background image

 

MARKETING WYKŁADY 

Geneza marketingu 
Termin marketing pochodzi od ang. Słowa  „market”, które w podstawowym znaczeniu oznacza rynek 
i w zasadzie nie jest przetłumaczalny na język polski.  
Marketingowe reguły i zasady postępowania stanowią uogólnienie doświadczeo firm działających na 
rynku ( od kooca XIX w. do czasów współczesnych). 
To pojęcie żywe, zmieniające się wraz z rozwojem gospodarki. Pojęcie ściśle związane z rynkiem, 
nierozerwalne. Marketing nie powstaje w każdych warunkach rynkowych. Jest związany z określonym 
typem gospodarki o odpowiednim poziomie rozwoju, w której podstawowym problemem jest nie 
tyle wyprodukowanie towarów, ile ich sprzedaż.  
 
Na marketing można spojrzed z punktu widzenia: 
- wszystkich działających w danej gospodarce producentów i konsumentów 

(makromarketingu)

 

-pojedynczego producenta i nabywców jego wyrobów lub usług 

(mikromarketingu)

 

 

Definicja  

Żurawik B. i W. 1996 

Zadaniem marketingu w przedsiębiorstwie jest określenie preferencji konsumentów oraz 
zaspokojenie ich potrzeb i wyobrażeo  w taki sposób, aby firma osiągnęła zysk, a nabywca 
zadowolenie z dokonanej transakcji”. 

Nowiccy 

„Dostarczenie właściwego produktu po właściwej cenie, we właściwym miejscu, czasie i przy użyciu 
właściwych środków promocji” 

MIKROEKONOMIA NA EGZAMINIE!!!! 
 ELASTYCZNOŚD CENOWA POPYTU  
KRZYWA POPYTU 
UŻYTECZNOŚD MIEJSCA I CZASU 

Istota marketingu może byd zatem wiązana z respektowaniem trzech następujących zasad 
postępowania:
 
-zorientowanie działalności na nabywców 
-zintegrowany sposób stosowania instrumentów oddziaływania 
-dążenie do osiągnięcia przyjętych celów finansowych. 
 

Ewolucja marketingu  
Era produkcyjna 
Era sprzedażowa 
Era marketingowa  
-marketing społeczny 
-marketing strategiczny 

Wyodrębnia się orientacje działania: 
-produkcyjną  

background image

 

-marketingową 
-sprzedażową 

Orientacja produkcyjna  
Koncepcja produkcji mówi, że konsumenci będą faworyzowali te produkty, które są dostępne  i na 
które mogą sobie pozwolid. Należy więc skupid się na poprawie wydajności produkcji i dystrybucji.  

Tak więc kluczem do sukcesu jest: 
-masowa produkcja 
-niskie ceny 
-dobrze zorganizowana dystrybucja  
-sprzedaż produktów 

Koncepcja produktu 
Przedsiębiorstwo nie prowadzi w takiej orientacji badao nad preferencjami klientów. Produkty 
powinny byd dobrej jakości. Jest to orientacja na „każdego”. 
klient = konsument przeciętny 
(nadwyżka popytu nad podażą) 
Jak wytwarzad dużo i tanio? 
Zyskownośd poprzez produkcję masową i obniżenie kosztów jednostkowych i cen. 

Orientacja sprzedażowa (dystrybucja) 
Problem ze sprzedażą wytworzonych produktów, zaczęły  przeważad działania wspomagające 
sprzedaż, ukierunkowane głównie na reklamę. Zaczęto dbad o wygodę robienia zakupów, 
zaoszczędzenie czasu klientów. 
Jak sprzedad to, co  firma potrafi wytwarzad masowo i tanio? 
Orientacja sprzedażowa mówi, że  konsumenci nie kupią dostatecznej ilości produktów  firmy jeśli nie 
podejmą  one promocji sprzedaży na wielką skalę.  
 
Kluczem do sukcesu jest: 
-niskie ceny 
-masowa produkcja 
-dostępnośd produkcji 
-wzmożona działalnośd działu handlowego (więcej nakładów finansowych  na produkcję i reklamę, 
bardziej elastyczna polityka sprzedażowa, kredyty, raty) 

Orientacja rynkowa(marketingowa) 
Identyfikacja potrzeb i oczekiwao. Potencjalne szanse rynkowe. Zależności produkcyjne, program 
marketingowy . Nabywcy jako cel działania. W centrum jest klient i jego potrzeby. Orientacja na 
„kogoś”.  
Klient = konsument indywidualny 
Argumentem przemawiającym za nowym podejściem do klienta był coraz większy wybór produktów. 
Kieruje uwagę na nabywców jak i konkurentów. Trzeba zrozumied potrzeby nabywców i zaspokoid ich 
potrzeby w jak najlepszy sposób.  
Silna konkurencja oraz nadwyżka oferty przy danym poziomie popytu. Nadwyżka podaży nad 
popytem. 

4 zasady marketingowe wg Kotlera: 
-rynek docelowy                                   -potrzeby klienta 
-marketing skoordynowany                -rentownośd (zyskownośd) 

background image

 

Rynek docelowy 

Przedsiębiorstwa nie są w stanie zaspokajad wszystkich potrzeb konsumentów, gdyż jest to 
nieefektywne i  nieskuteczne w dłuższym czasie. Skupiają się na mniejszej grupie, nie na całej 
europie.  
Poznanie potrzeb rynku docelowego wymaga przeprowadzenia badao marketingowych w celu 
zdefiniowania potrzeb z punktu widzenia klienta.  

Marketing skoordynowany  

1.Różne funkcje marketingu –sprzedaż, reklama, zarządzanie produktem, badanie marketingowe – 
muszą byd wzajemnie skoordynowane z punktu widzenia klienta.  
2.Marketing musi także byd dobrze skoordynowany z innymi działami przedsiębiorstwa. Marketing 
nie spełni swojej roli, jeśli będzie działem jednym z wielu w firmie. 

Rentownośd (zyskownośd) 

Oznacza zaspokojenie potrzeb klientów w sposób dla firmy opłacalny, gdyż celem firm prywatnych 
jest zysk.  

 
      
 

                              

 

 
Firma – klienci  -marketing zewnętrzny 
Firma – pracownicy  - marketing wewnętrzny (przeszkolenie, motywowanie do lepszej obsługi) 
Klienci – pracownicy  - marketing interakcyjny 

Marketing jako system 

Marketing zewnętrzny = orientacja marketingowa 

4P – instrumenty                                       4C 

produkt / product                                    korzyści dla konsumenta / consumer value  
cena / price                                               koszt / cost 
promocja / promotion                            komunikowanie / Communication 
dystrybucja / place                                  komfort zakupu / convenience  
 

Firma 

Pracownicy 

Klienci 

background image

 

Obejmuje działania związane z marketingiem mix czyli produktem, ceną, promocją oraz dystrybucją. 
Produktem w ujęciu marketingowym może byd usługa, dobra materialne, pomysł, idea. 

Marketing wewnętrzny 
Działania mające na celu przeszkolenie i motywowanie pracowników do lepszej obsługi klientów. Ma 
służyd temu, żeby pracownik identyfikował się z przedsiębiorstwem.  

Marketing interakcyjny / relacyjny 
Określa kwalifikacje pracowników w obsłudze  klientów, gdyż  na jakośd postrzeganą przez nabywców 
mają wpływ zarówno ich oczekiwania jak i rzeczywiste doświadczenie  będące wynikiem ich 
kontaktów z pracownikami firmy.  

To klient wydaje osąd o jakości usługi na podstawie jej jakości technicznej (wiedza, rozwiązanie 
techniczne, maszyny, systemy komputerowe, kwalifikacje personelu) oraz jakości funkcjonalnej 
(uzdolnienia, stosunki wewnątrz firmy, zachowanie, kontakt z klientem, aparycja). Profesjonaliści 
podobnie jak inni usługodawcy muszą poza wysoką jakością swoich usług dbad również o klienta.  

Wyzwania marketingu XXI wieku – makro: 
-zmiany postaw i wartości klientów ( nasze mody zmieniają się szybko, jeden sezon) 
-rosnąca globalna konkurencja (postęp środków komunikacji, zmniejszenie się czasu przemieszczania 
produktów) 
-pogarszający się stan środowiska (Eko, bio –ludzie kupują takie produkty) 
-stagnacja gospodarcza 
-problemy gospodarcze, społeczne i polityczne( nie możemy dostarczad produktu do kraju, z którym 
mamy problemy) 
-integracja europejska 

Wyzwania marketingu XXI wieku – mikro 
-unowocześnienie postrzegania marketingu, które wyeliminuje jego zawężoną  interpretację (badanie 
rynku, czy promocje zlecamy mediom, outsourcingujemy ludzi) 
-zrozumienie, że wiele efektów marketingu pojawia się w dłuższym okresie (marketing musi byd 
przedsięwzięciem długoterminowym) 
-przeprowadzenie oceny efektów działao  marketingowych w kontekście nakładów, które zostały nao 
poniesione (oceny efektywności marketingu) co stworzy podstawy wyboru trafnych z punktu 
widzenia przedsiębiorstwa działao marketingowych.  

Marketing społeczny 
   -II-            społecznie zaangażowany 
   -II-            partnerski 
   -II-            strategiczny 
   -II-            wirusowy 
   -II-            partyzancki 
   -II-            bezpośredni
 

Marketing społeczny – polega na wykorzystywaniu koncepcji i technik marketingowych w celu 
wywołania społecznie pożądanych postaw i zachowao. 
Zgodnie z definicją istotą tego procesu jest zatem powstanie zmian społecznych. Definicja zakłada 
stosowanie koncepcji i technik wywodzących się z marketingu komercyjnego. Podstawą każdej 
strategii marketingowej jest tzw.  Marketing mix składający się z czterech elementów: produktu, 
ceny, dystrybucji, promocji i dystrybucji. 

background image

 

Marketing społeczny najczęściej porusza problematykę patologii, bolączek społecznych, różnego 
rodzaju aberracji od powszechnie uznanego ładu społecznego. Trudny do realizacji, ukazywany w 
sposób drastyczny żeby dotrzed do ludzi, negatywne emocje.  

Marketing społecznie zaangażowany 
Zadanie organizacji polega na określeniu potrzeb, wymagao i interesów rynków docelowych oraz 
dostarczaniu pożądanego zadowolenia w sposób bardziej efektywny i wydajny niż konkurenci, przy 
jednoczesnym zachowaniu lub podniesieniu dobrobytu konsumenta i społeczeostwa, np. 
przeznaczenie części zysków na złagodzenie problemów społecznych i środowiskowych.  
Pytanie kluczowe: czy przedsiębiorstwo zaspokajające indywidualne wymagania klienta działają w 
najlepiej pojętym , długofalowym interesie klientów i społeczeostwa? 

Marketing strategiczny 
W działaniu przedsiębiorstwa konieczne staje się opracowanie długofalowych koncepcji 
przystosowywania się do zmian zachodzących w otoczeniu. Założenia dla koncepcji marketingu 
strategicznego: zaostrzenie się walki konkurencyjnej  w warunkach spadającej dynamiki wzrostu 
gospodarczego. Pytanie kluczowe: jak  w warunkach zmieniającego się otoczenia wybrad i zdobyd, 
ewentualnie stworzyd, a następnie utrzymad rynek zbytu, który zapewniłby przedsiębiorstwu 
przychód. 

Marketing partnerski 
Tworzenie, utrzymanie i wzbogacenie relacji z klientem.  
Pozyskanie nowego klienta jest jedynie pierwszym krokiem w procesie marketingu. 
 
Firmy zmieniają sposób postrzegania swoich  relacji z klientem. Akcenty przesuwają się  transakcji do 
partnerstwa, a celem przesunięcia  jest utrzymanie długotrwałych więzi z klientem.  
Firmy zaczynają dostrzegad nowe obrazy swojej działalności. Oprócz zaspokajania potrzeb 
konsumentów, firmy interesują się także  nawiązywaniem i podtrzymywaniem trwałych relacji z 
innymi rynkami zewnętrznymi  i wewnętrznymi.  
Jakośd, obsługa klienta i działalnośd marketingowa muszą byd połączone w całośd. 
Zintegrowanie tych trzech elementów i uruchomienie ich połączonego potencjału. 

Marketing wirusowy (szeptany) 
Polega na zainicjowaniu sytuacji, w której potencjalni klienci będą sami między sobą rozpowszechniad 
informacje dotyczą firmy, usług czy produktów. 

Nie zawsze musi to byd konkretna informacja, może to byd tzw. Budowanie świadomości marki czyli 
wywołanie pożądanych skojarzeo z firmą, logo firmy. 
Np. zabawne czy intrygujące filmiki czy zdjęcia reklamowe, które użytkownicy Internetu przesyłają 
między sobą.  
Wykorzystywana jest także plotka, tworzone są odpowiednie trendy czy tzw. „legendy miejskie”, 
które wędrują między potencjalnymi klientami,  mają  zwiększyd świadomośd produktu  i czynid z 
niego produkt symboliczny, o wysokiej jakości czy symbol statusu bądź przeciwnie, szkodzid tylko 
opinii.  

Marketing partyzancki 
Forma marketingu zbliżona do marketingu wirusowego, polegająca na promowaniu dóbr i usług za 
pomocą niekonwencjonalnych metod, w zależności od grupy docelowej jak np. napisy sprayem na 
murach prezentujące daną markę.  
Niekonwencjonalne treści, np. widok krwi, drastycznych scen itp. 

background image

 

Technika bazuje na tanich środkach, może rozchodzid się w postaci plotki, człowiek nie oglądający TV 
też zetknie się z tym. 
Np. Heyah czy Frugo.  
Metoda ta jest szczególnie przydatna przy promowaniu postaw i stylów bycia oraz produktów z nimi 
związanych wśród grup odpowiednich na tradycyjne formy reklamy. 
Potrafi też wykreowad dodatkową wartośd produktów, tworząc z niego produkt symboliczny i symbol 
statusu. Jest przy tym stosunkowo tania i możliwa do stosowania w bardzo małej skali. 

Marketing bezpośredni  
kontakcie, w celu uzyskania bezpośredniej reakcji (zakup) 
Pozwala konsumentom kupowad produkty dzięki wykorzystaniu różnych mediów, reklamy, z 
pominięciem. Polega na bezpośrednich komunikatach kierowniczych  do wybranych, pojedynczych 
klientów, często indywidualnym bezpośredniego kontaktu z klientem.  

-sprzedaż wysyłkowa 
-telemarketing 

Konieczne są bazy danych w postaci  list adresowych. Można je zdobyd m.in. poprzez zestawienie  
własnych list klientów lub zamieszczenie ankiet w prasie bądź Internecie lub odkupienie list od innych 
firm lub instytucji.  W wielu krajach przepisy mogą hamowad praktyki budowania baz danych. 
Baza danych to uporządkowany  zbiór wyczerpujących danych o istniejących i potencjalnych 
klientach, obejmujących dane geograficzne, psychologiczne dotyczące zachowao nabywców. 

RYNEK I KONSUMENT 

Rynek w pierwotnym znaczeniu 
„miejsce, w którym sprzedający i kupujący spotykali się w celu wymiany swych dóbr” 
Rynek w ujęciu ekonomicznym 
„ogół stosunków wymiennych między sprzedającymi, reprezentującymi podaż produktów, a 
kupującymi, zgłaszającymi  zapotrzebowanie, czyli reprezentującymi popyt na produkty.  
Rynek w ujęciu marketingowym  
„zbiór dotychczasowych i potencjalnych nabywców produktu” 

Rynek należy opisywad  w kategoriach potrzeb klienta w taki sposób by objął on wszystkie 
alternatywne produkty i usługi, które klienci uważają za zdolne do zaspokojenia danej potrzeby. 

Rynek to potrzeba klienta, która ma byd zaspokojona przez produkty i usługi. 

 

 

Definicje oparte na produkcie  

• Ubezpieczenie samochodu 
• Książki biznesowe 

Definicje rynku oparte o 

potrzeby 

• Ochrona osoby prywatnej 

przed nieoczekiwaną startą 
finansową z wypadkiem lub 
utratą  pojazdu silnikowego 

• Przekazanie informacji nt 

działalności gospodarczej 

background image

 

Poprawne określenie rynku jest ważne z uwagi na: 
-właściwy pomiar udziału na rynku i wzrostu rynku 
-określenie docelowych klientów 
-rozpoznanie strategii marketingowej dającej największe możliwości osiągnięcia przewagi z 
różnicowania 

Definiowanie klientów 
-konsument 
-klient 
-odbiorca 
-nabywca 
-użytkownik 
Definicja rynku powinna skupiad się na potrzebach klienta. 

Nabywca(klient) to osoba aktualnie dokonująca zakupu produktu w celu zaspokojenia potrzeb i/lub 
innych członków swojego gospodarstwa domowego. 

Konsument – osoba, która kupuje i użytkuje produkty dla zaspokojenia osobistych lub 
organizacyjnych potrzeb. 
-konsumenci indywidualni – kupują na własny użytek 
-konsumenci instytucjonalni / organizacyjni – kupują organizacje, instytucje, agendy na użytek 
organizacji celem wyposażenia lub konsumpcji. 

Wiele osób może mied wpływ na decyzje związane z zakupami: 
-

inicjator zakupu

, wyrażenie sugestii lub zgłoszenie projektu nabycia określonego produktu (dziecko, 

które chce żeby kupiono mu rowerek) 
-

osoba wpływająca  na decyzje

, czyli osoba popierająca inicjatywę nabycia produktu(babcia, która 

popiera zakup rowerka dla dziecka) 
-

decydent

 –osoba podejmująca ostateczną decyzję o wydaniu pieniędzy oraz pozostałych warunków 

zakupu (matka podejmująca pieniądze z portfela) 

-nabywca

 – osoba dokonująca zakupu (ojciec, który jedzie z dzieckiem po rowerek) 

-użytkownik 

– osoba, która jest konsumentem produktu (dziecko jeżdżące na rowerku). 

Różnice między konsumentami jako jednostkami psychologicznymi 
-w zakresie postrzegania rzeczywistości 
-w procesie podejmowania decyzji 
-w przejawianiu emocji 
-w przejawianiu motywacji 
-w cechach osobowych 
-w satysfakcji z nabywania produktów 

Potrzeba – to odczucie braku czegoś wynikające z dostrzegania różnicy między istniejącym stanem 
rzeczy, a stanem pożądanym.  
Ma największe znaczenie w obszarze wpływania na postępowanie  nabywców i dzielimy potrzeby na: 
-potrzeby podstawowe (naturalne) – wynikające z biologicznego istnienia człowieka 
-potrzeba wyższego rzędu – są efektem rozwoju cywilizacyjnego  
 

Hierarchia potrzeb –sekwencja potrzeb od najbardziej podstawowych do potrzeb wyższego poziomu, 
które aktywizują się dopiero po zaspokojeniu potrzeb niższych. 

background image

 

 

 

Źródła powstawania potrzeb w ujęciu marketingowym: 
-fizyczny brak produktu 
-uzyskanie informacji o nowym produkcie 
-ujawnienie się nowych potrzeb (poprzez dostrzeganie produktów u innych) 
-zmiana sytuacji materialnej (pojawienie się nowych możliwości finansowych) 
-zmiana oczekiwao  w stosunku do produktu 

Zachowania konsumenckie jako produkt poznania marketingowego. 
Zachowania konsumentów, które związane są z nabywaniem, używaniem,  ocenianiem i 
dysponowaniem produktami lub usługami wraz z decyzjami poprzedzającymi i warunkującymi te 
działania. 
Są to studia zachowao związanych z kupowaniem i procesami wymiany, zaangażowanymi w 
kupowanie, konsumowanie i dysponowanie produktami  usługowymi i ideami, których celem jest 
zaspokojenie istniejących potrzeb. 
 

                                   Badanie zachowao konsumenckich  

 

Jednostki indywidualne                                                                                 Członek grupy społecznej 
(wpływ w małej grupie, jak rodzina                                                                 (wpływ dużej grupy, jak klasa  
przyjaciele)                                                                                                               społeczna, grupa 
zawodowa0 

PSYCHOLOGIA                                                                                                                   SOCJOLOGIA

 

Proces postępowania konsumentów na rynku
-uświadomienie potrzeby 
-identyfikacja sposób zaspokojenia potrzeby 
-ocena alternatyw wyboru 
-zakup i jego ocena 

 

Potrzeby 

samorealizacji 

Potrzeby 

uznania(sukces, 

prestiż) 

Potrzeby 

przynależności(miłości, 

przyjaźni, akceptacji, 

przynależności do grupy) 

Potrzeby bezpieczeostwa 

(zabezpieczenie przed chorobą) 

Potrzeby fizjologiczne (pożywienie, mieszkanie, 

odzież) 

background image

 

Proces podejmowania przez konsumentów decyzji o zakupie 

 

 

1 Źródła informacji 
2 Proces zakupu 
3 Rezultat 

Od czego zależą zachowania i procesy nabywcze? 

Determinanty zachowao konsumenckich: 

Grupa

 - konsumenci  inaczej zachowują się pod wpływem grupy, a inaczej jako jednostki 

indywidualne  

Wywierany wpływ

 – reklama, oddziaływanie bezpośrednie (sprzedawca, rodzina) 

Wartości 

– kultura, normy i zasady społeczne 

SEGMENTACJA 

Marketing niezróżnicowany 

Stosując marketing niezróżnicowany przedsiębiorstwo ignoruje odmiennośd potrzeb klientów i 
kieruje na rynek jednolitą ofertę. Tworzy jeden marketing – mix skierowany do wszystkich 
potencjalnych klientów.  
Jest to tzw. Działanie zróżnicowane określane również…….. 

Strategia segmentacji 

Konkretny produkt nigdy nie będzie zaspokajał  potrzeb wszystkich konsumentów, może jednak z 
powodzeniem zaspokajad potrzeby pewnej ich części.  
Strategia bazująca na dopasowaniu działao marketingowych do potrzeb wyselekcjonowanych grup 
klientów.  Jej istotą jest wyodrębnienie grup konsumentów, dokonane w oparciu o różne kryteria i 
opracowanie dla każdej z grup odpowiedniego marketingu mix.  
Podział rynku według określonych kryteriów  na jednorodne grupy konsumentów ( segmentu rynku), 
które wyznaczają dla przedsiębiorstwa  obszar działania i stanowią punkt odniesienia przy 
formułowaniu programu działania tego przedsiębiorstwa. Podział rynku na segmenty  nie jest jednak 
celem samym w sobie, a stanowi tylko punkt wyjścia do budowy strategii marketingowej. 

Cel segmentacji: 
Głównym celem segmentacji rynku jest identyfikacja tych nabywców, których można z dużym 
prawdopodobieostwem pozyskad. Największa możliwośd stwarzają firmom segmenty rynku 
rozwijające się i rentowne.  

                                                 „Cegiełki” efektywnego planowania marketingowego  

Środowisko(kultura, grupy 

społeczne, gospodarka) 

uświadomienie 

potrzeby 

zakup i jego ocena 

zakup powtórny 

Marketing mix (produkt, 

cena, promocja) 

Identyfikacja sposobów 

zaspokojenia potrzeb 

Doświdzenia własne 

konsumentów 

ocena alternatyw 

wyboru i wybór 

informacja i wrażenia 

background image

10 

 

 

                                                                   Program sprzedaży i marketingu 
                                                                             Plan marketingowy 
                                                                     Audyt                    Audyt           Audyt 
                                                                     konkurencji          wew.           Środowiska 
                                                                        Struktura  rynku (segmentacja) 

 
Segmentacja powinna byd okresowo powtarzana, gdyż rynki mają charakter dynamiczny, zmiany 
makroekonomiczne i rynkowe mogą modyfikowad atrakcyjnośd różnych segmentów szczególnie na 
rynkach ulegających szybkim zmianom. 

Strategia segmentacji 

Podział rynku na segmenty (segmentacja)     

(Segmenting)

 

Wybór rynku  docelowego                                 

(targeting)

 

Pozycjonowanie                                                   

(Positioning)

 

(sposób umiejscowienia cech produktu w świadomości klienta) 

Zalety segmentacji 

-umożliwia lepsze poznanie potrzeb konsumenta, ale także jego cechy charakterystyczne. 
-umożliwia efektywną alokację ograniczonych zasobów  przedsiębiorstwa 
-pozwala zidentyfikowad nisze rynkowe, a więc obrazy zapominania lub niechciane przez konkurencję 
-pozwala lepiej dostosowad produkt do potrzeb rynku docelowego, co zapewnia przedsiębiorstwu 
lepszą pozycję konkurencyjną. 

Koszty segmentacji 

Koszty wiążą się z pozyskaniem i analizą danych (koszty bezpośrednie) oraz opracowaniem 
programów marketingowych  dla każdego z wybranych segmentów(koszty pośrednie) 
Im więcej segmentów firma stara się obsłużyd tym koszty te są wyższe. 
Opłaca się obsługiwad dodatkowe segmenty tylko wówczas gdy korzyści przewyższają koszty jej 
dodatkowej obsługi. 

Proces segmentacji rynku: 

1 Segmentacja 
-wybór kryteriów segmentacji  
-podział rynku na segmenty 
-profilowanie segmentów 

2 Wybór rynku docelowego 
-ocena atrakcyjności segmentów 
-określenie ilości segmentów docelowych 
-wybór docelowych segmentów rynku 

3 Pozycjonowanie produktu 
-analiza percepcji konsumenta 
-identyfikacja i wybór możliwych koncepcji pozycjonowania  

background image

11 

 

-opracowanie koncepcji marketingu mix 
(nie należy do segmentacji, następuje po) 

Warunki efektywnej segmentacji 

Segmentacja rynku będzie skuteczna i użyteczna jeśli na jej podstawie da się identyfikowad segmenty 
odpowiadające czterem kryteriom: 
-homogenicznośd (jednorodnośd , różnorodnośd) 
-mierzalnośd 
-dostępnośd 
-opłacalnośd 

Segment powinien byd homogeniczny 
Zmienna segmentacja powinna  maksymalizowad różnicę pomiędzy segmentami (warunek 
różnorodności), a jednocześnie minimalizowad różnicę między jednostkami w ramach danego 
segmentu (warunek jednorodności). 
Unikanie zjawiska nakładania się segmentów i ryzyka potencjalnego „kanibalizmu” między 
produktami  należącymi do jednej firmy. 

Segment powinien byd mierzalny 
Powinny istnied takie dane o klientach, których zebranie jest możliwe i nie jest zbyt kosztowne dla 
przedsiębiorstwa. 

Segment powinien byd dostępny 
Powinna byd  możliwośd dotarcia do określonej grupy konsumentów, obsłużenia ich (zaspokojenia ich 
potrzeb konsumenckich). 

Segment powinien byd opłacalny  
Segment powinien mied wystarczający rozmiar(dostateczna liczba potencjalnych nabywców), aby 
zapewnid zyskownośd przedsiębiorstwu.  
Spełnienie warunku mierzalności pozwala na oszacowanie popytu. 
Zdefiniowane segmenty powinny przedstawiad dostatecznie duży potencjał rynkowy 
usprawiedliwiający podejmowanie określonej strategii marketingowej. 

Kryteria segmentacyjne 

1 Kryteria opisujące klienta – kto kupuje nasz produkt? 

-klient indywidualny 
-klient instytucjonalny

 

2 Kryteria behawioralne – dlaczego ktoś kupuje nasz produkt? 

Kryteria opisujące klienta – pozwalają zidentyfikowad potencjalnego nabywcę na podstawie jego 
„obiektywnych cech” zwykle określanych mianem zmiennych opisujących 
-kryteria demograficzne 
-kryteria geograficzne 
-kryteria psychograficzne 
-kryteria społeczno – ekonomiczne 

 

 

background image

12 

 

Kryteria geograficzne  

-podział na różne jednostki geograficzne: paostwa, regiony, okręgi administracyjne  
Można działad na jednym lub kilku obszarach geograficznych 
Charakterystyki geograficzne: 
-kod pocztowy 
-lokalizacja  
*metropolitalna  
*miejska 
*wiejska 

Kryteria demograficzne  
Są najpopularniejszą podstawą wyróżniającą grupy np. wiek, płed (zjawisko płci produktu – kojarzenie 
produktów jako typowe męskie i typowo damskie), stan cywilny, cykl życia rodziny. 

Fazy cyklu życia rodziny częśd I 
-single  
*osoby niesamodzielne, np. student 
*osoby prowadzące własne gospodarstwa domowe 
-młode małżeostwa (bez dzieci) 
-pełne rodziny ( z podziałem według liczby i wieku dzieci) 

Fazy cyklu życia częśd II 
-samotni rodzice 
-małżeostwa bez dzieci 
-samotni starsi ludzie 

Kryteria społeczno – ekonomiczne 
zawód i wykształcenie, dochód, klasy społeczne. 

Klasy społeczne:

 

względnie homogeniczne grupy ludzi, którzy wyznają te same wartości, mają podobne 
zainteresowania.  
-wyższa klasa średnia 
-klasa średnia 
-niższa klasa średnia  
-robotnicy wykwalifikowani 
-robotnicy niewykwalifikowani 
-klasy żyjąca na poziomie minimum socjalnego 
-klasa życia poniżej minimum socjalnego 

ZASADY KONCEPCJI MARKETINGOWEJ 

Marketing skoordynowany . Twórcą był Borden, który wymienił 12 instrumentów promocji mix w 
1964 roku.  Mc Corthy 5 lat później ograniczył liczbę instrumentów do 4P. 

Produkt – obejmuje kształtowanie szerokości i głębokości asortymentu, problematykę jakości, 
projektowanie opakowania, decyzje dotyczące produkcji towarów markowych czy rezygnacji z 
nadawania marki, dostarczanie usług dodatkowych, zapewnienie serwisu, gwarancji. 

Cena – metody ustalania cen( kosztowa, popytowa, według konkurencji), udzielanie rabatów, 
określanie warunków kredytowania zakupów, terminy płatności. 

background image

13 

 

Dystrybucja obejmuje wybór kanałów dystrybucyjnych ( bezpośrednich, pośrednich), ich lokalizację, 
logistykę, zasięg terytorialny sprzedaży 

Realizacja użyteczności czasu i miejsca – oferujemy klientom usługi, produkty w takim miejscu gdzie 
klientom jest dogodnie, a nie nam i w godzinach dogodnych dla klientów. 

Promocja -  dokonywanie wyboru pod kątem docelowego segmentu rynku, odpowiednich 
instrumentów promocji mix, działao w zakresie pr, wybór mediów reklamowych, zarządzanie 
sprzedażą, osobiste decyzje dotyczące promocji sprzedaży (handlowej, detalicznej). 
Wiązka tych instrumentów może byd kształtowana w odpowiednich proporcjach z mniejszym lub 
większym  nasileniem w zależności od charakteru rynku.  

 

Koncepcja 7P 
Stosowana w przypadku definiowania usług z perspektywy marketingowej. Wynika z różnicy między 
produktami o charakterze materialnym, a usługami na których tworzenie wpływ ma bieżąca sytuacja.  
Do tradycyjnej koncepcji 4P dodano trzy dodatkowe atrybuty: 

-personel 
-proces 
-świadectwo materialne

 

Produkt 

cechy i fukcje 

jakośd 

opakowanie 

marka 

akcesoria (+) 

serwis(+) 

gwarancja(+) 

zwroty(+) 

Polityka 

dystrybucji 

lokalizacja 

kanały dystrybucji 

gospodarka 

magazynowa 

transport 

zasięg terytorialny 

Polityka 

cenowa 

cenniki 

rabaty 

warunki 

kredytowe 

okresy płatności 

Promocja 

Public relation 

reklama 

sprzedaż osobista 

promocja 

sprzedaży 

marketing 

bezpośredni 

background image

14 

 

 

 

Należy podkreślid, że stosowanie wszystkich czterech zasad świadczy o orientacji marketingowej 
przedsiębiorstwa. Opracowywanie i wdrażanie tylko mieszanki marketingowej bez określenia 
docelowego segmentu rynku oraz bez prowadzenia badao rynku nie gwarantuje zysków firmie w 
długim okresie czasu. 

 

Produkt 
1 Przez produkt rozumie się wszystko co można zaoferowad nabywcom do konsumpcji i użytkowania 
lub dalszego przerobu. Do produktu zaliczamy wszystkiego rodzaju dobra fizyczne, usługi, czynności, 
osoby, miejsca, organizacje, pomysły, projekty technologiczne i organizacyjne. 
2 Poziomy produktów według Ph. Kotlera

-podstawowy pożytek 
-produkt podstawowy 
-produkt analizowany 
-produkt rozszerzony 
-produkt potencjalny

 

 

Podstawowy pożytek – podstawowa potrzeba zaspokajania przez dany produkt (rozrywka w 
przypadku TV) 
Produkt podstawowy – częśd produktu niezbędna do zaspokojenia potrzeby (TV) 
Produkt analizowany – oczekiwania klienta wobec produktu (TV panoramiczny o rozdzielczości HD) 
Produkt rozszerzony – wszystko co przewyższa oczekiwania klienta (dźwięk przestrzenny, Internet) 
Produkt potencjalny – wszystkie modernizacje jakimi może zostad poddany produkt w przyszłości 
(odczuwanie zapachów) 
 

Personel 

system rekrutacji 

system szkolenia 

system motywacji 

ocena kadr 

wpływ konsumentów na procesy 

świadczenia usług (dodatkowo) 

 

Proces 

Technologia świadczenia usług 

wydajnośd pracy 

ogranizacaja procesu świdczenia 

usług 

Świdectwo 
materialne 

wygląg pomieszczeo usług 

wygląd i lokalizacja budynków 

użytkowane dobra materialne 

usłu 

background image

15 

 

3 Funkcje produktu – to zadanie lub zadania jakie produkt powinien spełniad w zaspokajaniu 
podstawowych, określonych potrzeb nabywców czyli przeznaczenie produktu do określonych zadao. 
 
Podstawową funkcją produktu jest zaspokajanie potrzeb klienta. 
Funkcje produktu decydują o przeznaczeniu, wydajności oraz użyteczności produktu. 
Funkcje produktu są rozpatrywane z punktu widzenia relacji między produktem, a celem jego 
istnienia oraz użytkowania. 
 
4 Marka – wywołuje w nas uczucia , skojarzenia, opinie, emocje, są rodzajem skrótu skojarzeniowo – 
informacyjnego, który jest natychmiast zrozumiały. Nazwy te są unikatowe i rozpoznawalne. Marka 
to nazwa terminu, symbol lub projekt graficzny lub ich kombinacja, których celem jest 
identyfikowanie towarów lub usług jednego sprzedawcy lub grupy sprzedawców oraz odróżnienie ich 
od towarów lub usług. Marka jest to nazwa, termin, znak, symbol, rysunek lub inne cechy, które 
wyróżniają wyroby danej firmy na rynku. 

Składa się z: 
-części werbalnej: nazwy wyrażanej przez słowa, literę lub grupę słów lub liter, np. Wedel 
-części niewerbalnej: znaku firmowego tworzonego przez symbol, znak graficzny, wyróżniający kolor 
lub litery określone także jako logo, np. kolor czerwony w przypadku coca – cola. 
Marka to obietnica, idea, reputacja oraz wyobrażenia o produkcie, usłudze, firmie, które znajdują się 
w umysłach klientów. 

Nazwa marki powinna byd: 
-krótka, prosta 
-łatwa do napisania i przeczytania 
-łatwa do rozpoznania i zapamiętania 
-łatwa do wymówienia 
-przystosowana do umieszczenia na opakowaniu, etykiecie i do łatwego użycia w promocji 
-cenzuralna, aktualna oraz legalna 

Markę bądź jej częśd, która jest prawnie chroniona i stanowi wyłączną własnośd jednego sprzedawcy, 
nazywa się znakiem towarowym.  

Urząd patentowy RP powstał 28 grudnia 1918 roku. 

11 kwiecieo 1924 dokonano pierwszej rejestracji znaku towarowego, a 24 kwietnia 1924 roku 
udzielony został pierwszy patent. 

10 listopad 1919 Polska przystąpiła do konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej, 
włączając się do współpracy międzynarodowej w tym zakresie. 

Funkcje marki: 
-wyróżnienie produktu 
-informowanie odbiorców i konkurencji – znak towarowy(marka) zawiera treści informacyjne o 
produkcie i jego przeznaczeniu, może się też kojarzyd ze świadomością finalnego nabywcy 
-gwarantowanie jakości i wartości 
-funkcja psychologiczna – marka na skutek swojej oryginalności, agresywności i innych cech 
motywuje wybór nabywcy. 

Korzyści ze stosowania marek dla klientów 
-dobre marki są łatwo identyfikowane, co sprawia, że zakupy stają się proste 

background image

16 

 

-marka ochrania konsumentów przez zapewnienie im stałej jakości 
-firmy dbają o to aby produkty markowe były stale udoskonalane jakościowo w celu zachowania 
silnej pozycji marki na rynku 

Korzyści dla producentów i sprzedawców 
-pozwala na zróżnicowanie produktu 
-promocja marki umożliwia kontrolę rynku 
-stymuluje powtarzalnośd sprzedaży, produktu 
-ułatwia wprowadzenie nowych produktów na rynek 
-popyt na produkty oznaczone marką jest z reguły wysoki(większe wykorzystanie skali produkcji) 

W rynku stosowane są obie koncepcje: 
-

sprzedaż markowa

 – produkt jest dostarczany do nabywcy pod marką producenta lub dystrybutora 

-

sprzedaż bezmarkowa

 – nabywca otrzymuje towar 

Wybór strategii marki: 
-

marka indywidualna

 – produkt pochodzący z konkretnej firmy oznacza się samodzielną marką 

(wymaga odrębnego działania i promocji) 
*stosuje się ją gdy: 
-produkt opracowany dla różnych segmentów rynku 
-gdy istnieją duże różnice jakościowe i cenowe czy stosowalnośd wyborów 
*z tej strategii korzystają firmy w branży kosmetycznej i chemii gospodarczej. 
*zalety 
-możliwośd różnicowania oferty produktowej 
-różne grupy produktów możemy kierowad do odmiennych segmentów rynku 
-kształtowanie portfela produktów i marek jest dużo łatwiejsze niż przy marce rodzinnej. Ryzyko 
ewentualnych niepowodzeo i utraty zaufania będzie dotyczyło konkretnych marek. 
*wady: 
-wysokie koszty promocji 
-wymagają oddzielnego wsparcia promocji 
-może dojśd do kanibalizmu marki (ograniczony zestaw słów i symboli powoduje, że wiele trafnych 
nazw jest już zastrzeżonych przez inne przedsiębiorstwa) 

Kanibalizacja –gdy producent wpuszcza na rynek produkt nowy, zastępujący produkt starszy, 
wówczas jest on kupowany przez klientów dotychczas kupujących produkt „starszy”. 

Marka grupowa(rodzinna) – oznacza typ strategii marki, w którym jedna marka jest używana do 
oznaczenia grupy produktów (usług) z reguły w pewien sposób do siebie podobnych. 
 

Strategię marki rodzinnej stosuje się gdy: 
-występują niewielkie różnice między produktami 
-firma produkuje produkty lub usługi komplementarne  
-firma występuj e w jednym lub dwóch segmentach rynku 
-występuje mała sprzedaż danego produktu, a w związku z tym niewielki potencjał rynku 

Niższe koszty promocji – zaleta strategii marki rodzinnej. Znacznie łatwiej wprowadzid na rynek nowe 
wyroby pod już znaną i akceptowaną marką niż opatrując ją nową nazwą (występuje tzw. Efekt halo) 

Efekt halo – polega na tym, iż na podstawie jednego szczegółu (niekoniecznie znaczącego) wyrabiamy 
sobie opinię o całości rzeczy lub osoby. 

background image

17 

 

Wadą jest ograniczona możliwośd różnicowania produktu. Nie jest łatwo oferowad pod wspólną 
marką produkty tanie i luksusowe, przeznaczone dla nastolatków i dla osób w wieku 
przedemerytalnym. Z czasem zbyt duża dywersyfikacja działalności firmy może doprowadzid do 
rozmycia marki. Traci ona swój wyrazisty wizerunek, przestaje kojarzyd się z pierwotnymi 
właściwościami. Utrata zaufania do wszystkich produktów opatrzonych tą samą marką. 

Strategia marki łączonej (marka parasol) – polega na częściowym zastosowaniu zasad 
obowiązujących w strategiach marki rodzinnej i indywidualnej. Stosując taką strategię należy liczyd 
się z podobnymi zaletami i wadami jak w przypadku dwóch pierwszych omawianych strategii marki 
(Gillette i Kodak) 

PROMOCJA 

Promocja-pobudzenie, lansowanie, popieranie, szerzenie, aktywizacja sprzedaży, oddziaływanie na 
rynek, komunikacja marketingowa, promotion, komunikacja 

Żurawik-definicja 

„Zestaw instrumentów i środków, za pomocą których firma przekazuje informacje związane z 
produktem lub firmą, kształtuje potrzeby nabywców oraz pobudza i ukierunkowuje popyt” 

Rola promocji-model AIDA-model zgodnie z którym dobra reklama powinna: 
-attract-zwrócid uwagę 
-interest-zainteresowad 
-desire-wywoływad pragnienie zakupu 
-action-pobudzid do działania 

Rola promocji: 
- informowanie o swojej ofercie rynkowej i warunków   jej nabycia 
-kształtowanie pożądanego wyobrażenia klientów o firmie i produktach 
-dostosowanie podaży do popytu, co wymaga także kreowania potrzeb 
-przekazywanie klientom komunikatu, obietnicy, misji dotyczącej marki, produktu firmy 
-prezentowanie klientom podstawowych korzyści z przyszłego zakupu wraz z uzasadnieniem 
-upewnienie o trafności dokonanych zakupów 
-zmniejszenie dystansu pomiędzy kupującym i sprzedającym 
-skracanie czasu zakupu, gdyż klient wie czego szuka w sklepie 
-kreowanie pożądanego wizerunku marki, produktu, przedsiębiorstwa 
-pełnienie roli edukacyjnej 

Narzędzia promocji- komunikacji z klientem: 
-reklama 
-promocja sprzedaży 
-sponsoring 
-public relation 
-sprzedaż osobista 
-internet(strona WWW, strona on-line) 
-marketing bezpośredni 
-alternatywne sposoby komunikacji(ambient marketing) 

Reklama-bezosobowa, płatna i adresowana do masowego odbiorcy forma przekazywania informacji 
o produktach czy firmie 

background image

18 

 

Promocja sprzedaży-krótkookresowe działania obejmujące materialne środki pobudzające sprzedaż 
danego produktu 

Public relation-komleks działao związanych z wypracowaniem odpowiednich relacji z otoczeniem w 
celu zbudowania pozytywnego wizerunku firmy na rynku. 

Sprzedaż osobista czyli osobista prezentacja produktów firmy potencjalnemu odbiorcy przez 
sprzedawcę. 

Sponsoring-spieranie działao ważnych lub atrakcyjnych społecznie jest zazwyczaj szerzej znane opinii 
publicznej i może powodowad pozytywne skojarzenia sukcesów czy działao osób sytuacją firm 
sponsorujących, np. sport, nauka, kultura, działalnośd społeczna. 

Marketing bezpośredni- zespół działao i środków bezpośredniego oraz zindywidualizowanego 
oddziaływania na nabywców mającego na celu kreowanie i zaspokajanie potrzeb oraz sprzedaż 
produktów i usług (list reklamowy, broszura, ulotka, e-mail) 

Marketing internetowy-zespół działao i środków oddziaływujących na potencjalnego nabywcę 
poprzez Internet (marketing wirusowy, spamy, portale, newslettery) 

Ambient i guerilla marketing-niekonwencjonalne sposoby dotarcia z komunikatem reklamowym do 
odbiorcy przy użyciu nietypowych kanałów komunikacji. 

REKLAMA 

Reklama powinna byd dopasowana do produktu i do celowego segmentu rynku 

Do podstawowych zalet reklamy należy możliwośd szybkiego dotarcia do znacznej liczby klientów, 
stosunkowo niskie koszty dotarcia do pojedynczego klienta, dodanie marce prestiżu. 

Cechy reklamy: 
-publiczna prezentacja 
-przenikliwośd 
-wzmocniona siła wyrazu 
-bezosobowośd 

Poprzez reklamę: 
-dostarczanie informacji o produkcie 
-podajemy przyczyny, dla których warto wyrób kupid 
-zmieniamy postawy wobec firmy lub produktu 
-wywołujemy pragnienie zakupu 
-przypominamy o firmie lub produktach 
-przekonujemy do zakupu 
-wyróżniamy się spośród konkurencji 
-utrwalamy produkt świadomości konsumentów 

Funkcję: 
-informacyjna 
-nakłaniająca 
-przypominająca 
-wyróżniająca 
-edukacyjna 

background image

19 

 

Formy reklamy ze względu na kanały mediowie: 
-telewizyjna 
-radiowa 
-prasowa 
-outdoorowa 
-internetowa 
-kinowa 
-mobilna 

Formy reklamówek telewizyjnych: 
-demonstracja działania(prosta w obsłudze, cechy produktu, sposób działania) 
-scenka z życia(kłopoty-rozwiązanie-zadowolenie) 
-rekomendacje(osoby znane, eksperci) 
-styl życia(guma do żucia, batony, atrakcyjny styl życia) 
-humor(reklama bardziej interesuje) 
-animacja 

PROMOCJA SPRZEDAŻY 

Promocja uzupełniająca, dodatkowa. Wszystkie materialne środki, które mają na celu szybkie i 
krótkotrwałe zwiększenia sprzedaży poprzez dodanie do produktu wyjątkowej korzyści czy to dla 
dystrybutorów czy dla konsumentów. 
Bardzo szerokie pojęcie obejmujące wszystkie inne środki promocji, które wywołują zainteresowanie 
lub zachętę ekonomiczną u docelowego odbiorcy. 

-obniżki cen, oferty premiowe, upominki. 
-celem jest zachęta do zakupów natychmiast. Do produktu dodaje się coś extra. System zachęt ma 
spowodowad zwiększone zakupy. 

Główne cechy: 
-komunikacja przyciąga uwagę i dostarcza informację 
-bodźce zawierają ulgi 
-zaproszenie do natychmiastowej transakcji 

Efekt: 
Następuje krótkotrwałe, natychmiastowe zwiększenie sprzedaży promowanych wyrobów. W chwili 
zakooczenia akcji promocyjnej sprzedaż wraca do poziomu poprzedniego. System zachęt 
stosowanych przez producenta oferuje extra korzyści dla dystrybutorów jak i konsumentów. 

Stosowanie na ustabilizowanych rynkach, na których jest sprzedawanych wiele podobnych 
produktów. Stosowanie ze względu na odbiorców. 

Promocja sprzedaży konsumencka

- odbiorcą jest konsument 

Promocja sprzedaży handlowa

-odbiorcą jest pośrednik, np. hurtownik, właściciel sklepu 

Środki promocji sprzedaży: 
-bezpłatne próbki                      -kupony 
-konkursy i loterie                     -znaczki handlowe 
-obniżki cen i premie                 -oferty refundowane 
-nagrody za lojalnośd 

background image

20 

 

Bezpłatne próbki-stosowane przy wprowadzeniu nowego produktu lub nowej marki na rynek. Bardzo 
skuteczny, ale drogi sposób. 

Dystrybucja: 
-droga pocztową 
-punktach sprzedaży 
-wklejane w magazynach 

Kupony-forma certyfikatu zapewniającego, że po jego okazaniu klient płaci cenę niższą. Są bodźcem 
do wypróbowania nowości rynkowych, wykorzystywane przez osoby starsze. 

Dystrybucja: 
-zamieszczane w prasie 
-list 

Konkursy: 
-mają zachęcid do zakupu określonych marek 
-wymaga się od kupujących przesłania efektów ich pracy, np. zdjęcia, hasła reklamowe w zamian za 
nagrody 

Loterie: 
-przesyłamy kupony, blankiety, bierzemy udział w losowaniu 
-stosowane przez dealerów samochodowych 

Znaczki handlowe 
-stosowane w sieci supermarketów  
-klienci za zakup dostają znaczki, punkty o określonej wartości 
-w zamian otrzymują rabat lub produkt 

Obniżki cen-silnie motywują do zakupów. Mamy różnorakie formy: 
-większe opakowanie, 2w 1 
-obniżona cena na opakowaniu 
-opakowanie z dobrami komplementarnymi, płyn do naczyo ze ściereczką, szampon z grzebieniem 

Premie-upominki rozdawane z tytułu zakupu promowanego zakupu. Skuteczna w promocji tanich 
produktów(zabawka Mc-Donaldzie) 

Oferty refundowane-stosowane przy sprzedaży drogich produktów. Przesłanie do firmy dowodu 
zakupu i w zamian odesłanie zwrotu części gotówki. Odciągnięcie od produktów firm 
konkurencyjnych. 

Nagrody za lojalnośd-do stałych klientów jest kierowany ten bodziec. Za przywiązanie oferują 
korzystne warunki zakupu(linie lotnicze, hotele, gazety) 

Ekspozycja w sklepie 
-stosowana w sklepach samoobsługowych 
*towary przy kasie 
*palety na środku korytarza 
-zachęcenie do zakupu produktów nieposzukiwanych(gumy do żucia, słodycze) 

background image

21 

 

Handlowa promocja sprzedaży 
Często dystrybutor staje się siłą dominującą na rynku, w interesie producenta jest zabieganie o jego 
względy i przychylnośd. 

-obniżki cen 
-darmowe produkty 
-konkursy dla sprzedawców 
-pokazy handlowe 

PUBLIC RELATION 

Zestaw celowo dobranych i zorganizowanych działao zapewniających instytucji systematyczne 
komunikowanie z otoczeniem. Celem jest kreowanie wizerunku instytucji, aby spotkał się on z 
pozytywnym odbiorem wśród klientów. 

Definicja-przemyślane,  planowane i ciągłe staranie o osiągnięcie i utrzymanie wzajemnego 
zrozumienia między organizacją a publicznością. 

Publicznośd to ludzie. 

Adresaci działao PR 
-klienci 
-pracownicy 
-potencjalni klienci 
-akcjonariusze 
-organy rządowe 
-władze komunalne 
-instytucje badawcze 
-fundusze inwestycyjne 
-fundusze emerytalne 
-organizacje publiczne 
-społecznośd lokalna 
-towarzystwa ubezpieczeniowe 
-media wyspecjalizowane w problematyce 

Działalnośd PR może byd zorganizowana różnie: 
-stanowisko sztabowe mieszczące się w centrali firmy 
-w bardzo dużych firmach centralny wydział łączy działalnośd PR, prasową, reklamę 
-jedna komórka sztabowa łącząca marketing i działalnośd komunikacyjną 

Całą sferę komunikowania, przede wszystkim PR i reklamę należy podporządkowad jednemu z 
członków zarządu. 

Działanie PR: 
-przemówienia 
-prezentację 
-konferencję prasowe 
-konferencję pozaprasowe 
-seminaria 
-plakaty 
-obraz i folder prasowy 

background image

22 

 

-podejmowanie ważnych gości 
-broszury 
-targi 
-obchody jubileuszowe 
-imprezy firmowe 
-listy indywidualne 
-sponsorowanie działao 

Marketing zaangażowany społecznie 

marketing wspólnej sprawy 
marketing dobrej sprawy

 

Form pośrednia między marketingiem komercyjnym, a marketingiem społecznym. Wspierają 
określone cel. 

Czynniki, które skłaniają do zarządzania wizerunkiem: 
-brak lojalności klientów lub zmniejszenie udziału w rynku 
-przestarzały wizerunek 
-wewnętrznie sprzeczny wizerunek 
-zmiany w strukturze organizacji 
-nowe produkty, rozwiązania, usługi 
-wejście na nowe rynki 
-większe zasoby 
-zmiana charakterystyki klientów 

PR  wewnętrzny i zewnętrzny 

Otoczenie wewnętrzne-pracownicy, organy zarządzające, doradcze, kontrolujące 

Otoczenie zewnętrzne-całe środowisko, w którym prowadzone jest przedsiębiorstwo. 

PR  wew-budowanie dobrych relacji między pracownikami 

PR zew-budowanie dobrych relacji z otoczeniem. 

PR wew. 
-poczta e-mailowa 
-spotkania zespołu 
-okólniki 
-szkolenia 
-kalendarz zdarzeo, wyjazdów 
-wyjazdy strategiczne 
-grupy dyskusyjne 
-biuletyny wew 
-imprezy integracyjne 
-„żywe słowo” prezesa 
-redagowanie gazetki firmowej 

 

 

background image

23 

 

DYSTRYBUCJA 

Zorientowana na osiągnięcie zysku. Działalnośd obejmująca planowania, organizowanie, 
kontrolowanie sposobu  przeznaczania gotowych produktów z miejsc ich wytworzenia do miejsc 
sprzedaży nabywcom fizycznym. 

Chodzi o to by zapewnid  fizycznym nabywcom dostarczanie produktów w sposób zgodny z ich 
potrzebami 
-w odpowiednim czasie 
-w odpowiednim miejscu 
-przy zapewnieniu odpowiedniej formy obsługi 

Strategia dystrybucji oznacza zbiór decyzji i działao związanych z udostępnieniem produktu w 
określonym miejscu i czasie, ilości i strukturze asortymentowej. 
 
DWA PODSTAWOWE ELEMENTY: 

kanały dystrybucji 

-logistyka (dystrybucja fizyczna)

 

Kanały dystrybucji: 
-rodzaj 
-liczba  
-uczestnicy 
-jednostki wspomagające 
-struktura 
-kanały dystrybucji 
-aspekt funkcjonalny 
 

Dystrybucja fizyczna: 
-obsługa zamówieo 
-transport 
-utrzymanie magazynów 
-utrzymanie zapasów 

Sposób połączeo i kolejnośd w jakiej występują instrukcje pośredniczące przez które przepływają 
jeden lub więcej strumieni  związanych z działalnością rynkową. 

Aspekt podmiotowy: 
Zbiór wzajemnie zależnych od siebie organizacji współuczestniczących w procesie dostarczania 
produktu lub usługi do użytkownika od konsumenta. 
 

Trzy odmienne grupy podmiotów: 
-uczestnicy sprzedający, kupujący produkty (transfer prawa własności), producenci, hurtownicy, 
detaliści, nabywcy instytucjonalni, indywidualni 
-uczestnicy nie przejmujący prawa własności, ale aktywnie wspomagający proces jego przekazywania. 
Agenci, brokerzy, przedstawiciele handlowi. 
-instytucje świadczące usługi wspomagające, np. banki, firmy transportowe, specjalistyczne, 
logistyczne, agencje reklamowe, firmy ubezpieczeniowe 

background image

24 

 

Dystrybucja fizyczna  
-fizyczny przepływ towarów 
-zespół instrumentów i działao doprowadzających towary do punktu sieci handlowej 
-programowanie i organizowanie takich czynności jak obsługa zamówieo 

Zadania dystrybucji 
-

transport

 – zapewnienie dostępności produktów w miejscach dogodnych dla konsumenta 

-

dostosowanie ilościowe

 – przekształcenie ilości i rozmiarów partii towarów wychodzących od 

producentów w ilości i rozmiary dostosowane do zwyczajowych potrzeb klientów. 
-

magazynowanie

 – zapewnienie dostępności produktów w czasie wymaganym przez konsumenta 

-

asortymentacja

 – tworzenie zestawów asortymentowych odpowiadających potrzebom klientów i 

użytkowników 
-

kontaktowanie

 – ustalanie osobistych więzi z klientami – często licznymi i oddalonymi 

-

informowanie

 – gromadzenie i upowszechnianie informacji o potrzebach rynku 

-

promowanie

 – promocja produktów poprzez reklamę i promocję w miejscach sprzedaży 

-

jakośd

- zapewnienie realizacji usług dystrybucyjnych na jak najwyższym poziomie przy jak 

najniższych kosztach 

Funkcje: 
-przedtransakcyjne 
-transakcyjne 
-potransakcyjne  

Przedtransakcyjne  
-zbieranie i przekazywanie informacji 
-promocja produktów firm 
-poszukiwanie i zgłaszanie ofert kupna – sprzedaży 
-nawiązywanie kontaktów handlowych 
-negocjowanie warunków umów 

Transakcyjne 
-obsługa zamówieo, transport, użytkowanie magazynów, utrzymanie zapasów, przerób handlowy 
Dzięki temu następuje fizyczny przepływ produktów od wytwórcy do nabywcy 
 
Potransakcyjne  
Realizacja praw nabywców tytułu rękojmi i gwarancji, usługi instalacyjne, naprawcze, dostawcze, 
badanie stopnia zadowolenia nabywców dokonanych zakupów, badanie przyczyn utraty klientów 

KANAŁY DYSTRYBUCJI 

Bezpośrednie

 – nie występują pośrednicy 

Pośrednie 

– między producentem  nabywcami występuje jeden lub więcej szczebli pośredników 

Zalety bezpośrednich 
-szybki przepływ informacji 
-duża kontrola nad przepływem produktu, ceną, marżą 
-możliwośd realizacji marży handlowej 
-możliwośd ustalenia konkurencyjnie niskich cen 
-możliwośd szybkiej reakcji na zmiany popytu 

background image

25 

 

Zalety pośrednich 
-względy ekonomiczne – redukcja kosztów związanych z własną siecią detaliczną 
-specjalizacja sprzedaży i doświadczenie rynkowe pośredników 
-nie ma potrzeby rozszerzania oferty tak by w pełni wykorzystad własną się handlową 

Kryterium :liczba szczebli pośrednich 
-krótkie –niewielka liczba pośredników lub brak 
-długie – duża liczba ogniw, kanały wieloszczeblowe 

Krótkie kanały dystrybucji występują gdy: 
-występuje wyższa jednostkowa wartośd produktu 
-jednorazowe  partie produktów są bardzo duże 
-produkt kupowany jest rzadko 
-występuje mniejsza ilośd klientów 

Kryterium: liczba pośredników tego samego rodzaju na tym samym szczeblu 
-wąskie – niewielka liczba pośredników na poszczególnych szczeblach 
-szerokie – produkty oferowane są przez dużą liczbę pośredników 

DYSTRYBUCJA INTENSTYWNA  

-firma poszukuje maksymalnie dużej liczby detalistów 
-im większa liczba punktów sprzedaży tym wyższa obecnośd marki na rynku 
-zaleta : maksymalizowanie dostępności produktu  i generowanie dużego udziału w rynku dzięki 
szerokiej dostępności marki dla klientów 
-charakterystyczne dla produktów wygodnego zakupu podstawowych surowców i usług 
-wady :koszty dystrybucji, trudności w konsekwencji i realizacji 

DYSTRYBUCJA SELEKTYWNA 

-dobrowolne, ograniczone dostępności produktu w celu redukcji kosztów dystrybucji i uzyskania 
lepszej  współpracy z pośrednikami 
-producent nie wykorzystuje wszystkich dystrybutorów dostępnych na danym rynku 
-kryteria wyboru pośredników, np. wielkośd dystrybutorów, jakośd dostarczanych usług 

DYSTRYBUCJA WYŁĄCZNA 

-producent wykorzystuje do sprzedaży swoich produktów tylko jednego detalistę lub dealera na 
danym rynku geograficznym 
-producent chce wyróżnid swój produkt pod względem wysokiej jakości prestiżu 
-zaleta: ścisła współpraca z wyłącznymi dealerami ułatwia wdrożenie programów obsługi 
wypracowanych przez producenta 

Czynniki wpływające na wybór kanału dystrybucji 

-czynniki rynkowe 
-cechy charakterystyczne produktu 
-cechy przedsiębiorstwa 

Czynniki rynkowe 
-wielkośd i specyfika rynku docelowego (mała/duża liczba nabywców, duże rozproszenie 

background image

26 

 

geograficzne, wielkośd zakupów, sezonowośd zakupów) 
-wymaganie konsumentów co do użyteczności kanałów 
Cechy charakterystyczne produktu 
-nietrwałośd 
-złożonośd 
-innowacyjnośd 
-waga i rozmiary 
-standaryzacja 
-wartośd jednostkowa 

Cechy przedsiębiorstwa 
-potencjał finansowy 
-kompleksowośd asortymentu 
-poziom kontroli 
-koszty dystrybucji usług 
-doświadczenie w zakresie dotychczasowej współpracy przedsiębiorstwa z innymi uczestnikami 
kanału dystrybucji 

Hurtownicy 

Działalnośd polega na zakupie dużych, jednorazowych partii produktów w celu dalszej odsprzedaży. 
-mogą byd samodzielnymi pośrednikami 
-mogą pełnid szeroki lub ograniczony zakres funkcji handlowych 
-uniwersalni, branżowi, wyspecjalizowani 

Agenci 
Osoby fizyczne lub prawne zobowiązane umową do negocjowania  warunków kupna – sprzedaży. 
Nawiązują kontakty, badają rynki 

Detaliści – sprzedaż towarów bezpośrednio nabywcy finalnemu do jego osobistego użytku. 

Dzieli się na: 
-prowadzących działalnośd w stałej sieci sklepowej 
-sprzedaż poza sklepem, Internet, automaty 

Agencje wspomagające – firmy pomagające w wykonywaniu zadao dystrybucyjnych innych niż 
sprzedawanie, kupowanie i przenoszenie tytułu własności (firmy transportowe, magazynowe, 
agencje reklamowe).