1

PIENIĄDZ

Dr Barbara Grabińska

Definicje pieniądza

Funkcjonalne definicje pieniądza
Funkcje pieniądza:
• Miernika wartości;
• Środka transakcji (środka cyrkulacji, środka

płatniczego);

• Środka gromadzenia oszczędności

(akumulacji, czasowego odkładania siły
nabywczej).

Definicje pieniądza

Statystyczne definicje pieniądza (ilościowe)
Agregaty pieniężne:
• M1
• M2
• M3

PIENIĄDZ

Ewolucja pieniądza

1. Gospodarka naturalna
wymiana barterowa
2. Towary konsumpcyjne
 istotne cechy: podzielność, trwałość,

powszechne użycie.

PIENIĄDZ

Ewolucja pieniądza

3. Metale
• pieniądz ważony;
• pieniądz odliczany - proceder psucia

pieniądza (dokarmianie pieniądza);

• pieniądz bity - przywilej władców.

PIENIĄDZ

Ewolucja pieniądza

 System trzech metali: złota, srebra i brązu
 System bimetaliczny (podwójnie parytetowy)
(+) ustalono oficjalny parytet wymiany

(-) urzędowa relacja często różniła się od rynkowej



Prawo Kopernika-Greshama

 System waluty

złotej

Anglia (1816), Francja (1928), USA (1853), Austria

(1892), Niemcy (1873), Rosja (1897).

2

PIENIĄDZ

Ewolucja pieniądza

4. Pieniądz papierowy

 proces ekonomizacji złota

3 systemy wymienialności:
• pełnej wymienialności (gold specie standard)
• sztabowo-złoty (gold bullion standard)
• dewizowo–złoty (gold exchange standard)

PIENIĄDZ

Ewolucja pieniądza

5. Pieniądz bezgotówkowy (wkładowy,

depozytowy)

6. Pieniądz elektroniczny – tzw. e-pieniądz