w w w. e l e k t r o . i n f o . p l

n r 5 / 2 0 0 5

normy

90

Z

estawienie norm zawiera wybrane Polskie Normy dotyczące powyższej tema-

tyki. Wyszczególnione normy PN zostały ustanowione na podstawie odpowied-

nich uchwał Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. Zestawienie Polskich Norm do-

tyczących kabli i przewodów zostało wzbogacone o wybrane normy europejskie

EN przewidziane do uznania za PN (opracowane na podstawie informacji zamiesz-

czonych w czasopiśmie „Normalizacja”). Zakres Polskich Norm dotyczących tej

tematyki jest ujęty w katalogowych grupach i podgrupach klasyfikacji ICS:



kable – podgrupa ICS: 29.060.20, 33.120.10, 33.120.20, 47.020.60,



przewody – grupy, podgrupy ICS: 29.060.10, 29.060.20, 29.020, 33.120.20,

43.060.50, 47.020.60.

W zestawieniu zamieszczono również wykaz norm dotyczących tej tematyki, wyco-

fanych i zastąpionych przez nowe Polskie Normy. Ponieważ normy podlegają ciągłej

aktualizacji zalecamy dodatkowe sprawdzenie możliwości zastosowania norm, aktu-

alnych projektów Polskich Norm i norm europejskich zamieszczonych w tym wyda-

niu. W przypadku uwag i niezgodności zachęcamy Państwa do zajrzenia na strony

internetowe Polskiego Komitetu Normalizacyjnego www.pkn.pl. Normy europejskie

przewidziane do uznania za PN są dostępne na stronie www.pkn.pl/nkp/UEindex.
asp. Uwagi do projektów norm europejskich przewidzianych do wprowadzenia jako

Polskie Normy można zgłaszać do właściwych Zespołów Normalizacyjnych PKN (ze-

społów budownictwa, elektryki oraz zagadnień ogólnych i ochrony środowiska).

Polskie Normy dotyczące kabli i przewodów

PN-EN 50083-7:2004 Sieci kablowe służące do rozprowadzania sygnałów telewi-

zyjnych, radiofonicznych i usług interaktywnych. Część 7: Parametry systemowe.
PN-EN 50083-9:2004 Sieci kablowe służące do rozprowadzania sygnałów telewizyjnych,

radiofonicznych i usług interaktywnych. Część 9: Interfejsy stacji głównych CATV/SMATV

i podobnych urządzeń profesjonalnych dla strumieni transportowych DVB/MPEG-2.
PN-EN 50117-2-2:2005 (U) Kable współosiowe. Część 2-2: Wymagania szczegó-

łowe dotyczące kabli stosowanych w sieciach rozdzielczych. Kable przyłączeniowe

do układania na zewnątrz budynków pracujące w zakresie częstotliwości od 5 do 1000

MHz.

Coaxial cables. Part 2-2: Sectional specification for cables used in cabled di-

stribution networks. Outdoor drop cables for systems operating at 5-1000 MHz

.

PN-EN 50117-2-3:2005 (U) Kable współosiowe. Część 2-3: Wymagania szczegóło-

we dotyczące kabli stosowanych w sieciach rozdzielczych. Kable rozdzielcze i magi-

stralne pracujące w zakresie częstotliwości od 5 do 1000 MHz.

Coaxial cables. Part

2-3: Sectional specificationforcablesusedincableddistributionnetworks.Distribution

and trunk cables for systems operating at 5-1000 MHz

.

PN-EN 50117-2-4:2005 (U) Kable współosiowe. Część 2-4: Wymagania szczegóło-

we dotyczące kabli stosowanych w sieciach rozdzielczych. Kable przyłączeniowe do

układania wewnątrz budynków pracujące w zakresie częstotliwości od 5 do 3000 MHz.

Coaxial cables. Part 2-4: Sectional specification for cables used in cabled distribution

networks. Indoor drop cables for systems operating at 5-3000 MHz

.

PN-EN 50117-2-5:2005 (U) Kable współosiowe. Część 2-5: Wymagania szczegó-

łowe dotyczące kabli stosowanych w sieciach rozdzielczych. Kable przyłączeniowe

do układania na zewnątrz budynków pracujące w zakresie częstotliwości od 5 do 3000

MHz.

Coaxial cables. Part 2-5: Sectional specification for cables used in cabled di-

stribution networks. Outoor drop cables for systems operating at 5-3000 MHz

.

PN-EN 50289-3-10:2005 (U) Kable telekomunikacyjne. Metody badania. Część

3-10: Metody badania właściwości mechanicznych. Skręcanie i zwijanie.

Commu-

nication cables. Specification for tests methods. Torsion and twisting

.

PN-EN 50290-1-2:2005 (U) Kable telekomunikacyjne. Metody badania. Część 1-2:

Definicje.

Communication cables. Part 1-2: Definitions

.

PN-EN 60317-40:2002 / prA2 Wymagania dla poszczególnych typów przewodów nawo-

jowych. Część 40: Przewody miedziane prostokątne gołe lub emaliowane w oplocie z włók-

na szklanego nasyconego lakierem, klasa 200.

Specification for particular types of win-

ding wires. Part 33: Glass fibre braided resin or varnish impregnated, bare on enameled

rectangular copper wire, temperature index 200

. Wprowadza EN 60317-40:1994 / prA2.

PN-EN 60317-42:2004 Wymagania dotyczące poszczególnych typów przewodów

nawojowych. Część 42: Przewody miedziane okrągłe, emaliowane lakierem poli-

estroamidoimidowym, klasa 200.
PN-EN 60317-51:2004 Wymagania dotyczące poszczególnych typów przewodów

nawojowych. Część 51: Przewody miedziane okrągłe, emaliowane lakierem poli-

uretanowym, samolutujące.
PN-EN 60966-2-1:2004 (U) Przewody współosiowe wielkiej częstotliwości. Część 2-1:

Normy grupowe pod przewody współosiowe giętkie.

Radio frequency and coaxial cable

assemblies. Part 2-1: Sectional specification for flexible coaxial cables assemblies

.

PN-EN 60966-2-2:2004 (U) Przewody współosiowe wielkiej częstotliwości. Część

2-2: Norma szczegółowa ramowa na przewody współosiowe giętkie.

Radio fre-

quency and coaxial cable assemblies. Part 2-2: Blank detail specification for flexi-

ble coaxial cables assemblies

.

PN-IEC 60092-359+A1:1996/A2:2004 Instalacje elektryczne na statkach. Część

359: Materiały powłokowe do elektroenergetycznych i telekomunikacyjnych kabli

okrętowych (zmiana A2).
PN-IEC 60092-351:2004 Instalacje elektryczne na statkach. Część 351: Materiały izo-

lacyjne do okrętowych kabli elektroenergetycznych, telekomunikacyjnych i sterowni-

czych do instalowania na statkach oraz ruchomych i stałych platformach morskich.
PN-IEC 60331-31:2004 Badania kabli i przewodów elektrycznych poddanych dzia-

łaniu ognia. Ciągłość obwodu. Część 31: Metody badania i wymagania w przypad-

ku zastosowania ognia i uderzenia mechanicznego. Kable i przewody na napięcie

znamionowe do 0,6 / 1 kV.
PN-HD 21.2 S3:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe

nieprzekraczające 450 / 750 V. Metody badania.
PN-HD 21.3 S3:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe nie-

przekraczające 450 / 750 V. Część 3: Przewody bez powłoki do układania na stałe.
PN-HD 21.4 S2:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe

nieprzekraczające 450 / 750 V. Część 4: Przewody o izolacji i powłoce polwinitowej

do układania na stałe.
PN-HD 21.5 S3:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe

nieprzekraczające 450 / 750 V. Część 5: Przewody do odbiorników ruchomych i prze-

nośnych (sznury).
PN-HD 21.7 S2:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe

nieprzekraczające 450 / 750 V. Część 7: Przewody jednożyłowe bez powłoki, do po-

łączeń wewnętrznych o temperaturze żyły 90°C.
PN-HD 21.8 S2:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe

nieprzekraczające 450 / 750 V. Część 8: Przewody jednożyłowe bez powłoki prze-

znaczone do girland świetlnych.
PN-HD 21.9 S2:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe

kable i przewody

Polskie Normy w branży elektrycznej

w w w. e l e k t r o . i n f o . p l

n r 5 / 2 0 0 5

91

nieprzekraczające 450 / 750 V. Część 9: Przewody jednożyłowe bez powłoki do in-

stalacji w niskich temperaturach.
PN-HD 21.11 S1:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe

nieprzekraczające 450 / 750 V. Część 11: Przewody do opraw oświetleniowych.
PN-HD 21.12 S1:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe

nieprzekraczające 450 / 750 V. Część 12: Przewody ciepłoodporne do odbiorników

ruchomych i przenośnych (sznury).
PN-HD 21.13 S1:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe

nieprzekraczające 450 / 750 V. Część 13: Przewody z powłoką polwinitową olejo-

odporną dwużyłowe lub o większej liczbie żył.
PN-HD 22.2 S3:2004 Przewody o izolacji usieciowanej na napięcie znamionowe

nieprzekraczające 450 / 750 V. Część 2: Metoda badania.
PN-HD 22.6 S2:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nie-

przekraczające 450 / 750 V. Część 6: Przewody spawalnicze.
PN-HD 22.7 S2:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nie-

przekraczające 450 / 750 V. Część 7: Przewody o podwyższonej ciepłoodporności,

do połączeń wewnętrznych o temperaturze żyły 110°C.
PN-HD 22.8 S2:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nie-

przekraczające 450 / 750 V. Część 8: Przewody z powłoką polichloroprenową lub

z równorzędnego syntetycznego elastomeru, przeważnie do girland.
PN-HD 22.9 S2:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nie-

przekraczające 450 / 750 V. Część 9: Przewody jednożyłowe bez powłoki, do połą-

czeń wewnętrznych o temperaturze żyły 90°C.
PN-HD 22.10 S1:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nie-

przekraczające 450 / 750 V. Część 10: Przewody o izolacji z gumy EPR z powłoką

polwinitową, do odbiorników ruchomych i przenośnych.
PN-HD 22.11 S1:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nie-

przekraczające 450 / 750 V. Część 11: Sznury i przewody o izolacji z gumy EVA do

odbiorników ruchomych i przenośnych.
PN-HD 22.12 S1:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nie-

przekraczające 450 / 750 V. Część 12: Sznury i przewody ciepłoodporne o izolacji

z gumy EVA do odbiorników ruchomych i przenośnych.
PN-HD 22.13 S1:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nieprzekra-

czające 450 / 750 V. Część 13: Przewody jedno- i wielożyłowe giętkie, o izolacji i powłoce

z usieciowanego polimeru, o małej emisji dymu i gazów korozyjnych podczas palenia.
PN-HD 22.15 S1:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nie-

przekraczające 450 / 750 V. Część 15: Przewody wielożyłowe o izolacji i powłoce

z ciepłoodpornej gumy silikonowej.
PN-HD 22.16 S1:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nie-

przekraczające 450 / 750 V. Część 16: Przewody wodoodporne z powłoką polichlo-

roprenową lub z równorzędnego elastomeru syntetycznego.
PN-HD 516 S2:2003 / A1:2004 Wytyczne stosowania niskonapięciowych przewo-

dów zharmonizowanych (zmiana A1).
PN-HD 516 S2:2003 / Ap:2004 Wytyczne stosowania niskonapięciowych przewo-

dów zharmonizowanych.

normy europejskie EN dotyczące kabli i przewodów

przewidziane do uznania za Polskie Normy

EN 50288-1:2003

Multi element metallic cables used in analogue and digital com-

munication and control. Part 1: Generic specification

. Wielożyłowe przewody mie-

dziane stosowane w komunikacji analogowej i cyfrowej. Część 1: Wymagania gru-

powe. PN sprzeczna: PN-EN 50288-1:2002 (U).
EN 50288-2-1:2003

Multi element metallic cables used in analogue and digital com-

munication and control. Part 2-1: Sectional specification for screened cables cha-

racterical up to 100 MHz. Horizontal and building backbone cables

. Wielożyłowe

przewody miedziane stosowane w komunikacji analogowej i cyfrowej. Część 2-1:

Wymagania grupowe dotyczące przewodów ekranowanych do częstotliwości

100 MHz. Przewody do poziomego i pionowego okablowania budynków. PN sprzecz-

na: PN-EN 50288-2-1:2002 (U).
EN 50289-1-13:2004

Communications cables. Specifications for test methods. Part

1-13: Electrical test methods. Coupling attennation or screening attenattion of patch

cords (coaxial cable assemblies) pre-connectorised cables

. Kable telekomunika-

cyjne. Metody badania. Część 1-13: Tłumienność sprzężeniowa lub skuteczność

ekranowania układów paczkordy (kable współosiowe), kable konfekcjonowane.
EN 61196-4:2004

Coaxial communication cables. Part 4: Sectional specification

for radiating cables

. Telekomunikacyjne kable współosiowe wielkiej częstotliwości.

Część 4: Wymagania grupowe dotyczące kabli o polu promieniowym.
EN 61935-2:2003

Generic cabling systems. Specification for the testing communication

cabling in accordance with EN 50173. Part 2: Patch cords and work area cords

. Ogólne

przepisy dotyczące okablowania. Wymagania dotyczące sprawdzania symetrycznych ka-

bli telekomunikacyjnych zgodnych z ISO / IEC 11801. Część 2: Paczkordy i sznury.

zestawienie Polskich Norm wycofanych

(przez zastąpienie) z zakresu kabli i przewodów

Lp.

Normy wycofane

Zastąpione przez

1.

PN-EN 50083-7:2002 (U) Sieci kablowe służące do rozprowadzania sygnałów

telewizyjnych, radiofonicznych i usług interaktywnych. Część 7: Parametry systemu.

Cabled distribution systems for television and sound signals. Part 7: System performance.

PN-EN 50083-7:2004 Sieci kablowe służące do rozprowadzania sygnałów telewizyjnych,

radiofonicznych i usług interaktywnych. Część 7: Parametry systemowe.

2.

PN-EN 50083-9:2002 Sieci kablowe służące do rozprowadzania sygnałów

telewizyjnych, radiofonicznych i usług interaktywnych. Część 9: Interfejsy stacji

głównych CATV/SMATV i podobnych urządzeń profesjonalnych dla strumieni

transportowych DVB/MPEG-2.

Cable networks for television signals, sound signals

and interactive services. Part 9: Interface for CATV/SMATV heandends and similar

professional equipment for DVB/MPEG-2 transport streams.

PN-EN 50083-9:2004 Sieci kablowe służące do rozprowadzania sygnałów telewizyjnych,

radiofonicznych i usług interaktywnych. Część 9: Interfejsy stacji głównych CATV/SMATV

i podobnych urządzeń profesjonalnych dla strumieni transportowych DVB/MPEG-2.

3.

PN-EN 60317-42:2002 (U) Wymagania dotyczące poszczególnych typów przewodów

nawojowych. Część 42: Przewody miedziane okrągłe, emaliowane lakierem

poliestroamidoimidowym, klasa 200.

Specification for particular types of winding

wires. Part 42: Polyester-amide-imide enameled round copper winding wire, class 200.

PN-EN 60317-42:2004 Wymagania dotyczące poszczególnych typów przewodów

nawojowych. Część 42: Przewody miedziane okrągłe, emaliowane lakierem

poliestroamidoimidowym, klasa 200.

4.

PN-EN 60317-51:2002 (U) Wymagania dla poszczególnych typów przewodów

nawojowych. Część 51: Przewody miedziane okrągłe, emaliowane lakierem

poliuretanowym, samolutujące.

PN-EN 60317-51:2004 Wymagania dotyczące poszczególnych typów przewodów

nawojowych. Część 51: Przewody miedziane okrągłe, emaliowane lakierem poliuretanowym,

samolutujące.

5.

PN-EN 60966-2-2:2002 (U) Przewody współosiowe wielkiej częstotliwości.

Część 2-2: Norma szczegółowa ramowa na przewody współosiowe giętkie.

Radio frequency and coaxial cable assemblies.

Part 2-2: Blank detail specification for flexible coaxial cables assemblies.

PN-EN 60966-2-2:2004 (U) Przewody współosiowe wielkiej częstotliwości.

Część 2-2: Norma szczegółowa ramowa na przewody współosiowe giętkie.

w w w. e l e k t r o . i n f o . p l

n r 5 / 2 0 0 5

normy

92

poradnik inżyniera elektryka, tom 3

zespół autorów pod kierownictwem prof. dr. hab. inż. Władysława Wasiluka

N

a początku 2005 roku Wydawnictwo
Naukowo-Techniczne po raz kolejny

wydało trzeci tom „Poradnika inżyniera
elektryka”. Najnowsze wydanie tej znanej
i cenionej książki zostało zmienione i uak-
tualnione. Przedstawiono w nim podsta-
wowy materiał z zakresu wytwarzania,
przesyłu, rozdziału oraz użytkowania
energii elektrycznej. Zespół autorów kie-
rowany przez prof. dr. hab. inż. Władysła-
wa Wasiluka składał się z wybitnych fa-
chowców zatrudnionych w uczelniach
technicznych i różnych zakładach położo-
nych na terenie całej Polski, przy publi-
kacji pracowali między innymi mgr inż.
Marian Germata, dr inż. Witold Jabłoń-
ski, dr inż. Antoni Wolski i dr inż. Ryszard
Kowalik.

W poradniku zawarto aktualną wiedzę

techniczną z zakresu elektryki. Autorzy
przy opracowywaniu materiału uwzględ-
nili również postanowienia najnowszych

norm, przepisów prawnych oraz wymaga-
nia Unii Europejskiej. Rozdziały poświę-
cone systemom elektroenergetycznym
oraz ochronie przeciwporażeniowej zosta-
ły napisane jeszcze raz przez nowych au-
torów. W poradniku poruszono także te-
maty, z którymi czytelnicy poprzednich
wydań nie mieli do czynienia. Autorzy za-
jęli się bowiem problematyką
związaną z elektrowniami wia-
trowymi, systemami teleko-
munikacyjnymi w elektro-
energetyce oraz instalacjami
w inteligentnym budynku.

D z ięk i pr z ejr z y s t emu

układowi materiału z porad-
nika mogą korzystać projektan-
ci, wykonawcy oraz osoby zajmujące się
eksploatacją urządzeń elektroenergetycz-
nych. Niewątpliwą jego zaletą jest to, że
wypełnia lukę na rynku księgarskim, po-
wstałą w wyniku unieważnienia przepi-

sów związanych z budową urządzeń

elektroenergetycznych. To doskonałe

kompendium wiedzy technicznej, które

z pewnością powinno znaleźć się w bi-
bliotece każdego inżyniera i technika
elektryka - bez względu na wyuczoną spe-
cjalność.

mgr inż. Julian Wiatr

ZŁ z VAT

148

6.

PN-IEC 60092-351:1999 Instalacje elektryczne na statkach. Materiały izolacyjne

do okrętowych kabli elektroenergetycznych, telekomunikacyjnych i sterowniczych.

Electrical installations in ships. Insulating materials for shipboard power,

telecommunication and control data cables.

PN-IEC 60092-351:2004 Instalacje elektryczne na statkach. Część 351: Materiały izolacyjne

do okrętowych kabli elektroenergetycznych, telekomunikacyjnych i sterowniczych do

instalowania na statkach oraz ruchomych i stałych platformach morskich.

7.

PN-E-90500-2-2001 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe

nieprzekraczające 450/750 V. Metody badania.

Polyvinyl chloride insulated cables of

rated voltages up to and including 450/750 V. Part 2: Test methods.

PN-HD 21.2 S3:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe

nieprzekraczające 450/750 V. Metody badania.

8.

PN-E-90500-3:2001

PN-HD 21.3 S3:2004

9.

PN-E-90500-4:2001

PN-HD 21.4 S2:2004

10.

PN-E-90500-5:2001

PN-E-90500-5:2001/A2:2002 (U)

PN-E-90500-5:2001/A2:2003

PN-HD 21.5 S3:2004

11.

PN-E-90500-7:2001

PN-HD 21.7 S2:2004

12.

PN-E-90500-8:2001

PN-HD 21.8 S2:2004

13.

PN-E-90500-9:2001

PN-HD 21.9 S2:2004

14.

PN-E-90500-11:2001

PN-E-90500-11:2001/A1:2002 (U)

PN-E-90500-11:2001/A1:2003

PN-HD 21.11 S1:2004

15.

PN-E-90500-12:2001

PN-E-90500-12:2001/A1:2002 (U)

PN-E-90500-12:2001/A1:2003

PN-HD 21.12 S1:2004

16.

PN-E-90500-13:2001

PN-E-90500-13:2001/A1:2002 (U)

PN-E-90500-13:2001/A1:2003

PN-HD 21.13 S1:2004

17.

PN-E-90550-2:2001

PN-HD 22.2 S3:2004

18.

PN-E-90550-6:2001

PN-HD 22.6 S2:2004

19.

PN-E-90550-7:2001

PN-HD 22.7 S2:2004

20.

PN-E-90550-8:2001

PN-HD 22.8 S2:2004

21.

PN-E-90550-9:2001

PN-HD 22.9 S2:2004

22.

PN-E-90550-10:2001

PN-HD 22.10 S1:2004

23.

PN-E-90550-11:2001

PN-HD 22.11 S1:2004

24.

PN-E-90550-12:2001

PN-HD 22.12 S1:2004

25.

PN-E-90550-13:2001

PN-HD 22.13 S1:2004

26.

PN-E-90550-15:2001

PN-HD 22.15 S1:2004

27.

PN-E-90550-16:2001

PN-HD 22.16 S1:2004

Jerzy Nowotczyński, Krystyna Nowotczyńska