Rozdział  2  

 

 

2.1  Czym  się  różnią  instrumenty  depozytowo-­‐kredytowe  od  instrumentów  
rynku  kapitałowego?  

Instrumenty  rynku  kapitałowego  służą  przede  wszystkim  pozyskaniu  środków  
na  inwestycje  dokonywane  przez  przedsiębiorstwa  i  długoterminowemu  

finansowaniu  potrzeb  budżetów,  a  także  umożliwiają  akumulację  środków  w  
gospodarce.  

Instrumenty  depozytowo-­‐kredytowe  nie  SA  tradycyjnie  oferowane  na  rynku  
kapitałowym,  opierając  się  na  bezpośrednich  relacjach.  Opierają  się  też  na  innej  

informacji(pochodzącej  z  monitorowania,  niepublicznej),  czasem  pełnią  funkcje  
typowe  dla  instrumentów  rynku  pieniężnego,  powiązane  są  pod  względem  
podejmowanego  ryzyka  i  sposobów  kalkulacji  ze  specyficznymi  źródłami  

finansowania,  co  nie  jest  regułą  na  rynku  kapitałowym.  

2.2  Czym  się  różnią  od  siebie  udziały  i  akcje?  

Udziały  występują  w  spółce  z  o.o.  i  reprezentują  prawo  własności  do  majątku  
spółki;  nie  są  papierami  wartościowymi;  mogą  być  nierównej  wartości  lub  jeżeli  

statut  tak  stanowi  są  równe  i  niepodzielne  

Akcja  jest  tytułem  własności  do  ułamkowej  części  spółki  akcyjnej  wyrażającym  
wniesiony  wkład  i  prawa  członkowskie  w  spółce  jednocześnie  jest  papierem  
wartościowym,  który  może  podlegać  obrotowi.  

2.3  Na  czym  polega  uprzywilejowanie  akcji  i  kiedy  jest  stosowane?  

Akcja  uprzywilejowana-­‐  zawsze  imienna  akcja  wyposażona  w  dodatkowe  
uprawnienia:  

-­‐  l.  głosów  na  1  akcję-­‐  nadawane  zarządzającym  spółką,  wywieranie  większego  
wpływu  na  decyzje  w  spółce  

-­‐  wysokość  dywidendy-­‐  atrakcyjne  rozwiązanie  dla  inwestorów  biernych  

-­‐podział  majątku  w  przypadku  likwidacji  spółki-­‐  wynagrodzenie  ryzyka  i  
przyciągnięcie  inwestorów  

2.4  Co  można  uzyskać,  nadając  papierom  wartościowym  imienną  i  
zdematerializowaną  formę?  

Forma  zdematerializowana  zwiększa  płynność  natomiast  uzmiennienie  ją  obniża,  
lecz  z  drugiej  strony  zwiększa  kontrolę  nad  akcjonariuszami.  Zatem  podejmując  

takie  działanie  możemy  uzyskać  średniej  płynności  obrót  akcjami  z  dużą  
kontrolą  nad  akcjonariuszami.  

2.5  Co  to  jest  krótka  sprzedaż  i  jak  można  ją  wykorzystać?    

Sprzedaż  pożyczonych  akcji  z  przyrzeczeniem  odkupu  w  przyszłości,  pozwala  
zarabiać  na  spadkach  cen  akcji,  jednak  jest  dość  droga,  gdyż  od  inwestora  
wymagane  jest  zbezpieczenie  pozycji  i  dokonanie  opłaty  za  pozyczane  papiery.  

2.6  Jakie  elementy  określają  wartość  akcji?  

 Wypłacane  dywidendy  (w  każdym  roku  powiększane  o  stały  procent  i  
zdyskontowane  za  pomocą  stóp  %)  

2.7  W  jakim  celu  stosowane  są  świadectwa  użytkowe?  

Świadectwo  to  instrument  nie  będący  papierem  wartościowym,  ale  
umożliwiający  realizację  wybranych  uprawnień  przysługujących  akcjonariuszom.  

Świadectwo  użytkowe  służy  do  podziału  zysku  po  umorzeniu  akcji  spółki;  spółka,  
aby  nie  obniżać  swoich  aktywów  przy  przymusie  wypłaty  rekompensaty  za  

umorzenie  akcji  może  wystawić  świadectwo,  które  daje  uprawnienia  majątkowe,  
ale  nie  daje  pozostałych  uprawnień  z  akcji  (dywidenda  jest  dzielona  na  liczbę  
akcji  +  świadectw  i  idzie  w  koszty  a  aktywa  się  nie  zmniejszają)  

2.8.    Co  to  jest  prawo  poboru  i  do  czego  jest  wykorzystywane?  
 
                       Prawo  poboru  to  instrument  finansowy  dający  uprawnienie  do  objęcia  
akcji  nowej  emisji  w  określonej  relacji  do  posiadanych  akcji  starych  po  
określonej  cenie  emisyjnej,  niższej  niż  cena  rynkowa.  
                       Prawo  poboru  ma  przeciwdziałać  rozwodnieniu  kapitału  akcyjnego  
poprzez  zaproponowanie  objęcia  akcji  nowej  emisji  przez  dotychczasowych  
akcjonariuszy.  Jako  że  ma  ono  swoją  wartość  (wewnętrzną  jak  i  zewnętrzną,  por.  
opcje)  a  po  odłączeniu  od  akcji  podlega  obrotowi,  stanowi  również  
rekompensatę  dla  dotychczasowych  akcjonariuszy  za  zmniejszenie  wartości  
akcji  związane  z  nową  emisją  (powodującą  większą  podaż  akcji  -­‐>  spadek  ceny).  
 
2.9.  Porównaj  prawo  do  akcji  z  prawem  poboru  
Prawo  do  akcji  jest  instrumentem  (papierem  wartościowym)  uprawniającym  do  
otrzymania  akcji  nowej  emisji  już  po  dokonaniu  subskrypcji  i  wpłaceniu  ceny  
emisyjnej.  Jest  to  papier  wartościowy  dla  nowych  akcjonariuszy,  cena  PDA  jest  
zbliżona  do  ceny  akcji,  PDA  znika  po  asymilacji  PDA  z  akcjami  zwykłymi,  
wysteruje  tylko  na  GPW,  zwiększa  płynność  i  atrakcyjność  inwestycji  w  IPO.  
Prawo  poboru  przysługuje  natomiast  starym  akcjonariuszom,  rekompensując  im  
utratę  wartości  akcji  po  nowej  emisji  i  zapobiegając  rozwodnieniu  kapitału  
akcyjnego.  Występują  powszechnie,  nie  tylko  na  giełdzie,  cena  jest  diametralnie  
różna  od  ceny  akcji,  choć  z  nią  związana,  znika  po  wykorzystaniu  lub  upływie  
czasu.  

2.10.W  jaki  sposób  można  zapewnić  objęcie  emisji  akcji?  
 
a)            Submisja  –  nabycie  akcji,  które  nie  znalazły  nabywców  w  drodze  
subskrypcji  przez  subemitenta,  zwykle  banku  lub  innej  instytucji  finansowej.  
Subemisja  może  przewidywać  upust  cenowy  dla  subemitenta  (submisja  
usługowa).  Wówczas  subemitent  rozprowadza  akcje  na  rynku  wtórnym.  
Subemitent  może  też  być  inwestorem  (submisja  inwestorska)  wówczas  również  
obejmuje  akcje,  ale  bez  upustu  i    nie  rozprowadza  ich  dalej.  
b)            widełki  emisyjne  –  pozwalają  na  podwyższenie  kapitału  zakładowego  w  
pewnym  ustalonym  przedziale,  ustalonym  przez  spółkę,  w  zależności  od  popytu  
zgłoszonego  na  objęcie  akcji,  badanego  na  przykład  za  pomocą  procesu  book  
building  
c)            PDA  –  pozwalają  na  podniesienie  atrakcyjności  inwestycji  pozwalając  na  
szybsze  wycofanie  kapitału  z  inwestycji,  co  umożliwia  uczestnictwo  w  
plasowaniu  akcji  akcjonariuszy  krótkoterminowych,  szczególnie  lewarowanych.  
 
2.11.  Do  czego  wykorzystywane  są  warranty  subskrypcyjne?  
 
                       Dwa  podstawowe  zastosowania:  
a)            motywowanie  członków  załogi  (pracowników,  menedżerów)  –  dla  zarządu  
stanowi  to  bodziec  do  zwiększania  wartości  spółki  (a  więc  wpływania  na  
większą  cenę  rynkową),  gdyż  warrant  opłaca  się  wykorzystywać  tylko,  jeśli  cena  
rynkowa  przekroczy  cenę  w  nim  określoną.  Skłania  to  jednak  do  podejmowania  
większego  ryzyka,  co  może  być  niebezpieczne  dla  spółki.  Jeśli  chodzi  o  
pojedynczych  pracowników,  ich  wpływ  na  wartość  spółki  jest  niewielki.  Dlatego  
motywowanie  ich  warrantami  jest  trochę  inne,  zwykle  warranty  wygasają  po  
odejściu  z  pracy,  pracownik  więc  stara  się  dobrze  pracować  aby  zachować  
posadę  i  akumulować  kolejne  warranty.  Takie  motywowanie  ma  sens,  jeśli  
spółka  ma  perspektywy  wzrostu  wartości  a  system  oceny  pracowników  jest  
efektywny.  
b)            ułatwianie  restrukturyzacji  finansowej  emitenta  –  polega  na  wydawaniu  
warrantów  wierzycielom  (zamiana  wierzytelności  na  inny  instrument  
finansowy)  i  dotychczasowym  akcjonariuszom  w  celu  pozyskania  dodatkowego  
kapitału  kiedy  spółka  jest  zbyt  zadłużona  by  pozyskać  np.  kredyt.  Często  taki  
warrant  dołącza  się  do  obligacji  co  rekompensuje  niski  kupon  możliwością  
partycypacji  we  wzroście  wartości  firmy.  Zadłużona  firma  wykorzystująca  takie  
warranty  musi  działać  na  rozwojowym  rynku  i  przedstawiać  spore  możliwości  
wzrostu.  

2.12.  Jakie  korzyści  daje  emisja  kwitów  depozytowych?  
 
                       Od  strony  emitenta:  
Zarabianie  na  prowizjach  i  opłatach  (szczególnie  w  przypadku  emisji  
sponsorowanej)  
                       Od  strony  pozyskującego  środki:  
Podwyższenie  ratingu  (kwity  mają  rating  emitenta,  a  nie  podmiotu  „bazowego”)  
Tańsze  środki  z  rynków  zagranicznych  (ominięcie  obowiązków  wymaganych  
przez  regulatora)  
Zyskują  dobrą  opinię  za  granicą,  prestiż  i  rozpoznawalność  
Możliwa  zwiększona  płynność  (brak  sentymentu  do  kwitów  depozytowych  J)  
Pozyskanie  akcjonariuszy,  którzy  pozostają  zwykle  bierni  i  nie  angażują  się  w  
sprawy  zarządzania  firmą.  
 
 
2.13  Co  to  jest  konosament  i  do  czego  jest  wykorzystywany?  
 
                       Konosament  jest  papierem  wartościowym  stwierdzającym  fakt  przyjęcia  
towaru  do  przewozu,  potwierdzającym  warunki  umowy  o  przewóz  (ale  to  nie  
jest  umowa!)  i  stanowiącym  tytuł  własności  towaru.  
                       Wykorzystuje  się  go  jako  formę  dokumentu  przewozowego  gdy  towar  jest  
wysyłany  do  odbiorcy  drogą  morską  lub  śródlądową.  Konosament  jest  
świadectwem  jakości  przyjętego  towaru.  Gdy  konosament  jest  brudny  (dirty)  to  
zawiera  wzmianki  o  wadach  towaru  lub  opakowania,  co  może  być  podstawą  
odmowy  wypłaty  środków  w  ramach  akredytywy  przez  bank.  
 
2.14  Na  czym  polega  rozdzielanie  obligacji  kuponowych  i  do  czego  jest  
wykorzystywane?  
                     Rozdzielenie  obligacji  polega  na  jej  zamienienie  (stripped)  na  inne  papiery  
dłużne  –  na  przykład  na  dwie  obligacje,  jedną  kuponową  bez  wartości  
nominalnej  (interest  only),  a  drugą  dyskontową  (principal  only)  czyli  dającą  tylko  
wypłatę  nominału  (zero  kuponową).  Rozdzielanie  obligacji  jest  wykorzystywane  
w  celu  lepszego  zróżnicowania  profili  ryzyka.  Tym  samym  zainteresowanie  
emisją  obligacji  zgłasza  znacznie  większa  liczba  inwestorów  o  różnej  tolerancji  
ryzyka  i  zwiększa  prawdopodobieństwo  objęcia  całości  emisji  obligacji  przez  
inwestorów.  
 
 

2.16  Porównaj  ze  sobą  obligacje  zamienne  i  wymienne  
                       

 Obligacje  wymienne  umożliwiają  wymianę  obligacji  na  akcje  lub  aktywa  

innych  podmiotów  np.  spółek  zależnych.  Obligacje  zamienne  zaś  umożliwiają  
zamianę  obligacji  na  akcje  emitenta  według  określonego  współczynnika  
konwersji.  Emisja  obligacji  zamiennych  zawsze  pociąga  za  sobą  emisję  
warunkową  akcji  nowej  serii  z  wcześniejszym  wyłączeniem  prawa  poboru.  
Ewentualne  objęcie  akcji  tej  emisji  prowadzi  do  podniesienia  kapitału  
zakładowego.  Emisja  obligacji  zamiennych  umożliwiają  pozyskanie  środków  
odsuwając  jednak  w  czasie  rozwodnienie  kapitału  a  jednocześnie  bez  
konieczności  wykupu  obligacji/  
                       Obligacje  wymienne  i  zamienne  mają  też  wiele  cech  podobnych.  Przede  
wszystkim  obie  korzystnie  wpływa  na  płynność  spółki,  gdyż  emisja  zapewnia  
pozyskanie  środków,  a  płatność  następuje  w  aktywach  lub  akcjach,  czyli  bez  
wykorzystania  środków  pieniężnych.  
 
2.17  Czym  różnią  się  euroobligacje  od  tradycyjnych  obligacji  
zagranicznych?  
                         
Tradycyjna  emisja  obligacji  zagranicznych  polega  na  emisji  obligacji  w  innym  
kraju  (np.:  USA)  denominowanych  w  walucie  tego  kraju  (dolarach,  w  tym  
przypadku  są  to  tzw.  yankee  bonds).  Emisja  euroobligacji  polega  na  emisji  
obligacji  w  danym  kraju  (np.  USA)  ale  denominowanej  w  innej  niż  tego  kraju  
walucie  (np.  japońskich  jenach).  Emisji  euro  obligacji  dokonują  zwykle  duże  
międzynarodowe  instytucje  finansowe,  podczas  gdy  tradycyjnej  emisji  często  
dokonują  przedsiębiorstwa.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
2.18  Co  to  jest  obligacja  z  opcją  wykupu  (callable  bond)  i  kiedy  jest  
stosowana?  
                       Obligacje  z  emitencką  opcją  wykupu  pozwalają  na  wcześniejszym  
wykupieniu  obligacji  przez  emitenta  przez  upływem  terminu.  Jest  to  sytuacja  
korzystna  dla  emitenta,  gdyż  pozwala  na  wykup  obligacji  o  stałym  
oprocentowaniu  w  przypadku  spadku  stóp  procentowych  (wtedy  alternatywne  
sposoby  pozyskania  kapitału  [np.:  nowa  emisja  obligacji  o  niższym  kuponie]  
stają  się  relatywnie  tańsze  do  wyemitowanych  obligacji).  Emitent  stosuje  też  
obligacje  z  opcją  wykupu,  kiedy  przewiduje  poprawę  swojej  wiarygodności.  
Wówczas  emisja  nowych  obligacji  powinna  być  tańsza,  gdyż  inwestorzy  ponoszą  
mniejsze  ryzyko  kupując  obligacje  bardziej  wiarygodnego  podmiotu.  W  tym  
przypadku  wykup  jest  korzystny  również  w  przypadku  obligacji  o  zmiennym  
oprocentowaniu.  
                       Obligacja  z  opcją  wykupu  jest  niekorzystna  dla  inwestora,  dlatego  powinna  
oferować  względnie  wyższy  kupon/nominał.  
 
2.19  Czym  różnią  się:  obligacje  zamienne,  obligacje  z  prawem  
pierwszeństwa  i  obligacje  z  warrantami?  
                       Obligacje  zamienne  pozwalają  na  zamianę  obligacji  bezpośrednio  na  akcje,  
natomiast  obligacje  z  prawem  pierwszeństwa  i  obligacje  z  warrantem  
subskrypcyjnym  pozwalają  jedynie  na  nabycie  akcji  emitenta  z  pierwszeństwem  
przed  innymi  nabywcami.  Wymaga  to  więc  dokonania  dodatkowej  płatności.  W  
momencie  emisji  obligacji  z  prawem  poboru  i  obligacji  z  warrantami  nie  
dokonuje  się  warunkowej  emisji  akcji  emitenta,  więc  w  przypadku  obligacji  z  
prawem  poboru,  prawo  to  może  być  zrealizowane  tylko  w  przypadku  nowej  
emisji  akcji.  [Obligacje  w  warrantem  są  często  wykorzystywane  w  przypadku  
finansowania  mezzanine,  czyli  finansowania  w  zamian  za  przyszłe  zyski  spółki.]  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

2.20  Co  to  jest  obligacja  zamienna  i  w  jaki  sposób  jest  wykorzystywana?  
                         Obligacja  zamienna  (konwertywa)  uprawniają  do  nabycia  akcji  emitenta,  
podwyższających  dotychczasowy  kapitał  akcyjny  przez  przeznaczenie  wartości  
obligacji  na  kapitał  akcyjny  według  określonej  relacji.  Zamiana  zależy  od  wyboru  
inwestora  (chyba  że  mamy  do  czynienia  z  tzw.  obligacją  mandatową  –  wtedy  
przymusowo).  Emisji  musi  towarzyszyć  warunkowa  emisja  akcji  (w  liczbie  takiej,  
żeby  wszystkie  obligacje  mogły  być  na  nie  zamienione).  Obligacja  zamienna  musi  
posiadać  kupon  (w  Polsce)  
                       Dzięki  obligacji  zamiennej  można  szybko  pozyskać  kapitał,  jednocześnie  
odsuwając  w  czasie  objęcie  akcji  nowej  emisji  i  nie  podlegając  obowiązkowi  
spłaty  nominału.  Jest  to  szczególnie  przydatne,  gdy  cena  rynkowa  akcji  emitenta  
jest  niska  i  kapitał  pozyskany  z  emisji  akcji  byłby  w  tych  warunkach  niewielki.  
Inwestorom  opłaca  się  zamienić  obligacje  na  akcji  tylko  wtedy,  gdy  cena  
rynkowa  wzrośnie,  co  zapewnia  spółce  objęcie  akcji  po  z  góry  określonej  cenie.  
Opóźnia  to  również  rozwodnienie  kapitału  akcyjnego.  Są  również  stosowane  ze  
względów  podatkowych.  Koszty  obsługi  obligacji  można  wliczyć  w  koszty  
uzyskania  dochodu  –  podczas  gdy  wypłacanych  dywidend  -­‐  nie.  Co  więcej,  
obligacja  zamienna  może  wypłacać  relatywnie  niższe  odsetki,  gdyż  inwestor  
uzyskuje  dodatkową  korzyść  w  postaci  możliwości  konwersji.    
 
2.21  Co  to  jest  obligacja  przychodowa  i  w  jaki  sposób  jest  wykorzystywana?  
                       Obligacja  przychodowa  to  obligacje  dające  prawo  do  części  przychodów  
lub  majątku  uzyskanego  dzięki  emisji  obligacji.  Emitowane  są  przez  podmioty  
prowadzące  działalność  w  zakresie  użyteczności  publicznej  (np.:  jednostki  
samorządu  terytorialnego,  ich  związki,  spółki  kontrolowane  przez  jednostki  
samorządu  terytorialnego,  koncesjonariusze  realizujące  autostrady).  
                       Odpowiedzialność  emitenta  jest  ograniczona  do  wartości  przychodów  lub  
majątku  powstałego  w  wyniku  finansowania  przedsięwzięcia  lub  przedsięwzięć.  
                       Wykorzystywane  są  zwykle  do  finansowania  inwestycji  
infrastrukturalnych  wymagających  dużych  nakładów  i  zmierzających  do  
realizacji  zadań  użyteczności  publicznej,  a  które  w  przyszłości  będą  przynosić  
przychody  (np.:  rozbudowa  sieci  wodociągowej,  zakup  taboru  
telekomunikacyjnego).  
 
 
 
 
 

 
2.22  Czym  się  różnią  obligacje  oszczędnościowe  od  hurtowych?  
                       Obligacje  oszczędnościowe  to  rodzaj  obligacji  skarbowych  detalicznych,  a  
więc    oferowanych  wyłącznie  osobom  fizycznym.  Nabyć  je  można  za  
pośrednictwem  agenta  emisji  banku  PKO  BP.  Ich  nominał  wynosi  100  zł.  Nie  
mogą  być  przedmiotem  obrotu  i  mogą  być  umorzone  tylko  w  punktach  PKO  BP.  

                       Obligacje  hurtowe  są  natomiast  oferowane  za  pośrednictwem  NBP.  Który  
organizuje  na  nie  przetargi  dwa  razy  w  miesiącu  (zwykle  środy).  Nabywać  je  

mogą  tylko  Dealerzy  Skarbowi  Papierów  Wartościowych  oraz  Bank  
Gospodarstwa  Krajowego.  Ich  nominał  wynosi  1000  zł.  Są  one  notowane  w  

obrocie  wtórnym  na  rynku  BondSpot  (dawniej  MTS-­‐CeTO  –  do  września  2009).  

2.23  Omów  podstawowe  sposoby  indeksowania  wartości  lub  kuponów  w  

obligacjach  skarbowych.  (nie  jestem  pewna  tej  odpowiedzi)  

• Wg  rentowności  stawki  rynku  międzybankowego  (WIBOR)  
• Wg  inflacji  
• Indeksowane  inflacją    

2.24  Dlaczego  fundusze  zamknięte  i  otwarte  posługują  się  różnymi  rodzajami  

instrumentów  finansowych  ?  

Fundusz  inwestycyjny-­‐  osoba  prawna,  której  celem  jest  inwestowanie  powierzonych  

środków  pieniężnych  lub  papierów  wartościowych,  zarządzana  przez  Towarzystwo  
Ubezpieczeń  Inwestycyjnych.  

 

Otwarte-­‐  o  nieograniczonej  liczbie  uczestników  dokonujące  nieustannej  emisji  i  

umarzanie  jednostek  uczestnictwa  

 

Zamknięte-­‐emitują  ograniczoną  stałą  liczbę  certyfikatów,  może  zaciągać  wyższe  

zobowiązania    

Ponieważ  są  skierowane  do  różnych  rodzajów  inwestorów:  fundusze  otwarte  
kierowane  są  do  inwestorów  krótkoterminowych  zamknięte  do  długoterminowych  i  

z  większa  skłonnością  do  ryzyka  

2.25  Porównaj  jednostkę  uczestnictwa  i  certyfikat  inwestycyjny  

 

Jednostka  uczestnictwa-­‐  potwierdzenie  przyjęcia  określonej  sumy  środków  (lub  

papierów  wartościowych)  od  inwestora  przez  fundusz  inwestycyjny,  o  charakterze  
niezbywalnym  lecz  podlegającym  dziedziczeniu  i  umarzanym  na  życzenie  
uczestnika.  Wydawane  przy  inwestowaniu  w  otwarte  fundusze  inwestycyjne,  nie  są  

papierami  wartościowymi.  SA  doskonale  podzielne  i  stosunkowo  tanie  w  obsłudze.  

 

Certyfikat  inwestycyjny-­‐  zbywalny  papier  wartościowy  o  charakterze  

niepodzielnym,  emitowany  przez  zamknięte  fundusze.  Występuje  rynek  pierwotny  i  
wtórny  

Dodatkowo  certyfikaty  i  jednostki  uczestnictwa  są  różnie  wyceniane  (wartość  
certyfikatu  ustala  rynek,  jednostki  aktywa  funduszu-­‐pasywa)  

 

2.26  W  jaki  sposób  fundusze  mogą  uelastycznić  swoją  politykę  inwestycyjną  
przez  wybór  konstrukcji  funduszu  inwestycyjnego?    

 

Istnieją  szczególne  formy  funduszy,  które  mają  uelastycznić  ich  politykę  

inwestycyjną,  są  to:  

Fundusze  o  różnych  typach  jednostek  uczestnictwa(o  różnych  poziomach  i  
sposobach  pobierania  opłat  na  rzecz  funduszu  )  

Fundusze  z  subfunduszami  (fundusze  parasolowe),  które  wydzielają  w  ramach  
dokonywanych  inwestycji  subfundusze,  o  różnej  polityce  inwestycyjnej  np.  ze  

względu  na  odmienne  typy  aktywów  jak  i  rozproszenie  geograficzne.  

Fundusze  podstawowe  i  powiązane(tworzy  się  dwa  fundusze,  jeden  zamknięty  

lokuje  w  inwestycje  ryzykowne  i  emituje  certyfikaty  inwestycyjne  lub  jednostki  
uczestnictwa,  natomiast  drugi  powiązany  kupuje  wyłącznie  tytuły  uczestnictwa  

pierwszego  funduszu  i  wystawia  certyfikaty  lub  jednostki  uczestnictwa  dla  
inwestorów)  

2.27  Czym  się  różni  fundusz  parasolowy  od  funduszu  funduszy?  

fundusz  parasolowy  jest  to  fundusz,  który  w  ramach  dokonywanych  inwestycji  

wydziela  subfundusze,  o  różnej  polityce  inwestycyjnej.  Każdy  subfundusz  ma  
przypisane  jednostki  uczestnictwa  lub  certyfikaty  i  musi  spełniać  pewne  

ograniczenia  inwestycyjne  określone  dla  funduszy.  Nie  mają  możliwości  
inwestowania  w  inne  subfundusze  w  tym  samym  funduszu,  ani  różnicowania  
poboru  opłat  od  inwestorów.W  przypadku  likwidacji  środki  inwestorów  są  

przenoszone  do  innego  subfunduszu  lub  wypłacane  

fundusz  funduszy  działa  na  tej  samej  zasadzie  co  fundusze  podstawowe  i  powiązane  

z  tym,  że  fundusz  podstawowy  może  inwestować  w  papiery  innych  funduszy  
zagranicznych.  W  przypadku  wycofania  się  uczestnika  z  inwestycji  jego  jednostki  są  

umarzane,  nie  jest  dopuszczane  branie  kredytów  lub  pożyczek  pod  fundusze  
powiązane  ani  posiadanie  subfunduszy  w  funduszu  podstawowym  lub  powiązanym.  

2.28  Na  czym  polega  działalność  inwestycyjna  funduszy  sekurytyzacyjnych?  

Jest  to  rodzaj  zamkniętego  funduszu  inwestycyjnego,  który  inwestuje  w  

wierzytelności,  środki  pozyskane  z  emisji  certyfikatów  inwestycyjnych.  Występują  
w  dwóch  odmianach,  jako  standaryzowane  i  niestandaryzowane.  Pierwsze  

inwestują  w  wierzytelności  jednego  rodzaju  i  dzielą  się  na  subfundusze  różniące  się  
pod  względem  dochodów  i  udziału  w  posiadanych  aktywach.  Emisja  certyfikatów  w  
danym  subfunduszu  jest  jednorazowa  i  nie  może  być  ponowiona.  

Niestandaryzowane  nie  mają  subfunduszy,  a  inwestycje  dotyczą  wierzytelności,  
papierów  wartościowych  opartych  na  wierzytelnościach  oraz  do  praw  do  świadczeń  
z  wierzytelności.  W  certyfikaty  niestand.  Nie  mogą  inwestować  osoby  fizyczne  

chybże  cena  emisyjna  jednego  certyfikatu  przekracza  40000  Euro.  

 

 

2.29  Dlaczego  fundusze  aktywów  niepublicznych  dokonują  wypłat  dla  
inwestorów  przed  zakończeniem  inwestycji?  

Są  to  fundusze,  które  inwestują  w  aktywa  inne  niż  papiery  wart.  Dopuszczone  do  
rynku  regulowanego  oraz  instrumenty  rynku  pieniężnego  i  mogą  wypłacać  

przychody  ze  zbycia  aktywów  swoim  uczestnikom.  

Dokonują  wypłat,  gdyż  aktywa  niepubliczne  mają  ograniczoną  płynność  dlatego  
inwestuje  się  w  nie  w  sposób  długoterminowy  i  realizuje  zyski  sukcesywnie  przez  
ich  częściową  sprzedaż,  którą  traktuje  się  jako  środki  na  wynagrodzenie  

długoterminowej  inwestycji,  jaką  podjęli  inwestorzy.  

2.30  Dlaczego  fundusze  rzadko  realizują  założone  cele  inwestycyjne?    

-­‐  ponoszenie  dodatkowych  kosztów  np.  związanych  z  zarządzaniem    

-­‐  brak  gwarancji,  że  podejmowane  przez  zarządzających  decyzje  będą  lepsze  niż  
podejmowane  bezpośrednio  przez  inwestorów    

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Rozdział  3  

Międzybankowy  rynek  pieniężny  

Cechy:  

-­‐ odmiejscownie(  brak  konkretnego  miejsca  dokonywania  obrotów)  
-­‐ istnienie  wielu  niezależnych  od  siebie  segmentów  rynku  (złotowy,  

waliutowy,  bonów  pieniężnych,  bonów  skarbowych  itd.)  

-­‐ zawieranie  transakscji  głównie  między  bankami  komercyjnymi  i  NBP  

(czasami  uczestniczą  inne  podmioty  np.  Bankowy  Fundusz  Gwarancyjny)  

Największe  znaczenie  dla  banków  ma  rynek  międzybankowych  depozytów  
złotowych,  z  uwagi  na  możliwosć  zarządzania  płynnością  

-­‐ niedostosowanie  terminów  wpływu  środków  do  banków  z  ich  

zaangażowaniem  w  aktywa  dochododwe  (  banki  pozyskują  środki  na  
krótsze  terminy,  natomiast  udostępniają  środki  na  terminy  dłuższe)  

-­‐ obowiązkowe  płatności  banków,  np.  z  tytułu  zaliczek  na  podatek  

dochodowy  lub  w  związku  odprowadzaniem  rezerw  obowiązkowych,  
mają  tendencję  do  kumulowania  się)  

-­‐ bank  centralnym  prowadząc  operacje  otwartego  rynku  zmienia  płynność  

w  ktrótkim  okresie,  wpływając  na  rentowność  operacji  pożyczania  i  
lokowania  środków  na  rynku  finansowym  

-­‐ struktura  systemu  bankowego  sprawia,  iż  w  ostatnich  latach  mamy  banki  

notujące  nadpłynność,  tzn.  pozyskujące  więcej  środków  od  klientów  niż  
mogą  w  danej  chwili  zagospodarować  w  aktywa  dochodowe  i  naki  

odczuwające  niedobór  środków;  te  ostatnie  udzielają  więcej  kredytów  
klientom  niż  pozyskają  depozytów,  z  których  mogłyby  je  finansować  

3.1  Do  czego  wykorzystywane  są  pożyczki  i  lokaty  międzybankowe?  

 

Pożyczki  i  lokaty  są  wykorzystywane  do  utrzymywania  płynności  w  

bankach.  Banki  pożyczają  między  sobą  środki,  gdy          patrz  podpunkty  

 

 

 

 

 

 

 

 

3.2  Od  czego  zależy  krzywa  dochodowości?  

 

Krzywa  dochodowości  może  być  rosnąca  lub  malejąca.  

Rosnąca:  

-­‐  wraz  ze  wzrotstem  okresu  utrzymywania  środków  stopy  procentowe  

powinny  rosnąć,  ponieważ  odzwierciedlają  oczekiwaną  stopę  inflacji  
powiększoną  o  premię  za  ryzyko  (  zmiany  stóp  procentowych,  dewaluacji  itp.),  
które  jest  tym  wyższe  im  dłuższy    jest  okres  pozyskiwania  lub  udostępniania  

środków.  

Malejąca:  

-­‐  sytuacja  taka  może  nastąpić,  jeżeli  mamy  doczynienia  z  oczekiwaniami  

spadku  inflacji,  oraz  gdy  bank  centaralny  prowadzi  politykę  utrzymywania  

wysokich  stóp  procentowych  na  rynku  międzybankowym  w  krótkim  okresie,  
natomiast  nie  następuje  odpowiedni  wzrost  rentowności  środków  w  długim  

okresie,  albowiem  uczestnicy  rynku  nie  wierzą,  że  dana  polityka  bedzie  
kontynuowana  w  przyszłosci.  

 

W  ujęciu  dynamicznym  krzywa  dochodowości  ulega  przesunięciu  w  dół  i  

spłaszczeniu,  w  wyniku  spadku  stóp  procentowych  na  rynku,  ponieważ  
relatywnie  mniej  na  rentowności  tracą  przynoszące  z  góry  określony  dochód  

aktywa  krótkoterminowe  niż  długoterminowe,  których  stopy  procentowe  
zawierają  wyższe  premie  za  ryzyko.  

 

Wzrost  stóp  procentowych  powoduje  natomiast  silniejszy  wzrost  

rentowności  aktywów  długoterminowych,  których  ceny  spadają  bardziej.  

Spłaszczeniu  krzywej  dochodowości  sprzyja  również  ożywienie  koniunktury,  
poniewąz  oznacza  ono  zwiększenie  zapotrzebowania  na  krótkotermionwe  
środki  pieniężne  ze  storny  banków,  finansujące  zwiększenie  zapotrzebowania  na  

kredyty  środki  rozliczeniowe.  

3.3  Co  to  są  stwaki  referencyjne  rynku  pieniężnego  i  jakie  znasz  ich  rodzaje?  

 

Stawka  referencyjna  jest  skutkiem  transakcji  międzybankowych  (  lokat  i  

pożyczek).  Jest  to  międzybankowa  średnia  stopa  procentowa,  obliczana  w  
stosunku  rocznym  dla  złotowych  lokat  i  pożyczek    przyjmowanych  na  określony  
czas.  Stawki  referencyjne  są  obliczane  za  pomocą  średniej  arytmetycznej  

kwotowań  z  banków,  przy  czym  odrzucane  są  dwie  skrajne  wartości  (  lub  gdy  
jest  za  mało  uczestników  to  po  jednej),  a  obliczenia  prowadzone  są  do  dwóch  

miejsc  po  przecinku.  Rentownośc  jest  podawana  w  okresie  rocznym.    

 

Przykłady:  

WIBOR  i  WIBID  LIBOR  EURIBOR  

Stawka  referencyjna  POLONIA,  czyli  stawka  depozytów  overnight  udzielana  na  
jeden  dzień  przez  uczestników  fixingu  stawek  WIBOR  I  WIBID.    Jest  to  średnia  

ważona  stawek  dla  zawartych  transakcji  overnight  w  danym  dniu.  

EONIA  EURONIA  

3.4  Na  czym  poleg  finansowanie  forward  forward?  

 

Kontrakt  ten  polega  na  zawarciu  umowy  o  udzielenie  kredytu  (przyjęcie  

lokaty)  w  przyszłości  na  określoną  sumę  środków  pieniężnych  z  ustalonym  
oprocentowaniem.  Realizacja  kontraktu  wymaga  jednoczesnego  zawarcia  dwóch  

umów  na  rynku  pieniężnym:  zaciągnięcia  kredytu  (dokonania  lokaty)  na  okres  
od  chwili  obecnej  do  końca  korzystania  z  kredytu  przez  klienta  w  przyszłości  i  

dokonania  lokaty  (zaciągnięcia  kredytu)  pożyczonych  środków  na  rynku  
pieniężnym,  na  okres  od  chwili  obecnej  do  momentu  postawienia  kredytu  do  
dyspozycji  klienta.  

3.5  W  jaki  sposób  wyznaczane  jest  oprocentowanie  lokat  przyjmowanych  przez  
banki  w  przyszłości?  

Pla  pla  pla  

3.6  Co  to  są  operacje  REPO  i  jak  przebiegają?  

Operacja  REPO  jest  to  operacja  uwarunkowana  przez  bank  centralny.  Polega  na  
tym,  ze  bank  centralny  kupuje  papier  wartosciowe  od  bankow  komercyjnych  na  
okreslony  termin,  po  z  gory  okreslonej  cenie  ustalonej  jako  dyskonto.  Tym  samy  

bank  komercyjny  zaciaga  krotkoterminowa  pozyczke,  zabezpieczona  papierami  
wartosciowymi.  

Transakcje  dokonywane  sa  przez  NBP  zadko  i  glownie  w  celu  dostrajajacego  
zasilenia  systemu  bankowego  w  srokdi  plynne  w  okresach  ograniczenia  

plynnosci  rynku  miedzybankowego.  

Moga  byc  rowniez  dokonywane  miedzy  bankami  komercyjnymi,  wowczas  o  

operacji  REPO  mowimy  w  przypadku  banku  ktory  zaciaga  pozyczke.  W  praktyce  
rozliczenie  tej  transakcji  dokonuje  sie  poprzez  przniesienie  papierow  
wartosciowych  na  rachunek  przekazujacego  pieniadze(papiery  moga  tez  zostac  

na  rachunku  zbywcy)  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3.7  Czym  różni  sie  transakcja  sell-­‐buy  back  od  transakcji  REPO  i  dlaczego  jest  
preferowana  przez  banki?  

Obie  te  umowy  sa  podobne  jednak  SBB  polega  na  sprzedazy  (kupnie)  bonow  
z  zawarciem  jednoczesnie  umowy  terminowej  kupna  (sprzedazy)  w  przyszlosci  

po  cenie  ustalonej  w  dniu  sprzedazy.  Celem  jest  krotkoterminowa  poprawa  
plynnosci  podmiotu  dokonujacego  transakcji  SBB.  Moga  one  byc  takze  uzyte  w  

celu  do  czasowego  pozbycia  sie  papierow  wartosciowych  z  bilansu,  np.  w  celu  
spelnienia  norm  ostroznosciowych  lub  poprawienia  wskaznikow  plynnosci.  

O  wiekszej  popularnosci  swiadcza:  

-­‐ prostota  realizacji  

-­‐ brak  potrzeby  powolywania  sie  na  umowe  ramowa  
-­‐ silniejsze  uprawnienie    pozyczkodawcy  w  postaci  prawa  wlasnosci  

papierow  i  brak  negatywnych  konotacji  kupna  papierow,  w  odroznieniu  
od  zadania  ustanowienia  zastawu  w  momencie  pozyczania  srodkow  
pienieznych  

-­‐ pozytki  z  papierow  pobierane  sa  przez  strone,  ktora  czasowo  nabyla  

papiery  wartosciowe  

-­‐ czas  transakcji  jest  scisle  okreslony  i  nie  moze  byc  zmieniany  

 

3.8  Czym  rózni  sie  sprzedaz  papierow  rzadowych  na  zwyklych  przetargach  od  
spzedazy  interwencyjnej  dokonywanej  przez  NBP?  

3.9  Co  wiesz  o  bonach  skarobwych  ?    

-­‐ służą  do  pozyskiwania  środków  przez  budżet  państwa  z  rynku  

pieniężnego  

-­‐ są  to  krótkoterminowe  papiery  wartościowe  ,  do  52  tygodni  o  nominale  

10  000  zl  

-­‐ są  sprzedawane  przez  Dealerów  Skarbowych  Papierów  Wartościowych  

na  przetargach  organizowanych  przez  NBP  

-­‐ na  rynku  wtórnym  mogą  być  nabywane  przez  osoby  krajowe  jak  i  

zagraniczne    

-­‐ minimalna  oferta  na  rynku  pierwotnym,  100  000  zl  
-­‐ bony  mogą  być  sprzedawane  po  różnych  cenach,  sprzyja  to  obniżeniu  

kosztu  obsługi  bonów  przez  Skarb  Pństwa  

-­‐  Zapłata  następuje  nie  wcześniej  niż  dwa  dni  po  przetargu,  natomiast  

można  zapłacić  jeszcze  przez  3  dni  od  dnia  zapłaty  placąc  odsetki  w  

wysokości  podwojonej  stopy  kredytu  lombardowego  

-­‐ mogą  być  przedmiotem  handlu  na  rynku  wtórnym  między  

poszczególnymi  podmiotami  

 

 

 

3.10  Czym  różni  się  stopa  dyskonta  od  stopy  rentowności?  

Stopa  rentowności  służy  do  ocenty  atrakcyjności  inwestycji  w  bony  skarbowe  (  a  
także  inne  papiery  rynkowe).  Jest  to  relacja  uzyskanego  dochodu  do  
poniesionych  kosztów  nabycia  danego  instrumentu  finansowego,  podana  w  skali  

rocznej.  Liczona  jest  dla  360  dni:    

WZÓR  

Natomiast  stop  dyskonta  pozwala  na  obliczenie  wartości  upustu  cenowego,  w  

stosunku  do  nominalnej  wartości  instrumentu,  który  przysługuje  nabywcy  przy  
założeniu  rocznego  okresu  trwania  inwestycji:  

WZÓR  

Można  liczyć  rentowność  zakładającą  kapitalizację:  

WZÓR  

3.11  W  jakis  sposób  wykorzystuje  się  bony  pieniężne  ?  

Wykorzystuje  się  je  w  prowadzeniu  polityki  pieniężnej  przez  NBP.  

NBP  

przypomnial  także,  że  zgodnie  z  założeniami  polityki  pieniężnej  NBP  może  
przeprowadzać  operacje  dostrajające.  Służą  one  ograniczaniu  wpływu  zmian  w  

warunkach  płynnościowych  w  sektorze  bankowym  na  wysokość  
krótkoterminowych  rynkowych  stóp  procentowych.  Celem  operacji  

dostrajających  jest  łagodzenie  wpływu  zaburzeń  płynności  na  rynkowe  stopy  
procentowe.  Co  do  zasady,  operacje  dostrajające  są  wykorzystywane  w  
wyjątkowych  sytuacjach,  gdy  dostępne  dla  banków  operacje  depozytowo-­‐

kredytowe  NBP  będą  -­‐  w  ocenie  banku  centralnego  -­‐  niewystarczające  w  
eliminowaniu  zaburzeń  płynności.  

-­‐ Operacje  podstawowe  
-­‐ Operacje  dostrajające  

-­‐ Strukturalne  

Operacje  bezwarunkowe  

Operacje  warunkowe  

3.12  Co  to  jest  stopa  lombardowa  i  do  czego  jest  wykorzystywana?  

Stopa  kredytu  lombardowego  –  stopa  kredytu  refinansowego  udzielanego  

bankom  komercyjnym  przez  NBP  pod  zastaw  papierów  wartosciowych.  Stopa  ta  
stanowi  teoretycznie  gorna  granice  ksztaltowania  sie  stop  procentowych  na  

miedzybankowym  rynku  pienieznym.  Czasami  jednak  banki  zgadzaja  sie  na  
pozyczanie  bo  wyzszej  stopie  niz  lombardowa  z  uwagi  na  chwilowe  potrzeby  
zachowania  plynnosci.Stopa  kredytu  lomardowego  stanowi  podstawe  okreslenia  

odsetek  ustawowych  oraz  platnosci  za  nieterminowe  rozliczanie  sie  przy  
przetargach  papierow  wartosciowych  i  nieposiadanie  odpowiedniego  poziomu  
rezerw  obowiazkowych.  Wedlug  tej  stopy  udzielany  jest  rowniez  kredyt  

techniczny.  

3.13  Czym  się  różnią  bony  skarbowe  od  bonów  pieniężnych?  

Bony  pieniężne  są  także  krótkoterminowymi  papierami  wartościowymi  
sprzedawanymi  na  przetargach  z  dyskontem  o  okresie  zapadalności  do  jednego  
roku  i  rejestrowanymi  w  Rejestrze  Papierów  Wartościowych  ale  w  odróżnieniu  

od  bonów  skarbowych:    

-­‐ emitowane  są  przez  NBP  
-­‐ służą  realizacji  polityki  pieniężnej  (zmniejszenia  lub  zwiększenia  

płynności  sektora  bakowego),  a  nie  pozyskaniu  środków  przez  budżet  

-­‐ nabywcami  mogą  być  wyłacznie  banki  krajowe  i  oddziały  banków  

zagranicznych  działające  w  Polsce  

-­‐ rentowność  bonów  pieniężnych  jest  wyższa  od  rentowności  bonów  

skarbowych,  mimo  że  są  one  z  reguły  bardziej  krótkoterminowe.  Dzieje  
się  tak,  ponieważ:  nie  mogą  ich  kupować  podmioty  zagraniczne,  papiery  

te  muszą  być  znaleźć  nabywców,  aby  polityka  monetarna  była  skuteczna  i  
wreszcie  ich  rentowność  nie  może  być  niższa  niż  stopa  operacji  otwartego  
rynku  

-­‐ występują  też  różnice  dotyczące  zasad  organizacji  przetargów  i  

dokonywania  płatności  (  płatność  w  tym  samy  dniu)  

-­‐ Przetargi  organizowane  są  zazwyczaj  w  piątki  aby  nie  konkurować  

z  przetargami  na  bony  skarbowe  

-­‐ Terminy  zapadalności  podawane  są  w  dniach  a  nie  w  tygodniach,  przy  

czym  standardowy  termin  emisji  to  7  dni  

 

3.14  Porownaj  zalety  i  wady  trzech  podstaw  emisji  papierow  komercyjnych.  

TABELA  

3.15  Jakie  zalety  z  tytulu  emisji  papierow  komercyjnych  odnosi  emitent?  

MASAKRA  

Stopa  referencyja  –  ustala  minimalna  rentownosc  bonow  pienieznych  
oferowanych  na  przetargach  NBP  

Stopa  redyskontowa  –  sluzy  redyskontowaniu  weskli,  ma  tez  pewne  
zastosowanie  przy  oprocentowaniu  rezerwy  obowiazkowej    oraz  skupie  plodow  

rolnych  za  weksle  

Stopa  lokat  terminowych  –  sluzy  oprocentowaniu  nadwyzek  finansowych  
bankow  komercyjnych  skladanych  na  okreslony  czas  w  banku  centralnym  

 

 

 

 

Stopa  kredytu  refinansowego  –  sluzy  refinansowaniu  inwestycji  centralnych.  W  
tej  samej  wysokosci  jest  ustalona  stopa  kredytu  refinansowego  dla  bankow  

posiadajacyh  rachunki  biezace  w  NBP,  udzielanego  w  szczegolnie  uzasadnionych  
przypadkach  w  zwiazku  z  zadaniami  o  istotnym  znaczeniu  dla  polityki  

gospodarczej  panstwa,  oraz  w  celu  uzdrowenia  gospodarki  danego  banku,  
przewaznie  w  sytuacji  wystapienia  trudnosci  z  wyplacalnoscia.  Traktowane  jest  
to  jednak  jako  ostatecznosc  poniewaz  pomoc  dla  bankow  powinna  byc  w  

pierwszym  rzedzie  udzielona  przez  Bankowy  Fundusz  Gwarancyjny.  

Rezerwy  obowiazkowe  –  naliczane  od  srodkow  pienieznych  i  odprowadzane  na  

rachunek  biezacy  banku(NBP).  Dotycza  one  srodkow:    

-­‐  zgromadzonych  na  rachunkach  bankowych  

-­‐  uzyskanych  ze  sprzedazy  papierow  wartosciowych,  z  wyjatkiem  papierwo  

zabezpieczonych  hipotecznie  i  listow  zastawnych  –  o  okresie  wykupienia  
powyzej  pieciu  lat  

-­‐  innych  srodkow  podlegajacych  zwrotowi  przyjetych  przez  bank,  z  wyjatkiem  
srodkow  przyjetych  od  innego  banku  krajowego,  a  takze  srodkow  pozyskanych  
z  zagranicy  na  co  najmniej  dwa  lata  oraz  srodkow  pozyskanych  na  podstawie  

umow  o  prowadzenie  Indywidualnych  Kont  Emerytalnych  

Rezerwy  obowiazkowe  wynosza  3%  

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 
 
 

Rozdział  4  

4.1  Co  to  sa  i  do  czego  służą  rachunki  nosrto  i  loro?  

Rachunki  NOSTRO  i  LORO  sa  to  rachunki  jednych  bankow  utrzymywane  w  

innych  bankach.  Nasz  bank  w  innym  banku  NOSTRO,  inny  bank  w  naszym  LORO).  
Sluza  dokonywaniu  rozliczen  miedzy  bankami  w  obrocie  miedzynarodowym.  Ich  
wykorzystanie  polega  na  dokonywaniu  obciazen  i  uznan,  w  zaleznosci  od  typu  

transakcji  przeprowadzanych  przez  banki  lub  ich  klientow  i  spowodowane  jest  
brakiem  jednolitego  miedzynarodowego  systemu  rozrachunkow  

miedzybankowych.  

4.2  Podaj  definicje  umowy  rachunku  bankowego  i  przedstaw  podstawowe  cztery  

rodzaje  rachunkow  bankowych  zgodnie  z  prawem  bankowym.  

Rachunek  bankowy  jest  umowa  pomiedzy  bankiem  a  klientem,  dotyczaca  

przechowania  srodkow  pienieznych  i  dokonywania  rozliczen  na  zlecenie  klienta.  

1)Rozliczeniowe  (biezace)  –  bez  okreslonego  terminu  przechowywania  srodkow,  
z  mozliwoscia  podjecia  srodkow  w  kazdym  momencie,  stosowane  przewaznie  
przez  przedsiebiorstwa  do  dokonywania  rozliczen  finansowych  prowadzonej  

dzialalnosci  ale  tez  przez  zwyklych  ludzi.  Sa  oprocentowane  relatywnie  nisko.  
Mozna  je  podzielic  na  podstawowe  i  pomocnicze.  

2)Lokat  terminowych  –  z  zadeklarowanym  terminem  utrzymania  srodkow,  
prowadzone  dla  tych  samych  podmiotow,  co  rachunki  rozliczeniowe  

3)Powiernicze  –  sluza  przechowaniu  srodkow  osob  innych  niz  posiadacz  
rachunku.  Prowadzony  jest  dla  kilku  podmiotow  jednoczesnie  (dluznik,  

wierzyciel,  posrednicy  i  przewoznicy).  Zgromadzone  pieniadze  nie  moga  byc  
zajete,  nie  wchodza  do  masy  upadlosciowej,  ani  do  spadku  po  posaidaczu  
rachunku,  gdyz  nie  sa  jego  wlasnoscia.  Typowe  wykorzystanie  takich  rachunkow  

to  srodki  z  UE  oraz  do  rozliczania  aukcji  internetowych  

4)Oszczednosciowe  

• Rachunki  oszczednosciowe  –  wplacona  kwota  nie  ma  zadeklarowanego  

terminu  przetrzymywania  srodkow  

• Rachunki  oszczednosciowo-­‐rozliczeniowe  –  sluza  rozliczeniom,  

powiazane  przewaznie  z  wyplatami  wynagrodzen  i  pakietami  uslug  
dodatkowych  (karty  platnicze,  ubezpieczenia)  

• Rachunki  terminowe  lokat  oszczednosciowych  –  z  zadeklarowanym  

okresem  utrzymywania  srodkow  pienieznych  na  rachunku  

4.3  Do  czego  sluzy  rachunek  pomocniczy?  

Rachunek  pomocniczy  otwierany  jest  w  celu  wykonywania  specyficznych  funkcji  
(  wyplat  wynagrodzen  dla  pracownikow  filii,  zbioru  utargow  itp.)  lub  dla  
dokonania  szczegolnych  operacji  (np.  zebrania  srodkow  na  kampanie  wyborcza,  

czy  sfinansowania  inwestycji  gminnej).  Czasami  otwierane  sa  w  innych  bankach  
niz  bank,  w  ktorym  podmiot  posiada  podstawowy  rachunek  rozliczeniowy.  

4.4  Wymien  cechy  rachunku  oszczednosciowego  (wkladu  oszczednosciowego)  

• W  przypadku  smierci  posiadacza  rachunku  z  rachunku  takiego  mozna  

pokryc  koszty  pogrzebu  osobie,  ktora  przedstawi  odpowiednie  dowody  

poniesienia  takich  wydatkow.  Jest  tez  mozliwosc  wskazania  osoby  
(dopuszczani  sa  tylko  wstepni  i  zstepni,  rodzenstwo  lub  malzonek),  ktora  
do  momentu  stwierdzenia  nabycia  spadku  bedzie  mogla  pobrac  z  konta  

20-­‐krotnosc  przecietnego  wynagrodzenia.  

• W  przypadku  egzekucji  komoniczej  z  rachunku  oszczednosciowego  

chroniona  jest  3-­‐krotnosc  przecietnego  wynagrodzenia  (  nie  dotyczy  
aliemntow)  

• Rachunek  taki  moze  posiadac  osoba  niepelnoletnia,  dysponuje  ona  

swobodnie  srodkami  od  ukonczenia  13  roku  zycia,  chyba  ze  sprzeciwi  sie  

temu  jej  rodzic  

• Musi  byc  stwierdzony  dokumentem,  stad  przewiduje  sie  mozliwosc  

umarzania  dokumentow  w  przypadku  ich  zagubienia  lub  kradziezy,  co  
oznacza  pozbawienie  dotychczasowych  dokumentow  waznosci  i  wydanie  
w  ich  miejsce  innych  

4.5  Porownaj  ze  soba  kwity  depozytowe  i  certyfikaty  depozytowe.  

Kwity  depozytowe  –  zagraniczne  przedsiebiorstwa  poprzez  bank  w  danm  
panstwie  emituje  papiery  wartosciowe  na  podstawie  zdeponowanych  akcji(lub  

portfele  papierow  wartosciowych  oraz  papiery  dluzne,  w  tym  obligacje).  
Natomiast  certyfikaty  depozytowe  sa  to  bankowe  papiery  wartosciowe  
emitowane  przez  banki  w  celu  pozyskania  srodkow  finansowyc.  

4.6  Czym  rozni  sie  bon  oszczednosciowy  od  certyfikatu  depozytowego?  

TABELKA  

4.7  Co  ogranicza  rozwoj  emisji  listow  zastawnych  w  Polsce?  

• Procedura  wpisow  do  ksiag  wieczystych  jest  dlugotrwala  
• Problem  sporzadzenia  dobrej  wyceny  nieruchomosci  i  zagrozenie  przed  

spadkiem  wartosci  zabezpieczen  w  przypadku  zalamania  cenowego  na  

rynku  nieruchomosci  

• Ostrozna  wycena  wartosci  nieruchomosci  powoduje  ograniczenie  

wartosci  kredytow  przez  co  wymagane  sa  wyzsze  wklady  wlasne  ode  
kredytobiorcow.  W  tej  sytuacji  wielu  potencjalnych  kredytobiorcow  

zostaje  zmuszonych  do  rezygnacji  z  zakupu  nieruchomosci  za  pomoca  
kredytu  

4.8  Co  to  jest  zdolnosc  kredytowa?  

Zdolność  kredytowa  to  zdolnosc  do  splaty  kredytu  wraz  z  odsetkami  i  prowizja  

w  umowionych  terminach  splaty.  Szczegolnie  istotne  jest  odniesienie  sie  do  
terminow  przewidzianych  w  harmonogramie  splaty  kredytu.  

 

 

4.9  W  jakich  sytuacjach  stosuje  sie  kredyt  konsorcjalny?  

Kredyty  konsorcjalne  sa  stosowane  w  przypadku  duzych  inwestycji.  Po  pierwsze  
sa  stosowane  gdy  bank  samodzielnie  nie  jest  w  stanie  udzielic  danego  kredytu  na  
pokrycie  inwestycji.  Po  drugie  tworzac  konsorcja  banki  dziela  pomiedzy  siebie  

ryzko  zwiazane  z  udzielonym  kredytem.  

4.10  Co  to  jest  kredyt  kasowy  i  czym  sie  rozni  od  kredytu  otwartego?  

Kredyt  kasowy  upowaznia  do  powodowania  debetu  przez  posiadacza  rachunku,  

w  zwiazku  z  potrzeba  regulowania  biezacej  plynnosci  platniczej.  W  odroznieniu  
od  kredytu  otwartego  jego  realizacja  nie  wymaga  dodatkowej  umowy  i  zachodzi  
automatycznie,  jesli  tylko  wystapi  potrzeba  uregulowania  zobowiazan  

platniczych,  a  kredytobiorca  nie  posiada  wystarczajacych  srodkow  na  rachunku.  

4.11  Co  to  jest  kredyt  reportowy?  

Jest  to  kredyt  zabezpieczony  przewlaszczeniem  na  zabezpieczenie  

4.12  Czym  rozni  sie  kredyt  od  pozyczki?  

Kredyt  

Pozyczka  

Na  konkretny  cel  

Bez  celu  

Udziela  tylko  bank  

Kazdy  moze  udzielic  

Tylko  pieniadze  

Nie  tylko  pieniadze  

Zawsze  odplatny  

Moze  nie  byc  odplatna  

Tanszy  od  pozyczki,  co  wynika  
z  wiekszych  uprawnien  kontrolnych  

banku  

Zawzwyczaj  drozszy  od  kredytu,  
wymaga  wyzszych  prowizji  i  oplat  

sadowych  

Zawsze  pisemny  

Pisemna  powyzej  500  zl  

 

4.13  W  jaki  sposob  dziala  odwrotna  pozyczka  hipoteczna?  

Polega  ona  na  tym  ze  osoba  najczesciej  starsza  (  w  USA  najczesciej  udzielana  
osobom  powyzje  62  roku  ktore  splacily  swoje  kredyty  hipoteczne)  otrzymuje  od  

banku  co  miesieczna  sume,  ktora  ma  wyrownac  jej  przeplywy  finansowe  w  cyklu  
zycia.  W  zamian  rozlicza  sie  z  bankiem  juz  najczesciej  po  smierci  oddajac  mu  
zastawiona  hipoteke.  Problemem  jest  trudna  do  okreslenia  dlugosc  takiej  

pozyczki  co  za  tym  idzie  ustalenie  maksymalnej  miesiecznej  raty.  Z  tego  powodu  
wartosc  wyplat  stanowi  jedynie  czesc  wartosci  nieruchomosci.  

4.14  Na  czym  polegaja  przywileje  konsumenta  w  przypadk  stosowania  kredytu  
konsumenckiego?  

• Wczesniejsza  splata  kredytu  bez  ponoszenia  dodatkowych  kosztow  
• Mozliwosc  odstapienia  od  umowy  w  coagu  10  dni  
• Ogranieczenie  dodatkowych  kosztow  pozaodsetkowych  do  5%  wartosci  

kredytu  konsumenckiego  

• Mozliwosc  domagania  sie  odszkodowania  w  przypadku  naruszenia  

zakazu  przenoszenia  zabezpieczen  kredytowych  na  inne  osoby  

LEASING  –  nazywany  tez  czasem  kredytem  rzeczowym  jest  metoda  
finansowania  pozwalajaca  na  okresowe  korzystanie  ze  srodkow  produkcji  

za  oplata,  ktora  pokrywa  nie  tylko  koszty  korzystania  z  rzeczy  ale  i  czesc  jej  
wartosci.  Nie  moze  byc  oferowany  przez  banki.  

4.15  Czym  rozni  sie  leasing  operacyjny  od  leasingu  finansowego  i  dlaczego  jest  
stosowany?  

Leasing  operacyjny,  zaklada  ze  naklady  inwestycyjne  nie  zwracaja  sie  w  czasie  
trwania  jendej  umowy  leasingowej,  a  przedmiot  leasingu  moze  byc  uzywany  

przez  wielu  kolejnych  uzytkownikow.  Umowy  sa  krotkoterminowe,  przewaznie  
z  mozliwoscia  wczesniejszego  zerwania.  

• Leasing  suchy,  czyli  caly  sprzet  ktory  jest  przedmiotem  jest  przygotowany  

do  natychmiastowego  wykorzystania  

• Leasing  suchy,  czyli  leasingobiorca  sam  musi  zadac  o  montaz  czy  

materialy  do  produkcji.  W  tym  przypadku  wszelkie  koszty  dodatkowe  sa  

w  calosci  traktowane  jakos  koszty  uzyskania  przychodow.  

• Leasing  inwestycyjny,  czyli  zawieranie  umowy  zanim  powstanie  srodek  

trwaly,  ktorego  dotyczy  umowa  np.  zanim  zostanie  wybudowana  
nieruchomosc    

Leasing  finansowy,  dotyczy  uomw,  w  ktorych  przedmiot  leasingu  w  pelni  sie  
amortyzuje  w  okresie  ich  trwania.  Ta  forma  leasingu  nie  pozwala  na  zaliczanie  

do  kosztow  calosci  poniesionych  oplat,  a  jedynie  czesci  odpowiadajacej  oplacie  
za  uzytkowanie  rzeczy.  Czesto  okreslane  sa  zasady  nabycia  po  uplywie  umowy  
leasingu.  

• Czysty,  tzn  ze  wszelkie  koszty  w  trakcie  umwy  ponosi  w  pewlni  

korzystajacy  i  sa  one  dla  niego  kosztami  uzyskania  przychodow  

• Pelny,  wszystkie  koszty  eksploatacji  ponosi  leasingodawca  

Poniewaz  leasing  finansowy  jest  mniej  korzystny  z  podatkowego  punktu  

widzenia.  

4.16  Co  to  jest  leasing  posredni  i  w  jakich  sytuacjach  jest  wykorzytywany?  

Jest  to  leasing  realizowany  przez  posrednika.  Wyrozniamy  

Subleasing,  Leasing  podwojny,  Leasing  wspierany  

Wykorzystywany  jest  gdy:  

• Przedsiebiorstwo  chce  zrealizowac  tzw  ciche  rezerwy,  tzn  wykorzystac  

roznice  miedzy  wartoscia  rynkowa  i  ksiegowa  leasingowanego  
przedmiotu  

• wlasciciel  nie  chce  (np.  ze  wzgledow  podatkowych)  wystepowac  w  roli  

leasingodawcy  i  wlasciciela  rownoczesnie  

• aby  podzielic  ponoszone  ryzyko  na  dodatkowy  podmiot,  gdy  wartosc  

przedmotu  leasingu  jest  znaczna  

• chcemy  zmniejszyc  ryzyko  niesplacenia  przedmiotu  leasingu(  w  

szczegolnosci  leasing  wspierany)  

4.17  Porownaj  leasing  podwojny  z  subleasingiem.  

4.18  Jakie  sa  zalety  leasingu  w  porownaniu  z  kredytem?  

4.19  Dlaczego  korzysci  stosowania  leasingu  zamiast  kredytu  nie  sa  ocenianie  

jednoznacznie?  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 

Rozdział  5  

5.1  Jakie  sa  roznice  miedzy  zabezpieczeniami  osobistymi  i  rzeczowymi?  
5.2  Porownaj  gwarancje,  awal  i  poreczenie.  TABELA?  
5.3  Porownaj  zastaw  i  przewlaszczenie  na  zabezpieczenie.  
5.4  Co  to  jest  zastaw  rejestrowy  i  do  czego  sluzy?  
Sluzy  do  zabezpieczen  kredytow,  w  szczegolnosci  kredytow  samochodowych.  
Jest  to  wpis  do  sadu  rejestrowego.  Jezeli  dotyczy  np  samochodu  to  w  dowodzie  

rejestracyjnym  jest  adnotacja.  W  odroznienu  od  innych  zastawow  mozna  
korzystac  z  rzeczy  zastawionej.  Zastaw  rejestrowy  moze  obicazac  rowniez  rzeczy  
przyszle  ale  zastaw  staje  sie  skuteczny  dopiero  w  momencie  nabycia  rzeczy.  

Zastaw  ten  nie  moze  byc  obciazany  rzeczami  ktore  moga  byc  obciazone  hipoteka.  
W  umowie  mozna  ograniczyc  zbywanie  rzeczy  zastawionej  oraz  zastrzec  ze  

zastaw  nie  wygasa  automatycznie  w  przypadku  wygasniecia  zabezpieczanej  
wierzytelnosci.  Chroniony  jest  przed  prawami  rzeczowymi  powstalymi  pozniej,  
ktore  nie  moga  byc  wykonywane  z  uszczerbkiem  dla  powstalego  wczesjniej  

zastawu  rejestrowego  a  takze  co  jest  wyjatkiem  zastawow  przed  powstalym  
pozniej  zastawem  ustawowym  przyslugujacym  Skarbowi  Panstwa  z  tytulu  
zobowiazan  podatkowych.  Nie  moze  trwac  dluzej  niz  20  lat(mozna  przedluzyc  o  

kolejne  10  lat)  
5.5  Co  to  jest  hipoteka  i  jakie  sa  jej  rodzaje?  
Jest  zabezpieczeniem  kredytobiorcow.  Jest  prawem  obciazajacym  nieruchomosc,  
ktore  daje  pierwszensto  dla  wierzyciela  zaspokojenia  swoich  roszczn.  Podobna  
w  formule  do  zastawu.  

• Hipoteka  zwykla  –  wpisywana  w  przypadku  udzielenia  kredytu  o  znanej  

wysokosci    i  terminach  splaty  

• Hipoteka  kaucyjna  –  zabezpiecza  kredyt  o  nieustalonej  wysokosci  lub  

majace  byc  udzielone  w  przyszlosci  oraz  wierzytelnosci  z  dokumentow  

zbywanych  przez  indos  (  weksle,  czeki)  

• Hipoteka  przymusowa  –  dotyczy  niesplaconego  kredytu,  wpisywana  po  

wydaniu  tytulu  wykonawczego  przez  sad.  Zamiast  hipoteki  mozna  tez  
dokonac  wpisu  roszczenia  o  ustanowienie  hipoteki,  pozwalajacego  na  
dokonanie  ewentualnego  wpisu  hipoteki  w  przyszlosci  

5.6  Czym  rozni  sie  podejmowanie  ryzyka  przez  gwaranta  i  przez  
ubezpieczyciela?  
5.7  Czym  rozni  sie  ubezpieczenie  o  charakterze  ochronnym  od  
oszczednosciowego?  
O  charakterze  ochronnym  to  takie  ktore  jest  wyplacane  w  przypadku  smierci.  

Nie  sa  wykupywane,  nie  moga  stanowic  przedmiotu  zastawu  anie  przeksztalcic  
sie  w  tzn  ubezpieczenie  bezskladkowe  czyli  ubezpieczenie  o  charakterze  

oszczedniosciowym,  w  ktorym  w  pewnym  momencie  zaprzestano  placenia  
skladek.    
 

5.8  Co  to  jest  franszyza  redukcyjna  i  do  czego  jest  wykorzystywana?  

Jest  to  ograniczanie  odpowiedzialnosci  ubezpieczyciela  za  drobne  straty,  ktore  
moga  wystapic  np  w  transporcie.  Ograniczenie  jest  ustalane  pozniej  pewnej  
kwoty.  

• Integralna  –  po  przekroczeniu  wielkosci  straty  ubezpieczyciel  pokrywa  

calosc  straty  

• Redukcyjna  –  pokrywana  jest  tylko  nadwyzka  szkody  ponad  kwotowo  lub  

procentowo  ustalona  wartosc  franszyzy  

5.9  Co  to  jest  polisa  obrotowa  i  kiedy  moze  byc  wykorzystana?  

Jest  to  ubezpieczenie  generalne  dotyczace  wszystkich  towarow  wysylanych  i  

otrzymywanych  przez  przedsiebiorstwo  w  danym  okresie  

5.10  Porownaj  ubezpieczeniowy  fundusz  kapitalwoy  i  fundusz  inwestycyjny.  

5.11  Co  pozwala  osiagnac  polaczenie  lokaty  oszczednosciowej  z  polisa  
ubezpieczeniowa?  

5.12  Czym  rozni  sie  gwarancja  bezposrednia  od  posredniej?  

Gwarancja  bezposrednia  jest  typowa  w  stosunakch  krajowych  bez  udzialu  banku  
posredniczacego  natomiast  posrdenia  najczesciej  wystepuje  w  obrocie  

zagranicznym  z  bankiem  posredniczacym,  ktorym  zwykle  jest  bank  beneficjenta  
gwarancji.  

5.13  Na  czym  polega  gwarancja  dobrego  wykonania  kontraktu?  

Jezeli  realizacja  nie  jest  zgodna  z  kontraktem,  otrzymujemy  wyplate.  

5.14  Na  czym  polega  gwarancja  wadialna?  

Gwarancja  wadialna  zastepuje  wadium,  czyli  kwote  zabezpieczajaca  wykonanie  
przetargu  przez  zwyciezce  wplacana  przed  przystapieniem  do  przetargu.  

Zazwyczaj  gwarancja  ta  obowiazuje  do  podpisania  umowy  przez  zwyciezce  
przetargu  i  ma  na  celu  zabezpieczenie  sie  organizatora  przetargu  przed  zmiana  
warunkow  realizacji  kontraktu  po  jego  rozstrzygnieciu,  a  przed  podpisaniem  

umowy.  

5.15  Co  to  jest  regwarancja  i  czym  sie  rozni  od  potwierdzenia  gwarancji?  

Jest  to  gwarancja  banku  udzielona  bakowi,  ktory  udzieli  gwarancji  klienotowi.  W  

tym  wyapdku  wobec  klienta  odpowiada  tylko  jeden  bank,  chociaz  refinansujacy  
sie  w  innych.    Natomiast  potwierdzenie  gwarancji,  oznacza  ze  dwa  lub  wiecej  
bankow  zgodzilo  sie  zaplacic  kwote  gwarancyji  beneficjentowi.  Oznacza  to  ze  

klient  moze  wybrac  do  ktorego  banku  sie  zwroci.  Realizacja  platnosci  przez  
jeden  z  bankow  zwalnia  pozostale  z  zobowiazania.