34. KRZYŻÓWKA Z IKSAMI (ab)

1

+1

Należy wpisać do diagramu personalia dwóch osób ze zdjęcia. Dodatkowy punkt
przysługuje za podanie trzywyrazowego tytułu programu, który te osoby wspólnie
prowadzą.

XI Szaradziarskie Mistrzostwa
Grodziska Mazowieckiego

Imię i nazwisko

Punkty

RUNDA I - 90 minut, 35 zadań, max. 107 punktów

1. DZIŚ JUŻ... (ab)

3

Rozwiązanie szyfrogramu to zarazem dokończenie tytułu zadania.

7

30

16

27

4

17

1

2

3

4

5

6

21

22

20

13

36

10

7

8

9

10

11

12

35

9

1

23

25

6

13

14

15

16

17

18

11

34

3

15

19

8

19

20

21

22

23

24

24

32

29

18

31

2

25

26

27

28

29

30

33

14

12

5

28

26

31

32

33

34

35

36

POZIOMO:
7) nauczyciel karate

11) z abnegatem mu nie po drodze

21) darmowy druk, np. czasopismo

24) stare lub grzechu (u Żeromskiego)

35) jeden z podziałów jądra komórkowego

33) na ekraniku pececika

2. JOLKA „MINUS JEDEN” (mp)

............/3 (0,5 pkt/wyraz)

Z odgadniętych wyrazów należy (po odrzuceniu pierwszej litery) przez anagramowanie
utworzyć rzeczowniki pospolite wpisywane do diagramu. Ujawniono wszystkie litery T.

T

T

W przypadkowej kolejności:

- cała w kafelkach
- „... Zielona Gęś” Gałczyńskiego
- obraz namalowany farbami wodnymi
- ... naczelny (choćby w „Rozrywce”)
- małe drzewko w sam raz do szkółki
- miał swój piątek w telewizji

35. ANAGRAM (ej)

2

„Podrywacz”

Jest sprytny i _ _ _ _ _ _ na wdzięków małmazję,
więc _ _ _ _ _ _ niechybnie tę zgrabną okazję.

XI Szaradziarskie Mistrzostwa Grodziska Mazowieckiego, 5 lipca 2014 roku. Runda 1.
Jednodniówka. Autorzy zadań: Adam Biniszewski, Andrzej Gołębiewski, Ewa Jowik, Jerzy Nowak,
Marek Polkowski, Agnieszka Tymosiak – Stefańska.
Korekta: Stanisław Wójtowicz

Skład: Adam Biniszewski

Sponsorzy:
- Drukarnia „Madas” w Grodzisku Mazowieckim
- BetiBar
- Księgarnia „Basia” w Grodzisku Mazowieckim
- Starostwo Powiatu Grodziskiego
- Pani Marcela Krysińska z grodziskiego „Kodaka”
- Cukiernia p. Edwarda Błaszczyka w Grodzisku Mazowieckim
- Centrum Kultury w Grodzisku Mazowieckim

3. Z DZIEWIĘCIU LITER (ats)

2

+1

W krzyżówce występuje dziewięć różnych liter, z których należy ułożyć hasło za
dodatkowy punkt.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

32. UZUPEŁNIANKA (mp)

4

2

W diagramie o symetrycznie rozmieszczonych polach (do odgadnięcia) ujawniono
wszystkie samogłoski. Pod nim podano (w kolejności alfabetycznej) wszystkie spółgłoski
występujące w poszczególnych kolumnach.

O

E

A

A

A

U

Y

A

O

Ą

E

E

A

I

O

U

I

E

A

O

A

Y

A

A

Ą

A

B

G

M

M

K

K

S

C

C

B

D

S

P

R

R

M

T

N

K

C

K

R

T

R

S

Z

S

N

N

L

R

R

W

T

R

N

S

T

Z

W

Z

R

T

Z

Z

T

Ż

Z

POZIOMO:
5) duży zakład przemysłowy, w
którym przerabia się ropę
naftową
6) w parze z wizją w TV
8) obraźliwe wyzwisko pod
czyimś adresem
10) "... Pelikana" w tytule filmu
z Julią Roberts
13) tkanina bawełniana na
tradycyjne pieluszki
14) przenośnie: szukanie
śladów
PIONOWO:
1) prowincja w starożytnym
Rzymie między Dunajem a
Sawą
2) sosny występujące na
północnym wybrzeżu Morza
Śródziemnego
3) atmosferyczny, przynosi
zmianę w pogodzie
4) słodki ziemniak
7) przynoszenie przez psa
rzucanego przez nas
przedmiotu
9) tworzywo do pokrywania
dachów, obecnie wycofane z
użycia
10) świadczenie wypłacane
przez ZUS
11) Evita, żona byłego
prezydenta Argentyny
12) może być zabudowany,
albo zielony.

4. JOLECZKA-SZYFR (mp)

1

+1

Rozwiązaniem zadania jest tytuł piosenki.
Dodatkowy punkt za podanie jej wykonawcy.

2

9

1

12

3

11

5

6

4

13

10

8

7

- potocznie o niekoncesjonowanym punkcie
sprzedaży gorzały
- Meg, aktorka
- aktor, syn Henry’ego i brat Jane
- „Jane ...” – serial BBC, znakomita ekranizacja
powieści Charlotte Bronte

33. ANAGRAM Z HOMONIMEM (ej)

1

+1

„Znany fotograf”

Znają go wszystkie _ _ _ _ _ _ _. _ czym jego sławy sekrety?

A

Wszystkie ciekawe _ _ _ _ _ _ _ / _ jego trafiają _ _ _ _ _ _ _ _.

A, H, H

30. UŁÓŻ SAM (jn)

4

3

2

1

W zadaniu występują wyłącznie rzeczowniki pospolite.
Zostały wykorzystane wszystkie litery polskiego alfabetu.

3

4

5

7

1

4

4

4

1

6

6

5

5

3

1

6

7

7

3

1

2

4

1

7

3

1

7

4

5

4

3

4

1

6

1

3

2

2

1

2

5

1

4

1

6

6

1

8

6

1

5

7

4

1

6

8

6

8

5

7

4

1

5

7

2

5

1

7

4

1

5

1

6

1

3

6

1

3

1

5

3

4

1

1

6

1

7

2

8

31. UKŁADANKA DWULITEROWA (ats)

3

2

W polach z kropką występują tzw. „polskie” litery. Zawartość kolorowych pól, czytana
rzędami, utworzy rozwiązanie.

●

●

●

●

„Cegiełki”:
AL, CO, DA, EŃ, ER, ES, ĘT, IA, KA, KA, KO, KS, ŁA, MA, MO, NA, NI, NT, ÓW, PI, SA, SK, WA,
WY, ZA, ZY

5. KRESKÓWKA (ab)

5

3

1

W każdym słowie wykreskowane litery składają się na rzeczownik pospolity wpisywany do
diagramu.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

POZIOMO:
1) _ _ _ _ _ _ preko _
6) g _ _ s _ _
7) _ _ s _ _ _ ko
8) _ l _ _ _ m _ t _ ia
9) a _ _ _ e _ sj _
12) _ _ _ _ _ ak
15) ska _ i _ _ _ _ _
16) _ _ m _ _ ri _ o
17) s _ _ _ n _ el
18) _ _ g _ _ _ _ _
PIONOWO:
1) _ _ _ i _ ra _ t
2) p _ _ mo _ _ _
3) _ _ k _ o _ oli _
4) _ _ _ w _ _ cze _
5) _ _ _ _ r _ aw _
10) p _ _ _ s _ _ ówk _
11) ni _ lomo _ _ _ _ _
12) _ tr _ _ _ met _
13) d _ _ _ an _ _ a
14) po _ k _ _ _ l _ rzy

6. JOLKA SYNONIMOWA (mp)

3

1

Ujawniono jedyną samogłoskę U.

U

- perliczka

- milimikron

- oszczerstwo

- miażdżyca

- supozycja

- spycharka

7. KALAMBUR (ab)

1

Liczba i Stanisław Jerzy –
- przez jelito grube bieży.

8. METAGRAM (ab)

1

„Niecierpliwy kibic - podróżnik”

Chcę brazylijskie _ _ _ _ _ _
nareszcie zobaczyć z _ _ _ _ _ _.

1. A, Ą, B, C

2. Ć, D, E, Ę

3. F, G, H, I

4. J, K, L, Ł

5. M, N, Ń, O

6. Ó, P, R, S

7. Ś, T, U, W

8. Y, Z, Ź, Ż

9. CZĘŚCIÓWKA (ag)

5

4

3

2

1

Należy w kratkach, gdzie występuje litera C zostawić ją jako C lub zamienić na G, O albo Ó.

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

29. REBUS POLONISTYCZNY (ab)

3

Należy wpisać do kratek pod rysunkami ich znaczenia, a następnie przenieść zgodnie z
zasadami szyfrogramu odpowiednie litery do odpowiednich pól. Litery z pól od 1 do 21,
czytanych kolejno, utworzą rozwiązanie – prawidło językowe.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

W przypadkowej kolejności:
- biegaczowaty chrząszcz
- chińska budowla
- dobry smak
- dodanie nadziei
- duży język
- gwałtowny płacz
- Indianie prerii
- kazanie papieża
- mały opad
- maszyna dziewiarska
- myjące zwierzę
- ostra ryba
- ostry koniec
- oścista ryba
- pozytywna cecha
- przymusowy emigrant
- przystojny Cezary
- Smerf sybaryta
- trująca roślina
- wędrowny łuszczak
- węgierski strój
- większy głaz
- wypalona glina
- wyspa karaibska

10. LOGOGRYF (ats)

1

+1

Po rozwiązaniu logogryfu należy wybrać trzy kolumny i
odczytać rzędami tytuł kultowej piosenki zespołu
Perfect (za dodatkowy punkt).

1

2

3

4

1) mierzone w woltach
2) mieszka w ulu
3) gęste zarośla
4) śliwka o ciemnofioletowych owocach

2

1

11 21 7

16

14 8

9

3

6

19 15 5

Feri ...



4

13 18

17

10 20 12

26. GEOGRAFICZNA KAPUSTA (ats)

2

1

2

3

POZIOMO: kapusta...
PIONOWO: 1. wdzięk, urok, 2. pieczeń rzymska, 3. filmowy w kinie

27. JOLKA Z PYTAJNIKAMI (ab)

2

1

+1

Tylko w niektórych polach z pytajnikiem znajdują się litery. W tych, w których się one
znajdują, można lewoskrętnie (początek do odgadnięcia) odczytać hasło – nazwę
geograficzną. Poprawne jej zapisanie skutkuje dodatkowym punktem.

W polach z kropką znajduje się taka sama spółgłoska, a z deltą – taka sama samogłoska.

?

?

?

?

●

∆

?

∆

●

?

?

●

?

?

?

?

?

11. SYNTEZA Z DEKLINATKĄ (ab) 6

5

4

3

2

1

+1

Spośród 39 słów podanych pod diagramem dwanaście należy przetworzyć jak w
deklinatce, tj. odmienić przez dany przypadek i liczbę (lista takich par – w przypadkowej
kolejności – widnieje pod słowami), następnie przeanagramować i wpisać do diagramu.
Dla ułatwienia kropkami zaznaczono w diagramie miejsca, gdzie powinny się znaleźć słowa
po przeanagramowaniu, będące rzeczownikami pospolitymi w mianowniku liczby
pojedynczej. W kolorowych kratkach, czytanych kolumnami, można odczytać słowo,
którego wołacz (w liczbie pojedynczej) należy przeanagramować tak, aby powstał
rzeczownik pospolity wart dodatkowego punktu.

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

Wyrazy 4 – literowe: etos ● Ikar ● maca ● mata
Wyrazy 5 – literowe: aport ● azoik ● Chile ● ferma ● gumno ● kasta ● krzta ● panek ● serek ● stent
● Warka
Wyrazy 6 –literowe: andron ● bikini ● kineza ● kompan ● moskit ● nankin ● Nastek ● odkład ●
regres ● sekans ● sianko ● szarka ● trymer
Wyrazy 7 – literowe: doczepa ● esencja ● furtian ● kartacz ● krowiak ● Prudnik ● tramwaj
Wyrazy 8 – literowe: momencik ● szwajcar ● zwarcica
Wyrazy 9 – literowe: czerpanie

Lista par przypadków i liczb, przez które należy odmienić wyrazy przed anagramowaniem:

(M, lm), (D, lp), (D, lp), (D, lp), (D, lm), (C, lm), (B, lp), (B, lm), (N, lp), (Ms, lp), (W, lp), (W, lp)

W kolejności przypadkowej:
- dba o niego kustosz
- pretendent na stanowisko
- negatywne uczucie jak
pomorskie miasto z zamkiem
krzyżackim
- irlandzka krzyżówka owcy
domowej z kozą domową
(metagram: JEEP)
- niechęć do kogoś lub czegoś
- wirujący element silnika
elektrycznego
- łączy kości czaszki lub
elementy ubioru
- towarzyszka Kaja z
„Królowej śniegu”

28. HOMONIM (ej)

1

Najpierw przeżył _ _ _ _ _ _, / _ potem frustrację,
bo _ _ _ _ _ _ _ w ZUS-ie rok o refundację.

12. PRZESUWANKA DWULITEROWA (ats)

3

Do diagramu należy przemieścić wszystkie dwuliterowe zbitki liter podane poza jego
obrysem – tak, aby powstała krzyżówka złożona z rzeczowników pospolitych. Litery z
narożników można przesuwać tylko ukośnie.

RC

ZĘ

CH

EP

EZ

KS

DA

KA

AF

LA

MA

AN

ON

ZO

TA

IĘ

RC

GO

BI

NA

TA

KU

KA

NI

SZ

WA

NI

TA

13. PSOTKA ANAGRAMOWA (ab)

.........../4 (0,5 pkt/wyraz)

W każdym z określeń jedno słowo należy dobrać do pary z jednym będącym na liście pod
diagramem, a następnie przeanagramować razem tę parę tak, aby powstało słowo, które
poprawnie uzupełnia definicję wyrazu, który należy wpisać do diagramu.
Niekiedy interpunkcji i wielkości liter należy nie brać pod uwagę.
Przykład: [mol] ozdobna kuna  ozdobna kolumna  PILASTER.
Litery z pól z kropką, czytane rzędami, utworzą rozwiązanie końcowe.

1

2

3

4

●

●

5

6

●

●

7

●

25. UTAJNIONE JOLKI SYJAMSKIE (mp)

6

4

3

2

1

Pod diagramami podano liczbę czarnych pól w danej kolumnie, a między nimi – sumę
czarnych pól w rzędach obu jolek. W lewym diagramie ujawniono wszystkie litery T, a w
prawym – wszystkie B. Litery w polach z kropką, czytane rzędami (równocześnie w obu
jolkach), utworzą rozwiązanie dodatkowe – tytuł filmu.

8

●

0

8

●

●

1

5

T

1

●

5

●

3

7

●

B

T

●

1

9

0

B

●

1

6

0

6

2

4

3

3

3

4

2

4

0

3

4

3

●

●

POZIOMO:
4) przedmiot w stawce
5) zimny żołd
6) znika
7) podawany obok fotel

PIONOWO:
1) znak na Śląsku
2) kawa
3) po Mei w działaniu
5) fort Indianina

Lista wyrazów (kol. alfabetyczna):
esik ● emu ● kasa ● krówka ● Łącz
● nius ● powód ● puny

DIAGRAM LEWY:
- mieszkanki Lipska, Drezna,
Budziszyna
- szybki podhalański taniec ludowy
- zimnokrwisty koń pociągowy
- pogardliwie o kobiecie brzydkiej,
niesympatycznej
- góruje nad Karpatami
- ... atomowy, pierwszy reaktor
jądrowy
- handlowa nazwa substancji
ułatwiającej „uruchomienie” grilla
- pustelnia
- apasz, bandyta
- przysmaki, smakołyki

- dramat J. Słowackiego o
niszczącej sile cierpienia
syberyjskich zesłańców
- chroniony żółtobrzuszy kuzyn
szczygła i zięby
- narybek słodkowodnego
drapieżnika (tego z kolcami)
DIAGRAM PRAWY (kolejność
alfabetyczna słów do wpisania):
- gruszka miłosna
- lelum-polelum, safanduła
- pierwszy polski samolot
sportowy z 1925 r. (jak potoczne
określenie nakręcanego zegarka)
- Niny – wypadają 15 grudnia

- ukochana Tristana
- nadbudówka na dziobie lub rufie
dawnego żaglowca
- pianistka solo na estradzie
- cechuje serpentynę
- ignorant, dwójarz
- workowata sieć ze skrzydłami
- metal w imieniu córki Tantala
zamienionej w skałę
- gryzoń hodowany dla cennego
futra
- „wygodny” etacik
- palec – piąstka, biceps – ?
- szmacisko do podłogi
- krótki płaszcz męski z wymienną
podszewką
- spięcie

22. SZYFROLOG (ab)

2

+1

Najpierw należy rozwiązać szyfrogram, a następnie litery trzeba zeń przenieść do
logogryfu, pamiętając o zasadzie, że w polach o jednakowych numerach w obu częściach
występują te same litery. W logogryfie w polach z kropką można rzędami odczytać tytuł
powieści Melchiora Wańkowicza za dodatkowy punkt.

●

●

●

1

2

3

4

10

9

●

●

●

5

6

7

8

4

13

2

●

●

●

9

10

11

12

19

5

15

16

●

●

●

13

14

15

16

17

8

14

7

11

●

●

●

17

18

19

20

12

1

6

18

3

20

Wyrazy szyfrogramu:
10) Dario (ur. 1926), włoski dramaturg, noblista z 1997 roku
4) las na bagiennym siedlisku
19) dzwonek – karo, czerwień - ?
17) pseudonim najstarszego z braci Marx, żyjącego w latach 1887-1961
12) koszulka

23. METAMORFOZA (mp)

3

1

Wyrazy przejściowe są rzeczownikami pospolitymi.

C

Z

U

J

N

E

P

S

I

A

K

I

14. SAMOSIA (mp)

5

3

1

Ujawniono wszystkie samogłoski. Diagram należy uzupełnić literami tak, aby powstała
krzyżówka złożona z rzeczowników pospolitych. W kratkach z kropką występuje taka sama
spółgłoska.

O

A

●

I

E

E

A

A

Ę

O

A

Y

I

A

●

I

A

●

I

O

E

A

15. DZIAŁKI (ab)

3

Diagram należy podzielić na prostokątne działki tak, aby każda z nich zawierała jedną
liczbę i składała się z tylu kratek, ile wskazuje ta liczba.

3

5

6

4

5

8

4

6 6

7

16. ANAGRAM (ej)

1

„Słuchaj mamy”

Ciągle biegasz, wiecznie _ _ _ _ _ _ _.
Usiądź wreszcie, bo się _ _ _ _ _ _ _.

17. SKRÓTKA (ej)

1

Wreszcie kwitnie znów _ _ _ _ _ _.
Mamy mnóstwo planów nowych
i już się zaczyna _ _ _ _ _
przygotowań urlopowych.

24. KALAMBUR
WSPAKOWY (ab) 1

Mieszkaniec Baku z borem
– jest „Urzędu” autorem.

18. WSZYSTKIE CHWYTY DOZWOLONE (ab)

............./8 (0,2 pkt/wyraz)

Ujawniono jedno ze słów krzyżówki. Do diagramu należy wpisać anagramy, metagramy,
synonimy niektórych podanych wyrazów, pozostałe należy przedłużyć lub skrócić o jedną
literę. Wszystkie wpisywane wyrazy są rzeczownikami pospolitymi.

W

E

T

E

R

A

N

20. ANAGRAM (ej) „Budowa”

1

Stoi _ _ _ _ _, kilka dźwigów,
_ / _ _ _ _ ... trzeźwych robotników.

21. KRZYŻÓWKA HETMAŃSKA (ag)

5

4

3

2

1

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

* aprobata
* arnika
* bielizna
* bloker
* ciuch
* fura
* gryz
* iMac
* iskra
* karetka
* kastet
* kazalnica
* korkociąg
* kuter
* lansowanie
* makowiec
* maszt
* monady
* Ochrza
* orfa

* oślę
* parówka
* perć
* Podhale
* pora
* renans
* rewalka
* samar
* sika
* spiekota
* taikun
* tarnina
* tkalnia
* Turbacz
* ucho
* ulotka
* urok
* wyklęcie
* zakwas
* życie

19. REBUS (jn)

2

Sytuacyjny, fonetyczny, o
początkowych literach
rozwiązania: K. S. Z.

POZIOMO:
1) W pokoju rośnie średnica w krokusie.
7) Nie tu lasek do haftowania.
8) Granica baru, krócej mówiąc, rośnie nad
Morskim Okiem.
9) Na ślad piły płacili dawniej chłopi.
10) Mi w pistacjach kołują pędy powoju.
11) Pod serpentyną prawo Anglika dla
agresywnego Baska.
15) Pokręcony radian nadaje się chłopakowi.
19) A w obrazie Turnera dziób jachtu niszczy
brzeg.
20) Płać gotówką na początku w szmoncesie
"Dudka".
21) Nad Rio Negro w kapsel Warki pada
deszcz.
22) Warownia w Wołoszczyźnie bywa też w
Bieszczadach.
23) Potentat ziemski bez głowy to przodek
każdego.

PIONOWO:
1) Formacja bałwanów angażuje się na czele.
2) Głos żaby o pół tercji podwyższa
nepotyzm.
3) Idaho w akacjach to najlepsze lokum dla
ucznia.
4) Dużo zniszczy egipski bożek glin.
5) Po trawie w większości koszenie.
6) Z Juanem de Santos komandosi atakują z
góry.
12) Podkop w paprociach - zachować ciszę!
13) Jesz melon bez głów, gdy wojsko w
pociągu.
14) Ropucha w pantoflu niebiesko kwitnie w
RPA.
16) Stary aparat fotograficzny w namiocie
ma harcerka.
17) W sine płytki założenie infuły.
18) Na krzesło ważniaka naturalnie: soda.