USTAWA
z dnia 21 marca 1985 r.
o drogach publicznych.
(tekst jednolity)
Rozdział 1
Przepisy ogólne.
Art. 1. Drog
ą
publiczn
ą
jest droga zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii
dróg, z której mo
ż
e korzysta
ć
ka
ż
dy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyj
ą
tkami
okre
ś
lonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych.
Art. 2. 1. Drogi publiczne ze wzgl
ę
du na funkcje w sieci drogowej dziel
ą
si
ę
na nast
ę
puj
ą
ce
kategorie:
1) drogi krajowe,
2) drogi wojewódzkie,
3) drogi powiatowe,
4) drogi gminne.
2. Ulice le
żą
ce w ci
ą
gu dróg wymienionych w ust. 1 nale
żą
do tej samej kategorii co te drogi.
3. Drogi publiczne ze wzgl
ę
dów funkcjonalno-technicznych dziel
ą
si
ę
na klasy okre
ś
lone w
warunkach technicznych, jakim powinny odpowiada
ć
drogi i ich usytuowanie.
Art. 2a. 1. Drogi krajowe stanowi
ą
własno
ść
Skarbu Pa
ń
stwa.
2. Drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowi
ą
własno
ść
wła
ś
ciwego samorz
ą
du
województwa, powiatu lub gminy.
Art. 3. Drogi publiczne ze wzgl
ę
du na stopie
ń
dost
ę
pno
ś
ci i obsługi przyległego terenu dziel
ą
si
ę
na:
1) drogi ogólnodost
ę
pne,
2) drogi ekspresowe,
3) autostrady.
Art. 4. U
ż
yte w ustawie okre
ś
lenia oznaczaj
ą
:
1) droga lub pas drogowy - wydzielony pas terenu, przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów oraz do
ruchu pieszych, wraz z le
żą
cymi w jego ci
ą
gu obiektami in
ż
ynierskimi, placami, zatokami postojowymi
oraz znajduj
ą
cymi si
ę
w wydzielonym pasie terenu chodnikami,
ś
cie
ż
kami rowerowymi, drogami
zbiorczymi, drzewami i krzewami oraz urz
ą
dzeniami technicznymi zwi
ą
zanymi z prowadzeniem i
zabezpieczeniem ruchu,
2) ulica - drog
ę
na terenach zabudowy miast i wsi, ł
ą
cznie z torowiskiem pojazdów szynowych
komunikacji miejskiej, wydzielon
ą
liniami rozgraniczaj
ą
cymi, która jest przeznaczona do obsługi
bezpo
ś
redniego otoczenia oraz umieszczania urz
ą
dze
ń
technicznych nie zwi
ą
zanych z ruchem
pojazdów lub pieszych,
3) jezdnia - cz
ęść
drogi przeznaczon
ą
do ruchu pojazdów,
4) korona drogi - jezdni
ę
z poboczami, zatokami autobusowymi, a przy drogach dwujezdniowych -
równie
ż
z pasami awaryjnego postoju i pasem dziel
ą
cym jezdnie,
5) droga ekspresowa - drog
ę
przeznaczon
ą
wył
ą
cznie dla ruchu pojazdów samochodowych i nie
obsługuj
ą
c
ą
przyległego terenu:
a) wyposa
ż
on
ą
w jedn
ą
lub dwie jezdnie,
b) posiadaj
ą
c
ą
wielopoziomowe skrzy
ż
owania z przecinaj
ą
cymi j
ą
innymi drogami komunikacji, z
dopuszczeniem wyj
ą
tkowo jednopoziomowych skrzy
ż
owa
ń
z drogami publicznymi,
c) wyposa
ż
on
ą
w urz
ą
dzenia obsługi podró
ż
nych, pojazdów i przesyłek, przeznaczone wył
ą
cznie dla
u
ż
ytkowników drogi,
6) autostrada - drog
ę
przeznaczon
ą
wył
ą
cznie dla ruchu pojazdów samochodowych i nie obsługuj
ą
c
ą
przyległego terenu:
a) wyposa
ż
on
ą
przynajmniej w dwie trwale rozdzielone, jednokierunkowe jezdnie,
b) posiadaj
ą
c
ą
wielopoziomowe skrzy
ż
owania ze wszystkimi przecinaj
ą
cymi j
ą
drogami komunikacji,
c) wyposa
ż
on
ą
w urz
ą
dzenia obsługi podró
ż
nych, pojazdów i przesyłek, przeznaczone wył
ą
cznie dla
u
ż
ytkowników autostrady,
7) obiekt mostowy - most, wiadukt, estakad
ę
, tunel, kładk
ę
dla pieszych, przej
ś
cie podziemne i przepust,
8) budowa drogi - wykonywanie nowego poł
ą
czenia drogowego mi
ę
dzy okre
ś
lonymi miejscami lub
miejscowo
ś
ciami,
9) modernizacja drogi - wykonywanie robót, w których wyniku nast
ę
puje podwy
ż
szenie parametrów
technicznych i eksploatacyjnych istniej
ą
cej drogi,
10) utrzymanie drogi - wykonywanie robót remontowych, przywracaj
ą
cych jej pierwotny stan, oraz robót
konserwacyjnych, porz
ą
dkowych i innych, zmierzaj
ą
cych do zwi
ę
kszenia bezpiecze
ń
stwa i wygody
ruchu, w tym tak
ż
e od
ś
nie
ż
anie i zwalczanie
ś
lisko
ś
ci zimowej,
11) ochrona drogi - działanie maj
ą
ce na celu niedopuszczenie do przedwczesnego zniszczenia drogi oraz
niewła
ś
ciwego jej u
ż
ytkowania,
12) (skre
ś
lony).
Art. 4a. Rada Ministrów ustali, w drodze rozporz
ą
dzenia, sie
ć
autostrad, dróg ekspresowych
oraz dróg o znaczeniu obronnym.
Art. 5. 1. Do dróg krajowych zalicza si
ę
:
1) autostrady i drogi ekspresowe oraz drogi le
żą
ce w ich ci
ą
gach do czasu wybudowania autostrad i dróg
ekspresowych,
2) drogi mi
ę
dzynarodowe,
3) drogi stanowi
ą
ce inne poł
ą
czenia zapewniaj
ą
ce spójno
ść
sieci dróg krajowych,
4) drogi dojazdowe do ogólnodost
ę
pnych przej
ść
granicznych obsługuj
ą
cych ruch osobowy i towarowy
bez ogranicze
ń
ci
ęż
aru całkowitego pojazdów (zespołu pojazdów) lub wył
ą
cznie ruch towarowy bez
ogranicze
ń
ci
ęż
aru całkowitego pojazdów (zespołu pojazdów),
5) drogi alternatywne dla autostrad płatnych,
6) drogi stanowi
ą
ce ci
ą
gi obwodnicowe du
ż
ych aglomeracji miejskich,
7) drogi o znaczeniu obronnym.
2. Zaliczenie do kategorii dróg krajowych nast
ę
puje w drodze rozporz
ą
dzenia Rady Ministrów na
wniosek ministra wła
ś
ciwego do spraw transportu, przedło
ż
ony w porozumieniu z ministrami
wła
ś
ciwymi do spraw administracji publicznej, spraw wewn
ę
trznych oraz obrony narodowej po
zasi
ę
gni
ę
ciu opinii wła
ś
ciwych sejmików województw.
3. Przebieg dróg krajowych ustala, w drodze rozporz
ą
dzenia, minister wła
ś
ciwy do spraw
transportu po zasi
ę
gni
ę
ciu opinii wła
ś
ciwych zarz
ą
dów województw, a w miastach na prawach powiatu
- wła
ś
ciwych zarz
ą
dów miast.
Art. 6. 1. Do dróg wojewódzkich zalicza si
ę
drogi inne ni
ż
okre
ś
lone w art. 5 ust. 1, stanowi
ą
ce
poł
ą
czenia mi
ę
dzy miastami, maj
ą
ce znaczenie dla województwa, i drogi o znaczeniu obronnym nie
zaliczone do dróg krajowych.
2. Zaliczenie do kategorii dróg wojewódzkich nast
ę
puje w drodze uchwały sejmiku województwa
w porozumieniu z ministrami wła
ś
ciwymi do spraw transportu oraz obrony narodowej.
3. Przebieg dróg wojewódzkich ustala sejmik województwa w planie regionalnym po zasi
ę
gni
ę
ciu
opinii zarz
ą
dów powiatów, na obszarze których przebiega droga, a w miastach na prawach powiatu -
opinii zarz
ą
dów miast.
Art. 6a. 1. Do dróg powiatowych zalicza si
ę
drogi inne ni
ż
okre
ś
lone w art. 5 ust. 1 i art. 6 ust. 1,
stanowi
ą
ce poł
ą
czenia miast b
ę
d
ą
cych siedzibami powiatów z siedzibami gmin i siedzib gmin mi
ę
dzy
sob
ą
.
2. Zaliczenie do kategorii dróg powiatowych nast
ę
puje w drodze uchwały rady powiatu w
porozumieniu z marszałkiem województwa po zasi
ę
gni
ę
ciu opinii zarz
ą
dów gmin, na obszarze których
przebiega droga, oraz po zasi
ę
gni
ę
ciu opinii zarz
ą
dów s
ą
siednich powiatów.
3. Przebieg dróg powiatowych ustala rada powiatu po zasi
ę
gni
ę
ciu opinii zarz
ą
dów gmin, na
obszarze których przebiega droga.
Art. 7. 1. Do dróg gminnych zalicza si
ę
drogi o znaczeniu lokalnym nie zaliczone do innych
kategorii, stanowi
ą
ce uzupełniaj
ą
c
ą
sie
ć
dróg słu
żą
cych miejscowym potrzebom, z wył
ą
czeniem dróg
wewn
ę
trznych.
2. Zaliczenie do kategorii dróg gminnych nast
ę
puje w drodze uchwały rady gminy po
zasi
ę
gni
ę
ciu opinii wła
ś
ciwego zarz
ą
du powiatu.
3. Przebieg dróg gminnych ustala zarz
ą
d gminy.
Art. 8. 1. Drogi nie zaliczone do
ż
adnej kategorii dróg publicznych, w szczególno
ś
ci drogi w
osiedlach mieszkaniowych, dojazdowe do gruntów rolnych i le
ś
nych, dojazdowe do obiektów
u
ż
ytkowanych przez podmioty prowadz
ą
ce działalno
ść
gospodarcz
ą
, place przed dworcami
kolejowymi, autobusowymi i portami s
ą
drogami wewn
ę
trznymi.
2. Budowa, utrzymanie, zarz
ą
dzanie i oznakowanie dróg wewn
ę
trznych nale
ż
y do zarz
ą
dcy
terenu.
3. Finansowanie zada
ń
, o których mowa w ust. 2, nale
ż
y do zarz
ą
dcy terenu.
4. Budowa, utrzymanie i oznakowanie skrzy
ż
owa
ń
dróg wewn
ę
trznych z drogami publicznymi
oraz urz
ą
dze
ń
bezpiecze
ń
stwa i organizacji ruchu zwi
ą
zanych z funkcjonowaniem skrzy
ż
owa
ń
nale
ż
y
do zarz
ą
du drogi publicznej.
Art. 9. Je
ż
eli droga niezb
ę
dna dla komunikacji publicznej nie została zaliczona do kategorii dróg
wojewódzkich, powiatowych lub gminnych, zaliczenie do odpowiedniej kategorii mo
ż
e nast
ą
pi
ć
w
drodze rozporz
ą
dzenia ministra wła
ś
ciwego do spraw transportu.
Art. 10. 1. Organ wła
ś
ciwy do zaliczenia drogi do odpowiedniej kategorii jest wła
ś
ciwy równie
ż
do pozbawienia jej tej kategorii. Pozbawienie drogi dotychczasowej kategorii i zaliczenie jej do innej
kategorii nast
ę
puje do ko
ń
ca trzeciego kwartału, z moc
ą
od dnia 1 stycznia nast
ę
pnego roku.
2. Nowo wybudowany odcinek drogi, w tym tak
ż
e obwodnica miejscowo
ś
ci, staje si
ę
drog
ą
tej
samej kategorii, w której ci
ą
gu le
ż
y.
3. Drogom publicznym i obiektom mostowym nadaje si
ę
numeracj
ę
.
4. Dla poszczególnych kategorii dróg wła
ś
ciwy zarz
ą
dca drogi prowadzi ewidencj
ę
dróg.
5. Minister wła
ś
ciwy do spraw transportu okre
ś
li, w drodze rozporz
ą
dzenia, sposób numeracji
oraz zakres, tre
ść
i sposób prowadzenia ewidencji dróg i obiektów mostowych.
Art. 11. (skre
ś
lony).
Art. 12. (skre
ś
lony).
Art. 13. 1. Korzystanie z dróg publicznych mo
ż
e by
ć
uzale
ż
nione, w przypadkach okre
ś
lonych w
ust. 2, od wniesienia opłat drogowych.
2. Opłaty mog
ą
by
ć
pobierane za:
1) (skre
ś
lony),
1a) przejazdy po autostradach budowanych i eksploatowanych lub wył
ą
cznie eksploatowanych jako płatne
w trybie przepisów o autostradach płatnych,
2) przeprawy promowe na drogach publicznych,
3) przejazdy po drogach publicznych pojazdów zarejestrowanych w kraju lub za granic
ą
, z ładunkiem lub
bez ładunku, o masie, naciskach osi lub wymiarach przekraczaj
ą
cych wielko
ś
ci okre
ś
lone w
odr
ę
bnych przepisach,
4) parkowanie pojazdów samochodowych na drogach,
5) przejazdy przez obiekty mostowe,
6) wjazd i poruszanie si
ę
po drogach strefy
ś
ródmiejskiej.
2a. Za przejazd po drogach publicznych pojazdów, o których mowa w ust. 2 pkt 3, bez
zezwolenia okre
ś
lonego przepisami
Prawa o ruchu drogowym
lub niezgodnie z warunkami podanymi
w zezwoleniu oraz za nieuiszczenie opłat, o których mowa w ust. 2 pkt 4, pobiera si
ę
opłaty
podwy
ż
szone.
3. Od opłat, o których mowa w ust. 2 pkt 2, 3, 5 i 6, zwolnione s
ą
przejazdy pojazdów:
1) Policji, Urz
ę
du Ochrony Pa
ń
stwa, Pa
ń
stwowej Stra
ż
y Po
ż
arnej, Stra
ż
y Granicznej, pogotowia
ratunkowego, słu
ż
by wi
ę
ziennej, urz
ę
dów celnych,
2) zarz
ą
dów dróg albo jednostek, którym powierzono eksploatacj
ę
autostrady lub drogi ekspresowej,
3) sił zbrojnych pa
ń
stw obcych, je
ż
eli umowa mi
ę
dzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stron
ą
,
tak stanowi,
4) innych wskazanych przez rad
ę
miasta w odniesieniu do dróg strefy
ś
ródmiejskiej.
3a. Minister wła
ś
ciwy do spraw transportu mo
ż
e w uzasadnionych przypadkach zwolni
ć
z opłat
niektóre przejazdy pojazdów wykonywane w ramach pomocy humanitarnej, medycznej i ratownictwa
lub w przypadku kl
ę
sk
ż
ywiołowych.
4. Rada Ministrów okre
ś
li, w drodze rozporz
ą
dzenia, szczegółowe zasady wprowadzania opłat, o
których mowa w ust. 2 pkt 2-5 i ust. 2a, oraz organ wła
ś
ciwy do ustalania stawek opłat i organ
wła
ś
ciwy do ich pobierania, z uwzgl
ę
dnieniem w szczególno
ś
ci: kategorii pojazdów, czasu parkowania
i organizacji ruchu lokalnego.
5. Zasady ustalania i pobierania opłat za przejazdy autostradami, o których mowa w ust. 2 pkt
1a, reguluj
ą
przepisy o autostradach płatnych.
Art. 13a. Zadania w zakresie budowy i eksploatacji autostrad i dróg ekspresowych mog
ą
by
ć
realizowane:
1) na zasadach ogólnych okre
ś
lonych w ustawie,
2) na zasadach okre
ś
lonych w przepisach o autostradach płatnych.
Art. 13b. 1. Ustanowienie strefy
ś
ródmiejskiej, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 6, jest mo
ż
liwe,
je
ż
eli:
1) strefa nie obejmuje drogi krajowej,
2) istnieje układ dróg wojewódzkich umo
ż
liwiaj
ą
cych omini
ę
cie strefy,
3) strefa obsługiwana jest przez lokalny transport zbiorowy,
4) zapewniony jest system parkingów,
5) sposób pobierania opłat nie utrudnia ruchu i nie powoduje zagro
ż
e
ń
w ruchu.
2. Organem wła
ś
ciwym do ustanowienia strefy
ś
ródmiejskiej jest rada gminy.
3. Rada gminy, ustanawiaj
ą
c stref
ę
ś
ródmiejsk
ą
, okre
ś
la:
1) granice strefy,
2) wysoko
ść
opłaty,
3) przejazdy pojazdów zwolnionych z opłaty,
4) przejazdy pojazdów, od których pobierane s
ą
opłaty obni
ż
one,
5) tryb pobierania opłaty.
4. Opłata, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 6, stanowi dochód gminy.
5. Minister wła
ś
ciwy do spraw transportu okre
ś
li, w drodze rozporz
ą
dzenia, szczegółowe zasady
ustalania przez rad
ę
gminy strefy
ś
ródmiejskiej. W szczególno
ś
ci w rozporz
ą
dzeniu okre
ś
la si
ę
warunki i sposób ustalania granic strefy, tryb i zakres opiniowania projektu ustanawiania strefy
ś
ródmiejskiej przez organy zarz
ą
dzaj
ą
ce drogami i ruchem na drogach oraz wymagania odno
ś
nie do
sposobu pobierania opłat.
Art. 14. (skre
ś
lony).
Art. 15. 1. Podmioty prowadz
ą
ce działalno
ść
gospodarcz
ą
s
ą
obowi
ą
zane do udziału w kosztach
budowy, modernizacji oraz utrzymania dróg, je
ż
eli u
ż
ytkowanie tych dróg jest zwi
ą
zane bezpo
ś
rednio
z potrzebami tych podmiotów.
2. Udział podmiotów prowadz
ą
cych działalno
ść
gospodarcz
ą
w kosztach utrzymania dróg
nast
ę
puje w wypadku, gdy obci
ąż
enie ruchem drogowym, wywołanym działalno
ś
ci
ą
tego podmiotu,
przekracza 20% ogólnego obci
ąż
enia drogi.
3. Rada Ministrów okre
ś
la, w drodze rozporz
ą
dzenia, szczegółowe zasady udziału podmiotów
prowadz
ą
cych działalno
ść
gospodarcz
ą
w kosztach, o których mowa w ust. 1 i 2.
Art. 16. Realizacja oraz koszty budowy lub modernizacji dróg, spowodowane inwestycj
ą
niedrogow
ą
, nale
żą
do inwestora tego przedsi
ę
wzi
ę
cia.
Rozdział 1a
(skre
ś
lony).
Rozdział 2
Administracja drogowa.
Art. 17. Do zakresu działania ministra wła
ś
ciwego do spraw transportu nale
ż
y:
1) okre
ś
lanie kierunków rozwoju sieci drogowej,
2) wydawanie przepisów techniczno-budowlanych dotycz
ą
cych dróg i obiektów mostowych,
3) koordynacja działa
ń
w zakresie przygotowania dróg dla potrzeb obrony pa
ń
stwa na zasadach
okre
ś
lonych przez Rad
ę
Ministrów w drodze rozporz
ą
dzenia,
4) sprawowanie nadzoru nad Generalnym Dyrektorem Dróg Publicznych.
Art. 18. 1. Centralnym organem administracji rz
ą
dowej wła
ś
ciwym w sprawach dróg krajowych
jest Generalny Dyrektor Dróg Publicznych, do którego nale
ż
y:
1) wykonywanie zada
ń
zarz
ą
dcy dróg krajowych,
2) realizacja bud
ż
etu pa
ń
stwa w zakresie dróg krajowych.
2. Do Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych nale
ż
y równie
ż
:
1) współudział w realizacji polityki transportowej w zakresie dróg,
2) gromadzenie danych i sporz
ą
dzanie informacji o sieci dróg publicznych,
3) nadzór nad przygotowaniem infrastruktury drogowej na potrzeby obrony pa
ń
stwa,
4) koordynowanie zagadnie
ń
powodziowych w zakresie dróg publicznych,
5) wydawanie zezwole
ń
na przejazdy po drogach publicznych pojazdów z ładunkiem lub bez ładunku o
masie, naciskach osi lub wymiarach przekraczaj
ą
cych wielko
ś
ci okre
ś
lone w odr
ę
bnych przepisach,
je
ż
eli miejsce rozpocz
ę
cia i zako
ń
czenia przejazdu znajduje si
ę
na obszarze ró
ż
nych województw lub
trasa przejazdu przekracza granice pa
ń
stwa,
6) współpraca z administracjami drogowymi innych pa
ń
stw i organizacjami mi
ę
dzynarodowymi,
7) zarz
ą
dzanie ruchem na drogach krajowych.
3. Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na
wniosek ministra wła
ś
ciwego do spraw transportu.
4. Zast
ę
pców Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych powołuje i odwołuje minister wła
ś
ciwy
do spraw transportu na wniosek Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych.
5. Generalny Dyrektor Dróg Publicznych realizuje swoje zadania przy pomocy Generalnej
Dyrekcji Dróg Publicznych. Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych wykonuje równie
ż
zadania zarz
ą
du
dróg krajowych.
6. W skład Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych wchodz
ą
oddział centralny w Warszawie oraz
nast
ę
puj
ą
ce oddziały terenowe:
1) północno-zachodni z siedzib
ą
w Szczecinie,
2) północny z siedzib
ą
w Gda
ń
sku,
3) północno-wschodni z siedzib
ą
w Białymstoku,
4) zachodni z siedzib
ą
w Poznaniu,
5) wschodni z siedzib
ą
w Lublinie,
6) południowo-zachodni z siedzib
ą
we Wrocławiu,
7) południowy z siedzib
ą
w Katowicach,
8) południowo-wschodni z siedzib
ą
w Krakowie.
7. Rada Ministrów okre
ś
li, w drodze rozporz
ą
dzenia, szczegółowy zasi
ę
g terytorialny oddziałów
Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych, z uwzgl
ę
dnieniem granic powiatów.
8. Do oddziału nale
ż
y:
1) wykonywanie zada
ń
zarz
ą
du drogi na obszarze jego działania,
2) wykonywanie zada
ń
zarz
ą
dcy drogi na obszarze jego działania, powierzonych przez Generalnego
Dyrektora Dróg Publicznych na podstawie upowa
ż
nienia okre
ś
lonego w ust. 9.
9. Generalny Dyrektor Dróg Publicznych mo
ż
e upowa
ż
ni
ć
pracowników Generalnej Dyrekcji
Dróg Publicznych do załatwiania okre
ś
lonych spraw w jego imieniu w ustalonym zakresie, a w
szczególno
ś
ci do wydawania decyzji administracyjnych.
10. Minister wła
ś
ciwy do spraw transportu, w drodze rozporz
ą
dzenia, nadaje Generalnej Dyrekcji
Dróg Publicznych statut okre
ś
laj
ą
cy jej organizacj
ę
.
11. Minister wła
ś
ciwy do spraw transportu okre
ś
li, w drodze rozporz
ą
dzenia, tryb sporz
ą
dzania
informacji, gromadzenia i udost
ę
pniania danych o sieci dróg publicznych.
Art. 19. 1. Organ administracji rz
ą
dowej lub jednostki samorz
ą
du terytorialnego, do wła
ś
ciwo
ś
ci
którego nale
żą
sprawy z zakresu planowania, budowy, modernizacji, utrzymania i ochrony dróg, jest
zarz
ą
dc
ą
drogi.
2. Zarz
ą
dcami dróg, z zastrze
ż
eniem ust. 3, 5 i 6, s
ą
dla dróg:
1) krajowych - Generalny Dyrektor Dróg Publicznych,
2) wojewódzkich - zarz
ą
d województwa,
3) powiatowych - zarz
ą
d powiatu,
4) gminnych - zarz
ą
d gminy.
3. Generalny Dyrektor Dróg Publicznych jest zarz
ą
dc
ą
autostrady wybudowanej na zasadach
okre
ś
lonych w ustawie do czasu przekazania jej koncesjonariuszowi w drodze porozumienia
zawartego pomi
ę
dzy Generalnym Dyrektorem Dróg Publicznych, Prezesem Agencji Budowy i
Eksploatacji Autostrad oraz koncesjonariuszem. Koncesjonariusz pełni funkcj
ę
zarz
ą
dcy autostrady
płatnej na warunkach okre
ś
lonych w umowie koncesyjnej, z wyj
ą
tkiem zada
ń
, o których mowa w art.
20 pkt 1, 8 i 17, z zastrze
ż
eniem ust. 3a.
3a. Minister wła
ś
ciwy do spraw transportu mo
ż
e udzieli
ć
zgody, na warunkach okre
ś
lonych w
drodze decyzji administracyjnej, na zaj
ę
cie pasa drogowego autostrady płatnej w celu umieszczenia
urz
ą
dze
ń
infrastruktury technicznej i innych obiektów nie zwi
ą
zanych z t
ą
autostrad
ą
.
4. Zarz
ą
dzanie drogami publicznymi mo
ż
e by
ć
przekazywane mi
ę
dzy zarz
ą
dcami w trybie
porozumie
ń
.
5. W granicach miast na prawach powiatu zarz
ą
dc
ą
wszystkich dróg publicznych, z wyj
ą
tkiem
autostrad i dróg ekspresowych, jest zarz
ą
d miasta.
6.
(1)
W granicach miasta stołecznego Warszawy zarz
ą
dc
ą
dróg publicznych:
1) krajowych, z wyj
ą
tkiem autostrad i dróg ekspresowych,
2) wojewódzkich i powiatowych
- jest zarz
ą
d miasta stołecznego Warszawy.
Art. 20. Do zarz
ą
dcy drogi nale
ż
y w szczególno
ś
ci:
1) opracowanie projektów planów rozwoju sieci drogowej,
2) opracowanie projektów planów finansowania budowy, utrzymania i ochrony dróg oraz obiektów
mostowych,
3) pełnienie funkcji inwestora,
4) utrzymanie nawierzchni, chodników, obiektów in
ż
ynierskich, urz
ą
dze
ń
zabezpieczaj
ą
cych ruch i innych
urz
ą
dze
ń
zwi
ą
zanych z drog
ą
,
5) realizacja zada
ń
w zakresie in
ż
ynierii ruchu,
6) przygotowanie infrastruktury drogowej dla potrzeb obronnych oraz wykonywanie innych zada
ń
na rzecz
obronno
ś
ci kraju,
7) koordynacja robót w pasie drogowym,
8) wydawanie zezwole
ń
na zaj
ę
cie pasa drogowego, na zjazdy z dróg, na przejazdy po drogach
publicznych pojazdów z ładunkiem lub bez ładunku o masie, naciskach osi lub wymiarach
przekraczaj
ą
cych wielko
ś
ci okre
ś
lone w odr
ę
bnych przepisach oraz pobieranie opłat i kar pieni
ęż
nych,
9) prowadzenie ewidencji dróg i drogowych obiektów mostowych,
10) przeprowadzanie okresowych kontroli stanu dróg i obiektów mostowych,
11) wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczaj
ą
cych,
12) przeciwdziałanie niszczeniu dróg przez ich u
ż
ytkowników,
13) przeciwdziałanie niekorzystnym przeobra
ż
eniom
ś
rodowiska mog
ą
cym powsta
ć
lub powstaj
ą
cym w
nast
ę
pstwie budowy lub utrzymania dróg,
14) wprowadzanie ogranicze
ń
b
ą
d
ź
zamykanie dróg i drogowych obiektów mostowych dla ruchu oraz
wyznaczanie objazdów, gdy wyst
ę
puje bezpo
ś
rednie zagro
ż
enie bezpiecze
ń
stwa osób lub mienia,
15) dokonywanie okresowych pomiarów ruchu drogowego,
16) sadzenie, utrzymanie oraz usuwanie drzew i krzewów oraz piel
ę
gnacja zieleni w pasie drogowym,
17) prowadzenie gospodarki gruntami i innymi nieruchomo
ś
ciami pozostaj
ą
cymi w zarz
ą
dzie organu
zarz
ą
dzaj
ą
cego drog
ą
.
Art. 21. 1. Zarz
ą
dca drogi, o którym mowa w art. 19 ust. 2 pkt 2-4 oraz ust. 5 i 6, mo
ż
e
wykonywa
ć
swoje obowi
ą
zki przy pomocy jednostki organizacyjnej b
ę
d
ą
cej zarz
ą
dem drogi,
utworzonej odpowiednio przez sejmik województwa, rad
ę
powiatu, rad
ę
miasta stołecznego Warszawy
lub rad
ę
gminy. Je
ż
eli jednostka taka nie została utworzona, zadania zarz
ą
du drogi wykonuje
zarz
ą
dca.
1a. Zarz
ą
dca drogi mo
ż
e upowa
ż
ni
ć
pracowników, odpowiednio: urz
ę
du marszałkowskiego,
starostwa, urz
ę
du miasta, urz
ę
du miasta stołecznego Warszawy lub gminy albo pracowników
jednostki organizacyjnej b
ę
d
ą
cej zarz
ą
dem drogi, do załatwiania spraw w jego imieniu, w ustalonym
zakresie, a w szczególno
ś
ci do wydawania decyzji administracyjnych.
2. Zarz
ą
dy dróg, o których mowa w ust. 1 oraz art. 18 ust. 5, maj
ą
prawo do:
1) wst
ę
pu na grunty przyległe do pasa drogowego, je
ż
eli jest to niezb
ę
dne do wykonywania czynno
ś
ci
zwi
ą
zanych z utrzymaniem i ochron
ą
dróg,
2) urz
ą
dzenia czasowego przejazdu przez grunty przyległe do pasa drogowego w razie przerwy
komunikacji na drodze,
3) ustawiania na gruntach przyległych do pasa drogowego zasłon przeciw
ś
nie
ż
nych.
3. Wła
ś
cicielom lub u
ż
ytkownikom gruntów, którzy ponie
ś
li szkody w wyniku czynno
ś
ci
wymienionych w ust. 2, przysługuje odszkodowanie na zasadach okre
ś
lonych w przepisach o
gospodarce nieruchomo
ś
ciami.
Art. 22. 1. Zarz
ą
d drogi sprawuje nieodpłatny trwały zarz
ą
d gruntami w pasie drogowym.
2. Grunty, o których mowa w ust. 1, zarz
ą
d drogi mo
ż
e oddawa
ć
innym podmiotom
gospodarczym w dzier
ż
aw
ę
, najem albo je u
ż
ycza
ć
w drodze umowy na cele zwi
ą
zane z gospodark
ą
drogow
ą
, potrzebami ruchu drogowego i obsługi uczestników ruchu oraz pod reklamy. Przepisu
art. 43
ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomo
ś
ciami (Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz.
543) nie stosuje si
ę
.
3. W przypadku nabywania gruntów przeznaczonych pod pas drogowy, zarz
ą
d drogi mo
ż
e
wyst
ą
pi
ć
z wnioskiem o dokonanie podziału lub scalenia nieruchomo
ś
ci zgodnie z przepisami o
gospodarce nieruchomo
ś
ciami.
Art. 23-24. (skre
ś
lone).
Rozdział 3
Skrzy
ż
owania dróg z innymi drogami komunikacji l
ą
dowej i powietrznej oraz liniowymi
urz
ą
dzeniami technicznymi.
Art. 25. 1. Budowa, modernizacja, utrzymanie i ochrona skrzy
ż
owa
ń
dróg ró
ż
nych kategorii,
wraz z nawierzchni
ą
drogow
ą
i obiektami mostowymi w pasie drogowym oraz urz
ą
dzeniami
bezpiecze
ń
stwa i organizacji ruchu, zwi
ą
zanymi z funkcjonowaniem tego skrzy
ż
owania, nale
ż
y do
zarz
ą
du wła
ś
ciwego dla drogi wy
ż
szej kategorii.
2. Przepis ust. 1 stosuje si
ę
odpowiednio do skrzy
ż
owa
ń
z drogami wewn
ę
trznymi.
Art. 26. Budowa, modernizacja, utrzymanie i ochrona przepraw promowych poło
ż
onych w ci
ą
gu
drogi, ł
ą
cznie z jednostkami przeprawowymi, nale
ż
y do zarz
ą
du tej drogi.
Art. 27. (skre
ś
lony).
Art. 28. 1. Budowa, modernizacja, utrzymanie i ochrona skrzy
ż
owa
ń
dróg z liniami kolejowymi w
poziomie szyn, wraz z zaporami, urz
ą
dzeniami sygnalizacyjnymi, znakami kolejowymi, jak równie
ż
nawierzchni
ą
drogow
ą
w obszarze skrajni kolejowej, nale
ż
y do zarz
ą
du kolei.
2. Do zarz
ą
dów kolei nale
ż
y równie
ż
:
1) konserwacja znajduj
ą
cej si
ę
nad skrajni
ą
kolejow
ą
dolnej cz
ęś
ci konstrukcji wiaduktów drogowych,
ł
ą
cznie z urz
ą
dzeniami zabezpieczaj
ą
cymi,
2) budowa i utrzymanie urz
ą
dze
ń
odwadniaj
ą
cych wiadukty kolejowe nad drogami, ł
ą
cznie z
urz
ą
dzeniami odprowadzaj
ą
cymi wod
ę
poza koron
ę
drogi,
3) budowa skrzy
ż
owa
ń
dróg z torami kolejowymi w ró
ż
nych poziomach w razie budowy nowej lub zmiany
trasy istniej
ą
cej linii kolejowej, zwi
ę
kszenia ilo
ś
ci torów, elektryfikacji linii, zwi
ę
kszenia szybko
ś
ci lub
cz
ę
stotliwo
ś
ci ruchu poci
ą
gów.
Art. 29. Wykonanie lub przebudowa zjazdu z drogi do pól uprawnych i zabudowa
ń
nale
ż
y:
1) w wypadku budowy lub modernizacji drogi - do zarz
ą
du drogi,
2) w pozostałych wypadkach - do wła
ś
ciciela lub u
ż
ytkownika gruntów przyległych do drogi, po uzyskaniu
zgody zarz
ą
du drogi.
Art. 30. Utrzymywanie zjazdów nale
ż
y do wła
ś
cicieli lub u
ż
ytkowników gruntów przyległych do
drogi.
Art. 31. Utrzymywanie przej
ść
dla pieszych pod lub nad jezdni
ą
drogi publicznej nale
ż
y do
zarz
ą
du drogi.
Art. 32. W razie gdy budowa lub modernizacja drogi w miejscu przeci
ę
cia si
ę
z inn
ą
drog
ą
komunikacji l
ą
dowej - z wyj
ą
tkiem skrzy
ż
owania z lini
ą
kolejow
ą
w poziomie szyn (art. 28 ust. 1) -
wodnej, korytarzem powietrznym w strefie lotniska lub urz
ą
dzeniem typu liniowego (lini
ą
energetyczn
ą
, telekomunikacyjn
ą
, ruroci
ą
giem, ta
ś
moci
ą
giem itp.) powoduje naruszenie tych obiektów
lub konieczno
ść
zmian dotychczasowego stanu, dokonanie zmiany lub przywrócenie poprzedniego
stanu nale
ż
y do zarz
ą
du drogi, chyba
ż
e zainteresowane strony postanowi
ą
inaczej.
Art. 33. 1. Wykonanie skrzy
ż
owa
ń
nowo budowanych lub modernizowanych obiektów, o których
mowa w art. 32 oraz linii kolejowych z drog
ą
, powoduj
ą
ce naruszenie stanu istniej
ą
cego drogi lub
konieczno
ść
dokonania zmian elementów drogi, nale
ż
y do zarz
ą
du prowadz
ą
cego budow
ę
lub
modernizacj
ę
tych obiektów.
2. Przepisy ust. 1 oraz art. 32 stosuje si
ę
równie
ż
do znajduj
ą
cych si
ę
w pasie drogowym
urz
ą
dze
ń
nie zwi
ą
zanych z gospodark
ą
drogow
ą
lub potrzebami ruchu.
Rozdział 4
Pas drogowy.
Art. 34. Odległo
ść
granicy pasa drogowego od zewn
ę
trznej kraw
ę
dzi wykopu, nasypu, rowu lub
od innych urz
ą
dze
ń
wymienionych w art. 4 pkt 1 i 2 powinna wynosi
ć
co najmniej 0,75 m, a dla
autostrad i dróg ekspresowych - co najmniej 2 m.
Art. 35. 1. W planach zagospodarowania przestrzennego nale
ż
y rezerwowa
ć
pod przyszł
ą
budow
ę
lub modernizacj
ę
dróg pas terenu o szeroko
ś
ci uwzgl
ę
dniaj
ą
cej ochron
ę
u
ż
ytkowników dróg i
terenu przyległego przed wzajemnym niekorzystnym oddziaływaniem. Rezerwacj
ę
terenu realizuje si
ę
przez odmow
ę
wydawania zezwole
ń
budowlanych.
2. Zarezerwowany pas terenu, o którym mowa w ust. 1, powinien by
ć
wykorzystany na cele
rolnicze lub gospodarcze o tymczasowym charakterze, za zezwoleniem wła
ś
ciwego organu, po
zasi
ę
gni
ę
ciu opinii zarz
ą
du drogi.
3. W zarezerwowanym pasie terenu mog
ą
by
ć
wznoszone tylko tymczasowe budynki lub
konstrukcje budowlane; ich usuni
ę
cie w wypadku budowy lub modernizacji drogi nast
ę
puje na koszt
wła
ś
ciciela, bez odszkodowania.
4. Lokalizowanie zabudowy wzdłu
ż
zarezerwowanych pasów terenu, nowo wybudowanych dróg
(w tym obwodnic miejscowo
ś
ci) oraz istniej
ą
cych dróg mo
ż
e nast
ą
pi
ć
tylko w wypadku wł
ą
czenia
ruchu drogowego - spowodowanego t
ą
zabudow
ą
- do istniej
ą
cej lub projektowanej drogi, wył
ą
cznie w
miejscach okre
ś
lonych przez zarz
ą
d drogi.
Art. 36. W razie samowolnego naruszenia pasa drogowego lub zarezerwowanego pasa terenu,
wła
ś
ciwy zarz
ą
dca drogi orzeka o przywróceniu ich do stanu poprzedniego.
Art. 37. 1. W pasie drogowym mog
ą
znajdowa
ć
si
ę
budynki i urz
ą
dzenia zwi
ą
zane z gospodark
ą
drogow
ą
i obsług
ą
ruchu drogowego oraz obiekty uznane za zabytki kultury materialnej lub pomniki
przyrody.
2. W pasie drogowym nale
ż
y, zale
ż
nie od potrzeby, sadzi
ć
i utrzymywa
ć
ziele
ń
, w tym drzewa i
krzewy.
3. Minister wła
ś
ciwy do spraw transportu
(2)
, w drodze rozporz
ą
dzenia, okre
ś
la zasady sadzenia,
utrzymywania oraz usuwania drzew i krzewów w pasie drogowym.
Art. 38. 1. Istniej
ą
ce w pasie drogowym budynki, obiekty in
ż
ynierskie i urz
ą
dzenia nie zwi
ą
zane
z gospodark
ą
drogow
ą
lub obsług
ą
ruchu, które nie powoduj
ą
zagro
ż
enia i utrudnie
ń
ruchu
drogowego i nie zakłócaj
ą
wykonywania zada
ń
zarz
ą
du drogi, mog
ą
pozosta
ć
w dotychczasowym
stanie.
2. Wykonanie przebudowy lub kapitalnego remontu obiektów i urz
ą
dze
ń
, o których mowa w ust.
1, wymaga zgody zarz
ą
dcy drogi.
Art. 39. 1. Zabrania si
ę
dokonywania w pasie drogowym czynno
ś
ci, które mogłyby powodowa
ć
niszczenie lub uszkodzenie drogi i jej urz
ą
dze
ń
albo zmniejszenie jej trwało
ś
ci oraz zagra
ż
a
ć
bezpiecze
ń
stwu ruchu drogowego. W szczególno
ś
ci zabrania si
ę
:
1) lokalizacji budynków, umieszczania urz
ą
dze
ń
, przedmiotów i materiałów nie zwi
ą
zanych z gospodark
ą
drogow
ą
lub potrzebami ruchu drogowego,
2) włóczenia po drogach oraz porzucania na nich przedmiotów lub u
ż
ywania pojazdów niszcz
ą
cych
nawierzchni
ę
drogi,
3) poruszania si
ę
po drogach pojazdów, których nacisk na pojedyncz
ą
o
ś
przekracza 80 kN (8 t), a na o
ś
składow
ą
osi wielokrotnej, je
ż
eli przekracza warto
ść
od 57,5 kN (5,75 t) do 72,5 kN (7,25 t) w
zale
ż
no
ś
ci od rozstawu osi składowych, oraz pojazdów nie odpowiadaj
ą
cych parametrom
technicznym ustalonym w przepisach okre
ś
laj
ą
cych ich warunki techniczne,
4) samowolnego ustawiania, zmieniania i uszkadzania znaków drogowych i urz
ą
dze
ń
ostrzegawczo-
zabezpieczaj
ą
cych,
5) umieszczania poza obszarami zabudowanymi tablic z hasłami reklamowymi lub propagandowymi,
6) umieszczania urz
ą
dze
ń
zast
ę
puj
ą
cych obowi
ą
zuj
ą
ce znaki drogowe,
7) niszczenia rowów, skarp, nasypów i wykopów oraz samowolnego rozkopywania drogi,
8) zaorywania lub zw
ęż
ania w inny sposób pasa drogowego,
9) odprowadzania wody i
ś
cieków z urz
ą
dze
ń
melioracyjnych, gospodarskich lub zakładowych do rowów
przydro
ż
nych lub na jezdni
ę
drogi,
10) wypasania zwierz
ą
t gospodarskich,
11) rozniecania ognisk w pobli
ż
u obiektów mostowych oraz przeje
ż
d
ż
ania przez nie z otwartym ogniem,
12) usuwania, niszczenia i uszkadzania zadrzewie
ń
przydro
ż
nych.
2. Przepisów ust. 1 pkt 2 i 3 nie stosuje si
ę
do pojazdów specjalnych sił zbrojnych, dla których
warunki poruszania si
ę
po drogach okre
ś
laj
ą
przepisy szczególne.
3. W szczególnie uzasadnionych wypadkach lokalizowanie w pasie drogowym urz
ą
dze
ń
lub
obiektów nie zwi
ą
zanych z gospodark
ą
drogow
ą
lub potrzebami ruchu, jak równie
ż
umieszczanie
takich urz
ą
dze
ń
na obiektach mostowych mo
ż
e nast
ą
pi
ć
wył
ą
cznie za zezwoleniem wła
ś
ciwego
zarz
ą
dcy drogi.
4. Utrzymanie obiektów i urz
ą
dze
ń
, o których mowa w ust. 3, nale
ż
y do ich posiadaczy.
Art. 40. 1. Prowadzenie robót w pasie drogowym wymaga zezwolenia wła
ś
ciwego zarz
ą
dcy
drogi, z zastrze
ż
eniem art. 22 ust. 2.
2. Organ, o którym mowa w ust. 1, mo
ż
e zmieni
ć
warunki okre
ś
lone w zezwoleniu lub cofn
ąć
zezwolenie ze szczególnie wa
ż
nych powodów, nie daj
ą
cych si
ę
przewidzie
ć
w chwili wydania
zezwolenia.
3. Za szkody poniesione w zwi
ą
zku ze zmian
ą
warunków okre
ś
lonych w zezwoleniu lub jego
cofni
ę
ciem przysługuje odszkodowanie.
4. Za zaj
ę
cie pasa drogowego i za umieszczenie w nim urz
ą
dze
ń
nie zwi
ą
zanych z
funkcjonowaniem dróg pobiera si
ę
opłaty, a za niedotrzymanie warunków okre
ś
lonych w zezwoleniu
lub zaj
ę
cie pasa bez zezwolenia pobiera si
ę
kary pieni
ęż
ne, z zastrze
ż
eniem art. 22 ust. 2.
5. Przepisu ust. 1 nie stosuje si
ę
w razie konieczno
ś
ci usuni
ę
cia awarii urz
ą
dze
ń
nie zwi
ą
zanych
z obsług
ą
ruchu, a znajduj
ą
cych si
ę
w pasie drogowym, z tym
ż
e po zlokalizowaniu awarii prowadz
ą
cy
roboty niezwłocznie zawiadamia o tym zarz
ą
d drogi, wła
ś
ciwy urz
ą
d spraw wewn
ę
trznych
(3)
.
6. Zajmuj
ą
cy pas drogowy jest obowi
ą
zany zapewni
ć
bezpieczne warunki ruchu i przywróci
ć
pas
do poprzedniego stanu u
ż
yteczno
ś
ci w okre
ś
lonym terminie.
7. Rada Ministrów, w drodze rozporz
ą
dzenia, okre
ś
la zasady i warunki udzielania zezwole
ń
na
zajmowanie pasa drogowego i umieszczanie w nim urz
ą
dze
ń
nie zwi
ą
zanych z funkcjonowaniem
drogi oraz opłaty z tego tytułu, jak równie
ż
kary pieni
ęż
ne za zaj
ę
cie pasa drogowego i umieszczanie
w nim urz
ą
dze
ń
bez zezwolenia oraz tryb dochodzenia roszcze
ń
z tytułu szkód poniesionych w
zwi
ą
zku ze zmian
ą
warunków okre
ś
lonych w zezwoleniu lub jego cofni
ę
ciem (ust. 3) i organy wła
ś
ciwe
w tych sprawach.
Art. 40a. Opłaty pochodz
ą
ce ze
ź
ródeł, o których mowa w art. 13 ust. 2 pkt 1-5 i 2a, oraz opłaty i
kary okre
ś
lone w art. 40 ust. 4 stanowi
ą
dochody
ś
rodków specjalnych zarz
ą
dów dróg
przeznaczonych na utrzymanie dróg, a opłaty za zezwolenia na przejazd pojazdów wymienionych w
art. 13 ust. 2 pkt 3 i ust. 2a, których trasa przekracza granic
ę
pa
ń
stwa, stanowi
ą
dochody
ś
rodka
specjalnego Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych przeznaczonego na budow
ę
i utrzymanie dróg
krajowych.
Art. 40b. 1. Osoby upowa
ż
nione przez dyrektora urz
ę
du celnego s
ą
uprawnione do kontroli
pojazdów wykonuj
ą
cych mi
ę
dzynarodowy transport drogowy w zakresie masy, nacisków osi lub
wymiarów okre
ś
lonych przepisami
Prawa o ruchu drogowym
.
2. W razie przekroczenia dopuszczalnej masy, nacisków osi lub wymiarów pojazdów, urz
ę
dy
celne pobieraj
ą
opłaty ustalone zgodnie z art. 13 ust. 4.
3. Urz
ę
dy celne otrzymuj
ą
prowizj
ę
od pobranych opłat.
4. Minister wła
ś
ciwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem wła
ś
ciwym do spraw
finansów publicznych i Prezesem Głównego Urz
ę
du Ceł okre
ś
li, w drodze rozporz
ą
dzenia, wysoko
ść
prowizji, o której mowa w ust. 3, oraz sposób jej pobierania i rozliczania z Generaln
ą
Dyrekcj
ą
Dróg
Publicznych.
Art. 41. 1. Minister wła
ś
ciwy do spraw transportu, w drodze rozporz
ą
dzenia, ustala sie
ć
dróg
krajowych oraz na wniosek wła
ś
ciwego zarz
ą
dcy dróg wojewódzkich - sie
ć
dróg wojewódzkich, po
których mog
ą
porusza
ć
si
ę
pojazdy o dopuszczalnym nacisku na pojedyncz
ą
o
ś
do 100 kN (10 t), a na
o
ś
składow
ą
osi wielokrotnej od 57,5 kN (5,75 t) do 80 kN (8 t) w zale
ż
no
ś
ci od rozstawu osi
składowych.
2. Koszty zwi
ą
zane z okre
ś
leniem tras przejazdu oraz z przystosowaniem odcinków dróg do
przewozu ładunków o masie lub gabarytach przekraczaj
ą
cych dopuszczalne normy albo przejazdu
pojazdów nienormatywnych ponosi dokonuj
ą
cy tych przewozów lub przejazdów.
3. Minister wła
ś
ciwy do spraw transportu, w drodze rozporz
ą
dzenia, okre
ś
la zasady ustalania
kosztów, o których mowa w ust. 2, organy wła
ś
ciwe i tryb post
ę
powania w tych sprawach.
Art. 42. 1. Napowietrzne linie telekomunikacyjne i elektroenergetyczne, przebiegaj
ą
ce wzdłu
ż
pasów drogowych, poza obszarem zabudowanym, powinny by
ć
usytuowane poza granicami pasa
drogowego, w odległo
ś
ci co najmniej 5,0 m od granicy pasa, chyba
ż
e organ okre
ś
lony w art. 39 ust. 3
wyrazi zgod
ę
na odst
ę
pstwo od tej zasady.
2. Napowietrzne linie telekomunikacyjne i elektroenergetyczne mog
ą
by
ć
umieszczane, na
warunkach ustalonych przez organ okre
ś
lony w art. 39 ust. 3:
1) na terenach zalewowych - na skarpach nasypów drogowych, z wyj
ą
tkiem nasypów spełniaj
ą
cych
jednocze
ś
nie funkcje wałów przeciwpowodziowych, a w braku takiej mo
ż
liwo
ś
ci - na kraw
ę
dzi korony
drogi,
2) na terenach górskich i zalesionych - w pasie drogowym poza koron
ą
drogi.
Art. 43. 1. Obiekty budowlane przy drogach powinny by
ć
usytuowane w odległo
ś
ci od
zewn
ę
trznej kraw
ę
dzi jezdni co najmniej:
Lp. Rodzaj drogi
Na terenie zabudowy
miast i wsi
Poza terenem
zabudowy
1
Autostrada
30 m
50 m
2
Droga ekspresowa
20 m
40 m
3
Droga
ogólnodost
ę
pna:
a) krajowa,
10 m
25 m
b) wojewódzka,
powiatowa
8 m
20 m
c) gminna
6 m
15 m
2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach wła
ś
ciwy zarz
ą
d drogi mo
ż
e wyrazi
ć
zgod
ę
na
usytuowanie obiektu budowlanego przy drodze, o której mowa w ust. 1 lp. 3 tabeli, w odległo
ś
ci
mniejszej ni
ż
okre
ś
lona.
3. Przepisów ust. 1 lp. 2 i 3 tabeli nie stosuje si
ę
do podziemnych obiektów telekomunikacyjnych,
lokalizowanych poza jezdni
ą
drogi na terenie zabudowy miast i wsi oraz poza koron
ą
drogi na
terenach zalewowych i górskich na warunkach ustalonych przez zarz
ą
d drogi.
Rozdział 5
Ś
wiadczenia na rzecz utrzymania dróg.
Art. 44. W wypadku gdy
ś
rodki techniczne, którymi dysponuje zarz
ą
d drogi, s
ą
niewystarczaj
ą
ce,
wojewoda na wniosek zarz
ą
du drogi mo
ż
e wprowadzi
ć
obowi
ą
zek odpłatnych
ś
wiadcze
ń
rzeczowych
w celu zapobie
ż
enia zagro
ż
eniu lub przerwaniu komunikacji na skutek wyst
ą
pienia niekorzystnych
warunków atmosferycznych, powstania zatoru drogowego w wyniku katastrofy lub wypadku
drogowego, jak równie
ż
pozostawienia na drodze pojazdu utrudniaj
ą
cego ruch lub zagra
ż
aj
ą
cego
bezpiecze
ń
stwu ruchu drogowego.
Art. 45. 1.
Ś
wiadczenia, o których mowa w art. 44, polegaj
ą
na obowi
ą
zku dostarczenia
pojazdów samochodowych lub sprz
ę
tu budowlanego wraz z obsług
ą
, niezb
ę
dnych do wykonania
robót obj
ę
tych
ś
wiadczeniem.
2. Do wykonania
ś
wiadcze
ń
rzeczowych s
ą
obowi
ą
zane jednostki gospodarki uspołecznionej,
posiadaj
ą
ce pojazdy lub sprz
ę
t budowlany, na terenie obj
ę
tym zarz
ą
dzeniem wojewody.
Art. 46. Za uszkodzenie, zniszczenie lub utrat
ę
dostarczonego pojazdu lub sprz
ę
tu, które
nast
ą
piło bez winy posiadacza lub obsługuj
ą
cego pojazd lub sprz
ę
t w zwi
ą
zku z wykonywaniem
ś
wiadcze
ń
, przysługuje odszkodowanie.
Art. 47. Rada Ministrów, w drodze rozporz
ą
dzenia, okre
ś
la zasady i sposób wykonywania
ś
wiadcze
ń
na rzecz utrzymania dróg, odpłatno
ść
, tryb dochodzenia roszcze
ń
z tego tytułu oraz
zwolnienie od obowi
ą
zku
ś
wiadcze
ń
, a tak
ż
e organy wła
ś
ciwe w tych sprawach.
Rozdział 6
Zmiany w przepisach obowi
ą
zuj
ą
cych, przepisy przej
ś
ciowe i ko
ń
cowe.
Art. 48. W kodeksie wykrocze
ń
art. 98 otrzymuje brzmienie: (zmiany pomini
ę
te).
Art. 49. W ustawie z dnia 19 grudnia 1975 r. o niektórych podatkach i opłatach terenowych (Dz.
U. Nr 45, poz. 229, z 1982 r. Nr 7, poz. 55, z 1983 r. Nr 6, poz. 35 i z 1985 r. Nr 12, poz. 50)
wprowadza si
ę
nast
ę
puj
ą
ce zmiany: (zmiany pomini
ę
te).
Art. 50. U
ż
yte w art. 27 pkt 3 ustawy z dnia 20 lipca 1983 r. o systemie rad narodowych i
samorz
ą
du terytorialnego (Dz. U. Nr 41, poz. 185 i Nr 62, poz. 286 oraz z 1984 r. Nr 21, poz. 100 i Nr
31, poz. 173) okre
ś
lenie "drogi pa
ń
stwowe" oznacza w rozumieniu niniejszej ustawy drogi krajowe,
okre
ś
lone w art. 14 ust. 1 pkt 1 lit. c).
Art. 51. 1. Z dniem wej
ś
cia ustawy w
ż
ycie:
1) grunty pa
ń
stwowe poło
ż
one poza granicami miast, oddane osobom fizycznym w zamian za grunty
zaj
ę
te pod budow
ę
dróg publicznych, staj
ą
si
ę
z mocy prawa własno
ś
ci
ą
tych osób; grunty takie
poło
ż
one w granicach miast przechodz
ą
na własno
ść
lub w u
ż
ytkowanie wieczyste osób fizycznych,
stosownie do przepisów szczególnych,
2) grunty oddane i zaj
ę
te pod drogi publiczne, wybudowane z udziałem czynu społecznego i istniej
ą
ce w
tym dniu, staj
ą
si
ę
z mocy prawa własno
ś
ci
ą
Pa
ń
stwa.
2. Przepisu ust. 1 pkt 2 nie stosuje si
ę
do gruntów zaj
ę
tych pod istniej
ą
ce drogi publiczne, w
odniesieniu do których zostało wszcz
ę
te post
ę
powanie wywłaszczeniowe przed dniem wej
ś
cia ustawy
w
ż
ycie.
Art. 52. Traci moc ustawa z dnia 29 marca 1962 r. o drogach publicznych (Dz. U. Nr 20, poz. 90
i z 1971 r. Nr 12, poz. 115).
Art. 53. Ustawa wchodzi w
ż
ycie z dniem 1 pa
ź
dziernika 1985 r.
1)
Art. 19 ust. 6 dodany przez art. 15 pkt 10 lit. d) ustawy z dnia 21 stycznia 2000 r. o zmianie
niektórych ustaw zwi
ą
zanych z funkcjonowaniem administracji publicznej (Dz.U.00.12.136), który
wejdzie w
ż
ycie z dniem 1 stycznia 2001 r.
2)
Stosownie do art. 71 pkt 2 ustawy z dnia 30 maja 1989 r. o zmianie upowa
ż
nie
ń
do wydawania
aktów wykonawczych (Dz.U.89.35.192), która weszła w
ż
ycie z dniem 1 lipca 1989 r., oraz zgodnie z
art. 4 ust. 1, art. 5 pkt 22 i art. 94 ustawy z dnia 4 wrze
ś
nia 1997 r. o działach administracji rz
ą
dowej
(Dz.U.99.82.928), która weszła w
ż
ycie z dniem 1 kwietnia 1999 r.
3)
Obecnie: wła
ś
ciwy komendant Policji, gdy
ż
zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o
Policji (Dz.U.90.30.179), która weszła w
ż
ycie z dniem 10 maja 1990 r., jest on organem administracji
rz
ą
dowej wła
ś
ciwym w sprawach ochrony bezpiecze
ń
stwa ludzi oraz utrzymania bezpiecze
ń
stwa i
porz
ą
dku publicznego na terenie województwa, natomiast urz
ę
dy spraw wewn
ę
trznych uległy
rozwi
ą
zaniu z chwil
ą
zorganizowania Policji na podstawie art. 147 ust. 2 wy
ż
ej wymienionej ustawy.