Poniedziałek
2 lutego 2015
nr 21 (3914)
gazetaprawna.pl
DZIENNIK.PL FORSAL.PL
RACHUNKOWOŚĆ
i AUDYT
D O D A T E K D L A P R E N U M E R A T O R Ó W
Piotr Wieczorek
specjalista ds. rachunkowości
i zarządzania ryzykiem,
audytor systemów ISO
Osoba prowadzącą ewidencję budżetu jed-
nostki samorządu terytorialnego, gdy za-
czyna szukać informacji, jak ujmować
w księgach lokaty terminowe, znajdzie kil-
ka propozycji. Nie jest łatwe wybranie ta-
kiego rozwiązania, które rodzi najmniejsze
ryzyko ewidencji księgowej. Dwa prawidłowe
warianty zostały przedstawione w ramce.
Propozycja pierwsza…
Jednym z rozwiązań stosowanych w prak-
tyce i wskazywanych w literaturze jest uj-
mowanie na koncie 133 również lokat doko-
nywanych ze środków rachunku budżetu.
Wyodrębnia się je na kontach analitycznych
według poszczególnych umów lokat. Wte-
dy ewidencja przebiega: strona Wn konta
133 i Ma 133. Ponadto zakończenie lokaty
na rachunku lokat (księgowanie w anality-
ce oraz zapis dwustronny w ramach konta
133) – Wn 133, Ma 133. Zaś wpływ środków
z tytułu oprocentowania lokaty bankowej
– Wn 133, Ma 240.
Rozwiązanie to jest niezrozumiałe. Jeśli
mamy codzienne wyciągi bankowe i zro-
bimy lokatę overnight, to np. 9 lutego na
wyciągu będzie przelew wychodzący, a pod
datą 10 lutego będzie widniało uznanie
(wpływ środków z lokaty razem z odset-
kami). Księgowanie tylko w ramach anali-
tyki konta 133 nie jest prawidłowe, ponie-
waż każda operacja finansowa musi być
ujęta, zgodnie z art. 15 ustawy z 29 wrze-
śnia 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U.
z 2013 poz. 330) na kontach księgi głów-
nej zgodnie z zasadą podwójnego zapisu
(np. Wn 133, Ma 901) i oczywiście zgodnie
z rzeczywistością. Konta analityczne ze sobą
nie korespondują, ponieważ zapisy na nich
stanowią uzupełnienie i uszczegółowienie
zapisów na koncie syntetycznym (księgi
głównej). Nie jest ponadto możliwe jedno-
czesne (jeden zapis w dzienniku) przelanie
środków na rachunek lokaty i ich zwrot,
ponieważ nie ma to nic wspólnego z chro-
nologią zdarzeń. Jednym zdarzeniem jest
przekazanie środków na rachunek lokaty,
drugim zdarzeniem w kolejności jest zwrot
tych środków z odsetkami. Oczywiście za-
stosowanie konta 240 dla wpływu środków
z tytułu oprocentowania lokaty bankowej
również jest nietrafione. Konto to służy do
ewidencji innych rozrachunków związa-
nych z realizacją budżetu. Dlatego nie ma
podstaw, aby ujmować tu lokaty.
…druga…
Kolejną propozycją, z jaką można się spotkać,
jest ujęcie zrealizowanych odsetek banko-
wych od środków budżetu jednostki samo-
rządu terytorialnego zgromadzonych na ra-
chunkach lokat terminowych: strona Wn
konta 133 i strona Ma konta 901. Zaś przelew
środków z rachunku podstawowego budże-
tu na rachunki lokat terminowych – strona
Wn konta 140, strona Ma konta 133. Jednak
wycena lokaty jedynie jako jej efekt, czyli
odsetek kapitalizacyjnych (133/901), nie sta-
nowi wyceny według wartości nominalnej.
…i trzecia
Ostatnią propozycją, z jaką można się spo-
tkać w literaturze, jest następujący sposób
ewidencji:
■
założenie lokaty w wysokości 1000 zł: Wn
140, Ma 133 (133-2 Rachunek lokat);
■
zwrot środków z lokaty kwota 1000 zł: Wn
133, Ma 140;
■
wpływ odsetek z lokaty kwota 300 zł: Wn
133, Ma 901.
Z powyższego wynika, że środki wróciły
w tej samej wysokości (1000 zł), w jakiej był
rozchód, co nie jest zgodne z rzeczywistością,
ponieważ wróciło 1300 zł.
Bilans
Zgromadzone na rachunku lokaty termino-
we należy wycenić, zgodnie z art. 28 ust. 1
pkt 10 ustawy o rachunkowości, na dzień
bilansowy w wartości nominalnej (tj. razem
z naliczonymi na dzień bilansowy odset-
kami). Lokaty w rozumieniu ustawy o ra-
chunkowości należy w pierwszej kolejności
zaliczyć do aktywów finansowych, do któ-
rych zalicza się aktywa pieniężne, w tym
również wynikające z kontraktu prawo do
otrzymania aktywów pieniężnych z inną
jednostką na korzystnych warunkach. Do
aktywów pieniężnych w szczególności za-
licza się naliczone odsetki od aktywów fi-
nansowych. Jeżeli aktywa te (lokaty) są płat-
ne lub wymagalne w ciągu 3 miesięcy od
dnia ich założenia, to na potrzeby rachunku
przepływów pieniężnych zalicza się je do
środków pieniężnych, chyba że ujmuje się
je w przepływach z działalności inwesty-
cyjnej (lokacyjnej). Z kolei inwestycją jest
m.in. posiadanie przez jednostkę aktywów
w celu osiągnięcia z nich korzyści ekono-
micznych, np. uzyskania przychodów w for-
mie odsetek, którymi są w szczególności
aktywa finansowe. To wpływa na sposób
wykazywania lokat w bilansie z wykonania
budżetu jednostki samorządu terytorialne-
go. Istotne staną się zatem zapisy polityki
rachunkowości co do sposobu prezentacji
lokat w tym bilansie.
Lokaty do 3 miesięcy powinny być zatem
wykazane w poz. I.1.2 Pozostałe środki pie-
niężne. Natomiast lokaty:
■
z terminem zapadalności powyżej 3 m-cy
i krótszym niż 12 m-cy powinny być wyka-
zane jako krótkoterminowe aktywa finan-
sowe (w ramach aktywów obrotowych),
■
z terminem zapadalności powyżej 12
m-cy, powinny być wykazane jako dłu-
goterminowe aktywa finansowe (w ra-
mach aktywów trwałych),
co wiąże się z koniecznością wyodrębnie-
nia takich pozycji zgodnie z par. 22 rozpo-
rządzenia ministra finansów z 5 lipca 2010
r. W takim przypadku dodajemy odpowied-
nie wiersze w aktywach bilansu z wyko-
nania budżetu, co wpływa również na to,
że takie lokaty powinny być wyodrębnione
na innych kontach w ewidencji budżetu.
W praktyce lokaty o terminie zapadalności
powyżej 3 miesięcy to rzadkość.
Warto zwrócić uwagę, że w wykazie kont
dla budżetu państwa przewidziano kon-
to 137 – Lokaty – które służy do ewiden-
cji operacji w zakresie lokat zakładanych
w walucie polskiej. Na stronie Wn konta
137 ewidencjonuje się wartość nominalną
zakładanej lokaty, a na stronie Ma wartość
nominalną rozwiązanej lokaty. Natomiast
w opisie konta 133 – Rachunek budżetu
– ustalono, że to konto służy do ewidencji
operacji pieniężnych dokonywanych na ban-
kowych rachunkach budżetu, a zapisy mogą
być dokonywane wyłącznie na podstawie
dokumentów bankowych, w związku z czym
musi zachodzić zgodność zapisów między
jednostką a bankiem. Dla lokat ustalono,
że „na koncie 133 ujmuje się również lokaty
dokonywane ze środków rachunku budże-
tu”, co nie oznacza, że można łamać zasadę
podwójnego zapisu. Nic nie stoi na prze-
szkodzie, aby zgodnie z zasadami opraco-
wania zakładowego planu kont wyodrębnić
(z konta 133) w wykazie kont specjalne konto
dla lokat np. 132, co będzie rozwiązaniem
analogicznym do tego, które przewidziano
dla budżetu państwa, i zgodnym z zasadą
przejrzystości finansów publicznych.
Warto wiedzieć
Przypomnijmy, że to z art. 48 ust. 1 ustawy
z 27 sierpnia 2009 r. o fi nansach publicznych
(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 885) wynika możli-
wość dokonywania lokat wolnych środków,
z wyjątkiem środków pochodzących z dotacji
z budżetu, m.in. przez jednostki samorządu
terytorialnego oraz ich związki.
Lokata bankowa wiąże się zatem z fak-
tem, że przelane środki pieniężne z tytu-
łu takiej lokaty trafiają na inny rachunek
bankowy. Przy posiadaniu jednego konta
bankowego dla rachunku budżetu nie jest
możliwe, aby na wyciągu bankowym tego
rachunku widniało saldo lokaty. I być nie
może, ponieważ środki są na innym ra-
chunku bankowym. Pamiętajmy, że podczas
inwentaryzacji dokumentem potwierdza-
jącym saldo lokaty jest nota bankowa otrzy-
mana z informacją, ile jest środków na tym
rachunku. Lokowanie wolnych środków to
forma krótko- lub długoterminowej inwe-
stycji o charakterze finansowym.
Warto też wspomnieć, że z pisma depar-
tamentu finansów samorządu terytorialne-
go Ministerstwa Finansów z 11 października
2010 r. (ST2-4834-27/SZH/201/1212) wynika,
że tworzenie i rozwiązywanie lokat jest roz-
chodem i przychodem jednostki samorządu
terytorialnego, a w budżecie jednostki sa-
morządu terytorialnego powinny być uję-
te jako dochód jedynie odsetki od lokaty.
Zdaniem MF lokaty w art. 6 ust. 2 pkt 1–4
i 6 ustawy o finansach publicznych nie zo-
stały imiennie wymienione jako rozchody,
ale kwalifikują się one jako inne operacje fi-
nansowe związane z zarządzaniem długiem
publicznym i płynnością, o których mowa
w art. 6 ust. 2 pkt 5 tej ustawy. Dla lokat
przewidziany został także paragraf w kla-
syfikacji budżetowej, zarówno po stronie
przychodów, jak i rozchodów odpowiednio
994 – Przelewy z rachunków lokat – (przy-
chody), 994 – Przelewy na rachunki lokat
(rozchody).
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra fi nansów z 5 lipca 2010 r. w spra-
wie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont
dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu
terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych
zakładów budżetowych, państwowych funduszy celo-
wych oraz państwowych jednostek budżetowych mających
siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U.
z 2013 r. poz. 289).
Lokata jedna, ujęć wiele
W praktyce można spotkać kilka sposobów jej księgowania. Trzeba zdecydować, czy warto tworzyć analitykę
do konta 133, czy nie. Podpowiadamy,
które rozwiązanie ewidencyjne wybrać
i opisać w zakładowym planie kont
Dwa prawidłowe warianty
1.
Rachunek bankowy lokaty jest rachunkiem uznanym w polityce rachunkowości za ra-
chunek budżetu. Jest wyodrębniony w analityce konta 133 np. 133-02.
Jednostka otrzymuje wyciąg bankowy z rachunku bankowego lokaty (mamy zatem dwa
wyciągi bankowe, które stanowią osobne dowody księgowe). Ewidencja przebiega następująco:
140
133
901
1) 1000
1000 (2
2) 1000
1000 (1
300 (2a
4) 1300
1300 (5
3) 300
1300 (4
5) 1300
133-01
133-02
5) 1300
1000 (1
2) 1000
1300 (4
3) 300
Objaśnienia do schematu:
1) WB podstawowy rachunek budżetu – przelew środków na lokatę kwota 1000 zł: Wn 140,
Ma 133-01;
2) WB lokacyjny rachunek budżetu – wpływ środków lokowanych kwota 1000 zł:
Wn 133-02, Ma 140;
3) WB lokacyjny rachunek budżetu – przypis odsetek kwota 300 zł: Wn 133-02, Ma 901;
4) WB lokacyjny rachunek budżetu – przelew środków lokaty z odsetkami kwota 1300 zł:
Wn 140, Ma 133-02;
5) WB podstawowy rachunek budżetu – zwrot środków z odsetkami kwota 1300 zł:
Wn 133-01, Ma 140.
2.
Rachunek bankowy lokaty nie jest rachunkiem powiązanym z analityką konta 133, po-
nieważ jednostka nie ma wyciągu bankowego z tego konta (jeden wyciąg bankowy – tylko
z rachunku podstawowego budżetu). Dlatego wyodrębniono w zakładowym planie kont
ewidencji budżetu konto 132 dla lokat. Ewidencja przebiega następująco:
132
133
901
1) 1000
1300 (2
2) 1300
1000 (1
300 (2a
2a) 300
Objaśnienia do schematu:
1) WB podstawowy rachunku budżetu – przelew środków na lokatę kwota 1000 zł: Wn 132, Ma 133;
2) WB podstawowy rachunku budżetu – zwrot środków z odsetkami kwota 1300 zł: Wn 133,
Ma 132;
2a) Zapis równoległy kwota 300 zł: Wn 132, Ma 901.
Analityka:
Poniedziałek
2 lutego 2015
nr 21 (3914)
gazetaprawna.pl
DZIENNIK.PL FORSAL.PL
RACHUNKOWOŚĆ
RACHUNKOWOŚĆ
RACHUNKOWOŚĆ
RACHUNKOWOŚĆ
RACHUNKOWOŚĆ
RACHUNKOWOŚĆ
RACHUNKOWOŚĆ
RACHUNKOWOŚĆ
RACHUNKOWOŚĆ
RACHUNKOWOŚĆ
RACHUNKOWOŚĆ
RACHUNKOWOŚĆ
i AUDYT
AUDYT
AUDYT
AUDYT
AUDYT
D O D A T E K D L A P R E N U M E R A T O R Ó W
Piotr Wieczorek
specjalista ds. rachunkowości
i zarządzania ryzykiem,
audytor systemów ISO
Osoba prowadzącą ewidencję budżetu jed-
nostki samorządu terytorialnego, gdy za-
czyna szukać informacji, jak ujmować
w księgach lokaty terminowe, znajdzie kil-
ka propozycji. Nie jest łatwe wybranie ta-
kiego rozwiązania, które rodzi najmniejsze
ryzyko ewidencji księgowej. Dwa prawidłowe
warianty zostały przedstawione w ramce.
Propozycja pierwsza…
Jednym z rozwiązań stosowanych w prak-
tyce i wskazywanych w literaturze jest uj-
mowanie na koncie 133 również lokat doko-
nywanych ze środków rachunku budżetu.
Wyodrębnia się je na kontach analitycznych
według poszczególnych umów lokat. Wte-
dy ewidencja przebiega: strona Wn konta
133 i Ma 133. Ponadto zakończenie lokaty
na rachunku lokat (księgowanie w anality-
ce oraz zapis dwustronny w ramach konta
133) – Wn 133, Ma 133. Zaś wpływ środków
z tytułu oprocentowania lokaty bankowej
– Wn 133, Ma 240.
Rozwiązanie to jest niezrozumiałe. Jeśli
mamy codzienne wyciągi bankowe i zro-
bimy lokatę overnight, to np. 9 lutego na
wyciągu będzie przelew wychodzący, a pod
datą 10 lutego będzie widniało uznanie
(wpływ środków z lokaty razem z odset-
kami). Księgowanie tylko w ramach anali-
tyki konta 133 nie jest prawidłowe, ponie-
waż każda operacja finansowa musi być
ujęta, zgodnie z art. 15 ustawy z 29 wrze-
śnia 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U.
z 2013 poz. 330) na kontach księgi głów-
nej zgodnie z zasadą podwójnego zapisu
(np. Wn 133, Ma 901) i oczywiście zgodnie
z rzeczywistością. Konta analityczne ze sobą
nie korespondują, ponieważ zapisy na nich
stanowią uzupełnienie i uszczegółowienie
zapisów na koncie syntetycznym (księgi
głównej). Nie jest ponadto możliwe jedno-
czesne (jeden zapis w dzienniku) przelanie
środków na rachunek lokaty i ich zwrot,
ponieważ nie ma to nic wspólnego z chro-
nologią zdarzeń. Jednym zdarzeniem jest
przekazanie środków na rachunek lokaty,
drugim zdarzeniem w kolejności jest zwrot
tych środków z odsetkami. Oczywiście za-
stosowanie konta 240 dla wpływu środków
z tytułu oprocentowania lokaty bankowej
również jest nietrafione. Konto to służy do
ewidencji innych rozrachunków związa-
nych z realizacją budżetu. Dlatego nie ma
podstaw, aby ujmować tu lokaty.
…druga…
Kolejną propozycją, z jaką można się spotkać,
jest ujęcie zrealizowanych odsetek banko-
wych od środków budżetu jednostki samo-
rządu terytorialnego zgromadzonych na ra-
chunkach lokat terminowych: strona Wn
konta 133 i strona Ma konta 901. Zaś przelew
środków z rachunku podstawowego budże-
tu na rachunki lokat terminowych – strona
Wn konta 140, strona Ma konta 133. Jednak
wycena lokaty jedynie jako jej efekt, czyli
odsetek kapitalizacyjnych (133/901), nie sta-
nowi wyceny według wartości nominalnej.
…i trzecia
Ostatnią propozycją, z jaką można się spo-
tkać w literaturze, jest następujący sposób
ewidencji:
■
założenie lokaty w wysokości 1000 zł: Wn
140, Ma 133 (133-2 Rachunek lokat);
■
zwrot środków z lokaty kwota 1000 zł: Wn
133, Ma 140;
■
wpływ odsetek z lokaty kwota 300 zł: Wn
133, Ma 901.
Z powyższego wynika, że środki wróciły
w tej samej wysokości (1000 zł), w jakiej był
rozchód, co nie jest zgodne z rzeczywistością,
ponieważ wróciło 1300 zł.
Bilans
Zgromadzone na rachunku lokaty termino-
we należy wycenić, zgodnie z art. 28 ust. 1
pkt 10 ustawy o rachunkowości, na dzień
bilansowy w wartości nominalnej (tj. razem
z naliczonymi na dzień bilansowy odset-
kami). Lokaty w rozumieniu ustawy o ra-
chunkowości należy w pierwszej kolejności
zaliczyć do aktywów finansowych, do któ-
rych zalicza się aktywa pieniężne, w tym
również wynikające z kontraktu prawo do
otrzymania aktywów pieniężnych z inną
jednostką na korzystnych warunkach. Do
aktywów pieniężnych w szczególności za-
licza się naliczone odsetki od aktywów fi-
nansowych. Jeżeli aktywa te (lokaty) są płat-
ne lub wymagalne w ciągu 3 miesięcy od
dnia ich założenia, to na potrzeby rachunku
przepływów pieniężnych zalicza się je do
środków pieniężnych, chyba że ujmuje się
je w przepływach z działalności inwesty-
cyjnej (lokacyjnej). Z kolei inwestycją jest
m.in. posiadanie przez jednostkę aktywów
w celu osiągnięcia z nich korzyści ekono-
micznych, np. uzyskania przychodów w for-
mie odsetek, którymi są w szczególności
aktywa finansowe. To wpływa na sposób
wykazywania lokat w bilansie z wykonania
budżetu jednostki samorządu terytorialne-
go. Istotne staną się zatem zapisy polityki
rachunkowości co do sposobu prezentacji
lokat w tym bilansie.
Lokaty do 3 miesięcy powinny być zatem
wykazane w poz. I.1.2 Pozostałe środki pie-
niężne. Natomiast lokaty:
■
z terminem zapadalności powyżej 3 m-cy
i krótszym niż 12 m-cy powinny być wyka-
zane jako krótkoterminowe aktywa finan-
sowe (w ramach aktywów obrotowych),
■
z terminem zapadalności powyżej 12
m-cy, powinny być wykazane jako dłu-
goterminowe aktywa finansowe (w ra-
mach aktywów trwałych),
co wiąże się z koniecznością wyodrębnie-
nia takich pozycji zgodnie z par. 22 rozpo-
rządzenia ministra finansów z 5 lipca 2010
r. W takim przypadku dodajemy odpowied-
nie wiersze w aktywach bilansu z wyko-
nania budżetu, co wpływa również na to,
że takie lokaty powinny być wyodrębnione
na innych kontach w ewidencji budżetu.
W praktyce lokaty o terminie zapadalności
powyżej 3 miesięcy to rzadkość.
Warto zwrócić uwagę, że w wykazie kont
dla budżetu państwa przewidziano kon-
to 137 – Lokaty – które służy do ewiden-
cji operacji w zakresie lokat zakładanych
w walucie polskiej. Na stronie Wn konta
137 ewidencjonuje się wartość nominalną
zakładanej lokaty, a na stronie Ma wartość
nominalną rozwiązanej lokaty. Natomiast
w opisie konta 133 – Rachunek budżetu
– ustalono, że to konto służy do ewidencji
operacji pieniężnych dokonywanych na ban-
kowych rachunkach budżetu, a zapisy mogą
być dokonywane wyłącznie na podstawie
dokumentów bankowych, w związku z czym
musi zachodzić zgodność zapisów między
jednostką a bankiem. Dla lokat ustalono,
że „na koncie 133 ujmuje się również lokaty
dokonywane ze środków rachunku budże-
tu”, co nie oznacza, że można łamać zasadę
podwójnego zapisu. Nic nie stoi na prze-
szkodzie, aby zgodnie z zasadami opraco-
wania zakładowego planu kont wyodrębnić
(z konta 133) w wykazie kont specjalne konto
dla lokat np. 132, co będzie rozwiązaniem
analogicznym do tego, które przewidziano
dla budżetu państwa, i zgodnym z zasadą
przejrzystości finansów publicznych.
Warto wiedzieć
Przypomnijmy, że to z art. 48 ust. 1 ustawy
z 27 sierpnia 2009 r. o fi nansach publicznych
(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 885) wynika możli-
wość dokonywania lokat wolnych środków,
z wyjątkiem środków pochodzących z dotacji
z budżetu, m.in. przez jednostki samorządu
terytorialnego oraz ich związki.
Lokata bankowa wiąże się zatem z fak-
tem, że przelane środki pieniężne z tytu-
łu takiej lokaty trafiają na inny rachunek
bankowy. Przy posiadaniu jednego konta
bankowego dla rachunku budżetu nie jest
możliwe, aby na wyciągu bankowym tego
rachunku widniało saldo lokaty. I być nie
może, ponieważ środki są na innym ra-
chunku bankowym. Pamiętajmy, że podczas
inwentaryzacji dokumentem potwierdza-
jącym saldo lokaty jest nota bankowa otrzy-
mana z informacją, ile jest środków na tym
rachunku. Lokowanie wolnych środków to
forma krótko- lub długoterminowej inwe-
stycji o charakterze finansowym.
Warto też wspomnieć, że z pisma depar-
tamentu finansów samorządu terytorialne-
go Ministerstwa Finansów z 11 października
2010 r. (ST2-4834-27/SZH/201/1212) wynika,
że tworzenie i rozwiązywanie lokat jest roz-
chodem i przychodem jednostki samorządu
terytorialnego, a w budżecie jednostki sa-
morządu terytorialnego powinny być uję-
te jako dochód jedynie odsetki od lokaty.
Zdaniem MF lokaty w art. 6 ust. 2 pkt 1–4
i 6 ustawy o finansach publicznych nie zo-
stały imiennie wymienione jako rozchody,
ale kwalifikują się one jako inne operacje fi-
nansowe związane z zarządzaniem długiem
publicznym i płynnością, o których mowa
w art. 6 ust. 2 pkt 5 tej ustawy. Dla lokat
przewidziany został także paragraf w kla-
syfikacji budżetowej, zarówno po stronie
przychodów, jak i rozchodów odpowiednio
994 – Przelewy z rachunków lokat – (przy-
chody), 994 – Przelewy na rachunki lokat
(rozchody).
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra fi nansów z 5 lipca 2010 r. w spra-
wie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont
dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu
terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych
zakładów budżetowych, państwowych funduszy celo-
wych oraz państwowych jednostek budżetowych mających
siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U.
z 2013 r. poz. 289).
Lokata jedna, ujęć wiele
W praktyce można spotkać kilka sposobów jej księgowania. Trzeba zdecydować, czy warto tworzyć analitykę
do konta 133, czy nie. Podpowiadamy,
które rozwiązanie ewidencyjne wybrać
i opisać w zakładowym planie kont
Dwa prawidłowe warianty
1.
Rachunek bankowy lokaty jest rachunkiem uznanym w polityce rachunkowości za ra-
chunek budżetu. Jest wyodrębniony w analityce konta 133 np. 133-02.
Jednostka otrzymuje wyciąg bankowy z rachunku bankowego lokaty (mamy zatem dwa
wyciągi bankowe, które stanowią osobne dowody księgowe). Ewidencja przebiega następująco:
140
133
901
1) 1000
1000 (2
2) 1000
1000 (1
300 (2a
4) 1300
1300 (5
3) 300
1300 (4
5) 1300
1) 1000
1000 (2
4) 1300
1300 (5
2) 1000
1000 (1
3) 300
1300 (4
5) 1300
300 (2a
133-01
133-02
5) 1300
1000 (1
2) 1000
1300 (4
3) 300
5) 1300
1000 (1
2) 1000
1300 (4
Objaśnienia do schematu:
1) WB podstawowy rachunek budżetu – przelew środków na lokatę kwota 1000 zł: Wn 140,
Ma 133-01;
2) WB lokacyjny rachunek budżetu – wpływ środków lokowanych kwota 1000 zł:
Wn 133-02, Ma 140;
3) WB lokacyjny rachunek budżetu – przypis odsetek kwota 300 zł: Wn 133-02, Ma 901;
4) WB lokacyjny rachunek budżetu – przelew środków lokaty z odsetkami kwota 1300 zł:
Wn 140, Ma 133-02;
5) WB podstawowy rachunek budżetu – zwrot środków z odsetkami kwota 1300 zł:
Wn 133-01, Ma 140.
2.
Rachunek bankowy lokaty nie jest rachunkiem powiązanym z analityką konta 133, po-
nieważ jednostka nie ma wyciągu bankowego z tego konta (jeden wyciąg bankowy – tylko
z rachunku podstawowego budżetu). Dlatego wyodrębniono w zakładowym planie kont
ewidencji budżetu konto 132 dla lokat. Ewidencja przebiega następująco:
132
133
901
1) 1000
1300 (2
2) 1300
1000 (1
300 (2a
2a) 300
1) 1000
1300 (2
2a) 300
2) 1300
1000 (1
300 (2a
Objaśnienia do schematu:
1) WB podstawowy rachunku budżetu – przelew środków na lokatę kwota 1000 zł: Wn 132, Ma 133;
2) WB podstawowy rachunku budżetu – zwrot środków z odsetkami kwota 1300 zł: Wn 133,
Ma 132;
2a) Zapis równoległy kwota 300 zł: Wn 132, Ma 901.
Analityka:
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com
1 / 4
Sfera budżetowa
D2
Dziennik Gazeta Prawna, 2 lutego 2015 nr 21 (3914)
gazetaprawna.pl
Magdalena Sobczak
magdalena.sobczak@infor.pl
Zgodnie z obietnicą omawiamy kolejne zmia-
ny w klasyfikacji. Przypominamy, że poprzed-
nią część dotyczacą załączników nr 2 i 3 do roz-
porządzenia z 2 marca 2010 r. zamieściliśmy
w nr 11 z 19 stycznia 2015 r. W tym numerze
skoncentrujemy się na zmianach obowiązu-
jących od początku tego roku w załączniku nr
4. Miały głównie charakter doprecyzowują-
cy oraz porządkujący. Warto jednak zwrócić
uwagę na dwie zmiany ułatwiające zdecy-
dowanie klasyfikację. Pierwsza z nich doty-
czy usług dostępu do sieci internet. Nareszcie
połączono dotychczas odrębnie klasyfikowane
wydatki na telefony stacjonarne, komórkowe
oraz internet. Wcześniej pojawiały się problemy
z ich wyodrębnieniem (zarówno na etapie pla-
nowania, jak i wykonywania budżetu). A często
są przecież świadczone kompleksowo przez
jednego operatora. Uchylono więc paragrafy
„435 Zakup usług dostępu do sieci Internet”
i „437 Opłaty z tytułu zakupu usług telekomu-
nikacyjnych świadczonych w stacjonarnej pu-
blicznej sieci telefonicznej”. Zaś paragraf 436
wraz z dodanymi objaśnieniami otrzymał nowe
brzmienie. Obecnie obejmuje on zakup usług
telekomunikacyjnych, w tym usług dostępu
do sieci Internet.
Druga zmiana dotyczy nagród. Z dotych-
czasowego paragrafu „304 Nagrody o charak-
terze szczególnym niezaliczone do wynagro-
dzeń” wyodrębniono nagrody konkursowe.
Uzupełniono objaśnienia do paragrafu 304
i dodano paragraf „419 Nagrody konkursowe”.
Właśnie ten paragraf obejmuje nagrody dla
osób fizycznych, osób prawnych lub innych
jednostek organizacyjnych. Zmiana miała na
celu umożliwienie jednolitego klasyfikowa-
nia nagród konkursowych bez względu na
status prawny laureatów, czy to będą osoby
fizyczne, czy prawne. Dotychczas pojawiały
się wątpliwości interpretacyjne w tym zakre-
sie. Doprecyzowanie objaśnień powinno po-
zwolić na unikanie niewłaściwego klasyfiko-
wania nagród przyznawanych pracownikom
przez pracodawców, co było przedmiotem
zarzutów formułowanych przez Najwyższą
Izbę Kontroli. Pozostały jeszcze zmiany, któ-
re weszły w życie 1 stycznia 2015 r. w załącz-
niku nr 7 do rozporządzenia – Szczegółowa
klasyfikacja wydatków dla zadań z zakresu
bezpieczeństwa zewnętrznego. W nim nowe
brzmienie otrzymały paragrafy: 421, 422, 423,
427. W paragrafie „606 Wydatki na zakupy
inwestycyjne jednostek budżetowych” pozy-
cja 606013 otrzymała zaś brzmienie „606013
Modernizacja i modyfikacja sprzętu wojsko-
wego”.
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra finansów z 16 grudnia 2014 r. zmie-
niające rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji
dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środ-
ków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz.U. poz. 1952).
Rozporządzenie ministra finansów z 2 marca 2010 r.
w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydat-
ków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących
ze źródeł zagranicznych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1053 ze zm.).
Zmiany w klasyfikacji budżetowej – ciąg dalszy
Obecnie zakup usług telekomunikacyjnych, w tym dostępu do sieci,
zaliczamy do paragrafu 436.
Nie stosuje się już, tak jak to było dotychczas, paragrafów 435 i 437
Tabela. Zmiany, które weszły w życie 1 stycznia 2015 r., w załączniku nr 4 do rozporządzenia – Klasyfikacja paragrafów wydatków
i środków (z objaśnieniami)
Czynność
Gdzie
Nowe brzmienie
Komentarz
Zmieniono
Grupa wydatków „Dotacje i subwencje
200 do 204, 211 do 213, 220 do 229, 231 do
233, 236, 237, 239 do 241, 243 do 259, 261 do
265, 268 do 277, 279 do 294, 296 do 301”
otrzymały brzmienie:
„Dotacje i subwencje
200 do 205, 211 do 213, 220 do 229, 231 do 233, 236, 237, 239 do 241, 243 do 259, 261 do 265, 268 do 277, 279 do 294,
296 do 301, 482”
Zmiana wynika z dodania do
załącznika nr 4 od 1 stycznia 2015 r.
paragrafów 205 i 482.
Grupa wydatków „Wydatki bieżące jedno-
stek budżetowych 401 do 418, 420 do 430,
432 do 470, 472, 474 do 478, 481, 482, 488
do 490 i 493 do 498” otrzymały brzmienie:
„Wydatki bieżące jednostek budżetowych
401 do 430, 432 do 434, 436, 438 do 470, 472, 474 do 478, 481, 488 do 490 i 493 do 498”
Zmiana w zakresie grup paragrafów
o charakterze porządkującym.
Grupa wydatków „Wydatki majątkowe
601, 602, 605 do 608, 611 do 614, 616 do
624, 626 do 633, 641 do 643, 651 do 658, 661
do 667 i 680” otrzymały brzmienie:
„Wydatki majątkowe
601, 602, 605 do 608, 611 do 614, 616 do 633, 641 do 643, 651 do 658, 661 do 667 i 680”
Zmiana w zakresie grup paragrafów
o charakterze doprecyzowującym
i wynikająca z dodania w załączniku
nr 4 od 1 stycznia 2015 r. paragrafu 625.
Zdanie „Do wydatków majątkowych
jednostki samorządu terytorialnego,
o których mowa w art. 236 ust. 4 ustawy,
zalicza się paragrafy: 601, 605, 606, 613,
614, 617, 619–623, 630, 656–658, 661–666
i 680.” otrzymało brzmienie:
„Do wydatków majątkowych jednostki samorządu terytorialnego, o których mowa w art. 236 ust. 4 ustawy,
zalicza się paragrafy: 601, 605, 606, 613, 614, 617, 619–623, 625, 630, 656–658, 661–666 i 680.”
Zmiana wynika z konieczności
uwzględnienia dodanego od 1 stycznia
br. paragrafu 626. Jest to więc zmiana
porządkująca.
Cyfry 8 i 9 wraz z objaśnieniami otrzymały
brzmienie:
„8 Finansowanie programów i projektów ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 ustawy, z wyłączeniem
środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, pkt 5 lit. c i d oraz pkt 6 ustawy, oraz z wyłączeniem budżetu
środków europejskich
Symbol ten stosuje się do oznaczenia wszystkich wydatków ponoszonych w trakcie realizacji przedsięwzięć
w ramach danego programu lub projektu finansowanego ze środków pochodzących z budżetu UE, o których
mowa w art. 5 ust. 3 ustawy, z wyłączeniem środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, pkt 5 lit. c i d oraz
pkt 6 ustawy (do których stosowana jest czwarta cyfra 5 lub 1) oraz z wyłączeniem budżetu środków euro-
pejskich, a także z wyjątkiem wydatków oznaczonych cyfrą 9. Symbol ten stosuje się również do oznaczenia
wydatków ponoszonych na finansowanie Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Wspólnej Polityki
Rolnej, z udziałem funduszy unijnych finansujących Wspólną Politykę Rolną. Stosuje się go również do wydatków,
których źródłem finansowania jest pożyczka na prefinansowanie z budżetu państwa.
9 Współfinansowanie programów i projektów realizowanych ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 ustawy,
z wyłączeniem środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, pkt 5 lit. c i d oraz pkt 6 ustawy
Symbol ten stosuje się do oznaczenia wydatków ponoszonych w trakcie realizacji przedsięwzięć finansowa-
nych ze środków pochodzących z budżetu UE, o których mowa w art. 5 ust. 3 ustawy, z wyłączeniem środków,
o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, pkt 5 lit. c i d oraz pkt 6 ustawy (do których stosowana jest czwarta cyfra
6 lub 2), stanowiących krajowy wkład publiczny w realizację programu lub projektu. Źródłem finansowania tych
wydatków mogą być na przykład środki pochodzące z budżetu państwa (z wyłączeniem środków otrzymanych
z tytułu pożyczki na prefinansowanie) bądź środki własne jednostek sektora finansów publicznych.”,
Obecnie nie stosuje się nazwy
„Wspólna Polityka Rolna i Rybacka”
tylko „Wspólna Polityka Rolna”, stąd
zmiana nazwy i objaśnień. Uwzględ-
niają one także nową perspektywę
finansową 2014–2020.
Paragraf „200 Dotacje celowe w ramach
programów finansowanych z udziałem
środków europejskich oraz środków,
o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3
oraz ust. 3 pkt 5 i 6 ustawy, lub płatności
w ramach budżetu środków europejskich”
wraz z objaśnieniami otrzymał brzmienie:
„200 Dotacje celowe w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich oraz środków,
o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 3 pkt 5 i 6 ustawy, lub płatności w ramach budżetu środków euro-
pejskich, z wyłączeniem wydatków klasyfikowanych w paragrafie 205
Paragraf ten stosuje się również do rozliczeń dotacji rozwojowej otrzymanej przed 31 grudnia 2009 r., w tym
zwrotów środków tej dotacji, oraz do zwrotów środków, o których mowa powyżej. Paragrafu tego nie stosuje się
w przypadku środków uzyskanych przez państwowe jednostki budżetowe na wydatki ponoszone bezpośrednio
przez te jednostki.”,
Zmiana ma charakter techniczny, a jej
celem jest ułatwienie prac anali-
tycznych związanych z realizacją
i finansowaniem projektów. Zmiana
wynika z dodania do załącznika nr 4
od 1 stycznia 2015 r. paragrafu 205.
Objaśnienia do paragrafu „269 Środki
Funduszu Pracy przekazane powiatom
z przeznaczeniem na finansowanie
kosztów wynagrodzenia i składek na
ubezpieczenia społeczne pracowników
powiatowego urzędu pracy” otrzymały
brzmienie:
„Paragraf ten obejmuje środki przekazane powiatom z Funduszu Pracy, na podstawie art. 9 ust. 2a–2c oraz
art. 108 ust. 1g–1i ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.”,
Zmiana o charakterze doprecyzowu-
jącym a także wynikająca z obecnie
obowiązujących przepisów.
Objaśnienia do paragrafu „304 Nagrody
o charakterze szczególnym niezaliczone
do wynagrodzeń” otrzymały brzmienie
„Paragraf ten obejmuje w szczególności:
– nagrody resortowe, w tym nagrody ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania dla nauczycieli za
osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze oraz nagrody ministrów dla nauczycieli akademickich za osiągnięcia
naukowe, dydaktyczne lub organizacyjne albo za całokształt dorobku,
– nagrody za szczególne osiągnięcia w zakresie prac badawczych oraz zastosowanie ich wyników w praktyce,
– nagrody Prezesa Rady Ministrów za wyróżnione rozprawy doktorskie i habilitacyjne oraz za osiągnięcia
naukowe, naukowo-techniczne lub artystyczne,
– nagrody kuratora oświaty dla nauczycieli za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze,
– nagrody za ratownictwo morskie,
– nagrody dla krwiodawców,
– nagrody za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury,
– nagrody za wybitne osiągnięcia sportowe,
– nagrody dla żołnierzy wynikające z ustawy z dnia 9 października 2009 r. o dyscyplinie wojskowej (Dz. U. Nr
190, poz. 1474, z późn. zm.).
Paragraf ten nie obejmuje nagród przyznawanych przez pracodawców dla pracowników.”
Z dotychczasowego paragrafu 304
wyodrębniono nagrody konkursowe.
Wprowadzono paragraf 419. Dlatego
uzupełniono objaśnienia do paragra-
fu 304. Objaśnienia mają charakter
wyłącznie doprecyzowujący i technicz-
ny. Zakres objęty paragrafem (poza
wyłączonymi nagrodami konkursowymi)
pozostaje bez zmian. Doprecyzowanie
objaśnień powinno pozwolić na unikanie
niewłaściwego klasyfikowania w tym
paragrafie nagród przyznawanych
pracownikom przez pracodawców, co
było przedmiotem zarzutów formuło-
wanych przez Najwyższą Izbę Kontroli.
Objaśnienia do paragrafu „425 Zakup
sprzętu i uzbrojenia” otrzymały brzmienie:
„Paragraf ten służy do wyodrębnienia wydatków ponoszonych na zakup specjalistycznego sprzętu i uzbrojenia
wykorzystywanego na potrzeby obronności i bezpieczeństwa publicznego i występuje w Ministerstwie Spraw
Wewnętrznych, w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, w Agencji Wywiadu, w Centralnym Biurze Antyko-
rupcyjnym i w budżetach wojewodów – w dziale 754 Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa,
w Ministerstwie Sprawiedliwości – w dziale 755 Wymiar sprawiedliwości i w Ministerstwie Finansów oraz
w urzędach kontroli skarbowej i w izbach celnych – w dziale 750 Administracja publiczna.
Do paragrafu tego nie zalicza się wydatków na zakup środków trwałych niezaliczonych do pierwszego wypo-
sażenia, których wartość początkowa jest wyższa od kwoty określonej w art. 16f ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.
o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm.).”
Zmiana o charakterze doprecyzowu-
jącym, a także wynikająca z obecnie
obowiązujących przepisów.
Sfera budżetowa
D2
Dziennik Gazeta Prawna, 2 lutego 2015 nr 21 (3914)
gazetaprawna.pl
Magdalena Sobczak
magdalena.sobczak@infor.pl
Zgodnie z obietnicą omawiamy kolejne zmia-
ny w klasyfikacji. Przypominamy, że poprzed-
nią część dotyczacą załączników nr 2 i 3 do roz-
porządzenia z 2 marca 2010 r. zamieściliśmy
w nr 11 z 19 stycznia 2015 r. W tym numerze
skoncentrujemy się na zmianach obowiązu-
jących od początku tego roku w załączniku nr
4. Miały głównie charakter doprecyzowują-
cy oraz porządkujący. Warto jednak zwrócić
uwagę na dwie zmiany ułatwiające zdecy-
dowanie klasyfikację. Pierwsza z nich doty-
czy usług dostępu do sieci internet. Nareszcie
połączono dotychczas odrębnie klasyfikowane
wydatki na telefony stacjonarne, komórkowe
oraz internet. Wcześniej pojawiały się problemy
z ich wyodrębnieniem (zarówno na etapie pla-
nowania, jak i wykonywania budżetu). A często
są przecież świadczone kompleksowo przez
jednego operatora. Uchylono więc paragrafy
„435 Zakup usług dostępu do sieci Internet”
i „437 Opłaty z tytułu zakupu usług telekomu-
nikacyjnych świadczonych w stacjonarnej pu-
blicznej sieci telefonicznej”. Zaś paragraf 436
wraz z dodanymi objaśnieniami otrzymał nowe
brzmienie. Obecnie obejmuje on zakup usług
telekomunikacyjnych, w tym usług dostępu
do sieci Internet.
Druga zmiana dotyczy nagród. Z dotych-
czasowego paragrafu „304 Nagrody o charak-
terze szczególnym niezaliczone do wynagro-
dzeń” wyodrębniono nagrody konkursowe.
Uzupełniono objaśnienia do paragrafu 304
i dodano paragraf „419 Nagrody konkursowe”.
Właśnie ten paragraf obejmuje nagrody dla
osób fizycznych, osób prawnych lub innych
jednostek organizacyjnych. Zmiana miała na
celu umożliwienie jednolitego klasyfikowa-
nia nagród konkursowych bez względu na
status prawny laureatów, czy to będą osoby
fizyczne, czy prawne. Dotychczas pojawiały
się wątpliwości interpretacyjne w tym zakre-
sie. Doprecyzowanie objaśnień powinno po-
zwolić na unikanie niewłaściwego klasyfiko-
wania nagród przyznawanych pracownikom
przez pracodawców, co było przedmiotem
zarzutów formułowanych przez Najwyższą
Izbę Kontroli. Pozostały jeszcze zmiany, któ-
re weszły w życie 1 stycznia 2015 r. w załącz-
niku nr 7 do rozporządzenia – Szczegółowa
klasyfikacja wydatków dla zadań z zakresu
bezpieczeństwa zewnętrznego. W nim nowe
brzmienie otrzymały paragrafy: 421, 422, 423,
427. W paragrafie „606 Wydatki na zakupy
inwestycyjne jednostek budżetowych” pozy-
cja 606013 otrzymała zaś brzmienie „606013
Modernizacja i modyfikacja sprzętu wojsko-
wego”.
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra finansów z 16 grudnia 2014 r. zmie-
niające rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji
dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środ-
ków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz.U. poz. 1952).
Rozporządzenie ministra finansów z 2 marca 2010 r.
w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydat-
ków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących
ze źródeł zagranicznych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1053 ze zm.).
Zmiany w klasyfikacji budżetowej – ciąg dalszy
Obecnie zakup usług telekomunikacyjnych, w tym dostępu do sieci,
zaliczamy do paragrafu 436.
Nie stosuje się już, tak jak to było dotychczas, paragrafów 435 i 437
Tabela. Zmiany, które weszły w życie 1 stycznia 2015 r., w załączniku nr 4 do rozporządzenia – Klasyfikacja paragrafów wydatków
i środków (z objaśnieniami)
Czynność
Gdzie
Nowe brzmienie
Komentarz
Zmieniono
Grupa wydatków „Dotacje i subwencje
200 do 204, 211 do 213, 220 do 229, 231 do
233, 236, 237, 239 do 241, 243 do 259, 261 do
265, 268 do 277, 279 do 294, 296 do 301”
otrzymały brzmienie:
„Dotacje i subwencje
200 do 205, 211 do 213, 220 do 229, 231 do 233, 236, 237, 239 do 241, 243 do 259, 261 do 265, 268 do 277, 279 do 294,
296 do 301, 482”
Zmiana wynika z dodania do
załącznika nr 4 od 1 stycznia 2015 r.
paragrafów 205 i 482.
Grupa wydatków „Wydatki bieżące jedno-
stek budżetowych 401 do 418, 420 do 430,
432 do 470, 472, 474 do 478, 481, 482, 488
do 490 i 493 do 498” otrzymały brzmienie:
„Wydatki bieżące jednostek budżetowych
401 do 430, 432 do 434, 436, 438 do 470, 472, 474 do 478, 481, 488 do 490 i 493 do 498”
Zmiana w zakresie grup paragrafów
o charakterze porządkującym.
Grupa wydatków „Wydatki majątkowe
601, 602, 605 do 608, 611 do 614, 616 do
624, 626 do 633, 641 do 643, 651 do 658, 661
do 667 i 680” otrzymały brzmienie:
„Wydatki majątkowe
601, 602, 605 do 608, 611 do 614, 616 do 633, 641 do 643, 651 do 658, 661 do 667 i 680”
Zmiana w zakresie grup paragrafów
o charakterze doprecyzowującym
i wynikająca z dodania w załączniku
nr 4 od 1 stycznia 2015 r. paragrafu 625.
Zdanie „Do wydatków majątkowych
jednostki samorządu terytorialnego,
o których mowa w art. 236 ust. 4 ustawy,
zalicza się paragrafy: 601, 605, 606, 613,
614, 617, 619–623, 630, 656–658, 661–666
i 680.” otrzymało brzmienie:
„Do wydatków majątkowych jednostki samorządu terytorialnego, o których mowa w art. 236 ust. 4 ustawy,
zalicza się paragrafy: 601, 605, 606, 613, 614, 617, 619–623, 625, 630, 656–658, 661–666 i 680.”
Zmiana wynika z konieczności
uwzględnienia dodanego od 1 stycznia
br. paragrafu 626. Jest to więc zmiana
porządkująca.
Cyfry 8 i 9 wraz z objaśnieniami otrzymały
brzmienie:
„8 Finansowanie programów i projektów ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 ustawy, z wyłączeniem
środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, pkt 5 lit. c i d oraz pkt 6 ustawy, oraz z wyłączeniem budżetu
środków europejskich
Symbol ten stosuje się do oznaczenia wszystkich wydatków ponoszonych w trakcie realizacji przedsięwzięć
w ramach danego programu lub projektu finansowanego ze środków pochodzących z budżetu UE, o których
mowa w art. 5 ust. 3 ustawy, z wyłączeniem środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, pkt 5 lit. c i d oraz
pkt 6 ustawy (do których stosowana jest czwarta cyfra 5 lub 1) oraz z wyłączeniem budżetu środków euro-
pejskich, a także z wyjątkiem wydatków oznaczonych cyfrą 9. Symbol ten stosuje się również do oznaczenia
wydatków ponoszonych na finansowanie Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Wspólnej Polityki
Rolnej, z udziałem funduszy unijnych finansujących Wspólną Politykę Rolną. Stosuje się go również do wydatków,
których źródłem finansowania jest pożyczka na prefinansowanie z budżetu państwa.
9 Współfinansowanie programów i projektów realizowanych ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 ustawy,
z wyłączeniem środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, pkt 5 lit. c i d oraz pkt 6 ustawy
Symbol ten stosuje się do oznaczenia wydatków ponoszonych w trakcie realizacji przedsięwzięć finansowa-
nych ze środków pochodzących z budżetu UE, o których mowa w art. 5 ust. 3 ustawy, z wyłączeniem środków,
o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, pkt 5 lit. c i d oraz pkt 6 ustawy (do których stosowana jest czwarta cyfra
6 lub 2), stanowiących krajowy wkład publiczny w realizację programu lub projektu. Źródłem finansowania tych
wydatków mogą być na przykład środki pochodzące z budżetu państwa (z wyłączeniem środków otrzymanych
z tytułu pożyczki na prefinansowanie) bądź środki własne jednostek sektora finansów publicznych.”,
Obecnie nie stosuje się nazwy
„Wspólna Polityka Rolna i Rybacka”
tylko „Wspólna Polityka Rolna”, stąd
zmiana nazwy i objaśnień. Uwzględ-
niają one także nową perspektywę
finansową 2014–2020.
Paragraf „200 Dotacje celowe w ramach
programów finansowanych z udziałem
środków europejskich oraz środków,
o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3
oraz ust. 3 pkt 5 i 6 ustawy, lub płatności
w ramach budżetu środków europejskich”
wraz z objaśnieniami otrzymał brzmienie:
„200 Dotacje celowe w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich oraz środków,
o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 3 pkt 5 i 6 ustawy, lub płatności w ramach budżetu środków euro-
pejskich, z wyłączeniem wydatków klasyfikowanych w paragrafie 205
Paragraf ten stosuje się również do rozliczeń dotacji rozwojowej otrzymanej przed 31 grudnia 2009 r., w tym
zwrotów środków tej dotacji, oraz do zwrotów środków, o których mowa powyżej. Paragrafu tego nie stosuje się
w przypadku środków uzyskanych przez państwowe jednostki budżetowe na wydatki ponoszone bezpośrednio
przez te jednostki.”,
Zmiana ma charakter techniczny, a jej
celem jest ułatwienie prac anali-
tycznych związanych z realizacją
i finansowaniem projektów. Zmiana
wynika z dodania do załącznika nr 4
od 1 stycznia 2015 r. paragrafu 205.
Objaśnienia do paragrafu „269 Środki
Funduszu Pracy przekazane powiatom
z przeznaczeniem na finansowanie
kosztów wynagrodzenia i składek na
ubezpieczenia społeczne pracowników
powiatowego urzędu pracy” otrzymały
brzmienie:
„Paragraf ten obejmuje środki przekazane powiatom z Funduszu Pracy, na podstawie art. 9 ust. 2a–2c oraz
art. 108 ust. 1g–1i ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.”,
Zmiana o charakterze doprecyzowu-
jącym a także wynikająca z obecnie
obowiązujących przepisów.
Objaśnienia do paragrafu „304 Nagrody
o charakterze szczególnym niezaliczone
do wynagrodzeń” otrzymały brzmienie
„Paragraf ten obejmuje w szczególności:
– nagrody resortowe, w tym nagrody ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania dla nauczycieli za
osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze oraz nagrody ministrów dla nauczycieli akademickich za osiągnięcia
naukowe, dydaktyczne lub organizacyjne albo za całokształt dorobku,
– nagrody za szczególne osiągnięcia w zakresie prac badawczych oraz zastosowanie ich wyników w praktyce,
– nagrody Prezesa Rady Ministrów za wyróżnione rozprawy doktorskie i habilitacyjne oraz za osiągnięcia
naukowe, naukowo-techniczne lub artystyczne,
– nagrody kuratora oświaty dla nauczycieli za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze,
– nagrody za ratownictwo morskie,
– nagrody dla krwiodawców,
– nagrody za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury,
– nagrody za wybitne osiągnięcia sportowe,
– nagrody dla żołnierzy wynikające z ustawy z dnia 9 października 2009 r. o dyscyplinie wojskowej (Dz. U. Nr
190, poz. 1474, z późn. zm.).
Paragraf ten nie obejmuje nagród przyznawanych przez pracodawców dla pracowników.”
Z dotychczasowego paragrafu 304
wyodrębniono nagrody konkursowe.
Wprowadzono paragraf 419. Dlatego
uzupełniono objaśnienia do paragra-
fu 304. Objaśnienia mają charakter
wyłącznie doprecyzowujący i technicz-
ny. Zakres objęty paragrafem (poza
wyłączonymi nagrodami konkursowymi)
pozostaje bez zmian. Doprecyzowanie
objaśnień powinno pozwolić na unikanie
niewłaściwego klasyfikowania w tym
paragrafie nagród przyznawanych
pracownikom przez pracodawców, co
było przedmiotem zarzutów formuło-
wanych przez Najwyższą Izbę Kontroli.
Objaśnienia do paragrafu „425 Zakup
sprzętu i uzbrojenia” otrzymały brzmienie:
„Paragraf ten służy do wyodrębnienia wydatków ponoszonych na zakup specjalistycznego sprzętu i uzbrojenia
wykorzystywanego na potrzeby obronności i bezpieczeństwa publicznego i występuje w Ministerstwie Spraw
Wewnętrznych, w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, w Agencji Wywiadu, w Centralnym Biurze Antyko-
rupcyjnym i w budżetach wojewodów – w dziale 754 Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa,
w Ministerstwie Sprawiedliwości – w dziale 755 Wymiar sprawiedliwości i w Ministerstwie Finansów oraz
w urzędach kontroli skarbowej i w izbach celnych – w dziale 750 Administracja publiczna.
Do paragrafu tego nie zalicza się wydatków na zakup środków trwałych niezaliczonych do pierwszego wypo-
sażenia, których wartość początkowa jest wyższa od kwoty określonej w art. 16f ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.
o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm.).”
Zmiana o charakterze doprecyzowu-
jącym, a także wynikająca z obecnie
obowiązujących przepisów.
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com
2 / 4
Sfera budżetowa, Sprawozdania
D3
Dziennik Gazeta Prawna, 2 lutego 2015 nr 21 (3914)
gazetaprawna.pl
Zmieniono
W objaśnieniach do paragrafu „430 Zakup
usług pozostałych” tiret szóste otrzymało
brzmienie:
„– usługi kominiarskie, utrzymanie parków i zieleńców,”
Z objaśnień do paragrafu wydatko-
wego 430 usunięto zakupy usług
dotyczących wywozu śmieci. Miało to
na celu ujednolicenie zasad klasyfi-
kowania opłat za gospodarowanie
odpadami. Zmiana w powiązaniu
z dodaniem objaśnień do rozdzia-
łu 90002 i objaśnień do paragrafu
dochodowego 049 pozwala na efek-
tywne monitorowanie przez JST
realizacji zadań związanych z gospo-
darowaniem odpadami.
pPragraf „436 Opłaty z tytułu zakupu
usług telekomunikacyjnych świadczonych
w ruchomej publicznej sieci telefonicznej”
wraz z dodawanymi objaśnieniami otrzy-
mał brzmienie:
„436 Opłaty z tytułu zakupu usług telekomunikacyjnych
Paragraf ten obejmuje zakup usług telekomunikacyjnych, w tym usług dostępu do sieci Internet.”,
Zmiana spowodowana połączeniem
dotychczas odrębnie klasyfikowanych
wydatków na telefony stacjonar-
ne, komórkowe oraz internet. Ma
ona na celu uproszczenie ewidencji
tych wydatków, które dotychczas
często są świadczone kompleksowo
przez jednego operatora i trudno
je wyodrębnić – zarówno na etapie
planowania, jak i wykonywania
budżetu. Związana jest z uchyleniem
paragrafów 435 i 437.
Paragraf „620 Dotacje celowe w ramach
programów finansowanych z udziałem
środków europejskich oraz środków,
o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3
oraz ust. 3 pkt 5 i 6 ustawy, lub płatności
w ramach budżetu środków europejskich”
wraz z objaśnieniami otrzymał brzmienie:
„620 Dotacje celowe w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich oraz środków,
o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 3 pkt 5 i 6 ustawy, lub płatności w ramach budżetu środków euro-
pejskich, z wyłączeniem wydatków klasyfikowanych w paragrafie 625
Paragraf ten stosuje się również do rozliczeń dotacji rozwojowej otrzymanej przed 31 grudnia 2009 r., w tym
zwrotów środków tej dotacji, oraz do zwrotów środków, o których mowa powyżej. Paragrafu tego nie stosuje się
w przypadku środków uzyskanych przez państwowe jednostki budżetowe na wydatki ponoszone bezpośrednio
przez te jednostki.”,
Zmiana wynika z dodania do załączni-
ka nr 4 od 1 stycznia 2015 r. paragrafu
225. Ma charakter techniczny, a jej
celem jest ułatwienie prac anali-
tycznych związanych z realizacją
i finansowaniem projektów.
Po paragrafie „624 Środki przekazywane
z budżetu państwa na Fundusz Rozwoju
Inwestycji Komunalnych” dodano paragraf
625 wraz z objaśnieniami w brzmieniu
„625 Dotacje celowe w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich oraz środków,
o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. a i b ustawy, lub płatności w ramach budżetu środków europejskich,
realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego
Paragraf ten dotyczy środków dotacji i płatności przekazywanych na realizację projektów i programów z ww.
środków dla jednostek samorządu terytorialnego występujących w charakterze beneficjenta tylko w zakresie
programów realizowanych w ramach Perspektywy Finansowej 2014–2020.”
Wprowadzenie paragrafu 625
ułatwi klasyfikowanie środków
dotacji i płatności przekazywanych
na realizację projektów i progra-
mów z ww. środków dla jednostek
samorządu terytorialnego występu-
jących w charakterze beneficjenta.
Celem zmiany jest ułatwienie prac
analitycznych związanych z realizacją
i finansowaniem projektów.
Uchylono
Co
Komentarz
paragraf „435 Zakup usług dostępu do sieci Internet”
Zmiany spowodowane połączeniem
dotychczas odrębnie klasyfikowanych
wydatków na telefony stacjonarne,
komórkowe oraz internet.
paragraf „437 Opłaty z tytułu zakupu usług telekomunikacyjnych świadczonych w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej”
objaśnienia do paragrafu „462 Umorzenie należności agencji płatniczych”
Uchylono paragrafy dotyczące pożyczek
dla agencji płatniczych na realizację
zadań Wspólnej Polityki Rolnej. Dosto-
sowano klasyfikację do aktualnego
mechanizmu finansowania.
objaśnienia do paragrafu „463 Rozliczenie wydatków agencji płatniczych związanych z interwencją rynkową w ramach Wspólnej Polityki Rolnej”
objaśnienia do paragrafu „495 Różnice kursowe”
Dodano
Gdzie
Nowa pozycja
Komentarz
Po paragrafie „204 Dotacje przekazane
z budżetu państwa na realizację zadań
bieżących gmin z zakresu edukacyjnej
opieki wychowawczej finansowanych
w całości przez budżet państwa w ramach
programów rządowych” dodano paragraf
205 wraz z objaśnieniami w brzmieniu:
„205 Dotacje celowe w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich oraz środków,
o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. a i b ustawy, lub płatności w ramach budżetu środków europejskich,
realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego
Paragraf ten dotyczy środków dotacji i płatności przekazywanych na realizację projektów i programów z ww.
środków dla jednostek samorządu terytorialnego występujących w charakterze beneficjenta tylko w zakresie
programów realizowanych w ramach Perspektywy Finansowej 2014–2020.”
Celem zmiany jest ułatwienie prac
analitycznych związanych z realizacją
i finansowaniem projektów.
Po paragrafie „418 Równoważniki
pieniężne i ekwiwalenty dla żołnierzy
i funkcjonariuszy” dodano paragraf 419
wraz z objaśnieniami w brzmieniu
„419 Nagrody konkursowe
Paragraf ten obejmuje nagrody dla osób fizycznych, osób prawnych lub innych jednostek organizacyjnych.”
Z dotychczasowego paragrafu 304
wyodrębniono nagrody konkursowe.
Zmiana ma na celu umożliwienie
jednolitego klasyfikowania nagród
konkursowych bez względu na status
prawny laureatów, czy to będą osoby
fizyczne, czy prawne. Dotychczas
pojawiały się wątpliwości interpreta-
cyjne w tym zakresie.
Będzie można sprawdzić, czy kontrahent złożył
sprawozdanie finansowe
Rozmowa z
Arkadiuszem Opalą,
sędzią Sądu Okręgowego w Zielonej Górze
Od 15 stycznia 2015 r. obowiązuje ustawa
z 28 listopada 2014 r. o zmianie ustawy
– Kodeks spółek handlowych oraz niektórych
innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 4). Nowe-
lizacja wprowadziła zmiany m.in. dla tych
przedsiębiorców, który prowadzą księgi
rachunkowe.
Tak. W Krajowym Rejestrze Sądowym wpi-
sywana będzie informacja o dniu kończącym
rok obrotowy. Oprócz wzmianki o złożeniu
sprawozdania finansowego spółki już wpi-
sane do KRS będą musiały zgłosić tę infor-
mację wraz z wnioskiem o wpis wzmianki
o złożeniu sprawozdania. Jeśli tego nie zro-
bią, sąd rejestrowy ma obowiązek wpisać tę
informację z urzędu.
W przeważającej większości spółek rok
obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzo-
wym. W takim wypadku spółka musi złożyć
informację i wzmiankę do 15 lipca 2015 r.
(roczne sprawozdanie składa się do sądu
w 15 dni od zatwierdzenia, które musi na-
stąpić w sześć miesięcy od dnia bilansowego).
Jeżeli przedsiębiorca będzie składał te in-
formacje razem, płaci tylko za sprawozdanie
finansowe. Jeśli chce wpisać tylko wzmiankę,
nie będzie ponosił opłat, a postanowienie
nie będzie doręczane. Jest to bardzo dobre
rozwiązanie.
Czy taka zmiana będzie miała znaczenie dla
innych przedsiębiorców? Dzięki temu będą
mogli oni dowiedzieć się czegoś o kontra-
hencie?
Jeżeli w dziale III rejestru będzie wpisana
wzmianka o dniu kończącym rok obroto-
wy, kontrahent z odpisu z rejestru uzyska
informację, czy spółka terminowo złoży-
ła sprawozdanie, czy też pomimo upływu
terminu do złożenia takiego sprawozdania
finansowego za dany rok obrotowy nie wy-
wiązała się z obowiązku. Z punktu widze-
nia pewności obrotu gospodarczego jest to
korzystne dla przedsiębiorcy. Informacja ta
będzie przydatna, bo samo wejście do Cen-
tralnej Informacji da kontrahentowi odpo-
wiedź, czy spółka za dany rok obrotowy zło-
żyła sprawozdanie, czy nie.
Niestety dla wydziałów KRS w całym kraju
będzie to dużo więcej pracy, bo jeżeli przed-
siębiorca nie zgłosi tej wzmianki sam, to po
roku od wejścia w życie ustawy KRS musi
prowadzić postępowanie w celu przymu-
szenia spółki do złożenia wniosku o wpis
tej wzmianki.
Jeżeli zostanie stworzone narzędzie w sys-
temie, to żywię nadzieję, że będzie można
wyszukiwać spółki, które terminowo nie zło-
żyły sprawozdań finansowych. Oczywiście
kierownikowi sekretariatu KRS bardzo ułatwi
to pracę, bo będzie wiadomo, które akta reje-
strowe przedłożyć sędziom i referendarzom
do postępowań przymuszających.
Jednak nowe obowiązki nie dotyczą tylko
tych, którzy prowadzą pełne księgi, lecz
także tych, którzy tego nie będą robić...
Spółki jawne i partnerskie – jeżeli nie prze-
kroczyły przychodu 1,2 mln euro za dany rok
obrotowy i nie prowadzą rachunkowości – do
30 czerwca 2015 r. będą musiały złożyć do
sądu rejestrowego oświadczenia o braku obo-
wiązku sporządzenia i złożenia sprawozda-
nia finansowego. Wzmianka ta będzie wpisy-
wana do KRS. Wpis tej wzmianki będzie bez
opłat, postanowienie nie będzie doręczane
wnioskodawcy.
Rozmawiała
Agnieszka Pokojska
ARKADIUSZ OPAlA
sędzia Sądu Okręgowego w Zielonej Górze
Sfera budżetowa, Sprawozdania
D3
Dziennik Gazeta Prawna, 2 lutego 2015 nr 21 (3914)
gazetaprawna.pl
Zmieniono
W objaśnieniach do paragrafu „430 Zakup
usług pozostałych” tiret szóste otrzymało
brzmienie:
„– usługi kominiarskie, utrzymanie parków i zieleńców,”
Z objaśnień do paragrafu wydatko-
wego 430 usunięto zakupy usług
dotyczących wywozu śmieci. Miało to
na celu ujednolicenie zasad klasyfi-
kowania opłat za gospodarowanie
odpadami. Zmiana w powiązaniu
z dodaniem objaśnień do rozdzia-
łu 90002 i objaśnień do paragrafu
dochodowego 049 pozwala na efek-
tywne monitorowanie przez JST
realizacji zadań związanych z gospo-
darowaniem odpadami.
pPragraf „436 Opłaty z tytułu zakupu
usług telekomunikacyjnych świadczonych
w ruchomej publicznej sieci telefonicznej”
wraz z dodawanymi objaśnieniami otrzy-
mał brzmienie:
„436 Opłaty z tytułu zakupu usług telekomunikacyjnych
Paragraf ten obejmuje zakup usług telekomunikacyjnych, w tym usług dostępu do sieci Internet.”,
Zmiana spowodowana połączeniem
dotychczas odrębnie klasyfikowanych
wydatków na telefony stacjonar-
ne, komórkowe oraz internet. Ma
ona na celu uproszczenie ewidencji
tych wydatków, które dotychczas
często są świadczone kompleksowo
przez jednego operatora i trudno
je wyodrębnić – zarówno na etapie
planowania, jak i wykonywania
budżetu. Związana jest z uchyleniem
paragrafów 435 i 437.
Paragraf „620 Dotacje celowe w ramach
programów finansowanych z udziałem
środków europejskich oraz środków,
o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3
oraz ust. 3 pkt 5 i 6 ustawy, lub płatności
w ramach budżetu środków europejskich”
wraz z objaśnieniami otrzymał brzmienie:
„620 Dotacje celowe w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich oraz środków,
o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 3 pkt 5 i 6 ustawy, lub płatności w ramach budżetu środków euro-
pejskich, z wyłączeniem wydatków klasyfikowanych w paragrafie 625
Paragraf ten stosuje się również do rozliczeń dotacji rozwojowej otrzymanej przed 31 grudnia 2009 r., w tym
zwrotów środków tej dotacji, oraz do zwrotów środków, o których mowa powyżej. Paragrafu tego nie stosuje się
w przypadku środków uzyskanych przez państwowe jednostki budżetowe na wydatki ponoszone bezpośrednio
przez te jednostki.”,
Zmiana wynika z dodania do załączni-
ka nr 4 od 1 stycznia 2015 r. paragrafu
225. Ma charakter techniczny, a jej
celem jest ułatwienie prac anali-
tycznych związanych z realizacją
i finansowaniem projektów.
Po paragrafie „624 Środki przekazywane
z budżetu państwa na Fundusz Rozwoju
Inwestycji Komunalnych” dodano paragraf
625 wraz z objaśnieniami w brzmieniu
„625 Dotacje celowe w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich oraz środków,
o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. a i b ustawy, lub płatności w ramach budżetu środków europejskich,
realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego
Paragraf ten dotyczy środków dotacji i płatności przekazywanych na realizację projektów i programów z ww.
środków dla jednostek samorządu terytorialnego występujących w charakterze beneficjenta tylko w zakresie
programów realizowanych w ramach Perspektywy Finansowej 2014–2020.”
Wprowadzenie paragrafu 625
ułatwi klasyfikowanie środków
dotacji i płatności przekazywanych
na realizację projektów i progra-
mów z ww. środków dla jednostek
samorządu terytorialnego występu-
jących w charakterze beneficjenta.
Celem zmiany jest ułatwienie prac
analitycznych związanych z realizacją
i finansowaniem projektów.
Uchylono
Co
Komentarz
paragraf „435 Zakup usług dostępu do sieci Internet”
Zmiany spowodowane połączeniem
dotychczas odrębnie klasyfikowanych
wydatków na telefony stacjonarne,
komórkowe oraz internet.
paragraf „437 Opłaty z tytułu zakupu usług telekomunikacyjnych świadczonych w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej”
objaśnienia do paragrafu „462 Umorzenie należności agencji płatniczych”
Uchylono paragrafy dotyczące pożyczek
dla agencji płatniczych na realizację
zadań Wspólnej Polityki Rolnej. Dosto-
sowano klasyfikację do aktualnego
mechanizmu finansowania.
objaśnienia do paragrafu „463 Rozliczenie wydatków agencji płatniczych związanych z interwencją rynkową w ramach Wspólnej Polityki Rolnej”
objaśnienia do paragrafu „495 Różnice kursowe”
Dodano
Gdzie
Nowa pozycja
Komentarz
Po paragrafie „204 Dotacje przekazane
z budżetu państwa na realizację zadań
bieżących gmin z zakresu edukacyjnej
opieki wychowawczej finansowanych
w całości przez budżet państwa w ramach
programów rządowych” dodano paragraf
205 wraz z objaśnieniami w brzmieniu:
„205 Dotacje celowe w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich oraz środków,
o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. a i b ustawy, lub płatności w ramach budżetu środków europejskich,
realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego
Paragraf ten dotyczy środków dotacji i płatności przekazywanych na realizację projektów i programów z ww.
środków dla jednostek samorządu terytorialnego występujących w charakterze beneficjenta tylko w zakresie
programów realizowanych w ramach Perspektywy Finansowej 2014–2020.”
Celem zmiany jest ułatwienie prac
analitycznych związanych z realizacją
i finansowaniem projektów.
Po paragrafie „418 Równoważniki
pieniężne i ekwiwalenty dla żołnierzy
i funkcjonariuszy” dodano paragraf 419
wraz z objaśnieniami w brzmieniu
„419 Nagrody konkursowe
Paragraf ten obejmuje nagrody dla osób fizycznych, osób prawnych lub innych jednostek organizacyjnych.”
Z dotychczasowego paragrafu 304
wyodrębniono nagrody konkursowe.
Zmiana ma na celu umożliwienie
jednolitego klasyfikowania nagród
konkursowych bez względu na status
prawny laureatów, czy to będą osoby
fizyczne, czy prawne. Dotychczas
pojawiały się wątpliwości interpreta-
cyjne w tym zakresie.
Będzie można sprawdzić, czy kontrahent złożył
sprawozdanie finansowe
Rozmowa z
Arkadiuszem Opalą,
sędzią Sądu Okręgowego w Zielonej Górze
Od 15 stycznia 2015 r. obowiązuje ustawa
z 28 listopada 2014 r. o zmianie ustawy
– Kodeks spółek handlowych oraz niektórych
innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 4). Nowe-
lizacja wprowadziła zmiany m.in. dla tych
przedsiębiorców, który prowadzą księgi
rachunkowe.
Tak. W Krajowym Rejestrze Sądowym wpi-
sywana będzie informacja o dniu kończącym
rok obrotowy. Oprócz wzmianki o złożeniu
sprawozdania finansowego spółki już wpi-
sane do KRS będą musiały zgłosić tę infor-
mację wraz z wnioskiem o wpis wzmianki
o złożeniu sprawozdania. Jeśli tego nie zro-
bią, sąd rejestrowy ma obowiązek wpisać tę
informację z urzędu.
W przeważającej większości spółek rok
obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzo-
wym. W takim wypadku spółka musi złożyć
informację i wzmiankę do 15 lipca 2015 r.
(roczne sprawozdanie składa się do sądu
w 15 dni od zatwierdzenia, które musi na-
stąpić w sześć miesięcy od dnia bilansowego).
Jeżeli przedsiębiorca będzie składał te in-
formacje razem, płaci tylko za sprawozdanie
finansowe. Jeśli chce wpisać tylko wzmiankę,
nie będzie ponosił opłat, a postanowienie
nie będzie doręczane. Jest to bardzo dobre
rozwiązanie.
Czy taka zmiana będzie miała znaczenie dla
innych przedsiębiorców? Dzięki temu będą
mogli oni dowiedzieć się czegoś o kontra-
hencie?
Jeżeli w dziale III rejestru będzie wpisana
wzmianka o dniu kończącym rok obroto-
wy, kontrahent z odpisu z rejestru uzyska
informację, czy spółka terminowo złoży-
ła sprawozdanie, czy też pomimo upływu
terminu do złożenia takiego sprawozdania
finansowego za dany rok obrotowy nie wy-
wiązała się z obowiązku. Z punktu widze-
nia pewności obrotu gospodarczego jest to
korzystne dla przedsiębiorcy. Informacja ta
będzie przydatna, bo samo wejście do Cen-
tralnej Informacji da kontrahentowi odpo-
wiedź, czy spółka za dany rok obrotowy zło-
żyła sprawozdanie, czy nie.
Niestety dla wydziałów KRS w całym kraju
będzie to dużo więcej pracy, bo jeżeli przed-
siębiorca nie zgłosi tej wzmianki sam, to po
roku od wejścia w życie ustawy KRS musi
prowadzić postępowanie w celu przymu-
szenia spółki do złożenia wniosku o wpis
tej wzmianki.
Jeżeli zostanie stworzone narzędzie w sys-
temie, to żywię nadzieję, że będzie można
wyszukiwać spółki, które terminowo nie zło-
żyły sprawozdań finansowych. Oczywiście
kierownikowi sekretariatu KRS bardzo ułatwi
to pracę, bo będzie wiadomo, które akta reje-
strowe przedłożyć sędziom i referendarzom
do postępowań przymuszających.
Jednak nowe obowiązki nie dotyczą tylko
tych, którzy prowadzą pełne księgi, lecz
także tych, którzy tego nie będą robić...
Spółki jawne i partnerskie – jeżeli nie prze-
kroczyły przychodu 1,2 mln euro za dany rok
obrotowy i nie prowadzą rachunkowości – do
30 czerwca 2015 r. będą musiały złożyć do
sądu rejestrowego oświadczenia o braku obo-
wiązku sporządzenia i złożenia sprawozda-
nia finansowego. Wzmianka ta będzie wpisy-
wana do KRS. Wpis tej wzmianki będzie bez
opłat, postanowienie nie będzie doręczane
wnioskodawcy.
Rozmawiała
Agnieszka Pokojska
ARKADIUSZ OPAlA
sędzia Sądu Okręgowego w Zielonej Górze
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com
3 / 4
EwidEncja
D4
Dziennik Gazeta Prawna, 2 lutego 2015 nr 21 (3914)
gazetaprawna.pl
W 2014 r. zakończyło się postępowanie upa-
dłościowe wobec naszego zagranicznego kon-
trahenta. Dokumentację otrzymaliśmy jed-
nak dopiero w 2015 r. Kiedy możemy ująć
odpisy aktualizacyjne od należności jako
koszty w księgach naszej spółki akcyjnej?
Czy będzie to miało skutki dla odroczonego
podatku dochodowego?
Karolina Pawlak
specjalistka z zakresu rachunkowości
Zasady dokonywania odpisów aktualizacyj-
nych wynikają przede wszystkim z art. 35b
ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości.
Przepis ten wskazuje, że zawsze wtedy, gdy
istnieje prawdopodobieństwo nieodzyskania
całości lub części należności, należy dokonać
odpisu z tytułu utraty wartości. Prawo bi-
lansowe nie uzależnia dokonania odpisu od
posiadania dokumentacji czy innych z góry
określonych dowodów. Ważne jest, aby jed-
nostka była w stanie w sposób wiarygodny,
adekwatny do sytuacji wykazać wartość i oko-
liczności dokonania odpisu zmniejszającego
wartość należności. W sytuacji wskazanej
w pytaniu może to być np. potwierdzenie
w języku obcym, że prowadzony jest proces
upadłościowy kontrahenta, analiza sytuacji
finansowej tego podmiotu, z których wynika,
iż spółka akcyjna nie odzyska należności itp.
Odpisy aktualizacyjne należności z tytułu
dostaw i usług ujmuje się zgodnie z art. 35b
ust 2 i 3 ustawy o rachunkowości jako ob-
ciążenie pozostałych kosztów operacyjnych,
a odpisy od odsetek jako koszty finansowe.
Jeśli należność będzie nieściągalna, należy
dokonać jej wyłączenia w korespondencji
z kontem odpisów, jeśli były one uprzednio
dokonane. Jeśli nie dokonywano odpisów,
wyłączenia nieściągalnej należności dokonu-
je się w korespondencji z kontem Pozostałe
koszty operacyjne (kwota główna) i Koszty
finansowe (odsetki).
Istnieje także możliwość zaliczenia odpi-
su aktualizacyjnego do kosztów uzyskania
przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy
z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od
osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze
zm.). Konstrukcja przepisu dotyczącego kosz-
tów uzyskania przychodów daje podatnikowi
możliwość odliczenia dla celów podatkowych
kosztów niewymienionych w art. 16 ust. 1
ustawy o CIT, pod warunkiem że wykaże ich
bezpośredni bądź pośredni związek z prowa-
dzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub
może mieć wpływ na wielkość osiągniętego
przychodu.
W myśl art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy o CIT
nie uważa się za koszty uzyskania przy-
chodów odpisów aktualizujących, z tym, że
kosztem uzyskania przychodów są odpisy
aktualizujące wartość należności, określone
w ustawie o rachunkowości, od tej części na-
leżności, która była uprzednio zaliczona na
podstawie art. 12 ust. 3 do przychodów należ-
nych, a ich nieściągalność została uprawdo-
podobniona na podstawie ust. 2a pkt 1.
Co do zasady, ustawodawca wyłącza zatem
odpisy aktualizujące z kategorii kosztów po-
datkowych. Ale wyjątkiem są odpisy spełnia-
jące łącznie następujące warunki:
■
dotyczą należności bądź jej części uprzed-
nio zaliczonej do przychodów należnych,
na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o CIT,
■
nieściągalność należności została upraw-
dopodobniona zgodnie z art. 16 ust. 2a pkt
1 ustawy o CIT,
■
wierzytelność, której odpis dotyczy, nie
uległa przedawnieniu (art. 16 ust. 1 pkt 20
ustawy o CIT).
Z kolei przepis art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy
o CIT stanowi, że nieściągalność wierzytelno-
ści uznaje się za uprawdopodobnioną w przy-
padku określonym w ust. 1 pkt 26a, jeżeli:
a) dłużnik zmarł, został wykreślony z ewi-
dencji działalności gospodarczej, postawiony
w stan likwidacji lub została ogłoszona jego
upadłość obejmująca likwidację majątku albo
b) zostało wszczęte postępowanie upa-
dłościowe z możliwością zawarcia układu
w rozumieniu przepisów prawa upadło-
ściowego i naprawczego lub na wniosek
dłużnika zostało wszczęte postępowanie
ugodowe w rozumieniu przepisów o re-
strukturyzacji finansowej przedsiębiorstw
i banków, albo
c) wierzytelność została potwierdzona pra-
womocnym orzeczeniem sądu i skierowana
na drogę postępowania egzekucyjnego albo
d) wierzytelność jest kwestionowana przez
dłużnika na drodze powództwa sądowego.
Należy dodać, że prawidłowe ujęcie od-
pisów aktualizujących wartość należności
w księgach rachunkowych jest niezbędne
w celu zaliczenia ich w momencie upraw-
dopodobnienia do kosztów uzyskania przy-
chodów. Koszt podatkowy nie wystąpi w sy-
tuacji uprawdopodobnienia nieściągalności
należności, jeżeli nie został dokonany odpis
aktualizujący tę należność. Kosztem tym jest
bowiem odpis aktualizujący, a nie wierzy-
telność czy należność, której nieściągalność
została uprawdopodobniona.
Wskazać należy, że na gruncie art. 16
ust. 2a pkt 1 ustawy o CIT decyzja zagra-
nicznego sądu o otwarciu procesu upadło-
ści wobec kontrahentów spółki stanowi
wystarczającą przesłankę do uznania nie-
ściągalności tych wierzytelności za upraw-
dopodobnione. Nie ma bowiem znacze-
nia, czy decyzja ta została wydana przez
sąd polski, czy zagraniczny. Spółka jednak
dla celów dowodowych powinna dyspono-
wać oryginalnym dokumentem wydanym
przez właściwy sąd, przetłumaczonym na
język polski.
A zatem odpis aktualizujący wartość wie-
rzytelności może zostać zaliczony do kosz-
tów uzyskania przychodów w dacie łącznego
spełnienia następujących warunków:
■
dokonania odpisu aktualizującego war-
tość należności (w ujęciu rachunkowym),
■
udokumentowania prawdopodobień-
stwa nieściągalności wierzytelności (nie-
przedawnionej, uprzednio zaliczonej do
przychodów należnych).
Gdy warunki te zostaną spełnione w róż-
nych latach podatkowych, zaliczenie należ-
ności do kosztów uzyskania przychodów bę-
dzie możliwe w roku podatkowym, w którym
spełniony zostanie drugi z warunków.
Potwierdzają to m.in. interpretacja indywi-
dualna dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
z 1 października 2014 r. nr ILPB3/423-315/14-2/
EK czy interpretacja indywidualna z 5 stycznia
2011 r. wydana przez dyrektora Izby Skarbowej
w Katowicach (nr IBPBI/2/423-1314/10/CzP).
W przypadku spółek akcyjnych (które
obowiązkowo muszą poddać swoje spra-
wozdania badaniu przez biegłego rewiden-
ta) rozbieżność w czasie uznania kosztów
w rachunkowości i CIT powoduje koniecz-
ność rozpoznania odroczonego podatku
dochodowego.
Wartość księgowa należności po dokonaniu
odpisu aktualizującego w 2014 roku będzie
niższa niż wartość podatkowa tego aktywa.
Odpis aktualizujący będzie uznany za koszt
podatkowy dopiero w przyszłości. Powstanie
zatem ujemna różnica przejściowa i należy
ująć aktywa z tytułu odroczonego podatku
dochodowego w korespondencji z kontem
obciążeń wyniku finansowego.
Podstawa prawna
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U
z 2013 r. poz. 330 ze zm.).
Firma dokonuje wypłaty wynagrodzeń
10. dnia następnego miesiąca kalendarzo-
wego zgodnie z zapisem w regulaminie wy-
nagradzania. Za grudzień 2014 r. zapłaciła
pracownikom 10 stycznia 2015 r. W księgach
którego roku należy ująć koszty z tytułu wy-
nagrodzeń należnych za grudzień 2014 r.,
lecz wypłaconych w styczniu 2015 r.?
Halina Zabrocka
specjalistka z zakresu rachunkowości
Terminowo wypłacane wynagrodzenia pra-
codawcy mogą zaliczyć w ciężar kosztów
podatkowych już w miesiącu, za który są
należne. Wypłata lub postawienie do dys-
pozycji pracownika tych należności muszą
nastąpić w terminie wynikającym z prze-
pisów prawa pracy, umowy lub innego sto-
sunku prawnego łączącego obie strony.
Również składki na ubezpieczenia spo-
łeczne, w części finansowanej przez płat-
nika składek, składki na Fundusz Pracy
oraz Fundusz Gwarantowanych Świad-
czeń Pracowniczych są kosztem podatko-
wym w miesiącu, za który są należne, pod
warunkiem że składki zostaną opłacone:
1) z tytułu należności wypłacanych lub
postawionych do dyspozycji w miesiącu,
za który są należne – w terminie wyni-
kającym z odrębnych przepisów,
2) z tytułu należności wypłacanych lub
postawionych do dyspozycji w miesią-
cu następnym, w terminie wynikającym
z przepisów prawa pracy, umowy lub in-
nego stosunku prawnego łączącego strony
– nie później niż do 15. dnia tego miesiąca.
Pierwszą zasadę stosują pracodawcy,
którzy wynagrodzenia ze stosunku pra-
cy wypłacają w miesiącu, za który są one
należne (np. w ostatnim dniu miesiąca
którego dotyczą). Drugą ci, którzy wypła-
cają wynagrodzenia ze stosunku pracy po
zakończeniu miesiąca.
Gdy wynagrodzenia za dany miesiąc
terminowo są wypłacane (postawione do
dyspozycji) w miesiącu następującym po
miesiącu, za który są należne, możliwość
memoriałowego rozliczenia składek ZUS
(w części finansowanej przez pracodawcę)
w kosztach podatkowych jest uzależnio-
na od tego, czy zostaną zapłacone o mie-
siąc wcześniej, niż przewiduje to ustawa
z 13 października 1998 r. o systemie ubez-
pieczeń społecznych (nie później niż do
15. dnia tego miesiąca).
Wynagrodzenia należne za grudzień
2014 r. wypłacone w styczniu 2015 r. wy-
kazuje się w pasywach bilansu w pozycji
B.III.2 lit. h „Zobowiązania krótkotermi-
nowe wobec pozostałych jednostek z ty-
tułu wynagrodzeń”.
Składki ZUS – zarówno obciążające pra-
codawcę, jak i pracowników – oraz zaliczki
na podatek dochodowy naliczone od wy-
nagrodzeń za grudzień 2014 r. wypłaca-
nych w styczniu 2015 r. nie stanowią na
dzień bilansowy wymagalnych prawnie
zobowiązań. Mają charakter przyszłych
zobowiązań, dlatego wykazuje się je w pa-
sywach bilansu w pozycji B.I.3. „Pozosta-
łe rezerwy krótkoterminowe”. Niemniej
jednak, jeśli nie zniekształca to obrazu
sytuacji finansowej jednostki, a przyjęta
zasada będzie stosowana przez jednost-
kę w sposób ciągły, to zobowiązania ta-
kie można wykazać w pasywach bilansu
w pozycji B.III.2. lit. g „Zobowiązania krót-
koterminowe wobec pozostałych jedno-
stek z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń
i innych świadczeń”.
Podstawa prawna
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U.
z 2013 r. poz. 330 ze zm.).
Ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń
społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.).
Odpis może zostać zaliczony do kosztów uzyskania
przychodów w dacie łącznego spełnienia dwóch warunków
Jak ująć wartość wynagrodzenia wypłaconego
w następnym roku
PrZyKłaD
Dokumentacja w 2015 roku
W 2014 r. rozpoczęło się postępowanie upadłościowe wobec zagranicznego kontrahenta, który
winny był spółce ABC SA 45 000 zł, w tym 3500 zł naliczonych odsetek. Dokumentację przetłuma-
czoną na język polski spółka otrzyma w 2015 r. Na 31 grudnia 2014 r. należy dokonać następujących
księgowań:
Pozostałe
Odpisy
koszty operacyjne
aktualizujące należności
Koszty finansowe
1) 41 500
41 500 (1
2) 3500
3500 (2
aktywa z tytułu odroczonego
Obciążenia wyniku finansowego
podatku dochodowego
– odroczony podatek dochodowy
3) 7885
7885 (3
Objaśnienia do schematu:
1. Odpis z tytułu utraty wartości kwoty głównej w kwocie 41 500 zł: strona Wn konta Pozostałe koszty
operacyjne, strona Ma konta Odpisy aktualizujące należności,
2. Odpis z tytułu utraty wartości odsetek w kwocie 3500 zł: strona Wn konta Koszty finansowe, strona
Ma konta Odpisy aktualizujące należności;
3. Ujęcie aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego WK należności 0 zł. Wartość podatko-
wa 41 500 zł, zatem różnica przejściowa to 41 500 zł. Aktywa z tytułu odroczonego podatku wyniosą
7885 zł (19 proc. z 41 500 zł): strona Wn konta Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego,
strona Ma konta Obciążenia wyniku finansowego – odroczony podatek dochodowy.
PrZyKłaD
Zgodnie z regulaminem
Spółka wypłaca wynagrodzenia zgodnie z zapisem w regulaminie wynagradzania, tj. do 10. dnia
następnego miesiąca. Wynagrodzenia za grudzień 2014 r. zostały wypłacone w terminie, 10 stycz-
nia 2015 r. W tym przypadku wartość wynagrodzeń będzie kosztem zarówno w rachunkowości, jak
i w podatku dochodowym za 2014 r. Należy je ująć:
n
Wn konto Wynagrodzenia – koszty stanowiące KUP,
n
Ma konto Rozrachunki z pracownikami z tytułu wynagrodzeń.
Składki ZUS obciążające pracodawcę w księgach rachunkowych będą stanowiły koszt 2014 r.
Natomiast podatkowo będą mogły być uznane za koszt 2014 r., jeśli zostały przekazane na konta
ZUS do 15 stycznia 2015 r. W przeciwnym wypadku będą już stanowiły koszty uzyskania przycho-
dów 2015 r.
EwidEncja
D4
Dziennik Gazeta Prawna, 2 lutego 2015 nr 21 (3914)
gazetaprawna.pl
W 2014 r. zakończyło się postępowanie upa-
dłościowe wobec naszego zagranicznego kon-
trahenta. Dokumentację otrzymaliśmy jed-
nak dopiero w 2015 r. Kiedy możemy ująć
odpisy aktualizacyjne od należności jako
koszty w księgach naszej spółki akcyjnej?
Czy będzie to miało skutki dla odroczonego
podatku dochodowego?
Karolina Pawlak
specjalistka z zakresu rachunkowości
Zasady dokonywania odpisów aktualizacyj-
nych wynikają przede wszystkim z art. 35b
ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości.
Przepis ten wskazuje, że zawsze wtedy, gdy
istnieje prawdopodobieństwo nieodzyskania
całości lub części należności, należy dokonać
odpisu z tytułu utraty wartości. Prawo bi-
lansowe nie uzależnia dokonania odpisu od
posiadania dokumentacji czy innych z góry
określonych dowodów. Ważne jest, aby jed-
nostka była w stanie w sposób wiarygodny,
adekwatny do sytuacji wykazać wartość i oko-
liczności dokonania odpisu zmniejszającego
wartość należności. W sytuacji wskazanej
w pytaniu może to być np. potwierdzenie
w języku obcym, że prowadzony jest proces
upadłościowy kontrahenta, analiza sytuacji
finansowej tego podmiotu, z których wynika,
iż spółka akcyjna nie odzyska należności itp.
Odpisy aktualizacyjne należności z tytułu
dostaw i usług ujmuje się zgodnie z art. 35b
ust 2 i 3 ustawy o rachunkowości jako ob-
ciążenie pozostałych kosztów operacyjnych,
a odpisy od odsetek jako koszty finansowe.
Jeśli należność będzie nieściągalna, należy
dokonać jej wyłączenia w korespondencji
z kontem odpisów, jeśli były one uprzednio
dokonane. Jeśli nie dokonywano odpisów,
wyłączenia nieściągalnej należności dokonu-
je się w korespondencji z kontem Pozostałe
koszty operacyjne (kwota główna) i Koszty
finansowe (odsetki).
Istnieje także możliwość zaliczenia odpi-
su aktualizacyjnego do kosztów uzyskania
przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy
z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od
osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze
zm.). Konstrukcja przepisu dotyczącego kosz-
tów uzyskania przychodów daje podatnikowi
możliwość odliczenia dla celów podatkowych
kosztów niewymienionych w art. 16 ust. 1
ustawy o CIT, pod warunkiem że wykaże ich
bezpośredni bądź pośredni związek z prowa-
dzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub
może mieć wpływ na wielkość osiągniętego
przychodu.
W myśl art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy o CIT
nie uważa się za koszty uzyskania przy-
chodów odpisów aktualizujących, z tym, że
kosztem uzyskania przychodów są odpisy
aktualizujące wartość należności, określone
w ustawie o rachunkowości, od tej części na-
leżności, która była uprzednio zaliczona na
podstawie art. 12 ust. 3 do przychodów należ-
nych, a ich nieściągalność została uprawdo-
podobniona na podstawie ust. 2a pkt 1.
Co do zasady, ustawodawca wyłącza zatem
odpisy aktualizujące z kategorii kosztów po-
datkowych. Ale wyjątkiem są odpisy spełnia-
jące łącznie następujące warunki:
■
dotyczą należności bądź jej części uprzed-
nio zaliczonej do przychodów należnych,
na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o CIT,
■
nieściągalność należności została upraw-
dopodobniona zgodnie z art. 16 ust. 2a pkt
1 ustawy o CIT,
■
wierzytelność, której odpis dotyczy, nie
uległa przedawnieniu (art. 16 ust. 1 pkt 20
ustawy o CIT).
Z kolei przepis art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy
o CIT stanowi, że nieściągalność wierzytelno-
ści uznaje się za uprawdopodobnioną w przy-
padku określonym w ust. 1 pkt 26a, jeżeli:
a) dłużnik zmarł, został wykreślony z ewi-
dencji działalności gospodarczej, postawiony
w stan likwidacji lub została ogłoszona jego
upadłość obejmująca likwidację majątku albo
b) zostało wszczęte postępowanie upa-
dłościowe z możliwością zawarcia układu
w rozumieniu przepisów prawa upadło-
ściowego i naprawczego lub na wniosek
dłużnika zostało wszczęte postępowanie
ugodowe w rozumieniu przepisów o re-
strukturyzacji finansowej przedsiębiorstw
i banków, albo
c) wierzytelność została potwierdzona pra-
womocnym orzeczeniem sądu i skierowana
na drogę postępowania egzekucyjnego albo
d) wierzytelność jest kwestionowana przez
dłużnika na drodze powództwa sądowego.
Należy dodać, że prawidłowe ujęcie od-
pisów aktualizujących wartość należności
w księgach rachunkowych jest niezbędne
w celu zaliczenia ich w momencie upraw-
dopodobnienia do kosztów uzyskania przy-
chodów. Koszt podatkowy nie wystąpi w sy-
tuacji uprawdopodobnienia nieściągalności
należności, jeżeli nie został dokonany odpis
aktualizujący tę należność. Kosztem tym jest
bowiem odpis aktualizujący, a nie wierzy-
telność czy należność, której nieściągalność
została uprawdopodobniona.
Wskazać należy, że na gruncie art. 16
ust. 2a pkt 1 ustawy o CIT decyzja zagra-
nicznego sądu o otwarciu procesu upadło-
ści wobec kontrahentów spółki stanowi
wystarczającą przesłankę do uznania nie-
ściągalności tych wierzytelności za upraw-
dopodobnione. Nie ma bowiem znacze-
nia, czy decyzja ta została wydana przez
sąd polski, czy zagraniczny. Spółka jednak
dla celów dowodowych powinna dyspono-
wać oryginalnym dokumentem wydanym
przez właściwy sąd, przetłumaczonym na
język polski.
A zatem odpis aktualizujący wartość wie-
rzytelności może zostać zaliczony do kosz-
tów uzyskania przychodów w dacie łącznego
spełnienia następujących warunków:
■
dokonania odpisu aktualizującego war-
tość należności (w ujęciu rachunkowym),
■
udokumentowania prawdopodobień-
stwa nieściągalności wierzytelności (nie-
przedawnionej, uprzednio zaliczonej do
przychodów należnych).
Gdy warunki te zostaną spełnione w róż-
nych latach podatkowych, zaliczenie należ-
ności do kosztów uzyskania przychodów bę-
dzie możliwe w roku podatkowym, w którym
spełniony zostanie drugi z warunków.
Potwierdzają to m.in. interpretacja indywi-
dualna dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
z 1 października 2014 r. nr ILPB3/423-315/14-2/
EK czy interpretacja indywidualna z 5 stycznia
2011 r. wydana przez dyrektora Izby Skarbowej
w Katowicach (nr IBPBI/2/423-1314/10/CzP).
W przypadku spółek akcyjnych (które
obowiązkowo muszą poddać swoje spra-
wozdania badaniu przez biegłego rewiden-
ta) rozbieżność w czasie uznania kosztów
w rachunkowości i CIT powoduje koniecz-
ność rozpoznania odroczonego podatku
dochodowego.
Wartość księgowa należności po dokonaniu
odpisu aktualizującego w 2014 roku będzie
niższa niż wartość podatkowa tego aktywa.
Odpis aktualizujący będzie uznany za koszt
podatkowy dopiero w przyszłości. Powstanie
zatem ujemna różnica przejściowa i należy
ująć aktywa z tytułu odroczonego podatku
dochodowego w korespondencji z kontem
obciążeń wyniku finansowego.
Podstawa prawna
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U
z 2013 r. poz. 330 ze zm.).
Firma dokonuje wypłaty wynagrodzeń
10. dnia następnego miesiąca kalendarzo-
wego zgodnie z zapisem w regulaminie wy-
nagradzania. Za grudzień 2014 r. zapłaciła
pracownikom 10 stycznia 2015 r. W księgach
którego roku należy ująć koszty z tytułu wy-
nagrodzeń należnych za grudzień 2014 r.,
lecz wypłaconych w styczniu 2015 r.?
Halina Zabrocka
specjalistka z zakresu rachunkowości
Terminowo wypłacane wynagrodzenia pra-
codawcy mogą zaliczyć w ciężar kosztów
podatkowych już w miesiącu, za który są
należne. Wypłata lub postawienie do dys-
pozycji pracownika tych należności muszą
nastąpić w terminie wynikającym z prze-
pisów prawa pracy, umowy lub innego sto-
sunku prawnego łączącego obie strony.
Również składki na ubezpieczenia spo-
łeczne, w części finansowanej przez płat-
nika składek, składki na Fundusz Pracy
oraz Fundusz Gwarantowanych Świad-
czeń Pracowniczych są kosztem podatko-
wym w miesiącu, za który są należne, pod
warunkiem że składki zostaną opłacone:
1) z tytułu należności wypłacanych lub
postawionych do dyspozycji w miesiącu,
za który są należne – w terminie wyni-
kającym z odrębnych przepisów,
2) z tytułu należności wypłacanych lub
postawionych do dyspozycji w miesią-
cu następnym, w terminie wynikającym
z przepisów prawa pracy, umowy lub in-
nego stosunku prawnego łączącego strony
– nie później niż do 15. dnia tego miesiąca.
Pierwszą zasadę stosują pracodawcy,
którzy wynagrodzenia ze stosunku pra-
cy wypłacają w miesiącu, za który są one
należne (np. w ostatnim dniu miesiąca
którego dotyczą). Drugą ci, którzy wypła-
cają wynagrodzenia ze stosunku pracy po
zakończeniu miesiąca.
Gdy wynagrodzenia za dany miesiąc
terminowo są wypłacane (postawione do
dyspozycji) w miesiącu następującym po
miesiącu, za który są należne, możliwość
memoriałowego rozliczenia składek ZUS
(w części finansowanej przez pracodawcę)
w kosztach podatkowych jest uzależnio-
na od tego, czy zostaną zapłacone o mie-
siąc wcześniej, niż przewiduje to ustawa
z 13 października 1998 r. o systemie ubez-
pieczeń społecznych (nie później niż do
15. dnia tego miesiąca).
Wynagrodzenia należne za grudzień
2014 r. wypłacone w styczniu 2015 r. wy-
kazuje się w pasywach bilansu w pozycji
B.III.2 lit. h „Zobowiązania krótkotermi-
nowe wobec pozostałych jednostek z ty-
tułu wynagrodzeń”.
Składki ZUS – zarówno obciążające pra-
codawcę, jak i pracowników – oraz zaliczki
na podatek dochodowy naliczone od wy-
nagrodzeń za grudzień 2014 r. wypłaca-
nych w styczniu 2015 r. nie stanowią na
dzień bilansowy wymagalnych prawnie
zobowiązań. Mają charakter przyszłych
zobowiązań, dlatego wykazuje się je w pa-
sywach bilansu w pozycji B.I.3. „Pozosta-
łe rezerwy krótkoterminowe”. Niemniej
jednak, jeśli nie zniekształca to obrazu
sytuacji finansowej jednostki, a przyjęta
zasada będzie stosowana przez jednost-
kę w sposób ciągły, to zobowiązania ta-
kie można wykazać w pasywach bilansu
w pozycji B.III.2. lit. g „Zobowiązania krót-
koterminowe wobec pozostałych jedno-
stek z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń
i innych świadczeń”.
Podstawa prawna
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U.
z 2013 r. poz. 330 ze zm.).
Ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń
społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.).
Odpis może zostać zaliczony do kosztów uzyskania
przychodów w dacie łącznego spełnienia dwóch warunków
Jak ująć wartość wynagrodzenia wypłaconego
w następnym roku
PrZyKłaD
Dokumentacja w 2015 roku
W 2014 r. rozpoczęło się postępowanie upadłościowe wobec zagranicznego kontrahenta, który
winny był spółce ABC SA 45 000 zł, w tym 3500 zł naliczonych odsetek. Dokumentację przetłuma-
czoną na język polski spółka otrzyma w 2015 r. Na 31 grudnia 2014 r. należy dokonać następujących
księgowań:
Pozostałe
Odpisy
koszty operacyjne
aktualizujące należności
Koszty finansowe
1) 41 500
41 500 (1
2) 3500
3500 (2
aktywa z tytułu odroczonego
Obciążenia wyniku finansowego
podatku dochodowego
– odroczony podatek dochodowy
3) 7885
7885 (3
Objaśnienia do schematu:
1. Odpis z tytułu utraty wartości kwoty głównej w kwocie 41 500 zł: strona Wn konta Pozostałe koszty
operacyjne, strona Ma konta Odpisy aktualizujące należności,
2. Odpis z tytułu utraty wartości odsetek w kwocie 3500 zł: strona Wn konta Koszty finansowe, strona
Ma konta Odpisy aktualizujące należności;
3. Ujęcie aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego WK należności 0 zł. Wartość podatko-
wa 41 500 zł, zatem różnica przejściowa to 41 500 zł. Aktywa z tytułu odroczonego podatku wyniosą
7885 zł (19 proc. z 41 500 zł): strona Wn konta Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego,
strona Ma konta Obciążenia wyniku finansowego – odroczony podatek dochodowy.
PrZyKłaD
Zgodnie z regulaminem
Spółka wypłaca wynagrodzenia zgodnie z zapisem w regulaminie wynagradzania, tj. do 10. dnia
następnego miesiąca. Wynagrodzenia za grudzień 2014 r. zostały wypłacone w terminie, 10 stycz-
nia 2015 r. W tym przypadku wartość wynagrodzeń będzie kosztem zarówno w rachunkowości, jak
i w podatku dochodowym za 2014 r. Należy je ująć:
n
Wn konto Wynagrodzenia – koszty stanowiące KUP,
n
Ma konto Rozrachunki z pracownikami z tytułu wynagrodzeń.
Składki ZUS obciążające pracodawcę w księgach rachunkowych będą stanowiły koszt 2014 r.
Natomiast podatkowo będą mogły być uznane za koszt 2014 r., jeśli zostały przekazane na konta
ZUS do 15 stycznia 2015 r. W przeciwnym wypadku będą już stanowiły koszty uzyskania przycho-
dów 2015 r.
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com
4 / 4