Historia arkusz II czasy nowożytne do roku 1815

KOD ZDAJ¥CEGO

MHI-W2B1P-021

EGZAMIN MATURALNY

Z HISTORII

CZASY NOWO¯YTNE DO ROKU 1815

Arkusz II

Czas pracy 90 minut

Instrukcja dla zdaj¹cego

1.

Proszê sprawdziæ, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 12 stron.

Ewentualny brak nale¿y zg³osiæ przewodnicz¹cemu zespo³u

nadzoruj¹cego egzamin.

Proszê uwa¿nie czytaæ wszystkie polecenia.

Odpowiedzi trzeba zapisaæ czytelnie w miejscu na to

przeznaczonym przy ka¿dym zadaniu.

Proszê pisaæ tylko w kolorze niebieskim lub czarnym;

nie pisaæ o³ówkiem

5. Nie w

olno u¿ywaæ korektora.

B³êdne zapisy trzeba wyranie przekreliæ.

Wszelkie notatki nale¿y sporz¹dzaæ tylko w brudnopisie, który

nie bêdzie oceniany.

Obok ka¿dego zadania podana jest maksymalna liczba

punktów, któr¹ mo¿na uzyskaæ za jego poprawne rozwi¹zanie.

Do ostatniej kartki arkusza do³¹czona jest karta odpowiedzi,

któr¹ wype³nia egzaminator.

¯yczymy powodzenia!

ARKUSZ II

MAJ

ROK 2002

Za rozwi¹zanie

wszystkich zadañ

¿na otrzymaæ

40 punktów

(Wpisuje zdaj¹cy przed rozpoczêciem pracy)

PESEL ZDAJ¥CEGO

(Wpisuje zdaj¹cy przed

rozpoczêciem pracy)

Miejsce

na naklejkê

z kodem

Idea imperium Napoleona Bonapartego

ród³o A

Uchwa³a Senatu z 18 maja 1804 r.

[w:] Micha³ Sczaniecki, Wybór róde³ do historii pañstwa i prawa w dobie nowo¿ytnej, Warszawa 1987, s. 131

art.1

Rz¹d Republiki oddaje siê w rêce Cesarza, który otrzymuje tytu³ Cesarza Francuzów. Urzêdnicy,
któ

rych on wyznaczy, wymierzaæ bêd¹ sprawiedliwoæ w imieniu Cesarza.

art. 2
Napoleon Bonaparte, obecny Pierwszy Konsul Republiki jest Cesarzem Francuzów.
art. 3

Godnoæ cesarska jest dziedziczna w linii prostej, naturalnej i prawej Napoleona Bonapartego,[...].
art. 5

Gdyby za nie by³o naturalnego i prawego sukcesora lub potomka przysposobionego przez

Napoleona Bonapartego, godnoæ cesarska spada na Józefa Bonapartego, [...].
art. 9

Cz³onkowie rodziny cesarskiej mieæ bêd¹ tytu³y ksi¹¿¹t francuskich, a najstarszy syn cesarza

bêdzie nosi³ tytu³ ksiêcia, nastêpcy tronu.
art. 142

Propozycja niniejsza zostanie przedstawiona do przyjêcia ludowi.

ród³o B

Laura ksiê¿na d`Abrantes, Pamiêtniki,

[w:] T. Cegielski, K. Zieliñska, Dzieje nowo¿ytne, æwiczenia ród³owe..., 1492-1815, Warszawa 1999, s. 54

Laura z domu Permon, ksiê¿na d`Abrantes (1784-1838) - ¿ona Andoche Junota przyjaciela i adiutanta Napoleona, nastêpnie gubernatora

Pary¿a

Pierwszego grudnia [1804 roku

] senat przed³o¿y³ cesarzowi dekret ludu – gdy¿ mo¿na to

tak nazwaæ – który zawiera³ tego¿ ludu g³osy. Ów nowy plebiscyt stanowi³ rezultat szeædziesiêciu

tysiêcy list wy³o¿onych tak samo, jak wówczas, kiedy g³osowano na do¿ywotni konsulat.

Zas³uguje na uwagê, ¿e przeciw Cesarstwu by³o tylko 2579 g³osów, a 3575000 za, kiedy na

konsulat do¿ywotni zdaje mi siê, oko³o 9000 g³osów przeciw. [...]

ród³o C

Laura ksiê¿na d`Abrantes, Pamiêtniki,

[w:] T. Cegielski, K. Zieliñska, Dzieje nowo¿ytne, æwiczenia ród³owe..., op. cit., s. 54-55

[...] Papie¿ przyby³ pierwszy. W chwili, kiedy wchodzili do bazyliki, duchowieñstwo

zaintonowa³o Tu es Petrus [Ty jeste Piotr] i piew ten, powa¿ny i nabo¿ny wywar³ na obecnych

g³êbokie wra¿enie. Pius VII szed³ przez koció³ z majestatycznym, a zarazem pokornym wyrazem
twa

rzy. Widaæ by³o, ¿e jest naszym w³adc¹, ale w g³êbi serca czuje siê pokornym s³ug¹ Tego,

którego tronem jest krzy¿. Galeria, na której siedzia³am znajdowa³a siê na wprost papie¿a, tak ¿e

podczas d³ugiej ceremonii mog³am mu siê przygl¹daæ bez przeszkód. [...]

Tron cesarza sta³ na wprost g³ównego o³tarza. Napoleon zasiad³ tam pierwszy, a Józefina

zajê³a miejsce obok niego. Otaczali ich w³adcy Europy. Nie mogê wyraziæ, co czu³am, kiedy cesarz

zszed³ z tronu i zbli¿y³ siê do o³tarza, gdzie czeka³ papie¿, by go koronowaæ. [...] Kiedy papie¿

namaci³ mu g³owê i rêce, z kierunku, w którym spogl¹da³y oczy Napoleona, odgad³am, ¿e myli
ra

czej o tym, by siê wytrzeæ, ni¿ o czymkolwiek innym [...].

Egzamin maturalny z historii

Arkusz II –

czasy nowo¿ytne do roku 1815

Cesarz s³ucha³ [...] modlitwy, podobnie jak i ca³ej reszty, w skupieniu i z godnoci¹. W

momencie jednak, gdy papie¿ wzi¹³ z o³tarza koronê, rzekomo Karola Wielkiego [tzw. ¿elazna

korona Longobardów, któr¹ Karol Wielki koronowa³ siê w 774 r. w Italii], Napoleon chwyci³ j¹ i

w³o¿y³ sobie na g³owê. [...] [wczeniej] Zdj¹³ wieniec ze z³otych lici laurowych, który mia³ na

g³owie wchodz¹c do kocio³a [...]. W koronie byæ mo¿e mniej by³o mu do twarzy, ale wyraz

wywo³any zetkniêciem z koron¹ przydawa³ jego twarzy prawdziwego piêkna.

ród³o D

Portret koronacyjny Napoleona I

Miniatura portretowa na porcelanie wg portretu Gerarda

[zbiory Galerii Pitti we Florencji]

ród³o E

W. Kopaliñski, S³ownik symboli,

Warszawa 1990, s. 444

Wawrzyn (laur)
[...] Wieniec tr

iumfalny (³ac. corona triumphalis) z lici wawrzynu, dawany wodzowi rzymskiemu

odbywaj¹cemu triumf, [...] sta³ siê emblematem zwyciêstwa i triumfu oraz uzyskanej przez niego

chwa³y niemiertelnej. Z wieñca jako oznaki honorowej, a nastêpnie urzêdowej, powsta³y z czasem

korony królewskie i ksi¹¿êce. [...]

Egzamin maturalny z historii

Arkuszy II –

czasy nowo¿ytne do roku 1815

ród³o F

A. Zahorski, Napoleon,

Warszawa 1985, s. 145

Andrzej Zahorski (1923-

1992) historyk dziejów nowo¿ytnych

[...] Legia honorowa wprowadzona z tak¹ trudnoci¹ w ¿ycie 18 maja 1802 sta³a siê wa¿nym

narzêdziem w rêku Napoleona. W ci¹gu dwóch lat od jej ustanowienia by³o ni¹ udekorowanych
9

tysiêcy osób, a w 1808 r. ju¿ 22 tysi¹ce osób. Armia odnios³a siê entuzjastycznie do tego

odznaczenia, na

tomiast intelektualici byli niechêtni, krytyczni, wci¹¿ obawiaj¹c siê, ¿e

oddzia³ywanie na ludzk¹ pró¿noæ to chwyt z arsena³u dawnej broni królewskiej, wypróbowanej

skutecznie przez w³adców z bo¿ej ³aski.

ród³o G

Rysunek pochodz¹cy z koñca panowania Napoleona I

[ze zbiorów Bibliothèque Nationale w Pary

¿u]

ród³o H

Drzewo genealogiczne rodziny Napoleona Bonapartego

(opr. w³asne na podstawie La Grande Encyclopédie, Larrousse)

Egzamin maturalny z historii

Arkusz II –

czasy nowo¿ytne do roku 1815

Rodzice Napoleona I

Karol Bonaparte (1746-1785) Letycja Ramolino (1750-1836)

Józef (1768 -1844)

Julia Clary

Dezyderia Clary

Jan Bernadotte

siostry

marsza³ek Francji

od 1810 nastêpca tronu Szwecji

od 1818 - król Szwecji i Norwegii Karol XIV Bernadotte

1806 - 1808 król Neapolu

1808 - 1815 król Hiszpanii

po 1815 na emigracji w USA

Napoleon I (1769-1821)

Józefina de la Pagerie

(1763-1814)

1 voto - de Beauharnais

2 voto - Bonaparte (1796 - 1809)

1799 -1801 - jeden z trzech konsulów

1801 -1804 - I konsul Francji

1804 -1814 - cesarz Francuzów

1814 - abdykacja

1814 - 1815 -pobyt na Elbie

1815 - cesarstwo 100 dni

1815 - 1821 - Wyspa w. Heleny

Eugeniusz de Beauharnais

(1781-1824)

pasierb Napoleona

Hortensja de Beauharnais

(1783-1837)

pasierbica Napoleona

wicekról W³och

Augusta Amalia Wittelsbach

córka króla Bawarii

Maria Luiza Habsburg

(1791-1847)

córka cesarza Austrii

Franciszka I

Napoleon II (1811-1832)

"Orl¹tko"

król Rzymu

po 1815 - ksi¹¿ê Reichstadt

3 Lucjan (1775-1840)

4 Maria Eliza (1777-1820)

1805 - 1809 - ksiê¿na Lukki i Piombino

1809 - 1815 - wielka ksiê¿na Toskanii

5 Ludwik (1778-1846)

1806 - 1810 - król Holandii

Napoleon III (1808-1873)

6 Paulina (1780-1825)

7 Karolina (1782-1839)

1808 - 1815 - królowa Neapolu

po 1815 - hrabina de Lipona

(anagram nazwy w³oskiej

Napoli - Neapolu Lipona)

8 Hieronim (1784-1860)

1807 - 1813 - król Westfalii

Kamil Borghese (1775-1832)

arystokrata w³oski

kolekcjoner dzie³ sztuki

Joachim Murat (1771-1815)

1804 - marsza³ek Francji

1806 - wielki ksi¹¿ê Bergu

1808 - 1815 - król Neapolu

Katarzyna Wirtemberska

córka króla Wirtembergii

1810 - 1814 - cesarzowa

po 1815- ksiê¿na Parmy

1804 - 1809 - cesarzowa

z e ñ

s t

l e o

a I

Egzamin maturalny z historii

Arkuszy II –

czasy nowo¿ytne do roku 1815

Egzamin maturalny z historii

Arkusz II –

czasy nowo¿ytne do roku 1815

ród³o I

F. R. de Chateaubriand

, Pamiêtniki zza grobu,

Warszawa 1991, s. 135-137

François René

de Chateaubriand (1768-

1848), francuski polityk, myliciel i pisarz, po 1804 w opozycji do Napoleona.

Porównanie Washingtona z Bonapartem

Washington nie nale¿y, jak Bonaparte, do tej rasy, która wyrasta ponad wymiar ludzki. Nic

zdumiewaj¹cego nie ³¹czy siê z jego osob¹; nie pojawia siê na ogromnej scenie; nie walczy

z najwiêkszymi wodzami i najpotê¿niejszymi monarchami swoich czasów; nie pêdzi z Memfis do
Wiedni

a, z Kadyksu do Moskwy: z garstk¹ obywateli broni siê na ziemi bez s³awy, w w¹skim

zasiêgu ognisk domowych. [...]

Bonaparte nie ma ¿adnego rysu powa¿nego Amerykanina, walczy wród zgie³ku na starej

ziemi; pragnie tylko w³asnej s³awy; dba jedynie o swój los [...], rzuca korony rodzinie i ¿o³nierzom;

z równym popiechem wznosi pomniki, ustanawia prawa, og³asza zwyciêstwa. Pochylony nad

wiatem, jedn¹ rêka obala królów, drug¹ rewolucyjnego olbrzyma; ale mia¿d¿¹c anarchiê d³awi

wolnoæ i na koniec traci w³asn¹ na ostatnim polu bitwy. [...]

Washington daje narodowi niepodleg³oæ [...]. Bonaparte wydar³ narodowi niezawis³oæ:

utracony cesarz zostaje skazany na wygnanie; [...] Republika Washingtona trwa; cesarstwo

Bonapartego runê³o. Washington i Bonaparte wyszli z ³ona demokracji; obaj zrodzili siê z

wolnoci: pierwszy pozosta³ jej wierny [...].

Ale ten gigant [Bonaparte] nie zwi¹za³ w³asnych losów z losami wspó³czesnych; geniusz

jego przynale¿a³ do nowych czasów, ambicja do czasów minionych; nie spostrzeg³, ¿e cuda jego

¿ycia przewy¿szaj¹ wartoæ korony i ¿e z t¹ ozdob¹ gotyck¹ nie jest mu do twarzy. [...]

ród³o J

P. Zió³ek, Idea imperium,

Warszawa 1997, s. 165-167

Pawe³ Zió³ek wspó³czesny historyk idei

System napoleoñski by³ federacj¹ dynastyczn¹ skupiaj¹c¹ w³adzê nad po³ow¹ Europy

w rêkach rodziny Bonapartych i francuskich marsza³ków. [...] Miêdzynarodowy system

napoleoñski [...] nie wykracza³ poza ramy klasycznej dla pañstwa narodowego zasady polityki si³y.
Stworzo

ny zosta³ dla interesów jednego pañstwa – Francji. [...]

[...] interpretacja tradycji napoleoñskiej podkrela³a nawi¹zanie przez Napoleona do tradycji

rzymskiej i wiêtego cesarstwa. Bonaparte obali³ republikê, og³aszaj¹c siê cesarzem w imiê
rzymskiej tradycji: per salus rei publicam [dla dobra pa

ñstwa]. Zmusi³ Habsburgów do rezygnacji

z korony rzymskiej i odebra³ na wzór Karola Wielkiego sakrê cesarsk¹ od papie¿a. Celem tych

posuniêæ by³a jednak raczej legitymizacja przywrócenia monarchii we Francji – co w
porewolucyjnym pa

ñstwie by³o dzie³em wymagaj¹cym specjalnych zabiegów symbolicznych – ni¿

nawi¹zanie

do tradycji pañstwa wiatowego czyli tradycji cesarstwa[...]. Instytucja cesarstwa by³a raczej

sposobem sprawowania i legitymizowania w³adzy jednostki we Francji, [...] o ile przed
Napoleonem Ceza

r ¿¹da³ dla siebie tytu³u królewskiego, aby legitymizowaæ planowany podbój

Persji, a królowa Wik

toria tytu³em cesarzowej legitymizowa³a wobec licznych monarchów

hinduskich przejêcie przez Angliê kontroli nad Indiami, o tyle dla Napoleona [...] kontrola nad

podbit¹ Europ¹, nie mia³a kluczowego znaczenia dla symboliki Empire [cesarstwa]. Cesarstwo

Francuzów, choæ bezporednio lub porednio kontrolowa³o po³owê kontynentalnej Europy,

pozostawa³o francuskim w³anie, istniej¹cym obok austriackiego i rosyjskiego, a nie cesarstwem
uniwersalnym – rzymskim. [...]

Egzamin maturalny z historii

Arkuszy II –

czasy nowo¿ytne do roku 1815

Pytania do róde³:

na podstawie ród³a A

Zadanie 26. (3 pkt)

Cesarstwo Napoleona Bonapartego mia³o cechy tradycyjnej monarchii. Podaj numery trzech

artyku³ów tej uchwa³y, w których zawarte treci s¹ jednoznacznie monarchistyczne.

.......................................................................................................................................................

na podstawie róde³ A i B

Zadanie 27. (1 pkt)

Podaj, w jaki sposób uchwa³a senatu z 18 maja 1804 r. zosta³a przedstawiona do przyjêcia
ludowi.

................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

na podstawie ród³a C

Zadanie 28. (2 pkt)

Opisz i wyjanij, jak¹ rolê w ceremoniale koronacyjnym Napoleona odegra³ papie¿.

................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

na podstawie ród³a C

Zadanie 29. (2 pkt)

Opisz i wyjanij, jak¹ rolê Napoleon odegra³ we w³asnym ceremoniale koronacyjnym.

................................................................................................................................................................

Egzamin maturalny z historii

Arkusz II –

czasy nowo¿ytne do roku 1815

na podstawie róde³ D, E i F

Zadanie 30. (6 pkt)

Nazwij dwa elementy stroju koronacyjnego

Napoleona i wyjanij ich treæ ideow¹:

nakrycie g³owy (3 pkt)

................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

order zawieszony na jego piersi (3 pkt)

................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

na podstawie ród³a G

Zadanie 31. (7 pkt)

Odpowiedz,

czy ten rysunek przedstawiaj¹cy Napoleona I jest jego pochwa³¹, czy krytyk¹.

Swoj¹ odpowied uzasadnij, podaj¹c trzy argumenty, które odnosz¹ siê do poszczególnych
elementów tego rysunku.
................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

Egzamin maturalny z historii

Arkuszy II –

czasy nowo¿ytne do roku 1815

na podstawie ród³a H (drzewo genealogiczne rodziny Bonapartych)

Zadanie 32. (4 pkt)

Poni¿sza mapa przedstawia Europê u szczytu potêgi Napoleona przed wypraw¹ na Moskwê.

Umieæ w zaznaczonych obok mapy polach, imiona tych sióstr i braci Napoleona, którzy
w 1812 r.

byli panuj¹cymi europejskimi. Nastêpnie po³¹cz strza³kami odpowiednie pola

z na

zwami w³aciwych pañstw.

na podstawie ród³a H (drzewo genealogiczne rodziny Bonapartych)

Zadanie 33. (3 pkt.)

Podaj nazwy trzech historycznych dynastii europejsk

ich, które zwi¹za³y siê poprzez

ma³¿eñstwa z rodzin¹ Bonapartych.

Pomocna w tym bêdzie Ci mapa towarzysz¹ca zadaniu nr 32.

1.....................................................................................................................................................

2.....................................................................................................................................................

3.....................................................................................................................................................

Egzamin maturalny z historii

Arkusz II –

czasy nowo¿ytne do roku 1815

na podstawie ród³a I

Zadanie 34. (2 pkt)

Porównaj, jak autor tekstu ocenia dzie³o ¿ycia Waszyngtona (Washingtona), a jak

Bonapartego. Przedstaw krótko pogl¹d autora na temat dzie³a ¿ycia Waszyngtona
i Bonapartego.

Opinia autora o dziele ¿ycia Waszyngtona

................................................................................................................................................................

Opinia autora o dziele ¿ycia Bonapartego

................................................................................................................................................................

na podstawie ród³a I

oraz wiedzy pozaród³owej

Zadanie 35. (4 pkt)

Wyjanij, odwo³uj¹c siê te¿ do swej wiedzy pozaród³owej, jak nale¿y rozumieæ, ¿e obaj
(tj.: Waszyngton i Bonaparte)

wyszli z ³ona demokracji, obaj zrodzili siê z wolnoci.” W swoim

wyja

nieniu podaj po dwa argumenty dla ka¿dej postaci.

................................................................................................................................................................

Egzamin maturalny z historii

Arkuszy II –

czasy nowo¿ytne do roku 1815

na podstawie ród³a J

Zadanie 36. (3 pkt)

Wyjanij, czy zdaniem autora napoleoñska Francja d¹¿y³a do hegemonii w Europie. Podaj
dwa argumenty.

Zdaniem autora napoleoñska Francja..................................................................................................

................................................................................................................................................................

Argumentacja:

1. ............................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

2. ............................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

Zadanie 37. (3 pkt)

Wyjanij, czy zdaniem autora Napoleon realizowa³ rzymsk¹ ideê imperium. Podaj dwa
argumenty.

Zdaniem autora Napoleon......................................................................................................................

................................................................................................................................................................

Argumentacja:

1. ............................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

2. ............................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

Egzamin maturalny z historii

Arkusz II –

czasy nowo¿ytne do roku 1815

Brudnopis

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Historia arkusz II czasy nowożytne do roku 1815 kryteria
Historia arkusz IIIb (czasy nowozytne do roku 1815) poziom rozszerzony wypracowanie (2)
Historia arkusz IIIb (czasy nowozytne do roku 1815) poziom rozszerzony wypracowanie
Historia arkusz IIb (czasy nowozytne do roku 1815) poziom rozszerzony3
Historia arkusz IIb (czasy nowozytne do roku 1815) poziom rozszerzony (2)
Historia arkusz III czasy nowożytne do roku 1815 kryteria
Historia arkusz IIIb (czasy nowozytne do roku 1915) poziom rozszerzony wypracowanie6
Historia arkusz IIIb (czasy nowozytne do roku 1915) poziom rozszerzony wypracowanie6
Historia arkusz II wiek xix i xx do roku 1991 kryteria
Historia arkusz II wiek xix i xx do roku 1991
CZASY NOWOŻYTNE DO 1815 r
Historia arkusz II poziom rozszerzony

więcej podobnych podstron