„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Marian Grabkowski

Wykonywanie izolacji przeciwwilgociowych
713[05].Z1.03

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Lidia Staniszewska
mgr inż. Ernest Białas



Opracowanie redakcyjne:
dr inż. Marian Grabkowski



Konsultacja:
dr inż. Jacek Przepiórka



Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 713[05].Z1.03
Wykonywanie izolacji przeciwwilgociowych, zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu posadzkarz.























Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

4

2. Wymagania wstępne

6

3. Cele kształcenia

7

4. Materiał nauczania

8

4.1. Rodzaje i typy izolacji przeciwwilgociowych

8

4.1.1. Materiał nauczania

8

4.1.2. Pytania sprawdzające

10

4.1.3. Ćwiczenia

10

4.1.4. Sprawdzian postępów

11

4.2. Materiały stosowane do izolacji przeciwwilgociowych, paroszczelnych

i wodoszczelnych

12

4.2.1. Materiał nauczania

12

4.2.2. Pytania sprawdzające

13

4.2.3. Ćwiczenia

14

4.2.4. Sprawdzian postępów

15

4.3. Izolacje przeciwwilgociowe z zastosowaniem materiałów rolowanych

i lepiku

16

4.3.1. Materiał nauczania

16

4.3.2. Pytania sprawdzające

17

4.3.3. Ćwiczenia

18

4.3.4. Sprawdzian postępów

19

4.4. Izolacje przeciwwilgociowe z zastosowaniem folii z tworzyw sztucznych

20

4.4.1. Materiał nauczania

20

4.4.2. Pytania sprawdzające

20

4.4.3. Ćwiczenia

20

4.4.4. Sprawdzian postępów

21

4.5. Izolacje z mas i emulsji

22

4.5.1. Materiał nauczania

22

4.5.2. Pytania sprawdzające

23

4.5.3. Ćwiczenia

23

4.5.4. Sprawdzian postępów

25

4.6. Zasady doboru izolacji

26

4.6.1. Materiał nauczania

26

4.6.2. Pytania sprawdzające

28

4.6.3. Ćwiczenia

28

4.6.4. Sprawdzian postępów

29

4.7. Przepisy bhp i ppoż. na stanowisku pracy

30

4.7.1. Materiał nauczania

30

4.7.2. Pytania sprawdzające

31

4.7.3. Ćwiczenia

31

4.7.4. Sprawdzian postępów

32

4.8. Aprobaty techniczne, instrukcje stosowania

33

4.8.1. Materiał nauczania

33

4.8.2. Pytania sprawdzające

34

4.8.3. Ćwiczenia

34

4.8.4. Sprawdzian postępów

35

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

4.9. Warunki techniczne wykonania izolacji oraz ich odbiór

36

4.9.1. Materiał nauczania

36

4.9.2. Pytania sprawdzające

37

4.9.3. Ćwiczenia

37

4.9.4. Sprawdzian postępów

38

4.10. Obmiar izolacji przeciwwilgociowych

39

4.10.1. Materiał nauczania

39

4.10.2. Pytania sprawdzające

39

4.10.3. Ćwiczenia

40

4.10.4. Sprawdzian postępów

41

5. Sprawdzian osiągnięć

42

6. Literatura

47

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

1. WPROWADZENIE

Poradnik

będzie

Ci

pomocny

w

przyswajaniu

wiedzy

o

izolacjach

przeciwwilgociowych, materiałach stosowanych do izolacji, a także ułatwi Ci wykonywanie
izolacji oraz ich odbiór.

W poradniku zamieszczono:

1. Wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś

mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej.

2. Cele kształcenia tej jednostki modułowej.
3. Materiał nauczania (rozdział 4), który umożliwia samodzielne przygotowanie się

do wykonania ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów. Obejmuje on również ćwiczenia,
które zawierają wykaz materiałów, narzędzi i sprzętu potrzebnych do realizacji ćwiczeń.
Przed ćwiczeniami zamieszczono pytania sprawdzające wiedzę potrzebną do ich
wykonania. Po ćwiczeniach zamieszczony został sprawdzian postępów. Wykonując
sprawdzian postępów, powinieneś odpowiadać na pytania tak lub nie, co oznacza, że
opanowałeś materiał albo nie.

4. Sprawdzian osiągnięć, w którym zamieszczono instrukcję dla ucznia oraz zestaw zadań

testowych sprawdzających opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu całej jednostki.
Zamieszczona została także karta odpowiedzi.

5. Wykaz literatury obejmujący zakres wiadomości, dotyczącej tej jednostki modułowej,

która umożliwi Ci pogłębienie nabytych umiejętności.
Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, to poproś nauczyciela

lub instruktora o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz daną
czynność.

Jednostka modułowa: Wykonywanie izolacji przeciwwilgociowych, której treści teraz

poznasz, stanowi jeden z elementów modułu 713[05].Z1 „Technologie wykonywania
posadzek” i jest oznaczona na zamieszczonym schemacie na stronie 4.

Bezpieczeństwo i higiena pracy

W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju
wykonywanych prac. Przepisy te poznasz podczas trwania nauki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

Schemat jednostek modułowych

713[05].Z1

Technologie wykonywania posadzek

713[05].Z1.01

Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu

713[05].Z1.02

Przygotowywanie zapraw, klejów

i mieszanek betonowych

713[05].Z1.03

Wykonywanie

izolacji przeciwwilgociowych

713[05].Z1.05

Wykonywanie podkładów pod posadzki

713[05].Z1.04

Wykonywanie izolacji

termicznych i akustycznych

713[05].Z1.06

Wykonywanie posadzek jastrychowych

713[05].Z1.07

Wykonywanie posadzek z drewna

i materiałów drewnopochodnych

713[05].Z1.08

Wykonywanie posadzek

z materiałów mineralnych

713[05].Z1.09

Wykonywanie posadzek

z tworzyw sztucznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

rozpoznawać podstawowe materiały budowlane,

−

posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa,

−

wykonywać szkice podstawowymi technikami rysunkowymi,

−

przygotowywać narzędzia i sprzęt do pracy,

−

stosować podstawowe przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

korzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

określić

znaczenie

i

funkcje

izolacji przeciwwilgociowych, paroszczelnych

i wodoszczelnych,

−

podjąć decyzję o miejscu i rodzaju zastosowania izolacji przeciwwilgociowych,

−

sklasyfikować materiały do izolacji przeciwwilgociowych,

−

odróżnić lepiki, emulsje i masy konserwacyjne,

−

zidentyfikować różne rodzaje rolowanych materiałów bitumicznych,

−

ocenić przydatność materiałów izolacyjnych,

−

ustalić ilość potrzebnych materiałów izolacyjnych,

−

ocenić jakość materiałów izolacyjnych,

−

ocenić warunki wykonywania robót izolacyjnych,

−

ocenić stan podłoża,

−

przygotować podłoże pod izolacje przeciwwilgociowe przez oczyszczenie, wyrównanie
i wzmocnienie,

−

wykonać izolacje przeciwwilgociowe z zastosowaniem różnego rodzaju rolowanych
materiałów bitumicznych,

−

wykonać izolacje z elastycznych płyt z pianki wtórnie spienionej,

−

wykonać izolacje wgłębień w przegrodach powłokami uszczelniającymi,

−

wykonać izolację stosując folię z tworzyw sztucznych,

−

wykonać izolacje kabin natryskowych,

−

przygotować i zastosować materiały pomocnicze,

−

wykonać warstwy ochronne izolacji,

−

naprawić uszkodzone izolacje,

−

składować i przechowywać materiały izolacyjne,

−

zabezpieczyć materiały łatwopalne przed ogniem,

−

zorganizować stanowisko przygotowania mas bitumicznych,

−

zastosować zasady bezpieczeństwa pracy ze szczególnym uwzględnieniem przepisów
przeciwpożarowych,

−

dokonać obmiaru wykonanej izolacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Rodzaje i typy izolacji przeciwwilgociowych

4.1.1. Materiał nauczania

Rodzaje izolacji
Bardzo ważną rolę w konstrukcji podłogi spełniają izolacje. Do grupy odpornych na

działanie wody i zawilgocenie należą izolacje:

−

przeciwwilgociowe, które chronią podłogę przed wilgocią gruntową,

−

paroszczelne, stosowane wówczas gdy sąsiadują ze sobą dwa pomieszczenia o różnych
temperaturach i różnej wilgotności powietrza (np. pralnia i pomieszczenie mieszkalne),

−

wodoszczelne, które chronią konstrukcję budynku przed zawilgoceniem.

Charakterystyki izolacji
Izolacje przeciwwilgociowe wykonuje się głównie na podłożach leżących bezpośrednio

na gruncie (rys.1). Zadaniem izolacji jest ochrona przed przedostaniem się wody gruntowej
do warstwy podłogi.

Rys. 1. Izolacja przeciwwilgociowa na podłożu leżącym na gruncie: l – roztwór asfaltowy do gruntowania lub

emulsja asfaltowa, 2 – lepik asfaltowy, 3 – papa asfaltowa izolacyjna (I warstwa), 4 – papa asfaltowa
izolacyjna (II warstwa), 5 – wygładzone podłoże betonowe, 6 – grunt ubity, 7 – kierunek działania
wilgoci [4, s.26]

Izolacja paroszczelna wykonywana jest w podłogach pomieszczeń mających różne

temperatury i wilgotności. Jeżeli takie pomieszczenia sąsiadują ze sobą, wówczas powietrze
wilgotniejsze przenika z pomieszczenia cieplejszego do zimniejszego. Para wodna, która jest
bardziej prężna np. w kotłowni, pralni, suszarni przenika do pomieszczenia mieszkalnego.
Izolację wykonujemy bezpośrednio na stropie (rys.2).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Rys. 2. Izolacja paroszczelna na stropie: 1 – piasek drobnoziarnisty, 2 – folia polietylenowa, 3 – strop,

4 – kierunek przenikania pary wodnej [4, s.27]

Izolacja wodoszczelna wykonywana jest wówczas gdy w czasie użytkowania podłoga

narażona jest na zalanie wodą, np. w łazienkach. Izolację taką układamy możliwie jak
najbliżej warstwy posadzki, aby nie dochodziło do zawilgocenia kolejnych warstw podłogi
(rys.3). Izolacja wodoszczelna musi być wykonana również w podłogach pomieszczeń,
które są narażone na agresywne działanie substancji chemicznych, np. w zakładach
przemysłowych. Brak takiej izolacji może z czasem doprowadzić do zniszczenia konstrukcji
żelbetowej podłoża wskutek korozji betonu i stali.

Rys. 3. Izolacja wodoszczelna z dwóch warstw papy sklejonych lepikiem: 1 – papa asfaltowa izolacyjna,

2 – lepik asfaltowy, 3 – zaprawa cementowa, 4 – nawierzchnia podłogi (posadzka), 5 – podkład
betonowy, 6 – izolacja przeciwdźwiękowa, 7 – strop [4, s.27]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Typy izolacji przeciwwilgociowych
Rozróżnia się trzy zasadnicze rodzaje izolacji :

−

typu lekkiego, wykonywane przeważnie jako izolacje pionowe, które chronią ściany
budynku przed poziomym przemieszczaniem się wilgoci ze znajdującego się przy tych
ścianach gruntu,

−

typu średniego, które zabezpieczają budynek przed bezpośrednim działaniem wody
opadowej, stosuje się je głównie na dachach. Ponadto wykonuje się je na tarasach
i loggiach w celu ochrony przed penetracją wody znajdujących się pod nimi
pomieszczeń,

−

typu ciężkiego, które stosuje się głównie na dachach płaskich i stropodachach oraz
do izolowania tarasów i loggii.

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie znasz rodzaje izolacji chroniących podłogę przed wodą lub wilgocią?
2. Jaką rolę w podłodze spełnia izolacja przeciwwilgociowa?
3. Jaką rolę spełnia izolacja wodoszczelna?
4. Jaką rolę spełnia izolacja paroszczelna?
5. Gdzie w podłodze układamy izolację przeciwwilgociową?
6. Gdzie w podłodze układamy izolację paroszczelną?
7. Gdzie w podłodze układamy izolację wodoszczelną?
8. W jakich pomieszczeniach stosujemy izolację wodoszczelną?
9. Jakie skutki może spowodować brak wykonania izolacji wodoszczelnej?
10. Jakie znasz typy izolacji przeciwwilgociowej?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na przedstawionym rysunku rozpoznaj rodzaj izolacji. Podpisz prawidłowo rysunek

i zaznacz izolację numerem 1.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z rysunkiem przygotowanym przez nauczyciela,
2) rozpoznać rodzaje warstw na rysunku,
3) sprawdzić, w którym miejscu narysowana jest izolacja,
4) zapoznać się z informacjami dotyczącymi izolacji,
5) podpisać rysunek,
6) zaznaczyć we właściwym miejscu izolację,
7) opisać numerem 1 zaznaczone miejsce.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

arkusz z rysunkiem,

−

ołówek lub cienkopis.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

Ćwiczenie 2

Rozpoznaj i podpisz izolacje przedstawione na planszy oraz napisz, gdzie mogą być

stosowane.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z planszą przygotowaną przez nauczyciela,
2) rozpoznać typy izolacji,
3) napisać na przygotowanej kartce nazwy izolacji,
4) napisać pod każdą nazwą izolacji, gdzie mogą być stosowane.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

arkusz papieru,

−

ołówek lub długopis.

Ćwiczenie 3

Na przedstawionym rysunku rozpoznaj rodzaj izolacji i opisz zaznaczone warstwy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z rysunkiem przygotowanym przez nauczyciela,
2) zapoznać się z informacjami dotyczącymi rodzajów izolacji,
3) opisać warstwy zaznaczone na rysunku,
4) podpisać rysunek.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

arkusz z rysunkiem,

−

ołówek lub długopis.

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) rozpoznać izolacje przeciwwilgociowe?

¨

¨

2) określić znaczenie izolacji przeciwwilgociowych?

¨

¨

3) określić funkcje izolacji przeciwwilgociowych?

¨

¨

4) określić znaczenie izolacji paroszczelnych?

¨

¨

5) określić funkcje izolacji paroszczelnych?

¨

¨

6) określić znaczenie izolacji wodoszczelnych?

¨

¨

7) określić funkcje izolacji wodoszczelnych?

¨

¨

8) rozpoznać typy izolacji przeciwwilgociowych?

¨

¨

9) określić miejsce i rodzaj zastosowania izolacji przeciwwilgociowej? ¨

¨

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

4.2. Materiały stosowane do izolacji przeciwwilgociowych,

paroszczelnych i wodoszczelnych

4.2.1. Materiał nauczania

Rodzaje

materiałów

do

izolacji

przeciwwilgociowych,

paroszczelnych

i wodoszczelnych

Do wykonywania tego typu izolacji stosuje się materiały asfaltowe oraz materiały

z tworzyw sztucznych. Wśród materiałów asfaltowych wyróżnia się materiały izolacyjne
powłokowe (płynne) oraz papy (materiały rolowane). W grupie materiałów z tworzyw
sztucznych wyróżnia się folie izolacyjne oraz żywice syntetyczne, przydatne do izolacji
chemoodpornych.

Materiały izolacyjne powłokowe
Do materiałów izolacyjnych powłokowych należą:

−

roztwory asfaltowe, które służą do gruntowania powierzchni betonowych przed
nakładaniem lepików asfaltowych. Podczas pracy z tymi materiałami należy zachować
ostrożność, przestrzegać przepisy bhp, gdyż są łatwopalne i szkodliwe dla zdrowia.
Otrzymuje się je przez rozpuszczenie asfaltu w szybko schnącym rozpuszczalniku (np.
benzynie lakowej).

−

emulsje asfaltowe, które mają podobne zastosowanie jak roztwory asfaltowe, ale nie są
szkodliwe dla zdrowia i nie stanowią zagrożenia pożarowego. Dlatego są przydatne
w robotach podłogowych. Otrzymuje się je przez mechaniczne mieszanie asfaltu z wodą
przy jednoczesnym wprowadzeniu emulgatorów (np. mydło sodowe) i stabilizatorów,
które zapewniają trwałość układu.

−

lepiki asfaltowe, które stosuje się: na zimno i na gorąco. Lepiki służą do przyklejania
papy do podłoża oraz sklejania ze sobą kilku warstw papy. Mogą również stanowić
samodzielne powłoki izolacyjne.

Papy asfaltowe
Papy asfaltowe ze względu na przeznaczenie dzieli się na trzy rodzaje:

−

podkładowe (tektura papowa nasycona asfaltem i powlekana masą asfaltową),
wykorzystywane

w

robotach

powłokowych

do

wielowarstwowych

izolacji

wodoszczelnych, przeciwwilgociowych i ekranów paroszczelnych,

−

izolacyjne (tektura papowa nasycona asfaltem), stosowane w robotach podłogowych
jako warstwy ochronne.

−

wierzchniego krycia (papy izolacyjne powleczone z obu stron masą asfaltową
z dodatkiem wypełniaczy mineralnych i plastyfikatorów oraz posypanie posypką
mineralną), stosowane głownie do robót dachowych.
Papy asfaltowe na innych nośnikach, np. taśmie aluminiowej (w miejsce tektury) mają

zastosowanie do wykonywania izolacji wodoszczelnych i przeciwwilgociowych
w obiektach wymagających izolacji wytrzymałej na rozrywanie.

Obecnie stosuje się papy zgrzewalne nowej generacji, które modyfikuje się dodatkami

uszlachetniającymi. Uszlachetniacze zwiększają temperaturę mięknienia i poprawiają
elastyczność w niskich temperaturach, a także zwiększają odporność pap na starzenie. Papę
mocuje się do podłoża metodą zgrzewania. Papy termozgrzewalne stosuje się
do wykonywania izolacji wodoszczelnych, paroszczelnych i przeciwwilgociowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Do izolacji wodoszczelnych używa się także membran samoprzylepnych. Są to

materiały najczęściej jednowarstwowe. Ze względu na dużą giętkość i cienkość łatwo się
obrabia nimi naroża i występy. Membrany samoprzylepne charakteryzują się dużą
wydłużalnością przy rozciąganiu, co daje możliwość krycia wszelkich zarysowań
powstających na powierzchni.

Materiały z tworzyw sztucznych
Zaliczamy do nich:

−

folie z tworzyw sztucznych, które stosuje się do izolacji paroszczelnych
i wodoszczelnych, ponieważ charakteryzują się dużą odpornością na działanie wody,
roztworów zasad, kwasów i soli, szczelnością i elastycznością.

Folia może być:

−

polietylenowa (PE) stosowana do izolacji wodoszczelnych i paroszczelnych oraz
do osłaniania materiałów na budowie przed wpływami atmosferycznymi. Dzięki dużym
rozmiarom folii uzyskuje się szczelność w całym pomieszczeniu (występuje w rolkach
o długości 25 lub 50 m i szerokości 6 lub 12 m). Folię łączy się przez zgrzewanie. Może
być stosowana w temperaturze od -50 do +60° C;

−

ze zmiękczonego polichlorku winylu (PVC) stosowana do izolacji wodoszczelnych
w warunkach agresji chemicznej, np. w podłogach chemoodpornych. Występuje
w rolkach o długości 20 m i szerokości 1÷1,5 m. Łączy się ją za pomocą zgrzewania,
spawania gorącym powietrzem lub klejenia klejem np. winylowym. Może być
stosowana w temperaturze od -30 do + 40°C.

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Na jakie dwie grupy możesz podzielić materiały do izolacji przeciwwilgociowej,

paroszczelnej i wodoszczelnej?

2. Jakie znasz materiały asfaltowe?
3. Jakie znasz materiały z tworzyw sztucznych?
4. Jak możesz podzielić materiały izolacyjne powłokowe?
5. Czym charakteryzują się roztwory i emulsje asfaltowe?
6. Do czego służą lepiki asfaltowe?
7. Jakie znasz papy asfaltowe?
8. Gdzie w robotach podłogowych stosowane są papy izolacyjne?
9. Gdzie w robotach podłogowych stosowane są papy podkładowe?
10. Czym charakteryzują się folie z tworzyw sztucznych?
11. Jakie znasz rodzaje folii z tworzyw sztucznych?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wybierz próbki papy asfaltowej z obustronną posypką mineralizowaną oraz

termozgrzewalną spośród 5 próbek w zestawie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1. obejrzeć próbki papy,
2. zapoznać się z rodzajami papy,
3. określić właściwości papy asfaltowej z obustronną posypką mineralizowaną,
4. określić właściwości papy termozgrzewalnej,
5. zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6. dokonać oceny ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

próbki papy,

−

arkusz papieru,

−

ołówek lub długopis,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Przyporządkuj materiały izolacyjne do miejsca ich stosowania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z informacjami dotyczącymi materiałów do wykonywania izolacji

przeciwwilgociowych, paroszczelnych i wodoszczelnych,

2) dobrać odpowiednie nazwy materiałów,
3) dobrać odpowiednie miejsce wykonania izolacji,
4) nakleić właściwą nazwę materiału przy odpowiednim miejscu wykonania izolacji,
5) wkleić ćwiczenie do zeszytu,
6) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

samoprzylepne kartki z wydrukowanymi nazwami materiałów,

−

samoprzylepne kartki z wydrukowanymi miejscami wykonania izolacji,

−

zeszyt przedmiotowy,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 3

Spośród przedstawionych materiałów izolacyjnych powłokowych wybierz jeden, który

uważasz za najlepszy do wykorzystania w robotach podłogowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z przedstawionymi materiałami izolacyjnymi,
2) wymienić właściwości przedstawionych materiałów izolacyjnych,
3) porównać właściwości tych materiałów,
4) wybrać jeden materiał, najlepszy do zastosowania,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

trzy odmiany materiałów izolacyjnych podłogowych,

−

zeszyt przedmiotowy,

−

długopis,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 4

Przyporządkuj rodzaje pomieszczeń przedstawione na filmie do zastosowania w nich

izolacji paroszczelnej i zaproponuj odpowiedni materiał.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) rozpoznać na filmie rodzaje pomieszczeń,
2) zapoznać się z właściwościami materiałów do izolacji paroszczelnej,
3) przyporządkować materiały do odpowiednich pomieszczeń,
4) zapisać na kartce przyporządkowane materiały do wybranych pomieszczeń,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

film o izolacjach paroszczelnych stosowanych w różnych pomieszczeniach,

−

kartki z wydrukowanymi właściwościami różnych materiałów do izolacji paroszczelnej,

−

kartka do wykonania ćwiczenia,

−

długopis,

−

literatura z rozdziału 6.

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) dokonać podziału materiałów izolacyjnych asfaltowych?

¨

¨

2) dokonać podziału materiałów izolacyjnych z tworzyw sztucznych?

¨

¨

3) omówić zastosowanie materiałów izolacyjnych powłokowych?

¨

¨

4) scharakteryzować lepiki asfaltowe?

¨

¨

5) dokonać podziału papy asfaltowej?

¨

¨

6) omówić zastosowanie papy asfaltowej?

¨

¨

7) scharakteryzować folie z tworzyw sztucznych?

¨

¨

8) wskazać zagrożenia podczas stosowania roztworów asfaltowych?

¨

¨

9) omówić zastosowanie membrany samoprzylepnej?

¨

¨

10) wymienić sposoby łączenia folii (PE) i (PVC)?

¨

¨

11) wykorzystać zdobyte wiadomości w praktycznym działaniu?

¨

¨

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

4.3. Izolacje przeciwwilgociowe z zastosowaniem materiałów

rolowanych i lepiku

4.3.1. Materiał nauczania

Do materiałów rolowanych zalicza się:

−

papy zwykłe,

−

papy termozgrzewalne,

−

membrany samoprzylepne.

Izolacje z papy
Izolacje z papy zaliczane są do izolacji typu średniego. Wzmocnienie izolacji następuje

przez zastosowanie jednej lub dwóch wkładek z papy. Rodzaj materiałów w izolacji
powinien być określony w projekcie.

Na podłożu betonowym najczęściej stosuje się następujące rozwiązania materiałowe:

−

warstwa lepiku, do której przykleja się papę asfaltową podkładową odmiany 400/1200,
a następnie powleka ją równomiernie lepikiem.

−

warstwa lepiku, do której przykleja się papę asfaltową izolacyjną odmiany 315 lub 400,
a następnie przykleja się drugą warstwę papy podkładowej odmiany 400/1200
i powleka lepikiem. Można używać lepików na gorąco lub na zimno.
Przy stosowaniu lepików na gorąco należy równomiernie nanosić lepik warstwą

grubości 1-1,5 mm i niezwłocznie przyklejać do niego papę. Przy klejeniu papy lepikami
na zimno stosuje się metodę „mokre na mokre”, tzn. smaruje się lepikiem podkład i spodnią
powierzchnię papy. Papę przykleja się tak, aby każdy arkusz zachodził na sąsiedni
na szerokość co najmniej 10 cm (rys.4).

Rys. 4. Układanie papy na zakład [4, s.65]

Przy izolacjach z większą liczbą wkładek papy, zakłady każdej z warstw powinny się

znajdować mniej więcej w środku szerokości poprzedniego arkusza. W czasie przyklejania
papy należy zapobiegać tworzeniu się pęcherzyków powietrza. Jeżeli powstaną , papę w tym
miejscu należy przeciąć, wycisnąć powietrze i docisnąć ją do podłoża. Na każdą warstwę
asfaltową między wkładkami z papy potrzeba co najmniej 1,5 kg lepiku.

Izolację przeciwwilgociową na podłożach leżących na gruncie trzeba połączyć

z izolacją przeciwwilgociową ścian.

Izolacje wodoszczelne w pomieszczeniach mokrych wywija się na ściany do wysokości

około 25 cm, a następnie przykleja tak samo jak na stropie.

Papy termozgrzewalne są przyklejane na zagruntowane podłoże i między sobą

w wyniku nadtopienia palnikami gazowymi masy bitumicznej i dociśnięcie do podłoża już
ułożonej warstwy. Charakteryzują się dużą wytrzymałością i pełną wodoszczelnością.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Często zdarza się jednak miejscowe niedogrzanie lub przegrzanie masy na stykach
poprzecznych i podłużnych pasm, co w konsekwencji powoduje, że w tych miejscach
tworzą się nieszczelności.
Podstawową przyczyną nieszczelności są jednak trudności w izolowaniu papą
termozgrzewalną naroży i wszelkich elementów wystających z poziomych płaszczyzn.

Izolację przeciwwodną najlepiej wykonać używając membran samoprzylepnych. Są one

cienkie, giętkie, stąd łatwo obrabia się nimi wszelkie występy i naroża. Membrany układa
się na wyrównanym i zagruntowanym podłożu.

Asfaltowe powłoki izolacyjne
Po wykonaniu powłoki gruntującej można przystąpić do wykonania powłoki asfaltowej

z lepiku na gorąco lub zimno. Wykonanie powłoki na gorąco polega na rozgrzaniu lepiku
w kotle do temperatury około 180°C stale mieszając. Roztopiony lepik rozprowadza się
szczotką po zagruntowanej powierzchni podłoża. Powłokę nakładamy pasmami zaczynając
od ściany okiennej w kierunku drzwi.

O jakości wykonanej pracy decyduje przede wszystkim sumienność wykonującego

pracę. Dlatego należy przestrzegać zasady nakładania lepiku na dobrze wyschniętą
i oczyszczoną powłokę gruntującą. Zużycie materiału wynosi ok. 1kg/m². W niektórych
wypadkach projekt może zakładać wykonanie powłoki dwuwarstwowej. Drugą warstwę
należy wykonać po skrzepnięciu poprzedniej warstwy oraz możliwie bezpośrednio po jej
ułożeniu, aby nie dopuścić do zapylenia powierzchni. Nakładanie drugiej warstwy należy
rozpocząć w kierunku prostopadłym do warstwy pierwszej.

Powłoka asfaltowa może być wykonana również na zimno, w sposób analogiczny

do powłok na gorąco, z pominięciem rozgrzewania. Przed użyciem lepik należy dokładnie
wymieszać. Do rozprowadzenia lepiku należy użyć pędzli lub szczotek. Zużycie lepiku
na pojedynczą warstwę wynosi 1,2 kg/m².

Powłoki asfaltowe często stanowią w robotach podłogowych izolację paroszczelną lub

przeciwwilgociową. Jeżeli istnieje zagrożenie większego zawilgocenia, należy zastosować
izolację typu średniego, tj. z wkładkami z papy.

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie materiały stosowane są do gruntowania podłoży?
2. W jakim celu gruntujemy podłoża?
3. W jakim czasie po zagruntowaniu podłoża można nakładać warstwę izolacyjną?
4. Z jakich materiałów wykonujemy powłoki izolacyjne?
5. Do jakiej temperatury należy podgrzewać lepik do wykonania powłoki na gorąco?
6. Jakie jest zużycie materiału na 1m² przy zastosowaniu lepiku na gorąco?
7. Jakie jest zużycie materiału na 1m² przy zastosowaniu lepiku na zimno?
8. Do jakiego typu izolacji można zaliczyć powłoki asfaltowe?
9. Jakie znasz izolacje typu średniego?
10. Jakie rozwiązania materiałowe stosowane są najczęściej jako izolacje na podłożu

betonowym?

11. Jakie zakłady należy stosować przy łączeniu arkuszy papy?
12. W jaki sposób likwidujemy pęcherzyki powietrza powstałe podczas przyklejania papy?
13. Na jaką wysokość ściany wywija się izolacje wodoszczelne?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobierz materiały do wykonania izolacji poziomej typu średniego w budynku

mieszkalnym podpiwniczonym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zorganizować stanowisko do wykonania ćwiczenia,
2) wybrać odpowiednie materiały do wykonania izolacji,
3) wypisać nazwy materiałów w kolejności układania,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny ćwiczenia,
6) zlikwidować stanowisko pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

materiały izolacyjne,

−

arkusz papieru,

−

długopis,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Dobierz odpowiednią ilość lepiku (w kg) na sklejenie 5 warstw papy asfaltowej

pod posadzkę na podłożu betonowym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z tabelą zużycia materiału,
3) opracować plan działania,
4) obliczyć potrzebną ilość lepiku na izolację 1 m²,
5) wkleić wynik ćwiczenia do zeszytu,
6) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

tabela zużycia materiału,

−

kalkulator,

−

kartki samoprzylepne do wykonania obliczeń,

−

zeszyt przedmiotowy,

−

literatura z rozdziału 6.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Ćwiczenie 3

Wykonaj na podłożu o wymiarach 3x4m izolację z papy na lepiku na zimno.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przygotować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp,
2) sprawdzić stan podłoża,
3) dobrać narzędzia do wykonania izolacji,
4) przygotować materiały,
5) wykonać izolację,
6) zaprezentować efekty swojej pracy,
7) dokonać oceny ćwiczenia,
8) zlikwidować stanowisko pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

stanowisko do wykonania ćwiczenia,

−

materiały do oczyszczenia podłoża,

−

papa i lepik,

−

naczynie na lepik,

−

szczotka do lepiku,

−

nóż do cięcia papy.

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) wyjaśnić, w jakim celu gruntujemy podłoża?

¨

¨

2) wymienić materiały do gruntowania podłoży?

¨

¨

3) określić czas schnięcia powłoki gruntującej?

¨

¨

4) omówić sposób położenia lepiku na zimno?

¨

¨

5) omówić sposób położenia lepiku na gorąco?

¨

¨

6) omówić wykonanie izolacji typu średniego z wkładkami z papy?

¨

¨

7) określić wielkość zakładów przy klejeniu papy na zimno?

¨

¨

8) omówić sposób likwidowania pęcherzyków powietrza podczas

przyklejania papy?

¨

¨

9) podać wysokość wywinięcia na ścianie izolacji w pomieszczeniach

mokrych?

¨

¨

10) określić normę zużycia lepiku na zimno i na gorąco na 1 m²?

¨

¨

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

4.4. Izolacje przeciwwilgociowe z zastosowaniem folii z tworzyw

sztucznych

4.4.1. Materiał nauczania

Izolacje z folii z tworzyw sztucznych
Są to najpowszechniej stosowane materiały do wykonywania izolacji wodochronnych

poddanych oddziaływaniu ciśnienia hydrostatycznego.
Produkty tego typu pochodzą głównie z polichlorku winylu, a także z polietylenu i mają
grubość od 0,5 do 3 mm.

Folie mogą być układane luzem lub klejone do podłoża.
Zaletą izolacji z folii jest łatwość i szybkość ich wykonania. Umożliwiają wykonanie

szczelnych i odpornych na działanie chemiczne przepon. Można je układać nawet na niezbyt
suchych podłożach luźno. Folie można stosować do wykonania izolacji wodoszczelnych
w pomieszczeniach narażonych na działanie chemiczne (które mogą powodować korozję).

Wykonanie izolacji wodoszczelnej z folii PVC grubości do 0,5 mm polega na ułożeniu

na wygładzonym podłożu, sklejeniu poszczególnych arkuszy z zakładami szerokości
co najmniej 3 cm. Łączenie folii polega na zespawaniu wzdłuż zakładów specjalnym
aparatem do spawania folii - zgrzewarką lub za pomocą kleju PC. Podłoże, na którym
ułożona jest folia musi być gładkie i czyste.

Wykonanie izolacji z folii polietylenowej polega na ułożeniu jej na gładkim podłożu,

bez konieczności łączenia arkuszy, gdyż wymiary szerokości folii są znaczne i wynoszą
od 6 do 12 m. W razie potrzeby folię polietylenową można łączyć przez zgrzewanie.

Podczas układania folii należy dołożyć wszelkiej staranności, aby nie doszło do jej

przedziurawienia. Należy pamiętać, że izolacje wodochronne są zwykle przykryte innymi
warstwami (np. w podłogach ułożonych na gruncie, tarasach, itp.) i przez wiele lat muszą
skutecznie zabezpieczać budowle.

4.4.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakimi zaletami charakteryzują się izolacje z folii z tworzyw sztucznych?
2. W jaki sposób należy przygotować podłoże pod izolacje z folii?
3. W jaki sposób układamy izolacje z folii?
4. Jakiej szerokości powinny być wykonane zakłady łączące folie?
5. Jakimi metodami łączy się arkusze z folii?
6. Jaką szerokość mają arkusze z folii polietylenowej?
7. Na co trzeba zwrócić szczególną uwagę podczas układania izolacji z folii?
8. Dlaczego folie można stosować w pomieszczeniach narażonych na działanie czynników

chemicznych?

4.4.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj na podłożu izolację wodoszczelną z zastosowaniem folii z tworzywa

sztucznego.

Sposób wykonania ćwiczenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia zgodnie z zasadami

bezpieczeństwa i higieny pracy,

2) przygotować podłoże pod izolację,
3) dobrać materiały i narzędzia do wykonania ćwiczenia,
4) wykonać izolację,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny pracy,
7) zlikwidować stanowisko pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

folia z tworzyw sztucznych,

−

szczotka i szufla,

−

poziomnica,

−

szpachla.

Ćwiczenie 2

Zaplanuj wykonanie izolacji paroszczelnej nad pomieszczeniem suszarni o powierzchni

22,5 m².

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zaplanować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,
2) dobrać materiał i obliczyć jego ilość niezbędną do wykonania zadania,
3) wymienić nazwy narzędzi do wykonania zadania,
4) zaplanować kolejność czynności technologicznych,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać samooceny,
7) zlikwidować stanowisko pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

arkusz papieru,

−

kalkulator,

−

długopis.

4.4.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) omówić zalety izolacji z folii z tworzyw sztucznych?

¨

¨

2) omówić sposób ułożenia izolacji z folii?

¨

¨

3) wskazać metody łączenia folii?

¨

¨

4) określić wymiary folii?

¨

¨

5) uzasadnić zastosowanie folii w pomieszczeniach narażonych

na działanie chemiczne?

¨

¨

6) określić wielkość zakładów łączących folie?

¨

¨

7) wykonać izolacje przeciwwilgociowe z zastosowaniem folii z tworzyw

sztucznych?

¨

¨

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

4.5. Izolacje z mas i emulsji

4.5.1. Materiał nauczania

Masy i emulsje należą do materiałów bitumicznych (płynnych) lub mineralnych

(gotowe suche mieszanki łączone na miejscu z wodą) stosowanych do izolacji
wodochronnych. Emulsje i masy stosuje się do gruntowania podłoża oraz pokryć
izolacyjnych przeciwwilgociowych.

Emulsje asfaltowe
Do izolacji przeciwwilgociowych mogą być stosowane emulsje:

−

anionowe – w zależności od użytych surowców i stosowania rozróżnia się dwa rodzaje
emulsji:
A – do gruntowania podłoży,
AL – asfaltowa – lateksowa do gruntowania podłoży, do wykonywania izolacji
wodochronnych oraz bezspoinowych powłok izolacyjnych;

−

kationowe – w zależności od użytych surowców i stosowania rozróżnia się dwa rodzaje
emulsji:
NT – emulsja tworząca niskotopliwą powłokę, stosowaną do izolacji nie narażonych
na działanie temperatury powyżej 30ºC, w szczególności do fundamentów
i podziemnych części budowli,
WT – emulsja tworząca wysokotopliwą powłokę, stosowaną do izolacji pracujących
w temperaturze do 60ºC.
Emulsje mają barwę brunatną.

Izolacyjne masy powłokowe
Wśród mas izolacyjnych można wyróżnić:

−

masy na rozcieńczalnikach organicznych (asfaltowe, asfaltowo- kauczukowe, itp.),

−

masy dyspersyjne (na rozcieńczalniku – wodzie),

−

masy szpachlowe, układane za pomocą kielni lub szpachli.

Masy asfaltowe
Można je podzielić na masy:

−

asfaltowe – aluminiowe, które są mieszaniną asfaltów modyfikowanych z żywicami
syntetycznymi, pastą z proszkiem aluminiowym, rozpuszczalników i dodatków
uszlachetniających. Stosuje się je do wykonania górnej warstwy pokryć
antykorozyjnych. Powierzchnia z tej masy ma połysk szarosrebrzysty;

−

asfaltowe – kauczukowe, które charakteryzują się dobrą przyczepnością do stali
i suchego betonu. Stosowane są do gruntowania podłoży i wykonywania izolacji
przeciwwilgociowych Masa daje się łatwo rozprowadzić warstwą grubości 1 do 2 mm
na powierzchni betonu za pomocą pędzla;

−

asfaltowe – kauczukowe dyspersyjne, które wykazują zdolność do rozcieńczania wodą.
Masa ta jest stosowana na zimno do wykonywania izolacji wodochronnych
i gruntowania podłoży. Ma barwę brunatną;

−

zalewowe, które w zależności od stosowania można podzielić na dwie odmiany:
1 – jest przeznaczona do wypełniania na gorąco spoin poziomych o szerokości od 1
do 4 cm.
2 – jest przeznaczona do wypełniania szczelin poziomych o szerokości od 0,5 do 1 cm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Masa zalewowa składa się z asfaltu modyfikowanego kauczukiem syntetycznym,
mieszaniny wypełniaczy pylastych i włóknistych oraz dodatków uszlachetniających.
Najczęstsze usterki izolacji z mas powłokowych powstają w wyniku:

−

braku właściwego przygotowania powierzchni (wyrównania),

−

nie zagruntowania powierzchni pod daną masę izolacyjną odpowiednim dla niej
środkiem gruntującym,

−

zaniedbania zalecenia, że warstwy następne należy nakładać po wyschnięciu warstwy
poprzedniej.

Zastosowanie powłok gruntujących
Powłoki gruntujące wypełniają pory i drobne rysy na powierzchni podłoża. Czasami

dwukrotnie nałożona powłoka gruntująca może być traktowana jako lekka izolacja
przeciwwilgociowa lub paroszczelna. Powłoki gruntujące wykonuje się z roztworu
asfaltowego lub emulsji asfaltowej.

Przed przystąpieniem do gruntowania należy podłoże oczyścić dokładnie z kurzu,

resztek zaprawy, zabrudzeń itp. Podłoża muszą być suche. Zastosowanie do gruntowania
emulsji asfaltowej umożliwia przyspieszenie robót podłogowych, gdyż roboty można
wykonywać na nie zupełnie wysuszonym podłożu. Poza tym z emulsji asfaltowych można
wykonywać powłoki w pomieszczeniach zamkniętych, ponieważ nie są szkodliwe
dla zdrowia.

Powłoki gruntujące w postaci roztworu asfaltowego lub emulsji o rzadkiej konsystencji

rozprowadzane są na podłożu pasami, przy użyciu twardych pędzli.

Czas schnięcia powłoki gruntującej zależy od temperatury powietrza. W miesiącach

letnich całkowite wyschnięcie uzyskuje się po kilku godzinach, w miesiącach zimowych
w ciągu 1 do 2 dni. Po wyschnięciu powłoki gruntującej można nakładać warstwę
izolacyjną.

4.5.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie znasz materiały do gruntowania podłoży?
2. Jakie są rodzaje emulsji asfaltowych?
3. Jakie znasz masy asfaltowe?
4. Do czego stosowane są masy asfaltowe?
5. Czym charakteryzuje się masa dyspersyjna?
6. Jakie są odmiany masy zalewowej i do czego je stosujemy?
7. Na czym polega gruntowanie podłoża?
8. Jak należy przygotować podłoże do gruntowania?
9. Ile wynosi czas wysychania powłoki gruntującej?

4.5.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przyporządkuj cechom materiałów do gruntowania właściwe nazwy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z informacjami dotyczącymi materiałów do gruntowania,
2) pogrupować materiały do gruntowania według cech,
3) odszukać nazwy materiałów,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

4) przyporządkować cechom materiałów do gruntowania właściwe nazwy,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

samoprzylepne kartki z wydrukowanymi nazwami materiałów,

−

samoprzylepne kartki z wydrukowanymi cechami materiałów,

−

zeszyt przedmiotowy,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Zagruntuj emulsją asfaltową podłoże betonowe o wymiarach 2x1,5m.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przygotować stanowisko pracy,
2) sprawdzić stan podłoża,
3) dobrać narzędzia do wykonania powłoki gruntującej,
4) przygotować materiały,
5) wykonać powłokę,
6) zaprezentować efekty swojej pracy,
7) dokonać oceny ćwiczenia,
8) zlikwidować stanowisko pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

stanowisko do wykonania ćwiczenia,

−

materiały do oczyszczenia podłoża,

−

materiały do gruntowania,

−

narzędzia.

Ćwiczenie 3

Spośród materiałów bitumicznych zaproponuj te, które nadają się do wypełnienia

drobnych pęknięć i rys w podłożu betonowym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z materiałami bitumicznymi,
2) wybrać spośród materiałów takie, które można zastosować do wypełniania rys

i pęknięć,

3) zapisać na arkuszu właściwe nazwy materiałów i scharakteryzować je,
4) przepisać rozwiązanie ćwiczenia do zeszytu,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

papier szary,

−

flamastry,

−

zeszyt przedmiotowy,

−

literatura z rozdziału 6.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

Ćwiczenie 4

Przygotuj podłoże do zagruntowania roztworem asfaltowym i oblicz jego zużycie w kg

na 1m² powierzchni.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) wypunktować

kolejność

czynności

związanych

z

przygotowaniem

podłoża

do gruntowania,

2) przygotować podłoże do zagruntowania zgodnie wypunktowanymi czynnościami,
3) zapoznać się z tabelą norm zużycia asfaltu,
4) obliczyć zużycie materiału,
5) przepisać rozwiązanie do zeszytu przedmiotowego,
6) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

papier szary,

−

flamastry,

−

zeszyt przedmiotowy,

−

literatura z rozdziału 6.

4.5.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) wymienić rodzaje emulsji asfaltowych?

¨

¨

2) omówić zastosowanie emulsji asfaltowych?

¨

¨

3) wymienić rodzaje mas asfaltowych?

¨

¨

4) omówić zastosowanie mas asfaltowych?

¨

¨

5) powiedzieć, gdzie mają zastosowanie powłoki gruntujące?

¨

¨

6) wymienić materiały do gruntowania podłoży?

¨

¨

7) określić czas schnięcia powłoki gruntującej?

¨

¨

8) wymienić materiały do wypełniania rys i pęknięć w podłożach

betonowych?

¨

¨

9) wykorzystać zdobyte wiadomości w praktyce?

¨

¨

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

4.6. Zasady doboru izolacji

4.6.1. Materiał nauczania

Ponieważ podłogi narażone są na działanie wody gruntowej (ułożone na gruncie),

zalanie wodą (w pomieszczeniach łazienki, pralni, itp.), zawilgocenie, a także działanie
substancji chemicznych występujących w czasie użytkowania (np. w zakładach
chemicznych) należy je uszczelnić i chronić. W tym celu należy określić miejsce wykonania
izolacji i zastosować właściwy materiał.
Jeżeli można dokonać wyboru spośród dwóch lub większej liczby materiałów izolacyjnych,
to jako kryterium wyboru należy brać pod uwagę opłacalność ich stosowania. Obiektywnym
miernikiem opłacalności stosowania materiałów izolacyjnych przy podobnych parametrach
może być ich cena. Należy jednak pamiętać, że izolacje znajdują się wewnątrz podłogi
i nie ma możliwości nawet przez wiele lat sprawdzić jak materiał izolacyjny zachowuje się
podczas eksploatacji.

Izolacje przeciwwilgociowe i paroszczelne umieszcza się na powierzchni podłoża, tzn.
pod konstrukcją podłogi (rys. 5).

Rys. 5. Schemat podłogi z izolacją przeciwwilgociową na podłożu betonowym na gruncie: 1 – warstwa

użytkowa (posadzka), 2 – podkład, 3 – izolacja przeciwwilgociowa, 4 – podłoże betonowe, 5 – ubity
grunt lub warstwa żwiru [4, s. 36]

Dobór materiału do tego typu izolacji zależy między innymi od temperatury powietrza.

Roboty izolacyjne mogą być prowadzone gdy temperatura nie jest niższa niż 5ºC przy
użyciu materiałów bitumicznych i 15ºC przy układaniu folii z tworzyw sztucznych.

Rodzaj izolacji w podłogach na gruncie zależy od stopnia zawilgocenia gruntu.

W przypadku gruntów suchych wykonuje się powłoki z lepiku asfaltowego na gorąco
nakładanego na zagruntowane emulsją asfaltową wygładzone podłoże. W podłogach
na gruntach wilgotnych oraz na stropach w pomieszczeniach „mokrych” stosuje się
co najmniej dwie warstwy papy asfaltowej powlekanej, klejonej lepikiem asfaltowym.
W zależności od przeznaczenia papy dzieli się na: P- podkładowe i W- wierzchniego krycia.
Ze względu na gramaturę welonu i zawartość asfaltu rozróżnia się następujące odmiany:
P/64/1200 do P/100/1600 i od /W64/1200 do /W100/1600. Papy typu P stosuje się
w robotach posadzkowych do izolacji przeciwwilgociowych i wodoszczelnych, papy typu
W - na wierzchnie warstwy pokryć dachowych. Można również stosować arkusze z folii
polietylenowej, które układa się luźno na podłożu ze sklejeniem zakładów szerokości
50 mm klejem lub łączy się przez zgrzewanie lub spawanie gorącym powietrzem. Izolacje

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

z mas izolacyjnych uszczelniających i tzw. płynnych folii wykonuje się zgodnie
z zaleceniami producenta.

Izolacje paroszczelne wykonuje się na stropach o dużej wilgotności powietrza.

Paraizolacje wykonuje się z jednej lub dwóch warstw papy asfaltowej powlekanej
z zakładami sklejonymi lepikiem, ułożonych luźno na podłożu lub z folii z tworzyw
sztucznych, zgrzewanej lub układanej na zakład.

Izolacje wodoszczelne wykonuje się jak najbliżej warstwy posadzki (rys.6.).

Rys. 6. Podłoga w pomieszczeniu mokrym bez instalacji odwadniającej: 1 – płyty kamionkowe na zaprawie

cementowej, 2 – podkład betonowy, 3 – izolacja wodoszczelna, 4 – izolacja cieplna, 5 – izolacja
przeciwwilgociowa, 6 – podłoże betonowe na gruncie lub warstwie żwiru [4, s.40]

Materiał do wykonania izolacji może być w postaci płynnej np. powłoki żywiczne oraz
w postaci rulonów np. folia. Miejsca przechodzenia przez warstwy izolacyjne wszelkich
przewodów instalacyjnych muszą być szczególnie starannie uszczelnione w sposób
wykluczający przeciekanie wody między przewodami lub elementami a izolacją (rys.7).

Rys. 7. Przykład podłogi wodoszczelnej z instalacją odwadniającą – szczegół wpustu ściekowego: 1 – płytki

ceramiczne, 2 – zaprawa cementowa, 3 – podkład betonowy, 4 – izolacja wodoszczelna, 5 – izolacja
przeciwdźwiękowa, 6 – wpust żeliwny [4, s.41]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

4.6.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Co decyduje o doborze izolacji?
2. Jakie są rodzaje izolacji chroniących przed zawilgoceniem podłogi?
3. W którym miejscu w podłodze usytuowane są: izolacja przeciwwilgociowa,

wodoszczelna i paroszczelna?

4. Który rodzaj papy asfaltowej można używać do robót posadzkowych izolacyjnych?
5. Czy temperatura powietrza w pomieszczeniu ma wpływ na dobór rodzaju materiału

izolacyjnego?

6. Czy stopień zawilgocenia gruntu ma wpływ na rodzaj materiału izolacyjnego?
7. Czy miejsca przechodzenia przez warstwy izolacyjne przewodów instalacyjnych należy

zabezpieczać?

8. Jakie izolacje stosować w miejscach przechodzenia przewodów instalacyjnych?

4.6.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Określ gramaturę papy asfaltowej izolacyjnej przeznaczonej do wykonania warstwy

ochronnej, zabezpieczającej podkład przed zawilgoceniem.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z tabelą „Cechy techniczne pap asfaltowych na tekturze”,
2) odszukać w tabeli parametry papy,
3) wpisać na kartce samoprzylepnej gramaturę papy,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

tabela „Cechy techniczne pap asfaltowych na tekturze”,

−

kartka samoprzylepna,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Spośród pięciu próbek wybierz materiał do wykonania izolacji przeciwwilgociowej

przy temperaturze powietrza 7ºC.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z próbkami materiałów,
2) wypisać nazwy materiałów na przygotowanej kartce,
3) przeanalizować,

które

materiały

można

stosować

do

wykonania

izolacji

przeciwwilgociowej przy temperaturze 7 ºC,

4) wybrać właściwy materiał,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

próbki materiałów,

−

kartki samoprzylepne,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

4.6.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) określić czynniki mające wpływ na dobór izolacji?

¨

¨

2) określić miejsce usytuowania izolacji przeciwwilgociowej,

paroszczelnej wodoszczelnej w podłodze?

¨

¨

3) dobrać materiał do typu izolacji i temperatury powietrza?

¨

¨

4) dobrać materiał do izolacji przeciwwilgociowej w zależności

od stopnia zawilgocenia gruntu?

¨

¨

5) określić gramaturę papy na podstawie tabeli cech technicznych?

¨

¨

6) wykonać zabezpieczenia miejsc przechodzenia przez warstwy

izolacyjne przewodów instalacyjnych?

¨

¨

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

4.7. Przepisy bhp i ppoż na stanowisku pracy

4.7.1. Materiał nauczania

Wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy
Podczas wykonywania robót izolacyjnych można zatrudniać wyłącznie pracowników

przeszkolonych w tym zakresie, posiadających aktualne karty zdrowia i zaopatrzonych
w odpowiednią odzież i obuwie.

Stosowanie odzieży i ochron osobistych
Do prac izolacyjnych należy używać odzieży roboczej, która ułatwia pracownikowi

wykonywanie czynności zawodowych w warunkach zagrażających życiu lub zdrowiu,
chroni odzież własną pracownika przed ubrudzeniem lub zniszczeniem. Elementy odzieży
roboczej to: spodnie, bluzy, koszule, kombinezony i obuwie robocze.
Celem stosowania odzieży i sprzętu ochronnego jest zapobieganie zagrożeniom związanym
ze środowiskiem pracy. Podczas robót izolacyjnych oprócz odzieży ochronnej należy
stosować nakolanniki i rękawice robocze oraz maski.

Zasady bezpieczeństwa przy powstawaniu oparów szkodliwych dla zdrowia

i wybuchowych grożących pożarem

Kotły do podgrzewania asfaltu powinny być chronione przed możliwością przedostania

się do nich wody; do nabierania masy należy stosować specjalne naczynia-czerpaki.
Z zawartymi w lepikach lotnymi rozpuszczalnikami, stanowiącymi substancje
węglopochodne, związane jest niebezpieczeństwo szkodliwego ich oddziaływania
na organizm ludzki oraz niebezpieczeństwo wybuchu, gdy pary tych substancji osiągną
odpowiedni stopień koncentracji w powietrzu w pomieszczeniu. Prace podłogowe powinno
się wykonywać w pomieszczeniach przy otwartych oknach lub przy czynnej wentylacji,
zapewniającej co najmniej czterokrotną wymianę powietrza w ciągu godziny.

Przenoszenie masy asfaltowej dopuszczane jest jedynie w specjalnych wiadrach

z pokrywami, przy czym dopuszcza się napełnienie wiaderek jedynie do 75% objętości.

W miejscach pracy z substancjami łatwo palnymi należy umieścić w miejscu

widocznym stosowne tablice ostrzegające przed zaprószeniem ognia i bezwzględnie
przestrzegać w tych miejscach zakazu palenia.

Wymagania dotyczące stanu technicznego narzędzi i sprzętu
Narzędzia i sprzęt powinny odpowiadać określonym wymaganiom, by pozwalały

na bezpieczną pracę. Używane przez posadzkarza narzędzia muszą być w dobrym stanie
technicznym i czyste. Należy je używać zgodnie z przeznaczeniem. Nie wolno używać
uszkodzonych narzędzi .Po zakończonej pracy należy oczyścić narzędzia i sprawdzić ich
stan.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

4.7.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakich pracowników można zatrudniać przy robotach posadzkarskich?
2. Jakie niebezpieczeństwa dla zdrowia i życia ludzi mogą występować podczas robót

posadzkarskich?

3. Jaką odzież roboczą stosuje się podczas robót posadzkarskich?
4. O czym należy pamiętać podczas przenoszenia mas asfaltowych?
5. Jakie tablice ostrzegawcze należy umieścić w miejscach pracy z materiałami łatwo

palnymi?

6. Jakie podstawowe wymagania stawia się narzędziom do robót posadzkarskich?

4.7.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobierz odzież roboczą i środki ochrony osobistej dla posadzkarza wykonującego

izolacje.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) dobrać części odzieży i środki ochrony osobistej,
2) przykleić wybrane nazwy części odzieży i środków ochrony osobistej na przygotowany

arkusz,

3) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

arkusz papieru,

−

samoprzylepne kartki z nazwami części odzieży,

−

samoprzylepne kartki z nazwami środków ochrony osobistej,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Zabezpiecz stanowisko pracy posadzkarza pracującego z materiałami łatwopalnymi.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z niebezpieczeństwami jakie grożą posadzkarzowi podczas pracy

z materiałami łatwopalnymi,

2) zorganizować stanowisko pracy,
3) wyszczególnić możliwe niebezpieczeństwa,
4) wypisać sposoby zabezpieczenia stanowiska,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać samooceny wykonanej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

arkusz papieru,

−

mazaki,

−

literatura z rozdziału 6.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

4.7.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) scharakteryzować niebezpieczeństwa występujące podczas pracy

posadzkarza?

¨

¨

2) opisać odzież roboczą i ochrony osobistej posadzkarza?

¨

¨

3) wskazać zabezpieczenia jakie należy stosować podczas pracy

z materiałami łatwopalnymi?

¨

¨

4) zdefiniować wymagania dotyczące narzędzi posadzkarza?

¨

¨

5) omówić sposób przenoszenia mas asfaltowych?

¨

¨

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

4.8. Aprobaty techniczne, instrukcje stosowania

4.8.1. Materiał nauczania

Aprobaty techniczne
W Polsce wyroby budowlane są dopuszczane do obrotu i stosowania zgodnie

z odpowiednim trybem przewidzianym w Ustawie Prawo budowlane i w dużym stopniu
dostosowanym do wymagań europejskich. W tym celu Instytut Techniki Budowlanej
wydaje odpowiednie zalecenia udzielania aprobat technicznych (pozytywna ocena
techniczna przydatności wyrobu budowlanego do zamierzonego stosowania, uzależniona od
spełnienia wymagań podstawowych przez obiekty budowlane, w których wyrób budowlany
jest stosowany), określające zbiór wymagań podstawowych. Dokumentem dopuszczającym
między innymi materiały budowlane do obrotu i stosowania jest aprobata techniczna.
Wynika to z Rozporządzenia z dnia 08 listopada 2004 r. (Dz.U. z dnia 23 listopada 2004 r.)
w sprawie aprobat technicznych oraz jednostek organizacyjnych upoważnionych do ich
wydania.

Aprobaty techniczne udziela się dla wyrobów innowacyjnych wprowadzanych

do praktyki. Wydaje się je na 5 lat. Ich ważność może być przedłużona na kolejne lata.

Wszystkie wyroby, które są legalnie dopuszczone do stosowania, czyli spełniają

wymagania odnośnych przepisów, powinny mieć znak „B” (rys.8).

Rys

. 8. Oznakowanie wyrobu budowlanego spełniającego wymagania przepisów budowlanych [2, s.70]

Znak ten może być umieszczony na wyrobie, opakowaniu lub w dokumentach

dołączonych do wyrobu.

Od 2004 roku obowiązuje system europejski na wyroby budowlane wprowadzane

do obrotu (sprzedaży) na terenie Polski – wtedy stosuje się oznaczenie CE.

Instrukcje stosowania
W związku z wejściem Polski do UE prowadzone są prace nad wprowadzeniem norm

europejskich do Polskich Norm.

Obecnie w dziedzinie budownictwa nie ma obligatoryjnych norm branżowych. Dlatego

producenci, którzy wytwarzają wyroby budowlane powinni robić to zgodnie z określoną
normą branżową (do czasu jej wygaśnięcia) i wprowadzać swe wyroby do obrotu
i stosowania na podstawie certyfikatu lub deklaracji zgodności.

Każdy materiał budowlany wprowadzony do obrotu musi mieć instrukcję producenta,

która dołączona jest do materiału lub wyrobu. Instrukcja zawiera:

−

nazwę materiału lub wyrobu,

−

zastosowanie,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

−

narzędzia,

−

opakowania,

−

przygotowanie materiału,

−

zużycie materiału (zalecane jest przyjmowanie do obliczeń górnej wartości wskaźnika
zużycia materiału deklarowanego przez producenta, np. na opakowaniu lub w instrukcji
stosowania),

−

czyszczenie narzędzi,

−

dane techniczne.
Dzięki instrukcji można min. obliczyć ilość materiału, poznać właściwości

i przydatność materiału, dobrać narzędzia, itp.

4.8.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jak nazywa się dokument dopuszczający materiały budowlane do obrotu?
2. Czy wszystkie materiały muszą mieć aprobaty techniczne?
3. Kto wydaje zalecenia udzielania aprobat technicznych na materiały i wyroby

budowlane?

4. Na ile lat wydaje się aprobaty techniczne?
5. Jak oznacza się wyroby, które są dopuszczone do stosowania?
6. Jakie informacje zawiera instrukcja producenta?
7. Czy z instrukcji stosowania materiału można obliczyć jego ilość potrzebną do

wykonania?

4.8.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie instrukcji producenta oblicz ilość emulsji asfaltowej do wykonania

powłoki gruntującej na podłożu o powierzchni 25 m².

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z instrukcją producenta określającą normę zużycia emulsji,
2) obliczyć ilości emulsji do wykonania powłoki,
3) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

instrukcja producenta,

−

zeszyt przedmiotowy,

−

przybory do pisania.

Ćwiczenie 2

Zaplanuj wykonanie izolacji wodoszczelnej z folii z tworzyw sztucznych

w pomieszczeniu pralni o powierzchni 45 m².

Sposób wykonania ćwiczenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z instrukcją producenta,
2) zaplanować kolejność wykonania robót,
3) dobrać narzędzia i materiały,
4) obliczyć zużycie materiałów,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać samooceny.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

instrukcja producenta,

−

kartka papieru,

−

przybory do pisania.

4.8.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) określić, jak nazywa się dokument dopuszczający materiały do obrotu?

¨

¨

2) określić, kto wydaje aprobaty techniczne?

¨

¨

3) określić, na ile lat wydawane są aprobaty techniczne?

¨

¨

4) rozpoznać oznaczenia materiałów dopuszczonych do stosowania?

¨

¨

5) zastosować instrukcję producenta?

¨

¨

6) wykorzystać zdobyte wiadomości w praktyce?

¨

¨

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

4.9. Warunki techniczne wykonania izolacji oraz ich odbiór

4.9.1. Materiał nauczania

Do wykonania izolacji przeciwwilgociowych należy stosować materiały dopuszczone

do obrotu. Izolacje przeciwwilgociowe muszą być wykonane tak, aby:

−

dobrze przylegały do podłoża lub podkładu,

−

łączyły się w sposób ciągły z izolacją pionową i poziomą ścian zewnętrznych,

−

były szczelne,

−

nie występowały na powierzchni pęcherze, odpryski czy nierówności.
Podczas wykonywania robót izolacyjnych należy również przestrzegać wymagań

dotyczących temperatury otoczenia. Jeśli stosujemy materiały izolacyjne bitumiczne,
to minimalna temperatura otoczenia powinna wynosić 5ºC. Natomiast izolacje z tworzyw
sztucznych powinny być wykonywane w minimalnej temperaturze 15ºC. Przed
przystąpieniem do robót izolacyjnych trzeba sprawdzić stan podłoża, prawidłowość
powierzchni i jej wilgotność. Podłoże pod izolację powinno być równe i wypoziomowane.
Jeśli są nierówności, to należy wykonać warstwę wyrównawczą z zaprawy cementowej.
Jeśli izolacja będzie wykonana z tworzywa sztucznego, to podłoże musi być czyste, równe
i zatarte na gładko. W przypadku izolacji z materiałów bitumicznych podłoże musi być
równe, czyste i zatarte na ostro. Rozpoczęcie robót poprzedza naniesienie punktu
wysokościowego, który wyznaczy właściwe usytuowanie przyszłej posadzki.
Izolacje paroszczelne wykonywane są na stropach pomieszczeń o dużej wilgotności
powietrza, z jednej lub dwóch warstw papy asfaltowej z zakładami sklejonymi lepikiem.
Paroizolację można wykonać również z folii z tworzyw sztucznych układanej lub
zgrzewanej na zakład wynoszący co najmniej 15 cm.

Podstawą odbioru robót są:

−

projekt techniczny,

−

dziennik budowy,

−

atesty i protokoły materiałów,

−

Polskie Normy określające wymagania i badania techniczne przy odbiorze

poszczególnych rodzajów podłóg.

Prawidłowość robót izolacyjnych oraz zgodność z projektem sprawdza się w czasie

badań tzw. pośrednich. Badania pośrednie przeprowadza się na podstawie zapisów:

−

w dzienniku budowy,

−

atestów,

−

wyników badań stwierdzających zgodność użytych materiałów z wymaganiami projektu

i odpowiednich norm technicznych.

W dzienniku budowy dokonuje się zapisów dotyczących międzyoperacyjnych odbiorów

poszczególnych robót np. wykonania warstw izolacyjnych czy podkładów. Jakość robót
izolacyjnych ma duży wpływ na wartość techniczną podłóg. Dlatego bardzo ważne jest
sprawdzanie użytych do izolacji materiałów. Jeśli okaże się, że użyte materiały nie miały
dokumentów określających ich jakość, a budzą wątpliwość, to powinny być zbadane.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

4.9.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie materiały można stosować do wykonania izolacji?
2. W jakiej temperaturze można wykonywać izolacje z materiałów bitumicznych?
3. W jakiej temperaturze można wykonywać izolacje z tworzyw sztucznych?
4. Jakie warunki wykonania muszą spełniać izolacje?
5. Jakie należy wykonać wielkości zakładów przy łączeniu folii?
6. Jakie warunki muszą spełniać podłoża pod izolacje z materiałów bitumicznych?
7. Jakie warunki muszą spełniać podłoża pod izolacje z folii z tworzyw sztucznych?
8. Na czym polegają badania pośrednie?

4.9.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przyporządkuj cechy, jakie musi spełniać podłoże pod izolacje z materiałów

bitumicznych i z folii.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z cechami podłoży,
2) dobrać odpowiednie cechy zapisane na kartkach samoprzylepnych,
3) przyporządkować cechy rodzajom izolacji,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

samoprzylepne kartki z wydrukami cech podłoży,

−

samoprzylepne kartki z nazwami izolacji,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Przyporządkuj na podstawie filmu temperatury prowadzenia robót do różnych rodzajów

izolacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) obejrzeć film o wykonywaniu izolacji w różnych temperaturach,
2) wypisać rodzaje pokazanych izolacji,
3) zapisać temperatury, w jakich można prowadzić roboty,
4) zaprezentować efekty swojej pracy,
5) dokonać samooceny wykonanej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

film o wykonywaniu izolacji w różnych temperaturach,

−

arkusz papieru i przybory do pisania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

4.9.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) wyjaśnić, jakie warunki muszą spełniać materiały stosowane

do wykonania izolacji?

¨

¨

2) określić, w jakich temperaturach można wykonywać roboty

izolacyjne z materiałów bitumicznych i z folii?

¨

¨

3) opisać, jak należy przygotować podłoże pod izolacje?

¨

¨

4) wyjaśnić, na czym polega odbiór pośredni?

¨

¨

5) wskazać dokument, w którym zapisuje się odbiór robót izolacyjnych?

¨

¨

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

39

4.10. Obmiar izolacji przeciwwilgociowych

4.10.1. Materiał nauczania

Obmiaru robót izolacyjnych dokonuje się w celu rozliczenia się pracodawcy

za wykonane prace z pracownikami i z inwestorem. Przy rozliczeniach z pracownikami
obmiar jest niezbędny do obliczenia ich zarobków, gdy pracują w systemie akordowym.
Przy rozliczeniach z inwestorem obmiar służy do określenia wartości wykonanych prac.

Izolacje przeciwwilgociowe, paroszczelne i wodoszczelne oblicza się w metrach

kwadratowych izolowanej powierzchni. Wymiary powierzchni przyjmuje się w świetle
surowych murów. Z obliczonej powierzchni potrąca się powierzchnie otworów, słupów,
pilastrów, itp. większe od 1 m².

Izolacje na powierzchniach krzywych oblicza się w metrach kwadratowych

w rozwinięciu.

Do sporządzenia obmiaru robót należy przygotować druk - Obmiar robót. Druk

opracowuje się w postaci tabeli (tab.1). Do tabelki wpisuje się rodzaj wykonywanych prac
i oblicza ilości w określonej jednostce miary.

Sporządzając obmiar robót należy wyszczególnić wszystkie czynności, które wystąpią

w procesie technologicznym podczas wykonania prac, czyli itp. oczyszczenie podłoża,
gruntowanie podłoża (jedno- lub dwukrotne) ze wskazaniem materiału do gruntowania,
wykonanie izolacji, itp.

Tabela. 1. Druk – Obmiar robót

Lp

Opis robót, obliczenia ilości i jednostka miary

Ilość

1.

Izolacja pozioma 1x papa na lepiku

12 · 10+5,5 · 8 m²

164,00

4.10.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. W jakim celu wykonujemy obmiary robót?
2. W jakich jednostkach dokonujemy obmiaru izolacji?
3. Jaką wielkość powierzchni potrąca się przy obmiarze robót izolacyjnych?
4. W jaki sposób oblicza się powierzchnie krzywe?
5. Czy potrafisz sporządzić obmiar robót na roboty izolacyjne?
6. W jaki sposób sporządza się obmiar robót?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

40

4.10.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Sporządź obmiar pomieszczenia, w którym ma być ułożona izolacja z 2 warstw papy

na lepiku.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zmierzyć przymiarem taśmowym lub składaną miarką wymiary pomieszczenia,
2) przygotować druk - Obmiar robót,
3) obliczyć powierzchnię podłogi,
4) wypełnić arkusz obmiaru,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przymiar taśmowy lub składana miarka drewniana lub stalowa,

−

druk - Obmiar robót,

−

kalkulator,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Sporządź obmiar pomieszczenia z przygotowaniem podłoża pod izolację z folii

położonej na podłożu betonowym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zmierzyć wymiary pomieszczenia,
2) wypisać kolejność wykonanych czynności,
3) obliczyć powierzchnię podłogi,
4) wypełnić druk - Obmiar robót,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać samooceny wykonanej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przymiar taśmowy lub, składana miarka drewniana lub stalowa,

−

druk - Obmiar robót,

−

kalkulator,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

41

4.10.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) określić, w jakim celu sporządzamy obmiar robót?

¨

¨

2) określić, w jakich jednostkach dokonujemy obmiaru robót izolacyjnych? ¨

¨

3) wyjaśnić, jakie powierzchnie potrąca się przy obmiarach robót
4) izolacyjnych?

¨

¨

5) wypełnić druk - Obmiar robót?

¨

¨

6) sporządzić obmiar na dowolne roboty izolacyjne?

¨

¨

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

42

5. SPRARWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 23 zadania o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego

wyboru.

5. Za każdą poprawną odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania

podane są cztery możliwe odpowiedzi: A, B, C, D. Tylko jedna odpowiedź jest
poprawna; wybierz ją i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X.

7. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz

odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uważasz
za poprawną.

8. Test składa się z dwóch części. Część I zawiera zadania z poziomu podstawowego,

natomiast w części II są zadania z poziomu ponadpodstawowego i te mogą przysporzyć
Ci trudności, gdyż są one na poziomie wyższym niż pozostałe (dotyczy to zadań
o numerach od 18 do 23).

9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
10. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało Ci trudność, wtedy odłóż rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

11. Po rozwiązaniu testu sprawdź, czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE

ODPOWIEDZI.

12. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Izolacje przeciwwilgociowe chronią podłogę przed:

a) wilgocią pochodzącą od gruntu.
b) wilgocią od strony warstwy posadzki.
c) napływem wilgoci z pomieszczeń tzw. „mokrych”.
d) napływem wilgoci z pomieszczeń o wyższej wilgotności powietrza.

2. Na rysunku przedstawiona jest izolacja:

a) paroszczelna na podłożu.
b) paroszczelna na gruncie.
c) przeciwwilgociowa na stropie.
d) przeciwwilgociowa na podłożu na gruncie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

43

3. Do materiałów bitumicznych izolacyjnych powłokowych oprócz roztworów

asfaltowychi emulsji asfaltowych należą:
a) papy.
b) folie.
c) lepiki.
d) zaprawy.

4. Folie z tworzyw sztucznych charakteryzują się:

a) dużą giętkością.
b) dużym ciężarem.
c) dużą szczelnością.
d) dobrą izolacyjnością termiczną.

5. Podczas klejenia papy lepikami na zimno należy stosować metodę smarowania:

a) papy lepikiem.
b) podłoża lepikiem.
c) podłoża i spodniej warstwy papy.
d) podłoża i wierzchniej warstwy papy.

6. Wskaż zużycie roztworu asfaltowego do zagruntowania podłoża w pomieszczeniu

o wymiarach 3 na 4 metry przy założeniu, że norma zużycia roztworu asfaltowego
na 1 m² gruntowania wynosi 1,1 kg:
a) 7,7 kg.
b) 12,0 kg.
c) 13,1 kg.
d) 13,2 kg.

7. Gruntowanie podłoża ma na celu:

a) wyrównane podłoża.
b) przyspieszenie wiązania podłoża z izolacją.
c) zwiększenie przyczepności materiału izolacyjnego.
d) wypełnienie rys i drobnych pęknięć na powierzchni podłoża.

8. Na rysunku numerem 3 oznaczona jest izolacja:

a) ochronna.
b) paroszczelna.
c) wodoszczelna.
d) przeciwwilgociowa.

9. W pomieszczeniu nad kuchnią bezpośrednio na warstwie stropu należy ułożyć izolację:

a) cieplną.
b) paroszczelną.
c) wodoszczelną.
d) przeciwwilgociową.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

44

10. Izolacje z materiałów bitumicznych nie można wykonywać gdy temperatura powietrza

spada poniżej:
a) 5ºC.
b) 8ºC.
c) 12ºC.
d) 15ºC.

11. Obmiary powierzchni robót izolacyjnych wykonuje się w:

a) cm.
b) mb.
c) m².
d) m³.

12. Zgrzewanie arkuszy folii z tworzyw sztucznych za pomocą elektrycznej kolby zagraża

pracownikowi:
a) zatruciem.
b) poparzeniem.
c) pożarem i wybuchem.
d) skaleczeniem kończyn.

13. Powierzchnie podłóg należy mierzyć w świetle:

a) ścian w stanie surowym.
b) ścian pomalowanych.
c) ścian otynkowanych.
d) listew wykończeniowych.

14. Posadzkarz wykonujący prace przy użyciu lepiku narażony jest na:

a) skaleczenia.
b) poparzenia.
c) upadek z wysokości.
d) złamania lub zwichnięcia.

15. Do środków ochrony osobistej używanych przy robotach izolacyjnych oprócz odzieży i

obuwia ochronnego należy:
a) kask.
b) nakolanniki.
c) pas bezpieczeństwa.
d) maska przeciwpyłowa.

16. Aprobaty techniczne udziela się na okres:

a) 1 roku.
b) B) 5 lat.
c) 7 lat.
d) bezterminowo.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

45

17. Znak „B” na rysunku przedstawia oznakowanie wyrobu

budowlanego:
a) zawartego w Polskiej Normy.
b) opatrzonego znakiem bezpieczeństwa wyrobu.
c) spełniającego wymagania przepisów unijnych.
d) spełniającego wymagania przepisów budowlanych.

18. Jeśli według instrukcji producenta zużycie roztworu asfaltowego do gruntowania

podłoży w opakowaniach 5 kg wynosi 0,6 kg/m², to ile opakowań należy zamówićdo
gruntowania pomieszczenia o powierzchni 50 m²?
a) 6.
b) 10.
c) 12.
d) 15.

19. Przy układaniu paroizolacji z folii zakład powinien wynosić:

a) 5 cm.
b) 10 cm.
c) 15 cm.
d) 25 cm.

20. Podstawą odbioru robót budowlanych są:

a) aprobaty techniczne.
b) protokoły i harmonogramy robót.
c) kontrolki pracowników i dokumentacja robót.
d) projekt techniczny, dziennik budowy i atesty.

21. Drugą warstwę powłoki gruntującej z roztworu asfaltowego należy wykonać w okresie

zimowym po:
a) 1 – 2 dniach.
b) 5 – 7 dniach.
c) zakończeniu nakładania pierwszej warstwy.
d) kilku godzinach od nałożenia pierwszej warstwy.

22. Brak szczelności izolacji z papy termozgrzewalnej następuje na skutek:

a) słabego podłoża.
b) nierówności podkładu.
c) przegrzania masy na stykach pasm.
d) zastosowania zbyt małych zakładów między pasmami.

23. W obmiarze robót należy:

a) wyszczególnić materiały, podać zakres robót oraz ilość robót.
b) opisać zakres prac, obliczyć ilość robót i wyszczególnić sprzęt.
c) obliczyć ilość robót, podać jednostki miary i obliczyć wartość robót.
d) wyszczególnić czynności technologiczne robót, podać ilość robót i jednostki miary.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

46

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Wykonywanie izolacji przeciwwilgociowych

Zgodnie z instrukcją zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

21.

a

b

c

d

22.

a

b

c

d

23.

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

47

6. LITERATURA

1. Martinek W., Pieniążek J.: Technologia budownictwa. WSiP, Warszawa 1997
2. Panas J.(red): Poradnik majstra budowlanego. ARKADY, Warszawa 2005
3. Szymański E.: Materiałoznawstwo budowlane. WSiP, Warszawa 2003
4. Wolski Z.: Roboty podłogowe i okładzinowe. WSiP, Warszawa 1998
5. Katalog Nakładów Rzeczowych, Konstrukcje budowlane t.I. wydany przez

Ministerstwo Gospodarki, Przemysłu i Budownictwa.

6. Czasopisma: „Materiały budowlane”, „Murator”