Układ krążenia część II

krew

•

Całkowita objętość krwi wypełniająca łożysko

naczyniowe stanowi 1/20 masy ciała

•

Krew składa się z elementów

upostaciowanych:erytrocytów,leukocytów,

trombocytów oraz z osocza

•

Elementy morfotyczne stanowią mniej niż 50%

objętości krwi

•

W składzie krwi u mężczyzn i kobiet występują

ilościowe róznice

Rola krwi w organizmie

•

Transport tlenu z płuc do tkanek

•

transport dwutlenku węgla z tkanek do płuc

•

transport do wszystkich tkanek produktów

energetycznych i budulcowych wchłoniętych z

przewodu pokarmowego

•

Transport produktów przemiany materii do nerek

•

Transport hormonów

•

Magazynuje hormony poprzez wiązanie ich z

białkami osocza

•

Wyrównuje ciśnienie osmotyczne we wszystkich

tkankach

•

Wyrównuje stężenie jonów wodorowych w
organizmie

•

Bierze udział w termoregulacji

•

Tworzy barierę przed inwazją
drobnoustrojów:leukocyty
,makrofagi,przeciwciała,układ dopełniacza

•

Pełni formę pamięci immunologicznej

Tkanka krwiotwórcza

•

Centralne tkanki hematopetyczne:szpik
czerwony i grasica

•

Obwodowe tkanki hematopetyczne:węzły
chłonne,grudki chłonne w błonach
śluzowych i śledziona

Szpik kostny

•

Zawarty jest w częściach gąbczastych kości
płaskich,w mostku,żebrach,,kościach
biodrowych,trzonach kręgów,w sąsiedztwie nasad
kości długich

•

W skład szpiku czerwonego wchodzą :komórki
hamatopoetyczne w różnym stopniu
zróżnicowania,adipocyty,komórki zrębu,komórki
stanowiące ściany zatok szpikowych(komórki
przydanki i śródbłonka),komórki bariery

Zrąb szpiku kostnego

•

Komórki zrębu są to komórki siateczki
które stanowią zawieszenie tkanki
szpikowej.pełnia funkcję podporowa i
żerną(pochłaniają jądra komórkowe
wydalane przez dojrzałe
erytrocyty),wydzielaja czynniki
wzrostowe,leukotrieny,cytokininy,prostagla
ndyny,chemoprzekaźniki

Komórki bariery

•

Komórki te mają zdolność kurczenia się
łącząc się ze sobą otaczają kolonie
komórek hematopoetycznych,chroniąc je
przed działaniem czynników niepożądanych

•

Wszystkie elementy morfotyczne krwi
powstają z z komórki szpiku
pluripotencjalnej hematopoetycznej pnia

•

Pod wpływem czynnika wzrostowego
granulocytów(Il-1,Il-6,Il-7,Il-10,Il-11,Il-12)
z komórki pluripotencjalnej powstają
komórki macierzyste nieukierunkowane i
komórki macierzyste limfoidalne

Komórki macierzyste

nieukierunkowane

•

Przekształcaja się w :

•

Komórki ukierunkowane linii erytrocytów

•

Komórki ukierunkowane granulocytów i

makrofagów

•

Komórki macierzyste linii eozynofilów

•

Komórki macierzyste linii bazofilów

•

Komórki ukierunkowane linii

megakariocytów

Komórki macierzyste limfoidalne

•

Przekształcają się w szpiku w limfocyty
pre-B i limfocyty pre-T oraz limfocyty NK

erytropoeza

•

Komórka ukierunkowana linii erytrocytów (BFU-

E)

•

Komórka macierzysta linii erytrocytów(CFU-E)

•

Proerytroblasty

•

Erytroblasty zasadochłonne I i II

•

Erytroblasty polichromatofilne

•

W erytroblastach cytoplazma wypełnia się

hemoglobiną

•

Erytroblasty ortochromatyczne przechodzą do

zatok żylnych szpiku zostawiając tam jądra

komórkowe przechodząc w retikulocyty

•

Cykl rozwojowy erytrocytów trwa ok..5 dni

•

We krwi obwodowej retikulocyty stanowią

ok..0,5%

•

Czynnikiem pobudzającym erytropoezę jest

ERYTROPOETYNA, wytwarzana w 85% w

nerkach i 15% w wątrobie

•

Spadek prężności tlenu we krwi powoduje

•

wzrost wytwarzania erytropoetyny

•

Erytroblasty pozyskują jony żelaza za

pośrednictwem białka transferyny

•

Prawidłowa erytropoeza zależy od witaminy B12i

kwasu foliowego

•

W regulacji erytropoezy uczestniczą hormony

gruczołu tarczowego (T3iT4) pobudzająco

•

Hormony płciowe-androgeny pobudzają,

metabolity estrogenów hamują

granulocytopoeza

•

NEUTROFILE -granulocyty obojętnochłonne

pochodzą z komórki macierzystej linii

neutrofilów(CFU-G)

•

Z nich powstają mieloblasty-promielocyty-

mielocyty

•

Proliferacja i dojrzewanie komórek linii

neutrofilowej zachodzi po wpływem

czynników:czynnika wzrosrowego

granulocytów,czynnika wzrostowego

pierwszego,czynnika wzrostowego granulocytów i

makrofagów

•

Dalszy etap to dojrzewanie bez mitotycznego

podziału,powstają:matamielocyty i nuetrofile o

jądrach komórkowych pałeczkowatych i

segmentowych.Czas trwania cyklu wynosi 6-7 dni

makrofagi

•

Duże komórki żerne występujące w tkankach i

szpiku czerwonym

•

Te same komórki krążące we krwi nazywamy

monocytami

•

Powstają z komórki macierzystej makrofagów

CFU-M) proliferując i różnicując się

przechodząc etapy:monoblastów ,promonocytów i

monocytów

•

Czas trwania cyklu wynosi od 1 do3 dni

trombocytopoeza

•

TROMBOCYTY-płytki krwi są to krążące we

krwi fragmenty cytoplazmy megakariocytów

•

Komórka macierzysta megakariocytów kończy

etap proliferacji w szpiku kostnym

•

Komórka ta dzieli się od 2 do 5 razy pod

wpływem IL-3 i czynnika wzrostowego

granulocytów i makrofagów.

•

Powstają kolejno :promegakarioblasty-

megakarioblasty-megakariocyty-trombocyty.

•

Czynnik powodujący uwalnianie do szpiku

trombocytów to trombopoetyna

limfocytopoeza

•

Zachodzi w tkankach limfoidalnych

centralnych(szpik kostny i grasica)oraz

obwodowych

•

W szpiku kostnym czerwonym z komórek

macierzystych powstają limfocyty pre-B,część

komórek krążąc we krwi przechodzi przez

grasicę dają początek limfocytom pre-T

•

Limfocyty pre-B dojrzewając w szpiku

przechodzą w limfocyty B wytwarzające

przeciwciała

•

limfocyty pre-T które wyszły w grasicy poza

naczynia krwionośne przechodzą w tymocyty-

limfocyty T

•

Limfocyty B i T krążą we krwi ,osiadają w
tkankach limfoidalnych obwodowych,gdzie
dzielą się i powracają do krwi.

•

Limfocyty B opuszczając szpik mają w
błonie komórkowej antygen głównego
układu zgodności tkankowej(MHC)

grasica

•

Limfocyt5y pre-T które z krwi dostają się do

grasicy osiadają w korze grasicy, przekształcając

się w tymocyty.

•

Tymocyty przenikają w głąb kory do granicy

rdzeniowej grasicy, przechodząc proces

dojrzewania stykając się z komórkami zrębu

grasicy

•

Komórki zrębu grasicy oddziałują na dojrzewanie

tymocytów poprzez wydzielanie tymozyny oraz

kontrolują występowanie w błonie komórkowej

ludzkiego leukocytarnego antygenu-HLA

•

W procesie dojrzewania w grasicy około 95%

tymocytów ginie, tylko 5% jest uwalniane z

grasicy do krwi jako limfocyty T

-immunologicznie kompetentne, które docierają

do śledziony i tam są ostatecznie kształtowane

Węzły chłonne i grudki chłonne

•

Obwodowa tkanka limfoidalna

•

Limfocyty napływają do węzłów z chłonką

•

Limfocyty T zatrzymują się w miąższu
węzłów w strefie przykorowej,tam dzielą
się tworząc ośrodki rozmnażania

•

Limfocyty B wnikają do warstwy
podtorebkowej jako ośrodki rozmnażania

śledziona

•

Przepływa przez nią krew -5% pojemności

minutowej serca w spoczynku

•

Krew tętnicza przepływa przez miazgę białą

utworzoną przez grudki chłonne należące do

obwodowego układu limfoidalnego

•

Krew żylna odpływa od miazgi czerwonej

•

Śledziona stanowi filtr dla elementów

morfotycznych krwi

•

Pierwszy filtr to miazga biała –zatrzymuje

wybiórczo limfocyty T i B

•

Drugi filtr to strefa przejściowa pomiędzy miazgą

białą a czerwoną gdzie zatrzymują się uszkodzone

erytrocyty,granulocyty,trombocyty,mikroorganiz-

my,monocyty które przekształcają się w

makrofagi

•

Miazga czerwona stanowi ostatni filtr

zatrzymujący wszystkie elementy

morfotyczne krwi

•

Zachodzą w śledzionie procesy:

•

Wytwarzanie limfocytów

•

Niszczenie trombocytów

•

Rozpad starych erytrocytów poprzez układ

siateczkowo-śródbłonkowy