8) Czynność bioelektryczna mózgu: rodzaje fal mózgowych, obraz EEG w czasie snu i
czuwania.

Wykonywanie podstawowych czynności w życiu człowieka jest ściśle związane z korą
mózgu. Aby wykonywane przez nas zadania były ściśle powiązane i zsynchronizowane musi
dojść do odpowiedniego wzbudzenia kory mózgu, za co odpowiada układ siatkowaty mózgu.
Czynność mózgu w trakcie snu i czuwania jest rejestrowana za pomocą fal EEG.
Wywoływane potencjału zapisywane są na przesuwającym się papierze i dają nam informacje
o aktywności mózgu w danym momencie. Wyróżniamy następujące fale EEG

PODZIAŁ OGÓLNY:

1)

Fale szybkie

, – jeżeli neurony mózgu wytwarzają potencjały w sposób nieskoordynowany

powstają fale EEG o dużej częstotliwości oraz małej amplitudzie. Są to tak zwane fale
szybkie a czynność mózgu w trakcie ich powstawania nazywamy zdesychronizowaną.

2)

Fale wolne

, - jeżeli neurony mózgu wytwarzają potencjały w sposób skoordynowany i

rytmiczny powstają fale EEG o małej częstotliwości a dużej amplitudzie. Nazywamy je
falami wolnymi, natomiast czynność mózgu w trakcie działania takich fal określa się
mianem czynności zsynchronizowanej.

SZCZEGÓŁOWE FALE EEG WYSTĘPUJĄCE U CZŁOWIEKA

1) FALE ALFA

- specyficzne tylko dla człowieka i tylko w trakcie czuwania w

momencie odprężenia psychicznego, kiedy mamy zamknięte oczy. Charakteryzują się
tym, że mają małą częstotliwość i dużą (zmienną)amplitudę, więc są falami wolnymi.
Do desynchronizacji tych fal dochodzi w trakcie otworzenia oczu. Występują w
okolicy potylicznej i ciemieniowej.

2) FALE BETA-

są to fale o małej amplitudzie i częstotliwości, powyżej 15Hz.

Występują w trakcie zdesynchronizowanej aktywności mózgu. Towarzyszą one
czuwaniu, więc występują w momencie mobilizacji organizmu do pracy.
Rejestrowane w okolicy czołowej.

3) FALE DELTA

- charakterystyczne dla snu wolnofalowego. Mają częstotliwość od

0.5 Do 4 Hz oraz wysoką amplitudę. Należą, więc do fal wolnych w trakcie snu.

ZAPIS EEG W TRAKCIE CZUWANIA

1)

W trakcie czuwania w momencie relaksu

, odpoczynku psychicznego przy

zamkniętych oczach rejestrowana jest zsynchronizowana praca mózgu. Oznacza to, że
fale są falami alfa o dużej amplitudzie małej częstotliwości. Są ona charakterystyczne
dla człowieka i rejestrowane są w korze płata ciemieniowego i potylicznego. Do
przerwania tego stanu wystarczy otworzyć oczy i skupić się na danej rzeczy.

2)

W momencie zadziałania jakiegoś bodźca

np. dźwięku lub bodźca bólowego

następuje zdesynchronizowanie czynności mózgu i mobilizacja do działania. W
okolicy czołowej pojawiają się w miejsce fal alfa fale beta.

ZAPIS EEG W TRAKCIE SNU

- wyróżniamy dwie fazy snu NREM i REM.

W fazie NREM wyróżniamy 4 etapy:

1) W pierwszej fazie,

która jest fazą przejściową miedzy czuwania a dokładnie

wypoczywania przy zamkniętych oczach zanikają fale alfa, a na ich miejsce pojawiają się
fale beta o bardzo małej amplitudzie. Jest to wtedy sen płytki, w, którym badany budzi się
na swoje imię.

2) W drugiej fazie NREM

występują nieliczne wyładowania w postaci wrzecion i

niekiedy tzw. zespoły K – pojedyncze wyładowania o dużej amplitudzie, po którym
występuje fala wolna. Sen pogłębia się a śpiący poprawia pozycję ciała.

3) Sen głęboki

– pojawiają się fale wrzecionowe przerywane przez nieliczne fale delta o

dużej amplitudzie. Śpiący obudzony przez telefon nie pamięta tego.

4) W czwartej fazie NREM

występują nieprzerwane fale delta- sen delta. Bardzo głęboki

sen z realistycznymi marzeniami sennymi.

NREM- mobilizacja układu przywspółczulnego.

Obniżenie pobieranego powietrza oraz

zmniejszony przepływ krwi a także spadek napięcia mięśni i temperatury ciała.

W FAZIE REM – zapis EEG wygląda jak w 1 etapie fazy NREM, – więc zanikają fale
delta i na ich miejsce pojawiają się szybkie fale beta. Mobilizacja układu współczulnego.
Przyśpieszenie akcji serca i oddychania, raptowne szybkie ruchy gałek ocznych.