1
Metody wyznaczania kształtu profilu statecznego
Metoda Masłowa Fp
Metoda Masłowa Fp, zwana również metodą jednakowej stateczności służy
do wyznaczania kształtu profilu zboczy statecznych. Zosta
ł
a ona opracowana w
oparciu o wyniki obserwacji procesów osuwiskowych zachodzących głównie na
zboczach rzeki Wołgi. Obserwacje te wykazały, że w wyniku naturalnych
procesów osuwiskowych w gruntach spoistych tworzy się krzywoliniowy profil
zbocza, który gwarantuje zachowanie stanu równowagi, a generalne nachylenie
tego profilu jest ściśle związane z wytrzymałością gruntów na ścinanie. Obserwacje
te wykazały również, że krzywizna prof
i
lu jest największa w górnych partiach
skarpy i maleje prawie do zera w miarę oddalania się od korony skarpy, gdzie
profil staje się prostoliniowy, nachylony do poziomu pod kątem tarcia
wewnętrznego gruntu.
Na tej podstawie Masłow sformułował metodę empiryczną, zgodnie z którą
nachylenie zbocza w stanie równowagi granicznej, w punkcie odległym od korony
skarpy (naziomu) o z , równe jest kątowi oporu ścinania gruntu na tej samej
głębokości.
2
Zgodnie z hipotezą Mas
ł
owa, kąt nachylenia skarpy w stanie granicznym, w
danym punkcie jej profilu, określić można ze wzoru:
)
(
)
(
σ
φ
ψ
ψ
c
tg
arc
tg
arc
+
=
=
3
Masłow przyjął, że wartość naprężeń normalnych
σ
równa jest pierwotnym
naprężeniom pionowym, jakie panują w górotworze na głębokości równej
odległości rozpatrywanego punktu od naziomu (korony skarpy), powiększonej o
wartość równomiernego obciążenia naziomu skarpy;
0
p
z
+
⋅
=
γ
σ
gdzie:
γ
- ciężar objętościowy gruntu,
z - odległość rozpatrywanego punktu od naziomu,
p
o
- obciążenie naziomu.
Wyznaczanie prof
i
lu statecznego zgodnie z metodą Masłowa polega na
określaniu średnich wartości kąta
ψ
,
dla poszczególnych warstw obliczeniowych
.
Na tej podstawie wykreślić można kształt profilu skarpy statecznej,
4
Pomimo szeregu wątpliwości natury teoretycznej metoda Masłowa Fp dobrze
opisuje geometrię skarp statecznych, szczególnie wówczas, gdy spójność gruntu
wynika ze stanu wodno-koloidalnego, a nie z cech strukturalnych gruntu. Skarpy
zaprojektowane według tej metody cechuje z reguły pewien nadmiar stateczności,
w związku z tym jej stosowanie jest dość bezpieczne. Wadą metody Masłowa jest
brak możliwości uwzględnienia wpływu powierzchni nieciągłości (powierzchni
kontaktu warstw, nieciągłości tektonicznych itp) na warunki stateczności.
OBLICZENIE STATECZNOŚCI SKARPY METODĄ Fp MASŁOWA
SPRAWOZDANIE
Skarpa o podanym kącie nachylenia
αααα
[
o
] i wysokości
h [m] zbudowana jest
z pyłów na pograniczu glin pylastych, o podanych parametrach – kąt tarcia
wewnętrznego
φφφφ
[
o
], spójność
c [kPa] oraz ciężar objętościowy
γγγγ
o
[kN/m
3
].
- Należy wykonać podział skarpy na 5 warstw obliczeniowych o miąższości
rosnącej w stronę podstawy skarpy (w stosunku 1;2;3;4;5), tak aby w obrębie
każdej warstwy znajdowały się grunty jednego rodzaju,
- Narysować przekrój przez skarpę z naniesionymi warstwami obliczeniowymi,
- Zestawić w tabeli parametry i wyniki przeliczeń dla każdej z warstw
obliczeniowych:
obliczenia należy prowadzić z dokładnością do trzech miejsc po przecinku.
5
Tabela danych i przeliczeń do określenia stateczności skarpy metodą Fp Masłowa
n
r
w
-w
y
o
b
li
cz
en
io
w
ej
.
M
ią
ż
sz
o
ść
w
ar
st
w
y
o
b
li
cz
en
io
w
ej
Głębokość
ś
rodka
warstwy
h
i
[m]
Kąt
tarcia
wewn.
φ
ui
[
o
]
tg(
φ
ui
)
Ciężar
objęt.
gruntu
γ
oi
[kN/m
3
]
Spójność
c
ui
[kPa]
Napr. dla
ś
rodka
warstwy
σ
n
i
[kN/m
2
]
tg(
ψ
i
)
ψ
i
[
o
]
Długość
podstawy
w
warstwie
a
i
[m]
1
2
3
Σ
a
i
- Dla każdej z warstw obliczeniowych określić wartość kąta
ψ
ψ
ψ
ψ
i
:
ψ
i
= arc tg(
ψ
i
)
tg(
ψ
i
)
= tg(
φ
ui
) +
i
ui
c
σ
wartości
σσσσ
i
oraz kąta
ψ
i
należy wyznaczać dla punktów leżących w połowie
miąższości warstw obliczeniowych,
- Dla każdej warstwy obliczeniowej nanieść na przekroju nachylenie
równostateczne (
ψ
ψ
ψ
ψ
ιιιι
), (nanosić zaczynając od stopy skarpy),
- Analitycznie (obliczeniowo) wyznaczyć generalny kąt skarpy równostatecznej
ββββ,
oraz wykreślić na przekroju generalny profil równostateczny.
- Obliczyć metodą Fp Masłowa współczynnik stateczności skarpy F, na podstawie
generalnych kątów
ββββ
i
αααα
dla całej skarpy:
F =
)
(
)
(
α
β
tg
tg
F < 1 - skarpa niestateczna
F = 1 - skarpa w stanie równowagi granicznej
F > 1 - skarpa stateczna