Decyzje ZUS i tryb odwoławczy

1

Zakład Ubezpieczeń społecznych jest państwową

jednostką organizacyjną i posiada osobowość

prawną. ZUS działa na podstawie ustawy o

systemie ubezpieczeń społecznych oraz innych

ustaw regulujących poszczególne zakresy jego

działalności.

Wprawdzie ZUS nie jest obecnie organem

administracji państwowej, to w zakresie

prowadzonej działalności, o której mowa w art.

68-71 ustawy systemowej, Zakładowi przysługują

środki prawne właściwe organom administracji

państwowej!!

2

3

WAŻNE!!

W postępowaniu administracyjnym

organem wyższego stopnia w stosunku

do terenowych jednostek

organizacyjnych Zakładu jest Prezes

Zakładu

Realizując zadania uregulowane w 68-71 ustawy

systemowej ZUS działa (co do zasady) w sposób

władczy. Jakie zadania uregulowane są w tych

przepisach? Co należy do zakresu działania ZUS?

4

Realizacja przepisów o ubezpieczeniach społecznych, a w szczególności:

- stwierdzanie i ustalanie obowiązku ubezpieczeń społecznych

- ustalanie uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz wypłacanie tych świadczeń, chyba że na

mocy odrębnych przepisów obowiązki te wykonują płatnicy składek

-wymierzanie i pobieranie składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz

Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

- prowadzenie rozliczeń z płatnikami składek z tytułu należnych składek i wypłacanych przez nich świadczeń

podlegających finansowaniu z funduszy ubezpieczeń społecznych lub innych źródeł

- prowadzenie indywidualnych kont ubezpieczonych i kont płatników składek

- orzekanie przez lekarzy orzeczników Zakładu oraz komisje lekarskie Zakładu dla potrzeb ustalania uprawnień do

świadczeń z ubezpieczeń społecznych;

5

•

realizacja umów i porozumień międzynarodowych w dziedzinie ubezpieczeń społecznych

•

wystawianie osobom uprawnionym do emerytur i rent z ubezpieczeń społecznych imiennych

legitymacji emeryta-rencisty, potwierdzających status emeryta-rencisty
•

dysponowanie środkami finansowymi funduszów ubezpieczeń społecznych oraz środkami

Funduszu Alimentacyjnego
•

opracowywanie aktuarialnych analiz i prognoz w zakresie ubezpieczeń społecznych

•

kontrola orzecznictwa o czasowej niezdolności do pracy

•

kontrola wykonywania przez płatników składek i przez ubezpieczonych obowiązków w zakresie

ubezpieczeń społecznych oraz innych zadań zleconych Zakładowi
•

wydawanie Biuletynu Informacyjnego

•

popularyzacja wiedzy o ubezpieczeniach społecznych

•

wykonywanie zadań z zakresu prewencji rentowej, etc.

6

WAŻNE!

ZUS „załatwia” sprawy poprzez wydawanie

decyzji administracyjnych!

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje decyzje

w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w

szczególności:



zgłaszania do ubezpieczeń społecznych



przebiegu ubezpieczeń



ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także

umarzania należności z tytułu składek



ustalania wymiaru składek na Fundusz Emerytur

Pomostowych i ich poboru, a także umarzania

należności z tytułu tych składek



ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń

społecznych



wymiaru świadczeń z ubezpieczeń społecznych

7

Od decyzji Zakładu przysługuje odwołanie do właściwego

sądu w terminie i według zasad określonych w przepisach

Kodeksu postępowania cywilnego!! Właściwe są sądy

powszechne – wydziały pracy i ubezpieczeń społecznych.

Co do zasady właściwe w sprawach ubezpieczeniowych nie

są sądy administracyjne!! Jeśli chodzi o świadczenia – to jest

zrozumiałe; natomiast dużo sporów pomiędzy ZUSem a

płatnikami dotyczy składek. Składki są w swojej konstrukcji

bardzo podobne do podatków, w zakresie których sądową

kontrolę sprawują sądy administracyjne. Moim zdaniem to

błąd, że wszystkie decyzje podlegają sądowej kontroli

wykonywanej przez sądy powszechne. Decyzje

„składkowe” powinny być w gestii WSA. Czy Państwo się z

tym zgadzają? To temat ostatniego zadania fakultatywnego



8

9

Odwołanie do sądu przysługuje również

w razie niewydania decyzji w terminie 2

miesięcy, licząc od dnia zgłoszenia

wniosku o świadczenie lub inne

roszczenia!!

10

Odwołanie wnosi się na piśmie do jednostki organizacyjnej Zakładu, która

wydała decyzję, lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę

Jeżeli Zakład uzna odwołanie za słuszne, zmienia lub uchyla decyzję

niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia wniesienia

odwołania. W tym wypadku odwołaniu nie nadaje się dalszego biegu

Jeżeli odwołanie nie zostało w całości lub w części uwzględnione, Zakład

przekazuje niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia

wniesienia odwołania, sprawę do sądu wraz z uzasadnieniem

11