Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
Nazywam
się
Beata
Chmielewska,
jestem
pielęgniarką, od 15 lat pracuję w służbie zdrowia.
Przygodę z j. niemieckim rozpoczęłam właśnie
w moim miejscu pracy.
Nigdy nie uczyłam się języków obcych. Wydawało
mi się, że w moim zawodzie nie będzie to konieczne.
A jednak!
Pewnego dnia trafił na nasz oddział obcokrajowiec,
a mianowicie Herr Krause, który był Niemcem. Wtedy
uświadomiłam sobie, że nie potrafię się z nim
porozumieć. Sytuacja ta zmobilizowała mnie do
podjęcia nauki języka niemieckiego. Wtedy nie
wiedziałam jeszcze, jak słuszna była ta decyzja.
Początki mojej nauki były trudne, wymagano
systematyczności i samodyscypliny ale efekty mojej
pracy były po krótkim czasie widoczne.
Bazując na moim doświadczeniu pragnę pomóc
Wam krok po kroku w nauce medycznego języka
niemieckiego.
Zapraszam zatem do wspólnej nauki!!!
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
Spis treści
LEKTION 1.
PRZEDSTAWIAMY SIĘ. WIR STELLEN UNS VOR. _____________________________________________ 3
LEKTION 2.
MÓJ PIERWSZY DZIEŃ W PRACY. MEIN ERSTER ARBEITSTAG. __________________________________ 8
LEKTION 3.
POZNAJEMY SZPITAL. WIR LERNEN DAS KRANKENHAUS KENNEN. _____________________________ 11
LEKTION 4.
MOJE OBOWIĄZKI. MEINE PFLICHTEN. ____________________________________________________ 14
LEKTION 5.
POZNAJEMY POLECENIA W J. NIEMIECKIM. DIE AUFTRÄGE IN DER DEUTSCHEN SPRACHE. _________ 19
LEKTION 6.
JAKĄ MA PANI ZMIANĘ? POZNAJEMY NAZWY ZMIAN. WANN HABEN SIE DIENST. WIR LERNEN DIE
BEZEICHNUNGEN DER DIENSTZEITEN KENNEN. _____________________________________________ 22
LEKTION 7.
CZĘŚCI CIAŁA - DIE KÖRPERTEILE. _______________________________________________________ 26
LEKTION 8.
POZNAJEMY PODSTAWOWE DOLEGLIWOŚCI. _____________ BŁĄD! NIE ZDEFINIOWANO ZAKŁADKI.
LEKTION 9.
POZNAJEMY PODSTAWOWE CZYNNOŚCI ZWIĄZANE Z MYCIEM PACJENTÓW. _______________________
LEKTION 10.
WYRAŻAMY ŻYCZENIA W J. NIEMIECKIM ____________________________________________________
LEKTION 11.
POZNAJEMY NIEKTÓRE NAZWY POTRAW / DAŃ. WIR LERNEN DIE BEZEICHNUNGEN AUSGEWÄHLTER
GERICHTE KENNEN. _____________________________________________________________________
LEKTION 12.
CO MI WOLNO, A CZEGO NIE WOLNO? WAS DARF ICH UND WAS DARF ICH NICHT _________________
LEKTION 13.
CO TUTAJ MOGĘ ROBIĆ, A CZEGO MI NIE WOLNO? WAS DARF ICH HIER MACHEN UND WAS DARF ICH
NICHT? ________________________________________________________________________________
LEKTION 14.
CO POWINNIŚMY ROBIĆ, A CZEGO NIE POWINNIŚMY? WAS SOLLEN WIR MACHEN UND WAS SOLLEN
WIR NICHT MACHEN? ____________________________________________________________________
LEKTION 15.
WAS SOLL ICH MACHEN? CO MAM ZROBIĆ? __________________________________________________
LEKTION 16.
UNSERE PFLICHTEN. NASZE OBOWIĄZKI. ____________________________________________________
LEKTION 17.
WAS MUSST DU MACHEN? CO MUSISZ ROBIĆ? ________________________________________________
LEKTION 18.
UNSERE FÄHIGKEITEN. NASZE UMIEJĘTNOŚCI. _______________________________________________
LEKTION 19.
WIE BITTEST DU UM HILFE IN DER DEUTSCHEN SPRACHE? JAK PROSISZ O POMOC W JĘZYKU
NIEMIECKIM? ___________________________________________________________________________
LEKTION 20.
DIE MODALVERBEN. WIR MACHEN ÜBUNGEN. ĆWICZYMY ZASTOSOWANIE CZASOWNIKÓW
MODALNYCH. ___________________________________________________________________________
LEKTION 21.
ŚCIELIMY ŁÓŻKA. WIR MACHEN DIE BETTEN. ________________________________________________
LEKTION 22.
DAS PATIENTENZIMMER. POKÓJ PACJENTA. __________________________________________________
LEKTION 23.
DIE AUFNAHME VON NEUEN PATIENTEN. PRZYJMOWANIE NOWYCH PACJENTÓW. ___________________
LEKTION 24.
DAS GESPRÄCH MIT DER PATIENTIN. WYWIAD Z PACJENTKĄ. __________________________________
LEKTION 25.
TELEFONGESPRÄCHE. ROZMOWY TELEFONICZNE. _____________________________________________
LEKTION 26.
MIERZYMY TEMPERATURĘ I CIŚNIENIE. WIR MESSEN DIE TEMPERATUR UND DEN BLUTDRUCK. _______
TESTY I KLUCZE
______________________________________________________________________________________
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
Lektion 1.
Przedstawiamy się.
Wir stellen uns vor.
Na dzisiejszych zajęciach wyjaśnię Tobie, jak kogoś powitasz i
pożegnasz w j. niemieckim, a także jak przedstawisz swoją osobę.
In der heutigen Stunde erkläre ich Dir, wie Du jemanden auf Deutsch
begrüßt und verabschiedest, als auch wie Du Deine Person vorstellst.
W języku niemieckim wyróżniamy różne formy powitania i pożegnania,
a oto niektóre z nich.
In der deutschen Sprache unterscheiden wir verschiedene
Begrüßungs- und Verabschiedungsformen.
Jeżeli chcesz kogoś powitać to powiesz:
Wenn Du jemanden begrüßen willst, sagst Du:
● rano do godz.12.00: - Guten Morgen!
● w południe do godz.18.00: - Guten Tag!
● wieczorem od godz.18.00: Guten Abend!
Jeżeli witasz się z osobą, którą znasz, wtedy mówisz:
Wenn Du eine Person begrüßt, die Du kennst, sagst Du:
- Hallo! – Cześć!
Uwaga: Pamiętaj jednak, że ,,Hallo“ jest tylko używane w formie powitania!
Jeżeli chcesz kogoś pożegnać to powiesz:
Wenn Du jemanden verabschieden willst, sagst Du:
Auf Wiedersehen! - Do widzenia!
Tschüss! - Cześć!
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
Inne formy nieoficjalnego pożegnania to np.:
Bis bald! – Na razie!
Mach` s gut! – Trzymaj się!
Bis dann! – Na razie!
Bis Morgen! – Do jutra!
Teraz opowiem Tobie jak wyglądała moja pierwsza rozmowa w j. niemieckim
Jetzt erzähle ich Dir, wie mein erstes Gespräch auf Deutsch ausgesehen hat.
Właśnie dostałam propozycję pracy w polskim szpitalu dla obcokrajowców.
Rozmowa kwalifikacyjna przebiegała w j. niemieckim moim partnerem rozmowy był Pan Kurz.
Ich habe gerade ein Arbeitsangebot in einem polnischen Krankenhaus für Ausländer bekommen. Das
Vorstellungsgespräch war auf Deutsch. Mein Gesprächspartner war ein Deutscher - Herr Kurz.
Herr Kurz: Guten Tag!
Schwester Beate: Guten Tag!
Hr. Kurz: Mein Name ist Kurz. Wie heißen Sie?
Sch. Beate: Ich heiße Beata Chmielewska und ich bin Krankenschwester.
Hr. Kurz: Wo wohnen Sie?
Sch. Beate: Ich wohne in Opole.
Hr. Kurz: Wo arbeiten Sie?
Sch. Beate: Ich arbeite auf der chirurgischen Station im Krankenhaus.
Ü1.
Wybierz właściwą odpowiedź!/ Wähle die richtige Antwort!
1. Jak powitasz kogoś popołudniu?
a.
Guten Morgen!
b.
Guten Tag!
c.
Guten Abend!
2. Jak powitasz kogoś wieczorem?
a.
Guten Tag!
b.
Guten Morgen!
c.
Guten Abend!
3. Jak powitasz kogoś nieoficjalnie?
a.
Tschüss!
b.
Hallo!
c.
Bis bald!
4. Jak pożegnasz kogoś oficjalnie ?
a.
Tschüss!
b.
Hallo!
c.
Auf Wiedersehen!
5. Jak pożegnasz kogoś nieoficjalnie?
Przykład/
Beispiel
:
Jak powitasz kogoś rano?
a.
Guten Morgen!
b.
Guten Tag!
c.
Guten Abend!
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
a.
Tschüss!
b.
Hallo!
c.
Auf Wiedersehen
Ü2.
Wybierz właściwą odpowiedź/ Wähle die richtige Antwort!
1. Jak zapytasz o miejsce zamieszkania?
a.
Wo arbeiten Sie?
b.
Wie heißen Sie?
c.
Wo wohnen Sie?
2. Jak zapytasz o miejsce pracy?
a.
Wo arbeiten Sie?
b.
Wo wohnen Sie?
c.
Wie heißen Sie?
Ü3.
Uzupełnij brakujące czasowniki. Ergänze die fehlenden Verben!
a)
Ich ......................... Beata.
b)
Ich ......................... in Opole.
c)
Ich ......................... Krankenschwester.
Ü4.
Ułóż z podanych wyrazów zdania/ Bilde Sätze!
a)
heißen, Sie, Wie,?
.............................................................................
heiße, Ich, Beata,
............................................................................
b)
wohnen, Wo, Sie, ?
............................................................................
c)
arbeiten, Sie, Wo, ?
............................................................................
Przykład/
Beispiel
:
Jak zapytasz o imię?
a.
Wo wohnen Sie?
b.
Wie heißen Sie?
c.
Wo arbeiten Sie?
Przykład/
Beispiel:
Ich
heiße
Magda.
Przykład/
Beispiel:
wohnst, Wo, du, ?
Wo wohnst du?
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
G
RAMATYKA
PODSTAWOWE ZAGADNIENIA GRAMATYCZNE
1.
Szyk wyrazów w zdaniu pojedynczym
W j. niemieckim czasownik zwykle znajduje się na drugim miejscu.
Szyk prosty:
Ich heiße Magda. (Nazywam się Magda.)
Ich wohne in Opole. (Mieszkam w Opolu.)
Er kommt aus Polen . (On pochodzi z Polski.)
2.
W języku niemieckim istnieją dwa sposoby tworzenia zdań pytających, a mianowicie
● poprzez postawienie czasownika w formie osobowej na pierwszym miejscu w zdaniu:
Heißt du Magda? (Nazywasz się Magda?)
Arbeitest du im Krankenhaus? (Pracujesz w szpitalu?)
● za pomocą zaimka pytającego:
Wie heißen Sie? (Jak się Pan/ Pani nazywa?)
Was bist du von Beruf? (Kim jesteś z zawodu?)
Wo wohnst du? (Gdzie mieszkasz?)
3.
Odmiana czasownika w czasie teraźniejszym
W języku niemieckim tak jak w j. polskim występują zaimki osobowe, które zostały przedstawione w
poniższej tabelce.
Czasowniki w języku niemieckim ulęgają koniugacji, czyli odmieniają się przez osoby i otrzymują w ten
sposób różne końcówki.
Czasowniki
Zaimki
osobowe
heißen
(nazywać się)
arbeiten
(pracować)
kommen
(przychodzić)
sprechen
(mówić)
sein
(być)
haben
(mieć)
ich – ja
heiß -e
arbeit –e
komm -e
sprech –e
bin
habe
du – ty
heiß -t
arbeit –est
komm -st
sprich –st
bist
hast
er, sie, es -
on, ona, ono
heiß -t
arbeit –et
komm -t
sprich –t
ist
hat
wir – my
heiß -en
arbeit –en
komm -en
sprech –en
sind
haben
ihr – wy
heiß -t
arbeit –et
komm -t
sprech –t
seid
habt
Sie, sie -
Pan, Pani,
Państwo, oni
heiß -en
arbeit -en
komm -en
sprech –en
sind
haben
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
S
ŁOWNICZEK
arbeiten- pracować
Bis bald! – Na razie!
Bis dann! – Na razie!
Bis Morgen! – Do jutra!
das Krankenhaus - szpital
die Antwort - odpowiedź
die chirurgische Station – oddział chirurgiczny
die Krankenschwester – pielęgniarka
haben - mieć
heißen – nazywać się
kommen - przychodzić
kommen aus – pochodzić z
Mach` s gut! – Trzymaj się!
Mein Name ist ...- Nazywam się ....
Polen - Polska
sein- być
sprechen – mówić
wie – jak?
wo – gdzie?
wohnen – mieszkać
Notizen
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
Lektion 2.
Mój pierwszy dzień w pracy.
Mein erster Arbeitstag.
Dzisiaj opowiem Tobie,
jak wyglądał mój pierwszy dzień w nowej pracy.
W szpitalu powitała mnie przełożona, pielęgniarka Hiltrud.
Sch. Hiltrud: Hallo Schwester Beate! Kommen Sie bitte mit auf die Station C4. Das ist eine chirurgische Station.
Sch. Hiltrud: Guten Morgen! Das ist Ihre neue Kollegin Schwester Beate.
Sch. Marion: Guten Tag, ich heiße Marion und ich bin die Stationsschwester.
Sch. Marion: Ich stelle dich jetzt den neuen Kollegen vor. Wir duzen uns hier auf der Station also wir sagen ,,Du”
zu den Kollegen.
Pfl. Jörg: Hallo, ich bin Pfleger Jörg.
Sch. Beate: Guten Tag, ich bin Beate.
Sch. Renate: Und ich bin Schülerin Renate.
Sch. Jasmina: Guten Tag.
S
ŁOWNICZEK
die chirurgische Station – oddział chirurgiczny
duzen – mówić sobie na ,,ty”
Ihre neue Kollegin – Pani/ Pana nowa
koleżanka
Kommen Sie bitte mit - proszę pójść ze mną
die Oberschwester - przełożona
der Pfleger (der Krankenpfleger) - pielęgniarz
sagen - powiedzieć
die Stationsschwester – pielęgniarka
oddziałowa
Ich stelle dich vor – przedstawię cię
die Schülerin – uczennica
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
Ü5.
Wybierz prawidłową odpowiedź! Wähle die richtige Antwort!
1.
Was bedeutet ,,die Stationsschwester”?
a.
pielęgniarka oddziałowa
b.
przełożona
c.
pielęgniarka
2.
Was bedeutet ,,der Krankenpfleger”?
a.
lekarz
b.
pielęgniarz
c.
przełożony
3.
Was bedeutet ,,die Schülerin”?
a.
szkoła
b.
uczennica
c.
uczyć się
Ü6.
Prawda, czy fałsz? Przeczytaj i zaznacz! Richtig oder Falsch? Lies und
Markiere!
Richtig
Falsch
1. Schwester Hiltrud ist Oberschwester.
2. Schwester Marion ist Schülerin.
3. Pfleger Jörg ist Krankenpfleger.
4. Schwester Marion ist Stationsschwester.
Ü7.
Znajdź polski odpowiednik! Finde das entsprechende polnische Wort!
1.
duzen
a. nazywać się
2.
heißen
b. powiedzieć
3.
kommen
c. przedstawić się
4.
sagen
d. mówić sobie na ,,ty”
5.
sich vorstellen
e. przychodzić, pójść
Ü8.
Przeczytaj tekst, wybierz właściwy czasownik! Lies den Text und wähle
das entsprechende Verb!
Sch. Hiltrud: Hallo Schwester Beate!
Kommen
Sie bitte mit auf die Station C4. Das .......................
eine chirurgische Station.
Sch. Hiltrud: Guten Morgen! Das .................... Ihre neue Kollegin Schwester Beate.
Sch. Marion: Guten Tag, ich ................. Marion und ich ............ die Stationsschwester.
Sch. Marion: Ich stelle dich jetzt den neuen Kollegen vor. Wir .............. uns hier auf der Station also
wir ..................... ,,Du” zu den Kollegen.
Pfl. Jörg: Hallo, ich ............... Pfleger Jörg.
Sch. Beate: Guten Tag, ich ................. Beate.
Przykład/
Beispiel:
Was bedeutet ,,die Oberschwester”?
a.
pielęgniarka oddziałowa
b.
przełożona
c.
pielęgniarz
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
Sch. Renate: Und ich .................. Schülerin Renate.
Sch. Jasmina: Guten Tag.
kommen
ist
heiße
bin
sagen
duzen
bin
bin
bin
ist
Notizen
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
Lektion 3.
Poznajemy szpital.
Wir lernen das Krankenhaus kennen.
Podczas mojego pierwszego dnia pracy poznałam nie tylko
moich nowych kolegów, ale także szpital. Moim
przewodnikiem został pielęgniarz Jörg.
Pfl. Jörg: Hallo Beate! Ich zeige Dir heute das Krankenhaus.
Im Erdgeschoss sind das EKG, die Sonographie und das Labor. Ich zeige dir zuerst das Labor. Das Labor ist hier
rechts. Wir untersuchen hier das Blut. Wir holen hier auch die Befunde.
S. Beate: Was sind das ,, die Befunde?”
Pfl. Jörg: Das sind die Ergebnisse der Untersuchungen. Jetzt gehen wir ins EKG. Dort arbeitet Schwester Ilka. Sie
schreibt die EKGs.
Pfl. Jörg: Hier ist die Sonographie, wir sagen auch ,,Sono”. Hier macht der Arzt Ultraschalluntersuchungen.
Im 1. (ersten) Stock sind die OPs und die Intensivstation.
Dort ist auch die Aufnahme. Dort gehen die neuen Patienten.
S
ŁOWNICZEK
arbeiten – pracować
der Arzt – lekarz
die Aufnahme – izba przyjęć
die Befunde – wyniki
das Blut - krew
das EKG – EKG
das Erdgeschoss – parter
die Ergebnisse – wyniki, synonim: die Befunde
gehen - iść
das Krankenhaus - szpital
das Labor – laboratorium
machen – robić
die OPs – sale operacyjne
die neuen Patienten – nowi pacjenci
rechts – po prawej
schreiben – pisać
die Sonographie – ultrasonograf
der Stock - piętro
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
hier – tutaj
holen – przynosić, odbierać
die Intensivstation – oddział intensywnej
terapii
die Ultraschalluntersuchungen – badania USG
untersuchen – badać
die Untersuchungen - badania
zeigen – pokazać
Ü9.
Znajdź polski odpowiednik! (Finde das entsprechende polnische Wort!)
1.
das Krankenhaus
a. izba przyjęć
2.
das Erdgeschoss
b. wyniki
3.
das Labor
c. szpital
4.
das Blut
d. oddział intensywnej terapii
5.
die Befunde
e. badania
6.
die Untersuchungen
f. krew
7.
die Intensivstation
g. laboratorium
8.
die Aufnahme
h. parter
Ü10.
Wybierz właściwą odpowiedź! (Wähle die richtige Antwort!)
1.
Wo holt man die Befunde?
(Gdzie odbiera się wyniki?)
a.
in der Sonographie
b.
in der Aufnahme
c.
im Labor
2.
Wo macht der Arzt Ultraschalluntersuchungen
? (Gdzie
wykonuje lekarz badania USG?)
a.
im Labor
b.
in der Aufnahme
c.
in der Sonographie
3.
Wo gehen die neuen Patienten?
(Dokąd idą nowi pacjenci?)
a.
in das Labor
b.
in die Aufnahme
c.
auf die Intensivstation
Ü11.
Ułóż zdania z podanych wyrazów!
Bilde Sätze aus den angegebenen Wörtern!
1.
untersuchen, das Blut, wir
.............................................................................
2.
holen, wir, die Befunde
.............................................................................
3.
schreibt, sie, die EKGs
.............................................................................
Przykład/
Beispiel:
Wo bringt man das Blut?
(Dokąd zanosi się krew?)
a.
in das Labor
b.
in die Sonographie
c.
in die Aufnahme
Przykład/
Beispiel:
Dir, ich, zeige, das Krankenhaus
Ich zeige Dir das Krankenhaus.
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
4.
macht, der Arzt, Ultraschalluntersuchungen
..............................................................................
5.
gehen, die Patienten, in die Aufnahme
...................................................................................
Ü12.
Uzupełnij brakujące litery! Ergänze die fehlenden Buchstaben!
1.
die A__fnahm__
2.
der __rzt
3.
das E__G
4.
die I__tensiv__tation
5.
die O__s
6.
die ___atien__en
7.
die __ono__rapie
Notizen
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
Lektion 4.
Moje obowiązki. Meine Pflichten.
Zostałam przyjęta na oddział chorób wewnętrznych. Wspólnie z siostrą Martą i pielęgniarzem
Jörgiem, rozpoczęłam wykonywanie mojej pracy. Poinformowano mnie o moich obowiązkach
min.:
o robieniu zastrzyków:
Pfl. Jörg: Beate gib Herrn Schmitt in Zimmer 20 eine Insulinspritze!
Sch. Beate: Ja, ich gebe sie gleich.
o mierzeniu temperatury:
Sch. Marta: Miss Frau Lange je 2 Stunden die Temperatur!
Sch. Beate: Ja, ich mache es.
o pomocy pacjentom:
Sch. Marta: Beate und Jörg hilft Herrn Moritz beim Essen!
Pfl. Jörg: Wir gehen schon.
a lekarz Maier poinstruował
mnie o napisaniu dziennego
raportu o stanie zdrowia Pani
Hellmanns
Hr. Maier: Schwester Beate schreiben Sie bitte einen Tagesbericht über den
Gesundheitszustand von Frau Hellmans!
Ü13.
Przetłumacz: Übersetze! Przetłumacz słowo!
1.
„geben”
=>_______________
2.
„messen”
=>_______________
3.
„essen”
=>_______________
4.
„helfen”
=>_______________
Przykład/
Beispiel:
„die Spritze” => zastrzyk
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
5.
„schreiben ” =>_______________
Ü14.
Wypisz czasowniki ze zdań i wpisz je w tabelkę! Schreibe die Verben aus
den Sätzen in die Tabelle!
1. Miss Frau Lange je 2 Stunden die Temperatur!
2. Gib Herrn Schmitt in Zimmer 20 eine Insulinspritze!
3. Hilft Herrn Moritz beim Essen!
4. Schreiben Sie bitte einen Tagesbericht!
Zdanie
2 os.l.poj
2 os.l.mn.
3.os.lmn.
1.
2.
3.
4.
Ü15.
Zakreśl prawidłowe tłumaczenie! Markiere die richtige Übersetzung!
1.
Napiszcie raport o stanie zdrowia pacjentki Koch!
a.
Schreiben Sie bitte einen Bericht über
den Gesundheitszustand von Frau Koch!
b.
Schreibt einen Bericht über den
Gesundheitszustand von Frau Koch!
c.
Mach bitte einen Bericht über den
Gesundheitszustand von Frau Koch!
2.
Proszę pomóc pacjentowi Morgenstern!
Podpowiedź: (Państwo)
a.
Helfen Sie bitte den Patienten Morgenstern!
b.
Hilf bitte den Patienten Morgenstern!
c.
Gebe Hilfe Patienten Morgenstern!
3.
Zrób zastrzyk Panu Hermann!
a.
Gib bitte Herrn Hermann eine Spritze.
b.
Spritze geben Sie Hermann!
c.
Hermann geben eine Spritze!
Notizen
Przykład/
Beispiel:
1.
Zmierz Pani Langer temperaturę!
a.
Messe Herr Langer die Temperatur!
b.
Misst Frau Langer die Temperatur!
c.
Miss Frau Lange die Temperatur!
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
G
RAMATYKA
TRYB ROZKAZUJĄCY (IMPERATIV)
Tryb rozkazujący wyraża rozkaz, wezwanie lub prośbę skierowaną do 2 os. liczby pojedynczej i
mnogiej, oraz 3 os. liczby mnogiej.
•
Tryb rozkazujący dla większości czasowników w 2 osobie liczby pojedynczej tworzymy poprzez
odrzucenie zaimka osobowego oraz końcówki osobowej "-st", np:
2 osoba liczby pojedynczej
du gehst - geh!
du gibst - gib
•
Formy trybu rozkazującego w 2 osobie liczby mnogiej są identyczne, po odrzuceniu zaimka
osobowego, z formami odmiany w trybie oznajmującym:
2 osoba liczby mnogiej
ihr fragt - fragt!
ihr geht - geht!
•
Tryb rozkazujący 1 i 3 osoby liczby mnogiej tworzymy poprzez zamianę miejscami zaimka oraz
odmienionej formy czasownika.
3 osoba liczby mnogiej
Sie fragen - fragen Sie!
Sie gehen - gehen Sie!
T
R Y B R O Z K A Z U J A C Y
-
D E R
I
M P E R A T I V
Bezokolicznik
Liczba pojedyncza
Liczba mnoga
Forma grzecznościowa
C
za
so
w
n
ik
i
re
g
u
la
rn
e
schreiben
schreibe
schreibt
schreiben Sie, bitte
singen
singe
singt
singen Sie, bitte
trinken
trinke
trinkt
trinken Sie, bitte
atmen
atme
atmet
atmen Sie, bitte
reden
rede
redet
reden Sie, bitte
C
za
so
w
n
ik
i
n
ie
re
g
u
la
rn
e
lesen
lies
lest
lesen Sie, bitte
werfen
wirf
werft
werfen Sie, bitte
essen
iss
esst
essen Sie, bitte
sehen
sieh
seht
sehen Sie, bitte
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
S
ŁOWNICZEK
atmen – oddychać
das Zimmer – pokój
der Gesundheitszustand – stan zdrowia
der Tagesbericht – raport dzienny
die Insulinspritze – zastrzyk z insuliną
die Spritze – zastrzyk
die Spritze geben – zrobić zastrzyk,
die Stunde – godzina
die Temperatur – temperatura
essen – jeść
fragen – pytać
geben – dawać
gehen – iść
gleich – zaraz
helfen - pomóc
je 2 Stunden – co 2 godziny
messen – mierzyć
reden –mówić, synonim: sprechen
schon – już
schreiben – pisać
singen - śpiewać
trinken – pić
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
Lektion 5.
Poznajemy polecenia w j. niemieckim.
Die Aufträge in der deutschen Sprache.
Pfl. Jörg: Hallo Beate! Geh bitte mit Frau Seidel zum EKG! Bring bitte danach Frau Stein zur Endoskopie.
S. Beate: Wo ist die Endoskopie?
Pfl. Jörg: Die Endoskopie ist im Erdgeschoss.
S. Beate: O.K.
Pfl. Jörg: Nimm bitte die Kurve von Frau Stein mit! Und hol die Befunde aus dem Labor.
S
ŁOWNICZEK
die Befunde - wyniki
bitte - proszę
bring (bringen) – (tutaj) zaprowadź,
przynosić, zanosić
danach – później
das Erdgeschoss – parter
geh (gehen) - pójdź
hol (holen) – przynieś, odbierz
die Kurve – krzywa, wykres
das Labor - laboratorium
nimm ... mit (mitnehmen) – weź ze sobą
Ü16.
Wybierz polski odpowiednik! Wähle das polnische Wort!
1.
,,Bring!“
zaprowadź
odbierz
weź ze sobą
2.
,,Hol!“
zaprowadź
weź ze sobą
Przykład/
Beispiel:
,,Geh!“
•
zaprowadź
•
przynieś
•
pójdź
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
przynieś
3.
,,Nimm ... mit!“
zaprowadź
weź ze sobą
odbierz
Ü17.
Wybierz poprawną odpowiedź! Wähle die richtige Antwort!
1.
Jak powiesz pielęgniarce, żeby zaprowadziła Panią Stein na endoskopię?
•
Bring bitte Frau Stein zur Endoskopie!
•
Hol bitte Frau Stein aus der Endoskopie!
•
Geh bitte mit Frau Stein zum EKG!
2.
Jak powiesz pielęgniarce, żeby przyniosła,
odebrała wyniki z laboratorium?
•
Nimm bitte die Kurve von Frau Stein aus dem
Labor mit!
•
Bring die Befunde von Frau Stein zum Labor!
•
Hol die Befunde von Frau Stein aus dem Labor !
3.
Jak powiesz pielęgniarce, żeby poszła z Panią Stein na EKG?
•
Bring bitte Frau Stein zum EKG!
•
Geh bitte mit Frau Stein zum EKG!
•
Nimm bitte Frau Stein zum EKG mit!
Ü18.
Wpisz brakujące czasowniki! Trage die fehlenden Verben ein!
1.
Hallo Beate! ............. bitte mit Frau Seidel zum EKG!
2.
.............. bitte danach Frau Stein zur Endoskopie.
3.
.............. die Befunde aus dem Labor.
Notizen
Przykład/
Beispiel:
Jak powiesz pielęgniarce, aby wzięła ze sobą
wykres Pani Stein?
Bring bitte danach Frau Stein zur Endoskopie!
Nimm bitte die Kurve von Frau Stein mit!
Hol die Befunde von Frau Stein!
Przykład/
Beispiel:
Nimm
bitte die Kurve von Frau Stein
mit
!
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
Lektion 6.
Jaką ma Pani zmianę? Poznajemy nazwy zmian.
Wann haben Sie Dienst. Wir lernen die
Bezeichnungen der Dienstzeiten kennen.
Dzisiaj opowiem Tobie, jak pewnego dnia pacjent zapytał mnie o
mój czas pracy.
Sch. Beate: Guten Tag Herr Klein! Wie geht es Ihnen heute?
Hr. Klein: Guten Tag! Mir geht es gut.
Sch. Beate: Das freut mich. Stehen Sie bitte auf ich mache Ihnen das Bett! Setzen Sie sich bitte auf de
n
Stuhl
dort! Ist alles in Ordnung? Sie sehen nicht gut aus.
Hr. Klein: Ich habe morgen eine Operation und ich habe Angst. Wie haben Sie morgen Dienst?
Sch. Beate: Ich habe morgen Frühdienst. Ich bringe Sie dann in den OP. Haben Sie keine Angst. Alles wird gut.
Hr. Klein: Und wie haben Sie Übermorgen Dienst?
Sch. Beate: Ich habe Nachtdienst. Bis Morgen!
S
ŁOWNICZEK
Alles wird gut – wszystko będzie dobrze
die Angst – strach
Angst haben – bać się
aussehen – wyglądać
aufstehen- wstawać
morgen – jutro
der Nachdienst – zmiana nocna
Setzen Sie sich bitte! – Proszę usiąść!
Sie sehen nicht gut aus. – Pan/ Pani źle
wygląda
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
das Bett machen- ścielić łóżko
bringen – (tutaj zaprowadzić) przynosić
freut mich – cieszy mnie
der Frühdienst – pierwsza zmiana (ranna)
Haben Sie keine Angst! – Proszę się nie bać
Ist alles in Ordnung? – czy jest wszystko w
porządku?
Stehen Sie bitte auf! – proszę wstać
der Stuhl - krzesło
übermorgen – pojutrze
Wie geht es Ihnen heute? – jak się Pan/Pani
dzisiaj czuje?
Wie haben Sie Dienst? - jaką Pan/ Pani ma
zmianę?
G
RAMATYKA
Tryb rozkazujący z czasownikami rozdzielnie
złożonymi.
Czasowniki rozdzielnie złożone składają się z przedrostka i czasownika głównego np.
aufstehen (auf- stehen) – wstawać
auf – przedrostek
stehen – czasownik główny
W zdaniach oznajmujących w czasie teraźniejszym czasownik główny stoi na drugim miejscu, a przedrostek
znajduje się na końcu zdania np.
Ich stehe schnell auf. (Wstaję szybko.)
W trybie rozkazującym czasownik główny stoi na pierwszym miejscu, a przedrostek znajduje się na końcu
zdania np.
Stehen Sie bitte auf! (proszę wstać!)
Ü19.
Znajdź polskie odpowiedniki! Finde die polnischen Wörter!
1.
aufstehen - ...............................
2.
sich setzen - ...............................
3.
aussehen - .................................
4.
der Stuhl – ..................................
5.
die Angst - ..................................
6.
der Dienst - .................................
7.
der Frühdienst - ..........................
8.
der Nachtdienst - .........................
9.
morgen - ....................................
10.
übermorgen - ..............................
Siadać wstać jutro krzesło pojutrze strach
Wyglądać
wczesna zmiana/ I zmiana
służba/zmiana
nocna zmiana
Przykład/ Beispiel
sich freuen – cieszyć się
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
Ü20.
Wybierz właściwą odpowiedź! Wähle die richtige Antwort!
1.
Jak powiesz pacjentowi, żeby wstał?
a.
Stehen Sie bitte auf!
b.
Setzen Sie sich bitte!
c.
Sehen Sie bitte!
2.
Jak powiesz pacjentowi, żeby usiadł?
a.
Stehen Sie bitte?
b.
Sehen Sie bitte!
c.
Setzen Sie sich bitte!
3.
Jak powiesz pacjentowi, żeby się nie bał
a.
Hast du Angst?
b.
Haben Sie keine Angst!
c.
Setzen Sie sich bitte!
4.
Jak zapytasz, kogoś jaką ma zmianę?
a.
Haben Sie Dienst?
b.
Wie haben Sie Dienst?
c.
Wann haben Sie Dienst?
5.
Jak powiesz, że masz pierwszą zmianę?
a.
Ich habe Frühdienst.
b.
Ich habe Nachtdienst.
c.
Ich habe keinen Dienst.
Ü21.
Ułóż z podanych wyrazów zdania.
Bilde aus den angegebenen Wörtern Sätze!
1.
mache, ich, Ihnen das Bett
................................................................................
..
2.
bringe, ich, Sie, in den OP
................................................................................
..
3.
habe, ich
,
Angst
..................................................................................
4.
eine Operation, habe, ich, morgen
..................................................................................
Przykład/ Beispiel
Jak zapytasz pacjenta, czy wszystko w porządku?
a.
Gehen in Ordnung?
b.
Stehen in Ordnung?
c.
Alles in Ordnung?
Przykład/ Beispiel
sehen..... aus, nicht, gut, Sie
Sie sehen nicht gut aus.
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
Ü22.
Uzupełnij brakujące czasowniki w zdaniach!
Ergänze die fehlenden Verben in den Sätzen!
1.
Ich ............................... Nachtdienst.
2.
Sie .................... nicht gut ............... .
3.
Ich ..................... morgen eine Operation.
4.
Ich .................. Angst.
5.
..................... Sie sich bitte auf den Stuhl!
6.
.................. Sie bitte auf!
Notizen
Przykład/ Beispiel
Ich ................. das Bett.
Ich mache das Bett.
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
Lektion 7.
Części ciała - Die Körperteile.
Po kilku dniach spędzonych w pracy, rozmowach przeprowadzonych
z pacjentami z Niemiec przekonałam się, jak niezbędna i przydatna
jest znajomość nazw poszczególnych części ciała w języku
niemieckim.
Na
dzisiejszym
spotkaniu
zapoznam
Cię
z podstawowymi terminami.
CZĘŚCI CIAŁA - die Körperteile
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
S
ŁOWNICZEK
das Auge - oko, die Augen - oczy,
das Bein – noga, die Beine - nogi
das Gesicht - twarz, die Gesichter - twarze
das Knie - kolano, die Knie - kolana
das Ohr - ucho, die Ohren - uszy
der Arm - ramię, die Arme - ramiona
der Bauch - brzuch, die Bäuche - brzuchy
der Busen - biust (pierś), die Busen - biusty (piersi)
Synonim: die Brust, die Brüste
der Finger - palec, die Finger - palce
der Fuβ - stopa, die Füβe - stopy
der Hals - gardło, die Hälse - gardła
der Kopf - głowa, die Köpfe - głowy
der Rücken - plecy
der Zahn - ząb, die Zähne - zęby
der Zeh - palec, ale tylko u stopy, die Zehen - palce u
stopy
die Brust - klatka piersiowa,pierś ,die Brüste - klatki
piersiowe, piersi
der Brustkorb - klatka piersiowa, die Brustkörbe -
klatki piersiowe, piersi
die Hand - ręka, die Hände - ręce
die Nase - nos, die Nasen - nosy,
.
G
RAMATYKA
Liczba mnoga rzeczowników
Rzeczowniki niemieckie przybierają w liczbie mnogiej różne formy, dlatego tez należy uczyć się
rzeczownika wraz z jego formą w liczby mnogiej. Poniższe przykłady ilustrują wszystkie możliwości form i
końcówek w liczbie mnogiej:
1. – e: der Arm – die Arme
2. - ¨e
der Hals – die Hälse
3. – er das Gesicht – die Gesichter
4. -¨er
der Mann (mężczyzna) - die Männer
5. --
der Busen - die Busen
6. ¨ -
der Rücken – die Rücken
7. -n
die Nase – die Nasen
8. - en das Bein – die Beine
Ü23.
Uzupełnij brakujące litery! Ergänze die fehlenden Buchstaben!
1.
die F__ng__r
2.
der B__uch
3.
die A__en
4.
die H__l__e
Przykład/ Beispiel
Das Ge_i_ ht - das Gesicht
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
Ü24.
Przyporządkuj odpowiednią formę liczby mnogiej. Ordne die richtige
Pluralform zu!
1.
der Arm - __________
2.
der Zeh - _________
3.
das Ohr - _________
4.
der Bauch - _________
5.
der Fuβ - _________
6.
der Kopf - _________
!
Ü25.
Zakreśl prawidłowe określenie. Kreuze die richtige Bezeichnung an!
a. das Bein
b. der Kopf
c. der Hals
1.
a.
die Zähne
b.
die Hände
c.
die Augen
2.
a.
die Füße
b.
der Bauch
c.
die Ohren
3.
a.
der Rücken
b.
die Brust
c.
die Augen
Notizen
Przykład/ Beispiel
Die Hand - die Hände
Medyczny język niemiecki [Podręcznik opracowany przez Club Silesius Sp. z o.o. © 2011 ]
www.clubsilesius.eu
Klucz do ćwiczeń w lekcjach od 1 do 26:
Lektion 1
Ü1 1) c;2) c; 3) b;4) c;5) a,
Ü2
1)c; 2)a
Ü3
1) heiβe;2) wohne; 3) arbeite
Ü4
1) Wie heiβen Sie? 2) Ich heiβe Beata. 3) Wo wohnen Sie? 4) Wo arbeiten Sie?
Lektion 2
Ü5
1) a; 2) b; 3) b,
Ü6
1) falsch – 2; richtig- 1, 3, 4
Ü7
1) 1-d; 2) 2-a; 3) 3-e; 4) 4-b; 5) 5-c
Ü8
1) Kommen; 2) ist; 3) ist; 4) bin; 5) bin; 6) duzen; 7) sagen; 8) bin; 9)bin; 10) bin;
Lektion 3
Ü9
1) 1-c; 2) 2-h; 3) 3- g; 4) 4-f; 5) 5-b; 6) 6-e; 7) 7-d; 8) 8-a
Ü10 1) c; 2) c; 3) b
Ü11 1) Wir untersuchen das Blut. 2) Wir holen die Befunde. 3) Sie schreibt die EKGs. 4) Der
Arzt macht Ultraschalluntersuchungen. 5) Die Patienten gehen in die Aufnahme.
Ü12 1) Aufnahme; 2) der Arzt; 3) die Intensivstation; 4) die Ops; 5) die Patienten; 6) die
Sonographie;
Lektion 4
Ü13 1) dawać; 2) mierzyć; 3) jeść; 4) pomóc; 5) pisać
Ü14 1) Miss; 2) Hilft; 3) Schreiben Sie
Ü15 1)b; 2) a; 3) a
Lektion 5
Ü16 1) zaprowadź; 2) przynieś, 3) weź ze sobą
Ü17 1) Bring bitte Frau Stein zur Endoskopie. 2) Hol die Befunde von Frau Stein aus dem
Labor. 3) Geh bitte mit Frau Stein zum EKG!
Ü18 1) Geh, 2) Bring, 3) Hol
Lektion 6
Ü19 1). wstać, 2) siadać, 3)wyglądać, 4) krzesło, 5) strach, 6) służba/ zmiana, 7) Q! wczesna
zmiana/ I zmiana, 8) nocna zmiana, 9)jutro, 10) pojutrze,
Ü20 1- a ;2- c; 3- b; 4-b; 5-a;
Ü21 1) Ich mache Ihnen das Bett. 2) Ich bringe Sie in den OP. 3) Ich habe Angst. 4)
Ich habe
morgen eine Operation.
Ü22 1) habe, 2) sehen…aus, 3) habe, 4) Setzen, 5) Stehen
Lektion 7
Ü23 1) Finger, 2) Bauch, 3) Augen, 4) Hälse
Ü24 1) die Arme, 2) die Zehen, 3) die Ohren, 4) die Bäuche, 5) die Füβe, 6) die Köpfe
Ü25 1-a;2-c; 3-c