Traumatologia.
Kwalifikacja obrażeń
ciała
Katedra i Zakład Medycyny Sądowej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Podział urazu:
- urazy mechaniczne,
- uduszenia gwałtowne,
- urazy termiczne,
- działania energii elektrycznej,
- działanie energii promienistej,
- urazy i zatrucia chemiczne.
Możliwe mechanizmy zgonów w urazie
mechanicznym:
- wykrwawienie,
- aspiracje,
- zatory tłuszczowe i powietrzne,
- wstrząs urazowy,
- uszkodzenie ważnych dla życia
narządów.
Urazy mechaniczne:
- kinetyka urazu,
- pojęcie narzędzia i zasady jego
identyfikacji,
- cechy narzędzia
• twardość
• powierzchnia
• kształt
• identyfikacja szczegółowa
Następstwa urazów mechanicznych:
- rumień,
- wybroczyny śródskórne,
- otarcia naskórka,
- sińce i podbiegnięcia krwawe,
- rany, złamania
Działanie narzędzia tępego
Rany tłuczone
Rany miażdżone
Rany kąsane
Rany darte
Działanie narzędzia ostrego, kończystego lub
ostrokrawędzistego
Rany cięte
Rany kłute
Rany kłuto-cięte
Rany rąbane,
- podbiegnięcia krwawe w tkance podskórnej,
- złamania kości
• bezpośrednie
• pośrednie
- krwawienia wewnątrzczaszkowe
• krwiak nadoponowy
• krwotok i krwiak podoponowy
• krwotok podpajęczynówkowy
• krwotok do komór i struktur istoty białej
• wstrząśnienie mózgu lub pnia mózgu
• stłuczenie mózgu
• rozerwanie mózgu
- nadmierne odgięcie,
- nadmierne zgięcie,
- nadmierna rotacja,
,
- uraz bezpośredni:
• złamanie trzonu, łuków i wyrostków kręgowych
• rozerwanie aparatu więzadłowego
• uszkodzenie rdzenia kręgowego
• krwiaki nad- i podtwardówkowe i stłuczenie
rdzenia.
Złamanie żeber
• od urazu bezpośredniego
• od urazu pośredniego
Następstwa urazu żeber:
- krwawienie do jam opłucnych,
- uszkodzenia płuc z odmą opłucnową,
- uszkodzenia płuc z odmą opłucnową i
krwotokiem do jamy opłucnowej.
Złamania mostka:
- bezpośredni uraz
- resuscytacja
Urazy serca, dużych naczyń oraz płuc:
- rozerwanie serca,
- stłuczenie serca,
- wstrząśnienie serca,
- tętniak urazowy aorty,
- stłuczenie i rozerwanie płuca,
- rozerwanie przepony.
- obrażenia narządów miąższowych,
- obrażenia żołądka i jelit,
- krwiak jamy otrzewnej,
- zapalenie otrzewnej.
- złamanie kości,
- uraz ciężarnej macicy (odklejenie łożyska i
śmierć płodu).
Następstwa obrażeń:
- krwotoki i wykrwawienie,
- wstrząs,
- zatory tłuszczowe,
- zatory powietrzne,
- aspiracja.
Cechy przyżyciowości obrażeń:
- krwotoki,
- podbiegnięcia krwawe,
- aspiracja,
- zatory,
- cechy gojenia się.
Kodeks Karny z 1997 r.: rozdział XIX „Przestępstwa przeciwko
życiu i zdrowiu”
Art.156
§1. Kto powoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci:
1) pozbawienia człowieka wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia,
2) innego ciężkiego kalectwa, ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej, choroby
realnie zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej, całkowitej lub znacznej trwałej
niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałego, istotnego zeszpecenia lub
zniekształcenia ciała,
podlega karze pozbawienia wolności od roku do 10 lat.
§2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§3. Jeżeli następstwem czynu określonego w §1 jest śmierć człowieka, sprawca
podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12
Art.157
§1. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia, inny niż
określony w art.156
§1,
podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§2. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie
dłużej niż 7 dni,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§3. Jeżeli sprawca czynu określonego w §1 lub 2 działa nieumyślnie, podlega grzywnie,
karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
§4. Ściganie przestępstwa określonego w §2 lub 3, jeżeli naruszenie czynności narządu
ciała lub rozstrój zdrowia nie trwał dłużej niż 7 dni, odbywa się z oskarżenia prywatnego
.
§5. Jeżeli naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwał dłużej niż 7 dni,
a pokrzywdzonym jest osoba najbliższa, ściganie przestępstwa określonego w
§3
następuje na jej wniosek.
Art.217
§1. Kto uderza człowieka lub w inny sposób narusza jego nietykalność
cielesną,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności
do roku.
§2. Jeżeli naruszenie nietykalności wywołało wyzywające zachowanie się
pokrzywdzonego albo jeśli pokrzywdzony odpowiedział naruszeniem
nietykalności, sąd może odstąpić od wymierzenia kary.
§3. Ściganie odbywa się z oskarżenia prywatnego.
Przestępstwa o których mowa w art.156 i 157 mają
charakter skutkowy – do ich istoty należy wystąpienie
skutku w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu
(art.156) lub naruszenia czynności narządu ciała lub
rozstroju zdrowia człowieka (art.157).
Uszczerbek na zdrowiu
Przez uszczerbek na zdrowiu należy rozumieć
naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój
zdrowia (w KK z 1969 r. istniało pojęcie „ciężkie
uszkodzenie ciała”)
Naruszenie czynności narządu ciała
Jest to zaburzenie funkcji narządu.
Rozstrój zdrowia
Zaburzenie funkcji organizmu lub takie
oddziaływanie na organizm, które nie narusza
jego całości, lecz zakłóca jego funkcję (np.
podanie trucizny)
Art. 156 (
§1 pkt.1)
Pozbawienie wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia.
- Utrata całkowita
- Trwałość skutków
Inne ciężkie kalectwo.
- Kalectwo to całkowita utrata lub znaczne ograniczenie
funkcji najważniejszych organów ciała.
Ciężka choroba nieuleczalna lub długotrwała.
- Pojęcie choroby nieuleczalnej jest zmienne i zależy od
postępów wiedzy medycznej.
- Ciężko przebiegający rozstrój zdrowia lub naruszenie czynności
narządu ciała.
Długotrwałość uszczerbku na zdrowiu ocenia Sąd na podstawie
rodzaju i cechy rozstroju zdrowia.
Choroba realnie zagrażająca życiu.
- Jest to rozstrój zdrowia często kończący się
zejściem śmiertelnym.
- Nie ma cech trwałości.
Objawy choroby realnie zagrażającej życiu:
• Znaczne zaburzenia czynności serca,
• Spadek ciśnienia tętniczego krwi,
• Zaburzenia oddychania,
• Długotrwała utrata przytomności.
Trwała choroba psychiczna (np. padaczka pourazowa,
encefalopatia pourazowa)
- Kwalifikacja z udziałem biegłych psychiatrów.
Całkowita lub znaczna trwała niezdolność do pracy w
zawodzie.
- Nie jest równoznaczna z kalectwem.
- Dotyczy tylko niektórych grup zawodowych.
Trwałe istotne zeszpecenie lub zniekształcenie
ciała (kryterium estetyczne, subiektywne).
- Zeszpecenie – wywołanie takiej zewnętrznej zmiany na ciele, która
na niekorzyść odbiega od przyjętych norm estetycznego wyglądu.
- Zniekształcenie ciała – zmiana anatomicznego kształtu odbiegająca
od normalnego kształtu anatomicznego.
Art.157 (
§1)
- Naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia inne niż
określone w art.156
§1.
- Naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwające
ponad 7 dni.
§2
Naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia
trwające nie dłużej niż 7 dni.
Najczęstsze błędy w opiniowaniu
- Uszkodzenia zębów i naruszenia czynności narządu żucia
- Błędy w rozpoznawaniu wstrząśnienia mózgu.
- Stłuczenia stawów.
- Złamania kości nosa.
- Błędne wnioskowanie o skutkach obrażeń wg Zasady – każde odchylenie od
stanu prawidłowego stwierdzone po pobiciu jest jego następstwem.
Art.217 – naruszenie nietykalności cielesnej
§1. Kto uderza człowieka lub w inny sposób narusza jego nietykalność cielesną,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
§2. Jeżeli naruszenie nietykalności wywołało wyzywające zachowanie się
pokrzywdzonego albo jeśli pokrzywdzony odpowiedział naruszeniem nietykalności,
sąd może odstąpić od wymierzenia kary.
§3. Ściganie odbywa się z oskarżenia prywatnego.
Art.156 i art.157
§1 – sprawca ścigany z urzędu.
Art.157
§2 – ściganie na wniosek.