Temat: Połączenia zgrzewane.
1. Zgrzewanie metali polega na ogrzaniu i nadtopieniu powierzchni styku łączonych części oraz jednoczesnym
docisku tego miejsca. Skuteczność procesu
zależy od:
- ciśnienia, temperatury, czasu trwania
procesu.
2. W zależności od sposobu nagrzewania
części łączonych rozróżniamy zgrzewania:
• ogniskowe (elementy łączone nagrzewa
się w ognisku kuziemnym)
• gazowe (palnikiem acetylenowo-
tlenowym)
• elektryczne (iskrowe i oporowe) obie
części łączone są w obwód
elektrycznego prądu przemiennego,
temp. zgrzewania 1000-1600
o
C, docisk
20-200 MPa , (200-2000 kG/cm
2
)
• termitowe (spalanie mieszaniny tlenków
miedzi i proszku aluminium), bardzo
szybko nagrzewa części.
• tarciowe (wytwarzanie ciepła przez t
powierzchni styku przy odpow
docisku).
arcie
iednim
zgrzewanie na zimno zgniotowe (przez
wywarcie dużego nacisku)
zgrzewanie wybuchowe
zgrzewanie ultradźwiękowe
3. Metody zgrzewania.
a) Punktowe- łączenie za pomocą
szeregu punktowych zgrzein
części blach (0,2-15 mm),
ułożonych nakładkowo lub
zakładkowo, zastępuje
nitowanie i nie wymaga
szczelności. Proces polega na
przepływie prądu a następnie
na docisku części, przesuw
następuje ręcznie lub
automatycznie. Automatyczne
zgrzewarki pracują z
prędkością 200 zgrzein/min.,
zgrzewając kilkadziesiąt lub
kilkaset punktów jednocześnie.
Zastosowanie przy zespołach
drzwi i płyty podłogowej
karoserii samochodów.
b)
Garbowe- w jednej części
wytwarza się garby o
półokrągłym kształcie i zaciska
obie części między płaskimi
elektrodami. Stosuje się je przy
masowym wyrobie części
tłoczonych cienkich blach
niskowęglowych,
łączenia
kołków, śrub ze ściankami
płaskimi. Przy blasze g
≤ 5 mm średnica garbu d = 3-5 mm, wysokość h = 1 mm, podziałka t ≥ 2,5 d,
odległ. od krawędzi e
≥ 2d
.
c)
Liniowe- stosowane do połączenia szczelnego w blachach (od 0,25-4 mm). Przesuw blach następuje
przez obracające się miedziane elektrody krążkowe, chłodzone intensywnie wodą. Zgrzewanie
następuje impulsowo z prędkością 0,5-10 m/min. Zgrzewanie stosuje się do: zbiorników, rur ze szwem,
pojemników, produkcji wagonów. Zgrzewanie liniowe następuje metodą: zakładkową, z zakładką
gubioną, zgniotowe z małą zakładką i krawędziową,
d) Czołowe- (doczołowe, stykowe), łączenie elementów w przekroju poprzecznym kiedy zgrzeina
obejmuje całe pole styku części. Łączyć można kształty: okrągłe, prostokątne, rurowe, kształtowe i
cienkie blachy. Max przekrój zgrzewania
≥ 500 cm
2
. Mamy dwa sposoby zgrzewania:
-
Zwarciowe
– docisk części, uzyskanie plastyczności, silny docisk, utworzenie spęczenia materiału i
zgrzeiny. Zastosowanie (małe elementy): ogniwa łańcuchów, prętów okrągłych, grubościennych rur
małej średnicy.
- Iskrowe
– włączenie prądu i powolne zbliżanie do siebie części, powoduje iskrzenie, pojawienie
kraterów, następuje docisk, utworzenie zgrzeiny z ostrym brzeżem, które należy usunąć.
Zastosowanie: przedmioty cienkościenne, odkuwki, części staliwnych, walcowanych, części z
różnych materiałów np. stali szybkotnącej z konstrukcyjną, mosiądzu ze stalą.
4. Zastosowanie połączeń zgrzewanych.
a) zgrzewanie czołowe –
stosuje się do łączenia:
o
prętów, odkuwek,
narzędzia skrawające
(noże tokarskie, wiertła
do głębokich otworów,
łącząc część skrawającą
narzędzia ze stali
narzędziowej z
trzonkiem ze stali
węglowej),
b) zgrzewanie punktowe
stosujemy do:
o
cienkich blach z różnymi
kształtownikami,
o
produkcji wielkoseryjnej
w przemyśle
samochodowym i
kolejowym (200 zgrzein
na minutę),
c) zgrzewanie liniowe
stosowane jest do:
o
szczelne połączenia z
cienkich blach: rur ze szwem, pojemników,
o
przy połączeniach kształtowych,
d) zgrzewanie garbowe stosujemy do:
o
do usztywnienia cienkich blach,
5. Wymiary zgrzein
- przyjmuje się wg normy
zaleca się przyjmować:
t≥ 3d oraz t≥ 60 mm –
przy łączeniu 2 ścianek,
t≥ 4d oraz t≥ 80 mm – p
łączeniu 3 ścianek,
rzy
e≥ 2d dla odległości
środka zgrzeiny od krawędzi ścianek
6. Obliczanie połączenia zgrzewanego.
- dla zgrzewania punktowego
τ = F / n*(πd
2
/4)
≤ k’
t
k’
t
= z
o
* k
t
k
t
– naprężenia dopuszczalne na ścinanie
z
o
– współczynnik zgrzeiny
z
o
= 0,35-0,6 - obciążenia statyczne i grubości ścianek do 3 mm
z
o
≈ 0,3 - obciążenia zmienne, rozstaw zgrzein t = 2d
n – liczba zgrzein
d – średnica zgrzeiny d =1,2g
min
+4 mm (g
min
<= 3 mm) d =1,5g
min
+5 mm (g
min
> 3 mm)
- dla zgrzewania czołowego
(obliczenia tak jak przy spawaniu)
z = 0,7-0,85 (średnio 0,8) - przy zgrzewaniu oporowym (zwarciowym)
z = 0,8-0,95 (średnio 0,9) - przy zgrzewaniu iskrowym
* przy różnych własnościach wytrzymałościowych materiałów przyjmujemy naprężenia materiału
słabszego
7. Zadanie