19.05.2016
1
Metody aktuarialne
wykład 7
dr Agnieszka Pobłocka
Katedra Statystyki UG
a.poblocka@ug.edu.pl
Rok akademicki 2015/2016
Program przedmiotu
•
W1. Statystyka ubezpieczeniowa i problematyka aktuariatu.
•
W2. Probabilistyczne modele ryzyka ubezpieczeniowego
w ubezpieczeniach typu non-life.
•
W3. Probabilistyczne modele ryzyka ubezpieczeniowego
w ubezpieczeniach typu life
•
W5. Kalkulacja składek ubezpieczeniowych
•
W4. Modelowanie ryzyka w portfelach
•
W6. Reasekuracja
•
W7. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe
Składka przypisana brutto
– to składki brutto
(bez uwzględnienia udziału reasekuratorów)
•
należne z tytułu zawartych w okresie
sprawozdawczym umów ubezpieczenia,
•
bez względu na okres odpowiedzialności
wynikający z tych umów.
Składki przypisane brutto / Gross
written premiums
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
20 837 222
22 382 370
23 059 461
24 769 953
27 630 455
30 981 406
37 533 355
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
43 493 086
59 291 941
51 343 707
54 159 423
57 131 942
62 627 838
57 866 590
Odszkodowania i świadczenia wypłacone
na udziale własnym
- to odszkodowania i świadczenia brutto
pomniejszone o kwoty otrzymane lub należne od
reasekuratorów
- i retrocesjonariuszy z tytułu partycypowania w
wypłaconych odszkodowaniach i świadczeniach,
- zgodnie z zawartymi umowami reasekuracji.
7,93
9,05
10,63
11,70
13,07
14,58
15,68
18,58
28,59
38,06
34,03
37,29
37,08
33,87
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Odszkodowania i świadczenia wypłacone na udziale własnym
ogółem w latach 2000-2013 ( w mld zł)
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
19.05.2016
2
32,33% 36,22%
40,09% 43,51%
46,50%
51,24% 53,43%
55,59%
67,19%
70,24%
64,60%
68,38% 68,43%
66,72%
67,92% 64,06%
59,91% 56,49%
53,50%
48,76% 46,57%
44,41%
32,81%
29,76%
35,40%
31,62% 31,57%
33,28%
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Udział odszkodowańi świadczeń wypłaconych na udziale własnym
Działu I i Działu II w odszkodowaniach ogółem na udziale własnym
(w %),
w latach 2000 - 2013
odszkodowania i świadczenia: dział I
odszkodowania i świadczenia: dział II
1,06%
1,16%
1,31%
1,38%
1,41%
1,48%
1,47%
1,57%
2,24%
2,79%
2,37%
2,40%
2,30%
2,04%
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Odszkodowania i świadczenia wypłacone na udziale własnym
ogółem udział w PKB,
w latach 2000 - 2013
Współczynnik szkodowości brutto
To udział
sumy
odszkodowań i świadczeń wypłaconych brutto i
zmiany stanu rezerw na nie wypłacone odszkodowania i
świadczenia
do składki zarobionej brutto.
Współczynnik szkodowości brutto
rok
ogółem
dział I
dział II
2000
52,30%
31,85%
71,33%
2001
56,80%
36,61%
71,35%
2002
57,96%
45,26%
67,77%
2003
55,63%
47,79%
62,12%
2004
55,29%
48,98%
60,89%
2005
54,49%
49,40%
59,63%
2006
47,86%
40,83%
57,11%
2007
49,18%
41,52%
60,70%
2008
54,12%
50,77%
60,97%
2009
81,90%
92,00%
66,81%
2010
73,58%
71,52%
76,65%
2011
74,68%
82,12%
64,70%
2012
69,65%
71,73%
66,73%
2013
68,80%
75,00%
61,34%
Współczynnik szkodowości na udziale
własnym
rok
ogółem
dział I
dział II
2000
52,63%
32,44%
71,42%
2001
54,74%
36,92%
71,19%
2002
57,91%
45,64%
69,40%
2003
57,45%
48,06%
66,72%
2004
56,75%
49,28%
64,68%
2005
55,28%
49,55%
62,04%
2006
47,95%
40,82%
58,71%
2007
49,87%
41,60%
63,71%
2008
55,02%
52,04%
61,49%
2009
82,62%
91,97%
67,71%
2010
71,50%
70,90%
72,48%
2011
74,30%
81,05%
63,93%
2012
68,89%
71,96%
64,01%
2013
68,76%
74,52%
60,84%
Współczynnik szkodowości na udziale
własnym i współczynnik szkodowości
brutto
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
60,00%
70,00%
80,00%
90,00%
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
współczynnik szkodowości
brutto
współczynnik szkodowości
na udziale własnym
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
19.05.2016
3
Rezerwy techniczno - ubezpieczeniowe
Art. 151
Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe
są przeznaczone na pokrycie bieżących
i przyszłych zobowiązań, jakie mogą wyniknąć
z zawartych umów ubezpieczenia.
Ustawa z dn. 22.05.2013r. o działalności ubezpieczeniowej, Dz.U. 2003 Nr 124 poz. 1151
Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe
• Każdy zakład ubezpieczeń i reasekuracji
prowadzący działalność ubezpieczeniową ma
obowiązek tworzenia
rezerw techniczno-ubezpieczeniowych
(skrót rezerwy TU)
– od początku powołania zakładu
– do jego likwidacji.
© Agnieszka Pobłocka
Metody Liczenia Rezerw - Wykład 1 Charakterystyka rezerw TU
Slajd 14
Cele
rezerw techniczno-ubezpieczeniowych
• Głównym celem rezerw TU jest
– zapewnienie realności gwarancji ochrony ubezpieczeniowej dla
klientów zakładów ubezpieczeń
oraz
– zapewnienie wypłacalności zakładowi ubezpieczeń,
tj. bezpieczeństwa prowadzenia działalności ubezpieczeniowej.
© Agnieszka Pobłocka
Metody Liczenia Rezerw - Wykład 1 Charakterystyka rezerw TU
Slajd 15
Zapewnienie realności ochrony
ubezpieczeniowej
•
należy do różnych instytucji, m.in.:
–
centralnych organów nadzoru:
•
Komisja Nadzoru Finansowego
•
Urzędy Skarbowe
–
instytucji rządowych:
•
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny
•
Rzecznik Finansowy
•
Polskie Biuro Ubezpieczeń Komunikacyjnych
–
instytucji samorządowych…
© Agnieszka Pobłocka
Metody Liczenia Rezerw - Wykład 1 Charakterystyka rezerw TU
Slajd 16
Zapewnienie realności ochrony
ubezpieczeniowej c.d.
•
należy do różnych instytucji, m.in..:
–
instytucji samorządowych:
•
Polska Izba Ubezpieczeń
•
Stowarzyszenie Ubezpieczeniowców Polskich
•
Stowarzyszenie Polskich Brokerów Ubezpieczeniowych i
Reasekuracyjnych
•
Stowarzyszenie Agentów i Doradców Ubezpieczeniowych
•
Polskie Towarzystwo Akcjonariuszy.
© Agnieszka Pobłocka
Metody Liczenia Rezerw - Wykład 1 Charakterystyka rezerw TU
Slajd 17
Centralny organ nadzoru ubezpieczeń
•
Funkcję centralnego organu nadzoru ubezpieczeń w Polsce
–
do 31.03.2002r. pełnił
Polski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń (PUNU)
–
od 1.04.2002r. do 18.09.2006r. przejęła
Komisja Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych (KNUiFE)
(
Dz. U. z 2002 r. Nr 25, poz. 253
z późn. zm.)
–
od 19.09.2006r. pełni
Komisja Nadzoru Finansowego (KNF)
(
Dz. U. z 2006 r. Nr 157, poz. 1119
).
•
Nadzór nad działalnością KNF pełni Prezes Rady Ministrów.
© Agnieszka Pobłocka
Metody Liczenia Rezerw - Wykład 1 Charakterystyka rezerw TU
Slajd 18
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
19.05.2016
4
Pozostałe cele
rezerw TU
•
Pozostałe istotne cele rezerw ubezpieczeniowych:
1. ukazanie rzeczywistej sytuacji finansowej ZU prezentującej
poziom zobowiązań wobec ubezpieczonych,
tj. ukazanie realnego wyniku ogólnego za dany okres
sprawozdawczy,
2. wpływanie na zysk, tzn. podstawę opodatkowania,
3. ukazanie wyniku technicznego (ogółem i w podziale na grupy,
jednostki terenowe, agentów),
© Agnieszka Pobłocka
Metody Liczenia Rezerw - Wykład 1 Charakterystyka rezerw TU
Slajd 19
Pozostałe cele
rezerw TU c.d.
4. umożliwienie przeprowadzenia analizy
historii szkodowości,
5. zapewnienie ciągłości i płynności prowadzonych operacji
finansowych,
6. pomoc przy wyznaczaniu stóp składek taryfowych,
7. samokontrolę funkcjonowania zakładu ubezpieczeń poprzez
kalkulację wskaźników ekonomiczno-technicznych dla celów
sprawozdawczości wewnętrznej i zewnętrznej.
© Agnieszka Pobłocka
Metody Liczenia Rezerw - Wykład 1 Charakterystyka rezerw TU
Slajd 20
Klasyfikacja rezerw ubezpieczeniowych
•
Rezerwy TU wg rodzajów
obejmują od 1994r.
1.
rezerwę składek,
2.
rezerwę na pokrycie ryzyka niewygasłego,
3.
rezerwy na niewypłacone odszkodowania i świadczenia, w tym rezerwę na
skapitalizowaną wartość rent,
4.
rezerwy na wyrównanie szkodowości (ryzyka),
5.
rezerwę ubezpieczeń na życie,
7.
rezerwy ubezpieczeń na życie, jeżeli ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający
rezerwy na premie i rabaty dla ubezpieczonych,
8.
(rezerwy na zwrot składek dla członków),
9.
pozostałe rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe przewidziane w statucie
zakładu ubezpieczeń.
10.
Źródło: Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29.12.1994 r. w sprawie szczegółowych zasad
rachunkowości ubezpieczycieli oraz ustawy o działalności ubezpieczeniowej
(Dz.U. 2003 nr 124 poz. 1151).
© Agnieszka Pobłocka
Metody Liczenia Rezerw - Wykład 1 Charakterystyka rezerw TU
Slajd 21
Moment tworzenia rezerw TU
•
to
ostatni dzień bilansowy
będący dniem zamknięcia ksiąg rachunkowych
(dzień sporządzenia sprawozdania finansowego)
wg Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości,
–
np.:
•
dzień kończący rok obrotowy, kwartał;
•
dzień zakończenia działalności lub upadłości (nie później niż trzy miesiące
od dnia tych zdarzeń).
•
W praktyce rezerwy ustalane są najczęściej miesięcznie z
wyjątkiem rezerwy na wyrównanie szkodowości ustalanej
na ostatni dzień roku obrotowego
© Agnieszka Pobłocka
Metody Liczenia Rezerw - Wykład 1 Charakterystyka rezerw TU
Slajd 22
Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe
pod koniec 2013r.
Źródło: opracowanie własne
Rezerwa techniczno-ubezpieczeniowa
126 864 942
Rezerwa składek i rezerwa na pokrycie ryzyka niewygasłego
17 802 376
14,0%
Rezerwa ubezpieczeń na życie
30 246 710
23,8%
Rezerwy na nie wypłacone odszkodowania i świadczenia
27 232 637
21,5%
Rezerwy na premie i rabaty dla ubezpieczonych
212 590
0,2%
Rezerwy na wyrównanie szkodowości (ryzyka)
1 056 702
0,8%
Rezerwy na zwrot składek dla członków
98
0,0%
Pozostałe rezerwy techniczno - ubezpieczeniowe określone w
statucie
506 576
0,4%
Rezerwa ubezpieczeń na życie, gdy ryzyko lokaty (inwestycyjne)
ponosi ubezpieczający
49 807 252
39,3%
Tablica 1. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe ogółem (dane w tys.)
Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe
pod koniec 2013r.
Źródło: opracowanie własne
Rezerwa techniczno-ubezpieczeniowa
83 731 141
Rezerwa składek i rezerwa na pokrycie ryzyka niewygasłego
1 492 883
1,8%
Rezerwa ubezpieczeń na życie
30 246 710
36,1%
Rezerwy na nie wypłacone odszkodowania i świadczenia
1 552 535
1,9%
Rezerwy na premie i rabaty dla ubezpieczonych
125 185
0,1%
Rezerwy na wyrównanie szkodowości (ryzyka)
0
0,0%
Rezerwy na zwrot składek dla członków
0
0,0%
Pozostałe rezerwy techniczno - ubezpieczeniowe określone w
statucie
506 576
0,6%
Rezerwa ubezpieczeń na życie, gdy ryzyko lokaty (inwestycyjne)
ponosi ubezpieczający
49 807 252
59,5%
Tablica 2. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe w dziale I (dane w tys.)
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
19.05.2016
5
Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe
pod koniec 2013r.
Źródło: opracowanie własne
Rezerwa techniczno-ubezpieczeniowa
43 133 800
Rezerwa składek i rezerwa na pokrycie ryzyka niewygasłego
16 309 493
37,8%
Rezerwa ubezpieczeń na życie
0
0,0%
Rezerwy na nie wypłacone odszkodowania i świadczenia
25 680 102
59,5%
Rezerwy na premie i rabaty dla ubezpieczonych
87 405
0,2%
Rezerwy na wyrównanie szkodowości (ryzyka)
1 056 702
2,4%
Rezerwy na zwrot składek dla członków
98
0,0%
Pozostałe rezerwy techniczno - ubezpieczeniowe określone w
statucie
0
0,0%
Rezerwa ubezpieczeń na życie, gdy ryzyko lokaty (inwestycyjne)
ponosi ubezpieczający
0
0,0%
Tablica 3. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe w dziale II (dane w tys.)
Odpowiedzialność za rezerwy TU
•
Odpowiedzialność za rezerwy techniczno-
ubezpieczeniowe spada na zarządy zakładów ubezpieczeń
•
Stan tworzonych rezerw TU jest kontrolowany przez
–
firmy audytorskie, biegłych księgowych i biegłych rewidentów
•
Nadzór ubezpieczeniowy nad prawidłowym wyznaczaniem
poziomu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych sprawuje
od 19.09.2006r. Komisja Nadzoru Finansowego (KNF),
© Agnieszka Pobłocka
Metody Liczenia Rezerw - Wykład 1 Charakterystyka rezerw TU
Slajd 26
Kształtowanie się rezerw techniczno-
ubezpieczeniowych zakładów ubezpieczeń w latach
2001 - 2013 (w mld zł.)
Ogółem
Dział I
Dział II
2001
37,67
21,76
15,91
2002
44,82
27,26
17,56
2003
50,75
32,07
18,68
2004
57,07
37,34
19,73
2005
65,20
44,09
21,11
2006
77,75
55,58
22,17
2007
89,95
65,72
24,23
2008
97,95
71,01
26,94
2009
100,16
71,24
28,92
2010
109,80
77,20
32,60
2011
108,97
73,02
35,95
2012
120,72
81,11
39,61
2013
126,38
83,73
42,65
Kształtowanie się rezerw techniczno-
ubezpieczeniowych zakładów ubezpieczeń
w latach 2001 - 2013 (w mld zł.)
0,00
20,00
40,00
60,00
80,00
100,00
120,00
140,00
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Ogółem
Dział I
Dział II
Kształtowanie się aktywów na pokrycie rezerw
techniczno-ubezpieczeniowych zakładów
ubezpieczeń w latach 2001 - 2013 (w mld zł.)
Ogółem
Dział I
Dział II
2001
40,08
23,70
16,38
2002
50,11
30,24
19,87
2003
57,62
35,80
21,82
2004
67,34
42,32
25,02
2005
78,15
49,45
28,70
2006
95,20
62,47
32,73
2007
108,52
71,49
37,03
2008
118,66
77,14
41,52
2009
111,30
77,57
33,73
2010
124,74
84,19
40,55
2011
123,34
78,79
44,55
2012
140,20
89,86
50,34
2013
145,05
93,21
51,84
Kształtowanie się aktywów na pokrycie rezerw
techniczno-ubezpieczeniowych zakładów
ubezpieczeń w latach 2001 - 2013 (w mld zł.)
0,00
20,00
40,00
60,00
80,00
100,00
120,00
140,00
160,00
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Ogółem
Dział I
Dział II
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
19.05.2016
6
Kształtowanie się nadwyżek na pokrycie rezerw
techniczno-ubezpieczeniowych zakładów
ubezpieczeń w latach 2001 - 2013 (w mld zł.)
Ogółem
Dział I
Dział II
2001
2,41
1,94
0,47
2002
5,29
2,98
2,31
2003
6,87
3,73
3,14
2004
10,27
4,98
5,29
2005
12,95
5,36
7,59
2006
17,45
6,89
10,56
2007
18,57
5,77
12,80
2008
20,71
6,13
14,58
2009
11,14
6,33
4,81
2010
14,94
6,99
7,95
2011
14,37
5,77
8,60
2012
19,48
8,75
10,73
2013
18,67
9,48
9,19
Kształtowanie się nadwyżek na pokrycie rezerw
techniczno-ubezpieczeniowych zakładów
ubezpieczeń w latach 2001 - 2013 (w mld zł.)
0,00
5,00
10,00
15,00
20,00
25,00
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Ogółem
Dział I
Dział II
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Pozostałe rezerwy
techniczno-
ubezpieczeniowe
określone w statucie
Rezerwa na premie i
rabaty dla
ubezpieczonych
Rezerwa na
wyrównanie
szkodowości
Rezerwa na nie
wypłacone
odszkodowania i
świadczenia
Rezerwa na ryzyka
niewygasłe
Rezerwa składek
Struktura rezerw TU na udziale własnym w Dziale II,
w latach 2000 - 2013
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Rezerwa
składek
Rezerwa na nie
wypłacone
odszkodowania
i świadczenia
Udział największych rezerw w rezerwach TU na udziale
własnym Działu II, w latach 2000 - 2013
Ogółem
Dział I
Dział II
PKB
2000
25 220 731
14 744 669
10 476 063
694 785 978
2001
30 687 141
18 550 966
12 136 175
753 983 808
2002
44 823 530
27 257 299
17 566 231
790 538 448
2003
50 753 654
32 066 368
18 687 286
840 292 285
2004
57 074 134
37 344 119
19 730 015
887 622 613
2005
65 196 444
44 084 018
21 112 426
957 363 348
2006
77 747 166
55 575 815
22 171 351
1 044 988 790
2007
89 953 929
65 724 829
24 229 100
1 162 195 465
2008
97 945 741
71 004 329
26 941 412
1 272 022 610
2009
100 162 632
71 240 362
28 922 270
1 344 464 859
2010
109 800 809
77 198 388
32 602 421
1 414 958 879
2011
109 324 306
73 020 322
36 303 984
1 208 003 381
2012
121 165 070
81 114 162
40 050 908
1 264 771 086
2013
126 864 942
83 731 141
43 133 800
1 631 734 000
Źródło: opracowanie własne
Tablica 4. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe (dane w tys.)
Ogółem
Dział I
Dział II
2000
3,63%
2,12%
1,51%
2001
4,07%
2,46%
1,61%
2002
5,67%
3,45%
2,22%
2003
6,04%
3,82%
2,23%
2004
6,43%
4,20%
2,22%
2005
6,81%
4,60%
2,20%
2006
7,44%
5,32%
2,12%
2007
7,74%
5,65%
2,08%
2008
7,70%
5,58%
2,12%
2009
7,45%
5,30%
2,15%
2010
7,76%
5,45%
2,30%
2011
9,05%
6,04%
3,00%
2012
9,58%
6,41%
3,17%
Źródło: opracowanie własne
Tablica 5. Stosunek rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe do poziomu PKB w latach
2000-2013 (dane w %)
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
19.05.2016
7
3,62%
4,31%
5,04%
5,54%
5,73%
6,22%
6,94%
7,28%
7,32%
7,01%
7,26%
6,67%
7,06%
7,24%
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Rezerwy TU ogółem na udziale własnym, udział w PKB,
w latach 2000 - 2013
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
706,68 zł
879,74 zł
1 069,13 zł
1 226,38 zł
1 392,04 zł
1 605,12 zł
1 938,20 zł
2 265,86 zł
2 450,73 zł
2 502,22 zł
2 707,36 zł
2 687,33 zł
2 962,14 zł
3 124,70 zł
Rezerwy TU ogółem na udziale własnym przypadające na jednego
mieszkańca Polski ,
w latach 2000 - 2013
Wskaźnik penetracji
•
To udział składki przypisanej brutto w PKB
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych OECD
2000
2003
2006
2009
2011
2012
2013
Polska
2.8
2.9
3.5
3.8
3.7
3.9
3.5
OECD
9.1
8.8
9.2
9.4
8.9
8.6
8.4
Francja
9.1
8.9
12.5
10.5
9.5
8.8
9.1
Belgia
7.7
9.2
9.2
8.2
7.7
8.5
7.1
Włochy
5.8
7.3
7.5
7.7
7.0
6.7
7.6
Czechy
3.3
3.9
3.6
3.8
4.0
3.9
4.0
Meksyk
1.9
1.5
1.6
1.9
1.9
2.0
2.1
Wskaźnik penetracji rynku w % w wybranych krajach OECD
Wskaźnik penetracji rynku ogółem, 2014 r.
[składka przypisana brutto jako % PKB]
4
4
,0
2
0
,5
1
2
,6
1
1
,0
1
1
,0
1
0
,6
1
0
,4
9
,3
9
,2
8
,9
8
,7
8
,2
7
,8
7
,2
7
,0
6
,5
6
,0
5
,4
5
,3
5
,2
5
,1
5
,1
5
,1
5
,0
4
,7
4
,2
3
,6
3
,2
3
,2
2
,9
2
,7
2
,6
2
,5
2
,1
2
,1
1
,5
L
U
X
E
M
B
O
U
R
G
IR
E
L
A
N
D
K
O
R
E
A
U
N
IT
E
D
K
IN
G
D
O
M
U
N
IT
E
D
S
T
A
T
E
S
D
E
N
M
A
R
K
N
A
F
T
A
F
R
A
N
C
E
S
W
IT
Z
E
R
L
A
N
D
IT
A
L
Y
O
E
C
D
-
T
O
T
A
L
E
U
R
O
P
E
A
N
U
N
IO
N
…
P
O
R
T
U
G
A
L
J
A
P
A
N
B
E
L
G
IU
M
G
E
R
M
A
N
Y
A
U
S
T
R
A
L
IA
N
E
T
H
E
R
L
A
N
D
S
N
O
R
W
A
Y
A
U
S
T
R
IA
S
W
E
D
E
N
F
IN
L
A
N
D
S
P
A
IN
S
L
O
V
E
N
IA
IS
R
A
E
L
C
H
IL
E
C
Z
E
C
H
R
E
P
U
B
L
IC
E
S
T
O
N
IA
P
O
L
A
N
D
S
L
O
V
A
K
R
E
P
U
B
L
IC
N
E
W
Z
E
A
L
A
N
D
H
U
N
G
A
R
Y
IC
E
L
A
N
D
G
R
E
E
C
E
M
E
X
IC
O
T
U
R
K
E
Y
PEN ETR ATI ON I N TOTA L , 2 0 1 4
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych OECD
Wskaźnik penetracji rynku ogółem, 2005-2014
[składka przypisana jako % PKB]
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych OECD
3
,1
3
,5
3
,6
4
,6
3
,7
3
,7
3
,6
3
,8
3
,5
3
,2
8
,7
9
,0
9
,3
8
,8
9
,3
8
,8
8
,7
8
,4
8
,3
8
,7
2 0 0 5
2 0 0 6
2 0 0 7
2 0 0 8
2 0 0 9
2 0 1 0
2 0 1 1
2 0 1 2
2 0 1 3
2 0 1 4
PENETRATION
Poland
OECD - Total
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
19.05.2016
8
Wskaźnik gęstości ubezpieczeń
•
To udział składki przypisanej brutto
przypadający na jednego mieszkańca
Gęstość ubezpieczeń ogółem, 2014 r. [w $ USD]
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych OECD
1
1
1
7
4
7
9
6
5
6
5
7
2
5
9
6
5
5
1
7
7
5
1
5
1
4
3
9
8
4
0
8
4
3
7
1
2
3
5
2
5
3
4
8
1
3
3
2
9
3
2
7
4
3
1
2
9
3
0
8
9
3
0
3
1
2
8
2
7
2
6
6
6
2
6
1
7
2
5
4
6
1
7
5
5
1
7
3
0
1
5
1
8
1
3
3
4
1
1
9
6
1
1
8
0
7
1
1
6
3
7
6
1
6
5
4
3
4
5
3
4
3
8
3
6
1
2
2
4
1
5
2
IR
E
L
A
N
D
S
W
IT
Z
E
R
L
A
N
D
D
E
N
M
A
R
K
U
N
IT
E
D
S
T
A
T
E
S
U
N
IT
E
D
K
IN
G
D
O
M
N
O
R
W
A
Y
N
A
F
T
A
F
R
A
N
C
E
A
U
S
T
R
A
L
IA
K
O
R
E
A
E
U
R
O
P
E
A
N
U
N
IO
N
…
O
E
C
D
-
T
O
T
A
L
B
E
L
G
IU
M
G
E
R
M
A
N
Y
IT
A
L
Y
S
W
E
D
E
N
N
E
T
H
E
R
L
A
N
D
S
A
U
S
T
R
IA
J
A
P
A
N
F
IN
L
A
N
D
IS
R
A
E
L
P
O
R
T
U
G
A
L
S
P
A
IN
IC
E
L
A
N
D
S
L
O
V
E
N
IA
N
E
W
Z
E
A
L
A
N
D
C
Z
E
C
H
R
E
P
U
B
L
IC
E
S
T
O
N
IA
C
H
IL
E
S
L
O
V
A
K
R
E
P
U
B
L
IC
P
O
L
A
N
D
G
R
E
E
C
E
H
U
N
G
A
R
Y
M
E
X
IC
O
T
U
R
K
E
Y
DEN SI TY I N TOTA L , 2 0 1 4
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (