 

165. 

Skóra suszona w podwy

Ŝ

szonej temperaturze staje si

ę

 krucha, łamliwa i nieelastyczna. Cz

ęś

ci 

skórzane nale

Ŝ

y suszy

ć

 w przewiewnym miejscu,  w temperaturze pokojowej. 

 

W jaki sposób konserwujemy metalowe cz

ęś

ci sprz

ę

tu je

ź

dzieckiego? 

166. 

Strzemiona,  sprz

ą

czki,  ła

ń

cuszki  itp.  mo

Ŝ

na  czy

ś

ci

ć

  na  wilgotno  z  u

Ŝ

yciem  delikatnych  materiałów 

ś

ciernych (drobny papier 

ś

cierny) lub 

ś

rodków chemicznych do czyszczenia i polerowania metalu. Po 

u

Ŝ

yciu tych 

ś

rodków nale

Ŝ

y metal dokładnie umy

ć

 i posmarowa

ć

 cienk

ą

 warstw

ą

  wazeliny. W

ę

dzideł 

nie  wolno  czy

ś

ci

ć

 

ś

rodkami  chemicznymi!  W

ę

dzidła  p

ę

kni

ę

te,  porysowane,  z  odpryskuj

ą

cym 

chromowaniem nale

Ŝ

y bezwzgl

ę

dnie wymieni

ć

 z uwagi na ryzyko okaleczenia konia i bezpiecze

ń

stwo 

je

ź

d

ź

ca. 

 

Jakie podstawowe elementy ekwipunku powinien posiada

ć

 ka

Ŝ

dy je

ź

dziec? 

167. 

Odpowiednie spodnie do jazdy konnej (mi

ę

kkie, bez szwów po wewn

ę

trznej stronie nogawek), buty z 

gładk

ą

  podeszw

ą

  i  płaskim  obcasem  si

ę

gaj

ą

ce  powy

Ŝ

ej  kostki  (sztyblety)  lub  długie  buty  do  jazdy 

konnej  (tzw.  oficerki),  przylegaj

ą

ce  do  ciała  okrycie  wierzchnie  i  ochronne  nakrycie  głowy  z 

odpowiednim  atestem  bezpiecze

ń

stwa  (kask,  toczek).  Ponadto  nale

Ŝ

y  posiada

ć

  bat  do  jazdy  konnej 

(dł. 110 – 120 cm ; na zawodach -120 cm) lub palcat (dł. 75 cm), wskazane s

ą

 równie

Ŝ

 r

ę

kawiczki oraz 

sztylpy, u

Ŝ

ywane do krótkich butów (sztybletów). 

 

Jakich butów nie nale

Ŝ

y u

Ŝ

ywa

ć

 do jazdy konnej? 

168. 

Nieodpowiednie  do jazdy konnej s

ą

 półbuty, mi

ę

kkie obuwie sportowe bez obcasa oraz buty  z grub

ą

 

zelówk

ą

  i  protektorem  na  podeszwie.  Wszystkie  te  rodzaje  obuwia  stwarzaj

ą

  zagro

Ŝ

enie  dla 

bezpiecze

ń

stwa je

ź

d

ź

ca. 

 

Co to jest kamizelka ochronna? 

169. 

Kamizelka  ochronna  jest  zalecanym  wyposa

Ŝ

eniem  ka

Ŝ

dego  je

ź

d

ź

ca  podczas  treningu  skoków  (na 

parkurze  i  w  terenie)  i  ma  za  zadanie  chroni

ć

  korpus  (klatk

ę

  piersiow

ą

,  narz

ą

dy  wewn

ę

trzne)  przed 

urazami  w razie upadku  z  konia. U

Ŝ

ywanie kamizelki jest obowi

ą

zkowe  w konkurencji WKKW (próba 

terenowa) oraz w konkursach dla dzieci na kucach. 

 

Czy osoby pełnoletnie maj

ą

 prawo je

ź

dzi

ć

 bez toczków? 

170. 

Zgodnie  z  zasadami  bezpiecze

ń

stwa  ka

Ŝ

dy  je

ź

dziec,  bez  wzgl

ę

du  na  wiek  i  posiadane  umiej

ę

tno

ś

ci 

powinien  dosiada

ć

  konia  wył

ą

cznie  w  ochronnym  nakryciu  głowy.  Odst

ę

pstwa  od  tej  zasady  i 

zwi

ą

zane  z  tym  urazy  mog

ą

  skutkowa

ć

  odmow

ą

  wypłaty  odszkodowania  oraz  konsekwencjami 

prawnymi dla instruktora odpowiedzialnego za prowadzenie zaj

ęć

 w danym o

ś

rodku. 

 

Jakie podstawowe cechy powinien mie

ć

 poprawny strój do jazdy konnej? 

171. 

Ka

Ŝ

dy  strój  je

ź

dziecki  powinien  spełnia

ć

  podstawowe  wymogi  bezpiecze

ń

stwa,  a  ponadto  by

ć

 

schludny, czysty i poprawnie dopasowany do figury je

ź

d

ź

ca.  

 

Co nale

Ŝ

y zrobi

ć

 z długimi włosami podczas jazdy konnej? 

172. 

Długie  włosy  ze  wzgl

ę

dów  bezpiecze

ń

stwa  powinny  by

ć

  do  jazdy  zwi

ą

zane  lub  zaplecione, 

ewentualnie ukryte pod toczkiem (kaskiem). 

 

Czy bi

Ŝ

uteria mo

Ŝ

e stanowi

ć

 dodatkowy element stroju je

ź

d

ź

ca? 

173. 

Jako  dopuszczalnej  bi

Ŝ

uterii  mo

Ŝ

na  u

Ŝ

ywa

ć

  jedynie  spinki  do  plastronu  (przy  oficjalnym  stroju 

je

ź

dzieckim)  i  spinek  do  mankietów  koszuli.  Inne  ozdoby,  zwłaszcza  kolczyki,  naszyjniki  itp.  mog

ą

 

stwarza

ć

 dla je

ź

d

ź

ca dodatkowe zagro

Ŝ

enie podczas upadku z konia. 

 

Jak prawidłowo przenosimy siodło? 

174. 

Siodło mo

Ŝ

na przenosi

ć

 na dwa sposoby: przewieszone na lewym przedramieniu, przednim ł

ę

kiem w 

kierunku łokcia, albo oparte tylnym ł

ę

kiem o lewe biodro, podtrzymywane lew

ą

 dłoni

ą

 za przedni ł

ę

k. 

W ka

Ŝ

dym przypadku popr

ę

g jest przewieszony przez siedzisko, a strzemiona podci

ą

gni

ę

te. 

 

Co nale

Ŝ

y zrobi

ć

 z siodłem, gdy wykonujemy przy koniu inne czynno

ś

ci? 

175. 

Siodło  najlepiej  powiesi

ć

  na  specjalnym  wieszaku  przy  boksie,  albo  na  drzwiach  boksu.  W 

ostateczno

ś

ci  mo

Ŝ

na  je  oprze

ć

  przednim  ł

ę

kiem  o  podłog

ę

,  tylnym  ł

ę

kiem  o 

ś

cian

ę

,  tak,  by  czaprak 

(potnik ) był na zewn

ą

trz. Nie wolno kła

ść

 siodła na 

ś

ciółce w boksie. 

 

Na co nale

Ŝ

y uwa

Ŝ

a

ć

, wieszaj

ą

c siodło na drzwiach boksu? 

176. 

Siodła tak powieszonego nie nale

Ŝ

y pozostawia

ć

 bez nadzoru, gdy

Ŝ

 konie cz

ę

sto gryz

ą

 skór

ę

 i mog

ą

 

zniszczy

ć

 sprz

ę

t pozostawiony w zasi

ę

gu ich pyska. 

 

Czy  koniowi  stoj

ą

cemu  w  stanowisku  (na  uwi

ę

zi)  najpierw  zakładamy  ogłowie  czy 

siodło? 

177. 

Koniowi stoj

ą

cemu w stanowisku lepiej najpierw zało

Ŝ

y

ć

 siodło, a w drugiej kolejno

ś

ci ogłowie 

 

Który element rz

ę

du zakładamy najpierw koniowi, który stoi w boksie? 

178. 

Koniowi  stoj

ą

cemu  w  boksie  najpierw  zakładamy  ogłowie  (kiełznamy  go),  a  nast

ę

pnie  przyst

ę

pujemy 

do siodłania. 

 

Opisz i zademonstruj prawidłowe kiełznanie konia. 

179. 

Uporz

ą

dkowa

ć

 ogłowie przewieszone na lewej r

ę

ce, podej

ść

 do konia z lewej strony, obj

ąć

 praw

ą

 r

ę

k

ą

 

łeb  konia,  przeło

Ŝ

y

ć

  wodze  przez  szyj

ę

  (o  ile  ko

ń

  stoi  spokojnie!),  zdj

ąć

  kantar  lew

ą

  r

ę

k

ą

  –  prawa 

przytrzymuje  głow

ę

  konia  za  grzbiet  nosa,  chwyci

ć

  palcami  prawej  dłoni  policzka  ogłowia  podanego 

lew

ą

 r

ę

k

ą

, uło

Ŝ

y

ć

 w

ę

dzidło płasko na lewej dłoni (kciuk wolny), wło

Ŝ

y

ć

 ostro

Ŝ

nie w

ę

dzidło lew

ą

 dłoni

ą

 

do  pyska,  naciskaj

ą

c  lekko  kciukiem  na  warg

ę

,  równocze

ś

nie  unie

ść

  praw

ą

  dłoni

ą

  ogłowie,  by 

w

ę

dzidło  wsun

ę

ło  si

ę

  na  swoje  miejsce  (nie  uderzy

ć

  w

ę

dzidłem  o  z

ę

by!),  po  uniesieniu  ogłowia 

przeło

Ŝ

y

ć

 nagłówek lew

ą

 r

ę

k

ą

 najpierw przez lewe ucho, potem praw

ą

 r

ę

k

ą

 przez prawe ucho konia. 

Po nało

Ŝ

eniu ogłowia przeło

Ŝ

y

ć

 grzywk

ę

 przez naczółek oraz zapi

ąć

 podgardle i nachrapnik.  

 

Jak ciasno nale

Ŝ

y zapina

ć

 podgardle? 

180. 

Podgrdle  zapinamy  na  tyle  lu

ź

no,  by  mo

Ŝ

na  było  wsun

ąć

  pod  nie  na  szeroko

ść

  cał

ą

  dło

ń

.  Nie  mo

Ŝ

e 

ono uciska

ć

 tchawicy i utrudnia

ć

 oddychania. 

 

Jak nale

Ŝ

y dopasowa

ć

 nachrapnik hanowerski? 

181. 

Pasek nosowy nachrapnika hanowerskiego le

Ŝ

y na szeroko

ść

 4 palców ponad nozdrzami (nie dotyczy 

to kucy i małych koni!) i jest zapi

ę

ty w taki sposób, by nachrapnik nie utrudniał oddychania. Pomi

ę

dzy 

Ŝ

uchw

ą

,  a  podbródkiem  nachrapnika  musz

ą

  zmie

ś

ci

ć

  si

ę

  dwa  palce  płasko  poło

Ŝ

one,  aby  ko

ń

  mógł 

wygodnie 

Ŝ

u

ć

  w

ę

dzidło,  nie  otwieraj

ą

c  pyska.  Kółeczka  nachrapnika  musz

ą

  si

ę

  znajdowa

ć

  przed 

ogniwami w

ę

dzidła. Sprz

ą

czka podbródka musi le

Ŝ

e

ć

 z boku i nie mo

Ŝ

e uciska

ć

 kraw

ę

dzi szcz

ę

ki. 

 

208. Jak nale

Ŝ

y dopasowa

ć

 nachrapnik polski lub kombinowany? 

182. 

Pasek  nosowy  nachrapnika  polskiego  lub  kombinowanego  le

Ŝ

y  na  szeroko

ść

  dwóch  palców  poni

Ŝ

ej 

ko

ś

ci jarzmowej. Pomi

ę

dzy zapi

ę

tym paskiem i ko

ś

ci

ą

 nosow

ą

 pozostaje miejsce na co najmniej jeden 

palec.  

 

Dlaczego ka

Ŝ

dy ko

ń

 w stajni powinien mie

ć

 swoje ogłowie? 

183. 

Bardzo wa

Ŝ

ne jest prawidłowe dopasowanie ogłowia do wymiarów głowy konia oraz dobór wła

ś

ciwego 

w

ę

dzidła.  Dlatego  dla  ka

Ŝ

dego  konia  ogłowie  dopasowuje  si

ę

  indywidualnie  i  nie  nale

Ŝ

y  u

Ŝ

ywa

ć

 

ogłowia innego konia, który mo

Ŝ

e mie

ć

 inne wymiary głowy i potrzebowa

ć

 innego kiełzna. 

 

Czy ma znaczenie, które siodło z siodlarni we

ź

miemy dla naszego konia? 

184. 

Siodło musi by

ć

 dopasowane rozmiarem do konia i do je

ź

d

ź

ca, w zwi

ą

zku z tym najcz

ęś

ciej ka

Ŝ

dy ko

ń

 

ma własne siodło i nie nale

Ŝ

y u

Ŝ

ywa

ć

 sprz

ę

tu nale

Ŝą

cego do innego konia. 

 

Z której strony podchodzimy do konia z siodłem podczas siodłania? 

185. 

Do konia podchodzimy z lewej strony, trzymaj

ą

c siodło na lewym przedramieniu. 

 

Co nale

Ŝ

y sprawdzi

ć

 przed nało

Ŝ

eniem siodła? 

186. 

Sprawdzamy czysto

ść

 potnika (czapraka), podci

ą

gni

ę

cie strzemion na pu

ś

liskach oraz stan zaczepów 

pu

ś

lisk  i  przystuł  popr

ę

gowych.  Przystuły  nie  mog

ą

  by

ć

  naderwane,  pu

ś

liska  musz

ą

  mie

ć

  szwy  w 

dobrym  stanie  i  nie  mog

ą

  by

ć

  ponadrywane,  a  zamki  pu

ś

lisk  powinny  by

ć

  sprawne,  naoliwione  i 

najlepiej otwarte. 

 

W jakim celu przygładzamy sier

ść

 konia na grzbiecie przed nało

Ŝ

eniem siodła? 

187. 

Przygładzamy w ten sposób zmierzwione włosy oraz sprawdzamy stan skóry pod k

ą

tem 

ewentualnych urazów i bolesno

ś

ci. 

 

W jaki sposób prawidłowo nakładamy siodło? Zademonstruj. 

188. 

Siodło powoli i ostro

Ŝ

nie nakładamy tak, by jego 

ś

rodek znalazł si

ę

 nad kł

ę

bem konia. Nast

ę

pnie silnie 

naciskaj

ą

c  lew

ą

  r

ę

k

ą

  na  przedni  ł

ę

k  przesuwamy  siodło  do  tyłu  a

Ŝ

  do  chwili,  gdy  trafi  ono  we 

wgł

ę

bienie  grzbietu  tu

Ŝ

  za  kł

ę

bem.  Nast

ę

pnie  wyrównujemy  potnik  (czaprak),  który  nie  mo

Ŝ

e  by

ć

 

pofałdowany,  zawini

ę

ty  i  powinien  przylega

ć

  do  wewn

ę

trznej  strony  przedniego  ł

ę

ku.  Po  zało

Ŝ

eniu 

siodła  nale

Ŝ

y  przej

ść

  na  praw

ą

  stron

ę

  i  po  skontrolowaniu  poło

Ŝ

eniu  potnika,  opu

ś

ci

ć

  popr

ę

g  i 

sprawdzi

ć

  jego  uło

Ŝ

enie  pod  praw

ą

  tybink

ą

.  Nast

ę

pnie  powróci

ć

  na  lew

ą

  stron

ę

,  si

ę

gn

ąć

  po  popr

ę

g 

praw

ą

  r

ę

k

ą

  i  lekko  zapi

ąć

  go  do  przystuł  pod  lew

ą

  tybink

ą

.  Podczas  przypinania  popr

ę

gu  tybink

ę

 

mo

Ŝ

na oprze

ć

 o swoj

ą

 głow

ę

. 

 

W którym miejscu na koniu powinien znajdowa

ć

 si

ę

 popr

ę

g siodła? 

189. 

Popr

ę

g powinien le

Ŝ

e

ć

 na mostku konia, mniej wi

ę

cej szeroko

ść

 dłoni za wyrostkami łokciowymi konia. 

 

Dlaczego zalecane jest przej

ś

cie na praw

ą

 stron

ę

 konia podczas siodłania? 

190. 

Je

ź

dziec powinien skontrolowa

ć

 stan popr

ę

gu  i potnik po  prawej stronie, a ponadto  b

ę

d

ą

c po prawej 

stronie  mo

Ŝ

e  delikatnie  opu

ś

ci

ć

  popr

ę

g  unikaj

ą

c  uderzenia  konia  po  ko

ń

czynach.  Poza  tym  w 

przypadku  koni  stoj

ą

cych  w  stanowisku  unika  si

ę

  przypi

ę

cia  konia  popr

ę

giem  do  przedzielnika,  co 

czasem mo

Ŝ

e si

ę

 zdarzy

ć

! 

 

Z której strony  nale

Ŝ

y i

ść

 prowadz

ą

c konia? 

191. 

Prowadz

ą

c konia nale

Ŝ

y i

ść

 po jego lewej stronie. 

 

Dlaczego prowadz

ą

c konia nale

Ŝ

y wcze

ś

niej podci

ą

gn

ąć

 strzemiona? 

192. 

Strzemiona  opuszczone  na  dół  mog

ą

  uderza

ć

  konia  i  przestraszy

ć

  go,  a  tak

Ŝ

e  mog

ą

  zaczepi

ć

  si

ę

  o 

wystaj

ą

ce przedmioty. 

 

W której r

ę

ce trzymamy wolny koniec wodzy podczas prowadzenia konia? 

193. 

Wolny koniec wodzy nale

Ŝ

y trzyma

ć

 w lewej dłoni – ko

ń

cówki wodzy razem i przytrzymane  

kciukiem. 

 

W jakim przypadku podczas prowadzenia konia nie zdejmujemy wodzy z szyi konia? 

194. 

Wodze pozostaj

ą

 na szyi konia wówczas, gdy u

Ŝ

ywany jest wytok. 

 

W któr

ą

 stron

ę

 zawracamy prowadz

ą

c konia? 

195. 

Podczas prowadzenia konia zawraca si

ę

 go zawsze w prawo. Aby zawróci

ć

 konia, nale

Ŝ

y unie

ść

 lew

ą

 

dło

ń

, a praw

ą

 wywrze

ć

 lekki nacisk na praw

ą

 wodz

ę

.  

 

Jakie czynno

ś

ci nale

Ŝ

y wykona

ć

 przed przyst

ą

pieniem do wsiadania na konia? 

196. 

Nale

Ŝ

y  doci

ą

gn

ąć

  popr

ę

g,  przerzuci

ć

  wodze  na  szyj

ę

  konia  oraz  opu

ś

ci

ć

  strzemiona  i  wyregulowa

ć

 

długo

ść

  pu

ś

lisk,  zwracaj

ą

c  równocze

ś

nie  uwag

ę

  na  to,  by  ani  przez  chwil

ę

  ko

ń

  nie  pozostał  bez 

kontroli. 

 

W jaki sposób nale

Ŝ

y ustawi

ć

 konia by bezpiecznie go dosi

ąść

? 

197. 

Ko

ń

  powinien  by

ć

  ustawiony  na  linii 

ś

rodkowej  hali  lub  otwartej  uje

Ŝ

d

Ŝ

alni  wzgl

ę

dnie  w 

ś

rodku  koła. 

Nale

Ŝ

y zachowa

ć

 bezpieczne odst

ę

py pomi

ę

dzy ko

ń

mi. 

 

W jaki sposób regulujemy długo

ść

 pu

ś

lisk stoj

ą

c obok konia? 

198. 

Prawidłowa długo

ść

 pu

ś

liska wraz ze strzemieniem odpowiada w przybli

Ŝ

eniu długo

ś

ci ramienia. 

Nale

Ŝ

y wi

ę

c dotkn

ąć

 

ś

rodkowym palcem sprz

ą

czki pu

ś

liska le

Ŝą

cej na zamku i uło

Ŝ

y

ć

 napr

ęŜ

one 

pu

ś

lisko wzdłu

Ŝ

 wewn

ę

trznej strony wyprostowanej r

ę

ki. Stopka strzemienia powinna dotyka

ć

 pachy.  

 

Z której strony konia wsiadamy? 

199. 

Konia dosiadamy od jego lewej strony. 

 

W jaki sposób nale

Ŝ

y stan

ąć

 przy koniu podczas wsiadania? 

200. 

Przy koniu stajemy po jego lewej stronie, plecami do jego głowy, lewym biodrem w stron

ę

 lewego 

stawu barkowego konia. 

 

Co robimy z batem wsiadaj

ą

c na konia? 

201. 

Bat nale

Ŝ

y trzyma

ć

 w lewej r

ę

ce wraz z wodzami, ko

ń

cówk

ą

 skierowan

ą

 w dół. 

 

Podaj, jakie najcz

ę

stsze bł

ę

dy popełnia si

ę

 podczas wsiadania? 

202. 

Do bł

ę

dów przy wsiadaniu nale

Ŝ

y:  zbyt krótkie lub zbyt lu

ź

ne trzymanie wodzy w lewej r

ę

ce, co mo

Ŝ

e 

powodowa

ć

  kr

ę

cenie  si

ę

  konia  lub  brak  nad  nim  kontroli.  Uderzanie  konia  kolanem  prawej  nogi  w 

okolic

ę

  nerek,  w  czasie    przekładania  nogi  nad  grzbietem.  Zgi

ę

ta  noga  w  kolanie.  Wbijanie  czubka 

lewego buta w 

Ŝ

ebra konia. Wszystkie te bł

ę

dy mog

ą

 spowodowa

ć

 niepokój lub spłoszenie si

ę

 konia, a 

w konsekwencji wypadek. 

 

W jaki sposób sprawdza si

ę

 dopasowanie długo

ś

ci pu

ś

lisk siedz

ą

c na koniu? 

203. 

Strzemiona  opuszczone  na  dół  powinny  si

ę

ga

ć

  mniej  wi

ę

cej  o  palec  poni

Ŝ

ej  kostki  je

ź

d

ź

ca 

swobodnie siedz

ą

cego w siodle z lu

ź

no opuszczonymi nogami. 

 

Czy je

ź

dziec mo

Ŝ

e samodzielnie wyregulowa

ć

 długo

ść

 pu

ś

lisk siedz

ą

c w siodle? 

204. 

Oczywi

ś

cie,  jest  to  mo

Ŝ

liwe.  Prawidłowe  dopasowanie  strzemion  jest  mo

Ŝ

liwe  jedynie  z  siodła. 

Regulacja pu

ś

lisk przed wsiadaniem ma znaczenie jedynie orientacyjne. 

 

W jaki sposób nale

Ŝ

y prawidłowo regulowa

ć

 długo

ść

 pu

ś

lisk z siodła? 

205. 

Je

ź

dziec pozostawiaj

ą

c stop

ę

 w strzemieniu odchyla nieco kolano i udo od siodła, a r

ę

k

ą

 poci

ą

ga za 

ko

ń

cówk

ę

 pu

ś

liska rozpinaj

ą

c klamerk

ę

. Po skróceniu lub wydłu

Ŝ

eniu pu

ś

liska nale

Ŝ

y wskazuj

ą

cym 

palcem trafi

ć

 bolcem sprz

ą

czki w otwór pu

ś

liska i zapi

ąć

 sprz

ą

czk

ę

. Klamr

ę

 pu

ś

liska nale

Ŝ

y nast

ę

pnie 

podci

ą

gn

ąć

 do zamka siodła, by nie wystawała poni

Ŝ

ej skrzydełka, co mo

Ŝ

e spowodowa

ć

 zranienie 

nogi je

ź

d

ź

ca. 

 

Na co nale

Ŝ

y zwróci

ć

 uwag

ę

 dokonuj

ą

c regulacji pu

ś

lisk? 

206. 

Wa

Ŝ

ne jest, by oba pu

ś

liska były wyregulowane na identyczn

ą

 długo

ść

, gdy

Ŝ

 w przeciwnym wypadku 

je

ź

dziec b

ę

dzie siedział krzywo w siodle. 

 

Czy siedz

ą

c na koniu mo

Ŝ

na doci

ą

ga

ć

 popr

ę

g? 

207. 

Doci

ą

ganie  popr

ę

gu  z  siodła  jest  mo

Ŝ

liwe  i  bardzo  wskazane.  Dzi

ę

ki  temu  uzyskujemy  ostateczne 

pewne  zamocowanie  siodła  na  grzbiecie  konia,  co  uniemo

Ŝ

liwia  jego  przesuni

ę

cie  oraz    otarcie 

grzbietu konia. 

 

Czy popr

ę

g lepiej doci

ą

ga

ć

 w „stój” czy w st

ę

pie? 

208. 

Prawidłowo  nale

Ŝ

y  doci

ą

ga

ć

  popr

ę

g  w  st

ę

pie,  gdy

Ŝ

  wówczas  mniejsze  jest  ryzyko  „przyszczypania” 

popr

ę

giem  fałdek  skóry  konia  oraz  trudniej  jest  koniowi  napina

ć

  mi

ęś

nie  klatki  piersiowej  w  obronie 

przed mocniejszym dopi

ę

ciem popr

ę

gu. 

 

W jaki sposób prawidłowo doci

ą

gamy popr

ę

g z siodła? 

209. 

Je

ź

dziec  bierze  wodze  do  jednej  r

ę

ki,  przesuwa  nog

ę

  przed  tybink

ę

  siodła  pozostawiaj

ą

c  stop

ę

  w 

strzemieniu.  Odchyla  tybink

ę

  siodła  a  woln

ą

  r

ę

k

ą

  po  kolei  skraca  przystuły  doci

ą

gaj

ą

c  popr

ę

g.  Bolec 

sprz

ą

czki  popr

ę

gowej  najlepiej  przytrzymywa

ć

  wskazuj

ą

cym  palcem  i  wprowadzi

ć

  go  w  otwór 

przystuły. 

 

236. Jakich bł

ę

dów nie wolno popełni

ć

 doci

ą

gaj

ą

c popr

ę

g z siodła? 

210. 

Doci

ą

gaj

ą

c popr

ę

g nie wolno wypuszcza

ć

 z r

ę

ki wodzy ani przesuwa

ć

 nogi za tybink

ę

, gdy

Ŝ

 wówczas