Inne oznaczenia
—

Opis materia∏u
Bezbarwny gaz o ostrym przenikliwym zapachu, tworzàcy w kontakcie z powietrzem
bia∏à mg∏´. Produkt handlowy jest cz´sto zabarwiony na bràzowo przez jod.

Zastosowanie
U˝ywany do otrzymywania nieorganicznych i organicznych zwiàzków jodu.

Dane chemiczne i fizyczne

Wzór chemiczny

HJ

Masa czàsteczkowa:

127,91 g/mol

Temperatura samozap∏onu:

°C

Temperatura topnienia:

-50,8 °C

Granice wybuchowoÊci:

dolna

% obj.

Temperatura wrzenia:

górna

% obj.

pod ciÊnieniem 4 milibar -35,38 °C
(ulega rozk∏adowi w 180 °C)

RozpuszczalnoÊç w wodzie

tworzy roztwór azeotropowy,

G´stoÊç w 20 °C:

5,66 g/dm

3

Kp = 127 °C
w 20 °C 425 g/dm

3

CiÊnienie pary:

w 10 °C 2340 g/dm

3

w 20 °C

7,1 mbar

w 30 °C

9,4 mbar

RozpuszczalnoÊç w rozp. organicznych:

w 50 °C

15 mbar

s∏abo rozpuszczalny

Wzgl´dna g´stoÊç pary:

St´˝enie roztworu nasyconego:

(powietrze = 1)

4,42

w 20 °C

gaz

w 30 °C

gaz

LotnoÊç:

w 50 °C

gaz

(eter = 1)

gaz

Wspó∏czynniki przeliczeniowe:

Temperatura zap∏onu:

°C

1 mg/m

3

= 0,188 cm

3

/m

3

1 cm

3

/m

3

= ok. 5,32 mg/m

3

Jodowodór bezwodny

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1184 Strona 1

Marzec 1998

Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik

CAS-nr: 10034-85-2

Index-nr: 053-002-00-9

EWG-nr: 233-109-9

UN-nr: 2197

1184

Jodowodór
bezwodny

Ogólne rady bezpieczeƒstwa

Wymagana jest szczelnoÊç pojemników i aparatów. W miejscach tworzenia si´ oraz
w otoczeniu punktów odbioru odsysaç. Przewietrzaç pomieszczenia. Unikaç bezpoÊred-
niego kontaktu substancji z oczami, skórà lub ubraniem; u˝ywaç szczelnà odzie˝
ochronnà.
Dla ochrony oddychania: filtr dla gazów typu B.

Znaki ostrzegawcze - znaki nakazu - znaki zakazu

Zagro˝enie dla zdrowia na stanowisku pracy

Rakotwórczy wed∏ug grupy:

—

WartoÊç TRK:

cm

3

/m

3

(ppm)

mg/m

3

WartoÊç MAK:

cm

3

/m

3

(ppm)

mg/m

3

Ograniczenie szczytowe:

—

(por. ust. Vc)

Cià˝a

—

Resorpcja skóry:

—

WartoÊç BAT:

—

Uczulenie:

—

Materia∏ badany:

—

Moment pobrania próbki:

—

Choroby zawodowe:

BK 4302, 5101

Próg zapachu:

cm

3

/m

3

Podstawy bran˝owe:

G 23, 24

Badania zapobiegawcze:

pierwsze badanie kontrolne: — mies.

dalsze badania kontrolne: — mies.

Reakcja z innymi materia∏ami

Jodowodór ∏atwo ulega utlenieniu, tworzy si´ jod i woda. Gwa∏townie reaguje z fluorem,
ozonem, kwasem azotowym, metalami alkalicznymi, organicznymi nadtlenkami, chlo-
ranem potasu i kwasem nadchlorowym w obecnoÊci magnezu.

Dane toksykologiczne

IloÊciowe dane toksykologiczne nie sà znane.

Zagro˝enie dla Êrodowiska

Wskaênik oceny dla ostrej toksycznoÊci

wobec ssaków:

3

wobec ryb:

< 2,0

wobec bakterii:

3,1

Usuwanie ma∏ych iloÊci

Wymieszaç z roztworem skrobi (redukcja do jodu elementarnego). Wydzieliç jod lub
usunàç jak odpady specjalne.

Jodowodór bezwodny

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1184 Strona 2

ALFA - WEKA Sp. z o.o.

Ostrze˝enie

przed substancjami

˝ràcymi

Nakaz stosowania

ochrony oczu

Nakaz stosowania

ochrony ràk

Palenie tytoniu

zabronione

Nieupowa˝nionym

wst´p wzbroniony

Oznaczenie do wprowadzenia do obrotu i manipulacji

C

substancja

˝ràca

Zestawy R
R 35

Wywo∏uje powa˝ne oparzenia

R 37

Dzia∏a dra˝niàco na drogi oddechowe

Zestawy S
(S 1/2

Trzymaç pod zamkni´ciem w miejscu niedost´pnym dla dzieci)

S 7/9

Szczelnie zamkni´ty pojemnik przechowywaç w dobrze wentylowanym
miejscu

S 26

W razie kontaktu z oczami dok∏adnie wyp∏ukaç oczy wodà i zasi´gnàç
porady lekarza

S 45

W razie wypadku lub niedyspozycji natychmiast wezwaç lekarza (jeÊli to
mo˝liwe, pokazaç t´ etykiet´)

Oznaczenie preparatów

Za∏àcznik: I, p. 2.4

Klasa oznaczenia: —

Przechowywanie, magazynowanie i wydawanie

Warunki przechowywania wg par. 24:

nie

Wydawanie tylko osobom przeszkolonym:

nie

Klasyfikacja do innych przepisów

Klasa zagro˝enia wód:

1

Rozporzàdzenie o ochronie przed

imisjà z 1988 r.

Klasa zagro˝enia wed∏ug VbF:

—

Ochrona powietrza:

TRGS/TRgA:

—

post´powaç jak z gazami lub parami
substancji nieorganicznych, klasa II
klasy II

Klasyfikacja wed∏ug

Max. dopuszczalna emisja 5 mg/m

3

GGVS:

klasa 8, punkt 5b

(strumieƒ masy

≥

50 g/h)

(roztwory jodowodoru)

Przepisy bran˝owe:

ZH 1/229

Jodowodór bezwodny

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1184 Strona 3

Marzec 1998

Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik

Ârodki techniczne

Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru

Sama substancja jest niepalna. Po˝ar w otoczeniu gasiç Êrodkami odpowiednimi dla
przyczyny po˝aru. Pojemniki obj´te po˝arem ch∏odziç rozpryskiwanà wodà. W razie
niebezpieczeƒstwa wydostania si´ jodowodoru zagro˝ony teren odgrodziç z kierun-
kiem wiatru. Mogà powstawaç opary jodowodoru. Ostrzec mieszkaƒców.

Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu kontaminacjà

Powietrze:

pary jodowodoru zbiç strumieniem rozpryskiwanej wody. Zawirowaç

Woda:

ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odzàcej i przemys∏owej. Ska˝onà wod´
gaÊniczà zabezpieczyç.

Gleba:

niewielkie iloÊci zwiàzaç Êrodkami wch∏aniajàcymi. Przy ska˝eniu wi´kszà
iloÊcià zdjàç warstw´ ziemi i oddaç do rekultywacji.

Wskazówki dla stra˝y po˝arnej

Dru˝yny po˝arnicze nale˝y wyposa˝yç w niezale˝ne od otoczenia aparaty oddechowe
oraz w odzie˝ ochronnà do prac chemicznych. Ârodki te nale˝y stosowaç równie˝ przy
usuwaniu odpadów.

Ârodki medyczne

Pierwsza pomoc

Rannych wynieÊç na Êwie˝e powietrze, zwil˝one cz´Êci odzie˝y usunàç, ska˝one cz´Êci
cia∏a gruntownie umyç wodà. Ska˝one oczy obficie przemyç wodà (w razie potrzeby
usunàç szk∏a kontaktowe). Do okulisty! Po inhalacji wyprowadziç na Êwie˝e powietrze,
natychmiast podaç do wdychania Auxiloson w spray’u. Zapewniç spokój, ciep∏o, trans-
port do lekarza. Po po∏kni´ciu natychmiast popiç du˝à iloÊcià wody i ewentualnie przy
zachowaniu zwyk∏ych Êrodków ostro˝noÊci wywo∏aç wymioty. Zapewniç spokój, ciep∏o,
transport do lekarza w pozycji le˝àcej, ewentualnie w stabilnej pozycji bocznej.

Wskazówki dla lekarzy

Substancja dzia∏a dra˝niàco na skór´ oraz na b∏ony Êluzowe w nast´pstwie tworzenia
si´ kwasu. Po po∏kni´ciu natychmiast obficie popiç wodà i przy zachowaniu zwyk∏ych
medycznych Êrodków ostro˝noÊci spowodowaç wymioty lub przep∏ukaç ˝o∏àdek.
Nast´pnie podaç siarczan sodu i w´giel aktywny (odpowiednio 1 ∏y˝ka na 1/4 dm

3

wody). Po inhalacji, dla ochrony przed obrz´kiem p∏uc nale˝y natychmiast podaç profi-
laktycznie do wdychania Auxiloson w spray’u. Poczàtkowe stadium toksycznego
obrz´ku p∏uc mo˝na wykryç rentgenograficznie, wykonujàc zdj´cie klatki piersiowej po
ok. 8. godzinach od wch∏oni´cia (zm´tnienia obwodowe). W uzasadnionych przypad-
kach zagro˝enia obrz´kiem p∏uc zaleca si´ wykonanie kontrolnych zdj´ç porównaw-
czych bezpoÊrednio po inhalacji. Dalsze post´powanie dostosowaç do symptomów.

Jodowodór bezwodny

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1184 Strona 4

ALFA - WEKA Sp. z o.o.