Kształcenie ruchowe – ćwiczenia nr 6 (27.03.12r.)
Waloski Dawid F4
Trening wytrzymałości aerobowej. Trening zdrowotny
Wytrzymałość aerobowa – wstęp:
Wg koncepcji health-related fitness wydolność układów krążenia i oddychania jest najistotniejszym
komponentem sprawności
Podstawowe korzyści ćwiczeń wykonywanych w warunkach aerobowych:
- lepsze wykorzystanie tlenu podczas wysiłku
- obniżenie akcji serca (HR) w czasie pracy
- mniejsze wydalanie kwasu mlekowego
- poprawa sprawności serca
- obniżenie ciśnienia krwi
Definicje:
Trening zdrowotny – to trwający przez całe życie proces najczęściej samodzielnego kierowania utrzymaniem i
/lub poprawą zdrowia oraz hamowania procesów inwolucyjnych poprzez aktywność fizyczna o odpowiednio
dobranym zakresie obciążenia
Motoryczne zdolności wytrzymałościowe – to osobnicze możliwości przeciwstawiania się zmęczeniu i
umiejętności długotrwałego wykonywania określone pracy, przy czym praca powinna trwać co najmniej 4
minuty , a jej natężenie wahać się w granicach 60-80 maksymalnego.
Wydolność aerobowa – potencjalny biologiczny zasób możliwości do wykonywania pracy; rozpatrywanie problemu
na poziomie fizjologicznym
Zdolności aerobowe – stopień efektywnego wykorzystania potencjału biologicznego; rozpatrywanie problemu na
poziomie motorycznym
Czynniki determinujące zdolności wytrzymałościowe:
Maksymalny pobór tlenu VO
2 max
Odporność mięśni na zmęczenie
Ocena zdolności wytrzymałościowych:
Tradycyjnie przedmiotem pomiaru maksymalnej sprawności krążeniowo – oddechowej jest zdolność
maksymalnego poboru tlenu Vo2 max
Pomiar bezpośredni – na bieżni mechanicznej lub cykloergometrze; wysiłek wzrasta stopniowo do
maksymalnego. Wskaźnikiem wydolności tlenowej jest osiągnięty poziom stabilizacji pochłaniania tlenu,
mimo dalszego zwiększania wysiłku (pułap tlenowy)
Przykładowe wartości VO
2max
40-49 lat M :
VO
2max
32-34ml * kg
-1
* min
-1
40–49 lat K :
VO
2max
23-26ml * kg
-1
* min
-1
Studenci AWF :
VO
2max
45-55ml * kg
-1
* min
-1
Sportowcy :
VO
2max
ponad 80ml * kg
-1
* min
-1
Współcześnie za adekwatne miary przyjmuje się przykładowo:
Bieg ciągły przez 12 minut
Bieg na dystansie 1 mili
Kształcenie ruchowe – ćwiczenia nr 6 (27.03.12r.)
Waloski Dawid F4
Długotrwały wytrzymałościowy bieg wahadłowy
Testy chodu
Badanie zdolności i odporności mięśni na zmęczenie:
metody bezpośrednie – laboratoryjna ocena tempa opadania mocy maksymalnej w Teście Wingate
(doczytać) lub analiza krzywej zmęczenie w skurczu izometrycznym
metody pośrednie – podciąganie lub zwis na drążku; unoszenie z leżenia do siadu
Zmiany fizjologiczne wywołane przez trening wytrzymałościowy:
Układ krążeniowo – oddechowy:
Przyrost
Obniżenie
Wielkość i objętość ciała
Tętno w spoczynku
Ilość krwi i ogólnej zawartości hemoglobiny
Tętno w czasie wysiłków submaksymalnych
Objętość wyrzutowa serca –
wypoczynkowa i wysiłkowa
Ciśnienie krwi
(jeśli jest wysokie)
Pojemność minutowa serca - maksimum
VO
2max
Pobór tlenu z krwi
Pojemność płuc
Układ mięśniowo – szkieletowy
Przyrost
Obniżenie
Liczba i wielkość mitochondriów
Zapasy mioglobiny
Zapasy triglicerydów
Utleniająca fosforylacja
Inne układy
Przyrost
Obniżenie
Aklimatyzacja do wysokiej temperatury
Masa ciała (przy nadwadze)
HDL
Otłuszczenie ciała
Cholesterol całkowity
LDL
System dostarczania energii w zależności od czasu i typu trwania wysiłku fizycznego
System dostarczania energii
Czas trwania
Typ wysiłku fizycznego
Anerobowy
0 -90 sekund
każdy rodzaj wysiłku sprinterskiego
(bieg, pływanie, jazda na rowerze)
krótki czas trwania
eksplozja aktywność
Kombinowany
od 90 sekund do 4 minut
aktywność na dystansach średnich
przerywana aktywność fizyczna
Aerobowy
więcej niż 4 minuty
wysiłki na długich dystansach
długo trwająca przerywana
aktywność fizyczna
Kształcenie ruchowe – ćwiczenia nr 6 (27.03.12r.)
Waloski Dawid F4
Wskazania do rozwoju wytrzymałości i treningu zdrowotnego:
Rekreacja 75-85% tętna maksymalnego wskazanego dla danego wieku ćwiczącego przy zachowaniu zasady
indywidualizacji
Dopuszczalna maksymalna liczba uderzeń serca na minutę
Maksymalne tętno = 220 - wiek (w latach)
Podstawowe wskazania do treningu zdrowotnego:
Typ treningu: dowolny typ wytrzymałościowej aktywności fizycznej
(trening aerobowy, prace domowe, ćwiczenia
rekreacyjne)
Intensywność: większa lub równa 45 % VO
2max
Częstotliwość :większość dni tygodnia lub codziennie
Czas trwania: nie krócej niż 30 minut
(zależne od typu aktywności)
Przykładowe typy wytrzymałościowej aktywności fizycznej:
bieganie, marsze, pływanie, jazda na nartach,
wiosłowanie, narciarstwo turystyczne, taniec