background image

Czy pracownica w ciąŜy moŜe pracować w nocy na własne Ŝyczenie? 

 

Czy pracownica w ciąŜy moŜe pracować w nocy na własne Ŝyczenie? Pracownica regularnie 

wykonywała pracę w porze nocnej. Dostarczyła mi zaświadczenie o tym, Ŝe jest w ciąŜy. 

 Czy w związku z tym, Ŝe praca nocna nie była w jej przypadku wyjątkiem i wyraŜa zgodę na 

dalsze jej wykonywanie (jest to dla niej wygodne ze względów osobistych), 

 mogę nadal zatrudniać ją w nocy? 

 

Zgoda pracownicy nie wyłącza zakazu pracy kobiety w ciąŜy w porze nocnej. Zgoda taka 
decyduje o moŜliwości zatrudnienia w porze nocnej pracownicy (pracownika) opiekującej się 
dzieckiem do lat 4.  
Przepis art. 178 § 1 k.p. ma chronić kobiety w ciąŜy przed niewątpliwie zwiększonym 
obciąŜeniem psychofizycznym związanym z pracą w tych częściach doby. Ma na celu 
ochronę zarówno zdrowia pracownicy, jak i zdrowia nienarodzonego dziecka. Nie ma 
moŜliwości zniesienia tego zakazu przez uzyskanie zgody pracownicy na taką pracę. 
Wykonywanie takiej pracy przez kobietę w ciąŜy jest wykluczone w kaŜdej sytuacji.  
W przedstawionej sytuacji przepisy kodeksu pracy dają Panu następujące moŜliwości (w 
kolejności):  
 

• zmiana na okres ciąŜy rozkładu czasu pracy tej pracownicy w taki sposób, aby umoŜliwiała 
ona wykonywanie pracy poza porą nocną, jeŜeli jest to niemoŜliwe (lub niecelowe);  
• przeniesienie jej do innej pracy (dozwolonej dla kobiet w ciąŜy – pracownicy będzie 
przysługiwać dodatek wyrównawczy, jeŜeli przeniesienie to spowoduje obniŜenie 
wynagrodzenia), jeŜeli Ŝadne z tych dwóch rozwiązań nie jest moŜliwe;  
• zwolnienie pracownicy na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem 
prawa do wynagrodzenia w dotychczasowej wysokości. 
  

Dodatek wyrównawczy 
Wskazany powyŜej dodatek wyrównawczy stanowi róŜnicę między wynagrodzeniem z okresu 
poprzedzającego przeniesienie a wynagrodzeniem po przeniesieniu pracownika do innej 
pracy. Przy ustalaniu jego wysokości stosujemy zasady obowiązujące przy obliczaniu 
wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy, wskazane w rozporządzeniu z 8 stycznia 1997 roku 
w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania 
wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pienięŜnego za urlop (Dz.U. nr 2, poz. 14 ze 
zm.). Generalnie, obliczając go, wliczamy wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku 
pracy, stosując zawarte w § 6 tego rozporządzenia wyłączenia. Zaznaczmy, Ŝe katalog 
wyłączeń nie zawiera na przykład dodatku za pracę w nocy, jak równieŜ dodatku za pracę w 
godzinach nadliczbowych. Podlega on zatem zaliczeniu do wynagrodzenia stanowiącego 
podstawę obliczenia dodatku wyrównawczego.  
Zgodne z art. 1517 § 1 k.p. pora nocna obejmuje osiem godzin przypadających między 
godzinami 21.00 a 7.00. Szczegółowo zaś powinna zostać uregulowana w regulaminie pracy 
(art. 1041 § 1 pkt 4 k.p.). JeŜeli pracodawca nie ma obowiązku wydawania tego regulaminu (a 
przypomnijmy, Ŝe wydają go pracodawcy zatrudniający co najmniej 20 pracowników), 
zobowiązany jest w pisemnej informacji skierowanej do pracownika w ciągu siedmiu dni od 
dnia zawarcia umowy o pracę (art. 29 § 3 k.p.) przekazać takŜe wiedzę o obowiązującej w 
zakładzie pracy porze nocnej.