ROZWI¥ZANIA ZADAÑ (z komentarzem)

ZADANIE 1.
OdpowiedŸ:
A. Typ hybrydyzacji atomu azotu — sp

3

B. Liczba wi¹zañ chemicznych — 3
C. Liczba i rodzaj orbitali molekularnych — 4 orbitale molekularne typu

s (3 orbitale wi¹¿¹ce i 1 orbital niewi¹¿¹cy

opisuj¹cy woln¹ parê elektronow¹)

D. K¹t pomiêdzy wi¹zaniami H

ÔNÔH — ok. 107°

E. Kszta³t przestrzenny cz¹steczki — piramidalny

ZADANIE 2.

PRZYK£AD ROZWI¥ZANIA:

l

Zapis równania reakcji:
N

2

+

3 H

2

Ü 2 NH

3

1 mol

3 mole

2 mole

l

Obliczenie stê¿enia pocz¹tkowego azotu:

x = 1,5 mola N

2

W stanie równowagi w 1 dm

3

znajduje siê 0,5 mola N

2

. Przed reakcj¹ w 1 dm

3

znajdowa³o siê

1,5 mola + 0,5 mola = 2 mole N

2

, zatem stê¿enie pocz¹tkowe azotu wynosi³o c

mol

= 2 mol/dm

3

.

l

Obliczenie stê¿enia pocz¹tkowego wodoru:

x = 4,5 mola H

2

W stanie równowagi w 1 dm

3

znajduje siê 2,5 mola H

2

. Przed reakcj¹ w 1 dm

3

znajdowa³o siê

4,5 mola + 2,5 mola = 7 moli H

2

, zatem stê¿enie pocz¹tkowe wodoru wynosi³o c

mol

= 7 mol/dm

3

.

ZADANIE 3.
Równania reakcji hydrolizy:

OdpowiedŸ A:
NH

4

NO

3

+ H

2

O

Ü HNO

3

+ NH

3

+ H

2

O

NH

4

+

+ H

2

O

Ü NH

3

+ H

3

O

+

OdpowiedŸ B:
CH

3

COONH

4

+ H

2

O

Ü CH

3

COOH + NH

3

+ H

2

O

CH

3

COO

–

+ NH

4

+

+ H

2

O

Ü CH

3

COOH + NH

3

+H

2

O

OdpowiedŸ C:
KNO

2

+ H

2

O

Ü KOH + HNO

2

NO

2

–

+ H

2

O

Ü OH

–

+ HNO

2

ZADANIE 4.
OdpowiedŸ A:
Równanie reakcji:
2 HNO

3

+ Ca(OH)

2

Û Ca(NO

3

)

2

+ 2 H

2

O

OdpowiedŸ B:

PRZYK£AD ROZWI¥ZANIA:

l

Obliczenie liczby moli Ca(OH)

2

zawartych w 50 cm

3

0,3-molowego roztworu:

n

Ca(OH)

2

= c

mol

· V = 0,3 mol/dm

3

· 0,05 dm

3

= 0,015 mola Ca(OH)

2

l

Obliczenie liczby moli HNO

3

, jaka jest potrzebna do zobojêtnienia 0,015 mola Ca(OH)

2

:

n

HNO

3

= 2 · n

Ca(OH)

2

= 0,03 mola HNO

3

1

l

Obliczenie objêtoœci 0,5-molowego roztworu HNO

3

, w której znajduje siê 0,03 mola HNO

3

:

V

n

c

=

=

HNO

mol

3

mola

mol/dm

0 03

0 5

3

,

,

= 0,06 dm

3

= 60 cm

3

OdpowiedŸ:
Do ca³kowitego zobojêtnienia Ca(OH)

2

potrzeba 60 cm

3

0,5-molowego roztworu HNO

3

.

ZADANIE 5.
OdpowiedŸ A:
Równania reakcji:

l

Probówka I:

3 Cu + 8 HNO

3

Û 3 Cu(NO

3

)

2

+ 2 NO

­ + 4 H

2

O

l

Probówka II:

3 Pb + 8 HNO

3

Û 3 Pb(NO

3

)

2

+ 2 NO

­ + 4 H

2

O

l

Probówka III:

Al + HNO

3

Û reakcja nie zachodzi

l

Probówka IV:

Ag + 2 HNO

3

Û AgNO

3

+ NO

2

­ + H

2

O

Komentarz:
Glin pod wp³ywem stê¿onego HNO

3

ulega pasywacji.

Odpowiedz B:
Bezbarwny gaz (NO) wydziela siê w probówkach I i II.
Brunatny gaz (NO

2

) wydziela siê w probówce IV.

ZADANIE 6.
OdpowiedŸ A:
Równania reakcji:

Odpowiedz B:
W parownicy pozosta³ tlenek miedzi(II) CuO.

ZADANIE 7.
OdpowiedŸ A:
Równania reakcji:
1.

2. SO

3

+ H

2

O

Û H

2

SO

4

3. H

2

SO

4

+ Ca(OH)

2

Û CaSO

4

+ 2 H

2

O

4. Cu + 2 H

2

SO

4

Û CuSO

4

+ SO

2

­ + 2 H

2

O

5. SO

2

+ NaOH

Û NaHSO

3

6. NaHSO

3

+ NaOH

Û Na

2

SO

3

+ H

2

O

7. Na

2

SO

3

+ H

2

SO

4

Û Na

2

SO

4

+ SO

2

­ + H

2

O

8. SO

3

+ 2 NaOH

Û Na

2

SO

4

+ H

2

O

9. H

2

S + Cu(NO

3

)

2

Û CuS¯ + 2 HNO

3

10. CuS + O

2

Û Cu + SO

2

­

11. 2 H

2

S + 3 O

2

Û 2 SO

2

­ + 2 H

2

O

OdpowiedŸ B:
Reakcje utleniania-redukcji przedstawiaj¹ równania: 1, 4, 10, 11.

www.wsip.com.pl

2

ZADANIE 8.
OdpowiedŸ A:
Równanie reakcji:
H

2

S + Pb(NO

3

)

2

Û PbS¯ + 2 HNO

3

OdpowiedŸ B:

PRZYK£AD ROZWI¥ZANIA:

l

Obliczenie liczby moli Pb(NO

3

)

2

, jaka znajduje siê w 100 cm

3

0,1-molowego roztworu tej soli:

n

Pb(NO )

3 2

= c

mol

· V = 0,1 mol/dm

3

· 0,1 dm

3

= 0,01 mola Pb(NO

3

)

2

l

Obliczenie liczby moli H

2

S, jaka jest potrzebna do ca³kowitego wytr¹cenia PbS z roztworu:

x = 0,01 mola H

2

S

l

Obliczenie objêtoœci H

2

S, jak¹ zajmuje 0,01 mola H

2

S:

x = 0,224 dm

3

OdpowiedŸ:
Do ca³kowitego str¹cenia jonów o³owiu(II) w postaci PbS nale¿y u¿yæ 0,224 dm

3

H

2

S.

ZADANIE 9.
Równania reakcji:
OdpowiedŸ A:

OdpowiedŸ B:
(NH

4

)

2

CO

3

+ H

2

SO

4

Û (NH

4

)

2

SO

4

+ CO

2

­ + H

2

O

CO

3

2–

+ 2 H

+

Û CO

2

­ + H

2

O

ZADANIE 10.
OdpowiedŸ A:
Równania reakcji:

l

Probówka I:

l

Probówka II:

K

2

CO

3

+ 2 HNO

3

Û 2 KNO

3

+ CO

2

­ + H

2

O

CO

3

2–

+ 2 H

+

Û CO

2

­ + H

2

O

l

Probówka III:

Zn + H

2

SO

4

Û ZnSO

4

+ H

2

­

Zn + 2 H

+

Û Zn

2+

+ H

2

­

l

Probówka IV:

K

2

S + 2 HCl

Û 2 KCl + H

2

S

­

S

2–

+ 2 H

+

Û H

2

S

­

OdpowiedŸ B:

l

Bezbarwny, bezwonny, niepalny gaz (tlenek wêgla(IV)) wydziela siê w probówce II.

l

Bezbarwny, bezwonny, palny gaz, tworz¹cy mieszaninê piorunuj¹c¹ z tlenem (wodór) wydziela siê w probówce III.

l

Bezbarwny gaz o nieprzyjemnym zapachu zepsutych jaj (siarkowodór) wydziela siê w probówce IV.

l

¯ó³tozielony gaz (chlor) wydziela siê w probówce I.

3