Języki judeo-perskie

1

Języki judeo-perskie

לשוננו

Obszar

Iran, Tadżykistan, Uzbekistan, Afganistan, Azerbejdżan, Rosja (Dagestan), Izrael, USA i inne

Liczba mówiących

?

Ranking

poza rankingiem.

Klasyfikacja genetyczna Dotyczy większości, a nie wszystkich języków judeo-perskich

Języki indoeuropejskie

Języki indoirańskie

Języki irańskie

   Języki judeo-perskie

Pismo

hebrajskie

Status oficjalny

język urzędowy

nigdzie

Występowanie

Języki irańskie, w tym języki judeo-perskie

W Wikipedii

Zobacz też: język, języki świata

Języki judeo-perskie (לשוננו) to języki lub dialekty przede wszystkim indoeuropejskie z grupy języków irańskich,

używane przez Żydów w Iranie, Tadżykistanie (buchari), Rosji (w Dagestanie), w Azerbejdżanie oraz wśród

emigrantów w innych krajach.

Istniał też literacki język judeo-perski (jezyk dzhidi) (obecnie wymarły), który pochodził od języka nowoperskiego i

był zapisywany alfabetem hebrajskim. Szczytowy okres rozwoju tego języka to XIV w.-XVII w.

Języki lub dialekty judeo-perskie powstawały na podstawie lokalnych dialektów języka perskiego z dodatkiem

zapożyczeń z języka hebrajskiego i innych języków. Tak jak inne języki żydowskie, zachowały wiele archaicznych

form z języka z którego powstały. Te dialekty, wbrew nazwie, nie zawsze były dialektami irańskimi (perskimi),

niekiedy powstawały z innych języków np. (język turkmeński, język uzbecki i język azerski), a nazwa

"judeo-perskie" oznaczała tylko to, że istniały w strefie wpływów kulturowych i politycznych Persji (Iranu).

Dialekty (języki) judeo-perskie również niekiedy były zapisywane.

Języki judeo-perskie są obecnie używane głównie jako języki mówione w domu i w lokalnym środowisku

żydowskim. Użytkownicy tych języków z reguły są dwu-, trzy-, a nawet czterojęzyczni, tzn. dodatkowo znają np.

język perski, hebrajski i aramejski.

Języki judeo-perskie

2

Współcześnie są to języki wymierające: w Iranie zanikły na skutek masowych wyjazdów Żydów z tego kraju, a

wśród emigrantów są one wypierane przez język perski i języki urzędowe krajów osiedlenia (np. przez język

hebrajski w Izraelu). W Rosji i Azerbejdżanie są one wypierane przez język rosyjski.

Bibliografia

• Shaked, Sh. 1971. Judeo-Persian Notes. Israeli Oriental Studies 1: 178-182.

• Yeroushalmi, D. 1995. The Judeo-Persian Poet Emrani and His Book of Treasure, Edited, Translated and

Annotated Together with a Critical Study. Leiden: Brill.

Źródła i autorzy artykułu

3

Źródła i autorzy artykułu

Języki judeo-perskie  Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=24151960  Autorzy: Gedeon07, Nowaczyk, Wicki

Źródła, licencje i autorzy grafik

Grafika:Moderniranianlanguagesmap24.PNG  Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Moderniranianlanguagesmap24.PNG  Licencja: Public Domain  Autorzy: Bryan Derksen,
Electionworld, Grenavitar, Le Behnam

Licencja

Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported
http:/

/

creativecommons.

org/

licenses/

by-sa/

3.

0/