Upośledzenia

Abazja – zaburzenie równowagi, chory nie może utrzymać pozycji siedzącej.

Abulia – chorobliwe osłabienie lub brak woli, niemożność podjęcia decyzji, może być
przemijająca lub długotrwała.

Achondroplazja – chondrodystrofia – wada rozwojowa, w której przy prawidłowym
rozwoju tułowia wytępuje karłowatość z powodu niedostatecznej długości kończyn
dolnych i ich wykrzywienia.

Achromatopsja – zaburzenie widzenia polegające na całkowitej ślepocie na barwy.

Aerofagia – łykanie powietrza, zwłaszcza w nadmiernej ilości podczas jedzenia.

Afazja – niemota – zaburzenie mowy powstające wskutek uszkodzenia ośrodków
mowy.

Afonia – bezgłos – utrata dźwięczności głosu wskutek zaburzeń czynności strun
głosowych (porażenie mięśni krtani) – chory może mówić tylko szeptem.

Agenezja – zaburzenie rozwojowe polegajace na niewykształceniu się pewnych
narządów.

Ageusia – osłabienie lub zanik wrażliwości smakowej.

Agnozja – upośledzenie lub utrata zdolności rozpoznawania bodźców zewnętrznych
działających na poszczególne zmysły. Może być: wzrokowa (nierozpoznawanie
przedmiotów przy zachowaniu wzroku), słuchowa, węchowa, smakowa, dotykowa.

Agrafia – zaburzenia w zdolności pisania.

Agramatyzm – błędne budowanie zdań, niezdolność tworzenia prawidłowych form
gramatycznych.

Akalkulia – niemożność wykonywania jakichkolwiek obliczeń.

Akinezja – brak ruchów, zaburzenie psychiczne, np. osłupienie, histeria.

Akrania – wada polegająca na całkowitym lub częściowym braku kości czaszki.

Alalia – niezdolność mówienia spowodowana zaburzeniami systemu nerwowego lub
defektami narządów mowy.

Albinizm – bielactwo – wrodzony brak barwnika.

Aleksja – utrata zdolności czytania.

Amastia – wada rozwojowa polegająca na braku zawiązku sutka, zwykle połączona z
brakiem brodawki.

Ambliopia – niedowidzenie – upośledzenie wzroku w następstwie zmniejszenia
przejrzystości układu optycznego oka, np. bielmo, zez, zmiany w siatkówce.

Amelia – rzadka wada rozwojowa polegająca na braku kończyn.

Ametropia – wada wzroku (krótkowzroczność, nadwzroczność, niezborność),
nieprawidłowy stosunek zbierającej zdolności soczewki do długości gałki ocznej.

Amimia – utrata zdolności mimicznych, tzw. maskowatość twarzy.

Amuzja – niemożność rozróżniania tonów (dźwięków).

Anartria – niezdolność ruchowa narządów mowy do wytwarzania dźwięków.

Androgynia – obojnactwo – rzekome częściowe, np. mężczyzna z jądrami
niezstąpionymi do moszny i zewnętrznymi narządami płciowymi upodobnionymi na
narządów płciowych kobiecych.

Anorchizm – wrodzony brak jednego lub obu jąder.

Anosmia – utrata powonienia wskutek uszkodzenia receptorów węchowych.

Aplazja – wrodzony brak jakiegoś narządu.

Apraksja – nieporęczność – zaburzenie czynności ruchowych, polegające na
niemożności wykonywania określonych (złożonych) czynności przy zachowaniu
zdolności wykonywania ruchów, np. zapięcie zamka, guzika itp.

Aspermia – brak nasienia lub niemożność jego wydalania, jedna z przyczyn
niepłodności mężczyzny.

Astazja – zaburzenie równowagi, chory nie może utrzymać pozycji stojącej.

Astereognozja – niemożność rozpoznawania dotykanych przedmiotów mimo
zachowania czucia dotyku.

Astygmatyzm – niezborność – wada wzroku spowodowana niedokładnie kulistą
powierzchnią rogówki lub soczewki oka, co prowadzi do zaburzeń ostrości widzenia.

Asynergia – zaburzenie koordynacji ruchów (w uszkodzeniu móżdżku).

Ataksja – niezborność ruchów, brak współdziałania grup mięśniowych, np. brak
koordynacji, bezwładność, zaburzenia równowagi.

Atawizm – wystąpienie cechy odległych przodków, np. nadmierne owłosienie,
dodatkowe sutki, ogon.

Atetoza – mimowolne, powolne ruchy kończyn, głównie palców dłoni, nasilające się w
czasie emocji, a ustępujące we śnie.

Atrezja – zarośnięcie – patologiczne zamknięcie i spowodowana tym niedrożność
naturalnego przewodu (jelita, pochwy, odbytu).

Atrofia – zanik – mięśnia, powstaje wskutek uszkodzenia nerwu obwodowego, choroby
rdzenia obejmującej jego rogi przednie lub wskutek długiej nieczynności mięśnia.

Azoospermia – brak plemników w spermie (niedorozwój jąder, uszkodzenie komórek
plemnikotworczych).

Biseksualizm – skierowanie popędu płciowego zarówno do osobników płci przeciwnej,
jak i własnej (najczęściej zdarza się u kobiet).

Daltonizm – ślepota barw – wrodzone i dziedziczne nierozpoznawanie niektórych barw
(najczęściej czerwonej i zielonej).

Debilizm – lekka postać niedorozwoju umysłowego.

Diplopia – ambiopia – widzenie podwójne.

Dysfagia – trudność lub niemożność przełykania.

Dysgrafia – zaburzenie pisma będące skutkiem uszkodzenia mózgu.

Dyspareunia – chorobliwy brak orgazmu u kobiety.

Dyzartria – zaburzenie wymowy polegające na niedokładnym lub zmienionym
wymawianiu niektórych spółgłosek, przy wymawianiu trudniejszych fonetycznie wyrazów,
mowa jest urywana, bełkocząca lub skandowana.

Echomimia – chorobliwe naśladowanie czyjejś mimiki lub gestów.

Ekshibicjonizm – zboczenie seksualne mężczyzn, polegające na zaspokajaniu popędu
płciowego przez obnażanie części płciowych ciała w obecności kobiet.

Ektopia – wrodzone przemieszczenie narządu wewnętrznego, który zajmuje wówczas
miejsce odległe od prawidłowego.

Fetyszyzm – zaburzenie popędu płciowego, doznawanie zadowolenia płciowego przez
oglądanie, np. bielizny osoby płci przeciwnej.

Fokomelia – wrodzony brak długich części kończyny, ręka lub stopa połączona jest
bezpośrednio z tułowiem.

Gerontofilia – zboczenie seksualne wyrażające się w pociągu płciowym do osób
starych.

Ginandria – obojnactwo rzekome u kobiet, przerost łechtaczki i zrośnięcie warg
sromowych większych.

Głuchociemnota – rzadkie kalectwo polegające na pozbawieniu wzroku i słuchu (a za
tym i mowy).

Głuchoniemota – głuchota połączona z brakiem mowy.

Hemianopsja – wada wzroku polegająca na widzeniu tylko połowy normalnego pola
widzenia.

Hipochondria – przesadna obawa o własne zdrowie i przypisywanie sobie nie
istniejących schorzeń, wyolbrzymianie istniejących objawów chorobowych i dolegliwości.

Hipoplazja – niedorozwój – wrodzone, niezupełne ukształtowanie się narządu o
rozmiarach znacznie poniżej normy z jednoczesnym upośledzeniem czynnościowym
(narządy rozrodcze, nerka, serce i inne).

Hirsutyzm – nadmierne i nieprawidłowe owłosienie skóry piersi, brzucha, kończyn i
twarzy występujące u kobiet.

Homoseksualizm – uranizm – popęd płciowy do osobników tej samej płci; –u mężczyzn
– pederastia, –u kobiet – safizm (miłość lesbijska).

Idiosynkrazja – uczulenie wrodzone, powstałe w życiu płodowym, na jeden lub kilka
alergenów.

Idiotyzm – najwyższy stopień niedorozwoju umysłowego.

Imbecylizm – średni stopień niedorozwoju umysłowego (niezdolność do nauczenia się
pisania, czytania itp.).

Impotencja – niemoc płciowa – niezdolność mężczyzny do odbywania stosunków
płciowych wskutek braku lub niedostatecznej erekcji prącia.

Infantylizm – opóźnienie rozwoju, utrzymanie się cech dziecięcych fizycznych i
psychicznych u osobnika dorosłego.

Jąkanie – wada wymowy, polegająca na zatrzymywaniu się na początku wyrazów lub
zgłosek lub powtarzaniu zgłosek i głosek.

Karłowatość – nanosomia – zahamowanie rozwoju kośćca w życiu płodowym,
niemowlęcym lub w dzieciństwie. Może być dziedziczna, nabyta lub wrodzona.

Katarakta – zaćma – zmętnienie soczewki oka powodujące upośledzenie wzroku. Może
być nabyta lub wrodzona.

Końskostopie – wrodzona lub nabyta wada stopy, polegająca na trwałym
podeszwowym zgięciu kości skokowej.

Koprofilia – skłonność do dotykania, a niekiedy nawet spożywania wydalin.

Kretynizm – matołectwo – choroba wrodzona wywołana niedorozwojem tarczycy.

Lalopatia – niemożność wypowiadania słów odpowiadających myśli.

Lenistwo – niechęć do pracy w ogóle lub do pracy pewnego typu bez uzasadnionych
powodów.

Logopatia – wada mowy, np. jąkanie się, seplenienie.

Logorea – słowotok – pośpieszny sposób wypowiadania się, odzwierciedlający gonitwę
myśli.

Masochizm – zboczenie seksualne, polegające na doznawaniu rozkoszy płciowej pod
wpływem bólu zadawanego przez partnera.

Masturbacja – onanizm, samogwałt, ipsacja – zaspokajanie popędu płciowego bez
udziału partnera.

Mikrocefalia – małogłowie – nieproporcjonalnie mała mózgoczaszka w stosunku do
twardoczaszki (mały, niedorozwinięty mózg).

Miopia – krótkowzroczność – wada wzroku spowodowana wydłużeniem się gałki
ocznej w osi przednio–tylnej.

Mizogynia – patologiczny wstręt i unikanie kobiet.

Mongolizm – wrodzony stan niedorozwoju umysłowego.

Narcyzm – autoerotyzm – stan zakochania się we własnej osobie.

Nasieniotok – zmaza dzienna – nieprawidłowość polegająca na wydzielaniu spermy
bez bodźców seksualnych.

Nekrofilia – zboczenie polegające na pociągu płciowym do zmarłych.

Niedorozwój umysłowy – oligofrenia – stan sprawności umysłowej niższy od
przeciętnej (przyczyny: genetyczne, choroby zakaźne, zamartwica noworodka, cukrzyca,
zatrucie ciążowe, uraz porodowy, alkoholizm, narkomania).

Niepamięć – amnezja – osłabienie lub utrata pamięci pewnych zdarzeń lub okresów
własnego życia.

Nimfomania – utrzymujący się chorobliwie stan pobudzenia erotycznego u kobiet.

Oczopląs – mimowolne drgania gałek ocznych.

Oligofrenia – niedorozwój umysłowy, stan sprawności umysłowej niższej od przeciętnej.

Otępienie – demencja – upośledzenie inteligencji, zdolności rozumowania i krytycznej
oceny sytuacji, niekiedy i pamięci.

Parafazja – zaburzenie mowy, polegające na zastępowaniu słów lub ich części innymi,
na opuszczaniu słów i zbędnych wstawkach.

Paragrafia – zaburzenie pisma polegające na opuszczeniach, przestawieniach,
zniekształceniach i zbędnych dodatkach.

Paralalia – zaburzenie mowy polegające na myleniu wyrazów podobnie brzmiących.

Pedofilia – zboczenie seksualne, polegające na skierowaniu popędu płciowego ku
dzieciom.

Perseweracja – zaburzenie czynności mowy, a także motoryki – powtarzanie tych
samych słów lub ruchów (otępienie, katatonia, zaburzenia psychiczne).

Płaskostopie – platfus – zniekształcenie stopy polegające na obniżeniu się sklepień,
wskutek czego stopa staje się płaska i mało wydolna.

Polidaktylia – wada rozwojowa polegająca na występowaniu dodatkowych palców u rąk
i nóg – wielopalcowość.

Polimastia – wada rozwojowa polegająca na występowaniu wiecej niż jednej pary
gruczołów sutkowych.

Protanopia – wada wzroku, będąca odmianą daltonizmu, polegająca na ślepocie na
barwę czerwoną.

Sadyzm – zboczenie płciowe polegające na odczuwaniu zadowolenia płciowego przez
zadawanie partnerowi bólu.

Skolioza – nabyta wada kręgosłupa polegająca na jego bocznych skrzywieniach.

Sodomia – zoofilia – zaspokajanie popędu płciowego ze zwierzętami.

Somnambulizm – wykonywanie czynności we śnie (lunatyzm, mówienie, inne
czynności) nie pozostających w pamięci po obudzeniu.

Spodziectwo – wada rozwojowa prącia polegająca na jego skróceniu i skrzywieniu w
stronę brzuszną.

Strabizm – zezowanie, zez.

Stulejka – fimoza – wrodzone zwężenie napletka uniemożliwiające jego ściągnięcie
poza żołądź prącia (leczenie operacyjne).

Szpotawość – odchylenie osi odcinków kończyny, np. ramienia w stosunku do
przedramienia, uda w stosunku do podudzia.

Wnętrowstwo – wada rozwojowa występująca u mężczyzn polegająca na braku jednego
lub obu jąder w mosznie wskutek zatrzymania ich w jamie brzusznej lub częściej w
kanale pachwinowym.

Wodogłowie – hadrocefalia – nadmierne ilości płynu mózgowo–rdzeniowego,
powodujące rozszerzenie komór mózgowych, przejawiająca się u dzieci powiększeniem
głowy w części czołowej.